Verordening van Rijkscommissaris
inzake de ordening van den arbeid
De inzamelingen van Winterhulp
2
AMERSFOORTSCHE COURANT
ZATERDAG 1Y OCTOBER 1942
De tekst van de Verordening van den
Rijkscommissaris voor het bezette Ncder-
landache gebied betreffende de ordening
van den arbeid. luidt:
Op grond van parf. 5 van het decreet
van den Führer over de uitoefening van de
regeerlngsbevoegdheden in Nederland van
18 Mei 1940 (RAV.B. 1, blz. 778) bepaal ik:
Afd. I. Betriebsführer en Gefolgsehitft.
Art. 1 1. Deze verordening verstaat on
der Betrieb de organisator^che eenheid,
binnen het kader van dewelke een onder
nemer en ten minste één werknemer sa
menwerken.
2. Ond^rdeelen van Betrieben, welke or
ganisatorisch ot territoriaal van het Ilaupt-
betrieb zijn gescheiden, doch daarmede
door een gemeenschappelijke leiding zijn
verbonden, worden slechts don als zelf
standige Betrieben beschouwd, Indien de
Gemachtigde voor den arbeid zulks be
paalt.
Art. 2 1. In het Betrieb werken de on
dernemer als Betriebsführer en de werk
nemers als Gefolgschaft samen ter berei
king van de doeleinden van het Betrieb en
in het belang van de gemeenschap
2. De Betriebsführer heeft tot plicht het
welzijn van de Gefolgschaft 'te behartigen.
Deze is hem de in de Betriebsgcmein-
schaft vervatte trouw verschuldigd..
3. In alle aangelegenheden, het Betrieb
betreffende, welke door deze verordening
worden geregeld, beslist de Betriebsführer
tegenover de Gefolgschaft.
Art. 3 1. Bij rechtspersonen is de wet
telijke vertegenwoordiger en bij vennoot
schappen en verecnlging van personen, wel
ke geen rechtspersoonlijkheid bezitten, is
de persoon, die bevoegd is het beheer te
voeren. Betriebsführer Indien er meerdere
wettelijke vertegenwoordigers of met het
beheer belaste personen zijn, dienen zij
één van hen met de uitsluitende waarne
ming der werkzaamheden van den Betriebs
führer te belasten. Indien zulks niet ge
schiedt of indien geen overeenstemming
betreffende de opdracht wordt bereikt,
wijst de Gemachtigde voor den arbeid den
Betriebsführer san.
2. Indien de ondernemer of bij rechtsper
sonen de wêttelijke vertegenwoordiger of
bij vennootschappen en vereenigingen van
personen, welke geen rechtspersoonlijkheid
bezitten, de persoon, die bevoegd is het be
heer te voeren, het Betrieb niet zelf leidt,
dient deze een pc-rsoon, die op verantwoor-
delnke wijze aan het beheer van het Be
trieb deelneemt, met de Betriebsführung te
belasten.
"8. Indien de Betriebsführer wegens af
wezigheid gedurende langeren tijd of om
andere rc-denen verhinderd is persoonlijk
zijn werkzaamheden waar te nemen, moet
hij een plaatsvervanger benoemen.
4. De benoeming van een Betriebsführer,
als bedoeld in lid 3, dient aan de Gefolg
schaft op passende wijze te worden be
kendgemaakt.
Afd- II Gemachtigde voor den arbeid
Art. 4'. 1. De ordening van den nrbeid
Is opgedragen aan een Gemachtigde, die
ondergeschikt is aan den Secretaris-gene
raal var: het Departement van Sociale Za
ken. Hij wordt door dezen Secretaris-gene
raal her.oomd en ontslagen.
2. De Gc-machtigde en de overige instan
ties van slaat, provincies, gemeenten en
andere publiekrechtelijke lichamen (instel
lingen) zijn binnen de grenzen hunner be
voegdheid verplicht elkander ambtshalve
bij te staan.
Art 5 1. De Gemachtigde voor den ar
beid heeft zorg tc dragen voor het hand
haven van den arbeidsvrede en de daartoe
benooó-gde maatrega'en te troffen. Hij kan
binnen' het kader vahSjijn bevoegdheid be-
sehikkiagen uitvaardigen
2. Do Gemachtigde is verplicht bij maat
regelen van princlpieelo beteckenis over
leg te plc-Ken met den leider van het Ne
derlandsche Arbeidsfront.
Art 6 De Secretaris-generaal van het
Departement van Sociale Zaken kan last
hebbers aanstellen, die aan dc-n gemach
tigde ondergeschikt zijn. De werkzaamhe
den, welke den lasthebbers zijn opgedra
gen, worden door den Secretaris-generaal
van het Departement van Sociale Zaken
vastgesteld. De lasthebbers zijn gebonden
nan de aanwijzingen van den Gemachtigde
voor den arbeid.
Art. 7. 1. De Gemachtigde voor den ar
beid benoemt ter adviseering in principiee-
le vragen betreffende zijn bevoegdheid een
Raad van bijstand. Van dezen raad maken
tien tot twintig vooraanstaanden persoon
lijkheden uit het sociale en economische
leven in Nederland deel uit. Betriebsführer
en leden van de Geiolgschaft moeten in
gelijken getale worden benoemd.
2 Voor do benoeming der leden van den
Raad van bijstand moet de Gemachtigde
voor den nrbeid overleg plegen met don
leider van het Nederlandsche Arbeidsfront,
voorzoover deskundigen uit den landstand
in aanmerking komen, met den boerenleh
der.
3. De deskundigen moeten de in lid 1
bedoelde benoeming aannemen. Zij dienen
de hun opgedragen werkzaamheden op be
hoorlijke wijze tc vervullen en in de hun
door den Gemachtigde aangeduide aange
legenheden geheimhouding te bewaren. Uit
drukkelijk wordt hun, alvorens zij hun
werkzaamheden aanvangen, de verplichting
hiertoe opgelegd, Zij ontvangen een pas
sende vergoeding, alsmede, op hun verzoek,
een schadeloosstelling wegens derving van
Inkomsten.
