En de boer ploegt voort...
„De Pedaalridders" vijftien jaar
AMERSFOORTSCHE COURANT -
MAANDAG 27 OCTOBER 1941
3
Kameraadschap moet
men beleven
KAMERAADSCHAPSAVOND
NOACK'S VLEESCHWARENFABRIEK
Zaterdagavond had in het gebouw
„De Valk" de tweede kameraadschaps
avond plaats, welüc* door de directie
van Noack's Vleeschwarenfabriek het
personeel werd aangeboden.
Het personeel had zich met de direc
tie en genoodigden in de keurig versier
de zaal, waarin d» Amersfoortsche
l-ood-wittè kleuren nomineerden, aan
met bloemen versierde lange tafels ge
schaard en reeds bij het binnentreden
gaf dit een feestelijken indruk.
Aanwezig waren o,a. de heeren H. J.
Woudenberg, commissaris van het
N.V.V., J. W. Polder en G. A. van Me-
chelen, resp, voorzitter en secretaris
van het district Amersfoort van het
N.V.V., De Bock, Ortsgruppenleiter der
N.S.D.A.P., Inspector van het O.K.H.
uit Berlijn, Rietstap, vertegenwoordiger
van de afdeciing Volksontwikkeling van
het. N.V.V.. mevr. De Boer namens de
afdeeling Voedings- en genotmiddelen
en de heer J. de Vries, plaatselijk lei
der van „Vreugde en Arbeid".
In zijn welkomstwoord gaf de direc
teur der Noack's vleeschwarenrabric k,
de heer J. C. Lutkie, uiting aan zijn
groote voldoening dat hij in de gelegen
heid was zijn personeel dezen kame
raadschapsavond aan te bieden. Wij
hebben ons best gedaan om ons perso
neel dezen avond zoo gezellig mogelijk
te maken omdat de arbeiders in een fa
briek, die door hun arbeid mede de ge
meenschap dienen, daarop in de eerste
plaats recht hebben. Ons personeel, zei-
de de heer Lutkie. doet zijn plicht en
kan dus zijn recht op ontspanning doen
geiden.
Woudenberg spreekt.
De hoer Woudenberg hield vervol
gens een rede over de beteekenis van
deze kameraadschapsavonden en zeide
o.n. dat er overal weer levensblijheid
onder de arbeiders valt waar te nemen,
mede door dc door spr, in hel leven Ge
roepen instelling „Vreugde en Arbeid"
Kameraadschap is iets. waarover nier
moeilijk spreken kan, men moet dit zelf
beleven. Kameraadschap geeft glans
aan het beslaan, do mensch is er in de
eerste plaats om de gemeenschap
dienen en het is verheugend waar
nemen, dat deze nieuwe socialistische
gedachte meer en meer tot het Nédèr-
landsche Volk doordringt.
Spr. spoorde de arbeider.-, aan onder
alle omstandigheden steeds hun plicht
tegenover de gemeenschap te vervullen
omdat de gemeenschap daar recht op
heeft.
Wat hot dienen van de gemeenschao
roggen wil. leert ons do strijd in hél
Oosten. Spr. bracht hulde aan die dap
pere mannen, w.o. ook tienduizenden
Nederlanders, die het- hoogste geven
wat do gemeenschap van hen eisobt, don
inz.ol vnn hun loven. Laten wij nooit
vergeten, dat onze kameraden aan het
oostelijk front ook strijden voor do vrij
heid van do Noderlandsohe arbeiders tn
bet Westen. Hiermede eindigde spreker
zijn rede, waarna op vlotte wijze bet
programma van den avond werd uitge
voerd. Het was verzorgd door „Vreug
de en Arbeid".
„Kameraadschap moet men belev
zeide de heer Woudenberg. Inderdaad,
want wie dezen avond heeft bijge
woond. hooft ondervonden dat kame
raadschap alleen maar beleefd kan
worden.
Een oude arbeider, vergrijsd in de
arbeidersbeweging, voegde ons toe: „Ik
wenschte. nu ik idealen, waarvoor ik
veel jaren gestreden heb. in vervulling
zie gaan. veertig jaar jonger te zijn".
Deze getuigenis zegt feitelijk reeds ge
noeg en we zouden er niet meer van
willen zeggeh.
Vermelden wij nog dat mevr, Dc
Böer een kort propagandistisch woord
tprak.
Ernstig ongeluk
nabij „Birkhoven"
Op de Birkstraat, even voorbij de
grens van Amersfoort, daar waar ver
leden jaér een auto tegen een boom bot
ste. waardoor een viertal slachtoffers
het leven liet, heeft weer een ernstig
motorongeval plaats gehad.
