Amersfoort
DE VICTORIA REGIA
Ambachtsschool
Weest zuinig
AMERSFOORTSCHE COURANT
WOENSDAG 30 JULI 1941
3
SPORT
LAWNTENNIS.
't Stort-tournooi
Gisteren heeft Pluvius zich niet rus
tig gehouden en bracht de wedstrijd
leiding ongeveer tot wanhoop, daar
zij nu ettelijke partijen achter is ge
raakt.
Bovendien trad de duisternis nog als
spelbreker op. Een heeren-single en
een heerij-double moesten gestaakt
worden. Deze laatstgenoemde partij
was een strijd tussehen G. Doldersum
en M. Zwollo en niet T. Ph. Zwol-
lo) tegen de heeren Geil en v. Osna-
bruggen, en werd wel op een zeer
spannend moment afgebroken toen
eerstgenoemden met 53 voor ston
den in de derde set, na in de tweede
2 match-points tegen zich gehad te
hebben. Er is nu onderling overeenge
komen dat de match hedenmiddag
om 5 uur in zijn geheel wordt over
gespeeld.
De uitslagen van de gisteren ge
speelde wedstrijden zijn:
Eerste ronde:
Ilceren single: v. Loon sl. de Haan
6—0. 6—2.
Tweede ronde:
Dames single: mej. Kaaskooper sl.
mcj. R. Schuitema 61, 75.
Ilceren single: M. J. v. d. Veer sl.
J. P. R. Geill 6—2, 6—3; L. J. H. v. d.
Veer sl. J. v. d. Willigen 60, 75;
B. P. Hoekstra sl. v. Voorst v. Beet
9—7, 6—1.
Heeren double: Geelhuizen en v. d.
Berg sl. Stakenburg en de Graaff 61,
6—3.
Mixed double: mevr. Faber en Sta
kenburg sl. mej. Pillen en Veldkamp
6—2. 6—0.
Derde ronde:
Heeren single: P. Mehrengs sl. M. de
Groot 75, 4—6, 63.
Nog opgemerkt dient te worden dat
in de uitslagen van gisteren een fout is
geslopen. In de dames-double slaan
mcj. Garrels en> Schuitema niet mevr.
Bögeholz en mej. Mylius, doch mevr.
Fiiek en mej. Mylius.
Vitesse 1e klasser?
In verband met het feit, dat de pas
gepromoveerde le klasser P. E. C. ver
boden en ontbonden is. heeft Vitesse
dc-n N.V.B. verzocht alsnog tot de le kl.
te worden toegelaten.
GEVONDEN VOORWERPEN EN
DIEREN
Roode portemonnaie met ritssluiting met
i houd, zllverbon. zilveren armband met
schakels, jonge poes. grijs met wit. rekenli-
niaal in bruin etui. bril in zwarte doos. waar
op M. Kater, lichtgele bond. witte dwergkees.
blauw damesjasje met witte strepen, porte-
:'cuUlo met inhoud, lorgnet iu etui. frame
van een Burgers-rijwiel, waaraan stuur en
kettingkast. grijze damesportemonnnie met
Inhoud, houd wit met bruine vlekken, hee
renregenjas. zwarte portemonnaie en siga
ren, kinderportemonnaie met 3 portretten,
bruine heeienportemonnaie. ledig etui voor
zllverbonnen, actetasch met badpak enz.,
onderscheiding van een militair voor 24 jaar
dienst, gebloemde ceintuur, zilveren ketting
armband met steentje, twee sleuteltjes aan
ringetje. Bouvier (reul. zwarte vulpen, merk
„Moor", combinatietaug. doosje met Philips-
verdulsterlngslampjes, klein hondje, zwart
met bruin, kinderarmbandje met roode steen,
oud bruine heerenportemonnaie. frame van
een heerenrijwiel merk ..Triumph", kinder-
jumpertje, hoofdkleur zwart, gymnastiek
schoen met naam Rietje Wagencr. bagage-
tasch, bruin zeildoek, distributiebonnen 118,
119, 120, beursje van reëenleer, kleine knijp
tang, klein etuitje met bonnen, kano, romp
geel en van boven wit en rood, colbertjasje,
bruin wit ruitje, gasmunten, jute zak. dub
beltjes-damesarmband. postzegelboekje, sleu
tel aan touw. schrift ten name van H. Helms,
bankbiljet en zilverbons. 4 zilverbons, blau
we regenjas, bril met celluloid en nikkel
montuur, verchroomd polshorloge met rood^
bandje, boek getiteld ..De Graaf V2n Monte'
Chrlsto" waarin naam E. Tinge, bruin leder
kindertuigje, melkkaarten. twee textielbon-
nen aan kaart, zwarte vulpenhouder, vlsch-
net. nummerbord van auto L 9811. bruin
hondje, riem voor bagagedrager van stof,
roode portemonnaie met. bloembonnen, zwar
te vulpen „Vennington", medaille v. wandel
tocht, pak gedragen dameskleedlng.
