Verhoogde straat- en rioolbelasting
gehandhaafd
STADSEDITIE
AMERSFOORTSCHE COURANT - WOENSDAG 10 DECEMBER 1941
DE GEMEENTEBEGROOTING.
GEEN GELD VOOR HET AAN
STELLEN VAN VAKONDERWIJZERS
LICHAMELIJKE OEFENING
Het samenstellen van een sluitende be
grooting voor 1942 elschte nog grootere
moeilijkheden dan vorige Jaren. Toch ls net
ook dit jaar gelukt de begrooting te doen
sluiten, alhoewe^ daarbij moest worden be
schikt over een gedeelte van het (vermoede
lijk) batig slot van tlc-n gewonen dienst 1941
ad ƒ45.000.(zlo volgno. 1 van de begroo
ting). Het opnemen van dezen post ls te
verdedigen, nu de belasting ultkeerlngcn ln
1941 ruim ƒ60.000.meer opbrengen dan ls
geraamd en de dienst 1941 laat aanzien, dat
minstens dit batig saldo zal worden ver
kregen.
Verhoogde - straat- en riool
belasting gehandhaafd.
Er was niet aan to ontkomen ook voor
1942 evennis voor 1941 heelt plaats ge
had de bblastlng-bcdragen voor de straat-
en rloolbelastiug met 10 te verhoogen. De
verhooging dezer belasting, zooals deze van
af 1941 geldt, blijft dus voor 1042 gehand
haafd.
De belastingen en de ultkeerlngen flnnn-
cieele verhouding zijn geraamd overeenkom
stig de aanschrijving van den Secretaris-
Generaal van het Departement van Blnuen-
landsche Zaken van 13 September 1941, no.
33479 aid. B.E. Bur. Fin. en de ramingen
zooals deze door den Inspecteur der Directe
Belastingen dd. 15 September 1941 zijn op
gegeven.
De vereveningsheffing bezwaart de be-
grooting met een bedrag van ƒ19.251.
waaronder begrepen een bedrag van 9.206.-
voor bedrijven cn diensten (Dlstrlbutie-
dlcnst en Centrale Keuken).
Politie
De uitbreiding van de politie met 2 In
specteurs. 21 agenten. 3 brigadiers en 2 kler
ken uitbreiding met 1 Inspecteur heeft
ln 1941 reeds plants gehad ls opnieuw ln
de begrooting geraamd.
Aangezien de toeslemming om tot uit
breiding over te gaan nog niet ls verkre
gen. is 10 77 minder geraamd voor 1942. De
nieuw te benoemen personen zullen Immers
ln geen geval op 1 Januari 1942 ln functie
kunnen treden, zoodat het niet noodlg !s
cie uitbreiding voor een vol Jaar te ramen.
In afwijking van het oorspronkelijke be
sluit (10 jaren) zijn de kosten van weder
opbouw. tengevolge van oorlogsschade, thans
over een periode van 20 Jaren verdec-ld. Het
ls niet noodzakelijk den termijn van atlas-
sing korter te stellen dan 20 Jaren.
De bijdragen ln de kosten van uitzending
en verpleging van kinderen in gezondhelds-
cn vacantlekolonles zijn, in tegenstelling
met vorige jaren toen 1200.werd ge
raamd. thans op 400.uitgetrokken, om
dat ln verband met tte tijdsomstandighe
den de uitzending van kinderen beperkt ls.
In verband met de tljdzomstandlgheden
zijn de pesten voor „onderhoud van straten,
pleinen, wegen en voetpaden" en „onder
houd van wandelplaatsen en plantsoenen",
uitgetrokken op dezelfde bedragen van vo
rig jaar. re weten respectievelijk I 42 000.
en 132.000.alhoewel ter voorkoming van
achterstand voor een goed onderhoud een
hooger bedrag gewensch is.
Dc uitgaafposten van Hoofdstuk VUI 2
en I 4 zijn zoodanig geraamd, dat zij de
werkelijke uitgaven zoo nauwkeurig moge
lijk zullen benaderen. Hierbij zijn de bezui
nigingen toegepast, welke zonder schade
voor liet" onderwijs konden worden bereikt,
mede ln verband met de beperking van
schooltijden. Als gevolg hiervan kunnen dc
bedragc-n per leerling voor L.O. en U.LO.,
als bedoeld in artikel öSbls der Lager On
derwijswet voor 1942. worden vastgesteld
respectievelijk op <14.22 cn 21210.
Evenals vorig jaar ls onder Hoofdstuk
VIII 5 7 (Volgno. 563) een bedrag van 1 10 -
prr leerling per Jaar uitgetrokken voor het
volgen van een huishoudcursus door meis
je:-leerlingen van liet 7e leerjaar der bij
zondere scholen R.K. Meisjesscholen en
Clir. School voor 7c cn 8e leerjaar aan den
WoesttJgerweg), nu ook voor het openbaar
centraal 7e en 8e leerjaar, in het belang van
het ouderwijs, deze uitgaafpost (volgno. 489
Hoofdstuk VHI s 2) ls behouden).
