AMEPSFOOMSCHE COURANT
Duitschland sluit een
Vriendschap s ve r d rag
met Turkije
DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN DE GELDERSCHE VALLEI
De Britsche Nederlaag
bij Solloem een gevoelige klap
De Blokkeering der Saldi
in strijd met het volkenrecht
ABONNEMENTSPRIJS
bij vooruitbetaling
Per week ƒ0.16
Per 3 maanden 3.05
Per post per kwartaal ƒ2.25
Losso nummers 0.06
Administratie Telefoon 6280.
ADVERTENTIES
bij vooruitbetaling
Losse regelprys I0.25
Kleine advert. („Doelpunten")
4 keer l.d. Dagbladed. I dubbele
3 keer l.d. Anderd. ed. prijs
DONDERDAG 19 JUNI 1941
HOOFDREDACTEUR: F. W. M. HALEWIJN, AMERSFOORT.
UITG.: N.V. DRUKKERIJ ONNES, v.h. BLANKENBERG Zn., SNOUCK.AERTLAAN 9. 55e JAARG. 6 PAGINA'S
Het D.N.B. meldt: Woensdag om 21 uur is te Ankara
door den Duitschen ambassadeur, von Papen, in opdracht
van de Rijksregeering en door den Turkschen Minister van
Buitenlandsche Zaken, Saradjogloe, namens de Turksclie
regeering een vriendschapsverdrag tusschen Duitschland en
Turkije onderteekend.
Het verdrag heeft den volgenden
tekst:
Het Duitsche rijk en de Turksche
Republiek, bezield door den wensch
de betrekkingen der beide landen te
baseeren op wederzij dsch vertrouwen
en oprechte vriendschap, zijn onder
voorbehoud van de tegenwoordige
verplichtingen van beide landen,
overeengekomen een verdrag te slui
ten. Hiertoe heeft de Duitsche Rijks
kanselier tot zijn gevolmachtigde
benoemd ambassadeur Franz von
Papen en de President van de
Turksche Republiek den minister van
Buitenlandsche Zaken Saradjogloe,
die op grond van de hun verleende
volmachten de volgende bepalingen
zijn overeengekomen:
Artikel 1. Duitschland en Turkije
verplichten zich wederzijds de inte
griteit en onschendbaarheid van hun
siaatsgebicd te eerbiedigen en geener
lei maatregelen te nemen, die direct
of indirect tegen den verdragspartner
zijn gericht.
Artikel 2. Duitschland en Turkije
verplichten zich in de toekomst om in
alle vraagstukken, die hun weder-
zijdsche belangen raken, met elkaar
in vriendschappelijk contact te tre
den, teneinde tl.j het behandelen van
dergelijke vraagstukken tot overeen
stemming te geraken.
Artikel 3. Bovenstaand verdrag
wordt geratificeerd en de ratificatie-
oorkonden zullen weldra te Berlijn
worden uitgewisseld.
Het verdrag treedt op den dag der
onderteekening in werking cn geldt
van dat oogenblik af voor den duur
van tien jaar. De verdragspartners
zullen te zijner tijd overleg plegen over
verlenging van het verdrag.
Gedaan in tweevoud, in net Duitsch
en in" het Turksch, te Ankara, den
18den Juni 1941.
WEDERZIJDSCHE
NOTAWISSELING
VRIENDSCHAP IN DE
VOORLICHTING
Het D.N.B. meldt uit Berlijn;
Tegelijk met de onderteekening van
het Duitsch—Turksche vriendschaps
verdrag zijn de volgende nota's ge
wisseld door de Duitsche en Turksche
regeeringen over de economische be
trekkingen tusschen beid? landen:
Met verwijzing naar de gelukkige
sluiting van het DuitschTurksche
verdrag van heden heb ik de eer ter
konnis van TJwc Excellentie te bren
gen. dat mijn regeering bereid is
:.ooveel maar eenigszins mogelijk is
do economische betrekkingen tus
schen Duitschland en Turkije te be
verderen met inachtneming van de
ONTZETTEND
VLIEGTUIGONGELUK
15 DOODEN
Het geregelde vliegtuig Boeka
restSofia is gisterochtend bij het
opstijgen op het vliegveld van Boe
karest van geringe hoogte neerge
stort en verbrand. Alle inzitten
den, 12 passagiers en 3 leden der
bemanning, werden gedood.