De motorrijder V. uit Bilthoven reed
aldaar des avonds ongeveer half twaalf
in de richting Amersfoort. Door de
duisternis en de slechte weersomstan
digheden was het hem niet opgevallen
dat de weg daar een slappe bocht naar
links maakt. Als gevolg hiervan reed V.
met een flinke vaart tegen een der
langs den weg slaande zware hoornen.
Toen omwonenden te hulp kwamen,
bleek V. ernstige hoofdwonden en een
gebroken dijbeen te hébben opgeloopen.
Dr. Stroband. die spoedig ter plaatse
was, Hel. V. overbrengen naar het Sint
Elisabeths Gasthuis.
VÓÓR DÉN GEWONDEN SOLDAAT
Het comité voor den gewonden "en
gieken soldaat deelt mede:
„Woensdag gingen de aanwezige pa
tiënten naai- do bioscoop als gasten
van de directie van het Grand Thea
tre. Tijdschriften zond mevr. v. d. S.
van Sw. (BaarnL Op giro-nummer
25047 van H. A. Fischer, Mauritslaan 4
werd gestort door A. G, 1.32 én door
*%cvr. V. ƒ2,50.
GESLAAGD
Onze stadgenoot, de heer F. Keulen,
ls te Utrecht geslaagd Voor het eandi-
daatsexamen rechten.
St. Hubertus vijf jaar
RECEPTIE EN FEESTAVOND
St. Hubertus' eerste lustrum, dal
verleden week werd ingezet mét zulke
uitnemend geslaagde tochten, werd
Zaterdag beëindigd met een receptie
en 's avonds een feestavond in „Con
cordia".
De kopstukken van den N.W.B. en
S.G.W.B. waren Zaterdagmiddag op de
receptie aanwezig. Als eerste van de
rij sprekers bood de voorzitter van den
N.W.B. de heer N. M. J. Munzert zijn
gelukwenschen aan. Hij noemde het.
rtig, dat. St. Hubertus ook een van
vereenigingen is geweest, die dade
lijk tot den nieuwen bond is toegetre
den, waarmede aangetoond werd, dat
ons volk als het wil eendrachtig kan
samenwerken. Hij sprak tenslotte de
hoop uit, dat St. Hubertus nog lang
zal mogen werken in het belang van de
wandelsport. De voorzitter van St. Hu
bertus antwoordde, dat St. Hubertus
steeds zal trachten den N.W.B. sterker
te makën.
De tweede voorzitter van den S.G.
W.B. bood naast zijn gelukwenschen
de gebruikelijke S.G. W.B,-plaquette
éan. De Trekvogels-voorzitter, de heer
A. v. d. Klok. wees op de innige sa
menwerking. die tusschen beide ver-
ecnigingen bestaat en sprak de hoop
uit, dat deze in de volgende-vijf jaar
evenzoo zou mogen blijven bestaan.
Als blijk van waardeering bood hij een
beeld aan. Hierna kwamen nog aan 't
woord vertegenwoordigers van W.I.K.
uil Utrecht "dc heer W. v. Eijk Jr.),
de Athleliek, Voetbal en Wandelver-
eeniging de V.V.J., hier beter bekend
als „Jaffa" (de heer J. P. H. van 't
Well), de R.K. muziekvereeniging
„Wilskracht" 'de heer v. d. Linde).
Voorts kwam Saestum uit Zeist en de
heeren Krynen en Bakker namens den
S.G.W.B.
De heer A. v. Eist, voorzitter van
Z.U.T. wees op de prettige samenwer
king. die tusschen St. Hubertus en
2.U.T. beslaat en hoopte, dat deze in
lengte van jaren zou mogen voortdu
ren. De Busstimsebe wandelsportver-
eeniging „De Kievit" bood bloemen
aan. Dé heer Chr. v. Noort sloot de
rij van sprekers.
De meeste van de hierboven genoem
de sprekers lieten hun gelukwenschen
vergezeld gaan van bloemen, zoodat de
bestuurstafel weldra omgeven was
door een schat van bloemen.
Ejj de beantwoording van de spre
kers richtte de heer Chr. v. d. Linde
zich in 't bijzonder tol den heer Kro
nen en hij dankte deze nogmaals voor
het vele werk, dat de heer Krynen ty-
dens de jubllemtttöchten voor St. Hu
bertus verzet heefl. Den lieer v. Eijk
kreeg de verzekering, dat St, Huber
tus vo'tallig j>">i\"o?.:g zal zijn bij de
eerstvolgende W.I.K.-tochten.
Schriftelijke gelukwenschen werden
ontvangen vun sport/handel Grooten-
dnrsl, N.N.W.B. Noord-HolI. afd.'l.
