Pact van Drie volkomen ongeschokt
AMERSFOORTSCHE COURANT MAANDAG 13 WINTERMAAND (DECEMBER) 1913
E cpcditic-Husch over liaar ervaringen.
Nederlandsche archeologen in de Oekraïne
Interessante vondsten
in grafheuvels
is
ut rijke ervaringen
Het A.NP heeft
i onderhoud gehad
dezer dag'
met dr. B<
van zijn ln de Oost
opgedane ervaringen to weten te ko-
m'en. Dr. Bursch vertelde, dat hij
was uitgenoodigd door den Com
missaris-Generaal van Dnjoprope-
trowsk. Hiertoe verleende hut „Ah-
nenerbc" te Berlijn, het bekende
Germaansche instituut van de S S,,
haar bemiddeling. Nadat hij deze
uitnoodiging had annRcnomen, werd
door de zorgen voor rekening van de
studiën fdccling der Nederlandsche
Oost Compagnie (later het Neder
landse!) Oost Instituut) een expeditie
uitgerust en vertrok dr. Bursch,
de het
W,
de Boone to A:
Meer te Arnhem, naar het dorpje
Solonjo, 40 km. ten Zuidwesten van
Dnjepropetrowslc.
„Wat was de aanleiding tot deze
uilnoodiging?"
„De aandacht van den Commissa
ris-generaal was gevallen", aldus dr.
Bursch, „op cenige grafheuvels, en
hij hoopte, dat deze de stoffelijke
resten van Goten zouden bevatten,
die als eerste Germanen de Oekraïne
omstreeks het begin onzer jaartel
ling hadden veroverd. In die ver
wachting werd men teleurgesteld.
Goten werden daar niet aangetrof-
ien. De drie grafheuvels dateerden
n.l. uit veel vroegeren tijd. twee uit
den Bronstijd <1000 v.O.j.) en één uit
den tijd der Skylhcn, die vanaf ROO
tot 300 v.o.j. in dc Oekrajina leefden.
Eén dezer heuvels was ongeveer 5 m.
hoog, en had een doorsnede van 70 m.
In dezen heuvel werden vier bijzon
der goed verzorgde graven vastge
steld. Van ieder dezer graven was
dc heuvel belangrijk opgehoogd en
vergroot. Zoo'n graf bestond uit een
rechthoekige kuil in den bodem van
den heuvel, van boven bedekt door
houten balken en door een rieten
mat. Een tweede mat lag gewikkeld
om het lijk, dat met opgetrokken
kniecn, op den rug liggend, was bij
gezet. Soms waren dc wanden van
de grafkuil met kalk wit gemaakt,
terwijl de doode zelf sporen van roo-
de verf op het geraamte vertoonde.
Na deze vier hnofdgravcn. die met
elkaar ongetwijfeld in verband ston
den. was dc' heuvel nog enkele ma
len in bescheidener mate aan de zij
kanten vergroot voor latere graven,
die eenvoudiger van aard waren. De
tweede heuvel, vlak in de nabijheid
gelegen, bezat een groot aantal van
deze eenvoudiger graven. Telkens lag
de doode in gehurkte houding in een
eenvoudige en ondiepe kuil met
meestal oen of meer stukken aarde
werk bij zich. Het hoofdgraf van
dezen tweeden heuvel echter was
door een grootcn steen bedekt. De
heuvel was nauwelijks 1 m. hoog, en
veel kleiner dan dc eerste heuvel.
De derde heuvel tenslotte was weer
lager en kleiner en bevatte slechts
één graf, 2 m. diep Ingegraven on
der het. midden van don heuvel. Ook
deze doode lag weer in gehurkte
houding, dltmn.il waren de grafgif-
ten: bronzen pijlpunt, kraal, gouden
ring, te herkennen als Skythlsch,
De vondsten werden hier te lande
nader bestudeerd en kwamen dus
voorloppig voor dat doel in het
Rijksmuseum van oudheden te Lei
den terecht.
Nevel over den Dnjepr....