Inlichtingen dagelijks hoofdbureau van Po
litie van 9 tot 12 en van 2 tot 4 uur. Niet
per telefoon.
OVERSCHRIJVINGEN
De „Sprkr." vermeldt de volgende
overschrijvingen:
P. W. Schuin van H.V.C. naar
Amersfoortsche Boys; J. W. van Dol-
ron van Amersfoortsche Boys naar
Quick (A.).
UTRECHTSCHE COMPETITIE
WORDT UITGEBREID
Met drie Arnhemsche clubs.
Voor de damescompetitie werd de
afgeloopen week slechts één wedstrijd
gespeeld, nl. het U.D. elftal tegen
Amersfoort waarbij de voorloopige be
zetting van de laatste plaats op het
spel stond. In een van beide zijden
zeer enthousiast gespeelden wedstrijd
won Amersfoort met 83. De rust
stand was 52 in het voordeel van de
dames uit de Keistad.
Het programma voor deze week
luidt:
29 Juli: U.D. 1Sport Vereent 1.
31 Juli: Sport Vereent 2Attila 1.
De heeren- en dameselftallen var
Sport Vereent speelden vriendschap
pelijk tegen Fraternitas met de navol
gende resultaten: Fraternitas 1 (da
mes) verloor met 50 van het eerste
dameselftal van Sport Vereent en bij
de reserves won laatstgenoemde club
met meer bescheiden cijfers, n.l. 21.
Ook bij de heeren moest Fraternitas
het onderspit delven. Sport Vereent 1
zegevierde met, 133 en de reserves
met 52.
Zondag voerde de afdceling Utrecht
van de Bonds Handbal Commissie be
sprekingen te Arnhem met de ver
een iging T.H.O.R.. U.D.I, en S.E.S.,
teneinde de mogelijkheid onder oogen
te zien of deze clubs bij de Utrecht-
sehe competitie konden worden inge
deeld. Er werd geen besluit genomen;
dit zal de volgende week vallen, doch
men kan veilig aannemen, dat de
Utrechtsche competitie met de drie
genoemde Arnhemsche clubs zal wor
den uitgebreid.
GESLOTEN SEIZOEN
Ook voor handbal is thans een geslo
ten seizoen ingevoerd en wel van 15 Ju
ni tot en met 15 Augustus, ingaande '42.
SCHAKEN.
R.K. SCHAAKVER. „DE PION"
De zomercompetitie van „De Pion"
begint op haar eind te loopen. Zoowel
in afdceling A. hoewel daar nog niet
beslist is wie tweede zal worden, als in
afdceling C is dc spanning er uit. Al
leen in afdeeling B zit nog volop vaart.
De leider hier, de heer Chr. Schreu-
dcr liet gisteren tegen den heer v. d.
Tweel een veer door remise te spelen,
ofschoon hij blij mag zijn, dat hij niet
verloor. Zijn concurrent de heer Bak-
kenes schudde op zijn beurt een con
current, den heer de Wit van zich af,
waardoor de onderlinge rivaliteit tus
sehen de heeren Schreuder en Bakke-
nes en den heer Meijer, die door wei
nig gespeelde partijen op den achter
grond is gebleven, blijft bestaan. Wij
wachten met spanning op de komende
dingen.
De uitslagen van Dinsdag luiden:
Groep A:
H. PotC. v. Empclen 10
(natuurlijk!!)
Groep B:
A. de WitW. Bakkenes 01
A. v. d. TweelChr. Schreuder li
Groep C:
I. BieckmannW. Wisman 01
j-
tum een S&n&tefa-o-lteA.
30 Juli „De tijden zijn wel ver
anderd", sprak zij „Vroeger kon
men mij nergens luchten en men meed
mij als een besmettelijke ziekte. Ieder
haalde zijn neus op, die mij zag.
flier viert de slordigheid en de on
reinheid hoogtij mompelde men en
wierp mij een blik van afkeer toe. An
deren togen naar den drogist en tracht
ten mij met daar gehaalde scherpe en
onwelriekende medicamenten van dit
aardrijk te doen verdwijnen. Soms ook
probeerde men mij, door mij met kokend
water te overgieten, een langzamen
mai-teldood te doen sterven. Alles was
geoorloofd, als het ging mij van het
leven te berooven. Ik was gehaat, ver
vloekt, veracht
En nu?