„De Tippelaars" uit Culemborg. „Op
Sterke Bóéhen" f 111 récht), Comité
voor den zieken en gewonden Soldaat,
de Oostelijke afdeeling van den N.W.B„
de wandoisportverècnigïng van de Ne
derlandsche Spoorwegen uit Utrecht,
de Oooischc Katholieke W.S.V. „Vivo",
Roode Kruis, Amersfoort, en O.T.V.
i Den Holder). Telegrafische geluk
wenschen kwamen van O.D.T.N. uil
Den Holder en Terreneuve (Utrecht),
de Burensehe W.S.V. „Buren" en „De
Jonge Wandelaars" (Utrecht).
De feestavond.
Het openingswoord werd gesproken
door den heer Chr. v. d. Linde, de
voorzitter van St. Hubertus. Tn de af-
gelooperi vijf jaar heeft St. Hubertus
tegenslagen en successen meegemaakt.
Alle personen, die St. Hubertus heb
ben gesteund in de nfgeloonen vijf
jaar, bracht spr. hartelijk dank, In de
eerste plaats aan het Roode Kruis en
aan de begunstigers. En dan last not-
Least oen zeer hartelijk woord van
dank aan „De Trekvogels". Komende
winter zullen de vriendschapsbanden
weer even stérk worden aangehaald.
Hét programma werd verzorgd door
liet C-abaret KleitikUtvst Ensemble „The
Allround Five", die met muziek, zang.
sketches on declamaties vnnr een ge
zellige stemming zorgden, die later op
den avond hoe langer hoe heter werd.
Bij monde van den heer Braai werd
namens de leden het bestuur gehul
digd en de heeren Chr. v. d. Linden,
H. Rouwhorst en mej. H. Meijer wer
den de eerelinten overhandigd. Voorts
werden aan mej. M. Houtveen en
mevr. v. d, Linden bloemen aangebo
den als blijk van waardeering voor de
bewezen diensten aan St. Hubertus.
Ook de heer A. v. d. Klok heeft nog
het woord gevoerd en sprak een
enthousiaste lofzang af op de twee
vereenieingen. die in wezen één zijn.
SL Hubertus kan op een geslaagde ju
bileum-viering terugzien.
NIEUWE AANWINST VOOR
DE A.IJ.V.
MINDER KOSTEN, MEER PROFIJT
De Amersfoortsche IJsvereeniging
kan de komende winter met een gerust
hart tegemoet zien. Zoodra koning
Vorst de eerste ernstige levensteekenen
zal gaan vertoonen, dan zal het water
uit de Luntersehe beek in breede gol
ven op het IJsclub-terrein aan de Ru
bensstraat vloeien. En hiervoor zal de
in den kop vermelden nieuwen aan
winst zorgen. Hedenmorgen hebben we
hem aanschouwd en een bestuurslid
van de A.IJ.V. gaf ons eenige technische
uitleggingen en een kleine demonstra
tie.
In vroeger jaren, verleden jaar zelfs
nog, werd voor de onderwaterzetting
van het. terrein gebruik gemaakt van
een pompstelsel, gedreven door een
electromotor van 15 P.K, Hierbij moest
de kleinste pomp de grootere luchtledig
zuigen. Echter kwam het dan om de
haverklap voor dat de kleine pomp be
vroor en was die eenmaal op gang ge
bracht dan kon hetzelfde met de groote
pomp gebeuren. Het is begrijpelijk dal
hieraan groote lasten verbonden waren,
om maar niet te spreken van de kosten.
De electro-m'otor kwam op 1.per
uur en als men dan 40 uur noodig had
om de baan onder water te krijgen.
Thans is de kwestie heel eenvoudig
opgelost. Het bestuur heeft ijverig over
al rondgekeken en geneusd en kon bij
Spaan in Hoofddorp tenslotte uitste
kend terecht. Een pomp met een elec-
tro-motor van 4 P. K. (stroomverbruik
ƒ0.25 per uur) doet het werk van de vo
rige pompen in 'A a '4 van de tijd. Wij
hebben het apparaat in werking gezien
en waren verbaasd over de enorme ca
paciteit ervan. Bovendien een geweldi
ge besparing en de lasten zijn vrijwel
gereduceerd tot nul, want een kind kan
het. toestel haast wel bedienen. Het is
letterlijk en figuurlijk een kwestie
een handomdraai.
Terloops spraken wij nog' over de
baan zelf en vernamen dat hel plan be
staal om huiten om een speciale hard-
rijdersbaan aan te leggen ter lengte
van 400 M. en die voldoet aan dt
eischen van de Nederlandsche Schaats-
Bond, Direct om de dam de schoon-
rijdersbaan weer en daaromheen twee
gewone banen. Voor elck wat wils dus!
Als bet nu maar wil vriezen
A.IJ.V. staat in ieder geval gereed om
zijn leden op waardige wijze te ont
vangen.
Naast den lioofdredai
zijn verantwoordelijk:
O. A. WUllnge,
binnenland. D, J. Rekké: redacteur sport en
verslaggever. W, G. van Mannen (Huls ter
Helde): rédacteur buitenland en kunst.
