it
Wat Winterhulp en Volksdienst-
op sociaal terrein deden
2
AMERSFOORTSCHE COURANT ZATERDAG 23 MEI 1942
AAKTAL VRIJWILLIGE MEDEWERKERS IS TOEGEKOMEN.
Bij verordening van den Rijlcscom-
mïssaris van 22 October 191/0 werd het
Winterhulptoerk in het teven geroepen.
Deze sociale ondersteuningsactie heeft
zich onhriklccld tot een instelling, wel
ke uit het teven van het Ned. volk niet
meer weg te denken is. Reeds het eet-
ste Wint er hu Ipseizoen had een op
brengst van over de 7.000.000 galden.
Honderdduizenden hulpbehoevende
volksgenootcn konden zoodanig gehot-
ven worden, dat de ergste nood opge
heven werd.
De ontunkkclina van het eerste win-
terhulpwerk van het Jaar 19-j0-.il
maakte het mogelijk in den zomer van
191/1 ertoe over tè gaan, een organisa
tie in het leven te roepen voor de so
ciale verzorging van het Ned. volk. die
onder den naam ra» Ned. Volksdienst
reeds tot een begrip geworden -is onder
hef volk.
Dc afsluiting van het Winterhulp-
werk voor het jaar 19.jt .j2 kan eerst
over ecnige uieken geschieden, thans
kan worden gezegd, dal het uiteinde
lijk resultaat verre boven dat van het
vorig jaar zal liggen.
Bij de hulpverleening werd het ver
meden naar een vaste maatstaf hulp
te verleer.cn, doch in ieder afzonderlijk
geval werd gesteund naar de Indivi-
öueele behoeften van het betreffende
gezin.
Bijzonder verheugend is het feit, dat
het aantal vrijwillige medewerkers ge
durende liet laatste winterhulpwerk
aanmerkelijk gestegen is. Voor iedere
atraatcolleete stelden zich duizenden
collectanten ter beschikking.
Behalve (ie werkzaamheden der Win-,
terhulp werd door de medewerkers on
der leiding van den heer Piek. tevens
de opbouw van den Ned. Volksdienst
ter hand genomen. Het opbouwen van
ten actieve organisatie van blok-, wijk
en buurtschapshoofden maakte het mo
gelijk onder de provinciale ieiding een
belangrijke taak te vervullen.
Uitzendingen
Reeds in de laatste maanden van
1941, na het begin van het werk van
den N.V.D., konden plus minus 8000
schoolgaande kinderen worden uitge
zonden voor een verblijf van 4-6 weken
in plaatsen, welke door hun ligging en
klimaat bij uitstek geschikt waren
voor hun gezondheid.
In het begin van 1942 is wederom
met de uitzending van kinderen een
begin gemaakt. Thans zijn 1000 kinde
ren bij pleegouders en in inrichtingen
ondergebracht, terwijl deze uitzendin
gen van week tot week in versterkte
mate voortgaan,
Met de nioederuitzending werd in
Nederland een geheel nieuwe tak van
sociale verzorging begonnen: 450
hulpbehoevende moeders uit kinderrij
ke gezinnen werden in mooie tehuizen
gedurende vier weken opgenomen.
Een andere 'geheel nieuwe taak heeft
de N.V.D. eveneens op zich genomen
met dc schooltandverzorging. door
DE EER -VAN ONS VOLK.
De eer van ons volk eischt van ons
niet alleen begrip voor dezen tijd, maar
daden, waarmede wij bewijzen waard
te zijn als gelijkwaardige partners te
worden opgenomen in de gemeenschap
der Germaansche volkeren.
Dc eer van ons volk gedoogt niet dat
wij anderen bet bolsjewisme laten ver
nietigen en straks trachten daarvan
zelf de vruchten te plukken. Dat zou
oneervol zijn en met recht on-Neder-
landsch. Daarmede zouden wij ons
zelf-respect verspelen en ons gelijk
stellen met parasieten, die wij Neder
landers altijd diep veracht hebben.
Neen, de eer van ons volk eischt dat
wij ten strijde trekken tegen den vij
and van Europa, tegen het bolsjewisme.
Daarom eischt ook uw eer van u dat u
zich aanmeldt bij het Vrijwilligers
legioen Nederland, Koninginnegracht 22
te 's Gravenbage.
op practische voorwaarden bjj:
RENOVATUM
/O.TOper ÏOOO.-
per halfjaar.
Vlotte schaderegeling 1
Maximum-omslag: 5 maal de
half jaarljjksche voorschotpremie.
Alsem. Onderling Waarborg Genootschap
„RENOVATUM"
i.sterdam, Singel 202/3 - Tel. 35626-32213
middel van vervoerbare tandheelkundi
ge klinieken. In enkele maanden wer
den reeds 7 klinieken ingericht, die in
verscheidene provincies de tandheel
kundige verzorging der schoolkinderen
op zich hebban genomen. Er werden
1663 kinderen onderzocht. 3070 vullin
gen aangebracht en bovendien 497 an
dere tandheelkundige handelingen op
scholen, zoowel als in jeugdtehuizen
venicht.
