Jeugdstormers moeten ziGh melden
voor halfjaarlijkschen fabrieksinzet
Meer ürkers moeten landrot worden
Gevolgenvan Britschenterreuraanval
Appel tot de werkende jeugd
De geschieden
Keuringen Waffen fi en Legioen
AMERSFOORTSCHE COURANT MAANDAG 22 MAART 1943
OPROrr VAN VAN GEELKERKEN
Hoofdstormer van Geelkerken heeft een oproep gedaan aan alle
stormsters van den Nationalen Jeugdstorm om zich in dienst te stel
Jen van den totalen oorlog In dozen oproep zegt de hoofdstormer,
dat de fabrieken, die werken voor de oorlogsproductie om arbeids
krachten vragen, De stormsters hebben don plicht zich te melden
voor "den halfjaarlijkschen fabrieksinzet in Nederland, hetwelk in
gesloten groepen dient te geschieden. Bijeengebracht in heemen, on-
•dcr leiding van jeugdstormleidsters wordt overdag in verband ge
werkt, terwijl de avonden in Jeugdstormgeest zullen worden door
gebracht. Stormsters, aldus de oproep, waar mannen staan aan
Oost- of Westfront, waar steeds nieuwe Nederlanders de Duitsche
arbeiders moeten vervangen, daar is het de stormster, die haar taak
in dezen lijd begrijpt en zich zonder verderen commentaar meldt.
Alleen zij kunnen zich melden, die den 17-jarigen leeftijd hebben
bereikt. Dc aanmelding dient te geschieden bij de streekmeisjesleid-
sters. De eerste inzet zal aanvangen op X Mei a.s.
300 Jeugdstormers
geïnstalleerd
Het Haagsche Binnenhof, dat reeds
zoovele malen getuige was van bij
eenkomsten van Nederlands Nieuwe
jeugd, zag ook Zaterdagmiddag den
Nationalen Jeugdstorm in zijn fris-
sche uniform tusschen zijn oude mu
ren aangetreden staan Omstreeks '2
uur arriveerde hoofdstcmer van
Geelkerken, die 300 leden van den
jeugdstorm zou instulleeren.
Stamheer van Ha mond. streeklei-
der van den Haag meldde het geheel
aan den hoofdstormer, waarop deze
het woord tot de nieuwe leden
lichtte.
..Na aflegging van de belofte", zoo
zeide van Geelkerken om., „zijt gij
gebonden en zult gij u geheel moeten
geven aan den jeugdstorm, dan zijt
gij in den werkelijken zin des woords
jeugdstormer geworden".
Hij wees er op. dat het uniform
verplichtingen oplegt en de nieuwe
jeugdstormers zich dus altijd waar
dig moesten gedragen. De Jeugdstorm
moet het voorbeeld voor de Ned.
Jeugd zijn en wil dat graag zijn. Een
maal zal het oogenbllk komen, waar
op dc bccle Ned. jeugd zich vrijwillig
bij den Jeugdstorm zal aansluiten.
,.Er zijii er nog velen", zoo vervolg
de de hoofdstormer. ..die wachten,
omdat zij niet met ons mee mogen
rnarcheeren. daar de ouders denken,
dat alles anders afloopt. En het zal
anders worden, maar weer anders
dan die ouders denken". Tot slot
spoorde hij den jeugdstormers aan,
altijd hun plicht te doen.
Vervolgens gaf stomheer van Ha-
mond het commando: „opent den
ban" en een nationale vlag, gedragen
door oppervaandrig Schulp trad uit
en stelde zich binnen het carré van
stormers en stormsters op. Hoofd
stormer van Geelkerken nam hierna
de volgende belofte af:
Distributie van kunsttanden
en kunstkiezen
Patiënten dienen zich niet recht
streeks tot het rijksbureau te wenden.
Omtrent de speciale gevallen waar
voor dispensatie is verleend van de
verboden tot het koopen. bc- en ver
werken. verkoopen en afleveren van
kunsttanden en -kiezen deelt de di
recteur van hc-t rijksbureau voor ge
nees- en verbandmiddelen mede dat
het koópen. be- en verwerken, ver
koopen en afleveren vrij kan geschie
den voor zoover dit betreft heele pro
thesen. halve prothesen en pavtïeéle
prothesen len behoeve van die pa-
tienten. waarvoor dc afdrukken reeds
zijn genomen vóór II) tynart 19-13 Ook
blijft het koopen. be- en verwerken,
verkoopen cn afleveren van ten be
hoeve van een bepaalden patient ver
vaardigde porceleinen kunsttanden
en'of -kiezen vrij. onverschillig of de
afdrukken voor dit gebitwerk vóór
19 Maart 1943 dan wel daarna zijn
genomen- In alle andere gevallen is
het noodig een vergunning aan te
vragen bij het Rijksbureau voor Ge
nees- en Verbandmiddelen te Am
sterdam. hetwelk door den tandarts,
monaarts of daarmede gelijkgestelde
moet worden gedaan op de wijze, zoo-
als hem is uiteengezet in een circu
laire van den directeur van het Rijks
bureau voor genees- en verband
middelen. Patiënten kunnen zich dus
niet rechtstreeks tot het rijksbureau
wenden.