Onder de passagiers bevonden zich
9 Duitschers, 2 Bulgaren en 1 Roe
meen. Het vliegtuig was een Douglas-
machine van de Roemeensche lucht
vaartmaatschappij Lares. Het vlieg
veld was dcor den regenval van ver
scheidene dagen drassiger dan ge
woonlijk. Op het moment van de start
regende het nog steeds. De machine
r.am een langen aanloop tot in den
hoek van het vliegveld. De piloot
schijnt te hebben geconstateerd, dat
hij bij een normalen aanloop buigen
het vliegveld tegen hekken en schut
tingen zou vliegen. Di.arom trok hij de
machine op, te fel, waardoor het toe
stel neerstortte.
Freiherr VON PAPEN
(Archief Amersfoortsche Crt.)
mogelijkheden, besloten in <3c econo
mische structuur beider landen en
met als grondslag dc ervaringen, die
de beide landen tot wederzijdsch nut
met elkaar in den oorlog hebben
opgedaan.
De beide regoeringeh zullen weldra
onderhandelingen openen om zoo
spoedig mogelijk in een verdrag de
grondslagen neer te leggen voor de
uitvoering van deze overeenkomst.
Voorts is na de onderteekening de
volgende verklaring door pers en
radio vail beide landen gepubliceerd:
Met verwijzing naar de gelukkige
sluiting van het verdrag geven de
wederzijdsche gevolmachtigden uit
drukking aan den wensch, dat de
pers van beide ianden evenals de
vederzij dsche radio in hun publica
ties en uitzendingen steeds rekening
sullen houden met den geest van
vriendschap en wederzijdsch vertrou
wen, die de Duitsch—Turksche be
trekkingen kenmerkt.
BRITSCHE TERUGTOCHT
BIJ SOLLOEM
Italiaansch Weennachtbericht
18 Juni
In den nacht van 18 Juni hebben
de Italiaansche vliegtuigen de vlieg
velden van Malta gebombardeerd.
In Noord-Afrika is de strijd voor
Solloem geëindigd met een volkomen
succes, na drie dagen van hevige ge-
véchten tusschen eenerzij ds de ge-
Hongarije in het
nieuwe Europa
ONDERHANDELINGEN
MET KROATIë
Onze correspondent te Boedapest
schrijft; De reis van de Hongaarsehe
ministers van Buitenlandsche Zaken
en van de pers wordt in de Hongaar
sehe kranten als een beleefdheidsbe
zoek geschetst, dat sedert lang is
voorbereid. Een van de redenen voor
deze reis is de vaststelling der Hon-
gaarsch—Kroatische grens. Parallel
hiermee zullen tegelijkertijd de beide
landen economische onderhandelingen
openen. Wat de toekomstige grens tus
schen Hongarije en Kroatië aangaat,
tusschen Duitschland en Hongarije
bestaat naar plaatselijke opvatting
volkomen overeenstemming. De terug
keer van het Banaat wordt in Boeda
pest, met goedvinden van Duitschland.
als een feit beschouwd, doch er doen
zich door Roemeensche ambities ten
aanzien van een deel van het Banaat
ccnigc moeilijkheden voor, welke door
besprekingen in Rome wel opgelost
zullen worden. Een van de voornaam
ste redenen van deze gedachtenwisse-
ling is de lang gekoesterde wensch van
Kcngarije om een toegang naar de zee
te krijgen. In dit opzicht wordt het
door Italic ondersteund. Men dient de
kwestie op te lossen of Hongarije een
corridor tot aan Fiume zal krijgen öf
in Fiume zelf een vrije haven van Ita
lië ter beschikking krijgt.