Al naar gelang de behoefte kon de
N.V.D. in bepaalde huishoudingen,
zijn hiervoor opgeleide krachten inzet
ten. De huishoudelijke hulp heeft met
70 helpsters reeds 24500 dagen arbeid
in de gezinnen verricht.
De algemeene bijstand van den
N.V.D. neemt een steeds grooteren om
vang aan. Vele duizenden families wer
den met een ondersteuning geholpen.
Zoo werd b.v. in Juli 1941 een bedrag
uitgekeerd van 3287.55, terwijl dit in
December 1941 was gestegen tot
f 31.779.69.
Daarnaast werden door den N.V.D.
nog verschillende bijzondere opdrach
ten uitgevoerd: door de inschakeling
in het werk der centrale keukens kon
den in de maand December 1.932.768
oorties eten uitgegeven worden. Bjj
homins'agen verleende de N.V.D. uit
gebreide hulp, tot een totaal bedrag
van plus minus f 100.000.
Deze maatregelen van sociale hulp
werden grootendeels mogelijk doordat-
zich reeds een groot aantal leden, dat
een maandelijksche bijdrage betaalt,
bii den N.V.D. heeft gemeld en dat zich
eer. steeds groot er aantal vrijwillige
medewerkers aanmeldt.
NEDERLANDSCHE LANDSTAND
In het derde uitvoeringsbesluit, ver
schenen in de Staatscourant van 20 Mei
1042, wordt volgens artikel 2 van dit
besluit bepaald, dat dc verordenende
bevoegdheid, toegekend aan den Ncd.
Landstand, wordt uitgeoefend door den
boerenleider.
Artikel 7 van dit besluit stelt vast
aan welke organen van den Ned. Land
stand beschikking gevende bevoegdheid
toekomt, d.w.z. wie bevoegd is in af
zonderlijke gevallen met betrekking tot
bepaalde personen, vereenigingen of
groepen hiervan, regelingen te geven.
Behalve de boerenleider, de voorman
en de hoofdstafleider, zijn hiertoe be
voegd de hoofden van hoofdafdeel ingen
van algemeen bestuur en de provin
ciale boerenleiders.
Artikel 8 beperkt het terrein, waarop
deze beschikkingen betrekking k.unnen
hebben tot het terrein van den Neder-
landschen Landstand.
NOG SLECHTS BONLOOZE MAAL
TIJDEN IN DE WERKVERRUIMING
Dc directie van den rijksdienst voor
de werkverruiming heeft besloten om
met ingaqs vao 1 Juni a.s. slechts bon-
looze nia^ltijden te verstrekken. Deze
maaltijden, "waarvan de prijs 5 cents
bedraagt, zijn te beschouwen als bijvoe
ding. Zij bestaan uit V« liter stamppot
zonder vleesch of vet. De arbeiders zul
len, naast deze maaltijden, dus ook hun
broodvoeding moeten nuttigen. Even
als tot dusver wordt warme voeding
alleen verstrekt op die werken, waar
dc meeste arbeiders op een grooteren
afstand dan 15 km. van hun woonplaats
werken.
DE OPROEPINGEN VOOR
DEN N.A.D.
Kort geleden is een besluit uitgevaar
digd, waarbij de oproeping van ver
schillende categorieën werd geregeld,
n.l. ten etrste vrijwilligers, ten tweede
a.s. studenten en a.s. overheidsperso
neel, en ten derde personen, die niet of
niet volledig meer hun beroep uitoefe
nen of in eer. bedrijf werkzaam zijn en
geen geregeld beroep of schoolplan
volgen.
Het aantal vrijwilligers, dat zich heeft
opgegeven en waaronder zich ook een
flink aantal studenten en leden van het
overheidspersoneel bevinden, bedraagt
rond 4200 man. Van het overheidsperso
neel zal nu de oudere jaarklasse wor
den opgeroepen, dat zijn dus de 21-ja-
rigen, in het algemeen zij. die geboren
zijn tusschen 1 April 1020 en 31 Maart
1921, hetgeen in totaal ongeveer 2500
man zal zijn. In totaal zijn er in dc on
geveer 50 kampen ongeveer 8500 plaat
sen. zoodat van de derde categorie nog
ongeveer 2000 man kunnen worden in
gedeeld. Voor deze laatste groep zal de
datum van 15 Mei worden gesteld als
tijdstip waarop de bepaling geldt, dat
zij niet meer volledig hun beroep uit
oefenen of in een bedrijf werkzaam
zijn cn geen geregeld beroep of school
plan volgen. Hiervan zijn vrijgesteld
zij. die op 15 Mei stonden ingeschreven
als geschoold mijnwerker, landarbeider
of metaalbewerker. r.
De vrijwilligers, de studenten en het
aanstaand overheidspersoneel komen
op 1 Juni in ongeveer 28 kampen bij
een. terwijl de overigen 7 Juli worden
opgeroepen voor de overige kampen.
Bezettingsschade
De aanmelding van gevallen bezet-
li ngsschaden dient te geschieden bij de
afdeeling bezettingeschade van het De
partement van Financiën Raamweg 32,
's-Gravenliage. De aanmelding ge
schiedt bii brief, waarin het schadege
val zoo goed mogelijk wordt omschre
ven.