DE POLITIE MELDT:
Tegen een bewoner van een per
ceel. aan den ArnhémRchcweg Is ter
zake llchluitstraling uit zijn woning
proces-verbaal opgemaakt,
Drie personen wél'den bekeurd,
omdat, zij hun rijwielen onbeheerd
aan dén openbaren weg hadden laten
staan.
In den afgeloopen nacht kreeg
een Wielrijder twee bonnetjes: een
omdat hij zonder licht reedf' het an
dere omdat hij. zich in verboden tijd
op straat bevond.
PORTEMONNAIE ONTVREEMD.
Een bewoner vnn de Fuchsiastraat
heeft aangifte gedaan van diefstal van
een portemonnaie inhoudende eenig
geld. Deze lag in de keuken op
tafeltje fcn is vandaar weggekaapt,
Huismoeders, past op
NIEUWE BOTER- EN VETKAARTEN
Dé uitreiking der nieuwe boter- en
vetkaarten vindt plaats op liet Distri
butiekantoor, Plantsoen-West 2.
Mórgen zijn aan de beurt de stam-
kaartnummers 600110.000 v.nt. er
10,001—14.000 (n.m.j
LIJSTENCOLLECTE WINTERHULP
Abusievelijk deelden wij mede, dat
de eerstvolgende lijstencollecte voor
W.H.N. gehouden zal worden op 30
31 November. Dit moet natuurlijk zijn
30 cn 31 October.
Een brutale inbraak
OP KLAARLICHTEN DAG
Kleeding, geldkistje en
distributiebescheiden gestolen
Zaterdagmiddag omstreeks één uur
ifi in de Jan Tooropstraat in de wo
ning van de familie K. een brutale in
braak gepleegd. De huisvrouw had do
woning" verlaten en de achterdeur af
gesloten. De kinderen speelden aan
aen voorkant van de woning.
Het toeval wil, dat de sleutel van. de
schuurdeur ook past op de achterdeur
en daarmede heeft de ongenoode gast
zich toegang weten te verschaffen tot
de woning, die geheel verlaten was.
Bij haar terugkomst vermiste de
vrouw een pak, een winterjas en een
paar schoenen terwijl ook een geld
kistje, inhoudende ruim ƒ160.was
gestolen. Dit kistje heeft men in de
schuur, ontdaan van zijn inhoud, in
een teil teruggevonden.
Geruimen tijd heeft de politie tijdens
bet onderzoek met den politiehond van
den Rijkspolitiehondgeleider J. B. de
Sutter gewerkt. 'Het dier volgde on
middellijk een spoor, dat door een zij
gang naar de achterzijde van de wo
ning leidde. Het is niet onwaarschijn
lijk dat de dader, die ter plaatse toch
wel goed bekend geweest' moet zijn, het
vertrek van de vrouw heeft afgewacht
en daarna zajn slag geslagen.
Het gezin K. is wel erg gedupeerd,
omdat ook alle distributiebescheiden
gestolen zijn.
Tn déze rustige omgeving veroor
zaakte deze brutalediefstal een
groote opschudding. Het politieonder
zoek heeft tot op heden nog geen po
sitief resultaat opgeleverd.
AGENDA
De Roode Kruïs-eollecte heeft in on
ze stad ƒ616,opgebracht. Het plaat
selijk bestuur acht dit een goed resul-1
laat,
VELUWSCHE AUTODIENST
Reizigers van Amersfoort naar de
VcluWe en omgekeerd worden er at
tent np gemaakt, dal met ingang van
Zaterdag 1 November a.s. bij den Ve-
luwschen Autndieost de dienstregeling
wordt beperkt.
Panlserslagcn springende granaten
oprukkende infanterie!
Steunt de Nederlandsche Ambulance
v.h. Oostfront.
Koninginnegracht 22. GUro: S7600,
's-Gravenhage.
Gildchuls Tentoonstelling Schilderijen
«n kunstnijverheid (geprolongeerd). Eiken
dag (behalve Maandag) geopend van 105
uur; Zondags van 10,305 uur.
Museum Flehlte. Westsingel lederen
werkdag van 10—12 en 13—16 uur.
Openbare Leeszaal met Jeugdleeszaal en
Bibliotheek Muurhulzen 9. Ültleenlng van
boeken, Maandag 2—8 uur. Overige dagen
10—12 uur. 2—8 uur. Lees-
10—12.30. 2—8 uur.
Jeugdleeszaal: ültleenlng Woensdag
terdag 46. Gelegenheid tot lezen: Woens
dag cn Zaterdag 24 uur.
R.K. Openbare Leeszaal en Bibliotheek,
Wellersstraat. Lees- en studiezaal geopend
dagcl. lb—13 u.. 14.30—20 uur ültleenlng
tingel. 11—12 en 15—19.30 uur. Zaterdags
14 3019.45 uur. Maandagsmorgena geslo
ten.