Och, nog vindt niemand mij mooi,
maar mijn aanzien is toch aanmerkelijk
gestegen en als ik mij nu op een, overi
gens smetteloos tafcliaken vertoon, zegt
de bezoeker, die mij onmiddellijk op
merkt: Ha. ha. 't is hier tenminste nog
een rijke boel' Ik zie, jullie hebben het
nog niet zoo slecht!
Ik ben met uw welnemen, als ik het
zeggen mag. een Vetvlek!"
G. A. W.
Amersfoort
KENNISGEVINGEN
INLEVERING VAN METALEN
Publicatie no. 28.
De Burgemeester van Amersfoort
maakt bekend, dat oproepingen tot in
levering van metalen zijn verzonden
aan overheidsbedrijven, kleinhande
laren, winkeliers, vertegenwoordigers,
die voorraad houden, warenhuizen,
groothandelaren en fabrikanten, ge
vestigd in de navolgende straten:
Klimopstraat, Koedijkerweg, Koe-
steeg, Koestraat, Koninginnelaan, Ko
ningin Sophialaan, Koningin Wilhel-
minastraat, Korte Beekstraat, Korte
Bergstraat, Kortegracht, Krankeleclen-
straat, Kreupelstraat, Kromme Elle
boogsteeg', Krommestraat, Kroontjes-
molen, Kruiskamp, Laan 1914, 't Laan
tje, Lageweg, Lange Beekstraat, Lan-
gegracht, Langestraat, Laurens Coster-
plein, Laurusstraat, Lavendelstraat,
Leenaert Nicasiusdwarsstraat, Leenaert
Nicasiusstraat, Leeuwenhoekstr.. Lek
straat, Leliestraat, van Lenneplaan.
De inlevering voor de in genoemde
straten gevestigde bedrijven enz. moet
geschieden op Vrijdag 1 Augustus a.s.
aan de Gasfabriek (ingang Kleine
Koppel) onder overlegging van een
inventarislijst in dubbel. Het inleve
ringsbureau is geopend van 8 uur 30
v.m.12 uur en van 1 uur 30 n.m,4
uur n.m. Inventarislijsten zijn koste
loos verkrijgbaar ter gemeente-secre
tarie. De burgemeester voornoemd
waarschuwt de inlcveringsplichtigen,
dat het niet ontvangen van een op
roeping hen niet ontheft van hunne
verplichting tot inlevering en dat ook
degenen, die geen metalen hebben in
te leveren, gehouden zijn te verschij
nen op het inleveringsbureau.
Amersfoort, 28 Juli 1941
De Burgemeester voornoemd
NÓÖRDEWTER, 1. B.
INLEVERING VAN METALEN. PUBLICATIE No. 29.
De Burgemeester van Amersfoort maakt bekend, dat oproepingen tot in
levering van metalen voorwerpen zijn verzonden aan de inlcveringsplich
tigen (uitgezonderd Overheidsbedrj'ven. kleinhandelaren, winkeliers, verte
genwoordigers die voorraad houden, warenhuizen, groot-handelaren en fabri
kanten), wonende of verblijvende in de hierna te noemen straten ter plaatse
en ten tijde als hieronder is aangegeven.
Straten
Inleveringsplaats
Tijdvak
III. Waalstraat nos. 30 t/m 62, Zonne-
blocmstraat.
Schoolgebouw
Oude Soesterweg 152
Zaterdag
2 Augustus
8.30—12.— u.
IV. Weverssingel.
Schoolgebouw
Coninckstraat
Ing. Plantsoen-N. 51
Idem
VIII. Woestijgerweg nos. 68 t/m 202.
Schoolgebouw
Leusderweg 249
Idem
De Burgemeester voornoemd waarschuwt de inleveringsplichtigen, dat het
niet ontvangen van een oproeping hen niet ontheft van hun verplichting tot
inlevering De Burgemeester voornoemd,
Amersfoort. 23 Juli 1941. NOORDEWIER, l.b.
Amersfoort
HET JAARVERSLAG OVER 1940
Wij ontvingen het verslag over het
jaar 1940 van de Vereeniging ter bevor
dering van het Nijverheidsonderwijs in
hoofdzaak voor aanstaande ambachts
lieden te Amersfoort.
Hieraan ontleenen wij:
Het aantal leden der veveeniging be
droeg op 31 Dcc. 1940 in totaal 140, on
der welke 15 corporaties.
Bijzondere gebeurtenissen.
Door den ooi'logstoestand en de eva
cuatie der inwoners van Amersfoort en
omstreken moest het onderwijs van
10 tot en met 21 Mei onderbroken wor
den. In die dagen werden bovendien
een zestal lokalen en vertrekken dooi
de Ned. militairen bezet, welke na ont
ruiming gereinigd moesten worden.