INHALEN VAN VERZUIMDE UREN
TIJDENS KERSTWEEK
Van bevoegde zijde vestigt mer
aandacht op het feit. dat werkgevers
verplicht zijn de in vc-rbnnd mc-l de
bedrijfssluiting in de Kerstweek ver
zuimde uren te doen inhalen.
Wanneer in sommige gevallen over
werk niet mogelijk is kan hc-t door
betaalde en met ingehaalde loon
door den staat worden vergoed. Ech
ter zal den van geval tot geval wor
den beoordeeld of we! alles is gedaan
om overwerk mogelijk te maken.
Verder word*, er op gewezen, dat
Indien een werkgever de Kerstweek
heeft doorbetaald en de verzuimde
uren niet laat inhalen, hij zich schul
dig maakt aan een verboden loons-
verhooging.
SURROGATEN VAN SPECERIJEN
Voortaan is" bet bereiden van ver
vangingsmiddelen van specerijen on
der meer afhankelijk van c-en schrif
telijke vergunning, door hel bedrijf
schap voor groenten cn fruit te
leeccn. Het verhandelen of afleveren
V3n niet met vergunning bereide1
vangir.gsmidclrlcn van specerijen nan
consumenten is van 1 Juli '13 al'
boden.
„Ik stormer beloof, dat ik moedig,
eerlijk en trouw, in Godsvertrouwen
alles zal geven voor het Vaderland".
Deze belofte werd in spreekkoor
door de 300 jongmaats nagezegd.
Mei het zingen van het Üe couplet
m het Wilhelmus werd de plechtig
heid besloten
Vervolgens werd een korte marsch
door de stad gemaakt, .waarop voor
het Vredespaleis een defile plaats
vond.
Bijzondere vermelding verdient, dat
een groep, bestaande uit Ned. jon
gens, die dienen bij N.S K.KLe
gioen. Waffen-SS, org. Todt, Arbeids
dienst. hulppolitie enz in een rij over
de geheele breedte van den weg voor
dc dciilcerende jeugdstormers uitliep
iveneens aan het défilé deelnam.
installatie van de „Meta's",
meisjes van 18—22 jaar, die zich zul
len wijden aan sociaal werk, was tot
nader otder uitgesteld.
Op 1 Mei a.s. begint in het kader
heem te Blaricum de tweede beroeps
kaderleergang voor jeugdstormleid
sters. Ieder Ned. meisje van 22 jaar
at, dat roeping gevoelt haar krachten
i::n Neerlands toekomst te wijden.
V:an zich aanmelden aan het Staf-
kwartier Nat. Jeugdstorm. Konings
laan 9. Utrecht.
Hierbij vermelden: volledige naam
en voornamen, adres en woonplaats,
geboortedatum en -plaats, een korte
levensbeschrijving en event, beroep.
De laatste volle week van de
boekenactie voor onze Ncder-
landschc werkers in Duitsch-
l.inil. is ingegaan. Kükl uw boe
kenkast nog eens goed na, of u
nog wat te missen hebt. Dc
Jeugdstorm komt het ■gaarne bij
u halen.
INLEVERING BANKBILJETTEN
OP DE BANKEN
De hoofdgroep banken deelt mede.
dat de leden van de bedrijfsgroep
handelsbanken van de bedrijfsgroep
landbouwcredietbanken en van de
Verceni<:lng voor den effectenhandel
i bedrijfsgroep effectenhandel) hun
bemiddeling verlecnen bij het inle
veren van bankbiljetten van 500 en
I ïcno gulden by de bevoegde Rfjlts-
belastingkantoren.
Degenen, die van deze bemiddeling
wenacben gebruik te maken dienen
bij de lnlaverlng van hun bankbll-
leuen tevens ann den bankier of
commisslonnalr In effecten de gege
ven, te verschaffen, welke deze noo
dig heeft.
De vorenbedoelde leden zullen voor
ieder, ten behoeve van wien zij hun
bemiddeling verleenen, een afzonder-
llïkc llist bij het bevoegde rijksbelas-
thijkantoor Idat is het kantoor,
waaronder de eigenaar ressorteert)
moeten inleveren, waarop vermeld
sïaan naam. datum van geboorte,
woonplaats op 14 Maart 1943 cn be
roep van den eigenaar, kohierarti-
kelen en Jaar van de openstaande
belastingen van den eigenaar der
bankbiljetten, alsmede aantal, waar
de. serie en nummers van de ingele
verde bankbiljetten.
De leden der genoemde bodrijfs-
groeDen zullen voor hun bemiddeling
een provisie van een i U 0aar
inlcTeraara in rekening brengen.
De sopraan Adnana Perrls. prima
donna van de Itallaanache opera, die
d« hoofdrol zal vertolken in .Madame
Butterfly" van Puccini
Scbipper-Stuvel-Pas m
Het op of van een rijdende tram
springen heeft in 1942 alleen al op
de tramlijn UtrechtZeist ruim
twintig slachtoffers gekost. St-dert
kort heeft de conducteur de bevoegd
heid gekregen om iemand, die oö een
riskante wjjze op een lijdende tram
springt, tc bekeuren. Veel geholpen
heeft dit niet
De Utrechtsche kantonrechter, heelt
thans aon een aantal op de tram
springende personen een week gevan
genisstraf opgelegd-
Gisteren is aan de Javastraat 34 te
's Gravenhage weer een „Hilfs- und
BeratungsKielle fur Mutter ur.'d kind"
geopend, Het is het zeventiende wan
dien aard van de N.S.D.A.F. hier tc
lande en het derde binnen den kring
Den Haag, waar.-.an tevens als eerste
in Nederland een tehuis voor help
sters in de huishouding is verbonden.