Voor de totstandkoming van het be
sluit op de bezettingsschaden hebben
verschillende getroffenen hun schade
reeds bij allerlei instanties aangemeld.
Den burgemeesters is thans verzocht
d© pegevens betreffende door hen ge
registreerde gevallen door te geven
aan genoemde afdeeling.
Onder bezettingsschaden zullen vaak
ook kunnen worden gerangschikt de
verschillende tusschen de huurwaarden
van gevorderde gebouwen en de som.
welke vanwege de Duitsche instanties
daarvoor wordt betaald- In dit verband
zij er de aandacht op gevestigd, dat bij
afbreken van een gebouw waarvoor tot
op het oogenblik van het afbreken a/s
van de huurwaarde door de Duitsche
instanties werd vergoed, niet van het
oogenblik van het afbreken af de volle
huurwaarde als bezettingsschade wordt
bestfhouwd. Als bezettingsschade zal
dan gelden de waardevermindering van
het onroerend goed, waarover een ren
te van wordt vergoed van het
oogenblik van het toebrengen van de
schade af tot de uitbetaling.
Het vorenstaande geldt niet voor be
zettingsschade van publiekrechtelijke
lichamen en daarmede volgens artikel
1, lid 4, onder 2 van het besluit op de
materieele oorlogsschaden gelijkgestel
de lichamen. Daarvoor gelden het be
sluit bijdragen wederopbouw publiek
rechtelijke lichamen en zijn uitvoe-
ringsvoorschriften. Zij geven de scha
de op per brief, gericht tot de des
betreffende rijkscommissie van advies,
Binnenhof 19, 's-Gravenhage.
KORT NIEUWS
„Smakelijke" borrel. Op het dak
van een huis in dc Kampstraat te Hil
versum is een partij van 100 liter spiri
tus opgespoord, welke in bussen en
flesschen geborgen was. Twee mannen
werden gearresteerd, die deze vloeistof,
waarinj houtgcost verwerkt was zoo
dat dit „drankje" voor de consumptie
hoogst gevaarlek was sterk versne
den als alcohol in den handel wilden
brengen.
RECHTSZAKEN
KRANIG MEISJE REKENDE
FIETSENDIEF IN
Het gebeurde op een donkeren avond,
dat een 20-jarig meisje, wier fiets op
een kwaden dag gestolen was en dat
derhalve een begrijpelijken afkeer had
van zwijntjesjagers, twee mannen'op de
Korte Prinsengracht te Amsterdam
zag morrelen aan een rijwiel. Zij stelde
zich verdekt op en zag hoe de mannen
het rijwiel ontdeden van zijn kostbare
banden, wegsleepten en in het water
smeten.' De mannen daarentegen zagen
de jongedame in haar schuilplaats,
staan. Zij lieten hun lantaren in haar'
hoekje schijnen, maar zij konden niet
ontdekken, wie er stond, omdat bet
meisje een jas over haar hoofd gegooid
had. Zij vonden het daarom beter niet
te veel aandacht te besteden aan de ge
heimzinnige figuur in het duister ion
verwijderden zich snel. Het meisje
sprong uit haar schuilhoek en zette hen
na. Een ontvluchtte, doch de ander
werd gegrepen en het meisje, dat blijk
baar jiu-jitsu geleerd had, draaide
hem den arm op den rug en drukte een
vinger achterover, zoodat de man niet
kon loskomen zonder een zijner lede
maten te kneuzen.
In deze niet te benijden houding
voerde zij den dief in de richting van
het politieposthuis op het Haarlemmer
plein. In het gezicht van het posthuis
werd het den man te erg. Hij deed een
laatste poging om vrij te komen. Hij
rukte en trok en inderdaad wist hij los
te komen. Maar het meisje wilde haar
prooi niet zonder meer verliezen. Zij
gilde: met het gewenschte resultaat!
Twee luchtbeschermers snelden toe. Zij
grepen den dief en leverden hem over
aan de politic. Het bleek, dat de arm
van de moedige jongedame uit den kom
was gedraaid. Maar dat had zij er gaar
ne voor over.
De President en de officier van justi
tie van dc Amsterdamsche rechtbank
prezen het optreden van'het meisje.dat
gaarne de complimenten accepteerde.
Tegen den man eischte de officier,
mr. Nauhujjs, een jaar en zes maanden
gevangenisstraf.
Uitspraak 5 Juni.
DE DOODSLAG TE TILBURG
De Bredasche Rechtbank heeft uit
spraak gedaan in de zaak tegen den
30-jarigen sjouwer J. P. van Gestel uit
Tilburg, die M. Verschuren in den
nacht van 21 op 22 December 1940 een
messteek toebracht, tengevolge waar
van de laatste overleed.
Van Gestel werd veroordeeld lot een
gevangenisstraf van 2 jaar en 6 maan
den met aftrek van het voorarrest, we
gens zware irishandeling den dood ten
gevolge hebbend.
De officier van justitie had vier jaar
geeischt.
