Donderdag 11
November 1920
No. 9407
70e Jaargang
Electrisclie Meubelmakerij
Uitgave van de Drukkerij „DE AMERSFOORTSCHE COURANT" voorheen Firma A. H. van Cleeff.
Verschijnt DINSDAG-, DONDERDAG- en ZATERDAG. ABONNEMENT per 3 maanden f 1.—franco per post f 1.15. Afzonderlijke nummers 5 cent.
ADVERTENTIËN 16 regels 95 cent; elke regel meer 15 cent. Bij regel-abonnement reductie, waarvan tarief op aanvraag kosteloos. Legale-, officleele- en
ontelgenings-advertentifin per regel 20 cent. RECLAMES t5 regels f 1.55I; elke regel meer 30 cent. Incasseerkosten worden tn rekening gebracht.
Inzending van advertentiSn op den dag van verschijnen uiterlijk 10 uur, voor het Zaterdagnummer uiterlijk Vrijdagavond.
REDACTEUR: K. LUBERTI, AMERSFOORT BUREAUX KORTEGRACHT iS EN VALKESTRAAT 19, TELEFOON 19.
De wethouderszetcl.
Naar wij vernemen beeft de lieer Yan Trim ge
weigerd een wethoudersfunctie te aanvaarden.
Het Stenografisch Verslag.
»Mccr licht
Gocthc.
In de raadszitting van Dinsdagavond is ter sprake
gekomen de kwestie van het Stenografisch Vei slag.
en daarbij is een door den heer Rekké ingediend
voorstel, om dit verslag weer In zijn oorspronkelijken
vorm gedrukt algemeen verkrijgbaar te stellen, ver
worpen met 9 tegen 8 stemmen, terwijl een voorstel
om dan althans een analytisch verslag te laten drukken
niet eens ondersteund werd.
Bij de negen tegenstemmers behoorde natuurlijk
ook de heer Leinweber (A. C. R. O.,) een man die
anders gewoon is zijn mond dicht te houden óf alleen
praat over vergunningen en drank-localiteiten, maar
die iudertijd zijn mond te dien aanzien leelijk heeft
voorbij gepraat en toen door ons op een eenigszlns
krasse wijze is terecht gezet. Deze heer Leinweber heeft
dus thans ook eens over Iets anders gesproken, over de
democratische zaak nl. die wij naar voren hadden ge
bracht, en hij heeft daarbij zijn persoonlijke g.-ieven
tegen ons zóó duidelijk van de zaak gescheiden weten
te houden, dat hij op w-arlijk verbluffende wijze de
grootheid van zijn karakter in het zonnetje heeft gezet.
Bij de zeer vreemde dingen, die de heer Leinweber
gezegd heeft, is dit, dat het vertrouwen in deu heer
De Jong grooter Is dan (dat) In de Amersf. Ct. Wij
zullen de heer Leinw. hierover geen proces aandoen
wegens aantasting van den goeden naam, maar wij
zullen hem terwille zijn en het verslag var. zijn partij-
genootelijk Amersf. Dagblad citeeren, en dan daarbij
enkele opmerklugen maken om alsnog recht te zetten
wat al te veel schuin ig gemarcheerd,
Zie hier:
10. Advies van Burgemeester en Wethouders
op het schrijven van het Dagelijksch bestuur dor
Vereeniging Handel en Nijverheid alhier, houdende
verzoek om, indien het gedrukte Stenografisch ver
slag niet mocht blijven bestaan, het daarheen te
leiden, dat althans aan de Bestuursleden van de
Plaatselijke Vakvereenigingen een exemplaar van
het getypte stenografisch verslag wordt verstrekt.
De heer Rekké zegt, dat thans voor de derde
maal dit belangrijke punt op de raadsagenda staat.
