Dinsdag 28
September 1920
No. 9388
70e Jaargang
Uitgave van de Drukkerij „DE AMERSFOORTSCHE COURANT" voorheen Firma A. H. van CleefT.
Verschijnt DINSDAG-, DONDERDAG- en ZATERDAG. ABONNEMENT per 3 maanden ffranco per post f1,15. Afzonderlijke nummers 5 cent.
ADVERTENTIÉN x—6 regels 95 cent; elke regel meer 15 cent. Bij regel-abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale-, offideelo- ep
onteigenings-advertentlën per regel 20 cent. -:- RECLAMES 1—5 regels f 1.55'; elke regel meer 30 cent. Incasseerkosten worden in rekening gebraCB.
Inzending van advertentlën op den dag van verschijnen uiterlijk 10 uur, voor het Zaterdagnummer uiterlijk Vrijdagavond.
REDACTEUR: K. LUBERTI, AMERSFOORT BUREAUX KORTEGRACHT 18 EN VALKESTRAAT 19. TELEFOON 19
KENNISGEVINGEN.
De Burgemeester van Amersfoort
maakt bekend,
dat de Minister van Landbouw, Nijver
heid en Handel, gelet op artikel 8 der
Distributie wet 1916 (Staatscourant 184),
heeft goedgevonden
voor «melis van goede kwaliteit» vast te
stellen de navolgende maximumprijzen
i.voor de huishoudsuiker,alsmede industrie
suiker voor binnenlandsch verbruik en Indu
striesuiker voor bultenlandsch verbruik, voor
zoover verwerkt In andere suikerhoudende
goederen dan gecondenseerde melk, likeur,
kunsthoning, abdijsiroop en eventueel andere
door den Minister aan te wijzen industriën:
a. in den groothandel, bij levering In hoe
veelheden van 100 of 150 zak of veelvouden
daarvan, f94.— exclusief zak of f95.
inclusief zak, per too K.G. netto, contant,
franco station van ontvangst, spoor, tram,
boot of laatste veer;
b. in den tusschenhandel
1 bij levering van minstens 100 K. G.,
'95.75 exclusief zak of f96,75 inclusief
zak per 100 K.G. netto, contant, levering op
gebruikelijke condities
2 bij levering van minder dan 100 K.G.
f 96,25 exclusief zak of f 97,25 inclusief zak
per too K.G. netto, contant, levering op
gebruikelijke condities
II. voor de gerantsoeneerde op Rijkssuiker
bons verkrijgbaar gestelde huishoudsuiker in
den kleinhandel 171 cents per K.G.
De circulaire No. 82251 d.d. 22 September
1920 van genoemden Minister betreffende
suikervoorziening, ligt voor belanghebbenden
ter inzage: Levensmiddelenbureau, Groen
markt, alhier.
Amersfoort, 25 September 1920.
De Burgemeester van Amersfoort
maakt bekend,
dat de Minister van Landbouw, Nijverheid
en Handel, gezien artikel 8 der Dlstrlbutie-
wet 1916,
heeft goedgevonden
(Staatscourant No. 185) vast to stellen de
navolgende maximum kleinhandelsprijzen
voor den verkoop van turf
Voor de Provincie Utrecht
Per 100 stuks.
1. Lange losse turf f 1.80
2. Mach. Drentscheturf(Rahder) «2.46
3. Utrechtsche turf, ie soort, 1.77
2e soort, 1.65
4. Karturf te soort, 1.35
2e soort, 1.29
5. Korte losse turf. «-23
6. Bakkersturf, 1-62
Onder kleinhandelsprijs wordt verstaan
de prijs van de turf, afgehaald bij den
tusschenhandel (niet op de veenplaats.)
T'e prijzen zijn per honderd stuks; bij
verkoop van grooter of geringer hoeveel
heden mogen slechts evenredige prijzen be
dongen worden.
Klachten over niet-inachtneming van boven
vermelde maxima, alsmede wenschen om
voor bepaalde op de lijst niet vermelde turf-
soortsn maxima vast te stellen, of wel om
met het oog op plaatselijke omstandigheden
voor een bepaalde gemeente wijziging In de
maxima te brengen, behooren gericht te
worden tot den Burgemeester.
Deze beschikking treedt in werking op
den 24 September 1920.
Amersfoo'den 25 September 1920.