Op 22 Mei is echter het onderwijs vrij
wel volledig hervat. Voor het einde van
het jaar ontving het bestuur nog twee
malen bericht, dat het schoolgebouw
voor overheidsdoeleinden ontruimd
moest worden, doch gelukkig werden dc
j voorgenomen vorderingon weder inge
trokken.
Met het onderwijs van do avondscho
len is 1 October, dank zij het door per
soneel en leerlingen opgeloste verduis
teringsprobleem, óp tijd begonnen. De
moeilijkheden voor avondschoolbezoek,
voor de vcrafwonende leerlingen, was
oorzaak, dat. eenige tientallen candida-
ten zich niet lieten inschrijven of zich
terugtrokken.
Het deed ons Bestuur groot genoegen
'dat de Voorzitter Dr. Joh. II. Scheuver,
na zijn demobilisatie, zijn functie kon
hervatten.
Een woord van dank aan den onder-
Voorzitter, Ir. C. G. Beltman, voor de
wijze waarop door hem het voorzitter
schap is waargenomen, in een periode,
waarin de ziekte van den heev^E. van
Vollenhoven en dc afwezigheid van den
directeur, zijn taak nog verzwaarde.
De heer E. van Vollenhoven is ria
ruim 25 jaar als bestuurslid en secreta
ris-penningmeester de vereeniging ge-
diend te hebben, haar door den dood
ontvallen.
Uit het schoolverslag.
Van dc 369 leerlingen op 31 Decem
ber aanwezig, kwamen er 204 uit de
buitengemeenten.
Van de 428 leerlingen die do school
bezochten werden er 37 vrijgesteld van
het betalen van schoolgeld.
Het lokaal voor dc administratie werd
van een nieuw plafond, blankeikenhou
ten kastenbclimmering, meubilair, enz.
voorzien en opnieuw geschilderd, waar
door het beter aan de bestemming be
an twoordt.
De goede vormgeving cn strakke af
werking is naar de meening van het be
stuur het bewijs, Hat het onderwijs uit
stekend is en zich geheel aanpast aan
de praktijk.
De verplaatste houthcwerkingsmachi-
nes met dc electromotoren zijn gesteld,
gemonteerd cn volgens de voorschrif
ten van de arbeidsinspectie beveiligd.
De ejectrische installatie werd gron
dig verbeterd door de vervanging van
het oude schakelbord door een kasten-
batterij, enz.
Ook bij deze werkzaamheden heeft
het Bestuur kunnen constatecren welk
mooi en practisch leerzaam werk de
leerlingen, onder bekwame leiding kun
nen uitvoeren.
De rijwielberging werd uitgebreid
met een overdekte ruimte voor plm, 50
rijwielen. Een kleine ruimte werd inge
richt voor berging van gemaakte werk
stukken en in de, bet vorige jaar inge
richte bankwerkerij, werd een derde
draaibank geplaatst cn een smidsvuur
aangebracht.
Verder was er het gewone onder
houd.
Avondvak- en Vakteekenschool
Op 1 Januari waren 255 leerlingen
aanwezig, waarvan er voor 31 Maart
25 tusschentijds zijn vertrokken.
De cursus 19401941 begon op 1 Oc
tober 1940 met 210 leerlingen.
Op 31 December 1940 bedroeg het
aantal leerlingen in totaal 635, waarvan
op de ambachtsschool 369. avond-vak-
en vakteekenschool 202 cn 64 scholieren
den typografencursus volgden.
JUBILARIS BIJ DE EYSINK-
FABRIEKEN
Vandaag herdenkt de heer A. Man
ten, voorman-plaatwerker en lasscher,
den dag. dat hij vóór 25 jaar bij de'
Eysink's fabi'icken in dienst trad. Van
middag om 4 uur viel hem in de fabriek
een intieme huldiging ten deel, waarop
wij in ons blad van morgen terug
komen.
HIJ WILDE NAAR HUIS
Aan het politiebureau vervoegde zich
een 19-jarig jongmcnsch uit Gouda, die
de ouderlijke woning had verlaten. Hij
zag blijkbaar geen kans om weer naar
huis te komen en riep der politie hulp
in. Hij deed dit echter op een ecnigszins
vreemde manier. Op den Hoogeweg
kaapte hy een fiets, waarop hij even
naar het politicbureau peddelde om zoo
doende zeker te zijn, dat de politie zich
over hem zou ontfermen. De fiets kwam
weer bij den eigenaar terug en de
knaap werd op transport gesteld naar
Gouda.