Grand-TliMtre. Maandag. Dinsdag
Woensdag-, Donderdag- en Vrijdagavond 8 u.
Zaterdag 6 u. en 8.16 u. (doorloopend).
Zon- en feestdagen 1.45, 4.8.15 en 8.30 u.
Idoorloopend)
Vr.n 24 t,m. 30 October „Monica".
C.'ltj-Tbeater. Maandag, uinsdeg. Woens
dag" Donderdag eD Vrijdagavond 8 uur.
Zaterdag 6 u en 8.15 u (doorloopend).
Zon- en feestdagen 145. 4-—. 6.16 en 8.30
uur idoorloopend
i'r.u 24 t m. 30 October „De eeuwige Jood",
1 embrandt-Tbeater. Aanvangstijden al»
Voven. Geen matlnee's.
Van 24 t.m. 30 October „Tusschen Hamburg
én Haiti".
27 October. De Valk 19,30 uui
Gezellige avond van „De Hanze".
29 Oct. Gebouw „Uw Koninkrijk ko-
me", Laurens Costerplcln, 19.30 uur
Uitvoering CIit. Tamboer- en Pijperscorps
ten bate van Klnderzorg.
iO October. Grand Theatre. 7-30 u
De Ramblers.
31 October. Concordia. 14 uur
N.V.E.V.-fllm „De Eleclrlcltelt ln dienst
de vrouw",
1 Nov. Concertzaal „De Valk" 1
Tweede opvoering „Pllmmanlakken".
5 Nov. Volksgebouw 19.30 uur
Cursusavond Vreugde cn Arbeid.
„Wij doen
wat wij kunnen en
weer bovenop
halen het er
Het antwoord op den
productieslag '41
Witte'wolken stuiven over het
land. De lucht is vol grauw en
blauw, een gouden straal schiet een
blinkenden baan over het donker
der aarde, brand even in een glin
sterend venster en verdwijnt weer.
De boer stapt voort met bedachtza
me passen, langzaam, afgemeten, en
onverstoorbaar zwaait zijn hand van
links naar rechts. Een donkere stip
in een wolk van wit. Het gulden
spel van licht en donker laat hem
thans onberoerd. Hij gaat op in zijn
werk: het vruchtbaar maliën dei-
aarde.
Zilverig kruipt de Eem door haar
bedding, rustig, rimpelend in den wil
den wind. Tjoekend puft een vracht
boot over haar rug, bruisende schuim-
lijnen markeeren haar weg. Zij is niet
breed hier, de Eem, maar nog niet zoo
lang geleden kon zij zich een Amazone
wanen. Toen was de boer weg, gevlucht
naar andere streken, waar het water
hem niet bereiken kon. Gevlucht, met
angst in het hart. Angst voor zijn huis,
angst ook en vooral voor zijn land, dat
blank stond en waarover het water
spoelde in deinende golvingen, jolig en
speelsch hel kippenhok beukende, als
de wind hard was, en anders in kalme
ribbclingen de keuken indrong, puin-
lioopen betastte, en steeg, steegDat
was de inundatie, die noodig was, maar
den boer veel leed bezorgde. Waar in
het land hij zich bevindt hij zag an
dere boeren uit andere streken, maar
allen gebonden in dezelfden angst over
het landHij keerde terug, toen
het water was gezakt en de Eem weer
de kalme stroom was geworden, on
schuldig en van geen kwaad zich be-
De boer zag de verwoesting van zijn
huis, een trieste puinhoop, ingezakt, het
werk van jaren zwoegen en sparen in
één ondeelbaar oogenblik te niet ge
daan door de kracht van het kruit. Doch
hij treurde 'niet lang, begon te zoeken
in de resten, vond een potje, een ketel
tjeDat was alles, maar genoeg. De
vrouw en de kinderen hielpen mee, een
houten huisje werd getimmerd, gordijn
tjes kwamen voor de ramen, een pijpje
kringelde rook in het bottende voor
jaar. Maar *s avonds leunde de boer
over het hek. De zon stond laag aan
den hemel, haar gloeiende stralen zet
ten de kruinen der boomen in brand,
stolpten een rood waas over het land.
En één enkele verloren straal vonkte in
liet grijs van den stuggen boerenkop.
Een wolkje bolde uit het korte pijpje,
blauwig tegen den brandenden kim. Een
eeltige hand krauwde door het grijze
haar, de pet op het achterhoofd. De
boer keek naar zijn grond, dat drassig
was en nat van het water. Langzaam
zakte zijn klomp in den weeken bo
dem, verbeten zoog de klei zich vast.
En eiken avond stond de boer daar,
keurend en speurend naar verbetering.
