„Landverrader"
vArtHOUTervs Kunsrckovte
Wordt Groninger beklemrecht een
nationaal instituut
ALS DE OLMEN
RUISCHEN
2
AMERSFOORTSCHF COURANT— VRIJDAG 17 OCTOBER 1941
B1NKENLAND
een grievende
beleediging
Onlangs heeft het Vredegerechtshof.
dat in hoogste instantie belast is met
de berechting van alle overtredingen
der strafwet, waarbij de politieke rust
in de volksgemeenschap op eenigerlei
wijze betrokken is, een principieel
standpunt bepaald, dat als richt ings-
gevena te beschouwen is ten aanzien
van een hoogst belangrijk punt. name
lijk het bezigen van het woord ..land
verrader" door den eene Nederlander
tegen over de anderen, schrijft men
ons van bevoegde zijde.
In dit opzicht was inderdaad een
toestand ontstaan, welke niet anders
dan als uitvloeisel van de grootste po
litieke verwording is te beschouwen:
het vanzelfsprekend verwijt van land
verraad, waarvan sommigen zich als
politiek strijdmiddel len opzichte van
medevolksgenooten meenden te mogen
bedienen. Dat het hier om een uitwas
van de hedendaagsche geestesgesteld
heid. bedorven door laster en verdacht
making. gaat. heeft het Hof in zjjn
uitspraak terecht overwogen door vast
te stellen, dat vroeger aan het bezigen
van het woord landverrader als belee
diging nooit gedacht werd.
De .actualiteit' van dit woord
maakt intusschcn zijn gebruik des te
erger. Noodig was dan ook. dat het
Hof er aan herinnert, dat, voor zoover
in bepaalde kringen en gevxmté
dreigde te ontstaan ont bijna ge i 'r.e-
loos het woord landverrader te gebrui
ken als uiting van politieke gezind
heid. een dergelüke gewoon'.e geens
zins als verontschuldiging behoott te
gelden.
Veeleer moet bij deze onnadenkende
mensehen met kracht ine middelen hst
besef worden gewekt, dat zij hun e:gen
verantwoordelijkheid het ben behou
den. Zij moeten lecren inzien, wnt hel
beteekent dat de eene Nederlander d?n
andere het verwijt van landver:" d
toevoegt: namelijk het ergste wat
volksgenooten elkander kunnen aan
doen. Omdat het neerkomt op het b~-
twisten van de aam-praaV deel uit te
maken van de volk - .r e:- cha n.
Vooral, in den tyd als de htrd'ge,
waarin een alge meer e ge st van om
vorming op al'c gebied tjir' het
minst op politiek ook do>r NH-j-
land gaat. kan in geen g?v ttvr' i
toegelaten, dat het doorwerken van
het nieuwe belemmerd wordt door het
recht om tot de vnl?;s-?r.'.-n te
behooren aan hen te «-n'zeTgvi. die
aan de nieuwe orde will-n mc '—ver
ken. Want dit is het. vil de -• k ui-
gers van het oude z-.uvm v ;"c-t berei
ken door hun tegenstanders a't land
verraders in de oogen van velen, die
niet-gewend zijn van hetgeen zij hoo-
ren nauwkeurig rekcnsch n te r -n
te vernederen. Dit aV.es over'-cct het
Vredeseerechtf'iof in zen :rry<. dat
klaarblijkelijk bedeeld is a's een eer
ste waarschuw: "g aan verdwaasde,
verblinde en ver'al d.- r li CtÜM
krachten misbruikte Nadcriar. iers om
tot inkeer te komen cn in e'k geval om
zich te beheerc?hcn in hi"t optre '"ti
tegenover politieke tec--"'anders d:_>.
gelijk het Hof net n- -ruk vr.'de'el'.
zeker niet min :r go? 'c vaderlanders
zijn dan de beste Nederlanders.
