AMEBSFOOOTSCHE (CUBANT
Dertien schepen vernietigd
Strijd aan Koeban breidt zich uit
Spanje houdt rekening met de feiten
De Führer eert trouwen strijdgenoot
ZATERDAG 3 2 PAG 57e -TA AROAXG. No. 106
SHUN NEMENJ
'e: week - C bKLo:Sf'
eniles cn jjSuncmeni
UugsSe N V D
iNOLCjëdTRTLAAN 9.
'«£6
iimg tfe: Kwartaal i 2.05; Pci pos; 7 2.25;
16 Correspondentie aangaande ad ver-
iten ie nemén.aan Administratie
DRUKKERIJ ONNES rh BLANKENBERG Zn.
-AMERSFOORT Adinlnt*frnlle: Telcf. j:»9. Giro 86361.
Directeur: F HALEWIJS.
DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EH DE GELDEfiSCHE VALLEI
PRIJS ADVERTENTIES: pe- miUtmeterrege) 7012 MO ir.s
medeaeellng 70.24 p r. <52 m.m brecc.» ..Doelpunten"
betaling: a. personeel t.m 20 woorden r 055 teüci rvoo.-d in
overige ;m 20 w /0.66 :ede: woord mee: <0 06 nlsi 50
nummers 6 cent De administratie belinmll rich liet recht
etvntuecl zonder opgave vau redenen Ie weigeren.
breed 1. Inge*.
Telet. 6731. Na 5 u. 5306. Hoofdre
Hoofdkwartier van den Führer. 8 Mei. Het Opperbevel van
dc Weermacht maakt in een extra bericht bekend
He in een. extra bericht van 5 Mei 11H3 gemelde konvooislag is
afgeloopcn. In hardnekkige achtervolging van liet verstrooide kon
vooi hebben onze duikbooten bij slecht weer en mist in zware ge
vechten nog dertien schepen met een gezamenltjlteii inhoud van
7£.000 brt. en een corvet in den grond geboord. Twee andere sche
pen werden door torpedo's getroffen.
Bizerta ontruimd. Straatgevechten in Tunis
Aan weerszijden zijn de verliezen aanzienlijk.
fl>uitsche Weermachtbericht.)
Uit het Hoofdkwartier van den
Führer, 8 Mei. Het Opperbevel
van de Weermacht maakt bekend:
He vijand breidde gisteren zijn aan
vallen uit tot dc verdere sectoren
van het Kocban-bruggenhoofd. In
lievige gevechten op korten afstand
cn door succesvolle tegenaanvallen
werden de Sovjets verdreven. Daar
bij werden gevangenen gemaakt en
.70 pantserwagens vernield. Aan den
centralen' Donetz, ten Zuiden van
Orel en ten westen van Welikye-
X.oekï vonden gisteren levendige
plaatselijke cn voor tflis succesvolle
gevechten plaats. Jagers en lucht
doelartillerie van de luchtmacht ver
nietigden 9!) Sovjet-vliegtuigen bij
4 eigen verliezen.
In Tunis zette de vijand met druk-
Icende overmacht zijn grooten aan
val voort. Duitsche en Italiaansche
troepen bodcit met ongebroken
strijdvaardigheid verzet, sloegen om-
singelingspogingcn van sterke infan
terie- en pantserstrijdkrcchten af en
brachten den vijand zware bloedige
verliezen en verliezen aan materiaal
toe. Ook de eigen verliezen zijn ge
voelig. Na hevige gevechten drong de
vijand de steden Bizerta en Tunis
binnen. Bizerta werd opgegeven na
verwoesting van de militaire werken.
In Tunis worden straatgevechten ge
leverd. Vijandelijke aan va ls pogingen
in de richting van den Zuidelijken
sector van hel front van Tunis wer
den verijdeld.
Zware D&itsche gevechtsvliegtuigen
plaatsten in de Middelt. Zee bij een
nachtelijken aanval bomtreffers op
een vijandelijken torpedojager. Een
Tunis en Bizerta in
banden van den vijand
Overmacht brak heldhaftigen
tegenstand der spiitroepen
(Ital. Weermachtbericht.)
Rome. 8 Mei. In zijn weer
machtbericht no. 1078 maakt hel
Ital. Opperbevel bekend: Door zijn
overweldigende meerderheid aan
manschappen en aan strijdmiddelen
is de vljand erin geslaagd, den held
haftigen tegenstand der verdedigers
van Tunis en Bizerta te breken.-De
haveninrichtingen en de militaire
werken der beide steden werden tij
dig verwoest. Ten Oosten van Bizer
ta. en in den centralen en zuidelij
ken sector van het front zetten de
Itallaansche en Duitsche eenheden
tien strijd op fiere wijze voort.
Een der nauwste medewerkers van
minister Albert Speer, de architect
professor Hans-Peter Klinke, is ,aan
de gevolgen van 'n ernstige oorlogs
verwonding overleden. Minister Speer
heeft zijn ouden kameraad geëerd in
een rouwplechtigheid, waarbij hij
aan de baar van den doode een
krans van den Führer neerlegde.