Die kwam. Langzaam, heel langzaam,
maar onweerstaanbaar zakte het water
dieper en dieper, en zoo eens in de
week zei de boer het tegen de vrouw:
,,'l Wordt beter". En als de avond
wind langs het groen-houten huisje
speelde, hoorde de boer het motief, dat
alleen voor hem daarin te hooren was:
,.'t Wordt beter". En het werd beter. De
winter kwam, streng en hardvochtig.
VEEL WERD BEREIKT
Gtateren Herdachten de Pedaalrldders het
feit., dat precies 15 jaar geleden, op 20 Oc
tober 1020. hun vereenlglng werd opgericht,
Hoewel deze herdenking in Intlemen kring
geschiedde, geheel onopgemerkt ls ze toch
nier, gebleven. De secretaris, de hoer D. v.
Wijk sprak eenige woorden waarin 1U| terug
zag op de afgeloopen Jaren, Jaren van voor
spoed en Jaren ven tegenslag. Allen tegen
slag en tegenwerking ten sp(|t ls de „Pc-
daalridders" gebleven wat ze sinds de op
richting geweest is: een wielerclub waarme
de terdege rekening gehouden dient te wor
den. Tot slot, van zijn korte toespraak her
innerde de heer Van Wl|k de nanwezigen er
aan dat (le heer A. de Wilde van dc oprich
ting af penningmeester der vereenlglng ge
weest ls. Namens dc leden bood hij den hoer
A. de Wilde een bloemenmand aan, waar
voor deze met eenige kernachtige
Ook v
willen t
Een terugblik
i 6tllslnan bij .dit der
de lustrum van onze Amersfoortsche wieler
club. die. dank zij de vele successen barer
leden. In onze slad een groote populariteit
heeft verworven. Ongeveer 15 Jaar geleden
deed zich hier ter stede behoefte gevoelen
aan een wielerclub, en op Initiatief van den
oud-kampioen van Nederland, C. v. d. Blc-
zenbos, word overgegaan lot het oprichten
vun de „Pedaalrldders", waarvan het toen
malige bestuur luidde: L. Vredeveld, voor
zitter, D. ICerkman, secretaris en A. de Wil
de penningmeester. Dat de Jonge
ging over eenige zeer sterke ren
gehikte bleek al dadelijk ln dc clubkam
pioenschappen op tien weg. toen de Pêclaal-
e 2x c
E. v. d. Starre ixi
het Utrecbtsch pro
vinciaal kamplocn-
A'foort, welk succes
In 1931 donv H
van W()k wérd her
haald. Het duurde
tot 1937 eer er weer
eeri Utrechtsen
kampioenschap naar
Amersfoort verliuts-
de. Het was toen
J. dc Gar dié dit
dp zijn naam bracht,
Pol dezelfde titel ln 1938 wist
en. Naast de vele oefenwedstrijden
de Pedaalrldders in cle eerste Ja
ren van haar bestaan ook velé grasbahh'w'ed-
strljcSeü, waarin zelfs Belgen en Dnltschers
Dc Amersfoortsche renners, waar
van wij ons b.v. de gebr. v- d. Starre. h. v,
Wtlk, t. Veldman, C. van Rijn en h. v.
Hoeyen herinneren toonden ln dit Interna
tionale gezelschap mee to kunnen, Ondanks
i in c
i ja
ren, traden do Pedi
naar bulten op, en
baan- en pele ton wedstrijden fraaie succes
sen. Een' van de hoogtepunten die cle ver
eenlglng gekond heeft ls ongetwijfeld het
deelnemen aan de toondertijd klassieke jaar-
JiJkschc wedstrijd over IfiO k.M. den Haag
Brussel. Hierin startten de beste deelnemers
van verschillende landen, 1G0 ln totaal. De
Amersfoorlsche' Jongens lieten zich door de
vele groote namen nlei. afschrikken, en re-
volg dat T. Veldman de eervolle 3e plaats
bezette, H. v. Wijk de lie en E. v. cl. Starre
do 16e. Naast dit groote succes ondervonden
dc Pedaalrldders ln hetzelfde Jnar één linrer
grootste tegenspoeden, door het overlijden
van een barer oprichters
J. v. d. Starre.
Ondertussohen kweekte men jonge
ners op. die weldra de oudere garde
te overvleugelen. In dit verband noeD
Fltskle. Roodbergen, Fr. Govaerts en St. Ve
ger. Deze. laatste renner, die het ongetwij
feld het verste van alle Pedaalrenners liceft
gebracht, 16 slechts korte tijd lid van déze
vereenlglng geweest. Hij zocht het weldra
hoogcr op en behoorde al spoedig tot die
gene die men Super-klasse noemt. Hij v
renners als Pijnenburg, Slaats, Charlier
vele anderen achter zich te laten totdat
noodlottige valpartij op de Gentsclie wlc
baan een ontijdig einde aan zijn leven,
aan zijn schitterende loopbaan maakte.