4. De Gemachtigde voor den arbeid be
noemt ter odviscering in de gevallen, als
bodoeld in de art. 9 en 10, alsmede in ande
re gevallen, waarin hij zulks noodig
deelt, één of meerdere commissies van des
kundigen. Hot bepaalde In lid 1, laatsten
volzin, en in de leden 2 en 3 is van' toe-
Keuringen voor Waffen-SS
en het Legioen
Het SS-Ersatzkommando deeit ons
Sede, dat vrijwilligers voor de Waf-
h-SS en het Legioen zicli op onder
staande data bjj de genoemde adressen
kunnen vervoegen teneinde gekeurd te
worden.
Tevens wordt er de aandacht op ge
vestigd en wel speciaal voor hen. die
er bezwaar tegen hebben htm dienst
buiten Nederland te vervullen, dat
thans de mogelijkheid bestaat om
dienst, tp nemen in een speciaal wacht-
bataillon. De opleiding vindt in Neder
land plaats, terwijl de inzet van dit
bataillon ook in Nederland blijven zal.
Tijdens de keuringen voor de Waf
fen-SS en het Legioen kunnen zich
ook djégenen melden, die tot de Ger-
maansch-SS Nederland (Nederland
ss) willen toetreden.
18.10.42: 14.00 uur, Venlo, Deutches
Haus, Emmastraat;
19.10.42: 11.00 uur. Eindhoven, Huis
Maria, Kruisstraat;
20.10.42: 11.00 uur. Den Bosch, Hotel
Noord-Brabant, Markt 45;
21.10.42: 10 uur, Tilburg. Werklie
denvereniging, Tuinstraat 68;
21.10.42: 17.00 uur, Rotterdam, Deut-
sches Haus;
z2.10.42: 10 uur, Amsterdam, School
Iepenweg 13;
22.10.42:, 17.00 uur, Utrecht, Wehr-
machtheim, Mariaplein;
23.10.42: 10.00 uur, Den Haag, Café
Den Hout, Bezuidenhoutscheweg;
24.10.42: 11.00 uur, Amersfoort,
Dienstgebouw, Kapelweg.
Afd. III Reglement van het Betrieb,
regeling van arbeidsvoorwaarden (Tarif-
ordnung).
Art. 8 In ieder Betrieb met in den re
gel ten minste tien leden van de Gefolg
schaft moet de BetriebKführer, na overleg
met don socialen voorman van het Neder
landsche Arbeidsfront, een reglement var
het Betrieb uitvaardigen. Nadere bépalin-
gen betreffende vorm en inhoud van het
reglement van het Betrieb, alsmede be
treffende dc wijze, waarop hetzelve wordt
uitgevaardigd, worden getroffen door den
Secretaris-generaal van het Departement
van Sociale Zaken.
Art. 9 De Gemachtigde voor den ar
beid kan, na beraadslaging ln een commis
sie van deskundigen, richtlijnen vaststellen
voor den inhoud van de reglementen van
de Betrieben en van afzonderlijke arbeids
overeenkomsten.
Art. 10 Om een behoorlijke loonvor
ming te bereiken kan de Gemachtigde voor
den arbeid, na beraadslaging in een com
missie van deskundigen, schriftelijk eer.
regeling van arbeidsvoorwaarden voor een
Betrieb of voor een groep van Betrieben
uitvaardigen. De bepalingen van de rege
ling van arbeidsvoorwaarden zijn als mi
nimum-voorwaarden bindend voor de ar
beidsverhoudingen. waarop deze betrek
king heeft. Hiermede strijdige bepalingen
in reglementen van de Betrieben en afzon
derlijke arbeidsovereenkomsten zijn nietig.
Art. 11. De' Gemachtigde voor den ar
beid is bevoegd bij regeling van arbeids
voorwaarden of voor afzonderlijke arbeids
verhoudingen ten opzichte van loo»en en
salarissen een grens naar boven bindand
vast te stellen.
Art. 12 Richtlijnen, als bedoeld in art.
9, en regelingen van arbeidsvoorwaarden,
als bedoeld ln de artikelen 10 en 11, wor
den in de Nederlandsche Staatscourant be
kendgemaakt.
Art. 13. Ten aanzien van hen, die in de
huisindustrie werkzaam zijn, en in den re
gel alleen of met hun gezinsleden en met
niet meer dan twee vreemde hulpkrachten
werken, Is ten aanzien van de verhouding
tot hun opdrachtgevers het bepaalde bij
de art. 9 tot en met 12 van overeenkomsti
ge toepassing. Met deze personen, die In de
huisindustrie werkzaam zijn, kan de Secre
taris-generaal van het Departement van
Sociale Zaken of de Gemachtigde voor den
arbeid andere in de huisindustrie werkza
me personen, tusschenpersonen en andere
met werknemers overeenkomende perso
nen wegens hun economische zelfstandig
heid gelijkstellen.
Afd. IV Bijzondere bepalingen.
Art. 14 De voorschriften dezer veror
dening zijn, met uitzondering van het be
paalde in de art. 10 tot en met 12, niet van
toepassing ten aanzien van zeeschepen,
luchtvaartuigen en derzelver bemanningen.
Art 15 1. De voorschriften dezer ver
ordening zijn van toepassing ten aanzien
van de binnenscheepvaart, voor zoover in
de leden 2 en 3 niet anders is bepaald.
v2. Binnenvaartschepen zijn die schepen,
welke tot de vaart op rivieren en andere
binnenwateren zijn Ijestemd en welke hier
toe door den eigenaar worden gebruikt.
Mei den eigenaar wordt degene, die een
schip heeft uitgerust, gelijkgesteld.