Onder Hoofdstuk VW 5 12 (volgno. 587)
ls dc 'subsidie aan de Comrr.ia^fc voor de
Kindervoeding cn kleeding voorloopig op
ƒ10.000geraamd, in verband niet melk-
verstrekking ook gedurende de zomermaan
den. Aangezien nader ls besloten ln deze
gemeente over te gaan lot algemeene mcllc-
vcrstrekklng op de scholen, zal deze post bij
begrootlngo-wijzlging nog nader worden gy-
Wljzigd.
Hoofdstuk VIII 5 14 (Hooger Onderwijs)
laat ;n vergelijking met verleden jaar een
minder nadeel lg saldo zien van rond
13.200.tengevolge van een hoogere ra
ming van de schoolgelden en de vordering
van het schoolgebouw van het Gymnasium
door dc Duitsche Weermacht.
liet subsidie voor de N.V. Amersfoortsche
Autobusdienst ls geraamd op ƒ2500.- (volg
no. 70S Hfd. XI). uit te betalen Indien cn
voorzoover de uitkomst van 1942 een tekort
r.Tu-.v. ijst. zulks in verband met door de N.V.
gevormde reserve en omdat de gemeente-
financtën geen hooger subsidie toelaten.
De resultaten der exploitatie zullen moe
ten aautoonen of ook voor volgende Jaren
hiermede volstaan zal kunnen worden.
Overigens zijn in de begrooting voor 1942
geraamd dc hoogere kosten voor de gemeen-
u-reiniging, ln verband met de oprichting
van de „pcrsgasinstalbitle" en het rijden
van de autos met „persgas" in plaats van
benzine.
Het bedrijfsverlies van het slachthuis voor
3942 geraamd op 24.400..is ten laste van
dc rc-erve van het Slachthuis gebracht, het
geen in verband met de bijzondere tijds
omstandigheden ls te vordedlgen.
BI KCKKI.IJKE STAM)
AMERSFOORT. 10 Dec. Geboren:
Geurtje, d v. Rein Picter van Veen en Ger-
ritje van Putten Sjocrd. z.r. Sjoerd
Kond en Hendrlka Alcida Ronhaar. Ma-
rlnus.-z.v. Johannes Brons cn Sljtske Meijer.
Wessel, z.v. Lambcrtus Servaar Luijs en
Hendrlka Priem.
Getrouwd: Johannes Wilhelmus Dreu-
ning en Jacoba Gouw. Albertus Jacobus
Marie Poort en Tcunisjc van den Heuvel.
EEN TIP
Biefstuk wrijft U in met zout.
Uit hygiënisch oogpunt neemt U
daarvoor natuurlijk verpakt
zout, dus JOZO of NEZÖ.
Naast, den hoofdredacteur
zijn verantwoordelijk:
G. A. Wllllnge. chefredacteur cn redacteur
binnenland. D. J. P.ekke: redacteur sport cn
verslaggever. W. G. van Masnen (Huls ter
Helde): redacteur buitenland en kunst.
In hoofdzaak tengevolge van de exploita
tie van de centrale keuken en den dlstrl-
butledler-st. geeft Hoofdstuk XV een nadee-
lig saldo VEn rond 20.600.te zieu.
De post „Onvoorziene uitgaven" ls ge
raamd op 26.628.13, welk bedrag niet la
ger kan worden gesteld, ln verband met de
algemeene melkverstrckklng op de scholen
en de nog in de begrooting 1942 bij begro
tingswijziging te brengen „premlèn Ingevol
ge liet Zlekenfondsenbeslult".
Hiervoor zal de post onvoorziene uitgeven
t.z.t. met respectievelijk 5035.en
'6150.of ln totaal ƒ11.185.moeten wor
den verminderd.
Voor het aanstellen van vak-onderwijzers
voor lichamelijke oefening kon ln deze be
groting geen geld worden gevonden
Voor de uitbreiding van de politie ls ge
raamd een bedrag van 44013.Aangezien
toestemming nog niet vorkregen la wordt
10 minder noodlg geacht, zoodat 4400.
minder is uitgetrokken. De post salarissen
ls in generaal totaal begroot op ƒ199.483.81.
(Wordt vervolgd
ZILVEREN JUBILEUM BIJ DE
GASFABRIEK
Morgen is het 25 jaar geleden dat dc
heer M. G. Cleton, adjunct-gasmeester
bij de gemeente-bedrijven, in gemeen
tedienst trad. Dat het den jubilaris op
dien dag niet aan belangstelling zal
ontbreken is vrijwel zeker, want de
heer Cleton is een ambtenaar, die zoo
wel bij zijn superieuren als bij zijn on
dergeschikten in hoog aanzien staat.