400.000 Fransche arbeiders
naar Duitschlancl
De Ffansche regeering heeft gouw
leider Sauckel de recruteering van
sen derde contingent Fransche ar
beiders van vierhonderdduizend man,
die voor Duitschland zullen arbei
den. voor den- dertigsten Juni toe
gezegd. Hiervan zullen tweehonderd-
twintigduizend arbeiders in Duitsch
land cn de' overigen in wapenfabrie
ken in Frankrijk, bij de organisatie
TOdt of bij andere Duitsche bedrij
ven in Frankrijk te werk gesteld
werden. De Fransche regeering i.'
van plan een groot deel .van dit con
tingent door concentratie der indus
trie. van het verkeers- en bankwe
zen. alsmede van het staatsbestuur,
tot dit doel vrij te maken.
BESCHIKKING
Met ingang van Zondag
weer verkoop van bier
'sGravenhage. 7 Mei. Op grond
van par. 64 der verordening
handhaving van de orde bepaal ik
het volgende Voor het geheele Neder-
landsche gebied
Als wijziging op 110 3 van mijnt
beschikking van 1 Mei 1943 betref
fende het polltiestandrecht In het
bezette Nederlandsche gebied ls van
Zondag 9 Mei 1943 het schenken er
gebruiken van bier in openbare lo
kaliteiten alsmede het verstrekken
«en verkoopen van bier toegestaan.
Voor andere alcoholische dranken
blijft het verbod bestaan.
Der Höhere S.S.- und Polizei-
ftihrer bij den Rijkscommissaris
voor het bezette Nederlandsche
gebied.
w.g. RAUTER.
-Gruppenführer en General-
Leutnanfc der Polizei.
Rijksdienst der levensmiddelen-
voorziening verplaatst.
K>sdienst der Levensmidde
len voorzie:-., van het Departement
r° 15 ™n»a»ut «.n
le v. d. Boscnsi. Bezin-
dentiout 16 (Tel.
bage.
formatie snelle Duitsche gevechts
vliegtuigen ondernam een verrassen
den aanval overdag in seheervlucht
op Great Yarmouth aan de Oostkust
Engeland en veroorzaakte door
bomtfeffers verwoestingen en bran
den. In' den afgeloopen nacht bom
bardeerden Duitsche gevechtsvlieg
tuigen belangrijke militaire doelen
aan de Zuid- en Westkust van Enge
land.
Zooals in eeri exlra bericht is be
kend gemaakt, is de op 5 Mei 1943
gemelde konvooislag atgoloopen. in
hardnekkige achtervolging van het»
verstrooide convooi hebben onze
duikbooten bij slacht weer on mist in
vare gevechten nog dertien, schepen
et een gezamenlijken inhoud van
.000 brt. en een corvet in den grond
geboord. Twee andere schep ontwor
den door torpedo's gelcoffen.
Vrijstellingen zijn algelijk
inzake krijgsgevangenschap
In antwoord op een vraag of'en
welke uitzonderingen bij de terug
voering in krijgsgevangenschap
van leden der voormalige Neder
landsche Weermacht gemaakt wor
den. wordt ons van welingelichte
zijde het volgende medegedeeld:.
Het ligt niet in het voornemen
om arbeidskrachten in krijgsge
vangenschap terug te voeren die
onontbeerlijk zijn voor het ordelij
ke bestuur en het bedrijfsleven
van het land met inbegrip van dc
voedselvoorziening en den land
bouw, of die direct of indirect in
het belang van de Duitsche Weer-
macht werkzaam zijn. Door een
reeds eenige weken geleden ge
opend en op de meeste arbeidster
reinen afgesloten onderzoek na-.r
de mogelijkheid van vrijstelling is
de waarborg verkregen, dat deze
werkkrachten aan dc betrokken
Duitsche militaire instanties he
kend zijn en van de terugvoering
In de krijgsgevangenschap worden
uitgesloten,
Dc melkleveranties in den landbouw
zijn weer zoodanig, dal mot ingang
van Maandag 10 Mei a.s. gerekend
kan worden op een vcrhooging der
mei krantsoenen voor kinderen en
jeugdige personen.
REDE VAN FRANCO IN SEVILLA.
Generaal Franco heeft in zijn resi
dentie in Sevillu. El Alcazar, den be
vrijder van Andalusie van de. roode
heerschappij, generaal Queipo dc
Llano, "ontvangen, mei wien hij een
onderhoud had van bijna een uur.
Hierbij walen voort? aanwezig de
chef van het militaire kabinet, gene
raal Ranco, de vroegere bevelhebber
de blauwe divisie, generaal Mu-
en de burgemeester van Sevllla.
