4 AMEHSFOORTSCH K COURANT VRIJDAG 4 JULI 1941 BINNENL VND De Inlevering van Metalen (VAT MET INGMI.I'VFKn BEHOEFT TE WORDEN De Staatscourant bevat een beschik king van den secretaris-generaal van Opvoeding. Wetenschap en Cultuur bescherming. waarbij de in de Ver- orcenlng bctreffen.de het inleveren van metalen genoemde voorwerpen, ten aanden waarvan de verdichting tot inleve-hi niet geldt, nader wor den omschreven. Blijkens de~e beschikking worden onder ..openbare monumenten en ge- denkteekenon on graven" mede be grepen gedenkplaten e.d.. onder ..kerkklokken" torenklokken en caril lons. Onder ..museumstukken" worden verstaan voorwenen, deel uitmaken de ran de verzamelingen van alle musea en andere collecties, die wor den vermeld in den vanwege het de partement van Onderwijs. Kunsten en Wetenschappen in 1938 uitgegeven gids: ,.D* Nederlandsehe Musea", be nevens de voorwerpen, die vermeld staan in de door het departement van Onderwijs. Kunsten en Weten schappen uitgegeven „vcorloopige lijst van d? Nederlandsehe monumen ten van geschiedenis en kunst". Ook worden als museumstukken be schouwd voorweroen. deel uitmaken de van verzamelingen -an gods- en gasthuizen en van andere particulie re instellingen of personam die niet Ir, bovengenoemde'! gics worden.ver meld. mits zoodanige verzameling ten minst? 59 stukken omvat er. door den hoofdmn,jeumdeskund!ge wordt er kend (als zoodanig is bii deze be schikking aangewezen de onder-voor zitter van de Rijkscommissie van Ad vies intake de Musea. Deze is tevens directeur van het ..Inlichtingenbu reau kunst voorweroen en antiquitei ten"!. Onder verzamelingen van par ticulieren worden niet. verstaan de handelsvoo'-aden van antiquairs en kunsthandelaren. Teneinde de hierboven genoemde erkenning te verkrijgen, chert belang hebbende zich voor 15 Juli 1941 door middel van een formulier model TV te wenden tot. den burgemeester der gem-~"wfwaarin de verzameling zich bevindt. Onder ..hetgeen behoort tot eenïge volksdracht" worden ook begrepen be- stsnddeeler. van tuig van last- en trekdieren, voorzoover daaraan uit een oogpunt -au volkskund» bijzon dere bofp"kenis moet worden toege kend. Onder ordeteekcn.cn en eere- teekenen" worden mede verstaan ge denk- en eerpenningen, voor zoover deze een bijzind®»-? historische of kunstwaarde hebben. Als voorwerpen die als handwerk a's waardevol volksgoed t.e beschou wen -Rn ?"V';n ook 'beeldhouwwerken en voorwerpen van kunstnijverheid, die niet als massanrodirt t° h=-schou wen ziin, maar z,;n ontworoen door algemeen a'.s zoodanig erkende kun sten aars. Dg beslissing over vraag, of ren voorwerp al dan met een honge we- tensehapppiiikp. geschiedkundige of kunstweerde heeft. berust bij den hpofdmvoumkundige. Zoo ook beslist deze. indien twïifel bestaat, of een voorwerp op grond van de verordening al dan niet vrij is van den inleve ringsplicht BUITENLAND Do Opmar.soli in Rusland Koos Sneenlmff gehuldigd IN DEN STADSSCHOUWBURG TE AMSTERDAM „Als ik het tijdelijke met 't eeuwige ga verwisselen, vermaak ik dit boek aan Rotterdam, mijn geboortestad. Het is niet vee!, maar zij zal het wel aannemen. Het is mijn nieuwe le ven". Zoo sprak Koos Speenhoff gister avond. toen hij op liet toonecl van de Stadsschouwburg stond, waar hij werd gehuldigd ter gelegenheid van zijn 70sten verjaardag. Dat boek was de bundel van 700 Speenhoff liede ren, waaruit de jubilaris een keuze moest maken. En dat het publiek de waarde van dit boek erkende, bleek wel uit het spontane applaus, dat na Speenhoff's woorden losbarstte. Cor van der Lug t-M e 1 s e r t had het programma geopend met een kort woord. Koos Speenhoff