Wanordelijke terugtocht
der Sovjets
DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN DE GELDERSCHE VALLEI
Sovjet-Spoorwegen met groot
succes gebombardeerd
DE ASCH DER ELLENDE
LIJDENSWEGEN
ABONNEMENTSPRIJS
bij vooruitbetaling
Per weck 0.16
Per 8 maanden 2.05
Per post per kwartaal 2.25
Losse nummers 0.06
Administratie Telefoon 5280.
Na 6 uur 5595. Giro 86362
Red.: Tel. 6731. Na 6 uur 5137.
AMEPSFOOOTSCHE (OUPANT
ADVERTENTIES
bij vooruitbetaling
1 0.25
Kleine advert. („Doelpunten")
Hoogstens 20 woorden
1 0.55
ƒ0.05
4 keer l.d. Dagbladed. 1 dubbele
3 keer l.d. Anderd. ed.
prys
DONDERDAG 17 JULI 1941
HOOFDREDACTEUR: F. W. M. HALE WIJN, AMERSFOORT.
UITG.: N.V. DRUKKERIJ ONNES, v.h. BLANKENBERG Zn., SNOUCKAERTLAAN 9. 55e JAARG. 6 PAGINA'S
Snelle Duitsche Opmarsch
naar St. Petersburg
Duitsche verkenningsvliegtuigen hebben boven het Sovjet-gebied waar
genomen, dat de terugtocht van de Sovjet-legers meer en meer ontaardt
in een terugstroomen van ongeordende massa's, die als kleine troepjes en
afzonderlijke voertuigen elkaar verdringen op de wegen naar het Oosten.
Dit geeft aanleiding tot de gevolgtrekking, dat de Sovjet-troepen nog
slechts ten deele in staat zijn om tegenstand te bieden legen de on
ophoudelijke Duitsche aanvallen, meldt het D.N.B.
De gevechten, die de bolsjewisten Dinsdag op hun terugtocht ten Oos
ten van Pskof hebben geleverd, doen blijken, dat de verslagen Sovjet-troe
pen probccrcn door achterlating van sterke, strijdvaardige achterhoeden in
verscheidene sectoren den afstand, die lien van dc Duitsche legers scheidt,
te vergrootcn. Blijkbaar willen de bolsjewistische machthebbers met opof
fering van deze achterhoeden opnieuw een verdediging opstellen. De snelle
Duitsche opmarsch naar St. Petersburg heeft de bolsjewistische strijd
krachten opnieuw tot den strijd genoopt en haar aanzienlijke verliezen be
rokkend.
Duitsche gevechtsvliegtuigen hebben op 15 Juli doeltreffend het ver-
Aeersnet in het gebied rondom St. Petersburg aangevallen. Spoorlijnen,
Iaadperrons en stilstaande treinen werden succesvol met bommen be
stookt. Tevens werden in den driehoek SmolenskMoskouBrjangs bom-
treffers geplaatst op het spoorwegnet. Deze voor de terugkcerende bewe
gingen der Sovjets uiterst belangrijke spoorlijnen zijn op verscheidene
plaatsen meermalen verbroken, zoodat gedurende langen tijd per trein
geen Sovjet-troepen meer teruggetrokken kunnen worden.
De Duitsche luchtmacht heeft op 15 Juli tijdens luchtgevechten 42 Sov
jet-vliegtuigen neergeschoten en 106 vliegtuigen op den grond vernield.
Op dezen dag werden dus in totaal 148 Sovjet-vliegtuigen vernietigd.
Vluchtende
Bolsjewisten
Verscheidene duizenden bolsjewis
ten, die zich vluchtend voor den zw.~
ren Duitschen aanval in het bosch
ten Westen van Gorodizje in Podolië
hadden genesteld, zijn met uitzonde
ring van ovai mart. in üS pan gehakt.
Terwijl de Duitsche stoottroepen
links en rechts voorbij het bosch op
rukten, drongen andere Duitsche
strijdkrachten op 15 Juli in een con-
centrischen aanval de boschstellin
gen binnen en brachten den bolsje
wistische» eenheden zware verliep-
toe. Talrijke stukken géschut en aan
zienlijke hoeveelheden munitie, hand
wapens en uitrustingstukken vielen
In Duitsche handen. De Duitsche
troepen, die geen noemenswaardige
verliezen hadden geleden, rukten snel
naar het Oosten op en zetten thans
bun opmarsch voort.