VOOR DE VROUW
Een Pinkstermenu
EEN SMAKELIJK RECEPT VOOR
DE „BAKSTERS".
Od feestdagen behoort er nu een
maal iets anders dan gewoonlijk op
tafel te verschijnen. Weliswaar zijn de
levensmiddelen, waarover men be
schikt, beperkt, maar toch is het mo
gelijk een feestelijk menu samen te
stellen.
Met een eenvoudig doch smakelijk
soepje vooraf en een toetje, waaraan
iets meer tijd besteed wordt dan an
ders tot slot. kan men al heel wat be
reiken. Eenige recepten daarvoor vol
gen hieronder. Het recept van de Haag-
sche Ijluf is een variatie op den-
schuimpudding, die we met Paschen
gaven.
U moet dit recept werkelijk eens pro-
beeren. Het kost maar weinig en het
is gemakkelijk klaar te maken.
Degenen, die in plaats van een soep
een schoteltje vooraf willen geven,
moeten eens denken aan de gevulde
slakropjes. Het vulsel kan men maken
van wat pikante puree of van wat
gortmoutgehakt. De slakropjes kan
men ook met gehakt vullen en ze dan
niet groenten en aardappelen geven.
De portie vleesch lijkt daardoor wat
groöter en het is weer eens iets anders
dan anders.
En nu nog een recept van wafeltjes,
voor wie zelf nog iets bakken wil. Men
krijgt er dunne en dus een flinke hoe
veelheid koekjes van. Iets waar we in
dezen tijd erg op gesteld zijn!
Spinaziesoep (4 personen)
'A l. icater, 3 bouillonblokjes
of wat aroma, een handvol
spinazie, boter. 35 g. bloem,
wet taptemelk, (nootmus-
caatj.
De spinazie uitzpeken. wasschen en
in de boter smoren 10 minuten. Het
water en de bouillonblokjes toevoegen,
dit aan de kook brengen en de massa
zeven. De bloem met wat taptemelk
aanmengen en het vocht ermee binden.
Naar verkiezing wat noolmuscaat aan
de soep toeyoegen. Als vulsel kan men
kleine halletjes maken van fijngemaak
te aardappel, bloem, zout, fijngehakte
oeterselie of ui en aroma. Deze bal
letjes worden door wat bloem gerold
en heel even met de soep meegekoolct.
Gevulde slakropjes (4 personen)
1 kg.-stoofsla. 60 g. gort-
mout. fijngehakte tuinkrui
den. Va lepel tomatenpuree,
1 uitje, zout, aroma.
De sla schoonmaken en wasschen.
De kropjes opzetten met weinig ko
kend water en zout en vlug gaar ko
ken. Kooktjjd V2 uur. De gortmout
weeken, met weinig water gaar koken
cn met de fijngesneden (en gefruite)
ui, de tomatenpuree, de fijngehakte
tuinkruiden, het zout en de aroma tot
een smeuig mengsel roeren. De sla
kropjes laten uitlekkenoverdoen in
een vuurvasten schotel en vullen met
het gortmoutgehakt. Wat kookvocht
cr over gieten en den schotel afmaken
met paneermeel en wat boter «en in
een heeten oven even een bruin korstje
geven. In plaats van gortmout kan
men aardappelpuree nemen.
Haagsche bluf (6 personen)
V2 Mer taptemelk. 2 eetle
pels bloem. 5 lepels suiker,
r eenige lepels jam.
De taptemelk aan de kook brengen,'
de bloem met wat koude taptemelk
aanmengen en aan de kokende tapte
melk toevoegen. Deze onder roeren
even flink door laten koken en vervol
gens op een' koude plaats eenige uren,
liefst een nacht, laten staan. De ge
bonden taptemelk kort voor den maal
tijd met een garde zoo stijf als room
kloppen en met de suiker en de 'jam
vermengen. De vla in een glazen scliaal
overdoen en met wat jam versieren.
Men moet dit gerecht kort voor het
gebruik bereiden, omdat bet. snel in
zakt: het kan echter weer gemakkelijk
stijfgeklopt worden wanneer het: wat
uitgezakt is.
Wafeltjes of oublies
50 g. bloem. (-t 8 lepels).
50 g. suiker 5 lepels), 2
eetlepels kunsteiwit, h eet
lepels water, dl. tapte
melk.snufje zout.
Het kunsteiwit met het water een
kwartiertje weeken. De bloem, suiker,
wat zout en de taptemelk toevoegen
en het mengsel, dat dik vloeibaar moet
zijn, roeren tot het gelijkmatig is. Hier
van. met een lepeltje, kleine koekjes
aanbrengen, op een vetgemaakt bak
blik. Daar cle koekjes sterk uitvloeien
moeten zij een onderlinge afstand vgn
4 cm. hebben. De koekjes in een vrij
warme oven bakken en zoodra ze
eoudbruin en bros zdjn, ze met een
slap mes van de plaat afnemen en vlak
neerleggen. Men kan de koekjes ook.
als ze nog warm zijn. om den steel
van een houten lepel rollen, zoodat ze
in opgerolden toestand bros worden.
dienaren van het poli
tieke christendom heb
ben in den loop der tijden
veel onheil en leed over ons
volk gebracht. Telkens we
der brachten zij verdeeldheid
tusschen volksgenooten, tus
schen menschen van hetzelf
de ras en bloed Door hun
kuiperijen en intriges werd
broederbloed vergoten. De
kans daartoe mogen zjj nooit
meer krijgen.