Bij eerstgenoemden wegens het nauw
gezet vervullen van zijn plichten, bij
de laatsten voor de wijze waarop hij
steeds voor de belangen van zijn on
dergeschikten opkomt. Dat hij in het
bedrijf een graag geziene figuur is,
blijkt wel uit het feit, dat de heer Cle
ton voorzitter is van de personeelsver-
eeniging welke aan de gasfabriek be
staat. Hij geniet veler sympathie en is
voor het bedrijf en dus ook voor onze
gemeente een ambtenaar, die met groo-
te voldoening op zijn vijf en twintigja
rigen loopbaan mag terugzien.
VOOR DEN GEWONDEN EN
ZIEKEN SOLDAAT.
Het comité meldt ons
Nadat de gewonde en zieke militai
ren uit Utrecht en Amersfoort onder
leiding van den heer en mevrouw Clin-
ge Doorenbos het Sint Nicolaasfeest te
Hilversum op 30 November hadden ge
vierd, werden op 5 December onze mi
litairen door het Comité met vergeten.
Ieder kreeg een ruim bedrag aan geld
om zelf iets degelijks te koopen. waar
bij nog werd gevoegd: sigaretten, taai
taai, borstplaat, bon-bons, stroopwa
fels en mooie romans.
In het hospitaal werd afgegeven door
Sopla: sigaren; Erdal; postpapier; Mij.
de Betuwe (Tiel): potjes jam en een
onbekende eenige flesschen wijn. Ook
werd dooreen onbekend jong meisje
een spaarpot met inhoud afgegeven.
De uitvoeringen van O.B.K. en O.W.
werden bijgewoond.
Op gironummer 25047 van H. A. Fi
scher. Mauritslaan 4. werd gestort
door: Mej. M. van D. 2.50; D. Br.
5.00; P. K. (collecte op een huwe
lijksfeestje) 5.90. W. J. F. 2.50; Me
vrouw C. J. L. ƒ50.
GESLAAGD
Onze oud-stadgenoot, de heer L. J.
Leffertstra is te Utrecht geslaagd voor
het artsexamen.
VAARDIGHEIDSDIPLOMA N.Z.B.
In het sport fontlf-onbnd slaagden voor het
vaardlgheldsdlplnma N.Z B. dc dames
V. v. d. Hoef-Kooy. M. Bergman-van Kleef.
C. Meldenfader-v. Wijk. W. Wolfswinkel-
Burgaal, H. Bes-Snoek. J. Portheine-v. Ron
gen, N. van Alpheu-dc Graaf. E. Kamphuls,
B. Goorlïuls-Beahuis, C. P. Pordon-v. d. Hcv-
vcn en voor het diploma C slaagden: A. J.
Hafkamp, H. Overbeck ca H. de Vries.
LICHTUITSTRALING
Een bewoner van de BAV.-laan werd be
keurd omdat cr te veel licht uit zijn wo
ning naar bulten drong.
ITALIAANSCH LEGERBERICHT.
Hardnekkige strijd
aan front van Tobroek
Het 555ste communique van het Ita-
liaansche hoofdkwartier d.d. 9 Dcc.
luidt:
„Aan het front van Tobroek zijn hard
nekkige gevechten gaande tussghen de
strijdkrachten der spil en vijandelijke
infanterie, die door gevechtswagens ge
steund wordt. Bij de gevechten van gis
teren in de zóne van Bir el Gobi heeft
een onzer gemechaniseerde afdeehngen
verscheidene gevechts- en pantserwa
gens van den vijand vernietigd.
Aan het front van Solloem levendige
bedrijvigheid der Britsche artillerie te
gen onze versterkte stellingen. Met
duidelijk resultaat heeft de Italiaansch-
Duitsche luchtmacht verscheidene ma
len concentraties van vijandelijke ge
mechaniseerde strijdmiddelen in de
streek van Bir el Gobi en havenwerken
te Tobroek aangevallen. Bij luchtge
vechten tegen numeriek sterkere vijan
delijke formaties hebben onze jagers
tien en Duitsche jagers vier toestellen
neergeschoten. Vijf van onze vliegtui
gen zijn niet teruggekeerd.
De Britsche luchtmacht heeft aanval
len gedaan op eenige plaatsen in Lybië.
Te Benghazi werd de Arabierc-nwijk
door bommen getroffen; eenige huizen
werden verwoest. Elders was dc schade
niet ernstig.
Voor de Marmarische kust. ten Noor
den van Gamboct. hebben Duitsche
Stuka's twee vijandelijke kruisers aan
gevallen; een dezer kruisers kreeg ern
stige schade."