Zeer binnenkort zullen nog vier in
richtingen van deze strekking wor
den opengesteld, waarna er legen
den zomer nog 35 zullen volgen, ter
wijl het in dc bedoeling ligt, dit aan
tal tot ongeveer 85 op te voeren, zoo
dat dan ook de meer afgelegen ge
meenten ae beschikking over e
dergelijke inrichting zullen hebben.
VOORBEREIDEND ONDERWIJS
Blijkens een dezer dagen versche
nen statistiek van hes noibenMaMl
oiiderwijs 1037.1940 valt er nog
gestadige ontwikkeling van het v
bereidend of bewnarschoolontlerwijs
waar te nemen Eind 1940 telde ons
land 2336 scholen, welke door bijna
211.000 kleuters werden bezocht.
EENFANSMA ALTIJD
TE AMSTERDAM
De eenpansmaaltijd. welke Win
terhulp Nederland gisteren in „Bel-
levue" te Amsterdam had georgani
seerd. stond in het teelten van de
heldcnherdenkmg. Ongeveer duizend
gasten hadden zich verzameld aan
de lange tafels.
De heer Gabel wees erop. dat zij.
die vrienden of verwanten verloren
in. den strijd, wel bedroefd zijn, maar
niet weeklagen, want hun klinken
de toonen van het Oosland-lied in
de ooren en. zij sterken zich door de
gedachte aan den slotregel:„Hij
deed zijn plicht". In hun geest moe
ten wij voortwerken en altijd beden
ken, dat zij gestorven zjjn voor een
betere toekomst van Europa. Niet
alleen vandaag moeten wü de h-1-
den herdenken, doch onze geheele
levenshouding moet een voortduren
de gedachte zijn aan hen. die vielen.
Burgemeester G. Keyzer
aan het woord
Al is Urk sedert ongeveer twee
jaar door dijken met het vasteland
verbonden, toch heeft het nog
maar weinig van zijn isolement
verloren.
Vrijwel de eenige manier om er
te komen, is het schip.
Als wij op de boot stappen om
naar Urk te varen en den kapitein
zien met een uniformpet op en
verder gekleed in een Urker pak
met de wijde zwarte broek, die
niet lang en niet kort is, maar
waarvan de pijpen tot halverwege
kuiten reiken, dan voelen wij
dat wij. op weg zijn naar een apart
wereldje.
Een A.N.P.-redacteur heeft een be
zoek aan het eiland gebracht en met
zijn burgemeester, den heer G. Key
zer, gesproken, De heer Keyzer stelt
zich voor Urk veel van de inpolde
ringen voor. Meer dan eenige andere
plaats zal dit stadje met zijn ruim
4.000 inwoners van den Noordoost
polder profiteeren. niet alleen in fi
nancieel. maar ook in cultureel en
hygiënisch opzicht.
„Ik ben een van dc weinige burge
meesters", zoó'zeide hij, „die het niet
zoeken in een zoo hoog mogelijk op
voeren van het zielental der gemeen
te. Ik hoop, dat de Urkers van deze
gelegenheid gebruik zullen maken
den polder in te trekken en zich om
te schakelen Yan hot water op het
lond."
De Urkers hebben altijd van het
water geleefd, het zijn bijna zonder
uitzondering visschcrs cn varons-
gasten. Op dc ongeveer 35 Ha. wei
land. die Urk bezit, houdt een klein
getal visschers als nevenbedrijf wat
koeien, maar boeren zijn zij niet. De
visehvangst heeft hun echter altijd
maar een mager bestaan opgeleverd.
Toen de afsluitdijk werd aangelegd,
zijn veel Urkers hierbij gaan werkeh,
omdat hun dit veel betere inkomsten
verschafte. Maatschappelijk en finan
cieel zijn de Urkers door de Zuider
zeewerken dan ook erg vooruitgegaan.
In de oorlogsjaren wordt door dc
Urkers in .de visscherij weer dik geld
verdiend, dit kan echter niet zoo blij
ven. Na den oorlog zal de belangstel
ling voor visch weer afnemen en de
prijzen zullen weer dalen. Ook zal
het aantal visehvergunningen met de
verkleining van he' vischwater nood
zakelijk minder worden
Vooral de jonge Urkers moeien
voor een deel naar andere be
staansmiddelen omzien. De burge
meester laat niet na hen hierop
steeds te wijzen. Hij ziet heel gced
m, dat men er tijdig de bakens
moet verzetten. In 1940 is daarom
op Urk een landbouwavondcursus
geopend, die korten tijd geleden
de eerste geslaagden heeft afgele
verd.
Besprekingen met het Rijk zijn
al ver gevorderd voor dc oprich
ting op Urk van een landbouw-
dagschool, die men tegen het na
jaar hoopt te openen en waarvoor
een groeiende belangstelling be
staat. Ook hoopt men een aantal
UrUsche jongens tc Kampen am-
bachtonderwijs tc laten volgen,-
waarvoor het Rijk op grond van
de Zuiderzeesteunwet de noodige
bijdragen zal geven.