Gevecht op de Oostzee
Duitsche motortorpedo-booten
hebben op 15 Juli in de Sovjet
wateren van het Oostelijk gedeelte
van de Oostzee een actie onder
nomen en een gevecht geleverd
met een formatie bolsjewistische
zeestrijdkrachten. Ondanks den
krachtigen afweer der Sovjets
wisten de Duitsche motortorpedo-
booten een torpedo-treffer te
plaatsen, waardoor een Sovjet
kruiser zwaar werd bsschadigd. De
motortorpedobooten zetten zonder
verliezen hun actie voort.
Actie
van de Duitsche Luchtmacht
Ook gisteren heeft het Duitsche
luchtwapen de operaties van de le-
geronderdeelen weer gesteund met
succesvolle aanvallen op voor den oor
log belangrijke bolsjewistische doelen.
Zoo werd in het Zuidelijk gedeelte van
het Oostelijk front benoorden Win-
nitsa een ravitailleeringscolonne met
bommen bestookt. 14 Vrachtauto's
met wapenen en munitie vlogen in de
lucht. Voorts bombardeerden Duit
sche stuka's een transporttrein, die
«xrlogsmaterleel en motoitorandstof
moest vervoeren. Zes bolsjewistische
artilleriestellingen kregen bomtref-
fers en werden tot zwijgen gebraoht.
Regeeringsbureaux
verlaten Moskou
Op grond van te Washington
ontvangen berichten, meldt de
New York Times, dat de regee
ringsbureaux en de Sovjet-auto
riteiten Moskou verlaten om zich
te Kazan, 450 mijl ten Oosten van
de hoofdstad, te vestigen. Slechts
het ministerie van Buitcnlandsche
Zaken zou voorloopig te Moskou
blijven. Daarom zal ook het diplo
matieke corps nog niet vertrekken
Bloedige verliezen der
Sovjets
Wanhopige tegenaanvallen
afgeslagen
Duitsch W eermachtbericht
16 Juli
In het Oosten blijven de operatics
zich gunstig ontwikkelen. Op ver
scheidene plaatsen zijn wanhopige
tegenaanvallen der Sovjets met bloe
dige verliezen voor den vijand afge
slagen.
In den strijd tegen Engeland heeft
de luchtmacht ten Oosten van New
Castle 2 groote vrachtschepen ern
stig beschadigd. Gevechtsvliegtuigen
hebben in den afgeloopen nacht de
havenwerken van Margate gebom
bardeerd.
In den afgcloopen nacht hebben
zwakke vijandelijke strijdkrachten
een klein aantal brisant- en brand
bommen in West-Duitschland laten
vallen. Drie der Britsche gevechts
vliegtuigen werden door nachtjagers
neergeschoten.
Zooals reeds in een speciaal be
richt is gemeld, heeft luitenant-kolo
nel Mölders, commodore van een
jachteskader, gisteren opnieuw 5
Sovjet-vliegtuigen neergeschoten en
daarmede zijn 101ste overwinning in
de lucht in dezen oorlog behaald.
De oprukkende
Duitschers
De toestand aan het Oostelijk front
blijft zich, naar van deskundige Duit
sche zijde aan het D.N.B. wordt mede
gedeeld, zeer gunstig voor de Duitsche
weermacht ontwikkelen, die thans,
nadat de bres in de Stalin-linie ver
groot is, tot diep in het achterland
oprukt. Het is begrijpelijk, dat het
opperbevel van de weermacht over af
zonderlijke aanvalsrichtingen nog het
stilzwijgen moet bewaren, doch thans
is reeds te overzien, dat tegen het
einde van de vierde week van den oor
log tegen de Sovjets, ondanks hun
wanhopigen tegenstand, nieuwe be
langrijke successen in het Oosten voor
de deur staan. Dc Sovjet-leiding tracht
tevergeefs door het in den strijd wer
pen van alle mogelijke Sovjet-forma
ties den stormvloed in te dammen,
die thans de Sovjet-Unie bedreigt.