KENNISGEVINGEN
UITREIKING NIEUWE BONBOEKJES
EN NIEUWE BOTER- OF
VETKAARTEN
Met ingang van 11 December 1941
vindt de uitreiking plaats van nieuwe
bonkaarten.
Verstrekt wordt:
Aan ieder, geboren vóór 2 Januari
1921, een „DG"-boekje; ten behoeve van
personen, geboren na 1 Januari 1921,
doch vóór 2 Januari 1928, een „DH"-
boekje; voor kinderen, geboren na 1 Ja
nuari 1928, doch vóór 2 Januari 1938,
een „DJ"-boekje en ten behoeve van
kinderen, geboren na 1 Januari 1938 een
„DK"-boekje.
Bovendien ontvangt een ieder,
ongeacht den leeftijd één algemeene
kaart „AA".
Voor de ontvangst van de bonboekjes
moet bij het afhalen een ontvangstbe
wijs worden afgeteekend, hetgeen
slechts mag geschieden door personen,
die 18 jaar of ouder zijn.
Gelijktijdig worden de nieuwe boter-
of vetkaarten uitgereikt. Aan diegenen,
die vorige maal boterkaarten ontvingen,
worden thans weer boterkaarten uitge
geven en aan vetkaarthouders wederom
vetkaarten.
Indien iemand thans meent recht te
hebben op vetkaarten, terwijl hij of zij
in het bezit is van boterkaarten, dient
men bij den portier van het distributie
kantoor van te voren een aanvraagfor
mulier af te halen, hetwelk geheel in
gevuld moet worden aangeboden op ka
mer 1, loket 1. Na verkregen goedkeu
ring kan men dan in het uitreikings
lokaal vetkaarten ontvangen.
Ten behoeve van kinderen, geboren
na 1 Januari 1938 wordt 1 boter- of vet-
kaart uitgereikt, terwijl aan ieder an
der 2 boter- o f vetkaarten worden ver
strekt.
Al deze kaarten worden in Amers
foort slechts uitgegven aan hen, die te
Amersfoort in het bevolkingsregister
staan ingeschreven. Tijdelijk hieh ter
stede verblijvenden dienen dus hun
kaarten in hun woongemeente af te ba
len, of. indien zulks onmogelijk is. hun
stamkaarten aangeteekend op te zenden,
waarna de bonboekjes door den distri-
butiedienst van de gemeente, waar men
ingeschreven is, aangeteekend worden
toegezonden.
De uitreiking geschiedt in volgorde
van de stamkaartnummers van het ge
zinshoofd en wel:
Nos.
12000 op Vrijdag 12 Dec. v.m.
2001— 4000 12 n.m.
40016000 Zaterdag 13 v.m.
6001— 8000 13 n.m.
800110500 Maandag 15 v.m.
10501—13030 15 n.m.
13001—15500 Dinsdag 16 v.m,
15501—1Ö000 16 n.m.
13001—20000 Woensdag 17 v.m
2000122000 17 n.m.
2200124500 Donderdag 18 v.m.
24501—27000 13 n.m.
27001—29000 Vrijdag 19 v.m.
29001—31000 19 n.m.
31001—33500 Zaterdag 2(1 v.m.
3350136000 20 n.m.
36001—38500 Maandag 22 v.m.
3850140500 22 n.m.
40501—43000 Dinsdag 23 v.m.
43001—45500 23 n.m.
43501—48000 Woensdag 24 v.m.
48001 en hooger 24 p.m.
Het distributiekantoor. Plantsoen
West 2. is daartoe gqopend van 9 tot
12.30 uur voormiddags en van 2 tot 5.30
uur namiddags.
Op de tijden, waarop de „hoofd"-
stamkaart aan de beurt is, kunnen even
tueel ook dc kaarten van de andere ge
zinsleden afgehaald worden.
Stamkaarten, afgegeven in andere ge
meenten, komen in dezelfde nummer
volgorde aan de beurt.
Men dient zich thuis van te voren op
dc hoogte te stellen, op welke bonboek
jes en kaarten men recht heeft en toe
te zien, dat men deze ook inderdaad
ontvangt. Klachten over niet juist of te
weinig ontvangen kaarten kunnen niet
worden aanvaard. Het is ook in ver
band daarmede, dat geen bescheiden
worden uitgereikt aan personen, die
nog geen 18 jaar zijn.
Stamkaarten medebrengen.
De stamkaarten van gezins- en fami
lieleden. alsmede van personeel van de
gezinnen waar brood uit eigen graan ge
bakken wordt of waar vleesch ge
bruikt wordt uit eigen slacht, moeten
worden aangeboden op 18, 19 of 20 De
cember 1941 op kamer 3. Deze stam
kaarten mogen in geen geval bij de
gewone uitreiking behandeld worden.