Gedr. verz. 55 die de berekening bespreekt is velen
raadsleden duister. Alleen spreekt er duidelijk uit, dat
het getypte verslag goedkooper is. De burgerij heeft
groot belang bij een Stenografisch verslag. Het adres
van Handel en Nijverheid» verheugt spr. zeer. Spr.
leest het adres dezer vereeniging voor. Spr. vernam
dat het verdwijnen van het stenografisch verslag be
treurd zou worden. Uit een oogpunt van contrOle
en ook om de belangstelling gaande te houden iu
het parlementaire werk, stelt spr. dit namens zijn
fractie voor
De heer Leinweber kan zich in tegen
stelling met den heer Rekkó vereenigen met het
standpunt van B. en W. Het getypte verslag bevalt
spr. heel goed. Alleen heeft hij een aanmerking dat
eenmaal een ding er in heeft gestaan hetwelk
voor hem zeer onaangenaam was. Spr. heeft dat
al meer eens hier ter sprake gebracht en soen is ge
zegd door den voorzitter, dat dat woord niet is ge
zegd. De redacteur der Amerf. Crt heeft wel gezegd,
dat de naam van het raadslid zou genoemd worden,
maar dat is tot nog toe niet geschied. Verder zet
spr. uiteen, dat het vertrouwen in den heer de Jong
grooter Is dan in de Amersfoortsche Crt.
De heer Rekké meent, dat de heer Leinweber
te veel ziet naar den persoon en te weinig naar de
zaak. Als vrijzinnig democraat is de heer Leinweber
verplicht tegen het on-democratische voorstel van
B. en W. te stommen.
De voorzitter zegt, dat de proef met het
verslag zeer goed is bevallen, veel is er in den
laatstentijdbehandeld.dat van groot belang is voor de
burgerij zooals: tap verbod, winkelsluiting,salarissen enz.
Wil de Raad het voorstel verwerpen, dan zullen
B. en W. nagaan, hoe het zal worden uitgegeven.
Het gaat hier louter om de zaak.
De heer Leinweber weerspreekt, dat persoon
lijke motieven bij hem gelden.
De heer Rekké wijst er op, dat het stenografisch
verslag met de hand werd gezet. Vroeger heeft spr.
bij Bosch in Utrecht gewerkt en daar werd het met
de zetmachine gezet. Dat is veel economischer. Spr.
verzoekt ook in die richting eens te onderzoeken.
A. H. v. NIEUWKERK
Aldegondestr. 105, 105», 107 Tel. 543
IN AMEUBLEMENTEN EN
KANTOORMEUBELEN
De heer Leinweber wijst op de moeilijkheid
om de verslagen toe te zenden aan de vakver
eenigingen.
De heer Hofland vindt de heele zaak niet
duidelijk. Vroeger werd een stenografisch verslag
uitgegeven als bijvoegsel bij de Oude Amersf. Crt.
Nu meende spr., dat dit recht was verkocht, dat de
Amersf. Crt. d.vrvoor betaalde. Zoo was het vroeger
althans in Haarlem. Of was het hier soms juist
andersom dat de gemeente er nog voor betaalde
Ja zoo was het. Spr. zou willen dat eens gevraagd
werd, wie er wat voor wil betalen.
De voorzitter wijst er op, dat het voorstel
alleen wordt aangenomen. Dan kunnen B. en W.
in overleg treden met de uitgevors van de plaatselijke
bladen.
De beer Rekké dient een voorstel in om het
stenografisch verslag weer in zijn oorspronkelijken
vorm gedrukt algemeen verkrijgbaar te stellen.
Het voorstel wordt verworpen met 8 stemmen
voor en 9 tegen.
De heer Rekké stelt thans voor h'. t verslag
analytisch te laten drukken.
Het voorstel wordt niet ondersteund.
De heer Rekké vraagt ahhans een getypt
exemplaar in de openbare leeszaal ter lezing te leggen.
De voorzitter. Daartegen Is geen bezwaar.
Het voorstel van B. en W. wordt aangenomen
met 16 stemmen voor en één tegen.