Strijdt daarom mede tegen
de zwarte internationale.
Treedt in de rijen der Ne-
derlandsche SS.
KUNST EN LETTERS.V
HÜGUES DELORME OVERLEDEN.
Men verneemt, dat de dichter Hu-
gues Delorme in den ouderdom van
74 jaar te Parijs overleden is.
Hugues Delorme was een der beste
volgelingen van Theodore de Banville.
Hij was medewerker van dc Courrier
Francais van de Journal en vooral van
de Figaro, waarin hij een poëtische
weekkroniek verzorgde.
BUITENLAND
GENERAAL THOMAS CHEF VAN
HET „RUSTUNGSAMT'.
De chef van het opperbevel van de
Weermacht heeft deelen van l.et onder
het opperbevel staande „.Welirwirt-
scliaft und Riistungsamt" ter beschik
king gesteld van den Rijksminister
voor Bewapening en Munitie, Speer,
met de benaming van „Rüstungsamt".
Dit is geschied om het gesloten optre
den en een slagvaardigheid, welke met
de wisselende ctschen van het front in
overeenstemming is, mogelijk te ma
ken.
Tot chef van het nieuwe „Rüstungs
amt" werd benoemd de generaal der
infanterie Thomas, met behoud van zijn
functie als chef van het „Wéhrwirt-
schafSambT' in het opperbevel van de
Weermacht.
STAATSBEGRAFENIS VAN
GOUWLEIDER ROEVER
In de nieuwe Rijkskanselarij te Berlijn
vond gisteren in tegenwoordigheid van
den Führer de plechtigheid plaats ter
eere van den overleden Gouwleider en
Rij ks3tad houder van Oldenburg en
Bremen, Carl Rover. Na een rede van
minister Rosenberg légde de Führer
een krans voor de catafalk neer.
Aan deze plechtigheden namen alle
vooraanstaande mannen van den staat,
bijna alle ministers, de Rijksleiders,
gouwleiders en hooge en zeer hooge
officieren van de Weermacht!deel. Na
de plechtigheid werd het stoffelijk
overschot door de straten van Berlijn
waar duizenden den overledene den
laatsten eer brachten, naar het Lehr-
ter station gebracht.
RADIO-PROGRAMMA'S
ZONDAG 24 MEI 1942
EERSTE PINKSTERDAG
Hilversum I, 415,5 M.
8.00 Grammuz. 9 00 BNO: Nieuwsber 9 15
Gevraagde platen. 10 00 Bachprogramma
(opn.). 10.30 „Blijde PinKbteigedachten ln
de muziek en de beeldendo kunsten" II.
causerie met gram.pinten. 10/15 Grammuz
11.00 Kinderkoor ..Amsterdam Noord" en
grammuz. 11.30 Do stem der SS. il.45 Ncor-
lands stem van het Oosttront. 12.00 BNO:
Nieuwsber. en populair actueel prantje. 12.15
Gevraagde platen. 12.40 Uit Berlijn: Het
Duitsche Volksconcert. 14.00 Gram.muziek.
14.20 Accordeonvereenlglng „Muslca". 14 40
Het Duo Rommerts-Reeskamp. 15.00 Luister
spel: „Rembrandt gedagvaard". 15 40 Gram.
muz.» 15.45 Salonorkest en gram.muz. 16 45
Plnkstergebrulken, causerie.» 17 00 Ensemble
Jonny Ombach. soliste en gram muz.. 17.45
Gram.muz. 18.00 Orgelconcert. 18.15 Sport
van den dag IR 45 Gram.muz, 18.50 BNO:
Nieuwsber. 19.10 Verlcorto operette „Die
Landstrelcher". 20.15 Bert van Dlnteren en
zijn orkest. 20 45 Kalverliefde, cabaretrevue.
21.45 BNO: Nieuwsber. 22 00 BNO: Mllltalf
overzicht. 22.1024.00 Gram.muz.
Hilversum n. 301,5 M.
8.00 „Het leven bloeit". Pinksterspel. 0.00
BNO: Nieuwsber. 9.15 Een vlam op elk van
ons, Plnksterdoolamntorlum. 0.45 Gram.muz.
10,06 Orgelconcert (opn). 10 30 Studio-
dienst. 11 45 Psalmen en geestelijke llodcren
(opn.). 12.00 BNO: Nieuwsber. en populair
actueel praatje, 12.15 Onjroep-Kamerkoor,
instrumentaal ensemble en orgel. 12.45 Het
feest van de eendracht, 13,00 Revlda-Sextet.