Uit 'sHofs motivering van z;in uit
spraak. waarmede ecu aa»tr-erk»l*t':e
verzwaring van de on-v'egdc straf ••?-
paard ging. blijkt nog cers il"ide"v:
het volslagen gemis a?-i begrip van de
gewijzigde omstandi-hedf n bij den
rechter, die vroeger hierover oordeel
de en door zijn gerin<*c s.raftoensetin-
gen getoond heeft een geval ris ha*
onderhavige slechts e n gr.v-.-'s
scheldpartij te bec -lu uwen. IV. de
hier bedoeWe beslissing van het V e-
degerechtshof kan hij evenwel lecren,
flat als gevolg van veranderde politie
ke houding, we'ke de samenleving in
haar grondslagen boTnv'ocd» hier Spra
ke is van een zwaar vergrijn en een
ernstig aantasten der maatschappe
lijke orde.
De hotelemployé J. B. te Barneveld
heeft in Mei j.l. versehe kippeneieren
zonder bon tegen veel tc hor,ge prij
zen verkocht. Door den Inspecteur
voor de Prijsbeneersching wordt op
dit. soort overtredingen streng gelet.
B. kreeg dan ook, hoewel het- aan
tal door hem verkochte eieren niet
groot was, een boete van 30-
Militaire oorlogs
slachtoffers
OPENBARE LICHAMEN DIENEN HUN
PASSENDEN ARBEID TE
VERSCHAFFEN
Eenigen tijd geleden heeft het college
van Secretarissen-generaal aan een
commissie opdracht gegeven, op korten
termijn te rapporteeren over de -vraajf,
op welke Wijze aan de militaire oorlogs
slachtoffers zooveel mogelijk herstel van
hun maatschappelijke positie kon wor
den verzekerd. Deze commissie heeft
met den meesten spoed haar arbeid ver
richt en het college van Secretarissen-
generaal heeft zich dezer dagen met de
gedane voorstellen vereenigd. Het ligt
r.u in het voornemen, nadat daarvoor de
vereischte instemming zal zijn verkre
gen, binnenkort een besluit uit te vaar
digen. waarbij de Secretaris-generaal
van het Departement van Binnenland-
sche Zaken wordt gemachtigd, aan de
openbare lichamen de verplichting op te
leggen, tot de overeenkomstig daarom
trent te treffen regeling militaire oor-
logsslachtofers tegen een door hem vast
te stellen bezoldiging in dienst te ne
men. Onder militaire oorlogsslachtof
fers worden daarbij verstaan zij. die na
11 April 1939 invalide zijn geworden en
wier invaliditeit door de uitoefening van
hun militairen dienst is veroorzaakt of
verergerd, terwijl zij naar het oordeel
van den Secretaris-generaal van het De
partement van Butneniandsche Zaken,
door hun invaliditeit geacht moeten
worden achter te staan op de openbare
arbeidsmarkt. Het is de bedoeling, dat
de openbare lichamen aan de oorlogs
slachtoffers hun passenden arbeid ver
schaffen, doch overigens boven de be
slaande personeelssterkte in dienst ne
men De uitvoering van het besluit zal
niet mogen leiden tot het ontslag van
werknemers, die reeds bij de openbare
lichamen in dienst zjjn.
Een eereschuld.
De door den Secretaris-generaal tc ne
men beslissingen worden voorbereid
door een commissie van advies, waarin
de verschillende hierbij betrokken de
partementen zijn vertegenwoordigd In
afwachting van het formeel tot stand
komen van het desbetreffende besluit
worden door d? commissie voorberei
dende maatregelen getroffen. Het ligt in
de bedoeling reeds thans aan de daar
voor in de eerste pleats in aanmerking
komende openbare lichamen een (voor-
loonigel verplichting oo te lepcen, ten
einde daarvoor in aanmerking komende
oorlogsslachtoffers zoo snnedig mogelijk
aan hun passenden arbeid te helpen.
Mc-n mag zich daarbij overtuigd houden,
dat de openbare lichamen het een na-
tionalcn plicht zullen achten, de volle
medewerking in deze te verleenen. om
op waardige wiire de tegenover de oor-
logsslsehtoffr-s beslaande ecrescbuld te
voldoen. Hit kan niet moeilijk vallen, nu
het aantal van hen gelukkig betrekke
lijk slechts gering is.