De Burgemeester voornoemd,
v. RANDWIJCK.
Buitenlandsche Kroniek.
De arbeidersbeweging in
Engeland.
Wij vervolgen en besluiten hier ons over
zicht van het britsche vakvereenigingswezen.
Een nieuw gebeuren is het aanwenden
van het stakingswapen voor politieke doel
einden. Deze strijdwijze, betiteld met den
naam «directe actie,* wordt buiten de
arbeiderskringen niet als wettig erkend en
is overigens ook nog niet pract'..ch aan
gewend. Zij ia voor het eerst naar voren
gebracht bij het vraagstuk van de «natio-
nallseering»De vakvereenigingen hebben
namelijk op hun programma gezet de
nationallseering van alle groote bedrijven,
en men meent deze te kunnen afdwingen
door de algemeene werkstaking. Het aller
eerst moeten de kolenmijnen genationaliseerd
worden. Daarna komt de beurt aan de spoor
wegen, de banken en bet grondbezit. Men
meent, dat men deze nationallseering zal
kunnen bewerkstellingen zonder «bureau-
cratiseerlngc, en men laat zich daarbij niet
beïnvloeden (of zeggen wij beterafschrik
ken) door de onplezierige ervaringen op
gedaan ten opzichte van de exploitatie van
het post-, telegraaf- en telefoonwezen, dat
door den staat is overgenomen, en al even
min door die ten opzichte van het ongelukkige
optreden van de bureaucratie bij al de groote
maatregelen tijdens en na den oorlog.
De federatie van mijnwerkers-vakvereenl-
glngen, die onder leiding staat van den
zeer op den voorgrond tredenden arbeiders
leider Smillie, is een van de meest radicale
arbeiders-organisaties, en de grootste en
machtigste van de vakvereenigingen. Daarbij
beeft zij zich vereenigd met de twee andere
machtige organisaties, n.l. die van de spoor
wegmannen en van de transportarbeiders
tot één bond, die den naam voert van
«trlple-alllantle*, een bond, die tot dusver
maar weinig als geheel heeft gewerkt en
daardoor dus nog slechts een betrekkelijk
onbelangrijke rol heeft gespeeld, maar die
mettertijd een machtige factor In de arbei
dersbeweging zal kunnen worden. En nu
heeft dit drievoudig verbond zich o.a. als
doel gesteld de «Nationaliseering* af te
dwingen, zoo noodig door de algemeene
werkstaking.
Nu ia er, zooals bekend is, reeds geruimen
tijd onrust onder de mijnarbeiders, en is er
over gestemd of er al dan niet gestaakt zal
worden. Waarbij de overgroote meerder
heid voor staking was. In een ander artikel
hebben wij evenwel reeds uiteengezet, dat
deze staking geen verband houdt met den
eisch van nationaliscering (ofschoon Smillie
heeft voorgesteld deze kwestie er aan te
verbinden) doch betreft zij alleen een loon-
kwestle.
Daar het mijnbedrijf onder controle van
den Staat is gesteld, gaat de strijd, evenals
het vorige jaar bij de spoorwegstaking,
tusschen de regeering en de arbeiders, en
zal het resultaat thans waarschijnlijk het
zelfde zijn als toen een compromis, waarbij
beide partijen zich de overwinning toe
schrijven, doch waarbij de arbeiders in
werkelijkheid aan het langste eind trekken.
Ook de middenstand begint thans het
nut ln te zien van het vormen van vak
vereenigingen. Niet daarbij moet echter
gerekend worden de zoogenaamde «Midden-
stands-vereeniging,* welke een zuivere klasse
organisatie la met reactionaire tendens en
geen vakvereeniging. Het doel van deze
organisatie Is juist hoofdzakelijk de vak
beweging tegen te werken. Typische vak-
vereeoigingen zijn daarentegen die, welke
gevormd zijn door sommige van de «pro-
fessloneele* klassen, als de artsen, de tooneei-
spelers, enz. Zij staan niet In verbinding
met de arbeidersbeweging. Daarentegen
heeft een deel van de vakvereenigingen die
de laagst bezoldigde middenstanders als
winkelbediende etc. omvatten, meermalen
gedeeltelijk met de arbeiders-organisaties
samengewerkt en schuwt het wapen van de
staking niet. Onder het lagere onderwijs
personeel Is een sterke strooming om hun
organisatie tot aansluiting bij de arbeiders
beweging te brengen. En onlangs is er een
vereenigiog gesticht, die den naam draagt
van «toe National Federation for Profes
sional and Technical Workers,* omvattende
leeraren, ingenieurs en andere van de «pro-
fessioneele* klassen, welke vereeniglng zich
Firma K. W. JAEGER
AFLEVERING BINNEN 8 DAGEN
WINKELFABRIEK:
LANUESTB. 74 - KAMPSTB. 9«-%r
TELEFOON 198.
in haar geheel en zonder restrictie bij de
arbeidersbeweging heeft aangesloten.