Een politiebrigadier
gaat jubileeren
W. GOORIIU1S 1 AUGUSTUS 25 JAAR
IN POLITIEDIENST
Het moet bij de Amersfoorlsehe poli
tie toch wel goed dienen zijn, getuige
het groote aantal jubilea, weikc de laat
ste jaren in het korps zijn herdacht.
Vrijdag 1 Augustus zal hel 25 jaar ge
leden zijn dat brigadier W. Goorhuis in
politiedienst trad, bij besluit van den
burgemeester van 17 Juli 1916 werd hij
benoemd.
Goorhuis is lang geen onbekende. De
oudere Amersfoorters kennen hem uit
de jaren 19181931, toen hij bij de re
cherche diende. Want na twee jaar
straatdienst, werd hij van dezen tak van
dienst bij de recherche geplaatst.
Een politieman en vooral een recher
cheur. kan veel, heel veel vertellen.
Boekdeclen zouden daarover te schrij
ven zijn. Vroeger hoorde men nog wel
eens van „kraakjes", maar de bedrijvers
daarvan we zullen maar geen namen
noch initialen noemen zijn óf van het
aardsche tooneel verdwenen óf bevin
den zich achter slot en grendel. Mis
schien zulten er sladgenootcn zijn die
zich nog de inbraak in het gebouw van
de Ncderlandsche Bank in de Muurhui
zen herinneren, de recherche vond toen
in de Mooicrstraat een bakfiets meteen
compleet stel inbrekerswerktuigen. Zij
heeft aan dit onderzoek een hecle kluif
gehad. Vier verdachten zaten spoedig
op het politiebureau ingesloten. Goor
huis heeft in dit onderzoek een belang
rijk aandeel gehad. Het bleek echter dat
deze zware jongens de recherche toch
nog te glad af waren geweest, want de
.Utrechtsche rechtbank sprak deze kna
pen hoe wel men dacht het overtui
gend bewijs toch in alle opzichten gele
verd te hebben, wegens gebrek aan het
wettig bewijs, vrij.
Maar naast deze inbraak staan er ve
len, welke door de recherche tot klaar
heid zijn gebracht en waarbij recher
cheur Goorhuis knap speurderswerk
heeft verricht. Hij deed zijn werk altijd
even rustig, doch buitengewoon accu
raat. Daaraan heefl hij dan ook zijn be
noeming als brigadier op 1 October '30
te danken. Goorhuis kwam hierop weer
in den straatdienst terug.
Een kranig zwemmer.
Naast zijn poliliekwaiiteilen is de ju
bilaris ook sportsman.
Toon ongeveer 14 dagen geleden in
het Sportfondsenbad vaardigheidsproe-
ven werden afgenomen voor het diplo
ma A van den Ncderlandschcn Zwcm-
bond, bevond zich daaronder ook dc
54-jarige brigadier Goorhuis. Er waren
jongeren politiemannen, die aan deze
eischen nog niet konden voldoen, maar
Goorhuis slaagde. Dit is feitelijk geen
wonder, want zwemmen kan hij, anders
zou hij er heusch niet aan begonnen zijn
om aan de 8 K.M. wedstrijd in dc IJssel
(bij Zutphen) mede te doen. Eenige ja
ren telde deze tradilioneele wedstrijd
een aantal Amersfoorters onder dc deel
nemers en onder hen, die den tocht
volbrachten was steeds Goorhuis.
Ook in de kringen van de Amers
foortsche reddingsbrigade is hij een be
kend figuur. Aan de door zijn vereeni
ging .(„Neptunus") uitgeschreven wed
strijden nam hij talrijke malen deel,
vaak ook met succes.
Sportief is hij een voorbeeld voor het
gehecle Amersfoortsche politiekorps.
Van een officieele huldiging Wil hij
niets weten, daar is de ti.jd niet naar.
maar dat zijn collega's hem Vrijdag in
zijn woning aan den Randenbroekerweg
zuilen komen gelukwenschen, daarvan
houden wij ons overtuigd. Goorhuis is
een politieman, die zoowel bij zijn su
perieuren als ondergeschikten, goed
staat aangeschreven
Invaliditeitswet
STAND OP 1 JULI 1941.
Geneeskundige behandeling of ver
pleging: Over het geheele land be
draagt het totaal aantal gevallen, waar
in koslelooze geneeskundige behande
ling en/of verpleging werd toegestaan:
73231. Hiervan in het gebied van den
Raad van Arbeid Amersfoort 2389 ge
vallen.
Invaliditeitsrenten: Over het geheele
land bedraagt het totaal aantal loopen-
de invaliditeitsrenten 35602 tot een to
taal bedrag van f 12.587.262,31 per jaar.
Hiervan in het gebied van den Raad v.