Ter gelegenheid van een ontvangst
alle generaals en offieieren van
het militaire district Sevilta heeft
Franco een toespraak gehouden,
waarin hij cdn overzicht gaf van de
houding van Spanje in den -huldigen
wereldoorlog. Deze houding noemde
hij een houding van „non-belligercn-
Met alle .beslistheid verklaarde
ito. dat Spanje beschikt over een
sterk leger, dat te allen tijde bereid
Is voor de veiligheid en onafhanke
lijkheid van Spanje naar de wapens
te grijpen. De wereld beleefd op het
oogenblik een moeilijken tijd. Spanje
is door de overwinning op het com
munisme, in eigen land voor onder
gang gered. Toen wij het vredeswerk
nog masr neuwelijks begonnen wa-
brak tegenwoordige oorlog
waarin wij drie phasen kunnen
ÉXiëhètUen. Dc ecrzlc Wordt ge
kenmerkt door de worsteling om de
hegemonie in Europa. De tweede
wordt gekarakteriseerd door d^ uit
breiding van deze worsteling tot het
gebied van de Middellandsche Zee en
den Atlantischen Oceaan en het feit,
uit de worsteling een beslissings-
strijd tusschen beschaving en bolsje-
ne is gegroeid. Spanje bevindt
zich in het Westelijke gebied van de
Middell. Zee. Dat is de reden voor
onze non-belligerentie. Niet oorlog
voering beteekenl noninlorventie,
majr beteekenl niet een volkomen
terzijde staan. Spanje is op zijn hoe-
Ie en neemt aandachtig de gebeurte-
ilssen waar aan zijn grenzen en op
ie zeeën, die zijn kusten bespoelen.
De derde phase wordt gekenmerkt
door de moeilijke omstandigheden,
waarin wij den vrede in stand hou
den. Wij moeten daarom eensgezind
zijn. opdat wij te allen tijde het va
derland, wanneer dat noodlg is, weer
redden, zooals wi) het reeds eenmaal
gered hebben. Mijn regeering heelt
lot taak alle strijdmiddelen van Span
je te versterken, want een oorlog
kan men niet improviseeren, Heel de
arbeid van een volk moet er voor
gebruikt worden. De wereld moet
zien, dat wij sterk, eensgezind en vol
•erlrouwen zijn. geruchten mogen
haar geen aandacht.schenken. Toen
onze officieren naar het Russische
front gingen, inf men hun wapens
als de onze. Hun geest was Spaan-
sche geest. Ik bezoek thans vele
Spaansche sleden en dorpen en ver
kondig de waarheid, eensgezindheid
en discipline, opdat het vaderland
van denzelfden geest vervuld moge
zijn, als het front Onze politiek is
een zuiver Spaansche. Wij vergelen
ais menschen van eer niet de me
nigvuldige bewijzen van vriendschap,
maar desondanks verliezen, wij niet
de realistische feiten van ons vader
land ui; het oog.
Mannen van 18-35 jaar moeten
zich melden voor den arbeidsinzet
Uitgezonderd o.a. ambtenaren van Rijk en gemeente,
publiekrechtelijke lichamen, N.S., P.T.T., Ned Bank
'sGravenhage. 7 Mei. In het
Verordeningenblad i; opgenomen e#n
beschikking var. dei: Rijkscommissa
ris voor het bezetfc Nederlandsche
gebied fcommissari--generaal voor
bijzondere aangelegenheden) betref
fende de verplichting tot aanmelding
7oor den arbeidsint'
Hierin wordt bepial I:
l.
1. Alle mannen SnSden leeftijd van
16 tot 35 jaren. di«wonen in het be
zette Nederlandscoi: gebied en die
niet behooren tot de onder 2 genoem
de personen, moeten zich aanmelden
bij hel voor hun woonplaats bevoeg
de Gewestelijke Arbeidsbureau fin
het v.rvolg „arbeidsbureau" ge
noemd). resp. bij hut bevoegde bij
kantoor, In overeenstemming met bij
zondere oproepingen der arbcidsbu-
rcau's
2. De lot aanmelding verplichte per
sonen van Duitsche nationaliteit
moeien zich aanmelrien bij den Duit-
schen „Fachberatctvan het voor
hun woonplaats bevoegde arbeids
bureau.
3. De aanmelding geschiedt op een
bijzonder formulier dat beschikbaar
wordt .gesteld door de arbeidsbu-
reau's (bijkantoren).
(1.1 Van de aanmelding ingevolge 1
zijn vr IJ gesteld'
1. Personen van Di itsche nationali
teit, die in dienst :ijn van bureau's
van den Rijkscomr lissaris voor het
bezette Ned gebied, van het arbeids
gebied van de Nat^-Soe. Duitsche Ar
beiderspartij in Nederland, haar on
derdeden of aangespten'organisaties.
2. Personen van D ische nationali
teit. die in dienst /ijn van bureau's
der Duitsche Weermacht, der ..Waf
fen-SS". der Duitsche politie of van
den Rijksarbeidsdic-' st.
3. De ambtenaren en arbeidscontrac- 1
tanten van het Rok ilc provincies, de
gemeen ten en dc -.verige publiek
rechtelijke lichamen, alsmede de per-
BEGKAFENIS VAN STABCHEF DER S.A .VIKTOR L VTZE.
DE HOOGSTE DUITSCHE
ONDERSCHEIDING VERLEEND
In de mozaïkzaal van de nieuwe
Rijkskanselarij vond Vrijdag in te
genwoordigheid van den Führer de
plechtige partijbegrafer.is plaats voor
dei» bij een auto-ongeluk om Jiet le
ven gekomen Stabchef der S.A. Vik
tor Lutze. Minister ar. Göbbels hield
een toespraak, waarin hij het werk
en den persoon van den overledene
huldigde. Vervolgens wijdde de Füh
rer woorden van herinnerïnu aanzijn
ouden medestrijder en verleende licm
als vierden Duitscher de hoogste
Duitsche onderscheiding, de „Ober-
ste Stufe des Deutschen Ordens".