Ondertusscheu stroopten Govaerts
Roodbergen de vele Nederlandsche wielerba
nen af, en zelden zonder succes. Doch naast
deze vele successen boekten de Pedaalrid
ders ook tegenslagen.
Nog geen wielerbaan
Pogingen tot het aanbouwen van een wie
lerbaan hiér ln de stad mislukten om ver
scheidene redenen, terwijl ook de verschil
lende pogingen om Amersfoort een Rond
te bezorgen op allerlei tegenspoed stuitte:
Totdat In 1936 Amersfoort haar eerste-Ron
do kreeg, welke ronde ln 1938 nogmaals her
haald werd. Winnaar hiervan werd C. Bak
ker uit Zaandam. In dit Jaar eindigde ooi
do Amersfoorlsche wielerclub „Het Hert",
■/nodal, dc Pedaalrldders het monopolie In
Amersfoort, weer bezaten, Govaerts li
zich toe op het staycreu en achter dc
keilde UlrèclUsche gangmaker Ch. v. d. Bom
reed hij menlgen kranigen wedstrijd. Rood
bergen werd hierdoor gedwongen naar een
andere koppelgenoot om te zien en vond
deze ln den toen noc zeer. jeugdigen J.
Pol. Dit tweetal deed geducht van zich spre
ken en werd zelfs ln Dultschland uit
rilgd. En ook hiervandaan brachten
eor'epalm mee naar Holland. (1938)
Van do overige renners moeten w
eerste plaats dé sprinter J <le Gans
In 1936 verbaasde hij wlelrenmlnnénd Ne
derland door ln Bergen op Zoom dc wereld
kampioen Jet v, d, Vijver bijna le kloppen.
Om al dc successen vnn dc Pedaalrldders
ln de laatste 5 Jaar op te noemen is niet
doenlijk- Trouwens wie herinnert zich niet
de geweldige achtervolging ln het kampioen
schap profs achtervolging tusschen R. Rood
bergen en den Llmburpschen zesdngenren-
ner en acht.ervolgingsspeclallst Savelberg. de
Avoudzesdagen-overwlnulugen van
I-Ioeyeu. Pol. Cornellssén. v. Ultert-
Gnns. de overwinningen ln België v
Cornellssen bn v. Ultert, de geweldige pres
tatie van Cornellssén ln Apeldoorn om
10 km. met een snelheid van ruim 40 km.
op een lekke band te flets
kers en medailles ln de kast der Pedaal
rldders wijzen er op dat er door hen i
prest.eerd ls ennog zal worden.
de Pedaalrldders beschikken over een kem
van goede nog Jonge renners, wadrvan
noemen: v. d. Panne. Brons, de Gans, Cor
nellssén en Pol. die volgend Jaar zeer zeker
van zich zullen doen spreken.
De Pedaalrldders hebben al deze
ln de eerste plaats te danken aan sterke
beenen en koele hoofden, doch
zijn zij zeer veel verschuldigd aan htm be
stuursleden als: den hoer L. v. Hoeyéii
voorzitter). A, dc Wilde, D. v. Wijk en
Tliolenaers (voorzitter).
Zij nog vermeld dat de Pedaalrldders
als eereleden hebben den lieer L. Vredeveld.
hun eerste voorzitter en Lt. Pahud de Mon-
tngne, Olympisch Kampioen.
en de boer rilde ïn zijn schamele behui
zing. maar hij wist: lederen dag nader
de de lente. Hij wachtte en hoopte....
Met den bodem verbonden.
Wit-bestoven staat de boer voor ons.
De kunstmest zit hem in de wenkbrau
wen, onder de nagels, overal, en zoóals
hij daar staat, is hij een symbool van
zijn verbondenheid met den grond,
waarop hij werkt, waarmee hij vecht,
waarin hij zijn grootste vreugden be
leeft. In vette klonters ligt de grond
opengespleten en de kunstmest waast
er wittig overheen: de boer houdt niet
van stil zitten. Zoodra de tijd rijp was,
sloeg hij de hand aan de ploeg. De boer
leunt over het hek en verhaalt van zijn
zorgen uit den voorbijen tijd.
Zijn blauwe oogen staan klaar en
sterk, vol vertrouwen blikken zij over
zijn velden, waar mettertijd het jonge
groen door de rijpe aarde barsten zal.
Hij is blij, al drukken de zorgen. Op
timist, al binden duizend banden hem
nog aan het bange verleden. „Ik had...."
daarmee begint hij en daarmee ein
digt hij. Maar het klinkt als: „Ik hoop..."
en „Ik geloof
„Ik had vijftien melkkoeien, maar tij
dens de inundatie en de evacuatie gin-
gen ze weg. Vorigen zomer heb ik er
zeven nieuw gekocht, en dan heb ik
nog een paard. Beste beesten zijn het,
maar 't is niet veelHij zucht, maar
het is geen zucht van moedeloosheid.
