AHEESFOOMSCHE C0ÏÏB1E
Zaterdag 25
September 1920
No. 9387
70e Jaargang
Lunchroom
Princesse
AMERSFOORTSCH KEIVEEM
31. KEUNEKEi
Uitgave van de Drukkerij „DE AMERSFOORTSCHE COURANT" voorheen Firma A. H. van Cleeff.
Verschijnt DINSDAG-, DONDERDAG- en ZATERDAG. ABONNEMENT per 3 maanden f 1.—, franco per post f 1.15. Afzonderlijke nummert 5 cent.
ADVERTENTIËN 1—6 regels 95 cent; elke regel meer 15 cent. Bij regel-abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale-, officieele- en
ontelgenings-advertentiGn per regel 20 cent. RECLAMES 1—5 regels f 1.55'; elke regel meer 30 cent. Incasseerkosten worden In rekening gebracht.
Inzending van advertentiSn op den dag van verschijnen uiterlijk 10 uur, voor het Zaterdagnummer uiterlijk Vrijdagavond.
REDACTEUR: K. LUBERTI, AMERSFOORT
BUREAUX KORTEGRACHT 18 EN VALKESTRAAT 19, TELEFOON 19
Utrechtschestr. 49.
J. VAN HAMERSVELD Jr.
Buitenlandsche Kroniek.
De arbeidersbeweging in Engeland.
Hebben wij in ons vorig artikel een over
zicht gegeven vac de arbeiders, thans zullen
wij de vakvereenigingen nader gaan be
schouwen. Wij hebben reeds in ons eerste
artikel er op gewezen, dat terwijl de Arbeiders
partij bijna steeds een theoretizeerende rol
beeft gespeeld, die nu juist niet van groote
beteeksnis was, de vakvereenigingen in
Engeland tot nu de eigenlijke beweegkracht
zijn geweest in de arbeidersbeweging. Het
is deze organisatie, die het zoover heeft weten
te brengen, dat de arbeiders thans begonnen
zijn een eigen politiek te voeren, en die de
verbeteringen heeft bevochten welke de
economische en sociale positie de arbeiders
heeft ondergaan.
De vakvereenigingsbeweging Is nauwelijks
honderd jaren oudtoen zij zich het eerst
begon te doen voelen, werd zij verboden
bij een «Act of Parliament» (wetsbesluit),
doch al spoedig wist zij haar erkenning af
te dwingen en nu is het een zeer sterk
lichaam geworden, een macht in den staat,
en nu wordt ook het gewichtigste strijdmiddel,
de staking, als volkomen wettig erkend.
De Engelsche vakvereenigingen tellen
thans circa 3 miljoen leden. Wanneer men
daarbij bedenkt, dat in dit getal ook be
grepen zijn de post- en spoorbeambten en
anderen die eigenlijk niet direct tot de klasse
der arbeiders behooren, dan zal men inzien,
dat lang niet alle arbeiders van Engeland door
de vakvereenigingen worden vertegenwoor
digd. Waarbij nog is te bemerken, dat
slechts een zeer klein deel van de leden
dezer vereenigingen aangesloten is bij de
politieke «Arbeiderspartij.»
Zoo hecht georganiseerd als in de Ver-
eenigde Staten is de Engelsche vakbewe
ging nooit geweest. In Amerika hebben de
zoogenaamde »geschoolde arbeiders», de
vaklieden, zich zulke goede voorwaarden
weten te bedingen, dat men ze haast mag
vergelijken met den «middenstand»in Enge
land zijn de loonen tot den laatsten tijd toe
zeer laag geweest en zelfs nu na den oorlog
zijn er heel wat vaklieden hier die thans nog
lager loon verdienen dan de Araerikaansche
arbeiders in hetzelfde vak van een 20 jaar
geleden. Niettemin hebben na den oorlog
de Engelsche vakvereenigingen heel wat
weten te^bereiken om de positie harer leden
te verbeteren, en te zelfder tijd, dat de
arbeidsdag verkort i3 geworden, zijn de
loonen beduidend omhoog gegaan en wel
zoodanig dat zij nu ongeveer drie maal zoo
hoog zijn als voor den oorlog. Tegelijkertijd
zijn echter de prijzen der levensbehoeften
geweldig omhoog gegaan.