EEN PRACHTIG VOORBEELD
VAN NED. ARBEIDERS
BIJDRAGE VOOR WINTERHULP
MET 15 pCt. VERHOOGD
Op 1 October M. heeft de directeur-
pen real van winterhulp, de neer
C. Piek, zich via do pers tot het Nc-
derlundschg volk gericht, met hel drin
gende verzoek de W.H.N. tc steunen
en eraan mede te werken, omdat er
dezenittter veel nood te lenigen zal
rijn. Dit appel is door het personeel
van dc N.V, Esveha te 's-Gravenhage
verslaan.
Dc Belricbsführer van de Esveha
zond den heer Piek een telegram met
den volgenden inhoud.
„Als antwoord op uw oproep van
1 October in de dagbladen, het groo-
tc sociale gemeenschapswerk Winter
hulp Nederland tc steunen, meld ik U,
dat het geheele personeel der N.V. Es
veha, Den Haag. zonder uitzondering
een maandelijkschc bijdrage van
f 1094.4!) als vrijwillig offer ter be
schikking stelt. Als ik u verleden jaar
een bedrag van ƒ971 74 melden kon,
was ik al trotsch dit bereikt te heb
ben. Hoe' mijn bedrnfsleden dit groote
sociale werk der Winterhulp Neder
land nu begrepen hebben, getuigt de
met 15 procent verhoogde offerzin, die
onder het motto gegeven is, één voor
allen, allen voor één"
Dc heer Cassclmann voegt aan dit
telegram zeer terecht toe: „Hiermede
hoop ik u het bewijs gegeven te heb
ben" dat de algemeene meening over
den Noderlandschen arbeider, dat hij
niets voor zijn medemenschen voelt,
foutief is."
Verleden jaar werden de f 971.94
van de Esveha geofferd door 550 raen-
schen, thans wordt bij een personeels-
stand van pl.m, 500 personen 1094.49
bijeengebracht, een geldelijke verhoo
ging van ongeveer 15 procent. Omge
rekend per persoon ligt het ver bo
ven de 20 procent. Hier is dus werke
lijk van offeren sprake.
Men neme er een voorbeeld aan
EERST STALEN ZIJ VET
NU KRIJGEN ZIJ HUN VET
De Utrechtsche politie heeft twee
mannen aangehouden, die op wel zeer
geraffineerde wijze een vat vet heb
ben gestolen uit een spoorwagen, slaan
de op het emplacement aan de Mi-
neurslaan.
Des morgens waren van het abat
toir eenigc vaten vet vervoerd naar
liet spoorwegemplacement, waar xij
door arbeiders in een wagon werden
geladen, ^k der vaten bevatte 350
400 kg. vet. twee mannen, de 31-jarige
J. V. en de 18-jarige A. G. W. R., die
langs den weg liepen te slenteren,
hadden gezien, dat de vaten den wa
gon werden binnengedragen en bij hen
rijpte het plan een der vaten te ste
len. Zij huurden een paard en wagen
en reden daarmede onder het schaft
uur van het spoorwegpersoneel het
emplacement op. Zonder dat een der
arbeiders argwaan kreeg, haalden zij
een vat, inhoudende 355 kg, vet uit
den wagon, laadden het op „hun" wa
gen en reden weg. De dieven waren
echter niet fortuinlijk, want een der
arbeiders zag den wagen vertrekken
en herkende het vat als afkomstig van
het abattoir. Hij stelde de politie van
dezen diefstal in kennis, waarna het
tweetal spoedig werd ingerekend. Het
vat hadden zij reeds opgeborgen in een
pakhuis aan de Roggestraat. In af
wachting van een gunstig tijdstip,
waarop zij het vet verder zouden kun
nen dtstribueeren. De dieven zijn Ir
het Huis van Bewaring ingesloten.
10c*é->
penp&Qc
UITGESLOTEN SLAGERS
Het RIJ tabure* u voor de Voedselvoorzie
ning lo Oorlogstijd deelt medtf dat weder
om eentge lagers wegens frauduleuze slach
tingen of het voorhanden hebben var.
vlecsch. afkomstig van frauduleuze slech
tingen. voor gcruimen HJd -van het verkre
gen vnn een toewi-rlng van vee en vleerl-
doór de Nederlnndsclie Veehouderij een Irak
zijn uitgesloten.