Arbeid Amersfoort 2460 gevallen tot,
een totaal bedrag van 367.957,79 per
jaar.
Ouderdomsrenten: Over het geheele
land bedraagt het totaal aantal loopen-
de ouderdomsrenten 110061 lol een to
taal bedrag van IS.948.089,64 per jaar.
Hiervan in het gebied var. den Raad
van Arbeid Amersfoort 2850 gevallen
tot een totaal bedrag van 440.102.
per jaar.
Weduwenrenten: Over het geheele
land bedraagt het lotaal aantal Wedu
wenrenten 49379 tot een totaal bedrag
van 7.496.154.71 per jaar.
Hiervan in het gebied van den Raad
van Arbeid Amersfoort 1174 gevallen
tot een totaal bedrag van 180.336,52
per jaar.
Weezenrenten: Over het geheele land
bedraagt het totaal aantal loopende
Weezenrenten 15875 tot een totaal be
drag van .f 1.890.633,10 per jaar.
Hiervan in bet gebied van den Raad
van Arbeid Amersfoort 424 gevallen tot
een totaal bedrag van 50.542,08 p. jaar.
GESLAAGD
Geslaagd voor het toelatingsexamen
Middglb. Teehn. School te Amsterdam:
H. Sicgenthaler.
Geslaagd voor Staatsexamen H.B.S.
B.: R. Röell en mej. H. Snoek.
Geslaagd zijn voor het Mulodiploma
B dc leerlingen Hi Besselink, J. Waan-
ders, mej. I. Gelderman en mej. Tr.
van de Wetering, allen van hier.
Qnie planten en bloemen
ONZE TWEEJARIGE TUINBLOEMEN
't Is opmerkelijk, dat de bloemen-
lielhebbeis zoo weinig tweejarigen
zaaien, liet zyn die. welke In den zo
mer worden gezaaid en ln het voor
jaar daarna zullen bloeien. Men zaait
de eenjarigen by na geregeld, zeker om
dat ze nog ln hetzelfde Jaar bloeien I
Toch brengen de tweejarigen groote
levendigheid ln den voorjaarstuin
omdat er dan over liet algemeen wei
nig andere bloemen zijn. Het is een
feit, dat de cultuur Iets moeilijker is
dan die van de eeujarigen, maar toch,
wie de behandeling kent zal die moei
lijkheden gemakkelijk overwinnen.
Waarom tobben de meeste menschen?
Omdat men veelal moet zaaien in een
drogen zomer. Zulk zaad zou dus niet
kunnen ontkiemen en daarom moet
men beginnen met het vochtig ma
ken en houden van den grond. Zijn de
zaden geklemd, dan moet den kleinen
kiempjes, die nog niet in staat zijn
om op flinke diepte vocht op te ha
len, voortdurend water worden toege
diend, want anders verdrogen ze ge
heel. Het groote bezwaar tegen het
gieten is, dat de grond dichtslaat. Om
dat eenigszlns te voorkomen, moet
men dc bovenlaag van zware kleigron
den vermengen met wat rivierzand en
die van fijnkorrelige zandgronden met
wat turfstroolsel. Overigens moet men
nooit met een harde straal begieten.
Men legt daarom oude zakken of
gaaslinnen over de zaalbedden om het
water daarover te sproeien. De kracht
der vallende druppels is dan gebroken,
Past men dit middeltje toe, dan moet
men echter goed oppassen, dat de zak
ken worden verwijderd, zoodra de
klemblaadjes boven den grond komen,
tenzij ze een handbreedte boven het
bed zijn gespannen.
Om het ultdx-ogen van het zaaibed
te voorkomen, maakt men het 't liefst
lilt de zon b.v. achter een heg, maar
niet onder boomen, want bij regen
zou de drup de Jonge plantjes doen
verloren gaan. Ook zou men bebladcr-
de takken hier en daar kunnen ste
ken om aldus de zonnestralen eenlgs-
zins te keeren. Ondanks alle maat
regelen. zal het toch niet meevallen,
de bovenste aardlaag te beletten uit
te drogen. Zyn de klemplantjes een
maal boven den grond, dan Is het
ergste leod geleden, ofschoon men
misschien sommige plantjes moet
uitdunnen of het onkruid uitwieden.
Zijn de plantjes hanteerbaar dan
worden ze op plautbodden uitgezet,
die van te voreu goed bemest en van
onkruid ontdaan zijn. Men zet ze net
jes in vierkant verband op ryen. die
10 a 15 c.M. van elkaar staan. Vóór
half October zet men de tweejarigen
op de bestemde plaats. Ook kan men
het in het voorjaar doen, omdat op
do verspeenbedden. waar ze dichter
hij elkaar staan, gemakkelijker met
wat turf strooisel er tussehen en wat
dennentakken er over. tegen de win
terkou ztjn te beschermen Het zyn
in hoofdzaak Muurbloemen. Violen,
Vcrgeetmijnietjes. Dulzendschoonen en
Madeliefjes, die wij nu kunnen zaaien.