In doorsnee verdient nu de Engelsche
industrie-arbeider tusschen 3 en 4 pond per
week, terwijl enkelen hoogere bedragen
halen. De landarbeiders worden minder goed
betaald; hun loon draait om de twee pond per
week, terwijl hun eisch reeds lang is ge
weest 50 shilling. Maar men moet hier in
aanmerking nemen, dat in Engeland even
als overal in de wereld, het leven op het
land veel goedkooper is dan dat in de stad.
Evenwel voelen thans de landarbeiders een
achterstand, en naar zij vroeger vrijwel
ongeorganiseerd bleven, sluiten zij zich thans
in steeds grooter aantal bij de bestaande
vakvereenigingen aan. Het zijn naast de
loon-kwestie ook het woningvraagstuk en
de S-urendag, die daartoe bijdragen
Het algemeene doel dat de vakvereeni
gingen zich gesteld hebben is »the higher
Standard of Living» (de hoogere levens
standaard). Waarin deze hoogere levens
standaard bestaat, is voor de massa der
Engelsche arbeiders echter nog niet zeer
duidelijk. Zij 2ijn blijkbaar van meening,
dat de «standaard» vanzelf komt met ver
hoogde inkomsten, en het gewichtigste
moment hierbij, de opvoeding en ontwikke
ling der ieugd, verliezen zij het meest uit
het oog. Veel arbeiders denken nog, dat de
«schoolgeleerdheid» niet de minste practische
beteekenis heeft, en zij wenschen niet, dat
hun kinderen beter onderwijszuilen genieten
dan zij zelf hebben gehad. Dit hangt overigens
samen met de nog vrij algemeen geldenden
regel, dat de zoon zijn vaders voetspoor
moet volgen, zoowel wat levenswijs als
arbeid aangaat.
Nu wordt er natuurlijk door de kringen,
die staan tegenover de arbeidersbeweging,
opgemerkt, dat de britsche arbeiders reeds
een hoogere «levensstandaard* hebben dan
de arbeiders in andere landen, en dat nog
hooger loon moet ten gevolge hebben, dat
Engeland het ouderspit delft in de concur
rentie met het buitenland, waar de loonen
overal lager zijn.
Het gewichtigste strijdwapen der vak
vereenigingen, de staking, is nu over de
geheele wereld bekend on wordt overal
toegepast. Een ander, minder radikaal wapen
is het >Ca canny,dat vroeger in zeer uit
gebreide beteekenis werd gebezigd. De term
is Schotsch, en beteekent: ga langzaam.
De arbeiders gebruikten deze uitdrukking
om een soort obstructie aan te duiden.
Onder het »Ca canny* doen de werklieden
niet meer dan hoogst noodzakelijk is om
den schijn te bewaren dat zij bezig zijn. Een
van de gronden waarop zij dit systeem ver
dedigen is, dat men op deze wijze werk
loosheid voorkomt. Wanneer namelijk ieder
arbeider zijn productie tot een minimum
beperkt, zijn er des te meer arbeiders noodig
om een werk uit te voeren. Een andere
grond is ongetwijfeld de onwil om meer
winst op te leveren aan den werkgever dan
noodzakelijk is.
Bij een kort geleden plaatsvindend con
flict bij de spoorwegen is nog een ander
strijdmiddel toegepast geworden. Het wordt
genoemd >werk volgens voorschrift* en
bestaat hierin, dat men zich streng houdt
aan de gegeven reglementen, waardoor de
arbeid beduidend minder resultaat oplevert.
In de reglementen zijn namelijk vele on
praktische bepalingen, die, wanneer men ze
letterlijk nakomt, zeer veel onnut werk
kosten. Als voorbeeld kunnen wij noemen
dat op alle spoorwegstations verboden is
over de rails te loopen en dat gebruik moet
worden gemaakt van de luchtbruggen die
tot het oversteken van de rails zijn gebouwd.
Wanneer nu de spoor wegheden, vooral de
rangeerders en soortgelijke arbeiders, dit
voorschrift inderdaad opvolgen, kost dit
uiteraard zeer veel tijd. Een andere Re-
glements-bepaling luidde, dat een spoorweg
man altijd zijn reglement moet doorlezen
vóór hij een trein afstuurt en het re
glement is een dik boek, dat heel wat tijd
vergt om er doorheen te komenHet «Work
to Rule* werd dan ook in dit geval alleen
toegepast bij het goederenvervoer.
BEVOLKING.