Bevordert een vlot verloop van de
werkzaamheden op het distributiekan
toor en komt op Uw tijd. Wie zich niet
aan de volgorde houdt veroorzaakt op
onthoud voor anderen, die wel op tijd
komen.
In verband met afsluiting en afreke
ning kunnen er tusschen Kerstmis cn
Nieuwjaar geen boekjes of kaarten wor
den uitgereikt.
Toeslagkaarten voor zwaren of zeer
zwaren arbeid worden- op dezelfde da
gen als de gewone kaarten uitgereikt,
echter op kamer 5 in het distributiekan
toor.
Zaterdagmiddag, 20 December is ka
mer 5 echter voor uitgifte van extra
kaarten voor zwaren of zeer zwaren ar
beid gesloten.
SAN DOMINGO VERKLAART
JAPAN DEN OORLOG
Naar Domei meldt, heeft San Do
mingo Japan den oorlog verklaard.
Britsch ultimatum
Domei meldt uit Bangkok, dat de
Britsche gezant gisteren aan ce Thai-
landsche regeering een ultimatum
heeft overhandigd.
CUBAANSCHE OORLOGS
VERKLARING
Volgens een bericht van Associated
Press tut Havana heeft het kabinet het
Cu'oaanschc congres uitgenoodigd Ja
pan den oorlog tc verklaren.
Plechtige samenkomst
in Pulchri Studio
(Vervolg van frontpagina.)
De diepte van het Germaansche ge
moed verzette zich tegen de uiterlijk
heid van den vormendienst, waarachter
geen werkelijk diep religieus gevoel
meer aanwezig was. doch integendeel
een poel van verderf schuil ging. Zij.
die hervormers van de Katholieke kerk
wilden zijn, werden de grondvesters
van nieuwe kerken tegen hun oorspron
kelijke bedoeling in. Tevens was de
macht van het Duitsche Rijk. door het
doorwerken van het leenstelsel, vol
komen uitgehold en een schijnmacht ge-
worden. Karei de Vijfde, de laatste'
middeleeuwsche keizer, verzette zich
tegen de hervorming van de kerk en
liet zich daardoor de kans ontgaan om
het Duitsche Rijk tot nieuwe macht te
brengen.
Ontbinding.
Van ongeveer 1500 tot in onze dagen
is het eigenlijk één tijdperk, n.l. dat
van het losknoopen van den band die
gedurende duizend jaren de geheele
cultuur omwikkeld had: de Christelijke
Katholieke idee. En het is tevens het
losknoopen van allerlei vormen van
traditie, gewoonte, recht, staatsorgani
satie, cultuur, enz. De wetenschap
maakt zich los van de groote macht der
Katholieke en der Hervormde Kerk.
Denk hier te lande aan Simon Stevin,
Euygens enz. Dc kunst wordt indivi
dualistisch en komt daarbij in de zes-
ti-nde en de zeventiende eeuw hier te
lande op een zeer hoog peil, gevoed als
zij werd door een krachtige, naar staat
kundige en economische expansie over
zee strevend en daardoor welvarend
volk. In de achttiende eeuw verloopt zij
in samenhang met die van geheel West-
Europa in barok en rococo.
Het kapitalisme wordt
overheerscliend.
Het kapitalisme wordt meer en meer
o 'crheerschend en meer en meer volks-
u ibuitend. Van mercantiel kapitalisme
komt het tot industrieel kapitalisme en
ten slotte tot universeel kapitalisme.
De Fransche revolutie baart Napo
leon en Napoleon draagt het democrati
sche liberalisme over geheel Europa.
Wel beschouwd is dit liberalisme eigen-
L k het eindresultaat, waartoe het ont-
b ndïngsproces van de middeleeuwsche
•Cultuur geleid heeft.
De samenhang in hear geheel werd
mc-er en mec-r tot een stijllooze onge
bondenheid, die tot volkomen willekeur
ontaardde en in belachelijkheid ten
gronde ging door het gedoe van Char-
1. '.ans en zielszieken, die de kunst via
k tbisme en futurisme de luiers van het
da<!aïsme ombonden.
In de bouwkunst werden klompen
vin gewapend beton neergekwakt zon
der eenig besef van lijn of verhouding.
T imatenkassen werden opgestapeld vijf
huog en men noemde die stapel een
Beursgebouw. De beeldende kunsten
f.kriekten wangedrochten. Zelfs waren
er uitingen van moderne componisten,
6 niets meer waren dan op intellcc-
tutelp wijze in elkaar geschroefde bi
zarre wanklanken. Werkelijk groot too-
ncel werd mëcr en meer zeldzaam.