■Binnenlandschc politiek
Van dc zijde der regeeringspartij
werden gedurig onderhandelingen met
de „Imrëdi-partij" gevoerd over deel
nemen aan dc regeering. Deze onder
handelingen werden door graaf Tele-
ky begonnen en na zijn overlijden,
door den tegenweordigen minister-pre
sident Bardossy voortgezet. Echter
laat het zich nog niet aanzien, dat
de besprekingen succes zullen hebben,
juist omdat tusschen de partijen in
dertijd verscheidene tegenstellingen
bestonden. Men probeert~echter alles,
opdat eenheid de taak van de regee-
geering zal verlichten. Op 1 Juli zal
een ingrijpende verandering worden
doorgevoerd met betrekking tot de in
het buitenland geaccrediteerde Hon
gaarsehe gezanten. In de eerste plaats
worden die gezanten teruggeroepen,
die den vastgestelden leeftijdsgrens
hebben bereikt. Zoo zal waarschijnlijk
ook de gezant in Rome, ondanks cl'::
groote verdiensten, vervangen worden.
Daar dc huidige minister-president
ook het ambt van minister van Bui
tenlandsche Zaken bekleedt, en deze
werkkring op den duur te druk is voor
één persoon, zal waarschijnlijk bin
nenkort een plaatsvervangend minis
ter van Buitenlandsche Zaken worden
benoemd, waarbij men aan den vroe-
geren Hongaarschen gezant in Athe
ne denkt.
pantserde Engelsehe strijdkrachten,
die gesteund werden door de beste
formaties der luchtmacht uit het
Midden-Oosten en anderzijds de Ita
liaanschDuitsche strijdkrachten tc
land en in de lucht. Nadat de vijan
delijke aanval gebroken was, werd
terstond met onweerstaanbare on
stuimigheid door de Italianen en
Duitschers een tegenaanval ontke
tend. welke de vleugels en de achter
hoede van de aanvallers bedreigt. De
Engelschen leden zware verliezen,
speciaal aan gepantserde strijdmid
delen. 14 Britsche vliegtuigen werden
neergehaald. Onze vliegtuigen zijn
alle op hun punt van uitgang terug
gekeerd. De resten van de vijandelijke
strijdkrachten probeeren terug te
keeren tot het punt van vertrek. Zij
worden achtervolgd door de strijd
krachten te land en bestookt door de
Italiaansch—Duitsche luchtmacht.
In Oost-Afrika niets nieuws te ver
melden.
37 Britsche Vlieg
tuigen vernietigd
IN EEN ETMAAL
Het D.N.B. meldt: Volgens de voor-
loopige optelling zijn Dinsdag overdag
en rs nachts 37 Britsche vliegtuigen
8an alle frontenten offer gevallen aan
den Duitschen afweer. Dit aantal om-
va' 20 Britsche jagers, die aan de kust
van het Kanaal werden neergescho
ten, 1 boven het eiland Guernsey
ne rgeschoten Spitfire, 14 aan het
front in Afrika vernietigde Britsche
'irinchines en 2 toestellen, welke
's nachts door luchtdoelgeschut wer
den neergehaald, waarvan het eene
een bommenwerper was van het type-
WellingtonVickers, terwijl het type
Y? n het andere onbekend is.
NEGENTIG IN VIER DAGEN
De R.A.F. heeft in de periode van
13 tot 17 Juni 90 vliegtuigen aan alle
fronten verloren, waarvan 52 van 13
tot 16, de overige 37 den 17den en in
den nacht van Dinsdag op Woensdag.
In dezelfde periode verloor het Duit
sche luchtwapen 25 vliegtuigen, waar
van 22 van 13 tot 16 en 3 den 17den
en in den nacht van Dinsdag op
Woensdag, zoo meldt het D.N.B.