13.40 Gram.muz. 14.00 Nederlandscho schrij
vers spreken over eigen werk. 14.20Inlei
ding Brucknercyclus. 14,30 Gihroep-Sympho-
nle-orkest. Cn. 15.35 Grain-muz. 16.00 Een
stem die verklonk. 16.20 Vlooi en plano. 17.15
Gram.muz. 17,30 Vurlgo Tongen, Plnkster-
muzlek en Plnkstérgodachten. 18.15 Gram.
muz. 18.30 Musetto-orkest,' Bert van Dlnte
ren en zijn orkest en solisten. 19.30 BNO:
Nieuwsber. 19.40 Spiegel van den dag. 19.60
BNO: Militair overzicht. 20,00 BNO: Engel-
sehe uitzending: „Dutch News Reel" (Voor
de Radio-Centrales: Gram.muz.). 20 15 Ope
ra ..Daphne" (opn 2145 BNO: Nieuwsber.
22.00 Gram.muz. 22 10—24.00 Zlo Hllv. I.
WIJ VRAGEN UW AANDACHT VOOR:
Om 10.30 uur houdt prof. dr. Merx een
causerie over „EUJdo Pinkstergedachten ln
de muziek en de beeldende kunsten", welke
geïllustreerd wordt met gramofoonmuzlck.
Ónder regie van Ed. Palmers wordt om
15 00 uur het luisterspel „Rembrandt ge
dagvaard" ultgez.onden.
Om 19.10 uur wordt oen verkorte uitvoe
ring van do op'erctto „Die Landstrelcher"
met muziek vnn Zlehrer uitgezonden,
MAANDAG 25 MEI 1942
TWEEDE PINKSTERDAG
Hilversum I, 415,5 M.
8.00 Gram.muz. 9.00 BNO: Nieuwsber. 9.15
Gram muz. ,10.00 Pinkstermorgen zonder zor
gen. 11.00 Voor de kleuters. 11.20 Plilkstei-
morgen zonder zorgen. 12,00 BNO: Nieuws
ber. en populair actueel praatje. 12,15 Frans
Wouters en zijn orkest. 1245 Orgelconcert,
en zang op gram .platen. 13.00 Do zin van
het boer zijn. 13.15 Van Zon en vogels, van
:ers en manesohljn, muzikaal progrnm-
14.00 Planovoordrncht. 15.00 De liefde
zijn land ls leder aangeboren. Herhaling
de reportage van de le groote demon
stratie van den Nederlandschen Arbeids
dienst op Hou'rust te Den Haag op 3 Mei
J.l 15.30 Gram.muz. 15.45 Omroep-ÓpereUc-
orkest en solisten. 16.45 Spoit van den dag.
17.00 Zondagmiddagcabaret, 17.45 Sport van
den dag. 18.00 Landmans lust. 18.30 Melo-
i. 1850 BNO: Nieuwsber. 19.10 Radio-
Logboek van do maand. 20.00 Utrechtscli
Stedelijk Orchest en solist en gram muziek.
21.45 BNO: Nieuwsber. 22 00 BNO: Polilick
praatje. 22.10 Theo Udcn Masman en zijn
dansorkest. 22.40 U laadt wat wij draaien.
23.1524.00 Gram-BHIZ.
Het istoch maar rustig en fijn
Sij NEFKENS voor molest
verzekerd te zijn
Hilversum II. 801,5 M.
8 00 Gram.muz. 9.00 BNO: Nieuwsber. 9.15
Studiodlenst. 10.15 Gram.muz. 10.30 Voor
do vrouw. 11.00 Twee violen. 11.30 Orgelcon
cert. 12.00 BNO: Nieuwsber. en populair ac
tueel praatje. 12.25 Zang met pianobegelei
ding en gram muz. 12 55 Gram muziek. 13.00
Do Melodlsten en soliste. Als Intermezzo:
Llndenborgcr potpourri (opn.). 14.00 u.
„Sneeuwwitje", muzikaal sprookje. 14,30
Gram muz. 15.00 Het Wiener Konzerthaus
Quartet! en klarinet. 16.00 „Pinksteren,
beelden uit het leven van grooto Godsman
nen. 16.45 Gram.muz. 17 00 Duitsche taal
cursus. 17,26 Gram.muz. 17.30 Eindbeslissing
van do Declamatiewedstrijd. 18.15 Planovoor
dracht. 18.80 Het Jodenvraagstuk. 18.45 Bert
van Dlnteren en zijn orkest. 19.15 Politiek
weekpraatje. 19.30 BNO: Nieuwsber. 19.40 u.
Spiegel van den dag. '19.50 BNO: Frlesch
praatje. 20 00 Amusementsorkest, eollst en
dameskoor „Aethercharme". 20.35 Een Plnk-
stcrrels door Nederland. 21.15 Resultaten van
concoursen voor Harmonieorkest en zangko
ren. 2145 BNO: Nieuwsber. 22.00 Gramuniü
22.1024.00 Zie Hilversum I.
WIJ VRAGEN UW AANDACHT VOOR:
Orh 14.00 geeft do vermaarde Llsztvertolker
Josef Pembaur" een plRnovoordracht van
werken van L. van Beethoven, F. Chopln,
R. Schumann en Fr. Llszt.
Om 22.00 uur concerteert liet U.8.O. o.l.v.