Eindeloos geklets over onzinnige
j zielsproblemen kwamen er voor in dc
plaats. Zoo was alles eigenlijk al reeds
I voor den wereldoorlog van 19141938
I kapot gemaakt, uit elkander gescheurd,
dood geloopen en dus ten prooi. Ten
prooi aan het super-kapitalisme, ten
prooi aan het communisme. Het cul-
tuurlooze tijdperk leek aanstaande, ja
onafwendbaar.
Hei is de historische roeping van het
nationaal-socialisme en het fascisme om
dozen dreigenden ondergang af te wen
den en den grondslag te leggen voor
een nieuwe periode in het leven der
Europeesche volkeren, waarvan nie
mand kan zeggn of zij vijf 'of tien
eeuwen zal duren, maar waarvan wtj
nu reeds weten, dat zij het tijdperk zal
zijn van de volksche cultuur.
Grondslagen voor het
nieuwe tijdperk.
De ondergang van het tweede tijd
perk bergt in. zich de belofte van het
ontluiken van het derde tijdperk, mits
wij de teekenen des tijds verstaan, mits
wij leering trekken uit het verleden en
weten hoe wij de orde moeten herstel
len.
Ik ben ingenieur in hart en nieren,
dus bouwer, wien het orde scheppen in
het bloed zit. De orde zal hersteld wor
den door de natuurlijke bindingen te
herstellen, de kapot geslagen levens
kringen in beleren vorm op te bouwen.
Het volk moet zijn gebondenheid aan
zijn ras en aan zijn bodem weer bèwust
worden het moet zich op natuurlijke
wijze organiseeren. Zijn denken en han
delen moeten zich richten naar de wet
ten der schepping. Dan zal ontstaan die
vrijheid in gebondenheid, die noodig is
om tot den nieuwen stijl te geraken, ge
boren uit de volksziel. Volgens dezen
nieuwen stijl zal een volkscultuur ont
staan, die tot volksverheffing leidt. Cul
tuur, die niet tot volksverheffing leidt,
mist haar doel.
De nieuwe Nederlandsche staat
In den Nederlandschen Staat, die een
Germaansche nationaal-socialistische
staat zal zijn. zullen gewesten tot nieu
wen opbloei komen De verscheiden
heid van aard tusschen het Vesten, het
Noorden, het Oosten en het Zuiden, de
ze verscheidenheid zal niet doodgedrukt
worden, maar als natuurlijke geaard-
lieid tot haar recht komen en gerespec
teerd worden.
Maatschappelijk zal de orde hersteld
worden door de instelling van levens
kringen, corporatiën. kamers, gilden of
hoe zij verder ook genoemd zullen wor
den. Het behoort tot de voornaamste
plichten van de waarlijke leiders van
het volk om hun beschermende hand uit
te strekken over dc levenskringen, wel
ke zij ontdekken of welke zij hebben op
te richten, waar zij ontwricht of vernie
tigd zijn. Want deze levenskringen zijn
de bescherming van het volk tegen ka
pitalisme en marxisme, die beide ten
slotte leiden tot de slavernij.
De gevaren van het marxisme.
Denk daarom niet, dat als kapitalis
me en communisme ipilitair verslagen
zullen zijn. zij geen gevaar meer zullen
opleveren. Reeds nu openbaren zich dc
j eerste verschijnselen van den kwaden
geest, die achter nieuwe vermomming,
gebruik makend van nieuwe termen, het
rnde verderfelijke werk
voortzet-
Rassenleer en volkskunde, bloed en
bodem zijn waarden, die de nieuwe orde
mede moeten helpen lot stand brengen.
De geest van het marxisme, die God
heeft ontkend, die zijn kracht vond in
het afbreken en het hoonen van het re
ligieuze leven van ons volk. probeert
zich hiervan meester te maken, om
daardoor den ouden haat in nieuwen
:orm uit te stooten tegen al wat heilig
■n edel is. Ordening van de volkshuis
houding, een noodzakelijke voorwaar
de voor volkswelvaart, kan ge
bruikt worden om het kapitalisme nog
meedoogenloozer te doen heerschop dan
het liberale stelsel van ic-der voor
zich. Staatsabsolutïsme en orden:: imng
van den godsdienst zijn de beste midde
len om het superkapitalisme der groote
trusts te doen heerschen en het marxis
me onder nieuwen naam in te voeren.
Nooit mogen wij nalaten op onze hoede
te zijn.