Het zijn de volgende slagers: fa Rijlan s-
dam—Mans, Wa verstraal 09. Amsterdam: O
vnn Diepen, Dorpsstraat 275. Wormcr: J A
Scholtea, Bczuldenhoutscheweg 167n. 's-Gra- I
venhageB J Mol. Nunspeetlnan 2C4
's-Gravcnhnee: J. C. v Nunen. a 141. Ec- -<l
A C. M. Cornclls.sc. Kloosterstraat 58, O's- i
torhout: C. p. Broeders, La&natraal 2, Oos-
lerhout: Cl W Berends D 181, PJlaehcrt
Igcra Epei. p Korvet. Et. AnnaUvaM 21
Alkmaar: N. C. Nlelen. Dorpssiranl 500. As
sendelft- Gebr. van Onaelen Kerkstraat .8
Bussum: C. Zwaan. Keern 1G1. Hoorn: H C I
Wlrken. D 68 a. Bavel: Wed
Hoogstraat 26. MonUoort.
Kooiweg D 86. Loordrccht
360. Loplfc.
Tegen deze slagers ls proces-verbaal opcc.
\um*d^motcUe4v
emsmüZcÜjiZ.j}puckt-!
Want Van Houtens Kunstcrème. geserveerd op pudding, vla of
kofficfsurTogaat) is niet alleen een smakelijk gezicht. maBr het maakt
hel gerecht of de drank, waarop liet wordt gebruikt ook werkelijk
smakelijker - Hel is nW-t weinig moeite te bereiden. Hieronder
volgl hel recepL dat nauwkeurig gevolgd dien! te worden:
De inhoud pan f pakje op
lossen In 5 eetlepels water.
Vooral Je klontjes fijnwrijven.
Het papje tenminste 10 mi
nuten rustig laten weken.
Daarna opkloppen als slag-
Als dc kunstcrème bijna stijf
is. één eetlepel suiker (of meer
naar smaak) toevoegen an
nog even doorkloppen.
H. D. LOUWES OVER HET GRONDRECHT.
I. G. Loomnn Jr.
n Prlnzcn
Sluis. Ko
AlG VERG. VAM HST NED.
LANDBOUW/COMITÉ
al
In, de bo-
I I rant „Den Hout"
DE ARBEID IN BAKKERIJEN heden uc algemaenc
EN ALLERHEILIGEN
Dj
heen
De secretaris-generaal
partement van Sociale Zaken heci
ten aanzien van broodbakkerije t,
waarin ter viering van den R.K. feest
dag van Allerheiligen op Zaterdag
1 November 1941 geen arbeid wordt
verricht, vergunning verleend om in
den nachl van Donderdag 30 op Vrij
dag 31 October 1941 te 12 uur en op
Maandag 3 November 1941 te 3 uur
des voormiddags met den bakkersar-
beid aan te vangen.
Bakkerijen, die reeds in het bezit
zijn van een vergunning om twee uur
vroeger dan normaal aan te vanpen
met het gereed maken van deeg en
ovens, mogen voor «1c ze gelegenheid
hiermede op Donderdag 30 October '41
te 10 uur des namiddags en op Maan
dag 3 November te 1 uur des voor
middags begi men.
Aan de bakkaiyen, die van voren
staande bepalingen gebruik maken
het geoorloofd op Vrijdag 31 October
en Maandag 3 November versch brood
van half 8 af te vervoeren en van
8 uur af tte verkoopen.
:r H D. Lou-
ïgsrcdc. waar-
ook onder de
tc omstandig-
tuindersstand
cofé-roetau
len Haag ii
gadenng go
ndsch Land
bouw Comité.
De voorzitter, dc hec
wcs. hield een oprnii
in hü er op wees, dat
tegenwoordige mocilij/
heden dc boeren- en
zijn plicht heeft gedaan.