EEN NIEUWE KOMEET
De Italiaansche professor Giovanni
Eernasconi heeft Maandagavond een
nieuwe komeet in het sterrenbeeld
Schorpioen waargenomen.
De nieuwe komeet is van de tiende
greotte, kan met het bloote ocg waar
genomen worden en beweegt zich in
Noordwestelijke richting.
Duitsch Weermachtbericht
18 Juni
De met het zwaezste gebruik van
gepantserde strijdkrachten onderno
men poging van den vijand, om door
ons front aan de Egyptische grens
heen te breken, en daardoor de om
singeling van Tobroek te verijdelen,
is onder buitengewoon hevige Brit
sche verliezen, vooral aan pantser
wagens, mislukt. De tegenaanval van
het Duitsche Afrika-corps. versterkt
door Italiaansche troepen, is geëin
digd met een volledige overwinning
der vereenigde troepen. De vijand is
verslagen en trekt zich terug. De be
velvoering en de troepen hebben ge
durende deze gevechten, welke drie
dagen duurden, zich in de woestijn
bijzonder onderscheiden en geweldige
dingen gepresteerd. Het Duitsche en
Italiaansche luchtwapen droeg
aanmerkelijk tot het succes bij. In
den loop van den 17-den Juni werden
14 Britsche vliegtuigen neergeschoten
en werd de vijand door onophoudelij
ke aanvallen van gevechtsformaties en
duikbommenwerpers op Verscheide
ne plaatsen genoodzaakt te wijken.
Duikibooten brachten in het Noor
delijke en centrale deel van den At-
lantischen Oceaan 5 vijandelijke
koopvaardijschepen met tezamen
31.939 ton tot zinken. Duitsche jagers
behaalden ook gisteren bij luchtge
vechten aan de kust van het Kanaal
een overtuigende overwinning op het
Britsche luchtwapen. Bij een poging
van den vijand om met gevechts-
MET GELIJKE MUNT BETAALD
Dc blokkeering van Amerikaanschs
saldi in Italië vormt, naar in Ita
liaansche kringen verklaard wordt,
een eerste maatregel om dc vermo
genswaarden op te nemen, waartegen
vervolgens de tegenmaatregelen der
Italiaansche regeering gericht zullen
worden. Deze maatregelen zulien ge
nomen worden naar de mate van de
verdere houding van Amerika ter be
scherming van de belangen van Ita
lië cn van de door het Amerikaansche
optreden benadeelde Italiaansche on
derdanen.
ZWITSERLAND ONGERUST
OM 6 MILLIARD FRANCS
Ten aanzien van de in strijd met het
volkenrecht zijnde maatregelen, die
President Roosevelt eenige dagen ge
leden heeft genomen tegen de in de
Ver. Staten aanwezige buitenlandsche
saldi, hebben nu cok de Zwitsersche
autoriteiten in een officieus commen
taar een standpunt bepaald, zoo
meldt het D.N.B. Daarin wordt ver
klaard, dat door deze bevriezingsmaat
regelen ondanks de voorgenomen ver
zachtingen voor de niet in den oor
log verwikkelde landen belangrijke
Zwitsersche belangen worden betrok
ken. Op het oogenblik worden van den
kant van Zwitserland diplomatieke
stappen in Washington gedaan met
het doel zich te oriënteeren ten aan
zien van de door de Amerikaansche
regeering ook jegens Zwitserland voor
genomen maatregelen en ze te doen
harmoniëeren met den neutralen sta
tus van Zwitserland en zijn practische
behoetfen.
In Zwitsersche financieele krin
gen heeft de door Roosevelt bevolen
bevriezing, welke in tegenspraak staat
tot de overigens algemeen erkende
regels van het volkenrecht, groote on
rust gewekt. Inderdaad staan voor
Zwitserland groote belangen op het
spel, want volgens een raming van de
Amerikaansche Federal Reserve Bank
bedragen de Zwitsersche saldi in de
Ver. Staten ongeveer 6 milliard francs.