3. De gezamelijke binnenvaartschepen
van een ondernemer vormen een Betrieb in
den zin dezer verordening. Betriebsführer
is de eigenaar van de schepen. De gezag
voerder (kapitein) is plaatsvervanger van
den Betriebsführer, als bedoeld in art. 3,
lid 3.
Art. 16 De voorschriften dezer veror
dening zijn van toepassing ten aanzien van
den Overheidsdienst, voor zoover de Se
cretaris-generaal van het Departement van
Sociale Zaken, ln overeenstemming met
den Secretaris-generaal van het Departe
ment van Algemeene Zaken en den Secre
taris-generaal van het ter zake bevoegde
Departement van Algemeen Bestuur, zulks
bepaalt.
Afd. V. Strafbepalingen.
Art. 17 I. Hij. die opzettelijk of door
grove schuld in strijd handelt met schrif
telijke beschikkingen van den éGemachtig-
de voor den arbeid, welke dezer ter uit
voering van de hem opgedragen werkzaam
heden uitvaardigt, wordt gestraft met ge
vangenisstraf ran ten hoogste vier jaren
en met geldboete tot een onbeperkt bedrag
of met een dezer straffen.
2. De strafvervolging vindt plaats op
klschte van den Gemachtigde voor den ar
beid.
3. De bij lid 1 strafbaar gestelde hande
lingen zijn misdrijven.
4. Acht de Gemachtigde voor den arbeid
een slraf ingevolge het bij lid 1 bepaalde
niet noodig, dan kan hij een administratief
rechtelijke slraf opleggen.
5. Het bepaalde in de leden 1 tot en met
is mede van toepassing ten aanzien van
handelingen in strijd met het bepaalde bij
art. 7. lid 3, eersten en tweeden volzin.
6. Nadere bepalingen betreffende de ad
ministratiefrechtelijke strafprocedure wor
den getroffen door den Secretaris-generaal
,van het Departement van Sociale Zaken, in
overeenstemming met den Secrctaris-gene-
'aal van het Departement van Justitie.
Afd. VI Slot- en overgangsbepalingen.
Art. 18 De Secretaris-generaal van het
Departement van Sociale Zaken vaardigt,
in overeenstemming met de Secretarissen-
generaal van dc ter zake bevoegde Depar-
Algemeen Bestuur, de ter uit-
tementen v
Art. 19 1. Deze verordening treedt op
1 Nov, 1912 in werking, met uitzondering
van art. 18, hetwelk in werking "treedt op
den dag der afkondiging.
2. Op 1 Nov. 1342 treden buiten werking:
1 De Arbeidsgeschlllenwct van 4 Mei
1923 (Staatsblad no. 182.):
2. De wet op de collectieve arbeids-
BPORTNIBUW8
DE WEDSTRIJDEN VAN MORGEN
In district I staan de leidende clubs niet
voor zulke moeilijke opgaven. A.D.O. gaat
naar Xerxes en za! de punten wel aan
zich houden terwijl E.D.O. met de volle
winst van H.B.S. zal terugkeeren. Hcrmes-
D.V.S zal het niet zoo gemakkelijk hebben,
want D.FJC. staat vlak onder haar op de
ranglijst en heeft bij een overwinning in
Schiedam het grootste belang Stormvogels
ontvangt Sparta en de Rotterdammers zul
len het tegen den bekenden IJmuider
stormwind wel moet afleggen.
Fcijenoord, dat ln district II zoo fier aan
den kop gaat (met zes gewonnen wedstrij
den) zal den zevenden tegen D.H.C. in Delft
ook wel winnen. Interessant in deze afdee-
llng is de ontmoeting Blauw Wit—Ajax, een
ouderwetsche Amslerdamsche ontmoeting,
die in het Stadion nog niet door Blauw Wit
gewonnen is. Wij geven Emma tegen V.tJ.C.
weinig kans en voorspellen 't Goci een
kleine overwinning bij Haarlem. R.F.C.—
V.S.V. houden wij op laatstgenoemde. In
Apeldoorn komt Wageningen bij den ooste
lijken kampioen op bezoek en waar de
Landbouw Hoogeschool menschen den laat
sten goed op dreef zijn lijkt het ons een
A.G.O.V.V.-nederlaag niet uitgesloten.
Quick zal het tegen Heracles niet gemak
kelijk hebben en Enschede zal hard moe
ten vechten om zich Go Ahned van het
lijf te houden. P.E.C. heeft reeds het be
wijs geleverd te kunnen winnen, zoodat
Ensehedesche Boys wel eens de punten in
Zwolle kon achterlaten. Tubantïa krijgt
N.E.C. te gast, ook al een club die slecht
gestart is, maar haar schade' tracht In te
halen. Waarmede wij hiaar zeggen willen
dat de punten naar Nijmegen verhuizen.
In 't Zuiden zal Willem IT weinig moeite
hebben met Maurits en B.V.V. zal wel van
Plcus winnen. Eindhoven ontvangt N.A.C.
en P.S.V. gaat bij Speckholzerheide op be
zoek. De vier „kopclubs" zullen wel twee
punten rijker worden. Roermond zal in
L.O.N G.A. haar meerdere moeten erken
nen en N.O.A.D. zal in Maastricht wel niet
van M.V.V. winnen. In Heerenveen zullen
Abe Lenstra c.s. Sneek er wel onder hou
den. L.S.C. zal in Leeuwarden moeten win
nen om haar tweede plaats te behouden.
In Groningen zal het spannen tusschen de
plaatselijke clubs Be Quick en G.V.A.V,
VeendamAchilles kan gelijk spel worden
terwijl H.S.C.Velocitas door de Gronin
gers gewonnen kan worden.
Dc plaatselijke clubs.
H.V.C. gaat naar Watergraafsmeer en zal
les op alles moeten zetten om te winnen.
Onze sta<3£enooten kunnen zich geen ne
derlaag permitteeren. We voorspellen den
rood-witten een moeilijken uitwedstrijd.