Jr. en zijn vrouw Polly, die in Haarlem moesten optreden, waren even naar Amsterdam gekomen om met enkele rijmkronieken luister bij tc zetten aan het jubileum van hun vader. Ce esje. de begaafde dochter zong gevoelvol en beschaafd enkele liedjes, welke haar vader voor haar geschreven heeft en Annie van der Lug t-M eiser t—V an E e s Louis de Bree, Jan van E e s. Lena Kley en Cor van der Lug t-M e 1 s e r t, Josephine v. Gasteren, Lutzer Eringa en May Vollen ga .speelden de gees tige een-acter „Kiekeboe" en ,,De Voet", welke Koos Speenhoff ge schreven heeft. Na de pauze hoorde men S p e e n- hoff met zijn vrouw en dochter in oude liedjes. Na afloop van de voorstelling volg de de huldiging. Koos Speenhoff verscheen met zijn vrouw en dochter Ceesje ten too- neele, waar hij temidden van de le den van het eere-comité plaats nam De wethouder voor Onderwijs en Kunstzaken, dr. J. Smit, was de eerste, die Speenhoff toesprak. Ds wethouder wilde namens het gemeentebestuur van Amsterdar.» openlijk hulde brengen aan Speen hoff, omdat deze den strijd om het dichterlijk bestaan zoo lang en krachtig heeft volgehouden met zijn onafscheidelijke gitaar en met zijn vrouw en kinderen. Namens het gemeentebestuur van Amsterdam bood de wethouder fraaie (Vervolg van Frontpagina) Reusachtige Oorlogsbuit OOK IN DE OOSTZEE-STATEN Niet alleen door den vernietigings slag van Bialystok hebben de versla gen Sovjet-legers reusachtige verlie zen aan soldaten en materiaal g°!c- den, doch ook op andere plaatsen aars het Oostelijk front hebben de zege vierend oprukkende Duitsche troepen reusachtige hoeveelheden wapens en munitie vernield. Zoo heeft het langs de Oostzoc- kust door het Westelijk deel van de voormalige Oostzeestaten oprukkende deel van het Duitsche leger tot en met 1 Juli 1941 631 pantserwagens, 168 lichte en zware stukken geschut alsmede 40 vliegtuigen buit gemaakt of vernietigd. Verder vielen hier 19 stukken luchtdoelgeschut en 24 stuk ken pantscrafweergeschut. alsmede twee pantsertreinen in Duitsche han den. De bij de inneming van Riga veroverde buit is nog niet te over zien. Sovjet-burgers verlaten Tokio Naar Domei meldt, zullen ecnige honderden Sovjet-vrouwen en -kin deren, die te Tokio woonden, over Si berië naar de Sovjet-Unie terug- keeren. Massa-arrestaties in de Sovjet-Unie GOLF VAN VERKLIKKERIJ Naar welingelichte kringen te Stockholm uit de Sovjet-Unie verne men, heeft de sedert het begin van den oorlog in de So,'jet-radio dage lijks herhaalde oproep aan de bevol king om de „grootste waakzaam heid'1 te betrachten en alle anti- Sovjet ..verdachte" personen onmid dellijk bij de Sovjetautoriteiten aan te geven, tot een ware golf van ver- li'.ikkerij in de geheele Unie geleid. Dagelijks worden duizenden en nog eens duizenden personen bij de Ge- peoe als „verraders" opgegeven. De Gepeoe heeft in vele steden, vooral echter in de Oekraine. massa-arres taties verricht, zooals in de dagen toen de bolsjewistische terreur zijn hoogtepunt, bereikte. Eiken nacht hebben executies plaats en de ge vangenissen zijn overvol. De. Hongaarsche Actie. De chef van den Hongaarschen generalen staf deelt mede: Onze troepen aan gene zijde van de Karpathen hebben Woensdag hun op- marsch voortgezet. Ons luchtwapen heeft met succes den terugtrekken- den vijand gebombardeerd. Behandeling van Krijgsgevangenen De Sovjet-sergeant Finaschen Ata- nasius van het 36ste bataljon mitrail leurs heeft na zijn gevangenneming op 26 Juni verklaard, dat zijn batal jons-commandant, majoor Martiet- schek bevel had gegeven alle Duitsche krijgsgevangenen te dooden. Stalin's Rede Denemarken en de Ver. Staten ONDERWIJS