Reeds thans blijkt, dat in vele front-
sectoren niet meer gesproken kaïT
worden van een uniforme leiding der
dooreen geworpen Sovjet-troepen.
Steeds sterker wordt ook het verbre
ken van de achtcrwaartsche verbin
dingen der Sovjets door de Duitsche
luchtmacht, n.l. van de spoorlijnen in
cie districten Kiev, Moskou en St. Pe
tersburg gevoeld.
EEN KIJKJE IN HET AANMELDINGSBUREAU te Arnhem van het Ned. Vrijwilligerslegioen voor den strijd
tegen de bolsjewisten, waar talrijke vrijwilligers zich komen aanmelden. (Polygoon-Fellinga)
UIT AUTOBUS GEVALLEN
Te IJmuiden is de 13-jarige jongen
Holman uit de achterdeur van een
autobus gevallen. Hij kreeg de achter
den wagen gekoppeldcn houtgasgene
rator over het lichaam en is tijdens
het transport naar een ziekenhuis
aan zijn verwondingen overleden.
Een Moord van
onbekenden Omvang
DE BOLSJEWISTEN HEBBEN EEN GEHEEL VOLK DOOR
GRUWZAAM INGRIJPEN ZIJN ZIEL ONTNOMEN
digc uitdrukking, nieuwsgierig als kin
deren bekeken on betastten zij ons. Zij
hadden geen slecht woord voor ons.
Hun gestalten waren breed en bij vele
regimenten zoo lang, dat zij bijna twee
handbreedten boven onze menschen
uitstaken.
IETS VOLKOMEN VREEMDS
Koe ve»-. ligt d(e tijd achter ons.
Land en volk zijn van uiterlijk ver
anderd. Bruno Brehm, die dezer dagen
aan het Oostelijk front dc plaatsen
weer bezocht heeft .die in zijn bele
venissen uit den wereldoorlog een
groote rol hebben gespeeld, heeft op
zijn reis vaak transporten krijgsge
vangenen ontmoet. Ik heb den Rus
van vroeger gezocht, zoo schrijft hij.
in vele gezichten heb ik gezocht naar
iets bekends, maar het was mij. als
of, wat daar langs mij trok, iets vol
komen vreemds en nieuws was. zoo
als ik het nog nooit had gezien. Het
waren niet de Russen van vroeger, die
ik als gevangene had gezien en die ik
als uitgewisseld krijgsgevangene later
nog in de kampen in Bohemen had
bezocht.
Het waren volkomen andere
menschen .Zij hadden niet meer
de ongevormde maar toch zoo ge
lijkmatige gezichten. Zij waren
smal van borstkast, zij babbelden
niet meer en maakten geen ru
moer. Zij zaten stompzinnig voor
zich uit te kijken. Zij hadden
slaag gehad en waren geïntimi
deerd. Het waren niet de krach
tige boeren van vroeger, het was
een armoedig ongelukkig volk;
hier en daar staarde mij uit een
paar oogen brandende haat aan.
Nu en dan viel mijn blik op een
gelaat, dat gekenmerkt was door
het stempel der gemeenheid.
MET TE DELGEN SCHULD
DER SOVJETS
Dc bekende Duitsche schrijver fn'-
no Brehm, wiens historische tromahs
in binnen- en buitenland zeer bekend
zijn, publiceert thans in den Völki-
scher Beobachter onder het opschrift:
„De asch der ellende", een artikel, dat
beschouwd moet worden als een ver
volg op „De doodelijke School". Bruno
Brehm, die de Russen uit den tijd
van het Czarismc uit eigen ervaring
goed kende hij heeft den wereld
oorlog in het Oosten meegemaakt en
was in Russische krijgsgevangenschap
geraskt vergelijkt na een reis aan
het Oostelijk front het toenmalige
Russische volk en de huidige onder
danen van de Moskousche Sovjets.
Hij komt tot de conclusie, dat
de Russen van vroeger niet meer
bestaan, dat zij uitgeroeid zijn,
dat men hun hun ziel ontnomen
heeft, dat hier een volk is ver
moord in een moordproces, als de
wereld nog nooit heeft beleefd.