In Amersfoort is de ontmoeting A.P.W-C.
—Quick d e wedstrijd van den dag. Beidé
clubs wonnen van S.E.C, en verbeterden
daardoor haar kansen. Aan een voorspel
ling wagen wij ons niet. Wel verwachten
wij op Birkhoven een sportleven kamp.
Aan de Gasthuislaan zal Amerf Boys
met een beetje geluk van Zeist kunnen
winnen. Amsvorde ontvangt C.D.N. en zal
haar zustervereeniging Quick en A.P.W.C.
dienst willen bewijzen door een puntje
in de wacht te slepen. We verwachter: ech
ter een Driebergsche overwinning H.V.C. 2
krijgt bezoek van K.F.C. 2 en houdt de
belde punten vrij zeker aan zich. De Boy:
reserves III zullen het ln Hilv. tegen f'l
Gool niet zoo gemakkelijk hebben. R|
PROGRAMMA AFD. UTRECHT N.Vfi.
Eeicto klas. A: DOSVHouten, Vrees
wijkMaarssen, De StlchtscheTJtr. B<*s.
NIJenrodesWA, Gooische Boys—WOG. I—
HDS—PAK. DEV—Bo Quick, Mlnervf-
WDO. BarnereldScherpcnzeel.
Tweede klas C' De SUchtsche—VB'l
11V. B»>TsOoollust, Wouden IrcrgV-T
AvanceNaard en.
Rcb. Ie klas. B. Quick 2HVC 3, BFC 3
Donor 3.
Res. 2e klas. E: Soesterberg 2Wouden
berg 2. Amf. Boys 3Quick 8. SEC 3Ams
vorde 2.
Res. 3e klas. F: AW 4—Be Quick 2.
Victoria 3Don ar 4.
3s. 4e klas. O: KWA 3Patri a 3,
Austerlltz 2—SEC 4.
HANDBAL
HET PROGRAMMA VOOR ZONDAG
2e klasse dames: AttllfiHilversum, Spor:
Vereent 2Achilles. AmersfoortAthleta.
klasse A: Sport VeTeent 3Achilles 2,
UDWitte Kat a, ZeistSNA. 3e klasse
B; Baarn—Athleta 2, SNA 2—Hilversum 2.
Witte Kat bAttlla 2. 2e kl. heeren:
Achilles 2—Sport Vereent 2, UD—AAV, Hil-
llfflAttlla 2. 3e klasse: SNA 2
Sport Vereent 3, Achilles 3Attlla 3. Zeist
SNA, BaarnHilversum 3, AAV 2—Amers
foort 2.
ZEER AANTREKKELIJKE SCHILDJES EN SPELDJES
Economische
Voorlichtingsdienst
's-GRAVENHAGE.
De bibliotheek van den Economi-
schen Voorlichtingsdienst is
VERPLAATST
van Rijnstraat 28 naar
Bezuidenhoutschew. 95
De bibliotheek is voor het publiek
geopend op werkdagen van 917
uur; Zaterdags van 912.30 uur.
Vóorzoover de ontvangstcijfers
beelfl geven van de sympathie, waarin
dc Winterhulp- en Volksdienstorganisa
tie *:ch mag verheugen, is in vergelij
king tot het eerste jaar de belangstel
ling in het tweede jaar harer werk
zaal). heid voor dit doel met veertig
propint gestegen, zooals men uit de re
de van den directeur-generaal dezer
dagi n heeft kunnen vernemen.
(jmtrent de plannen voor het nieuwe
seipen. dat in deze maand met een lijs-
teijLollecte is begonnen, waarop de eer
ste straatcollecte op 17 en 19 October
zal volgen, is reeds gemeld, dat als
speidjes hiervoor weder lichtgevende
molentjes zullen worden gebruikt, van
hetzelfde model als die, welke bij een
vorige Winterhulp-inzameling als eens
dienst hebben gedaan.
Het A.N.P. vernam nu over de ver
dere plannen het volgende.
In het geheel zullen wederom twaalf
collectes worden gehouden, namelijk
zes lijsten- en zes straat-inzamelingen.
De tweede lijstencollecte wordt van
eind October tot en met 2 November
gehouden, de derde in de eerste week
Van December; de vierde omstreeks
Nieuwjaar, de vijfde in de eerste week
van Februari en de laatste lijstencol
lecte in het begin van Maart.
De straatcollectes zijn als volgt vast
gesteld: 17 en 19 October, 14 en 16 No
vember, 22 en 23 December. 16 en 18
Januari, 20 en 22 Februari en 27 en 29
Maart.
Zeer aantrekkelijk zien de schildjes
eruit, die bij de slraatcollccte van half
November zullen worden aangeboden,
houten rechthoekjes van 5.5 bij 2.3 cen
timeter, waarop een vrouwen- of man-
nenfiguurtjeis ingebrand met kleeder
dracht in kleuren en met vermelding
van de streek, waar deze thuisbehoort.
In deze serie ontmoetten wij: Scheve-
ningen. Marken, Volendam, Hindeloo-
pen, Brabant, Overijssel, Drenthe, Wal
cheren en Axel. De figuurtjes en de
aanduidingen zijn langs mechanischen
weg tot stand gebracht, doch de kleu
ren zijn met de hand daarop geschil
derd, getrouw naar de werkelijkheid,
hetgeen aan deze schildjes wel een bij
zonder aardig effect geeft.