Willem van Otterloo m.m.v. deii pianist Rut-
ger Schoute. die o.m, solleert ln do vijfde
symphonle van F. Schubert en het concert
voor piano en orkest van G. F. Mallplero.
Van 22.1022.40 uur speelt Theo Uden
Masman cn zijn dansorkest.
Om 1130 gefcft A. van der Horst op het
orgel van de Waalscho kerk te Amsterdam
een concert van werken van J. S. Bach, Alb.
do Klerk en H. Andrlessen.
Om 15.00 speelt hot Wiener Konzerthaus
Quarlelt m.m.v. Prof. Winch, clarinet, het
kwartet ln c. gr. t. vnn Mozart en het kwin
tet voor clarinet, tweo violen, altviool en
cello ln a, gr. t. (op. 146) van Max Reger.
DINSDAG 26 MEI 1942
Hilversum I, 415,5 M.
6.45 Gram.muz. 6.50 Ochtendgymn. 7.00
Gram.muz. 7.45 Ochtendgymn. 7.55 Gram.
muz, 8.00 BNO: Nieuwsber. 8.15 Politiek
weekpraatje (opn.). 8,30 Omroeporkest en
solist (opn.). 10.00 Gram.n\uz. 10.25 Zang
met pianobegeleiding en gram.muz. 11.00 u.
Voor do vrouw. 11.20 Amablle-Sextct. 12.00
Omroeporkest. 12 40 Almanak. 12.45 BNO:
Nieuws- en economische ber. 13.00 Voor de
rijpere Jeugd van het platteland. 13.15 Or
kest Malando en solist. 14.00 Do Groninger
Orkestvereniging, solist cn gram.muz. 16.00
Ziekentroost. 16.20 Gram.muz. 16.30 Bert v.
Dlntoron en zijn orkest. 16.45 Sport en spel
voor do Jeugd. 17.00 Ensemblo Jonny Om
bach. 17.15 BNO: Nieuws-, econ. cn beurs-
bor.' 17.30 Ensemblo Jonny Ombach. 18.00
Voor do werkende vrouw. 18.15 Grammuz.
18.35 Neerlnnds stem van het Oostfront. 18.50
BNO: Nieuwsber. 19.00 BNO: Gesproken bln-
nenlandsch overzicht. 19.10 Gram.muz. 19.15
Wie z()n do schuldigen aan Neerlanda Onder
gang, door Prof. Mr. R. van Genechten. 19.30
.Uit hot dagboek van een vleugel". 20.15
Gram.muz. 20 30 Melodlsten. 21.15 Luister
spel: Van slag af. 21.45 BNO: Nieuwsber.
22,00 BNO: Militair overzicht,. (Vanaf 22.10
alleen voor do Radio-Centrales, die over een
lijnverbinding met de studio beschikken),
22.10—24,00 Gram.muz.
Hilversnm H, 801,5 M-
0 458.15 Zie Hllv. I. 8.15 Orgelconcert
(opn.). 8.40 Gram.muz. 9.05 Omroep-Sym-
phonlc-Orkest (opn.). 10.00 Morgenwijding.
10,15 Gram.muz. 10.40 Vroeger en nu. 11.00
Gram.muz. 11.30 Fluit en gitaar. 12.00 En
semblo Wllly Kok. 12.45 BNO: Nieuws- en
econ. ber 13.00 Pianovoordracht en gram.
muz. 14.00 Musette-orkest en soliste. 14.30
De Lichte Toets. 15 30 Voor de zieken. 16.00
Gram.muz. 16.45 Altviool, plano en gram.
muz. 17 15 BNO: Nieuws-, ccon. en beurs-
ber. 17.30 Salonorkest. 18.15 Boekbespreking.
18 30 Do reportagestaf presenteert. 19.00 Ge
rard van Krevelen en zijn orkest, cn solist.
19 30 BNO: Nieuwsber. 19 40-éplegel van den
dag. 19 50 BNO: Zeeuwscli praatje. 20.00 u.
BNO: Engelsche uitzending: Holland and the
economic reorganisation. (Voor de Radlo-
Ccn trales: Gram.muz). 20 15 Utreclilsch
Strijkkwartet en gram.muz. 21.00 Mevrouw
vnn Straten wil het nnadjo van de kous we
ten. 21.15 Bert van Dinteren en zijn orkest.
21.45 BNO: Nieuwsber. 22 00 Grammuz. 22.05
Avondwijding. 22.10—24.00 Zie Hllv. I.
FEUILLETON
DE DOODSBLOEM
14.