De natuurlijke bindingen in staal en
maatschappij te herstellen is orde
scheppen, is het vormen van een har
monische samenleving, waarin de enke
ling zich gebonden weet aan zijn ras.
aan zijn volk. aan zijn bodem, maar
daardoor de ware vrijheid verlangt, die
noodig is om scheppend te werken. Zoo
zal een nieuwe stijl ontstaan, de uiter
lijke vorm van dc innerlijke gebonden
heid. Deze nieuwe stijl der volksche ge
bondenheid zal voor eeuwen richtsnoer
zijn voor de cultuur cn haar tot onge-
kertden bloei brengen. Wil het nieuwe
tijdperk der volksche cultuur aan haar
roeping beantwoorden, dan zal het moe
ten staan in het teeken van de vrijheid
in gebondenheid. Het is onze taak daar
voor de grondslagen te leggen, nu reeds
in dezen tijd.
Het bewaren van dc oude
cultuurgoederen.
Het Hollandsche landschap in zi.in
schoonheid te behouden is het. beginsel
van alle wijsheid voor de volksche cul
tuur. De liefde tot den bodem is ons
ingeschapen en daarom ook is het zoo
uiterst noodzakelijk dat het nieuwe re
giem zijn taak begint, In de laatste
eeuw is reeds zoo ontzaglijk veel
schoonheid verloren gegaan.
Wat de monumenten betreft, niets
mag meer verloren gaan. te veel, veel
te veel is reeds verloren. Over twin
tig jaar moeten de monumenten zijn
hersteld en veilig gesteld. Geen schen
dende hand zal er zich meer naar uit
strekken.
Er was wel geld voor
Broeken paleizen.
Onze musea bergen schatten, maar
het volk weet er nauwelijks van. Hoe
vele tientallen, of zijn het honderdlal
len millioenen, zijn in de laatste vijf
tig jaren uitgegeven om op de belang
rijkste plaatsen der steden broekenpa- j
leizen en bankiersgebouwen neer te
zetten? Er was geen geld voor musea
noch voor burgerzalen, noch voor gil
denhuizen, noch voor artistieke cen
tra. Er was geld met millioenen om
paleizen te bouwen waar sokken ver
kocht worden en middagjurkjes. Pa
leizen om geld te wisselen en effecten
te koopen. Ook dat verandert. De
kunstschatten zullen geopenbaard wor
den, het volk zal getoond worden wat
schoonheid is en wat prullen zijn en
het zal weten van den eenvoud, de so
berheid, de doelmatigheid, cn daar
door van dc schoonheid van interieur
van vroeger.
De liefde tot den bodem, dc verbon
denheid aan de voorgeslachten, zij zul
len den besten grondslag vormen voor
de wederopstanding van volksche kunst
in dc Nederlanden.
De zuiverheid onzer taal.
De onderwijsinrichtingen kunnen er
van op aan, dat van de lagere school
tot en met dc Universiteit de kennis
van en de eerbied voor de Nederland
sche taal een vereischte zal zi.in, waar
aan niet te tornen valt. De rijkdom cn
dc zuiverheid van de taal is niet alleen
voorwaarde voor bloeiende letterkunde,
de volksliederen en het tooneel, maar
een van de grondslagen van de welen-
schap en bovendien de band, die bindt.
Stel bodem en taal van een volk vei
lig en organiseer de beroepsstar.den en
al het andere zal daaruit voortvloeien.
Voor één ding wil ik hierbij waar
schuwen, n.l voor het staatsabsnluti.:-
me, voor het zotte denkbeeld, dat dc
staat talenten zou kunnen maken. Het
geheele staatsapparaat is met in staal
om één genie voort te brengen, een
Rembrandt, een Vermeer, een Vondel,
een Van Campen.
Vertrouwen in de toekomst.
Zoo staan wij dan aan het begin van
een nieuw tijdvak in liet leven van ons
werelddeel.
Dezelfde klokken, die nu beieren bo
ven onze hoofden, zullen eens het jaar
2000 inluiden. Dan zal er zijn een
Nieuw Europa, een veilig, welvarend,
cultureel np ongekende hoogte staand
Europa. Zal er dan in dat Europa zijn
een Nederlandsch volk? Zal dit volk
deel hebben aan welvaart en cultuur?
zal liet voorgaan in alle cultureele
uitingen, die voortkomen uit zijn ge
aardheid. uit de goede eigenschappen
van hoofd, hart en hand, die het ken
merkte door de eeuwen heen?
Een stem in ons zegt: Ja. dat zal
zijn. de oude geestkracht zal herleven
voller dan ooit. Daarvoor willen wij
dan ook werken, leven cn strijden. Jon
ge menschen hic<- aanwezig kunnen het
nog beleven, wij ouderen zullen dan
sinds lang zijn heengegaan, hebbende
onze taak volbracht. Maar het volk.
waarvan wij zonen en dochteren zijn.
zal blijven bestaan. Aan ons de Laak
het te leiden door de grootste revolu
tie van alle tijden naar de wederop
standing in het tijdperk, aan welks
drempel wij staan. In Godsvertrouwen,
voorwaarts voor volk en vaderland."