,.De Urkers, die enorm gehecht zijn
aan hun geboortegrond, moeten er
wat meer uit", zeide burgemeester
Keyzer. Men heeft op dit eiland kin
derrijke gezinnen en doordat de Ur-
zoodra zij dit kunnen, steeds
r naar hun eiland terugkeeren, is
er een sterk tekort aan woningen. In
vele huizen wonen twee of drie ge
zinnen en de hygiënische toestanden
laten wel wat te wenschen over.
Urk, dat een goede haven bezit, zal
s aanvoer- en overslaghaven voor
den Noordoost pol der zeker beteeke-
nis krijgen. Ook ziet burgemeester
Keyzer den toestand voor Urk als
toeristenoord niet slecht in.
Dc kleederdracht zal ongetwijfeld
op den duur gaan verdwijnen. Al
lengs ziet men meer cn meer Urker
„in burger" gaan. hetgeen door de
verbinding met het vasteland onge
twijfeld nog zal worden bevorderd.
76 Mille
voor ons
volk
Winterhulp kan veel doen, als GIJ
veel offert!! Giro 5553.
Vreeselijke verwoestingen,
1200 dakloozen
Een plaats in het Zuidwesten
san ons land is, zooals wij meld
den. zwaar getroffen door het luk
raak neerwerpen van Britsche bri
sant- en brandbommen.
Wij brachten Zaterdagmorgen
een bezoek aan hel stadje, dat
daar anders zoo rustig ligt te mid
den der groene landouwen, en dat
nu plotseling uit zijn rust is opge
schrikt door de vuurspuwende
roofvogels. Afschuwelijk was het
de verwoestingen te zien. Behalve
de beide kerken zijn het bijna alle
kleine arbeiderswoningen, die de
Engelschcn tot doehvit van hun
aanval hadden gekozen.
Verslagenheid heerschte ln honder
den gezinnen, die vader of moeder,
kinderen of familieleden verloren
hebben. Maar wat ons daarnaast het
meeste trof was de groote onderlinge
hulpvaardigheid der bewoners en de
goede organisatie van d« betrokken
instanties. .Bij alle ellende zijn wy
dankbaar voor do hulp. die wij
zoo vele zijden ondervinden", zoo
telde ons ecu politieluïtenant.
Onmiddellijk na de ramp kwam
men van alle zijden aangesneld om
Xe redden wat te redden was. Vrijwel
alle 1200 dakloozen werden onderge
bracht btj familie en kennissen en
andere inwoners der gemeente, die
hun huls ter beschikking stelde. De
N.V.D. wist er voor te zorgen, dat
duizenden porties eten ter beschik
king kwamen van de menschen. die
dakloos geworden waren of die door
het onklaar raken van gas- en water
leiding niet ln staat waren voor
warm eten te zorgen. De brandweer
der naburige plaatsen kwam zeer snel
te hulp. aan de gezameniyke inspan
ning •■■an brandweerlieden en burgers
Is het te danken, dat de ramp niet
een veel grooteren omvang heeft aan
genomen. Een der groote kerken kon
echter niet behouden blijven, zij is
geheel uitgebrand. Een andere kerk
var. historische waarde is door bri
santbommen zwaar beschadigd, een
deel is verwoest, een ander deel zoo
zwaar getroffen, dat. instorting dreigt.
Hier heeft men door krachtig ingrij
pen uitbreiding van een beginnende
brand kunnen voorkomen. Kranig
werk Is hier verrirfnt door den lucht
beschermingsdienst en de technische
noodhulp.
Dit ls bij nlle ellende een troost,
dat de Engelsche terreurdaden niet
alleen woede en verontwaardiging
wekten, maar dat zy ook de beste
gevoelens der bewonen wekker riepen
en hun saumhoorigheidsgevoel
sterkten.
In de vorig.- week heeft het
Nederlandse:ie volk een be
drag van 76,218.25 bijeen
gebracht vp.ir minderbedeel
de volksj. cnooten. Deze
mooie somt die is samenge
steld uit -ftjdragen'van en
kele centén tot tienduizend
gulden (van de fa. Vroom en
Dreesman te Amsterdam)
geeft goede moed voor de
laatste groote collecte van
Winterhulp, die Zaterdag en
Maandag 27 en 29 dezer in
het geheele land gehouden
wordt. Voor hen die de voor
keur geven aan gireeren, zij
nog vermeld, dat het giro
nummer van W.HN. is 5553.
Twee kinderen gedood
Door het instorten van eenbouw-
valligen muur te Stevensbeek fgem.
St. Anthonisi werden twee kinderen
gedood. Een derde kind brak een
been.
DEN BOSCH NAM AFSCHEID
VAN Mgr. DIEPEN
Op overweldigende wijze heeft
gistermiddag katholiek 's-Herto-
genbosch afscheid genomen van
zijn bisschop. Reeds lang voor het
vastgestelde uur verdrong zich
een groote menigte voor het bis
schoppelijk paleis, waar in een der
zalen, tusschen brandende kaar
sen, het stoffelijk overschot van
monseigneur Diepen, gekleed in
pontificaal gewaad met bisschops-
kruis, staf en mijter lag opge
baard.
Toen om 3 uur het défilé der
geloovigen aanving, stond een
honderden meters lange rij voor
het paleis en de aangrenzende
straten opgesteld.