VROEGER VLOTTE BRUINE
MASSA'S
Toen ik, zoo vertelt hij o.a., in Sep
tember 1914 zwaar gewond als ge
vangene met een kleinen wagen ach
ter het front gebracht werd, trok re
giment na regiment langs mij heen
naar het Zuid-Westen. Hun beeltenis
prentte ik mij voor altijd in het ge
heugen. Vooral viel mij op, hoe ge
makkelijk cn vlot deze eindelooze
bruine massa's marcheerden. Tijdens
den marsch zongen cn babbelden zij.
Hun gezichten hadden een goedmoe-
1N HET GEVANGENENKAMP BIJ MINSK
Hoe de Sovjets de Vrouwen behandelen
V.
Dat mevr. Tatiana Tchernavin,
wier verklaringen over de schaamte-
looze pressie welke op de vrouwen
wordt uitgeoefend, om haar „schuld"
van haar man te doen bekennen,
absoluut waar zijn, wordt ons bewe
zen door een Slowaakschen commu
nist, dr. a. Ciliga, die in zijn boek
„In het Land van den grooten Leu
gen" een van de gearresteerde inge
nieurs laat spreken;
„Ze hebben me vijf maanden lang
in de meest volmaakte afzondering
gehouden. Ik ontving geen kranten,
boeken, tabak, pakjes, niets, en mijn
familie mocht me niet één enkele
maal bezoeken. Ik had voortdurend
honger en leed door mijn eenzaam
heid. Zij wilden, dat ik sabotage zou
bekennen, die ik nooit begaan had.
Zeker, ik heb de Russen tijdens
mijn gevangenschap niet alleen als
prettige lieden leeren kennen. Ook
toen heb ik de ruwe Russische gezich
ten aanschouwd, maar t-usschen deze
ruwe en afgestompte gezichten zag
men de gelaatsuitdrukkingen van vele
goedmoedige boeren, verstandige dok
ters, welverzorgde officieren. Daarvan
was hier niets meer te zien. Alles, wat
dit volk eens beminnelijk maakte, was
uitgedoofd, cn tot het laatste spoor
verdelgd. Aangenaam deden in deze
algemeene ellende nog de gezichten
aan van de Tartaren cn de Kirgiezen,
die zich schenen te hebben onttrokken
aan een dergelijke ellendige verande
ring. Ik had vaak b.v. bij het aan
schouwen van gevangen genomen
Grieken gedacht aan de Russen van
vroeger. Die Russen zijn er niet meer.
Zij zijn nergens meer te vinden. Nu en
dan ziet men een van die gezichten
van vroeger. Een krachtig gebouwd
man van middelbaren leeftijd, die
tracht te glimlachen maar het toch
niet kan.
IIET LACHEN VERLEERD
Al deze menschen hebben het
lachen verleerd. Men huivert wan
neer men een volk ziet dat men
door gruwzaam ingrijpen zijn ziel
heeft ontnomen. Wanneer dat
„proletkult" is, staan wij hier voor
een moord, zoo concludeert
Brehm, zooals in dezen omvang
wel niet vaak in de geschiedenis
der menschheid gepleegd is. Of
dit volk ooit weer gezond kan
worden, weet ik niet. Thans ziet
het er zoo ziek cn zoo verkom
merd uit, zoo geslagen ep mishan
deld kijkt het je aan, dat, al was
je hart van steen, je je voelt alsof
je door koorts bent aangetast.
Station verwoest
MUXITIETREIN ONTPLOFT
Twee Duitsche gevechtsvliegtuigen
hebben op 15 Juli des avonds een ten
Zuiden van St. Petersburg gelegen
Sovjet-overlaadstation met bommen
bestookt. Reeds bij den eersten aan
val kwamen de bommen op de rails
terecht en troffen verscheidene goe
derenwagons. De geweldige ontploffin
gen. die volgden, verraadden dat eer.
munitietrein was getroffen. De lucht
druk van de ontploffing was zoo he
vig, dat de Duitsche vliegtuigen in de
hoogte werden gedrukt. Bij een twee
den aanval troffen de bommen een
juist binnenrijdenden goederentrein
met taf' van tankwagens. In een oog
wenk stond de geheele omgeving in
brand. w<lke alles in een dikken walm
zette. Tal van kleine en groote ont
ploffingen volgden. Een Duitsch vlieg
tuig werd door de in de lucht rond
slingerende stukken van een locomo
tief licht beschadigd.