bloemen in de Amsterdamsche kleu ren aan. Ook aan mevrouw Speen hoff en Ceesje Speenhoff bracht hij een bloemenhulde. Vervolgens voerde C o r van der Lug t-M e 1 s e r t het woord. In geestige bewoordingen herin nerde spreker aan den tijd, toen Speenhoff tezamen met Else Mauhs Mien Duymar van Twist, Piet Blom en Cor van der Lugt-Melsert op tour nee ging. Tenslotte overhandigde hij hem een geschenk onder couvert. Met enkele woorden dankte Speenhpff hierna den wethouder van Onderwijs en Kunstzaken, dr. J. Smit, Cor van der Lugt-Melsert en de artisten van het Nederlandse!» Tooneel, die aan dezen avond hadden meegewerkt voor de hulde, die zij hem hadden bereid. Verplichte Inschrijving van Autobussen VOOR 10 JULI A.S. In de Nederlandsehe Staatscourant- is opgenomen een besluit van den secretaris-generaal van Waterstaat, betreffende verplichte inschrijving van autobussen. Allen, die op 1 Juli 1941 houder zijn van één of meer autobussen, zijn verplicht deze vóór 10 Juli 1941 te doen inschrijven, ongeacht of de autobussen al dan niet voor onmid dellijk gebruik gereed zijn. Indien na 1 Juli 1941 een autobus zoodanige verandering ondergaat, dat de aard van het voertuig of de ver- voercapaciteit wordt gewijzigd of een andere motorbrandstof of motoraan drijving wordt gebezigd, dan wel een ingrijpende wijziging aan het onder stel wordt aangebracht, moet de hou der onverwijld mededeeling hiervan doen aan den rijksinspecteur van het Verkeer, in wiens district hij woont of gevestigd is. Gelijke verplichting rust op hem, die na 1 Juli 1941 houder wordt van een autobus, alsmede op den houder van een autobus, die na 1 Juli dc be schikking daarover, door welke oor zaak ook, verliest of wiens autobus na dien datum onbruikbaar wordt. ITALIAANSCH COMMENTAAR Omtrent do rede van Stalin wordt in politieke kringen te Rome opge merkt, dat het belachelijk is den huldigen veldtocht van Duitschland tegen de Sovjet-Unie met de Napo leontische oorlogen of den opmarsch der Duitschers in den wereldoorlog te vergelijken. Noch Napoleon, noch keizer Wilhelm II beschikten over tanks en over een luchtwapen. zooals in den tegenwoordigs»» oorlog wor den gebruikt. Terwijl de Russen zich in de laatste oorlogen aan den striiö onttrokken, is de Duitsche weermacht er in dezen veldtocht in geslaagd, den vijand bij zijn offensieven opmarsch nar.r het Westen aan te houden en te grijpen. Londen maakt zich bela chelijk. als het zijn instemming be tuigt met den „kruistocht der bolsje- wiki ter bevrijding van de volken". AMERIKA ANSCHE PERSSTEMMEN De New Yorksche middagedities verhelen in haar commentaren op de radiorede van Stalin den ernst van den toestand der Sovjets niet. meer. Reeds in de opschriften doen de bla den uitkomen, dat Stalin zelf de cri sis en de groote successen van de Duitsche troepen toegeeft. De New- York Sun schrijft in een hoofdartikel, dat de rede een bekentenis is vin de zware nederlagen en dat zii meer dan één teeken van wanhoop bevat. Het blad acht de waarschuwingen van Stalin aan verspreiders van geruch ten, deserteurs en saboteur: bijzon der opmerkelijk. Zelfs wanneer de verliezen aan mensehen voor de Sov jet-Unie niet zoo ernstig ziin. zoo schrijft het blad. zal het verlies aan wapens, vliegtuigen, enz., des te ern stiger blijken. Verliezen der Sovjet-Luchtmacht Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben Woensdag in de omgeving van Bialystok 52 vliegtuigen neer geschoten. In voortdurende aan vallen op Sovjet-vliegvelden wer den 97 bolsjewistische toestellen op den grond vernield. Bij aan vallen op de verbindingslijnen en verkeerswegen der Sovjets wer den een