Bij een beschouwing van dc gebeur
tenissen voor den bo nstand in het nf-
gcloopen jaar behandelde spr. ook het
grondrecht. Het is nog maar enkele ja
ren geleden, aldus dc heer Louwes, dat
in onze organisaties oh ook door spre
ker herhaaldelijk dc klacht ui geuit, dat
het grondvraagstuk, de instandhouding
en uitbreiding van den eigen geGrfden
boerenstand voor ons volk nog onder
don horizon lag, terwijl hel in do wet
geving van vele Europccachc landen
reeds oen groote en soms eeuwenoude
plaats innam. Die achterstand is nu in
stormpas ingehaald cn de groote taak
is om dc bestaande regelingen nu in
derdaad ook met ons volksleven tc doen
samengroeien en ze een plaats te geven
in het rechtsbewustzijn van ons gehee
le volk cn ze voorzoover noodig daar
toe te wijzigen.
Ernstig zal men echter moeten oppas
sen niet over het doel versterking van
De directeur-generaal van de Win erliulp Nederland opent de Win-
2e Winterhulp-actie voor geheel Nederland. Overzicht van rlc
druk bezochte zaal. Polygoon-Mcycr)
den band usschen den boer en zijn
grond door vermeerdering van het aan
tal der ei£~ngeërfde boeren, heen te
schieten.
Bij de behandeling van de Pachtwet
in de Tweede Kamer heeft spr. als zijn
lollige overtuiging uitgesproken, dat de
Pachtwet de mogelijkheden in zich
bergt, en zelfs de zeer groote kans,
ons pachtrecht te doen uitgroeien tot
ren Nedcrlandsch beklemrecht, waar
door de pachters van nu de beklem
de meiers van morgen d.w-z. in den
loop van enkele geslachten zullen
worden. De Regeering heeft aan deze
opmerkingen indertijd weinig aandacht
geschonken, maar de gang van zaken
=inds 1937 heeft spr. in zijn overtui
ging gesterkt, onze Pachtwet 1937
maakt in wezen het Groninger beklem
recht tot een nationaal instituut.
Boerenland in boerenhand.
Spr. heef dezen gedachtengang hier
in het kort ontwikkeld om meer be
voegden tot uitvoeriger studie en pu
blicatie op te wekken. Zou zijn over
tuiging inderdaad door meerderen ge
deeld worden, dan moet men er reke
ning mee houden, dal via onze pacht
wet het streven van boerenland in
boerenhand op een bijzondere wijze
kan worden ondersteund. Dit moet ons
dan niet onverwachts en als bij toe
val overkomen, maar wij moeten het
zien aankomen en ook aan durven.
Hoe goed nu ook de nagestreefde doel
einden zijn, de rechtszekerheid en de
sociale gerechtigheid mogen in het ge
heel van ons veranderd grondrecht
niet uit het oog worden verloren 1
Bestaat daarvoor gevaar?
En dan moet spr. antwoorden: ten
deelc^ wel.
Bij'al deze maatregelen toch stelt de
wetgever zich onwillekeurig op het
standpunt, dat bij het afwegen van de
belangen de pachter of de kooper dc
economisch zwakkere is ten opzichte
van don eigenaar of den verkoopcr.
Dit is natuurlijk mBar zeer ten deele
juist. Tal van verpachters cn verkoo-
pers van gronden hebben de opbrengst
van hun bezittingen bitter noodig voor
hun levensonderhoud en gelijk blijven
de pachten in tijden van duurder le
vensonderhoud, betcekenen voor hen
zorg en stille armoede.
V.'ij kunnen en mogen ook thans geen
aandeel nemen in den strijd" der mce-
ningen, die in ons volk over meerdere
actueele vraagstukken aan den gang
is. Pas nadat die strijd is uitgestreden
en uitgekristalliseerd in bepaalde vor
men en opvattingen zullen deze ook
door ons kunnen worden aanvaard en
beleefd.
Een goed voorbeeld
De Nederlandsche Ambulance werd
dezer dagen verrast met een gift van
ongeveer dujzend gulden. „Er komt
binrtenkort nog veel meer bij", zoo
zeide men „dit is nog maar hel begin".»