Het défilé duurde tot het inval
len der duisternis.
NIEUWE BURGEMEESTERS
De commissaris-generaal voor
Bestuur cn Justitie heeft den em
ployé W. Udema te Groningen be
noemd tot burgemeester van Zuid-
wolde, en den koopman M. C. van
der Weele tot burgemeester
St. Annaland.
Indische Moslim stelt
eischen aan de Britten
De vergadering van de Indische
Moslimvereeniging heeft een resolu
tie aangenomen, welke van de re
geering de „onmiddellijke en on
voorwaardelijke" vrijlating van Gan
dhi alsmede een ondubbelzinnige
verklaring eisoht, dat Indië twee
na afloop van den oorlog zUn
onbeperkte vrijheid zal krijgen. Van
de Britsch-Indische regeering werd
•oorts verlangd, dat zaj terstond een
ronde-tafel-conferentie zal beleggen
tusschen leiders van de Hindoes en
de Mohammedanen met deelneming
van de talrijke minderheden, ten
einde eenstemmigheid te krijgen in
constitutioneele kwesties. Ingeval in
een dergelijke conferentie geen een
stemmigheid kan worden verkregen,
zouden de waagstukken aan een
internationaal hof moeten worden
voorgelegd.
FINLAND ZAL DE WAPENS
NIET NEERLEGGEN
De leider van de nationale Fin-
sche vooruitstrevende partij Ryd-
man heeft bij de opening van het
partijcongrps gewezen op het de
fensieve karakter van den Fin-
sehen oorlog. H\j verklaarde, dat
Finland niet eerder de wapens zal
neerleggen, voordat het de garan
tie verkregen heeft, dat zijn vrij
heid en veiligheid niet meer
gemakkelijk bedreigd kunnen
worden als tot dusver. Finland
heeft zulke zware offers voor dit
doel gebracht, dat het
half werk kan verrichten.
geen
Naar de Engelsche nieuwsdienst
uit Chicago meldt, heeft mevrouw
Tsjang Kai Sjek Zaterdagavond
verklaard, dat China de Sovjet-
Unie als bondgenoot zou toejui
chen. Zij voegde daar nog aan toe,
dat China in de eerste plaats
vliegtuigen noodig heeft.
Thans zullen ook in Portugal
rantsoenkaarten voor enkele
schaarsch geworden voedingsmid
delen worden ingevoerd. De rant
soeneering zal voorloopig alleen
tot de steden beperkt blijven.
Waarschijnlijk zal vleesch het
eerste voor distributie in aanmer
king komen, daar dit de laatste
maanden in Lissabon nauwelijks
nog te krygen was.
Voor de Bossche rechtbank ston
den twee jeugdige inwoners van
Helmond terecht, die te Eindhoven,
na het bombardement van 6 Decem
ber, gebruik makende van de ver
warring eenige fietsen hadden ge
stolen. De officier van justitie vond
dezen lagen diefstal buitengewoon
êrgerlUk en eischte tegen den hoofd
dader v. d. K twee jaar gevangenis
straf. Tegen diens Jongeren broer
H. v. d. K. eischte de officier zes
maandsn gevangenisstraf.
Over 14 dagen uitspraak.
VVunschkonzprt. Het. te Venlo
ten gehoorc rcbiachte „Wunschkon-
zerl" ten ba' 'an het Wlnterhllfs-
werk, heeft 7588.opgebracht.
KIJXOAAC XOMT 'HAUTO!
8l|na met Ie zien. ule twee
tmallc ultotjoxlicht, maar
noblllilkui u ahvoetoanoor heeiemttl
niet zien. Extra opnaaien h dut de boodschap.
iVcd. Totriurjibond fA.N.W.B.)
Slechts arbeid vormt
de ware rijkdom
De afd. jeugd van het N.A.F.
heeft gemeend, dat thans de tijd
gekomen is, dat ook tot de wer
kende jeugd van Nederland een
appèl moet worden gericht om zich
in te zetten voor een nieuwe taak.
Daartoe heeft zij in de eerste
dagen van de lente, namelijk van
kende jeugd" georganiseerd. In
2127 Maart de „week der wer-
een reeks van bijeenkomsten in
de groote provincieplaatsen en
verder in een groote serie bed rijf s-
byeenkomsten zal de werkende
jeugd van Nederland worden toe
gesproken.
Onder het liberaal-kapitalistische
stelsel, waarin ook de arbeidskracht
van de jeugd koopwaar was en de
uitbuiting hoogtij vierde, moesten de
levenskrachten van de Jeugd blijven
sluimeren. De jeugd werd afgestompt.
Hoewel In de latere Jaren van het
kapitalistische regime door bepaalde
soclele wetgeving wel is getracht de
ergste sociale missanden voor de wer
kende Jeugd weg te nemen, bleef de
toestand ln wezen ongewijzigd. Thans
ls ook voor de werkende jeugd een
nieuwe periode aangebroken. De jeugd
dient ln de allereersto plaats weer
een Ideaal voor oogen te kunnen
houden. De werkende Jongens en
meisjes dienen te beseffen, dat zy
een plicht hebben te vervullen te
genover de gemeenschap, omdat zij
in die gemeenschap zyn opgenomen.
Arbeldseer en arbeidsrecht dienen ook
voor hen levende begrippen to wor
den. Dan zal ook de futloosheid, het
minderwaardigheidscomplex en alles
wat hen tot „moederskindje" maakte,
verdwijnen.