pantsertrein en vijf troe- pentranspörttreinen vernield. Spoorbanen en wegen U'jn be dekt met talrijke gesneuvelden en brandende wrakken van voertui gen, meldt D.N.B. DE GEVECHTEN BIJ DUBNO In de gevechten rondom Dubno is het een Duitsche gepantserde forma tie gelukt 30 pantserwagens der Sov jets te vernietigen. Den vorigen dag heeft deze zelfde Duitsche formatie 40 vijandelijke pantserwagens ver nield. DE SLECHTE WEGEN HET WERK DEK PIONIERS De slechte toestand der wegen in de Sovjet-Unie moest volgens de Sovjet-speculaties den Duitschen op marsch tot staan brengen of tenmin ste aanzienlijk belemmeren. Evenals in de vorige veldtochten, zoo heef', ook hier. naar het D.N.B. verneemt, de Duitsche leiding snel passende maatregelen genomen. Tegelijk met de eerste gepantserde formaties trok ken den eersten dag van den op marsch gemotoriseerde pioniersco lonnes over dc grens. Haar taak was het, door 't verbeteren van dc wegen en straten, door het bouwen van bruggen en aanleggen van vliegvel den het verloop van den verderen op marsch te waarborgen. Zij hebben tal- looze door de Sovjets vernielde brug gen hersteld. Andere af deelingen pio niers hebben over groote afstanden kapotgereden wegen gerepareerd en voor het verkeer van de eindelooze ra- vitailleeringscolonnes geschikt ge maakt.. Pogingen van verstrooide Sov jet-soldaten en de bolsjewistische luchtaanvallen om dit te belemmeren, werden met de wapens afgeslagen. TRANSPORTCOLONNE AANGE VALLEN Duitsche gevechtsvliegtuigen heb ben op 2 Juli ten Oosten van Bialsr- stok een groote bolsjewistische transportcolonne aangevallen en door vele bomtreffers talrijke auto's, bela den met wapens, munitie, apparaten en benzine, vernietigd. Als gevolg hiervan werden de wegen versperd, zoodat duizenden terugtrekkende bolsjewistische soldaten gevangen ge nomen konden worden. De Noorsche Vrijwilligers De grootste en bekendste Noorsche beroepsorganisaties hebben naar aan leiding van de vorming eener Noor sche divisie voor den strijd tegen het bolsjewisme, een oproep uitgevaar digd. waa?in gezegd wordt; „Evenals anderhalf jaar geleden is N lorwegen weer in oorlog met het lommunisme. Toen streden Noorsche vrijwilligers schei:der aan schouder met de Fir- nen tegen de Sovjet-Unie. Thans heb ben zich Noorsche vrijwilligers aan gemeld, om tezamen met Finsche en Duitsche wapenbroeders voor Noor wegen tegen de Sovjets te vechten. Te Berlijn wordt een speciale gevolmachtigde der Turksche regee ring verwacht in verband met de ra tificatie van het Duitscli—Turksche vriendschapsaccoord. Terugroeping der Amerikaan- sclie Consulaire Ambtenaren verzocht Het Dcensche ministerie van Bui- tenlandsche Zaken heeft het volgende officieele communiqué gepubliceerd: „De ontwikkeling van den oor log heeft oen steeds nauwer sa menwerking tusschen dc Europce- sche staten noodzakelijk gemaakt, o.a. om den zwaren cconomisclien druk als gevolg van de handels blokkade op tc vangen. De Decnsche regeering heeft zich derhalve genoodzaakt gezien zich bezig tc houden met dc po sitie der Amerikaansclic consu laire vertegenwoordigers in Dene marken. Hierbij heeft de Decnsche rcgcering ook de omstandigheid niet buiten beschouwing kunnen laten, dat de Amcrikoansche re geering het den, door de Decnsche regeering erkende, consulairen ambtenaren in de Vereenigde Staten onmogelijk heeft gemaakt hun werkzaamheden daar voort te zetten. Met het oog op deze situatie heeft de Decnsche regee ring, evenals andere Europcc- sche regeeringen, de Amerikaan- sehe regecring verzocht dc terug reis van de hier aanwezige Amc- rikaansche consulaire ambtenaren te bewerkstelligen.'» 