Ik weigerde. Toen zeiden ze tegen
me: „Als li vóór de Sovjet-regeering
bent, zooals u zegt, dan moet u dit
bewijzen. De regeering heeft uw be
kentenissen noodig. voor de gevolgen
behoeft u niet beducht te zijn, de
regeering zal rekening houden met
uw openhartigheid en zal u in staat
stellen, de fouten die u begaan hebt
door uw werk weer goed te maken.
U krijgt dan onmiddellijk gelegenheid
•uw familie te zien en u kunt weer
pakjes ontvangen en kranten en u
krijgt uw dagelijksche wandeling.
Maar als u volhardt bij uw weige
ring, zult u met een onverbiddelijke
gerechtigheid te doen krijgen en u w
vrouw cn kinderen zuilen
va 17 represailles niet ver
schoond blij ven".
Maandenlang bood dc ongelukkige
weerstand; zijn vrouw en kinderen
werden aearrcstcerd. Toen. waar hij
voor alles onverschillig was gewor
den, teekende hij maar alles wat de
rechter van instructie van hem ver
langde. Hij werd doodgeschoten, na
dat men hem twee dagen tevoren in
details had verteld hoe ook zijn
vrouw en kinderen waren terechtge
steld.
Typeerend voor de toestanden is
hetgeen Ciliga verhaalt over een
hoogoven-ingenieur uit den Donetz.
die een belangrijke positie bekleed
de. De Gepeoe was ontevreden over
zijn vijandigheid ten aanzien van de
politiek van dit Sovjet-gouverne
ment. Dus besloot ze maatregelen
tegen hem te nemen. Ze bediende
zich daartoe van de vrouw van den
communistischen directeur van de
fabriek, waar de ingenieur bedrijfs
leider was. Deze vrouw begon op or
der van de Gepeoe een liefdesverhou
ding met den ingenieur, en kreeg op
die manier alle mogelijke inlichtin
gen van hem over z'n politieke mee
ning en over zijn gesprekken met an
dere ingenieurs. De Gepeoe kon
daarop makkelijk een „sabotage"-
zaak in elkaar zetten en den inge
nieur naar Solofki verbannen. Maar
toen begon het tweede bedrijf van
het drama. De vrouw werd in haar
eigen strik gevangen en werd inder
daad verliefd op den ingenieur. Juist
in dien tijd werd haar man naar een
andere fabriek overgeplaatst en zij
wist hem te bewegen, den verbannen
ingenieur terug te laten roepen en in
zijn nieuwe fabriek te werk te stel
len. De roman begon dus opnieuw.
Maar weldra gaf de ingenieur er zich
rekenschap van in welk een scheeve
verhouding hij was geraakt ten op
zichte van de vrouw van zijn direc
teur en tegenover zijn eigen familie.
Bovendien kwam hij er achter, dat hij
slachtoffer was geworden van een
intrige, die van A tot Z in elkaar was
gezet. Toen hij geen uitweg uit de
impasse zag, pleegde hij zelfmoord.
De vrouw, die thans voor de heeren
van de Gepeoe lastig werd, omdat zij
hi haar wanhoopsbuien wel eens de
ware toedracht van zaken zou kun
nen rondbazuinen, werd vermoord.
Voor geen middelen deinsden de
bolsjewiki terug om zich voor hun
vuile practijken van vrouwen te be
dienen. Gehoorzaamden ze niet. dan
werden zc als „hostiel" gearresteerd,
gemarteld en naar Siberië gezonden.
Maar nooit verzuimden de ellende
lingen haar naasten en vooral de
kinderen haar-fijn op de hoogte te
houden van haar kwellingen.
Het politieke en maatschappelijk
leven in de Sovjet-Unie is doordrenkt
van leugens, in een mate als men
niet voor mogelijk gehouden zou
hebben. Dat ziet men bij iederen
stap, dat voelt men bij alle burgers,
welke maatschappelijke positie ze
ook beklceden. dat hoort men bij de
eerste woorden reeds, die de spreker
op de tribune tot zijn auditorium
richt, zoo moet zelfs Ciliga gemelijb
toegeven.