De gelden waar hei hier om ging,
werden bijeengebracht 'door de. arbei
ders, werkzaam pp een dor vliegvel
den in ons land. Vrijwillig hebben de
ze mannen besloten iedere week een
uur over tc werken; het loon dat daar
mede verdiend wordt, staat men af aan
de Nederlandsche Ambulance. De ver
schillende firma's, aannemers, bedrij
ven enz., die hier werken uitvoeren,
hebben hun medewerking volledig ter
beschikking gesteld en zoo kon hier
een schitterend resultaat worden be
reikt. Deze arbeiders hebben begre
pen, dat ook hun steun aan het mensch-
lievende werk der Nederlandsche Am
bulance noodzakelijk was. Zij hebben
hun weektaak verlengd om zoodoen
de een geldeljjken steun aan de Ambu.
lance te kunnen geven.
Dat zijn mannen uit één stuk
En gij lezer, hebt ,ge nog steeds niet
kunnen besluiten?
Stel toch niet telkens uit' Neem een
voorbeeld aan deze arbeiders
Stort vandaag rtog uw bijdrage op
girorekening
8-7-6-0-0
Nederlandsche Ambulance, Koningin
negracht 22, 's-Gravenhage.
BRUTALE AANRANDING
De Hilversumsche recherche heeft
een drietal mannen, twee Hilversum
mers en een inwoner van Laren, ge
arresteerd, die zich Maandagavond jL
hebben schuldig gemaakt aan aanran
ding van een Hilversumsch meisje, dat
zich over het fietspad op de Laarder-
heide van Laren naar Hilversum be
gaf. De onverlaten hebben het m cis ja
toen overmeesterd on ernstig mishan
deld. Gelukkig heeft de recherche da
daders van deze misdaad snel kunnen
grijpen. De mannen zijn ingesloten.
Radio-programma's
ZATERDAG 18 OCTOBER 1941
Hilversum L 415,5 M.
fl 45 Graniofoonmuzlek. 6 50 Ochtwndgym-
n**tlck. 7.00 O ra mof oon muziek. 7.45 Och
tendgymnastiek. 8.00 B.N.O.: Nleutrnburlch-
ten. 8 15 Gramoruonmurlelc. 9 15 Voor do
hulsvrouw. 9.24 Grnmofoonmuzlek. 10.00
Ernstige muziek (opn.). 12.00 OrgelconoerC
en zang. 12.40 Almenak 1245 B.N.O.:
Nieuw- en economlscho berichten. 1.00
John Kristel cn zijn orkeet. soliste en gra-
mofoonmuzlek. 2 00 Voer het gezin. 2 20 Me-
lodlsten en aollst 3 00 Ornmofoonmuztek.
3 20 Romancer* 3 50 GramoroonmuzJek. 4 00
Bijbellezing 4 20 Zang met plnno. 8.05 Gra-
mofoonmuzlek. 5.15 B N O.Nieuws-, eco
nomische- en beursberichten. 5.30 Gramo-
foonmur.lek. 5.35 Dultsche taalcursus. 600
Gmmofoonmuzlek. 615 Het kwartier van
den arbeid 6.30 Ulrechtsch Madrlgaalkoor
en gmniofoonmuzJek 7.00 Actueel Halfuur
tje. 7 30 Bonte avond. 9 00 Otto Hendrik*
ci1 c(Jn orkest. 9*5 BkO.: Nleuwabcrleh-
ten. 10.00—10.15 B N O.Engelsche ullzea.
ding; Dutch News Reel.
nilversum II. 301.5 M.
6 458.00 Zie Hilversum I. 8 00 B.N.O.:
Nieuwsberichten, 8.15 Gramoroonmuzlek,
10 00 Morgenwydlng 10 15 Lichte mur.lck
(opn.). 12.00 Gramofoonmuzlrk. 12.46 B N O.
Nieuws- en economische berichten. 1.00 Ora-
raofoonmuziek. 1.10 Ensemble Bandl Ba.
logh. 1.40 Voor de Jeugd. 2.00 Stedelijk or-
ke-t van Maastricht. 2.45 Causerie: ,.U en
de muziek". 3.00 Stedelijk orkest van' Maas
tricht. 4.00 Amusementsorkest, aollst cn
Klaver Drie. 4.45 Voor dc binnenschippers.