De vakvereenigingen staan onder de
opperste leiding van een «congres* der vak
vereenigingen, dat bestaat uit de gedelegeer
den van de verschillenden vakvereenigingen
en dat een paar maal per jaar bijeen komt.
Dit congres heet In de burger-pers het
«arbeiders-parlement* maar daar het congres
bestaat uit gedelegeerden, wier aantal be
paald wordt door het aantal leden van elke
vereenlging, zou de naam «sovjet* hier beter
passen dan «parlement.*
Het congres bepaalt ln groote lijn het
program, dat de vakbeweging in het alge
meen volgen moet. Het vraagstuk dat 'hans
op de agenda staat en overwogen wordt is
«directe actie.* Zoowel dit congres als de
opperste leiding van de arbeiderspartij zijn
het er over eens, dat de arbeiders-organi
saties op het oogenblik méér dan op iets
anders hun aandacht moeten gericht houden
op de buitenlandsche politiek.
Het congres beeft zich scherp uitgesproken
tegen de politiek der regeering tegenover
Ierland, Egypte en Indië, en het heeft
overwogen of men tot «directie actie* zal
overgaan om de regeering te dwingen haar
troepen ui t eerstgenoemd land terug te trekken
De beslissing van dit vraagstuk is uitgesteld
geworden.
Doch een ander vraagstuk wekt veel
grooter belangstelling; het is de kwestie
van Hands off Russia* (handen van Rusland
afhoudenTen aanzien van dit vraagstuk
is de geheele arbeidersbeweging het eens,
en zelfs de gematigde leiders, die anders
tegen «directe actie* zijn, zijn het er mee
eens dat dit strijdmiddel moet en mag
worden benut, wanneer de regeering zich
door de «oorlogspartij* mocht laten over
halen om dsn oorlog te verklaren aan de
groote arbeiders-republiek. De gezamenlijke
arbeiders-organisaties staan achter den «Raad
van Actie*, die gevormd Is om een dergelijke
gebeurtenis tegen te gaan. Deze nieuws
Raad zal waarschijnlijk een permanent in
stituut worden en zal dan mettertijd wel de
nieuwe «opperste leiding* voor de geheele
arbeiders-beweging gaan vormen.
Wij hebben hier niet gesproken over de
instituten, die langs officieelen weg tot stand
gekomen zijn om de «samenwerking tus
schen kapitaal en arbeid* te bevorderen,
nl. de «industriëele Raad*, bestaands uit
een gelijk aantal vertegenwoordigers van
de arbeldsrs en de werkgevers, onder
presidium van den minister van arbeid, en
«the Whitney Councils*, een Raad welke
op een zelfde wijze is saamgesteld voor de
verschillende industriëele bedrijven. Deze
Raad is gesticht geworden volgens de
nieuw-pelitickc stellingen, dat de tindu-
striëele onrust* op zal houden wanneer de
arbeiders en werkgevers elkaar beter leeren
kennen. Maar daar de strijd der arbeiders
onmiskenbaar gericht is tegen het heerschende
systeem, dat zij met «kapitalistisch* betitelen,
zullen deze Instellingen in de toekomst wel
geen rol van eenige beteskenis kunnen
spelen.
Een frontverandering.
Moskou heeft in een draadloos telegram
aan de wereld kond gedaan, dat, waar
Lloyd George zelfs de politieke onderhan
delingen met Rusland heeft afgebroken,
«hij het recht niet heeft zich te beklagen
wanneer zich nu een groote beweging tegen
Engeland in Azië zal ontwikkelen.*
Nu is het ln de eerste plaats niet duidelijk,
welk verband deze beide zaken met elkaar
hebben, waarom of waardoor het tweede
uit het eerste zal of moet voortvloeien, Is
deze «groote beweging* n.l. het begin van
de bolsjewistische wereldrevolutie of zelfs
maar een doodgewone bolsjewistische pro-
paganda-actie, dan zou het toch al heel
revisionistisch zijn van Lenin ex., baar achter
wege te laten terwille van een vrede met
het kapitalistisch Engeland!