Stamkaarten en persoons
bewijzen afgetroggeld
LAAG MISBRUIKEN VAN ARMOEDE
Nu de laatste jaren paal en perk is ge
steld aan de misdadige ultbuiterij van leen
vrouwen en andere geldschieters, heeft de
ze calegoria zich, naar het den ambtena
ren van h<A gemeentelijk bureau tot be
strijding van maatschappelijke misstanden
te Amsterdam de laatste maanden gebleken
is, zich op.een nieuw arbeidsveld geworpen,
dat hun bedrijf nog vele malen weerzin
wekkender maakt, dan het tevoren reeds
Genoemd bureau,, dat, door burgemeester
Voute in het begin van dit jaar gevestigd,
sinds 1 Aug. jl. een systematisch onderzoek
in de volksbuurten is begonnen, heeft in
dèn jordaan een ontstellende ontdekking
gedaan, waarvan tot nu toe ongeveer twin
tig gevallen aai» net licht zijn gekomen,
maar ongetwijfeld nog veel meer verbor
gen zijn gebleven. Het bleek nl. hier en
daar, dat menschen die vaak geheel
buiten hun schuld in diepe armoede ver
keerden, geld ter leen werd aangeboden,
doch uitsluitend tegen het in onderpand ge
ven van hun distributiestamkaart of per
soonsbewijs, vaak ook van beiden. De woe
keraars die daarenboven nog een be
paalde rente eischten verstrekten dan
tien tot vijftien gulden per kaart, welke
zoo heette het tenminste bij inlos
sing van het bedrag weer zou worden te
rugegeven. Het spreekt welhaast vanzelf,
dat de menschen nimmer in slaat waren,
hun kaarten in te lossen en zoo kon het
gebeuren, dat heele huisgezinnen zonder
distributiebonnen kwamen te zitten. De
geldschieters haalden regelmatig de bonnen
van het distributielokaal af en maakten
deze tegen hooge prijzen te gelde.
De misdadige elementen, die deze prac-
tijken beoefenen, speculeeren erop, dat hun
slachtoffers het stilzwijgen bewaren, wijl
ook zij volgens dc distrlbutiewet strafbaar
zijn.
Gelukkig heeft het gemeentelijk bureau
thans in een aantal gevallen kunnen in
grijpen. De economische dienst der politie
is erbij gehaald en vijf van deze zwende
laars zijn thans achter slot en grendel ge
zet. Verwacht wordt, dat het voortgezette
onderzoek ook in andere volksbuurten nog
verschillende staaltjes van deze schande
lijke uitbuiting aan den dag zal brengen.
Bij de collecte op 22 ep 23 December
zullen Kerstfiguurtjes worden gebezigd;
bij dc Januari-inzameling vogclfiguren.
In Februari zullen houten schildjes van
3Va centimeter in het vierkant, worden
aangeboden, waarop figuren van den
dierenriem, met vermelding van het
betreffende tijdperk zijn ingebrand.
Ook deze schildjes zijn met de hand
gekleurd en zij zullen stellig op velen
een groote aantrekkingskracht uitoefe
nen, terwijl de jeugd daarin een leer
zaam object zal vinden.
Een vlinderserie zal in Maart het
Winterhulp-inzamclwerk besluiten.
Nog vernemen wij, dat de eerste lijs
tencollecte, die dezer dagen werd ge
houden, een bevredigende opbrengst
heeft opgeleverd. Hoewel daaromtrent
nog geen cijfers kunnen worden gege
ven, kan toch wel worden gezegd, dat
de opbrengst grooter is dan die van de
eerste lijstencollecte in het vorige jaar
en dat te Rotterdaéfi de inzameling
zelfs het dubbele van den vorigen keer
heeft opgeleverd, waarbij in eenige ar
beiderswijken vrijwel huis aan huis.
hieraan werd bijgedragen. Moge het
Rotterdamsche voorbeeld ter harte wor
den genomen in de andere plaatsen en
late men zich hierbij in de wijken der
beter gesitueerden niet beschaamd ma
ken! -
RADIO-PROGRAMMA'S
SINT NICOLAAS NADERT
Sint Nicolaas nadert.het
heerlijk avondje. Voor uw kind
misschien. Weet u echter, dat het
voor honderdén Nederlandsche
kinderen geen heerlijk avondje
belooft te worden, omdat vader
en moeder in dezen moeilijken
tijd nauwelijks het hoofd boven
water kunpen houden?
Ook dezen kinderen komt echter
een „heerlijk avondje" toe. Voor
hen heeft de Jeugdstorm zich
ingezet. Morgen of een der vol
gende dagen zal er ook aan uw
huis gebeld worden en dan zal
een jongen of een meisje u vra
gen of u wat beschikbaar wilt
stellen voor de kinderen van be
hoeftige volksgenooten. Speel
goed, oud of nieuw, kleeding.
geld, of iets anders. Zorgt, dat de
jeugd niet te vergeefs een beroep
op u doet. Uw kind bezit zeker
wel een stuk speelgoed, waar het
toch niet meer naar omziet. Uw
kind zal het niet missen, maar
straks, met St. Nicolaas, zal een
ander kind er verlangend naar
grijpen.
N.A.F. geeft f15.000
leider van „het N'-derlandsche Ar
beidsfront" stelde zich nauwkeurig op de
hoogte van de hulpactie ten gunste van de
door den laatsten Britschen terreur-aanval
benadeelden. Namens „het Nederlandsche
Arbeidsfront" stelde hij een bedrag van
ƒ15.000.beschikbaar.
ZIJ MELDEN ZICH AAN
Onafgebroken komen de aanmeldin
gen binnen van de onverschrokken ke
rels, die deel willen nemen aan den
strijd tegen de Sovjets. Zij kennen de
gevaren en ontberingen, .zij zijn er zich
van bewust dat zij misschien het hoog
ste offer moeten brengen; toch melden
zij zich aan. Inderdaad het zijn dappere
kerels en zij hebben er recht op, dat
van het thuisfront hen niet alleen
niet vergeten, maar voor hen zorgen,
zooveel als in ons vermogen ligt, Het
Verzorgingsfonds dat geregeld pakket
ten samenstelt en verzendt aan onze
Oostfrontstrijders, biedt u een goede
gelegenheid te bewijzen dat u beseft
wat wij aan onze vrijwilligers verplicht
zijn. Het fonds heeft dringend finaneïee-
len steun noodig, want veel geld betee-
kent veel pakketten. Landgenoot, stort
flink bedrag op girorekening 432100
t.nj Verzorgingsfonds Vrijwilligersle
gioen Nederland, Koninginnegracht 22,
te 's-Gravenhage.