TOESPRAAK VAN DEN FÜHRER
In zijn toespraak zeide Adolf Hitler:
In een tijd, waarin de oorlog zoo
smartelijke offers aan mannen en
vrouwen, ja helaas zelfs aan kinde
ren, van ons volk eiseht, draagt de
Nat.-Soc. Partij een bijzonder zware
last aan bloedoffers. In alle forma
ties van het leger, de marine, het
luchtwapen en de Waffen-SS slaan
de leden en aanhangers onzer bewe
ging en vervullen daar op de meest
voorbeeldige wijze hun plicht. Te be
ginnen bij den Nat.-Soc. Rijksdag
tot de rijpe lichtingen van de Hitler-
jugend liggen de getallen der dooden
onzer beweging procentueeel ver bo
ven het gemiddelde aandeel van het
geheele overige Duitsche volk. Maar
niet alleen de oorlog eiseht mannen
en vrouwen van ons, ook vaak waar
lijk droevige slagen van het nood
lot, In het bijzonder voor mij is het
tragisch te moeten beleven, hoe bij
na ieder jaar de een of andere on
vervangbare strijder en medevormer
van ons nieuwe Rijk wordt wegge
roepen tot de schaar dergenen, die
ons de dichter van hel nationaal-so-
cialistische revolutielied in den geest
doet begeleiden. Na het vliegtuigon-
Keuringen Waffen-SS, Legioen en Landwacht
Bij onze Vrijwilligers. Met hun pantserwagen dringen de jongens
als een der eersten de vijandelijke stad binnen
SS PK Grünert-O-H-P m
liet S S.-Eruitzkommando Nederland
deelt mede: Nederlanders van arisch
bloed, in den leeftijd van 1745 jaar
(ook gehuwden), die lichamelijk zoo
wel als geestelijk goed ontwikkeld
zijn en zich geheel kunnen geven aan
de Glschen, die de opleiding hun stelt,
kunnen zich bij de genoemde adres
sen vervoegen, teneinde gekeurd te
worden.
Bij dc onderzoekingen woVden ook
alle gevraagde inlichtingen ver
strekt met betrekking tot de verzor
ging der familieleden, duur «der op
leiding, extra levensmiddelen voor dc
familieleden enz.
De aandacht wordt erop gevestigd,
dat voor de Vrijwilligers, die om be
paalde redenen in Nederland moeten
blijven dc mogelijkheid bestaat, hun
dienst te doen bij de Landwacht Ne-'
derlBnd of bij hot Wachtbataljon in
Amersfoort. Tijdens deze /keuringen
kunnen zich ook diegenen melden,
die tot de Germaansche- SS. in Ne
derland willen toetreden. Rotterdam.
11.5.43. 8—15 uur. Deutsche? Haus,,
Westzeedijk. Breda, 12.5.43, 815
uur, Restaurapat Modern, Markt
Goes, 13.5.43. S—15 uur, Café Centraal
Den Bosch, 14.5.43, 8—15 uur. hotel
„Noord-Brabant", Markt 45. Vcnlo,
15.5.43, 8—15 uur, Deutschcs,. Haus,
Egmondstraat 16. Arnhem. 16 5.43,
815 uur, Café Royal, Hengelo
17.5.43, 8—15. Café Modern, Spoor
straat 18. Zwolle, 18 5.43. 8—15 uur,
Hotel Gijtenbeek. Groningen
19.5.43, 8—15 uur. Concerthui?, Poele
straat. Leeuwarden, 20.5 43, 815
uur, Huize Schaal. Breedstraat
Amsterdam. 21.5.43, 815 uur, School
Tcpenweg 13 Utrecht. 22.5 43, 815
uur, N V.-Haus, Oudegracht 245
Amersfoort. 23 5 43. 8—15 uur.
Durchgangslager. Leusderweg. - Den
Haag. 24.5.43, 8—15 uur, Café „Den
Hout", Bezuidenhoulschcweg.
AA. Viktor Lutze 1
PK Halne-PBZ-R-P my
geluk, dat de onvergetelijke *en on
buigbare partijgenoot dr. Todt
van ons wegrukte, is het thans een
ngeval. dat de S.A. van haar
stafchef en mij persoonlijk van een
mij te uilen tijde trouw verbonden
man heeft beroofd. Wat over het al-
gemeene leven van dezen ouden na-
lionaal-socialistischen strijder gezegd
kan worden, is door den vorigen
spreker, die een van zijti oudste
vrienden was. reeds uiteengezet. In
1P25 lot '26 heb ik in Weslfalen voor'
de eerste maal den .S.A -leider Viktor
iitze leeren kon ren. Sindsdien heeft
ij met hem en xi.in gezin niet alleen
dc gemeenschappelijke strijd, maar
bovendien nog een diepe persoonlijke
Tiendsehap verbonden.
Tocli wil ik vandaag in de eerste
plaats den man herdenken, die zijn
eigen levenslot onvoorwaardelijk
heeft verbonden met het müne, die
r mU heel de lange jaren door een
trouw iuj onwr.kbaar strijdgenoot
ls geweest, dat ïk hem eens op een
bitter en sm. rlelijk uur als den
meest aangewezen man de leiding
S.A. gelooirle te kunnen toe
vertrouwen. Sindsdien heeft deze
man als een van mijn meest onver-
tuorbare volgslieden thans ter uit-
■oering van zijn opdracht de S.A.
gemaakt lot dat instrument, dal haar
staat stelde al de groote taken te
rvullen. die ik haar in den loop der
jaren heb moeten opleggen.