En wat zal men er anders In tien?
Allerminst toch wel een, h'm, sympathie
beweging van de Indische volken mat het
ultra-radicale Marxisme?
Maar ook: wie is naïef genoeg om te
gelooven dat de veldtocht tegen Engeland,
welke nu ln Azië op touw wordt gezet,
het gevolg is van het feit, dat Kameneff
Londen moest verlaten
Zien wij eens naar de bolsjewistische
publicaties, b.v. naar het document dat
voorkomt in de officieuse Petrograd Pravda
van 6 Juli, op een tijdstip dus, dat Londen
en Moskou genoeglijk onderhandelden.
Bedoeld document is een oproep van het
uitvoerend comité der 3e Internationale
dat zijn dus de hoogste pleten uit Moskou
«aan de geketende massa's ln Perzië,
Armenië en Turkije*. De maasa's worden
opgeroepen om afgevaardigden te zenden
laar een congres in, Bakoe. Het heet o.a.;
het uitvoerend comité van de communistischs
internationale, welke de arbeiders vertegen
woordigt van Engeland, Frankrijk, Amerika,
Duitschland en Italië (men ziet, éénige over
drijving is er wel inl) zal bijeenkomen te
Bakoe om met u te bespreken op welke
wijze de krachten van u en die van het
Europeesche proletariaat vereenigd zullen
worden in den strijd tegsn den gemeen-
achappelijken vijand.
Laat het congres uw vijanden in Europa
en Amerika doen zien, dat de tijd van slavernij
voorbij is, dat gij zijt opgestaan en dat ge
wilt strijden. Laat het congres aan alle ar
beiders der wereld vertellen, dat gij uw
recht eischt, dat gij u hebt aangesloten bij
het machtige revolutionaire leger, dat nu
strijdt segen onrechtvaardigheid en uitbuiting.*
Zóó verhoudt het zich dus met den strijd
tegen Engeland ln Azië, die nu uit Moskou
wordt geproclameerd als antwoord op bet
afbreken van de Londenscbe onderhande
lingen. De «strijdkreet* werd ln Moskou
reeds uitgewerkt ln de dagen toen Kraaslu
zich In Downing Street presenteerde. En
de oorlog is feitelijk zoo oud als het bolsje
wisme zelf. Nu hadden natuurlijk de bolsje-
wikl volkomen gelijk met de propaganda
ln Azië te benutten om Engeland te treffen,
zoolang dat land de reactie ln Rusland
openlijk zoowel als ln 't geniep met geld
en materiaal en zelfs met expeditie-corpsen
steunde. Maar dat Rusland poogde die
propaganda in een daad om te zetten In
een tijd, dat het tevens poogde zich met
de Engelsche regeering te venoene: en bij
deze een gewillig oor vond, dat teekent de
bolsjewistische taktiek niet alleen als dubbel
hartig doch ook als dom. Even dom als de
speculatieve militairistische politiek tegen
over Polen gevoerd.
Inmiddels is het congres te Bakoe ge
opend, en wel door Slnovjeff zelf, met «een
vlammend appel aan de onderdrukte Ooster-
sche vilken*. Het beduidt, dat de revolutio
naire aanval, die op Pelen ia doodgeloopen,
nu met vereende kracht tegen Engeland's
posities in Voor-Azlë zal worden gericht.
Het la van groote beteekenis, dat de
Emir van Afghanistan juist ln deze dagen
zijn beroemd draadloos telegram aan
«Kameraad* Lenln heeft gestuurd. Juist
over Afghanistan, waarheen de bolsjewlkl
zoo lang het oog hebben gericht, loopt de
weg naar Indië. Op den 8en Mei van het
vorig jaar kwam er in de officieus.. IzwesHa
een Interview voor met Vosnessensky, een
jong Russisch diplomaat, welke tot het
bolsjewisme is overgegaan en die specialist
is in Aziatische vraagstukken en leider
van de Oost-sectie ln het Commissariaat
voor buitenlandsche zaken. Hij liet zich