-Tan kt yeiuitc beid -
Brieven betreffende deze rubriek te zenden aan de redactie onder aanduiding Dammen
overeenkomst van 24 Dec. 1927 (Staats
blad no. 415).
3. De Wet op het algemeen verbindend
en het onverbindend verklaren van be
palingen van collectieve arbeidsover
eenkomsten van 26 Mei 1937 (Staats
blad no. 801).
4. De Verordening no. 111/1940 betref
fende 'bet verbod van verlaging van
loonen en salarissen.
5. De Verordening no. 217/1940 betref
fende totstandkoming van regelingen
terzake loonen, salarissen en andere
arbeidsvoorwaarden.
I. De overige rechtsvoorschriften, welke
in strijd zijn met de bepalingen-van deze
•erordening, treden buiten weiking op het
door den Secretaris-generaal van het De
partement van Sociale Zaken In overeen
stemming met de Secretarissen-generaal
der ter zake bevoegde Departementen van
Algemeen Bestuur vastgestelde tijdstip.
s-Gravenhage, 13 October 1942.
De Rijkscommissaris voor het
bezette Nederlandsche gebied.
Seyss-Inauart.
De oplossing van het ln on
ze vorige rubriek geplaatste
probleem luidt als volgt:
Wit: 25—20. 4741. 29—23,
39—33 48—43. 41—37. 37x10,
31x4 en wint. De stand luidde
in cijfers:
Wit 12 schil ven op 21, 24.
33, 38. 39, 42.
47 en 48.
Zwart 12 schijven op 3. 4. 6,
7, 9. 12, 13, 16, 22, 28. 82, 38.
Onderstaand diagram geeft
een stand aan waarin wit als
laatste zet 3934 speelde om
zwart te verlokken 2430 te
spelen die hiermede denkt 2
::hljven te winnen.
,3fc
S
De afwikkeling is als volgt:
zwart 2430. wit 35x24, zw.
24x39. wit 33x44. zw. 21—26?.
wit 23x19, zw. 26—28, wit 38
—32, zw. 28x37. wit 27—21.
zw. 13x24. wit 4742 en 42x4.
Een zeer fraai 6pelfragment!
Ter afwisseling geven wij
thans een aardige slagzet ln
de opening:
1. 3430 18—23. 2. 30—25
12—18. 3. 39—34 20—24, 4. 34
—30 17—21, 5. 32—28 23x32,
6. 37x28 18—23?, 7. 25—20
14x34, 8. 40x18 13x22. 9. 28x26.
Hiermede heeft wit een schijf
Winst behaald.
Dezelfde slagzet voor zwart
verloopt als volgt:
1. 33—28 17—21, 2. 3933
21—26. 3. 44—39 11—17
31—27 17—21, 5. 34—30 19—
23, 6. 28x19 14x23. 7. 33—28
9—14. 8. 28x19 14x23, 9. 39—33
7—11, 10. 33—28? Zwart speelt
26—31. 11x33, 23x25 en wint
een schijf.
Nog een andere wfjze van
soelert is:
L 33—28 18—23. 2. 39—33
12—18. 3. 4439 7—12, 4.
31—27 20—25, 5. 6044 17
Wit 'speelt 27—22, 34—30, 40x
7. 28—23, 33x31 en wit heeft
een schijf gewonnen.
Indien zwart op dé slagzet
speelt is het spel verloop:
1. 33—28 18—23. 2. 39—33
12—18, 3. 44—39 7—12, 4. 34
30 20—24, 5. 31—26?
Zwart speelt 24—29, 17—21.
11x44, 23—28, 18x20 en wint
een schijf.
Tot slot een probleem waar
van wij do oplossing ln onze
volgende rubriek zullen aan
geven.
e
e c
ZONDAG 18 OCTOBER 1942
Hilversum I, 415,5 RL
7.30 Het Zondagochtendconcert (gr.) 8.15
Harmonie muziek (gr.) 8.30 De zin van het
boer zijn, 8.45 Bcrlijnsch Phllharmonlsch
orkest (gr.) 9.00 B.N.O.:Nieu\vsber. 9.15
„Variolas Deleclal." voordr. 9.30 Zondag
morgen zonder zorgen. 10.30 Deutsche Ston
de. 11.30 De Stem der SS 11.45 Neerlands
stem van het Oostfront. 12.00 B.N.O.:
Nieuws ber. en populair actueel praatje.
12.15 Collegium Musica Divina. 12.40 Uit
Berlijn: Het Duitsche Volksconcert. 14.00
Omroepsymphortle-orkest en soliste. 15.00
Europ. schrijvers in dezen tijd. lezing. 15 20
Omrocpsymphonie-orkcst. 1600 Amuse
mentsorkest en soliste. 17.00 Het Zondag-
middngcabaret. 17.45 B.N.O.: Sportuitsl. en
Oostlandpraatje. 18.00 Sport van den dag.
18.30 Melodieën uit een uitstalkast, gevar.
progr. 19.30 B.N.O. .-Nieuwsber. 19.50 Cello
en clavecimbel. Vanaf 20.15 alleen voor de
Radio-Centrales, die over een lijnverbin
ding met dc Studio beschikken. 20.15 „De
weg naar Bayreuth", voordr. met gram.pl.
20.30 Berlioz-Liszt (gr.) 21.15 Koorzang (gr.)
21.45 B.N.O Nieuwsber. 22.00 De Disco-Fa
milie (gr.) 22.45 Insfrumentale solisten (gr.)
23 524.00 Dansparket (gr.).