Mijn stafchef dv: SA Viktor Lut-
ls lijdena zijn leven soldaat ge
nest 7.iin, op grond van deze ge-
ndhcid tegenover mij vaak uitge
sproken vurige we-scb zelf nog naar
front te mogen gaan, kon ik niet
inwilligen. Ny heefl hij desondanks
den dood gevonden, die aan zijn sol
dateske leven ce: mannelijk einde
cft. Ik wil je. ir.jjn waarde Lu'.ze,
namens de beweging, de S.A. en het
geheele Duitsche - alk thans voor je
Irouwe strijdersci tp mijn dïepsten
dank uitspreken, fit de geweldige
orsteling. waarti. wij ons bevinden
jouw- ie1
'n ryk a;
datgene te voor
ais doel ee;::. l<
waarvoor wij ti
heilig geloof
hebben
ar.dcn i
door
heeft gehad, zal
ai kotnen. wal ons
kander bracht en
illen jaren in een
uiterste overgave
reden' 'iet tegen zijn vij-
tgen kracht bc\ eiligde.
-on sgemeenschap ge
dragen GrootDu tsche Rijk. In de
latere annalen dc:' feeschicdenis zal
dan de naam var. den stafchef Vik
tor Lutze voortlrven als van een
mede-opric'hter va:, het nieuwe Rijk.
Ik geloof aan de hnogste Orde, die de
partij te schenker heeft, geen waar
diger bclcekenis voor de toekomst te
kunnen geven, dail haar te verlee-
nen aan de eerste wegbereiders van
het nieuwe Rijk er daarmede ook aan
dezen overledene Zij wordt daardoor
In het bijzonder geadeld voor al de
genen, die de eer zullen hebben
haar eens in leven te mogen dragen.
Bijna alle toonaangevende mannen
van de nat. socialistische partij, van
den staat en de Weermacht, het ge
heele „Führerkorns" der SA. als
mede vertegenv. ootdigers van de
verbonden en bevriende naties waren
aanwezig en bewesen den doode de
laatste eer.
soncn, die in dienst zqn bij de Ne
derlandsche spoorwegen. bij bet
staatsbedrijf der P.T.T. en bij de Ne-
dcilandsebe Bank.
4. Leden der voormalige Nederland
sche Zee- en Landmacht, voor zoover
zij krachtens de bekendmaking van
den tVeermachtbrvelhebber in Neder
land van 29 April 1943 onderworpen
zijn aan de terugroeping in de krijgs
gevangenschap.
5. De personen, die reeds ingevolge 9
der beschikking no. 30 1943 betreffen
de de sluiting van bedrijven, tot aan
melding verplicht zijn.
C. Geestelijken, alsmede personen, die
lol een orde behooren.
(2.) De Rijkscommissaris voor liet be
zette Nederlandsche gebied (Commis
saris-Generaal voor bijzondere aan
gelegenheden) kan andere vrijstellin
gen van de verplichting tot aanmel
ding ingevolge 1 toestaan.
3.
1. De tol aanmelding verplichte per
sonen dienen in beginsel persoonlijk
op het arbeidsbureau (bijkantoor) te
verschijnen en op verzoek alle nood
zakelijke bescheiden over te loggen,
alsmede alle vereischte inlichtingen
le verstrekken.
2. Voor zoover lol aanmelding ver
plichte personen op arbeidscontract
werkzaam zijn, moet dc werkgever
de verklaring van den lot aanmelding
verplichten persoon betreffende den
duur van de arbeidsovereenkomst op
het formulier bevestigen door zijn
onderteekening en evefttuecl door
een firmastempel
4.
1. Tot aanmelding verplichte perso
nen en werkgevers, die in strijd han
delen met de bepalingen dezer be
schikking of trachten deze te ont
duiken, dan wel opzettelijk of dobr
schuld onjuiste opgaven verstrekken,
worden gestraft volgens artikel 4 der
verordening no. 16 1943. voor zoover
niet op grond van andere bepalingen
een zwaardere straf is verbeurd.
2. Uitlokkers. mededaders en mede
plichtigen worden op gelijke wijze
gestraft als de dader
„Hij die voorgaat"
•^Hilversum, 8 Mei. De pers
dienst tan den Nederlandse hen
Omroep meld*.: Ter gelegenheid
van tien 49sten verjaardag van
den Leider zendt de Nederland
sche Omroep op u Mei van
19.00—19,45 uur over den zen-
dsj- Hilversum II onder den ti
tel „Hij die voorgaat" een be
langwekkend klankbeeld uit. da:
gewijd is aan het leven van de
zen me; hart en ziel zljnden
Nederlander.
HET SPEL MET DE EMIGRANTEN.
BOUILLONBLOKJES. THEESURROGATEN
EN AROMA'S DISTRIBUTIEGOED
In het heden verschenen verorde
ningenblad ls opgenomen een be
schikking vau den secretaris-generaal
van het Dejiortement van Landbouw
en Vlsschenj ingevolge de dlstrlbutie-
wet 1939 betreffende de ötstrlebutie
vod bouillonblokjes. aroma's e.d.