Zij dienen mede hun krachten te
geven voor den opbouw van een
nieuwe sociale orde. In de „week der
-.verkende Jeugd" zullen de Jongens
en meisjes op dezen plicht worder
gewezen Het zal van hun zelfwerk
zaamheid afhangen of hun rechten
zullen worden uitgebreid.
De week der jeugd werd gisteren
middag geopend met een bijeenkomst
ln het Koloniaal Instituut te Am
sterdam.
De aula was geheel gevuld met
jongens en meisjes. Delegaties uit bet
geheele land symboliseerden daarby
de saamhoorigheid en de lotsverbon
denheid van de geheele werkende
Ned. jeugd.
Ingeleid door den heer Dahmen
von Buchholtz, sprak de leider van
de afdeellng leugd van het N.A.F.,
do heer Tli, Knol. een gloedvol pro
pagandistisch woord. Hard. dapper,
plichtsgetrouw, open en ceriyk moe
ten wh aldus spreker zUn ou
gelukkig zijn deze eigenschappen
reeds In de Nederl. jeugd verankerd.
Een bewijs hiervan levert o.a. de
Om 3cu,l((iloi\
Sprekende en Zwijgende Harten
door Emma Hoogwerf
36.
HOOFDSTUK XIX
,.Zóo. ben je daar. eindelijk''.
Ik dacht al, dat jr- heelemaal niet
meer komen r.oudt'"
„Jan, kijk toch niet zoo boos! Ik
heb je immers wel gewaarschuwd,
dat ik het vanmiddag niet zou kun
nen klaarspelen? II; kón me: eerder
komen en nu denken ze. dat Ik. aan
het petersclieplukken ben in den
tuin."
Annic cn haar vriend stonden on
der de druipende, bladerlooze boo-
men, bij den oever van de rivier, in
de schemering van den laten herfst
dag Annic met h-.-:r wit schortje
voor cn mutsje op. was vrijwel on
beschermd Ir een de vochtigheid, ter
wijl Jan Sanders, in zijn chauffeur*-
blocding, er heel goed tegen kon.
..Maar is het voor vanavond in
orde''" vroeg hii
Die vraag ontwijkend, zei Annic:
,.lk heb 'och zoo'o moeite gehad,
cm nog even weg te komen! Juf
frouw Emic is d n heden middag in
de volgende week, dan zal het heet1
de keuken bezig geweest, om appel
gelei te maken en dus moest ik
wachten, tot zij weg was. En dit. ter
wijl ilc wist. dat jij al dien tijd in de
nattigheid zoudt staan!"
..Maar vanavond in orde? Daar
gaat het om!"
Annie schudde het hoofd en pre
velde iets wat voor hem verloren
ging.
„Nu. voor den dag er mee!" drong hij.
„O, Jan, ik moet weer uitgaan! Ik
heb nog zóó gezegd, dat ik liever
niet van mijn werk af wou; maar...."
„Och. je hebt je natuurlijk weer
laten bepraten. Ze konden je toch
niet tegen je zin er uitjagen! Je hadt
immi.s kortweg kunnen zeggen, dat
je niet verlangde, uit tc gaan."
Dat heb ik nok gezegd tegen juf
frouw Emie. Jan. Voor héar ben ik
niet bang. Maar toen is juffrouw
Brandsma beneden gekomen en te
gen die durf ik niets te zeggen!"
„Je lijkt wel gek! Een flinke hulp
ben j;;! Dan kan ik het nog beter
zónder jou doen!"
„Ja, dat kan je nu wel zeggen,
inuar ik ze wel eens willen weten
hoe ie dat dar aangelegd hadt? En je
moe ook niet vergeten: zc meenen
het goed met mij: juffrouw Ernie zei
dat Int zoo saai was voor mij alleen.
Als de nieuwe keukenmeid nu komt,
wat gezelliger zijn!"
Jan scheen verdiept ln eigen ge
dachten en mompelde voor zich heen:
,,'t Is vreemd! Verbazend vreemd!"
„Misschien, dat wij morgen wel ge
lukkiger zijn. Jan", meende Annte tc
goeder trouw.
„Als jij ook maar eens wat handi
ger was; maar je bent een hulp van
niks", barstte hij uit.
„Ja. om mu geef Je ook geen zier!
Het is enkel maar, dat je van mij
wilt, hebben, dat ik je in dc keuken
laat! En als jc daar dan maar vrij je
gang hebt gegaan, dan laat je mij
misschien kalm in den steek!"
„Dat zou zeker niet slim van mij
zijn, om je in den steek te laten;ten
minste, zoo lang je nog een tong in
je mond hebt!"
„Dus dan ben jc bang. dat ik je
zal verklappen?.... O. Jan!"
Hij haalde dc schouders op en door
dit blijk van wantrouwen werd zij
geprikkeld tot een verwijtend:
„Je hebt mij slecht gemaakt. Jan!
Tot jij in het spel kwam. was ik
braaf en nu heb ik'juffrouw Brands
ma bedrogen, mijn moeder boos ge
maakt en ga ik over de tong. omdat
ik met je loop „bij avond en nntij"
zooals dc mensehen terecht zeggen
En dat, om jc te helpen bij iels dat
liever ongedaan moest blijven. En jij
jij
„Zwijgü' riep Sanders driftig.