Hilversum H, 301,5 M,
7.309.15 Zie Hilversum I. 9.15 Voor de
jeugd. 9.45 „V/'agners Tristan en Isolde",
voordr. m. gram.pl. 10.30 Sludiodienst 11.30
Gew. muziek (opn.) 11.45 Cyclus „De kerk
in haar zonde en heerlijkheid" (gr.). 12.00
B.N.O.Nieuwsber. en pop act. praatje.
12 15 Programmaoverzicht 12.20 Berlijnsch
Opera Orkest (gr.) 12.30 Een soldaat spreekt
tot de jeugd. 12.45 Viool en piano (gr.)
13.00 Nedorl. Verb, voor Sibbelcunde: „Wie
en wat waven onze voorouders 18.15
„Licht en luchtig" gevar. progr. 14-00 „De
glorie van den Arbeid", luisterspeL 14.20
Omroepork. en solisten (opn.) 15.00 Opera
„Orfeo". 17.00 Nederlandsche boekenschouw
17.20 Jeugdconcert. 18.00 Melodisten en
soliste. 18.30 B.N.O.: Nieuwsber.-18.40 Spie
gel van den dag. 18.50 B.N.O.: Militair
weekoverzicht. 19.00 De Nederlandsche taal
club. 19.30 „Front en vaderland", gevar.
progr. 20.00 B.N.O.: Engelsche uitzending:
„Dutch News Reel". Voor de radio-centra
les: Zweedsche liedjes (gr.) Vanaf 20.15 al
leen voor de radio-centrales, die over een
lijnverbinding met de studio beschikken.
20.15 Om cn om-progr. 21.15 Kwintetcon
cert fgr.) 21.45 B.N.O.: Nieuwsber. 22.Q0
B.N.O.: Militair overzicht 22.10 AvondwfJ-
ding. 22.20—24.00 Zie Hilversum I.
WIJ VRAGEN UW AANDACHT VOOR:
Ernstige muziek. Dr. Fritz Oaser en
Pierre Reinnrds dirlgeeren een concert van
het Omroep Symphonle Orkest, waaraan
Anna Maria Auger.stein solistische medewer
king verleent. In dit programma, dat om
14,00 uur vla Hilv. X uitgezonden wordt,
hoort u werken vnn Hugo Woir. R. Wagner,
Franz Schubert cn Ludwlg van Beethoven.
Sport. .Sport van den dag" brengt om
18.00 uur (Hilv. I) flitsen uit het Zondag-
sche sportgebeuren.
MAANDAG 19 OCTOBER 1942
Hilversum I, 415,5 M.
7.15 Koorzang (gr) 7.30 B.N.O.: Nieuwsber.
7.40 „Weg met de Maandagochtendstem
ming" (gr.) 8.30 B N.O.: Nieuwsber. 8.40 „De
geest der poëzie", voordr. 8.50 Symphonie
orkest (gr.) 9.00 Gevar. morgenconcert (gr.)
9.30 Spiegel van den dag (opn.) 9.40 Gevar.
morgenconcert (gr.) 10.00 Gerard Lebon en
zijn orkest. (10.38—10.45 Voordr11.15 Sym-
phonic-orkcst (gr.) 11.30 Orgel en viool
12.00 Almanak 12.05 „Daar, waar zich de
Maros slingerd", muzikaal progr. 12.45 B.
N.O.: Nieuws- en zakelijke ber. 13.00 Frans
Wouters en zijn orkest en gramrmuz. 14.00
„Elck wat wils", gevar. progr. 15.00 „Waar
ligt het eiland Madagscar en waarom
spreek men erover? lezing. 15 15 „Elck
wat wils", gevar. progr. 16 45 B.N.O.:
Nieuws-, zakelijke en beursberichten. 17.00
Cello en piano. 17.30 Wijnarabesken. 18.00
Omroeporkest en soliste. 1900 Politiële
weekpraatje. 19.15 SS-koor en orkest van
den Duitschen Arbeidsdienst (opn.).. 19.30
B.N.O.: Nicuwsbc-r. 19.40 B.N.O.: Interna
tionaal zakelijk praatje. 19.50 Radio-raad-
sel-rubrick. Vanaf 20.15 alleen voor de ra
dio-centrales, die over een lijnverbinding
met de studio beschikken. 20.15 Rotter-
damsch Phllharmonisch orkest en solist.
20.55 Liederen van Richard Strauss (gr)
21.10 Roiterdarnsch Pitii harmonisch orkest
en solist 21.45 B.N.O.: Nieuwsber. 22.00 Za-
rah Leander en Tino Rossi (gr.) 22.30 Weet
U nog uit welke films deze liedjes zijn
(gr.) 23.1524.00 Muziek uit Midden-Europa
(gr.)
Hilversum H, 301,5 M.
7.15—7.40 Zie Hilversum X. 7.49 Ochtend-
gymn. 7.50 Sportnieuws, 8.00 Actueel nieuws
voor boer en tuinder. 8.15 Symphonie-or-
kesten (gr.) 8.30 B.N.O.: Nieuwsber. 8.40
Viool en piano (gr.) 9.00 Orkestprogramma
(gr.) 9.15 Voor de huisvrouw. 9 20 Orkest-
progr. (gr.) 10.00 Godsdienstige uitzending.
10.30 Operafragmenten (gr.) 11.00 Voor de
kleuters. 11.20 Kinderkoor (opn.) 11.30 Or
kest Willy Kok en gr. 12.30 Progr. over
zicht. 12.35 Aulikki Rautawaara zingt (gr.)
12.45 B.N.O.: Nieuws- en zakelijke ber. 13-00
Op bezoek bij de fam. de Boer. 13.15 Vo
caal en instrumentaal progr 14.00 Gods
dienstige uitzending 14.30 Symphorüsch
middagconcert (gr.) 15.30 „De Ned. kleeder
drachten". lezing, 15.45 Rina Ketty en Aldo
Visconti (gr.) 16.00 Orkestconcert (gT.) 16.45
B.N.O.: Nieuws-, zakelijke en beursber.