11 Britsclie Vliegtuigen neergehaald BIJ AANVALLEN Ol' KANAALKUST De Britten hebben gisteren bij twee pogingen om de Kanaalkust te nade ren 8 Spitfires in luchtgevechten en 3 vliegtuigen door luchtdoelartillerie verloren. Twee Duitsche toestellen worden vermist. Sir Walter Monckton treedt af Reuter meldt, dat de directeur- generaal van het Britse he ministerie v. Voorlichting, sir Walter Monckton, in het. kader der gisteren in het La gerhuis bekend gemaakte wijzigingen aan dit departement aftreedt. Bij het gereorganiseerde ministerie zullen hoofdofficieren van dc drie on- derdeelen der weermacht worden ge detacheerd om de censuur der oor logsberichten te bespoedigen. De auteur van het boek British Agent, Rockhart, is benoemd tot. plaatsvervangend onderstaatssecre taris van het ministerie van Buiten- landsche Zaken en gedetacheerd hij het ministerie van Voorlichting ais adviseur voor aangelegenheden van de buitenlandsche politiek. Ex-president Zamora veroordeeld Het Spaansche gerechtshof voor politieke misdrijven heeft den gewe zen president der Spaansche repu bliek. Alcala Zamora. veroordeeld tot 50 millioen peseta's boete, verlies van de Spaansche nationaliteit en verban ning voor 15 jaar. Zamora was president van 1931 tot 1936 en werd toen opgevolgd door de Volksfrontregeering-Azana. De FranschTurksche Onderhandelingen In welingelichte kringen te Vichy verklaart men, dat de onderhandelin gen. die te Ankara door den Fran- schen o»xderstaatssecretaris Bcnoist- Méchin gevoerd worden, goeden voortgang maken, en dat reeds een principieele overeenkomst bereikt z^u zijn. Volgens dezelfde kringen wordt verwacht, dat de speciale afgezant van maarschalk Pétain binnen zeer korten tijd naar Vichy zal terui keeren. Anti-Engelsche betooging in Dacca 11 DOODEN EN 29 GEWONDEN (Het D.N.B. meldt dat in Dacca in den staat Ben-galen, 11 personen ge dood en 29 gewond zijn, toen een de- monstreerende menigte handtastelijk optrad tegen een Engelschen ambte naar van het stadsbestuur en een of ficier van politie. Toen zij meenden in gevaar te verkeeren, hadden zij uit zelfverdediging met hun revolver op de menigte geschoten en daarbij 11 personen gedood en 29 -gewond. A C A1) EM I SCH E EX A M ENS Amsterdam. Bevorderd lot doctor in do economische wetenschappen op L'fschrift, dc hoer L. J. Zimmerman, geb. to Amsterdam on loi doctor in do nccskundc op proefschrift, do lioor J. Ken rink, gob. l.e Winterswijk. Nijmegen. Geslaagd voor hot eandi- duatsexamen rocktenmej. C. D. A. E. uitjes te Borgen op Znoin, mej. li. O. lines te Eindhoven. J. 11. Dc'urvorsl te Üffütphen en F. J. Dofcren te Heer len. oor cand'daatscsnmeii in de wijsbe geerte: inej. M. J. A. van Sa inboek <c Nijmegen. Voor candidaatsoxaiiicn in do Ger- ...annsclie taal- en letterkunde (DuiUch) II. SI. Beckers to WürsclcA hij Aken. RIJKSTE INBOlJWriCIIOOl, Boskoop. liet einddiploma mot a.-ui- levkening voor handelscorrespondent ie n dc achter hun naam aangegeven ta- on behaalden: Nederlandsehe nfdecling: IX Bongerd 1 I-I.), J. F. Li. Bouwman (I-..), G. Fuller (l.'',JI.E.), P. GoudUado (K.K.), 1. K. lage (I'M). 10.), A. P. Kleiseu (I'M, Th. Kool (I'M.XI'..), K, Kromhout (F.D.E.), M. A. v. -Mannen, B .1. Muni high. J. Movers (P.E.), 1'. Pakker (IM. K. M Prk (I'M ».E.). SI. Verloop (D.E.), A. J. Vuyk (I'MI.E.), E 11. I.ldo. Indische nfdecling: A. v. d. Akker (E.), .1. A. B. Belt go ns (E.), II. M. Brou- B. l'\ Bin in-ma (E.i. J. L. v. Ca- icllo, C. v. Cuilenburg (E.). W. P. J. >erk»cn, J. Drijver (E.I, J. II. Pay-tor. J. II. v. Dijk (E M L* v. E- I'..), J, Franken. J. Eranssen. J. J. Goedheer, J. G. GroeneVeld (D.E.), II. L. v. Hcek (E), A. llulshoff, J. dc Jager (E F. i. Jongcptcr, A. G .J. Jutte (E J- Kalshe.dc, J. A. Kompees, A. Kh-iscn (E.II. Koedijk (K.), B. J. v. d. Kolk (E.), F. lvoov, 11. Krover (E.), E. P. ri v. Lokhorst, J. L. v. <1. Meiilen (E.). T. 1». ri. T. Modderman, Ch. C. L. Molenaars (E.). C. A, J, Nering Bügel, G. H. Nien- wenluiys, J. de lloos. Ch. S,-hipper, L Sellnui-mans (E.), D. riiuit (D.K.). II. W. .Sleeden, A. v. Stornibrock (E».)