Nieuwstraat 10 - AMERSFOORT Stoovestraat 8
IDIIIISIKIIIE: BOUTE KRACHT 1»
Opslagplaats van Goederen
Afgifte van Ceelen
Mej. S. Verboom, Ter Aar n. Leusderw. 77 1
Mej. J. van Leuveren, Hoevelaken aasr
Kruiskamp 49 Mej. W. Visser, Bussum
naar Nleuwstr. 4a Mej. A. Kokshoorn,
Warmond n. Aldeg.str. 14 Mej. H. v. d.
Hoeff, Baarn naar Soesterw. 38 Mej. H.
Beens, Zwolle naar Krommestr. 55 H.
Schoots, Bosch naar Kamp 59 Mej. D.
Heekman, Amsterdam naar J. v. Oldenb.laan
2 Mej. A. Volbeda, Nederhemert Arnh.str.
19 Mej. H. Slendebroek, Soest naar
Utr.weg 291 T. v. d. Hoek, Baarn naar
Soesterw. 75 Mej. J. Baerken, Leusden
naar Langestr. 70 Wed. Jhr. Rheldeck
Leijsius, Baarn naar Utr.weg 127 Mej.
A. v. Nleuwenhuijzen, Bussum n. Huijgensl.
3 Mej. R. Hartog, Hengelo n. B. Wuyt.laan
60 Mei. J. v. d. Berg, Bussum naar
Leusderw. J36 Wed. J. Brand, Amster
dam n. Utr.weg 113 J. Verweij Utrecht
naar Havik 14b C. v. d. Horst, Utrecht
n. Havik 14b Mej. C. Hulst, Dordrecht
n. H. v. Viand.slr. 36 J. Blankenaauw,
Losser n. Langestr. 1 Mej. J. v. Haarlem.
Tiel n. K. Sophlal 1 - Mej. W. Tak,
Stompwijk naar Helnslusl. 7 J. v. Zijder-
veldt, Rotterdam naar Langegracht 25
J. v. Oudshoorn, Gouda naar Verhoev.str.
46 Mej. A. Renes, Apeldoorn n. West
singel 17 F. Bak, Krommenie n. Muurh.
140 M. Venninckx, 's Bosch n. Appel
markt ib M. de Boer, Arnhem naar
Langestr. 135b Mej. A. Walet, Hoogland
naar Fr. v. Blankenb.str. zi Mej. E.
Haye, Utrecht naar v. Persijnsta. 9 G.
v. d. Grient, Utrecht naar 't Zand 9 H. v. d.
Vegt, Kampen naar Soesterw. 32H. v. d.
Briel, 's Hage naar Wijersstr. 8 Mej. S.
v. d. Briel, 'sHage naar Wijersstr. 8.
Langostraat 105
AMERSFOORT
SPECIAAL ADRES IN
sdorwaron, Eondta-
artikaloxi on
eisbenoodigdh.ed«n
Beleefd aanbevelend.
STADSNIEUWS.
Opgave van gevestigde personen
van 16 Aug. tot 15 Sept. 1920.
J. Korving, Rotterdam naar P. Borstr.
2 Mej. A.Stramrood, Utrecht n. Soesterw.
121 Mej. E. v. Gorp, Goirle n. Kerkstr.
6 R. v. Achterbergh, Kazerne naar
Sch.penn.kade 17 Mej. M. Maasen,
Kesteren n. L. Beekstr. 33 Mej. S. van
Veen, Rotterdam n. v. Persijnstr. 2 B.
Steggerda, Wijdenes naar Puntb.laan 22
A. Kl.sser, Amsterdam naar Utr.weg «13.
Mej. G. Lablans, Amsterdam naar KI
Koppel 8 Mej. A. Waijenberg, Arnhem
naar Aldeg.str. 27 Wad. W. Cruger,
Paramaribo naar Bergstr. 47 J. Terpstra,
Amerika n. Aldeg.str. 74 Mej. A. Riedel,
Vlissingen naar Soesterw. 3 J. Wery,
Ede n. Hellestr. 36* H. Hofland, Nijkerk
naar Woest.weg 176 Msj. W. v. Ginkel,
Leusden n. KI. St. Jansstr. 7 Mej. H.
Prins, Arasterdam naar Kortegracht 22b
Opgaven van verhuizingen binnen
de gemeente van 26 Aug. tot 10 Sept. 1920.