5.15 BN.O: Nieuws-, economische- ert
beursberichten. 6.30 Orgelconcert. fl.OO Cy
clus- ..In een nieuw licht bezien" (Voorbe
reid door de NSB.). 615 Klaas vnn Bceck
en zijn orkest, fi.45 Voor den boer. 7.00 Ac
tueel halfuurtje, 7.30 Pinnoabll. 7 45 Repor-
tmre. 8.00 GramoroonmuzJek. 8.26 Neder,
landsch Kamerorkest ropn.). 8.45 Causerie:
Amsterdam als openluchtmuseum" 9 00
Oramofoonmuzlck. 9 45 BJJ.O.: Nieuwsbe
richten. 10.00 Gramofoonmuziek. 1010-»
10.15 Avondwljding.
Toon de bekende besluiten t.a.v. da
beide confessioneele landarbcidersbon-
den en de R.K. Boeren- en Tuinders-
bond daar groote veranderingen optra
den, was voor ons, aldus spreker, da
tijd gekomen onze houding opnieuw te
bepalen. Wij konden dat doen in vol--»
le vrijheid en wij deden dat. Door ge
heel zelfstandig ons werk voort <o zet
ten bleef onze onafhankelijkheid, hiel
den wij ons tevens buiten dc beroe
ring die in agrarische kringen door
een en ander kon worden gewekt en
bleven wij in de eigen lijn. Wij krim
pen dus allerminst onzen arbeid in en
wij willen ons evenmin isoleeren. Wij
werken volop door, ons contact met de
regeering blijft bestaan, wij blijven
ook bereid tot overleg met anderen,
maar nu van geval tot geval, wanneer
het landbouwbelang dat eischt-
Nndat cenige huishoudelijke zaken
waren afgehandeld, heeft ir. C. Staf,
president-directeur van de Nederland
sche Heidemaatschappij een inleiding
gehouden ov^r „Enkele maatregelen
ter verhooging van dc bodemopbrengst
onzer cultuurgronden".
FEUILLETON
ROMAN VAN BERT OEHLMANN
Nederlandsche bewerking E. Kok.
18
Hy had Dora nog uit den wagen
kunnen trekken en naar het land kun
nen sleepen. toen weigerden zijn knieën
den dienst en was hij neergevallen
daar waar Axel en Gi.iela bezig waren
met Dora. Zij keken niet naar den wa-
etaetao serd emfw thani shrd emfwhm
gen. Alex Wollin nam Dora in zijn ar
men en droeg haar naar Olmenhof. Gi-
sela volgde met Pirol. die van streek
was en zoo hevig liep te waggelen, dat
zij hem ondersteunen moert. En dan
was ook plotseling de oude Wollin er.
Als uit den grond verrezen dook hij
naast den verbranden wagen op en de
gloed, die op rijn gestalte viel. gaf hem
iets onwerkelijks. Het hcele personeel
was op de heen. Vaag zag Gisela man
nen en croi'wengeZichten, waarop he
vige schrik te lezen stond. Bij de poort
stond Peter, hij was uit bed gespron
gen en stond in zijn nachthemd als een
kleinen geest, met wijd geopende oogen
te staren. Ook twee ar.dere oogen ke
ken naar Gisela. oogen die zeldzaam
fosforiseerden. Karo's oogen. Binnen
bleek, dat tante Stine niet zoo gemak
kelijk van streek te brengen was. De
aanblik van den brandenden wagen
was voldoende voor haar geweest om
dadelijk den dokter op te bellen. Waar
schijnlijk was hy nu al onderweg. Wel
moest zij, toen zij Dora's doodsbleek
gezicht zag. zich een oogenblik vast
grijpen om niet te vallen. Dit ongeluk,
dit ongeluk! Maar dat was ook alles
wat zij zeide. Zij snelde vooruit, maak
te licht op de gangen en bracht haas
tig het bed in orde. Axel legde de be-
wustelooze voorzichtig neer. Ik
stuur juffrouw Heiger naar boven. E>
hjj liep al weg. Hij kwam op tijd "in
.zijn broer, ondersteund door Gisela, in
de hall te zien wankelen.