Zwijg, versta je!"
Zoo woest en dreigend zag hij er
uit. dat zij onthutst een heel eind
achteruit deinsde; zóó ver zelfs, dat
zij over den rand van den over ging
enhet volgend oogcnblik in de
wild-bruisendc rivier lag te spartelen.
HOOFDSTUK XX.
Dien avond om zes uur. toen juf
frouw Vroolijk al toebereidselen ging
maken voor het avondeten van haar
logé. hoorde zij een lichten voetstap
op het grintpad voor het huis
verheugde zij zich al op een bezoek
van haar dochter.
Annie was nu al niet meer thuis
geweest sinds zij een paar dagen ge
leden boos bij haar moeder was weg-
geloopen.
Een kloppen op do deur deed juf
frouw Vroolijk verrast opkijken:
„Juffrouw Emie. is er iets niet ir
orde met mijn Annie?"
„Is Annie dan niet hier?"
„Ze is al in geen drie dagen hier
geweest juffrouw! En dat zou lk nu
zoo vreemd niet vinden, als ïk niet
v.: dut zij toch vrij-af had gehad.
7«faar komt u binnen
(Wordt vervolgd).
Ned. Jongen, die als eerste vrijwilli
ger uit de Germaansche landen het
ridderkruis heeft verdiend.
Rede
Woudenberg.
Na de pauze richtte de leider var
het Arbeidsfront, de heer J. Wouden
berg in een bezielend betoog zyn
appel tot de Jongens en meisjes.
Wat wij. ouderen aldus spreker
in onze Jeugd hadden: een doel.
een Ideaal, dat mist onze tegenwoor
dige Jeugd helaas al te vaak. En toch
moet zij die hebben, want het is
de Jeugd, die beslissend veel meer
dan ooit voor de toekomst van ons
Nederlandsche volk.
Een volk ls zoo rijk. als het ar
beid weet te organlseeren.
Op dezen lieldengedeiikdag herden
ken wij de helden, die aan den Greb-
beberg en aan het Oostfront gevallen
zyn ën die het allerhoogste hebben
gegeven, dat een mensch geven k a n
net leven.
Uit het bloed, door zoovele volko
ren voor een ideaal vergoten, gaat
volkerengemeenschap groeien, die
de arbeldsletder
voorgaan en zoo 0.
een oerboren Nederland.
Rede van Churchill
VIERJARENPLAN VOOR NA
DEN OORLOG
Churchill heeft gisteravond voor
de radio een rede gehouden, waarin
hij verklaarde, dat hij het optimis
me van degenen, die meenen dat de
oorlog spoedig voorbij is niet deelde.
HÜ wilde evenwel niet over het ver
loop van den oorlog spreken, maar
na-oorlogsche en bmnenlandsche
aangelegenheden behandelen, want
't is noodig, dat wij ons thans reeds
voorbereiden op den toestand na
den oorlog.
Churchill zei. dat hij hoopte door
zijn uiteenzettingen politieke mce-
ningsverschlllen te vereenvoudigen
j; verkleinen. Men moet zich
vooral hoeden voor een poging de
regeering te willen binden aan be
paalde voorwaarden, die niemand
kan voorzien. Derhalve is hi) beslo
ten geen beloften te doen. Churohill
verklaarde voorts, dat volgens zyn
opvatting Duitschland misschien hc-t
volgende, misschien echter ook pos
het daaropvolgende jaar kan worden
verslagen, waarop Engeland zich
terstond tegen Japan zal keeren. Na
een overwinning in Europa is h:t
noodig een „Europeeschen raad"
naar het voorbeeld van den Volken
bond te vormen en eveneens ecu
.hooggerechtshof" in het leven te
roepen, waarvan de beslsissingcn
warden uitgevoerd door een politie
macht.
Omtrent den binnenlahdschen toe
stand van Groot-Brittanmë maakte
Churohill bekend, dat hij voor na
den oorlog een vierjarenplan zal
voorstellen. Hij zei voorts, dat na
het eind van den oorlog Lagerhuis
verkiezingen zullen werden gehou
den. Omtrent de sociale verzekering
betoogde hij, dat de tijd is gekomen
om iets op dit terrein te onderne
men. Nopens de werkloosheid ver
klaarde hij. dat Engeland zich geen
„darren" kan veroorloven.
Aan het slot van zyn rede zei
Churchill, dat een hervorming van
de maatschappelijke orde een eisch
des tijds is. De ontwikkeling van het
individu moet op den voorgrond
worden geplaatst, aan de opvoeding
van de jeugd moet greote aandacht
worden geschonken cn arme kinde
ren moeten dezelfde ontwikkelings
kansen hebben als de hoogere klas
sen. Het groote vraagstuk der werk
loosheid na den oorlog moet worden
opgelost door een reusachtig plan
voor den bouw van nieuw? wonin
gen. Van de financieele problemen
is vooral het sparen in oorlogstijd
van belang en het Britsche volk 13
„trots op de belastingen".
Vice-admiraal Hcllrich:
Het is zeer gevaarlijk,
optimist te zijn.