Krachtig cn langdurig applaus volg
de op deze rede.
In ons blad van morgen komen wij
nader terug op de rede van prof. Goe
de waagen.
TURKIJE BLIJFT NEUTRAAL
Het Anatolische persbureau heeft
gisterenavond een officieele mededee-
iiug gepubliceerd, volgens welke de
Turkschc regeering het standpunt van
neutraliteit ook op hel conflict tus
schen Japan en de Vcrcenigde Staler,
en Engeland van toepassing verklaart.
RIJKSMAARSCHALK
V EN S CII'T SLYSS-INQUART
GELUK
Ook de rijksmaarschalk Herroanrt
Coring heeft den RijkHCoriimivrari-,
Rijksminister Seyss-Tnquart t r
legenhcid van diens zilveren huwelijks
feest het volgende gelukwenschtele-
7im gezonden:
Hartelijke ge'.ukwensehen ter gele
genheid van uw zilveren huwelijksfeest.
Uw Rijksmaarschalk Goring.
VIER BRITSCHE KOOP
VAARDERS VERNIETIGD
Duitsche gevechtsvliegtuigen rebUn
Maandag tusschen 18 uur en 1S.25 uur
'oor de Oostkust van Schotland onge
veer ter hoogte van Dundee vier tot
een krachtig beschermd konvooi
hoorende koopvaardijschepen met een
gezamenlijken inhoud van 14.000 bi"..
tot zinken gebracht. Bovendien werd
der torpedojagers. <1 ie het konvooi
moesten beschermen, door bomtrcffera
zoo zwaar beschadigd, dat hij binnen
korten tijd in de golven verdween.
V.S. ZULLEN TAHITI EN MEI W
C ALED ONIc „BES CU E EM E N
Volgens Domei heef! de radio van
San Francisco verklaard, dat ii<Ver.
ïtaten dc bescherming op zich c, no
nen hebben van nieuw Calcdomë co
Tahiti, die onder de Gaulle stonden.
BESPREKING TE TSJOENKINÜ
Naar de zender van Tsjoonbing meldt
heeft Tsjang Kui Sjck dc ambassadeurs
van de Sovjet Unie. de Ver. Staten en
Australië uitgenoodigd hem te be/w-
ken voor een belangrijke bespreking.
488e STAATSLOTERIJ.
TWEEDE KLASSE TWEEDE I.IJSt
Trekking van 9 December
1590 No. 17321.
1000 No. 9647.
400 No. 9589, 12640, 20060.
200 No. 14052, 17291.
100 No. 1357, 2344, 4326, 5336, 1170^
12075, 17146.
PRIJZEN VAN ƒ30.
1017 1031 1068 1067 1141 1150 118#
11(18 1248 1254 123u 125« 114 1331
1388 1407 1478 1542 l-i'-lt 1750 1776
3836
2500
0890
2814
3146
3314
3511
422W
4869
SS
4027 4037 4057
410 4153 4157
4332 43011 4333
4508 4524 4.44
464;". 4647 4066
4876 4884 4910
710 4727 4802
7770 7783 7827
8012 8059 8067
8198 8212 8240
8398 8421 8476
8576 8027 8629
8825 8870 8911
9075 9078 9095
9234 9255 9306
9303 9519 9549
9(594 9723 973')
9865
9982
10037 10005 10143 1
10264 10305 10328 1
10460 10477 10482 1
10557 10613 10624 1
10706 10838 10849 1
8928
9176
9326
9962
12202 12256 12286
12384 12308 12403
12499 12532 12554
32700 12772 12798
32027 32975 12987
13021 13027 J3II4
13248 13312 3 3347
13*54 13462 13480
13672 13696 13738
13690 13896 13926
14055 14096 141ÜI
14204 14207 14220
14347 11351 14390
14576 14628 14531
14814 14825 14897
15067 15084 15096
15186 15)94 15199
15226 15379 15402
15465 15468 15480
15709 15731 15741
15935 15957 1636»
12299
12417
12598
32816
13128
13360
13536
33760
13942
14129
14225
14306
I 10199 10212 102.33
I 10378 10413 10418
i l'(494 10503 10536
I 10657 10674 ir-fiB -
I 1088(5 10933 109;:
11076 11097 1110!
I 11207 11222 11282
I 11542 11544 1154f
12"21 12053 12'i.V
12301 12331 3234'.
12433 12472 12403
12604 12811 12669
12853 12865 1287!
13131 13186 132112
13370 13401 13452
135-1! 13559 136!'
13765 13794 13886
13889 14011 14013
14133 14166 14171
14283 14320 14345
14417 1447e 145 (1
'494 20497
20804 2"S39
20092 21' 09
HOOFDPRIJZEN STAATSLOTERIJ
Woensdag 10 December
ƒ20.000.—: 11593.