._ H. rhijs.scn, P. SI. VcrsehmU'Cii. II, A. S er- 'o. O. II. Voorhoeve (E). H. War- nau (I-;.). Cursus tuinaanleg: O. A. Beerling (P.D.E.), R. Boom (F.E.). N. J. K Ch rist. of fels (F.K.), A. L'. II. Faasscn (E.P.E.), SY. v Katwijk (I'M) H.). A. G. Keesscn, F. Kooynians P), P. dc KniyT (E.). J. A. Quint (D.E.), C. SI. Verby (F.D.K.). NIJVER 11 EI DSACTE NS Den Ilang. Geslaagd de dames: C. M. Bart le Yol/.on, S. SI. van Peek tc santpoort. SV. J. Gerritsen te Rotter dam. A. Gerus te TJiiiniden, St. S. Knip te Hilversum. J. C Lm-ksma to Blne- mendaal, Slebius to Rotterdam cn W. SI. N. v. d. Ploeg te Heemstede. SI ACH IN" 1S'TEN-EX AM EN Den Ilaag. Geslaagd voor diploma B, 2e gedeelte dc licerén G. A Ihirinink le Almelo, II. Willors to Haarlem. Voor diploma C. lo gedeelte dc hoe ren C. Kikkert lo Rotterdam, W. V is- icliiik to rilicdrecht, A. Vreckc tc Mid delburg. Voor diploma C, 2u gedeelte do heer J. Nicuwcitliui/.en to Amsterdam. LI CI I. OEFENING SI.O. Amsterdam. Akte examens licli. oef. SI.O., geslaagd de lieer J. Struik. Gro- niiignc, II. 11. v. d. Tooien. Schiedam cn do dames: A. G. Boercma, Groningen, SI. G. C. KI ij berg, Tilburg. NOTA R1 EEL-EX A SI EN Den Haag. Geslaagd voor deel 1, ■Ie beer A. A. K. SI. Sliddelhnff te Am sterdam en J. Dobbelaar te Middelburg. Voor deel lt, de heer C. F. L. Klein, uit Den Haag. GOEDE VRIENDEN Amerikaansclic troepen naar IJsland? De democratische senator Wiieelcr verklaarde in de persconferentie, dat hij in het bezit is van inlichtingen, volgens welke de regeering binnen kort IJsland door het Amerikaan- sche leger en Amerikaansche marine- strijdkrachten zal bezetten. De troe pen zouden op 23 of 24 Juli worden ingescheept. Sterke aardschokken in Argentinië Panische schril; ander dc bewoners HUIZEN VERWOEST Het geheele gebied van de Andes in Argentinië is gisterochtend door her haalde sterke aardschokken opge schrikt, waarvan de uitloopers tot in Buenos Aires merkbaar waren. Uit alle steden der Noordwestelijke pro vinciën komen thans berichten over de aardbeving, die vergezeld ging van een dof onderaardsch gerommel. Minuten van panischen schrik be leefden vooral de bewoners van de provincie in de Andes, San juan, waar in het plaatsje Cauccte ruim 50 huizen verwoest werden. De scholen moesten wegens gevaar voor instor ting gesloten en verscheidene open bare gebouwen ontruimd worden. Ge lukkig schijnt de aardbeving slechts op enkele plaatsen offers aan men- schenlevens igeëischt te hebben. De uitwerking van de schokken in de seismologische instituten van het land was zoo hevig, dat de toestel len vernield werden, zoodat nauw keurige metingen onmogelijk werden. Het epicentrum van de aardbeving wordt vermoed in het centrale deel van de Cordilleras, en wordt in ver band gebracht met schokken, welke dagen tevoren uit Chili gemeld waren. KOORSCH SCHIP VERMIST Het 1800 ton metende Noorsche schip Karlander, dat in Engelschen dienst voer, is ver over tijd. Men ver moedt. dat het op den Atlantischen Oceaan tot zinken gebracht is, aldus het D.N.B. KANTTEEKENING Gr. Een sentimenteel artikeltje over de Vriendschap wordt dit niet. Wel een bittere noot aan het adres van sommige „goede" vrienden, die hun