Naar de Engelsche Nieu-.vdienst
van een steunpunt der geallieerden
op Nieuw-Guinea méldt, heelt Vice-
admiraal Helfrlch. do vroegere com
mandant van de zeemacht "in Neder-
landsch-Indlê. Zaterdag aan journa
listen verklaard, dal dc ln het, ge
bied van den Stillen Oceaan ter be
schikking staande strijdkrachten niet
zoo sterk zhn. dat zy een groo'. ol-
fensicf zouden kunnen beginnen cn
evenmin by machte zouden zijn. ecu
Japanschen aanval af tc slaan. On
danks de groote Inspanningen die ln
den sti-yd tegen Dultschland gedaan
zyn. moet er toch een toereikende
strijdmacht tegen de Japanners be
schikbaar gesteld worden om hen 'o
verhinderen, de bezette eilanden in
den Stillen Oceaan steviger Sr. han
den te krijgen. De- belangrijkste t»a
is. do heerschappij ter zee te ver
werven. hetgeen echter slecht:; ge
beuren kan met behulp van de lucht
strijdkrachten Het ls zeer gevaarlijk,
optimist te zijn. zoo besloot vice-
admiraal Helfrlch zijn verklaringen.
OORKONDE VAN 844 ALS
EERSTE POSITIEVE GEGEVEN
Prof. mr. W. van Iterson uit Lei
den heeft onlangs in zün geboorte
plaats Rhenen een lezing gehouden
over het onderwerp „De geschiede
nis van Rhenen".
Nadat spreker ontstaan en ligging
van Rhenen had verklaard, schetste
hij aan de hand van archaeologische
gegevens, wat in de oudheid om
Rhenen geweest moet zijn. Men
onderscheidt: de Latijnsche periode
(grafheuvels)Frankische periode
'o.a. urnen in de Kerkstraat) en
Saksische periode (oa. den aarden
wal om de Koningstafel). Het eerste
positieve gegeven van Rhenen is te
vinden in een oorkonde van 844,
waarin drie villa's worden genoemd:
Hheni (Rhenen), Laeri (Laareind)
en Rimbrati (Remmerden).
We zien, dat in 1403 aan Rhenen
opnieuw een „stadsbrief" gegeven
wordt, nadat bij een brand in 1400
stadhuis en archief vernietigd zyn.
In het Utrechtsch Museum vindt
men dan voorts nog een stadszegel
van 1250.
Nederlandsche vrijwilligers In d<
Sovjet-Unie
SS PK PalmowskJ-0 H-P o
Het SS-Ersalzkommando Nieder-
lande deelt mede:
Nederlanders van arisch bloed, m
den leeftijd van 1715 jaar (ook ge
huwden). die lichamelijk zoowel als
geestelijk goed ontwikkeld zijn en
zich geheel kunnen geven aan de
eischen, die de opleiding hun stelt,
kunnen zich bij de genoemde adres
sen vervoegen, teneinde gekeurd te
worden.
Thans bestaat ook dc mogelijkheid
lot opleiding en dienstvervulling in
Nederland, in een speciaal ivacbtba-
taljon. Gezinsleden dezer Vrijwilli
gers hebben gelijke voorrechtten als
degenen, die dienen in de Waffen-SS
ol het Legioen: kostwinnersvergoe
ding, kostelooze ziekenverpleging, ex
tra levensmiddelen enz.
Tijdens deze keuringen kunnen zich
ook diegenen melden die tot de Ger
maansche SS in Nederland willen
toetreden.
A'dam. 23 Mrt., 9 u School lepenweg
13. Utrecht. 24 Mrt., 10 uur, Wehr-
machtheim, Mariaplein. Amers
foort, 25 Mrt., 10 uur, dlenstgeoouw
Leusdcrweg. Den Haag. 26 Mrt.,
10 uur. Café „Den Hout" Bezuiden-
houtscheweg.
De Cuneratoren te Rhenen ontgroeit
rijn steigers Na een gestagen arbeid
van 12 |aren begint thans het tijdstip
te nadereD waarop de reatauratie van
bet 80 meter hooge bouwwerk vol
tooid zal zl)n
CNF-W. P. Zeljlemakei-Pax tn
Vier malen is Rhenen ingenomen
geweest: in 1483 door Utrecht, m
1499 door Johannes II van Kleef
(welk feit door een schilderij" in da
raadszaal in beeld wordt gebracht),
in 1527 door Karei van Gelder en in
1672 door de Franschen. By de laat
ste gebeurtenis verdween de West-
poort en het geheele interieur van de
Cunerakerk werd vernield.
De Cunerakerk werd gebouwd ln
14(10 a 1420. de toren van 1492 toe
1531. De toren heeft hetzelfde type
als de Utrechtsche dom. de O. L.Vr -
toren te Amersfoort en die te Ant
werpen. De styl is laat-Goti.<ch,
bouwmeester onbekend.
De Cunera-legende heeft den ach
tergrond voor Rhenen propaganda
te maken als bedevaartplaats Sint
Cunera is geen ..officieele"' heilige
meer. wel worden haar nog genezen
de krachten toegekend
In het kort liet pro*, van Iterson
dan nog de revue passceren: het
Agnietenconvent met ernaast het
gebouw van de Duitsche orde. de
Gasthuiskapel, het stadhuis m het
kasteel dc Horst te Achterberg.
Steenen van het verwoeste de Hor. t
werden gebruikt voor opbouw van do
stadswallen en van kasteel Vreden-
burg te Utrecht