Men moet er wel voor zorgen, dat
de planten niet al te weelderig den
winter ingaan Bestaat daar gevaar
voor, dan moet men ze bljtyds nog
eens verspeenen, waardoor de groei
wordt geremd.
FLORA.
4-JARIG KINDJE VAN VERDRINKING
GERED
Een 10-jarig meisje duwde hedenmid
dag omstreeks 12 uur op Monnikendam
een kinderwagen, waarin gezeten was
het 4-jarig dochtertje van den heer en
mevr. Rosier, Zuidsingel 58, alhier. De
jeugdige kinderverzorgster lette een
oogenblik niet al te goed op, de kinder
wagen ontglipte haar en reed pardoes
in volle vaart naar beneden, waar hij
met inhoud en al onder water ver
dween.
De 19-jarige G. v. d. Klok, in dienst
van de fa. Woerdman aan de Utrecht-
schestraat. die het ongeluk zag gebeu
ren, bedacht zich geen oogenblik. Hij
sprong van zijn transportfiets, had nog
de tegenwoordigheid van geest de porte
monnaie met geld van zijn patroon in
den boodschappenmand te werpen en
sprong gekleed te water. Ondanks hel
feit. dat de kleine in het wagentje zaï
vastgebonden, slaagde v. d. Klok erin
het kind in een minimum van tijd te be
vrijden en behouden op het droge te
brengen.
Een woord van hulde aan den krani-
gen redder is hier zeker op zijn plaats.
PERSONALIA
Onze vroegere stadgenoot, de heer
H. H. Voskuilen is thans benoemd tol
onderwijzer aan de Chr. school voor
Volksonderwijs te Zaandam.
WIJ ONTLEENEN HAAR GESCHIE
DENIS AAN „OOST EN WEST"
I>E KONINKLIJKE WATERLELIE VAN
ZITD-AMEKIKA
De koninklijke waterlelie van Zuid-Ame-
rika. de Victoria Regia. werd ln 1801 doo*
den Duitschen plantkundige Thaddaeus
Hacnke ontdekt, toen h\j in een kleine kano
de breede Amazonerivier afvoer om planten
re zoeken. Hij was de eerste Europeaan, die
deze indrukwekkende plant aanschouwde en
de indruk, welke hy kreeg, was zoo machtig
dat hij de knieën boog on God clankte het
voorrecht te hebben dit scheppingswonder
te mogen aanschouwen.
Kort daarna stierf hij op de Philipijnsche
eilanden en uit zijn nagelaten papleren
bleek het vinden van de tropische plant in
de Rio Mamaré in de Bollviaansche provin
cie Moxos.
Kort daarna maakte Bonpland er gewag
van en in 1832 beschreef Poppig haar onder
den naam Euryale Amazon lea. toen hy haar
opnieuw ontdekte. Het jaar daafna bracht
een Franscliman. d'Orbigny, haar naar Euro
pa. na de plant op dezelfde plaats te hebben
gevonden, waar Haenkc haar 32 jaren tevo
ren had ontdekt.
Een Enselsche geleerde Robert (later Sir
Robert) Schomburgk. die Britsch Guyana
doorreisde, vond de plant op 25 September
1836 in de Berbicerlviër en hem komt de eer
toe den strijd te hebben aangevangen om
dc koningin der waterlelies in cultuur te
brengen. Hij zond een gekleurde teekening
en geconserveerde bloemen naar Engeland
In de vergadering van de British Association
van 11 September 1838 werd de ontdekking
bekend gemaakt. De botanicus prof. dr.
Lindley determineerde haar en gaf haar. ter
eeve van de toen regeerende jonge koningin
van Engeland, den naam Victoria Regia.
De levende plant, welke Schomburgk naar
Georgetown bracht, stierf weldra na aan
komst. Men gaf echter den moed niet op.
In 1840 oogstte de Eugelschman Bridges zaad
ervan in Bolivia, dat. hij in een flescli met
vochtige klei naar Engeland zond. Uit de
25 zaden, welke te Kew aankwamen, ont
kiemden er drie. die aanvankelijk goed groei
den .maar alvorens tot bloei te komen stier
ven. In 1849 slaagde een expeditie er in
35 levende planten naar Georgetown te
brengen, maar ook deze stierven, eer de ge
legenheid was ze te verschepen. Eindelyk
zond men zaad In flesschen met schoon wa
ter naar Kew. Op 28 Februari 1849 kwamen
die aan. De zaden werden in speciaal ge
bouwde kassen uitgeplant en op 8 Novem
ber 1849 ontplooide de eerste plant met vor-
steiyke gratie haar eerste bloem in de Vic-
toriakas van den Hertog van Devonshire te
Chats worth.