Daarin wordt .het volgende bepaala:
Bouillontabletten. bouillonblokjes,
bouillonkorrels, bouillonpoeder en
bouillonpasta In den ztn var. hot
vlcesch-extractcnbëslurcxtracttablei-
ton, extractblokjes, excractkorrels. ex
tractpoeder. extrnctpssta. soeptablet
ten, soepblokjes, socpkorrels. soep
poeder. soeppasta, soep gedroogd of
soeu in drogen vorm. jus tabletten.
JusolokJcs. Juskorrels. Juspoeder. Jus-
pasta. vloeibare Jus. spijsaroma, soep
aroma. spijs- en soepa:oma. plan
tenextract, pikante saus. ketch-up en
gedroogde soepgroente, zoomede alle
producten, welke kunnen dienen of
welke zouden kunnen worden ge
bruikt ter vergrootlng van olie-, rc-t-
of botervolume of ter vervanging van
olie. vet. boter, botersaus, room. sla
saus of mayonnaise, alsmede thee-
surrogaten. zoomede alle producten,
welke kunnen dienen of welke zou
den kunnen worden gebruikt om op
thee oj theesurrogaat gelijkende
dranken te bere.den. worden aange
wezen b!s distributiegoederen in den
x!n van artikel 4 van de distributie-
wet 3939.
Boter 13 en 17 ruilbaar
tegen rantsoenbonnen
Aangezien de geldigheidsduur van
de bonnen ..boter 13A". „13B boter".
..boter 17A" en „17B boter" op Maan
dag 10 Mei afloop; en de moge
lijkheid bestaat, da*, nog niet alle
verbruikers op deze bonnen boter,
margarine, run civet ot bak- en
braadvet hebben kunnen verkrijger-
kunnen zij. die genoemde bonnen
nog in hur. bezi: hebben, deze van
Dinsdag 11 tot en met Zaterdag
15 Mei as. bij tie plaatselijke dtstri-
butSeciensten inwisselen tegen rant
soenbonnen voor boter, welke zooaN
bekefiQ eer. onbetvkten geldigheids
duur hebben.
AMERSFOORT
Eve
Ris
oud
in parken en plantsoenen beschik
baar gesteld voor de voedselproduct le.
Hei. nnntal vollckiuintjcs ls toegeno
men In den plnnwoengordel en ga-
7-oiis .van „Goed Wonen" is elk on
bebouwd plekje grond productief ge-
mnaki. De schooljeugd In onze stad
bewerkt ijverig de schooltuintje.*,. De
Vereen. v»ii Kmdorwerktutnen heeft,
zooals elk Jaar geschiedt, een terrein
aan den Ouden Bocstcrweg Ingericht,
waar schoolkinderen Individueel een
stukje grond bewerken, waarvan z.11
de opbrengst mogen behouden. In
dezen lijd. nu alles voor de voedsel-
Eroductie moet worden Ingezet, rolt
et aanbeveling verdienen de kinde
ren b.v. schoolsgewijzc een stuk
grond tc laten besverken, wanrdoor
gemeensehaji-sevoel word; aange
kweekt en de kindereu het besef
wordt blJgebJ.tebt Iets voor dc volks-
gemeenschap :e doen.
goede
nrlieold.
de burgem
initiatief gi
schooljeugd voor onze voedselproduc
tie in te zetten. Dit ls teven* van
groote paedagogiMThc waarde. i.
'i.'t Jaar godsdienstonderwijzer In
onze stad. Woensdag 12 Mei zal
het 25 Jaar geleden zyn. dat de heer
DJ. v <1 Helde ln dc Gas', huiskerk
door D* Pannebakker tot het werk
van godsdienatonderwilzer der Ned.
Herv. Gemeente :n onze stad werd
ingeleid. M;j was opvolger van wijlen
den heer K. Teellug. Na geëxamineerd
te zijn door de rfas>!« Dokklim <d«
heer y. d. Helde Is In Btirnm iFrie:--
lanrfl geboren, was hij 9\-f. Jaar
godsdfenstonderwem in Twijzeler-
Itelde til Friesland in onze stad Is
de heer v d Helde, ook bulten ker
kelijke kringen, geen onbekende. Ais
r voormalige Cr.r. Hlst.
h(j eenige jaren in he;
ren op. Ann tien openba-
icholcn geeft hij gods-
vilGedurende 25 Jaar
eiken Zondagmorgen als
in de Oasthuiakerk op.
"ruw Is het werk van den
or hel godOdlëTUtSg leven
Unie''trad
openbare I
voorganger
Een kwart
JubilarLs i
zal bijdragon tot i
wenschte harmonie in de betrekkin
gen tusschen Polen cn dc Sovjet-
Unie of tusschen de geallieerde lan
den In het algemeen".
Verklaring van Litwinof.
Do Sovjet-ambassadeur Litwinof
heeft een bezoek gebracht aan hel
Amerik. Staatsdeparlement om af
scheid te nemen. Tegenover verslag
gevers verklaarde hij dat hel juiste
tijdstip van zijn vertrek hem nog niet
bekend was. Hij verwachtte echter,
dal hi) spoedig vertrekken zou Lit
winof weigerde een commentaar te
geven op de Moskousche missie van
Davies.