17.00 „Of het waar is weet tk niet", luis
terspel. 17.30 Zang met pianobegeleiding
en pianovoordr. 18.00 Van heinde en verre
klinkt het nieuws. 18.30 B.N.O.: Nieuwsber-
18.40 Spiegel van den dag. 18.50 B.N.O.:
Friesch praatje. 19.00 Marschen(gr.) 19.15
Reeks „Geheimen van den tijd". 19.30 Om-
roep-Pianotrio. Vanaf 20.15 alleen voor de
radio-centrales, die over een lijnverbinding
met de studio beschikken. 20.15 „Prome
nade", gevar. progr. 21.45 B.N.O.: Nlenws-
ber. 22.00 B.N.O.: Politiek praatje. 22.10
Avondwijding. 22.2024.00 Zie Hilversum I.
WIJ VRAGEN T7W AANDACHT VOOR:
Ernstige muziek. Het Omroep Plano
Trio komt om 19.30 uur (Hilv. II) met trio's
Haydn en L. van Beethoven voor de
microfoon.
Culturccle uitzendingen. ÏEsa Valeton
spreekt om 15.30 uur vla Hilversum n ln de
serie .De Nederlandsche kleederdrachten"
over „Rondom de Zuiderzee" en G. de Josse-
lin dc Jong houdt om 15.00 uur (Hilv. 1)
een actueele lezing over „Waar ligt het
eiland Madagascar en waarom spreekt men
er over?"
DE VERDUISTERING
Verplicht te verduisteren:
17 Oct. 18.43 u, tot 18 Oct. 8.03 u.
18 Oct. 18.40 u. tot 19 Oct. 8.11 u.
Maan:
17 Oct. 15.48, ond. 18 Oct. 1.02 u.
18 Oct. 16.27, ond. 19 Oct. 2.14 il
FEUILLETON
WAAROM TREUR JE,
GROOTE CLOWN?
door
A.H. KOBER.
Daar ging de deur open er het jonge
meisje kwam binnen. Zij begroette de gas
ten met een lieven glimlach cn liet zich
door haar vader naar Joe Golden brengen
reikte hem de hand:
„Ik ben blij. dat ik den grooten kunste
naar c-rt vnn dichtbij kan zicnl"
Joc Golden was verrukt en .zalig als in
een heerlijken droom. 1-Iier stond Stassy
voor hem dat was haar stem, de warm
te van haar hand.
„Precies uw moeder!" fluisterde hij,
„Juist uw moeder.. Ik heb fcu^r gekend.."
Mnud( keek hem vragend aan.
,.Mag ik u verzoeken aan tafel fe komen
mijne heeren?" riep Sir Arthur -en reeds
had hij Joe Golden van Maud gescheiden
om hem naar de eetkamer te geleiden, ter
wijl Maud door een andere deur ver
dween
Het souper verveelde Joe Golden buiten
mate. Wat moest hij met al die gerechten
en wijnsr vten. met al die vleierijen van
de heeren beginnen' En er kwam maar
geen eind aan! Hij kon het. dessert nauwe
lijks afwachten, omdat hij veronderstelde,
dat Maud na het souper weer terug zou
Eindelijk stond men van tafel op. De
'heeren verspreidden zich in de aangren
zende vertrekken, pratend en rookend. Op
eens zag Joe Golden zich met Lord Lé-
maile alleen in de bibliotheek.
„Ik zou graag een paar woorden met u
spreken, die niet iedereen behoeft te hoo-
ren, mijnheer Golden," begon de Lord.
Golden's hart klopte sneller.
„Maar u moet niet boos op mij zijn. bes
te mister Golden! Het is tenslotte maar een
voorstel en ik weet niet of een gróót artist
als u
Golden hoorde deze woorden als uit de
verte. Hij wil mij "ierhouden, in zijn huis,
hij Mand, bij Stassy's dochter, schoot het
door zo" hoofd.
„Spreekt u maar openhartig. Lord Le-
tuaile!" zei hij met moeite.
„Dus. beste mister Golden als de voor
zitter van mijn club zou ik u willen vra
gen: wat denkt u ervan om een tijdlang,
laten wij zeggen gedurende den volgenden
winter als clubclown, om zoo te zeggen
onzen privé-clown op te treden, natuurlijk
tegen een zeer hooge gage?"
De ..man met den gouoen lach" stond een
oogenblik als verlamd, doch slechts een
oogenblik; want toen bukte hij zich, breid
de rlo armen uit als een woede de górilla,
viel op zijn gastheer aan, vloog hem naar
den keel.
Uit de aangrenzende kamers snelden de
gaston toe; spoedig had men Lemailc uit
den knellenden greep van Golden bevrijd..
Dit was de sensationeele gebeurtenis in
den nacht van den dc-rligsten op don een
en dortigsten Januari 1932. Heel Engeland
sprak er over.
Hier eindigden de notities van den clown
.Toe Golden, die hij den journalist Wilson
Nash vanaf dé boot had toegeworpen.
Het Hippodrom te New Vork, het
grootste variété ter wereld, beefde cjder
de stormen van gelach cn applaus toen „de
man met den gouden lach" den eersten
April 1932 debuteerde.
Dit was zonder twijfel de grootste clown
van zijn tijd!
En achter de. coulissen: een man, zoo
hard als staal!
Altijd en overal, waar ter wereld hi/ ook
speeide. wachtte Marfa hem achter de cou
lissen op. En zij was gelukkig, wanneer zij
vanuit de zaal den bijval hoorde bruisen..
En de man met den gouden lach op zijn
beurt, velde zich, wanneer Marfa einde
lijk zijn mantel om 2ijn verhitte leden
sloeg, veilig, geborgen in haer zorgende
liefde en in zijn trots: na zooveel leed en
bittere tranen de grootste clown ter wereld
te zijnl
E IND E