Pirol zag er vreeselijk uit. Zijn ge
zicht was vol bloed en zijn pak zat vol
vlekken. Hy zonk op den eersten den
besten stoel neer en keek afwezig voor
zich uit. Gisela wilde water en e n
handdoek halen, maar Axel hield haar
terug. Laat u dat maar. ik zorg wel
voor Pirol, gaat u naar boven naar
tante Stine. Zij is heel alleen.
Gisela aarzelde, haar blik hing aan
de wonde op Pirol's voorhoofd. Mm"
Axel stelde haar gerust. Ik heb
verstand van zooiets. wees niet l<e-
zorgd. Bovendien is de dokter al on
derweg.
Z jjging naar boven en plotseling be
dacht zy zich. dat zij Inpe den geheel -n
dag nog niet had gezien. Waar was
Inge Wollin? Ziek?
Dan vergat zij Inge. omdat, al Let
anders haar zoo in beslag nam. Zij
hielp tante Stine Dora te ontklee len
en zij zuchtte verlicht toen zy merkte
dat haar lichaam geen verwondingen
toonde. Dal was een wonder.
Zij legden juffrouw Wegener zoo
goed als zij konden. Enkele seconden
kwam Dora bij. maar haar blik verried,
dat haar geest nog volkomen afwezig
was. Zij zuchtte diep, sloot de oogen en
geraakte opnieuw bewusteloos.
Toen de dokter verscheen, trok Gi
sela zich terug. Zij was verward en
voelde zich zwak. De moord op den
straatweg, de jacht op een man, het
vreeselijke auto-ongeiuk. het w^as te
veel opeens. Ilaar leven was totnogtoo
kalm vergleden, hoewel het soms vol
bitterheid was. had zy toch geen op
windingen gekend.
Als een slaapwandelaarster liep zij
door dc gangen, die straalden van
licht. Toen zij de trap afging naar de
hall. kwam de karbollucht hanr tege
moet.
In een gemnkkclijken stoel, dien Axel
naar de tafel had getrokken, zat-Pirol
met een jjroot verband om zijn hoofd.
Bloedverlies en schrik hadden hem erg
aangegrepen, maar hij scheen weer vol
komen helder te zijn. Hij dronk telkens
een slokje sognac uit een glas, dat
Axel boordevol had geschonken en de
ze drank scheen hem op te wekken.
Juffrouw Wegener moet waanzin
nig zjjn geweest, zei Axei. Een zondi
gen landweg is geen renbaan, zjj heeft
den weg toch gekend? Dc begryp het
eenvoudig niet.
Zij zag een man met een geweer
en dat heeft haar verschrikt. Waar
schijnlijk was zy bang voor een over-
vaj en daarom
Een man met een geweer? Axel
keek zijn broer verbluft aan. Toch
ni®L
Ik weet het niet. Pirol staarde
voor zich uit. Dora had haar tegen
woordigheid van geest verloren, ik..
Hij zweeg, omdat hij Gisela zag.
Alstublieft, komt u hier, juffrouw
Heiger. ik moet u bedanken, mijn broer
zegt. dat u my binnen hebt gebracht.
Hy drukte haar de hand, zonder haar
dadelijk los te laten. Ik heb u toch niet
teveel moeite gegeven Ik kan my
niets meer herinneren
Hebt u pijn?
Een beetje, maar het is te ver
dragen. En hoe gaat het met juffrouw
Wegener
Voorzichtig onttrok zij hem haar
hand. De dokter is juist bij haar.
Het zal alles best "in orde komen,
zei Axel. Zn heeft een zenuwschok,
morgen zal zij weer in orde zyn. Alleen
de auto is voor goed verloren.
De wagen was verzekerd, ik weet
het. Zij zal een nieuwen krijgen. Pirol
probeerde te lachen. De verzekering
moet in ieder geval betalen. Hij keek
Gisela en zijn broer aan en schudde het
hoofd. Hoe kwam het eigenlijk dat u
ooggetuige was?
Heel eenvoudig, zeide Axel. Juf
frouw Heiger wilde nog wandelen. Ik
sloot my bij haar aan, om Karo, want
hjj liep los.
(Wordt vervólgd./