Hij wijst in de verte, zijn buurlieden.
Ook daar wordt gebouwd. En verder
achter den horizon. Overal zwaaien de
hamers, maar de boeren zaaien al
We zien uit over de vette akkers. De
woning is weer nieuw, licht streept het
zonlicht over de rose baksteen. Er
zwerft nog wat cement over het erf, een
arbeider draagt een rijtje steenen,
de bloempotten staan voor de ra
men en een kind speelt voor de deur.
Nieuwigheden.
„En geen cent hypotheek er op, me
neer! Alles zelf gedaan. Maar ja
Hei voorhuis is in denzelfden vorm op
gebouwd, maar het achterhuis is heele-
maal veranderd. Alle verwoeste boer
derijen worden zoo. De hilt is weg en
daarvoor in de plaats hebben we een
cementen zolder gekregen. De beesten
staan nu in boxen, net als in 't leger.
Achter de koeien loopt een mestgoot, en
dat is wel makkelijk. En alles is van ce
ment." Hij is tevreden, ai beziet hij als
een echte boer al die nieuwigheden met
een argwanend oog. Hij moet er nog
aan wennen. Hij werkt van den vroe
gen morgen tot den laten avond. Hij
doet wat hij kan voor zijn vrouw en
zijn zes kinderen, Wat kan men meer
verlangen? Hij weet, dat er na deze tij
den andere, betere tijden komen, en
daaruit put' hij de kracht om voort te
gaan. De heele „zaak" kost hem ƒ2500
met een looptijd van dertig jaar, hij
zegt het ronduit. Rente en aflossing be
dragen vijf procent, zoodat hij iedere
week ruim ƒ2.moet neertellen. Dat
is hard als je een eigen spul gehad hebt,
waarvoor je jaren er. jaren hebt ge
spaard. Er ligt een glans over het ge
zicht van den nog jongen boer, wan
neer hij vertelt van zijn verwachtingen.
et hem alle boeren, die wij spra
ken op onzen zwerftocht. Zij zijn vol
vertrouwen op een betere toekomst,
hebben gespit en geploegd voorzoover
de grond dat toeliet, kunstmest ge
strooid, in één woord: een heroïschen
strijd geleverd met hun verwoeste ak
kers.
De eigen sfeer behouden.
„Dc had 35 fruitboomenAllemaal
weg. Vraag niet wat me dat scheelt in
een jaarAlweer: geen verbitte
ring. maar berusting, aanvaarding van
een 'feit. De boer vertelt verder, rustig,
beheerscht, de klare oogen gericht op
de volle lucht. Zijn klomp schraapt de
Mei van het hek. in gepeins doet hij dat
werktuiglijk. De zon glimt in het vet
van den akker. Achter het nieuwe
boerderijtje is het leven weergekeerd.
Een zoon rammeit met een melkbus, een
koe loeit haar luiheid achter het draad.
De eigen sfeer is gebleven ondanks
alles. Een loome rust, die aan diepte
wint door het nog-warme schijnen van
den zon. Het spelende kind drenst, kan
iets niet vinden. Haar stemmetje drijft
over den akker en de boer stokt zijn
relaas. De vrouw komt uit dc keuken,
droogt de handen, pakt het kind: de
boer gaat verder.
„Je moet rnoed houden", zegt hij dan.
Meer niet. Maar er ligt een wereld van
vertrouwen in opgesloten. En dat zegt
hij niet alleen, dat zeggen alle boeren.
In Hoogland, rond Rhenen, Scherpenzeel,
Wageningen en verder in die streek, die
van ons vaderland wel het zwaarste ge
troffen is: de Grebbe streek.
Overal in het vette land zaaien de
boeren: het is zaaimaand! Met zware
passen gaan zij over het land en ver
beten sjorren zij hun zuigende klompen
uit den natten grond. Verbitterd zijn zij
niet, hiaar hun mond is een zwijgende
streep in den harden kop.
„Zeg, dat we doen wat we kunnen,
meneer. We halen het er weer bovenop.'
Dat is hurt antwoord op den Produc
tieslag. Géén woorden. Daden stellen
zij, worstelen met den grond. De grond
is hun leven, zij zijn er in vastgewor-
teld met al de vezels van hun ziel eti
boerenaard.
Zoo is dc boerenstand als het ware
de bloedbron van ónze volksgemeen
schap.
BECTElf If EKI boekwerken, bro.
tpE^ICÏVIV.EZPl chures, 'jaarver
slagen en dissertaties kunnen door
onze machinale zettery vlug en billijk
geleverd worden.
N.V. Drukkerij Onnes, Snouckaertl. 9
•dv.