C. Brandsen, Langestr. 8 n. Breestr. 52
T. Brandsen, Langestr. 8 naar Heil.berg-
weg 104 J. Arensen, Muurhuizen 149
naar Langestr. 143 - M. C. Stalenhoef,
Coninckstr. 91 naar Schellevlscbsteegje 5
H. Apeldoorn, Bissch.weg 151 naar Bissch.
weg 8z R. W, P. v. d. Hulst. Kruiskamp
35 naar Kruiskamp 68 J. F. W. Leive,
Kamp 75 naar Verhoev.str. 86 Mej. J.
Jansen, Gr. Koppel 4 naar H. van Viand,
straat 27 P. J. Jansen, Kruiskamp 70
n. Msthorststr. 17 H. Kasperts, Soester-
weg 310 n. Bloemend,str. 14J. Epplnga,
Miereveldstr. 42 naar P. Potterstr. 28
G. v. Bijntn, G. v. Steil.werfstr. 68 naar
Aldeg.str. 14 W. v. d. Biezenbos, Sosster-
weg 99 naar Soesterweg 38 Mej. E.
Pol, Monnik.pad 34 naar Langestr. 87b
F. Waanders, Kruiskamp 59 naar Kruis
kamp 65 Mej. A. Grossmiddendorff, G.
Doustr. 27 naar Leusderweg 48 L. Krabs-
huis, Leusderweg 93 n, Leusderweg 109
Mej. H. G. Mets, Bissch.weg 73 naar
Langegracht 38 Mr. Dr. H. T. A. Ver
hoef, A. Paul. laan 41 naar Z. Singel 37
Mej. W. Tijsen, A. Paul. laan 41 naar
Z. Singel 37 H. N. v. d. Eyke, Laoge-
straat 139 naar Verhoev.str. 46 K. de
Groot, Teut 67 naar Teut 63 Wed. S.
Rosier, KI. Spul 16 naar Mierenveldstr. 46
Mej. Th. van den Berg, Mierenveldstr. 56
naar Jan Steenstr. 4 A. Kuvel, Miere
veldstr. 56 naar Jansteenstr. 4 W. Willing,
Krommestr. 14b naar Arnh.straat 26b
G. van Thuyl, Mierenveldstr. 3? naar Jan
Steenstr. 22 Wed. J. J. Vermeij, Bloemend,
straat 20 naar Rembrandstr. 3.
HINDERWET.
Gelet op artt. 6 en 7 der Hinderwet,
brengen ter kennis van het publiek, dat
een door
C. M. LABLANS
Ingediend verzoek met bijlagen, om var
gunning tot het oprichten van een steenhou
werij in het perceel alhier gelegen aan den
Bisschopswcg No. 83 bij het Kadaster
bekend onder Sectie B, No. 3814
op de Secretarie der gemeente ter visie
ligt, en dat op Donderdag, den 7 Oct. aan
staande, des voormiddags te half elf ure
gelegenheid ten Raadhuize wordt gegeven
om, ten overstaan van het Gemeentebestuur
of van één of meer zijner leden, bezwaren
tegen het oprichten van de Inrichting in
te brengen.
Tot het beroep, bedoeld In art. 13, ie lid
der Hinderwet, zijn volgens de bestaand*
jurisprudentie alleen zij gerechtigd, ale over
eenkomstig art. 7 der Hinderwet voor het
Gemeentebestuur of één of meer zijner leden
zijn verschenen, teneinde hunne bezweren
mondeling to* te lichten.
Amersfoort, 23 September 1920.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
De Burgemeester,
v. RANDWIJCK.
De Secretaris,
A. R. VEENSTRA.
De Burgemeester van Amersfoort
brengt ter kennis,
dat In de gemeent* Hoogland gevallen
van mond- en klauwzeer zijn voorgekomen.
Amersfoort, 24 September 1920.
De Burgemeester voornoemd,
v. RANDWIJCK
Meeting S. D. A. P. en A. B. B.
Zondag houden de afdetllng Amersfoort
van de S. D. A. P. en de Amersfoortsche
Bestuurdersbond een meeting In het Plantsoen
bij de Hendrik van Viandenstraat (bij on
gunstig weer een vergadering in de beneden
zaal van »de Kroon*), 's middags om 3
uur. De bedoeling is te demonstreeren tegen
de reactie en voor de socialisatie.
Als spreker treedt op L. M. Hermans,
uit Arnhem, Lid der Tweede Kamer, ter
wijl de zangvereeniging »De stem des Volks*
en de muzlekvereeniging »H. J. Hegeraath*
hunne medewerking verleenen.