Nu. dat begon, laat ik eens kyken,
een week of vier. vijf geleden plotse
ling met Annie. Op een middag, het
was op Zondag, werd zij duizelig, de
maag cn de ingewanden waren van
streel;, en .■->) werd wat suffig.-We lie
ten cl dokter uit Wassenaar komen,
die het dichtst hierbij woont en deze
constateerde een maagdarmcatanh
Eerst dachten we, dat het wel weer
gauw over zou zijn, maar zij bleefs sof
fig cn had soms aanvallen van har*,
kloppingen. De dokter scheen er ni't
goed weg mee tc weten, tenminste hij
bracht na ccn ciag of acht een collega
van hem uit den Haag mee cn samen
kwamen zij tot de conclusie, dat het gif,
dat door het darmkanaal in het bloed
was gekomen, een nadecligcn invloed
zou hebben op het harf Zij meenden,
dat het nog wel eenigen lijd zou duren
eer dc beterschap zou intreden Nu.
daar hadden ze gelijk in. want er is fot
nu toe geen spoor van beterschap te be
speuren. We konden niet anders doen
can kalm afwachten. Aanvankelijk
scheen het ook nogal te schikken, het
werd althans niet erger en om haar
wat gezellïgheid te verschaffen brach
ten we het bedje van Betsie op bad
kamer. Betsie had evenwel het ongeluk
van belroos te krijgen cn moest even
eens te bed blijven. Bcts;c had geen
bijzonder hooge koorts, maar bij haar
is de ziekte toch ook naar binnen gesla
gen. Zij kon opeens somtpige lichaams
functies niet eens meer verrichten. Dc
nier scheen zijn werkzaamheid gestaakt
te hebben. En toen begon haar hart ook
al raar te doen cn ook zij werd suffig.
Het slot was, dat we een vevplecgster
in huis mocslcn nemen en nu is de ar
me Bots nog zieker dan haar zusje.
Op dit oogenblik werd er aan de
voordeur gebeld. We hoorden Kathe
naar de deur gaan en die openen. Een
mannenstap klonk in de gang.
De dokter, zei Joost, dat treft, nu
jij er bent.
Hij ging een paar passen in de gang en
kwam terug, vergezeld door een heer
van een goede zestig jaar. Joost 'stelde
hem voor als dokter Schwencke. Na
eenige belecfdheidsphrasen vroeg ik
hem. of hij er bezwaar tegen zou heb
ben als ik met hem meeging om dc pa
tientjes te zien.
In het minst niet, Integendeel, het
zal me heel aangenaam zijn, want het
lijken ernstige gevallen van de kinders
En meteen ging hij met de eigenaar
dige haast, die aan huisdokters eigen is
mij voor. de trap op naar boven.
De ziekenkamer bleek een groot ver
trek aan de achterzijde van het huis le
z\in. Behalve de beide patiënten trof ik
er een ongeveer 40 jarige verpleegster
aan.'die bij het raam stond en juist, een
thermometer afsloeg en dan was' daar
ook mijn kennis van vanochtend, de
mooie juffrouw Mesquita, blijkbaar be
zig aan de kinderen uit een boek wat
voor te lezen.
Toen zij opstond om mij te begroeien,
viel mij weer de duizeiig-makende on
doorgrondelijke schoonheid van haar
zwarte oogen op. waar ik nu echter niet
veel aandacht aan kon besteden, want
cle beide kleinen eischten die natuurlijk
terstond op. Als arts zag ik met één
oogopslag, dat beider toestand zeker
zeer ernstig was. Annie lag op den rug
met geelbleek gelaat en gesloten .oogen.
Ik kon aanvankelijk haar polsslag heel
niet voelen, maar toen ik hem eindelijk
had. schrok ik ervan. Het waren nau
welijks 30 slagen per minuut en daar
bij nog akelig klein. Ik vestigde natuur
lijk dadelijk de aandacht van den huis
arts op dit verschijnsel en hoorde toen,
dat het zich al eens vaker had voorge
daan. Een paar weken geleden, juist in
den tijd, toen Betsie zoo ziek was ge
worden, had zich ook zulk een aanval
voorgedaan, maar na een paar dagen
was de polsslag weer vanzelf normaler
geworden.
De zuster toonde mij nu de lijst waar
op pols en temperatuur waren geno
teerd en daarop zag ik. dat de pols al
eens tot 25 in de minuut was gedaald.
Onmiddellijk daarop waren echter
dagen voorgekomen, waarop de pols tot
140 per minuut was gestegen!
Betsie had op het moment een pols
van 100 in de minuut en lag met een
vreemd opgeblazen gezicht naar ons te
kijken. Ook zij had voor eenige dagen
zoo een eigenaardige polsverlangzaming
gehad.
Ik onderzocht de kinderen nu verder
nauwkeurig en moest tenslotte lot de
conclusie komen, dat de oude dokter
Schwencke gelijk had. Het moest een
ontaarding van de hartspier zijn, die
veroorzaakt werd, behalve door een
aangeboren minderwaardigheid van het
hart, door de ziekte zelf. Bij Annie wa
ren door de maagdarmcatarrh; bij Bet
sie door de belroos, gifstoffen in het
bloed gekomen, die aan het hart schade
hadden gedaan.
Tot deze diagnose kwam ik. en moest
ik wel komen, maar toch was er een ze
kere intuitic in mij. die mij waarschuw
de, dat er nog wei iets anders achter
kon steken. Hoeveel ik er over nadacht,
ik kon echter niet tot ccn betere oplos
sing geraken, In stilte nam ik mij voor
er te Leiden eens met den professor
over te spreken en daarom vroeg ik
aan de zuster mij de ziektelijsfon af te
staan, "welk verzoek gereedelijk werd
ingewilligd.
(Wordt vervolgd\)t