MEXICO
HOUDT ZICH AFZIJDIG
In Venetië trad Kroatië op 15 Juni
foto toont v.l.n.r.: den Kroatischen
Zaken Ciano cn den Rijksminister
j.l. tot liet 3-Mogendhcden-Verdrag toe. Deze telegrafisch overgebrachte
Slaatschef Pawelitsj; den Italiaanse hen Minister van Buitenlandsche
van Buitenlandsche Zaken von Kibbeutrop tijdens de onderteekening.
(Hoffmann.)
VERKLARING VAN PADILLA
De Mexicaanscke minister van
Buitenlandsche Zaken, Padilla,
heeft op een persconferentie ver
klaard, dat Mexico niet voorne
mens is, evenals de Ver. Staten, de
Duitsche consulaten te sluiten en
de saldi der spilmogendheden te
blokkeeren, aangezien daartoe
geen aanleiding bestaat.
Op de vraag, wat de regeering dacht
te doen, wanneer de Ver. Staten aan
den oorlog zouden deelnemen, ant
woordde Padilla: „Wij houden ons aan
de bepalingen van onze continentale
overeenkomst. Alle verplichtingen, die
wij tegenover Amerikaansche landen
hebben aangegaan, zullen wij eerlijk
nakomen".
LINDBERGH OVER DEN OORLOG
De Fransche radio-omreep heeft
melding gemaakt van een artikel,
door Lindbergh geschreven in de
New Vork Daily Herald.
Lindbergh zegt onder meer, dat men
thans in de Ver. Staten werkt met
dezelfde argumenten, die in Frankrijk
gebruikt werden, toen dat land in oor
log met Duitschland werd gebracht.
Bovendien zijn de Ver. Staten niet
zco sterk als Frankrijk teen was. In
materieel opzicht kan men zich onmo
gelijk met de spilmogendheden meten.
Duitschland cn Italië beschikken over
het geheele Europcesche vasteland en
verder mag men niet vergeten, dat
de Ver. Staten slechts een vloot voor
één oceaan hebben en dat men thans
reeds een groot gebrek aan gevechts
vliegtuigen heeft, vooral nu een groot
deel daarvan naar Engeland is overge
bracht. Lindbergh zegt voorts, dat de
meerderheid der Amerikanen tegen
inmenging in het Europeesche conflict
is cn dat. zijn landgencoten worden
bestuurd dcor een minderheid van in
terven tionisten. die zeker niet de
openbare mecning vertegenwoordigen.
vliegtuigen onder krachtige bescher-
ni'ng van jagers naar de bezette ge
bieden te vliegen, werden 21 Britsche
jagers neergeschoten, en wel 15 van
het type Hurricane, 5 van het type
Spitfire en 1 van het type Brewster.
Het luchtwapen bombardeerde
vliegvelden, luchtdoelstellingen en,
havenwerken in het Oosten en Zuid-
Oosten van het Britsche eiland. Ten
Oosten van Sunderland geraakte een
groot tankschip in brand dooi^fc uit
werking van bommen.
De vijand liet vannachc met zwak
ke strijdkrachten in West-Duitsch-
land brisant- en brandbommen val
len, waardoor verscheidene burgers
werden gedood oi' gewond. Er ont
stond uitsluitend materieele schade in
woonwijken. Naefcljagers en lucht
doel-artillerie schoten 2 der aanval
lende toestellen omlaag. Daarmede
verloor de vijan-a gisteren en van
nacht tezamen 37 vliegtuigen. Drie
der eigen toestellen gingen verloren.
200 TANKS VERLOREN
De gepantserde Britsche strijdkrach
ten, die voor Solloem zijn verslagen,
bestonden uit twee Britsche divisies
welke dienst deden bij de defensie van
Engeland en zeer kort geleden naar
Noord-Afrika waren overgebracht.