Opmerkelijke verklaring van Wysjinsky
Indirecte bevestiging van den moord van Katijn.
Waar zijn de l1/: millloen Polen in de Sovjet-Unie
De plaatsvervangende commissaris
van Buit.enland.iche Zaken Wysjins-
ky heeft op 6 Mei voor vertegen
woordigers van de Britsche enAme-
rikaansche pers te Moskou een ult-
■oerige verklaring afgelegd over de
PoolschSovjet-Russisch? betrekkin,
gen, die eenig licht werpt op de dra
matische tragiek van hei Polendom
in de Sovjet-Unie,
\Wsjinsky probeert te bewijzen, dat
de Polen, die na de ineenstorting van
Polen in de Sovjet-Unie zijn geko
men, de weldaden der Sovjet-rc-gee-
ring met ondank hebben beloond. Zoo
heeft het op Sovjet-gebied krachtens
het verdrag met dc Sikorski-groop
gevormde Poolsche leger geweigerd
naar het Sovjet-RussischDuitsche
front te gaan en aan den anderen
kant hebben de In de Sovjet-Unie
toegelaten Poolsche diplomatieke
vertegenwoordigingen de verdenking
gewekt sabotage en spionnage 1c ple
gen. Onder deze omstandigheden was
dc Sovjet-regeering gedwongen xanc-
ticmaatregeien te nemen, die deels
hebben bestaan in gerechtelijke von
nissen. deels in deportaties, deels in
het niet verstrekken van levensmid
delen voor de militaire formaties.
Zoo deelde Wysjinsky o a. mede. dat
sedert 1 April 1942 nog slechts 44.000
man van het oorspronkelijk 96 000
mar. sterke Poolsche leger levens
middelen hebben gekregen. Het aan
tal Poolsche officieren, dat dan voor
de nieuwe/ Poolsche formaties kon
worden gerecruteerd. bedroeg slechts,
aldus Wysjinsky 2630, omdat er niet
meer te vinden waren. Hierdoor
wordt, naar Duitsche opvatting, van
toonaangevende Sovjet-zijde toege
geven, dat de overige 10.000 Poolsche
officieren verdwenen zijn, m a w de
moord van Katyn. waar deze 10 000
militaire personen zijn gevonden,
wordt indirect bevestigd. In de ver
klaring van Wysjinsky is ook de pas
sage opmerkelijk, waarin hij zegt, dat
alle beweringen, dal de Sovjet-auto
riteiten de Poolsche staatsburgers,
wier aantal niet groot was, belet zou
den hébben de Sovjet-Unie te verla
ten, onjuist zijn. Hiertegenover staat,
naar van toonaangevende Dui'sche
zijde wordt verklaard, dat volgens
Poolsche mededeeling het aantal
Poolsche burgers, da', vermoedelijk
in de Sovjet-Unie is. minstens ander
half millioen bedraagt, onder wie
zich niet minder dan 4001)00 kinde
ren hebben bevonden. Wanneer
Wysjinski verklaart, dat nauwelijks
meer dan 12.000 Poolsche burger.? de
Sovjet-Unie hebben verlaten cn wel
in verband met dc evacuatie van
Poolsche 'soldaten naar Iran. kan
men terecht de vraag stellen: wnt is
er dan van de overigen geworden?
De verklaring van Wysjinsky laat er
geen twijfel over beslaan, dat Katyn
een uiting is van een principe, dat
nog veel vreeselijker bijzonderheden
doet vermoeden, dan men totdusvpr
kon veronderstellen.
Racz.vnski antwoordt
De door de uitgeweken Poolsche
regeering als minister van Buitenl.
Zaken aangeduide graat Raczynski
heeft geantwoord op dezr verklaring
van van Wysjinsky. Hij deelde mede.
dat de Sovjet-verklaring „niet zeer
Vergunningen ingevoerd
bij den handel in visch
In den vischhaudel komt 'net veel
vuldig voor.'dat groot- ea. kleinhan
delaren zich op eikaars terrein be
geven. hetgeen n:et bevorderlijk :s
voor een gezonde ontwikkeling van
dezen tak van handel en een be
hoorlijk toezicht op de naleving Tan
prljB- en verdeelinesvoorscfcriften ten
/.eerste belemmert Teneinde de zoo
noodzakelijke ordening -in den visch-
handel te bereiken, is :n het 8 de
zer verschenen Vcedseivoorztenlngs-
blad een verordening afgekondigd
-.au liet bedrijfschap voor visscherij-
productert. waarb:1 met, ingang van
een nader cioor dit bedrijfschap 'e
bepalen tlt.um de uitoefening van
den Kroot- en kleinhandel ln visch.
schaal- en schelpdieren mnrkt-
en straathandel hieronder begrepen
alsmede de uitoefening Tan het
bedrijf van tu;schenpersoon :n den
vlschhande'. afhankelijk wordt ge
steld van een vergunning. Belang
hebbenden kunnen zich uit een of-
ftcleele mededeeling van nadere bij
zonderheden op de hoogte stellen.