Is het eigenlijk wel noodig, hieraan nog iets toe te
voegen We kunnen slechts den heer Rekké dankbaar
zijn voor de wijze, waarop hij het behoud van het
gedrukt 3tenogr. versl. heeft bepleit.
Maar wat te zeggen van den heer Leinweber?!
Hoe is het te rijmen, dat dieus vertrouwen in den
heer De Jong gróó'er is dan In de Amerf. Crt., terwijl
dezelfde heer de Jong voor ons het stenogr. versl.
maakto en eventueel maken zou! En hoe belachelijk
te meer deze opmerking, waar .hij, de heer Leinw.,
even te voren had verklaard, dat het getypte verslag
hem heel goed beviel, waar dat hij er «alleen» een
aanmerking op heeft moeten maken, omdat er een
maal een ding in heeft gestaan hetwelk voor hem zeer
Dat voor hem züd onaangenaam was, zouden wij er
bij kunnen voegen, dat hij het bij speciaal verzoek heeft
doen schrappen, door welke daad hij dan, dit 2al toch
zelfs de heer Leinweber wel kunnen begrijpen, een
motie van wantrouwen legen het vcrslag-de Jong heeft
gesteld,
Op het verdere gepraat van den heer L. hebben wij
niet in te gaan. Na ons artikel over de vraag, of het
woord «schooier» al dan niet tegen hem was gericht,
was het woord aan hém en aan den Raad.
Klein van den heer L. is nog te noemen, dat hij
van de heele zaak niet anders kan zien dan een poging
van de Amersf, Crt,, om het verslag terug te krijgen.
Dat het voor ons een principiéele kwestie kon zijn
is nooit tot hem doorgedrongen, al onze betoogen ten
spijt. Dat wij het zouden billijken, dat onder zekere
omstandigheden een concuirezrend blad ter plaatse het
verslag zou uitgeven, dat wil er bij den heer L. niet in.
Ieder mest nu tenslotte eenmaal alles met zijn eigen
De heer Hofland, die zeer terecht opmerkte, dat
hem de zaak niet duidelijk Is, had uit onze artikelen
toch het noodige licht kunnen opdoen. Het zit zóó,
vriend Hofland, dat wanneer wij het Stenogr. verslag
volledig hadden afgediukt voor den door ons genoem
den prijs, er nog héél wat geld by gemoeten had, en
dat om te vergelijken de drukkosten van het
Stenogr. Verslag in Hilversum (van gelijken omvang
dus) op zestien duizend gulden werden geschal. Wij
vroegen totaal vijf en vijftig honderd gulden. Dat is
toch duidelijk, niet waar. Dat bewijst toch wel, dat
wij in ons journalistiek bedrijf bier het stenografisch
verslag nu juist niet beschouwden als een middel om
een zoet winstje te maken.
Dat het voorstel van den heer Rekké, inzake een
analytisch verslag, niet eens werd ondersteund, Is zóó,
dat het ons te giftig maakt er nog één woord over te
zeggen. Een wijs man heeft eens gezegd, dat een ver
zameling van verstandige menschen gelijk ls aan één
stommeling, een groep van wezens, waarvan de een
tonige geluiden den onbedwingbaren lust opwekken
om zoo nu en dan eens van bê bê te doen.
Persoon en persoonlijkheid,
Amersfoort heeft deze week een zeer bizondere
gebeurtenis beleefd, waarvan het zich wel niet
goed bewust zal zijn. Toch zou dit ons geen aan
leiding gegeven hebben hierover te schrijven het
werkelijk bizondere gaat immers altijd vrijwel onop
gemerkt voorbij wanneer niet kort geleden hier
een óók bijzondere gebeurtenis, doch van véél minder
betcekenis, zoo opvallend van de publieke nieuws
gierigheid te lijden had gehad.
In onze stad zijn kort na elkander twee «wonder
kinderen» opgetreden de term gèldt eigenlijk
slechts voor één Erna Rubinstein en Alma Moodie.