Een van deze divisies was de bskende
elfde divisie huzaren. Hoewel men nog
niet juist den omvang kent van de zeer
zware verliezen, die de Engelschen bij
Solloem hebben geleden, raamt men
het aantal Britsche tanks ,dat ver
nield of in handen van de Duitschers
is gevallen bij de Duitsch-Italiaansche
omsingelingsmanoeuvre, op ruim 200.
zoo meldt Stefani. Uit buitgemaakte
kaarten van den Engelschen genera-
len staf blijkt, dat het oppercomman
do van het Britsche Nijlleger met zijn
offensief bij Solloem groote bedoelin
gen had. Pijlen op de kaarten, die de
richting van den aanval aangaven,
wijzen in de richting van Tobroek en
Derna.
AANVULLING
WEERALACKTBERICHT
Ter aanvulling op het Duitsche
weermachtbericht van gisteren ver
neemt het D.N.B. het volgende: Op
den voorgrond der gevechten staat de
slag bij Solloem, die sinds 15 Juni is
ontbrand en gisteren zijn hoogtepunt
had bereikt. Het weermachtbericht
maakt melding van de volledige over
winning der Duitsch-Italiaansche wa
penen. Het Engelsehe offeftsief in
Noord-Afrika is met zware Britsche
verliezen ineengestort. Ofschoon ds
Britten daar met superieure pantser-
strijdkrachten aanvielen, lukte hun
noch de ongetwijfeld met deze opera
tie bedeelde doorbraak door het front
der spilmogendheden, noch het voor
het verwerven van verdere, gunstige
stellingen van vertrek noodzakelijke
bmnendringen. Integendeel moeten
belangrijke deelen van de Britsche
pantsergreep als verslagen beschouwd
worden en komen, die voor 'n verder ge
bruik niet meer in aanmerking. Het
Duitsche Afrikacorps heeft al zijn
stellingen ten volle weer in de hand.
De in den strijd geworpen Duitsche
en Italiaansche formaties zijn supe
rieur gebleken aan de sterke Britsche
offensieve troepen in de verdediging
en den tegenaanval. De vijand werd
op vele, verschillende plaatsen versla
gen met medewerking van in golven
optredende gevechtsvliegtuigen en
duikbommenwerpers. Deze gevechten
bij Solloem moeten worden beschouwd
als de derde slag om Solloem. Alle drie
deze slagen zijn geleverd aan gene
zijde van de grens van Italiaansch Cy-
renaica, op Egyptisch gebied. De eer
ste slag om Solloem begon op 15 Sep
tember. Het was een Italiaansche aan-
valsslag. die leidde tot de snelle in
eenstorting van het daar opgerichte
Britsche front. Ongeveer een verrel
jaar later begon een groot Britsch
verlichtings-offensief. in hot verloop
waarvan op 9 December 1940 de twee
de slag om Solloem ontbrandde. On
danks verbitterde afweergevechen
konden de Italianer de veroverde
stellingen niet houden. Het door de
Britten veroverde gebied ging weer
verloren in den loop van het op 2
April j.l. begonnen offensief van het
Duitsche Afrikacorps onder generaal
Rommel, waarbij op 15 April cok Sol
loem weer in handen kwam van de
spilmogendheden. Het schijnt, dat de
sedert 15 Juni ontbrandde derde slag
om Solloem voor afzienbaren tijd de
verwachtingen der Britten betreffende
een definitieve verlichting van hun
positie aan het Suezkanaal te niet
heeft gedaan. De eerstvolgende tijd
zal leeren in hoeverre deze gevoelige
nederlaag nog verdere onaangename
gevolgen voor de Britsche positie in
het Oosten van de Middellandsche
Zee met zich mee zal brengen.
OP OUDE STELLINGEN
TERUGGETROKKEN
Een door den Londenschen berich
tendienst bekend gemaakt communi
qué van het Britsche hoofdkwartier
in Cairo meldt, dat in Libye de Brit
sche strijdkrachten in felle aanvallen
geweken zijn vcor den vijandelijken
druk en zich teruggetrokken hebber,
op hun oude stellingen.