vriendschap meteen omzetten tot het noodlot van hun vriend. Een fel protest tegen een vriendschap, die zoo aan dc oppervlakte van het hart ligt, dat men elkander niet waard acht te waarschuwen voor gevaren, die zichtbaar zijn. Een minachtenden toon wil dit artikel zijn jegens z.g. vrienden, die in hun club geen an dere bedoeling hebben, dan zich met elkaar te amuseeren, zonder na te denken of ook met dat spel soms de tijd verloren gsat van een vriend, die in het momcntecle van de gezellig heid zijn plicht imden steek laat. Lafaards wil ik ze schelden, dat soort „vrienden", die dc kracht missen ,stop" te zeggen, wanneer het sein op onveilig komt te staan. Ik haat hen, die roekeloos de rem loslaten en in het ij del uur van opgewonden- heid dc controle wel honden over zichzelf, maar haar opzettelijk uit schakelen over hun vriend; die inden duizel van een roes aan het slaan van de klok nog maar alleen een feestgong beluisteren en geen klank meer opvangen, die aan plicht her innert. Ik haal een streep door de mooie rekening van het idealisme, dat vrienden samenbindt, waar zoo elk respect voor de positie van een ka meraad weg-gemikt wordt tusschen duim cn vinger, zooals je een kerse- pit wegmikt, naar een ondoordacht punt, waar het 't oog raakt van een kind. Wat dan die vriendschap ook bindt; zakelijkheid, collegialiteit, kunst, het is wind, het is zonder kern, het is klankloos en karakterloos, wanneer niet man-tegenover-man een oogen- blik het halt klinken kan. Onverzet telijk. Waar vrienden zoo weinig moed hebben jegens elkander, dat zij ter- wille van elkander het plezier niet weten of durven tc onderbreken daar heeft de vriendschap geen an deren band dan dien van den borrel. Ik schrijf deze dingen, omdat het leven ons telkens voor die vraagtee- kens plaatst, omdat de werkelijkheid ons telkens zoo hard in 't gezicht mept, omdat ik menschep om mij heen zie, die aan hun vrienden on dergaan. Het is per slot zoo scheurkalender- alledaagsch, dat ik dc voorbeelden niet noemen durf. De verleiding, de roes, de overmoed en de ontnuchte ring; te laati Het is banaal. Het is zoo leeg van inhoud, zoo stijlloos van gebaar, zoo futloos van houding, dat elke nadere aanduiding en elk verhaaltje-uit-het- leven, dat ter illustratie zou moeten dienen, kinderachtig klinkt, laf is en zonder achtergrond, geen ruimte vult. Maar de tragiek van de waarheid is er niet mindel- om. Die is des te heviger in het „eigen schuld" vastgelegd. Dc doem der roekeloos heid. Maar ook de vloek tot de vrien den: Waarom hebben jullie me niet gewaarschuwd? Daarna misschien de wroeging en de wrok. Sla de deur bijtijds achter dat soort van vriendschap dicht. Maar in al de allcdaagschheid van dit spel van driften en zwakheden, zie ik liet beeld van den goeden vriend, die weet in te grijpen, die te voorkomen weet, die redt voor het te laat is, als een rots, als een eerezuil. als een monument van trouw. Zijn er zoo velen? Er zijn zoo wei nigen, die het aandurven den vriend den pas af te snijden; die het aan durven hun vriendschap op het spel te zetten door onverbiddellijk te zijn. Zijn er velen of zijn er weinigen, die de vriendschap zoo getoetst hebben en zoo doorlouterd? Wie er de waarde van kent, staat er eerbiedig tegenover en wie er de diepte van peilt, boort een bron van dankbaarheid aan. OVERSTE MöLDERS BIJ DEN FiiHRER De Führer heeft luitenant-kolonel Mölders, commodore van een jacht- eskader, ontvangen en hem het eiken loof met dc zwaarden bij het Ridder kruis van het IJzeren Kruis overhan digd, dat hem 22 Juni was verleend

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1941 | | pagina 4