Naar aanleiding van deze twee vreemd-soortige
wezentjes is het, dat wij schreven: persoon en per
soonlijkheid.
Erna Rubinstein, hoe buiten-gewoon begaafd, bleek
ten slotte nog niet meer dan een zeer jeugdig persoon,
die met verbluffende technische vaardigheid haar
instrument bespeelde en daardoor een zeer opmèrkelijk
persoon-tje mocht heeten, maar wier persoonlijkAfjrf
nog zoo onrijp was, dat zij mét al haar techniek in
machteloos nlet-verstaan tegen de persoonlijkheid van
baar componisten ópwurmde, zoodat zij ons wel ver
baasde, doch niet ontroerde.
En nu Alma Moodie. Een persoonlijkheid zóó sterk,
dat van «en persoon niet meer gesproken worden
mag. Een individualiteit zóó groot, dat het er niet
toe doet, of ze haar muziekschrijvers wel verstaat,
om dat zij er bóven staat of althans naast staat en
om dat zij dit wéét. In het koele en zskere bewustzijn
van haar eigen intense geestes-levsn staat zij daar, en
door haar geheele spel heen openbaart zich het
mystieke en onzegbare van het zuiver geestelijke, dat
wel door woorden en muzikale klanken heen kenbaar
wordt voor ons, mede-menschen, maar dat nooit
woorden of muziek zal zijn.
Het wezenlijke vau de kunst van de kunst die
wij behoeven is het geestelijke. Het geestelijke
echter is niet anders dan het centrale begrip, het
universeele. Of dat nu onpersoonlijk wordt benaderd,
zooals door de cubisten, dan wel individueel wordt
belééfd, zooals door Alma Moodie, dat doet ten slotte
niet ter zake.
Wat zou men hier nog bazelen over techniek?
Wanneer het hééle hooge zich uit, dan heeft het ge
ringere te zwijgen. Alma Moodie heeft de techniek ge
vonden die voor haar uiting past Of die techniek op
schoolsche wijze juist is, is zóó onbelangrijk, dat men
met een gevoel van wrevel de onhebbelijke leuter-
praaijes leest van hen die wél op een stijve rechter
pols letten, maar die het niet verstaan wanneer de
ons allen gemeen e geest, door een verbizonderd wezen
heen, met nadruk en In schoonheid tot ons spreekt.
Voiksuuiversiteit.
In verband met ongesteldheid van onzen verslag
gever moet de Volksuniversiteit wachten tot het num
mer van Zaterdag.
STADSNIEUWS.
Personalia.
Dr. H. W. de Boer, directeur van den Keurlngdlenst
alhier, is benoemd in gelijke functie aan het Instituut te
Enschede.
Naar wij vernemen zal dr. Gronsman de practijk
alhier neerleggen en zich metterwoon in Berlijn vestigen.
Lichtbeeldenavond.
De Afdeeling Amersfoort van de spoorweg-ont-
houders-vereeniging, afdeeling Amersfoort, geeft Zater
dag a.s. in het Alg. Mil. Tehuis aan de Kortegrachi
een Lichtbeeldenavond. De entree is vrij.
Arb. Jeugdcommissie.
Door de Arbeiders Jeugdcommissie hier ter stede ls
een adres gericht aan de hoofden en personeelen van
de inrichtingen van O. L. en Voortgezet Onderwijs
alhier, waarin wordt gewezen op de twee voorstellingen,
welke de commissie op Donderdag 25 November in
de Bioscoop aan de Langestraat geeft voor modern
georganiseerde arbeiders en hun kinderen. Het schrijven
gaat verder: «Daar het jammer is de nuttige films
van de B, en S. Film Co. te Den Haag 's middags
ongebruikt te laten, zal onze commissie gaarne voor
de schoolgaande kinderen van het 5e en 6e leerjaar
en ouder een voorstelling A geven van 38/4 tot 5</4 uur
n.m., indien tenminste de deelname groot genoeg zal
zijn. Voor wij onze plannen die aan den heer Dir.