Ook ln de beroemde tuinen van Kew bij
Londen kwamen de uitgezaaide zaden tot
bloei, waar ze in 1850 aan 179.000 bewonde
raars de eerste blofmen vertoonden.
Er bestaan twee soorten van deze water
lelie. de Victoria Regia en Victoria Cruziana.
waarvan de eerste de meest forsche is.
Nog duurde het tot 1S61 voordat ook in
de Hortus Botanicus tc Amsterdam de eerste
zeven fraaie kelken van deze waterplant
pronkten en thans wordt ze in dc meeste
botanische tuinen van ons land aangetrof
fen. Ook in Suriname kan men haar in den
cultuurtuin bewonderen.
Haar ronde drijvende bladeren zyn van
Ij.; tot 2 meter in doorsnede en dc recht
opstaande randen kunnen tot 20 cm hoog
worden. Een enkel blad kan een gewicht van
wel 150 pond torsen. De wït-crême bloemen,
die 30 tot 45 cm. doorsnede kunnen berei
ken. openen zich des avonds en verspreiden
een ananasachtige geur. De tweede avond
neemt dc bloem een rose tot roode kleur
aan. Zoowel de drijfkracht- als de groeikracht
van de Victoria Regia is belangwekkend en
het behoeft geen verwondering te baren, dat
deze schitterende plant een „koninklijke wa
terlelie" wordt genoemd.
FRED. OUDSCHANS DENTZ.
met gas en
electriciteit
WATERPOLO.
POLOWEDSTRIJDEN
Belangrijke wedstrijd voor
Neptunus.
In Pesle's Bad worden vanavond dc
volgende wedstrijden gespeeld: A.Z. en
P.C. IOtter en A.Z. en P.C. IVNep
tunus III.
Otter is reeds kampioen cn 't gaat er
nu alleen maar om of de Hilversummers
zich tegen A.Z. en P.C. I als onge
slagen kampioen kunnen handhaven.
Donderdagavond wordt in het Sport
fondsenbad de wedstrijd Neptunus II
A.Z. en P.C. III gespeeld.
In Zeist wacht Neptunus I Vrijdag
avond een belangrijke strijd tegen
Mooi Zeist I. Winnen onze stadgenooten
dan zijn zij vrijwel zeker van het afdee-
lingskampioenschap.
Deze wedstrijd wordt gespeeld in het
Zeister Natuurbad.
AGENDA
Sterhuis. Korte Beekstraat 4 ledereD
avond van 19.00 tot 22.00 uur geopend.
Zondags en feestdagen open van 14.00 tot
22.00 uur. Voor alle meisjes toegankeiyk.
Grand-Théatre. Maandag. Dinsdag,
Woensdag-, Donderdag- en Vrijdagavond 8 u.
Zaterdag 6 u. en 8.15 u. (doorloopend).
Zon- en feestdagen 1.45. 4.6.15 en 8.30 u.
(doorloopend). Matinee dageiyks 2.30 uur,
Van 25 t.m. 31 Juli' „Watt en Halt Wati
Dakloozen".
Clty-Tlieater. Maandag. Dinsdag. Woens
dag. Donderdag en Vrydagavond 8 uur.
Zaterdag 6 u. en 8.15 u. (doorloopend).
Zon- en feestdagen 1.45. 4.6.15 en 8 30
uur (doorloopend). Matinee dagelijks
2.30 uur.
Van 25 t.m. 31 Juli „D 388" een vllegfilm.
Rembrandt-Theater. Aanvangstyden als
boven. Geen matince's.
Van 25 t.m. 31 Juli „Frau lm Strom".
Tot eind Augustus Gildehuis Ten.
toonstelling schilderijen en kunstnijverheid
A.K.G. Geopend lederen dag (behalve Maan
dag) van 10 tot 5 uur. Zondags van 10.30
tot 5 uur.
30 Juli St. Joriskcrk 8 uur Con
cert Amersfoort's Mannenkoor.
2 Aug. 19.15 uur. Zwemwcdstry-
den voor voetballers ln Pesie's bad.
5 Aug. 19 uur Raadsvergadering.
DE VERDUISTERING
Verplicht te verduisteren
van 30 Juli 21.35 tot 31 Juli 5.5S
Maan
31 Juli op 14.41 (e.k.) onder 0.20