PREDIKBEURTEN
AMERSFOORT. Ncd. Herv. Kerk.
St Jorlskerk: 10 u. Ds. Groenewsg
(Hilversum). Jeugddienst 3 u. D>-
Gerritsen. Nieuwe Kerk: 10 u. de
heer van Willigen v. cl Veen (hulppr.
te Biwnu. D» Vnn den Berc,
Voorbei'. II. Avondmaal. - - Emma-
Kerfc: io u. Ds. Dönsnelmann. 5 u.
De. Blok, Bcrgkapel. (Thorbecke-
pleln 1): 10.30 u, D*. Westen burg
(Hl)versumi. Kapel Zon en Schild:
10 u. Ds. NauT.a. Gasthulskerk:
10 u. de heer vim der Helde. Rust
hui» ..Dl- Lichtenberg": 3 u. 1>„
Dönw-elmanii. Klndeikerkenwijk-
geb. Bethel 10 u. Geb. Het Sluis
je 10 u Wijkgeb. (L. Costcrpl. 14)
10 u. -- Jongerenciiensi: Kerkgcb,
11 V i Appelweg 16) 11.50 u. C-cr.
Kerken: f, Vrouwestrnai.: 10 u. Ds E.
T v. (I. Born. 5.30 it.Ds. B. Holwerd».
Holwerd».
BornV' D
Dn. E T
10
Hen i
Heil
Hnvl
d.
gelujul Ver
10 30 u Ds O.
Doopsgc/. C5(
Goeses. Lutht
Ds. De Jong):
Geb Sierkunst'
Mts. Vrije Ev
Verlos-
t Adjudant, j, Lac-
Vri)/.. Hervormden:
7c*tml1se van R'dam.
rn 10.30 u. Ds. S.
rsche Kerk: 10.30 u.
Vrije Kath. Kerk.
10.30
Gezongen
Langesti'.
Br. H. F. KI aren beek
van Utrecht 4 I Br W E. v. Pctc-
gem van Utrecht Oerof gem.,
Stooveatiaaf 10 u. en 5 u. Dien:
Remonstrantsche Gem. 10.30 ti. Dr R.
Miedema Ger Kerk iH.V): 10 u.
Ds. M. rokkema. 5 u. Geen Dienst.
VERTREK VRIJWILLIGERS
GERMAANSCHEN LANDDEBNST
Het nieuw contingent Vrijwilli
gers voor dett Germaanscbcn Lanc-
dienst zal 25 Juni a.s. naar dc Ne
derlandsche kampen in het gebied
Dar.rig-We.i- Pruisen vertrekken.
Jongens er. meisjes van 1438 jaar
kunnen aicli to: uiterlijk 15 Mei aan
melden aan het adres: Mgr. van tio
Weteringstraat 118 te Utrecht,
Om ^feuilleton
DE WISKOTTENS
RUDOLF HERZOG
„Waarschijnlijk alleen, omdat ik
niet zooveel te denken heb als Gustav
bijvoorbeeld."
„Neen, zee, dat ls het niet. Het is
omdat ie gedachten ook boven het
kleine Barmer gedoe uitvliegen
„Uitvliegen?"
„Eeuwig diezelfde sleur, die vreese-
li.ike nuchterheid den godganschelij-
ken dag, en 's avonds die bicrplatheid!
Dat is toch geesldoodend!"
„Jc z.iet het met verkeerde oogen.
Als je het juiste standpunt maar weet
in te nemen, zie je leven, ccn dui
zendvoudig kloppend leven."
„Zie jij het?"
„Ik zie hel. En ik ben er een deel
Een tijdlang liepen ze zwijgend
naast elkander voort Totdat op dc
hoogte de straatweg uitliep in het
veld. waarachter het bosch lag. Wit
in zijn dichte, fijne sneeuwfoedekkïng,
geheimzinnig blinkend >n den mane
schijn, zoo kronkelde het pad ver
heen naar hel donkere dennenwoud,
dat het geluidloos opzoog.
i Je heen. jongen'
open plek. Nu.
xrdftl Barmen."
beiden omia
en hun
i het t
•- licht, zooèlat zij dc 'nu:
konden onderscheiden en
ls der kerken en als een
n masten, dc donker oprij-
ihoorstccncn. Als in een
i-illg geborgen »g daar het
dc tor
woud
zer.de
schelp
dorp
Paul WiskoU :i sprak het uit. Zijn
^u'? op den vadorlijken bodem
bracht hem in vervoering, Ewald
Wiskotten schudde het hoofd. „Dio
zwarte Wupper kan ook Jij niet weg
maken."
„Die zwarte Wupper is dc zegen
van T dal. Goddank, dat ze zwart i?
„Dut is loeh een wonderlijke opvat
ting. Mijn schoonheidsgevoel gaat ten
minste uil naar het heldere en
rei/ie!"
„Als dc Wupper helder cn rei»
was, zouden de menschen in het Jal
lui cn liederlijk zijn. De zwarte kleur
is het eereteeken, dat de menschen
haar en zichzelf gegeven hebben Het.
beteekenl: hier word' gewerkt, hier
wooi.t 'n aYbeidend '.olie, hoeden af'."
„En waar blijft de poëzie* ik houd
het hier niet uit,"
(Wordt tor-olgd).