Een Decnsch S.S.-Oorlogsverslaggever
schildert hier het front aan den Dnjepr
en de vele kleine, maar felle tragedies
onder de Russische burgerbevolking.
nilng van den nevel
door de Sovjc
De hoofdwinst van deze onderzoe
kingen in de Oekraïne was echter
het leveren van het bewij--', dat toe
passing van dc in Nederland ont
wikkelde opgravmgsinethoden nj
Ockrainsehe otjeeten van grooti
warde is geweest voor de ontwik'
krling der Zuid-Russische archeolo-
gic Het is zeer waarschijnlijk
\ertclde dr. Bursch verder dat
olie drie onderzochte heuvels elkan
der opvolgen als graven van de be
woners dier streek, die onder in.
vloed der Skythen stonden, maar ei
reeds waren voor laatstgenoemde
stam. Die voorgangers zijn dc Kim-
meriërs geweest. Dc Kimmeriër,
wiens stoffelijk overschot bovenge
noemde grafgïften werd meegege
ven, heeft de Skythen vermoedelijk
nog zien komen, gezien de voorwer
pen, welke hij mede kreeg in 't graf".
„Werden er nog meer voorwerpen
gevonden?"
„ln hoofdzaak potten en ook een
schedel zijn nog naar hier gezon
den", aldus dr. Bursch. „De voor
werpen worden spoedig hier ver
wacht; om nader bestudeerd te wor
den om dan in bruikleen tc worden
gegeven aan het Rijksmuseum voor
Oudheden te Leiden."
Dr. Bursch sprak als zijn meening
uit. dat deze reis naar de Dnjepr-
bocht, behalve de opgedane ervarin
gen, als winst heeft opgeleverd, dat
voor het eerst en met succes, ln Rus
sische aarde nieuwe opsporingsme
thoden zijn toegepast, welke in Ne
derland ontwikkeld werden en dc
wetenschap verder kunnen brengen.
Het betreft hier dus een Nederland
sche bijdrage tot ontwikkeling der
archeologie.
Kerstpakketten voor de Nederland
sehe Vrijwilligers, die aan de fronten
staan. Duizenden Kerstpakketten
worden thans in Den Haag voor de
Nederlandsche Vrijwilligers gereed
gemaakt- De pakken worden voor
de verzending keurig opgestapeld
CNF/Meijer/Pax m
S.S.-P.K. -
koude
wind
veegt
door de boomen c
ip den
sleilen oever cn
ritselt
door de kale b
takken. De ncvi
•1 ligt
dicht over den s
trooin,
SUCCES VAN EEN FRÏESCH
TOONEELSCHRIJVER
De meeste tooneelstukken va
Frieschen oorsprong worden slechts
opgevoerd in het „Heitelan" zslf en
in de „Selakippen om uteris". Een
uitzondering vormt het werk van
den heer R. Feenstra, wiens eerste
ling „Als de klok waarschuwt" het
vorige seizoen bij het gem, theater,
bedrijf te Amsterdam ten doop werd
gehouden en van wicn dit seizoen
zijn nieuwste stuk ,.Het hoedje van
Martus", bij „Het vereenigd tooneel"
een opmerkelijk succes wist te boe
ken.
mensehen? Het vochtige
haar en de bezweete
borstelige koppen glan
zen in het kaarslicht als
zij verhalen van de wan
ordelijke, radelooze
vlucht, het lawaai i
geschreeuw van plunde-
rende Sovjet-soldaten,
luipen. Dc stooltroep- die door de hutten stor-
lcidcr, die ver achter de
ïlische stellin-
k aravaan der
vond en hen
icn met zware laarzen,
het geluid van geweer
kolven op weerloos
vleesehDe officier
die in de verte aan de
wolken schijnt te han
gen. In het Zuiden flit
sen nu en dan lichtende
de bevrijding heelhuids huivert als hij dit alles
door de wouden naar de hoort.
Duitsche stcllii
iracht, staat voor den
ompngnie-chef. Deze
nenschcn waren niet
net de anderen meege-
rokken. toen de Duit-
schors den anderen
icvcr verlieten en zou-
t door de Sov-
jevoerd worden,
iep hen
den
guiten !s het donker
geworden. De kogels
der Sovjets pletsen in de
stammen der boomen,
die als zwarte schadu
wen aan den stcilen
oever staan. Men ziet
het mondingsvuur der
toen de stoottroep hen tegenstanders en onmici-
Met sehitte- deilijk zwiepen de felle
nde oogen schildert de flitsen onzer machinege-
fi -ior het verloop van weren naar den over-
M vcrmètclen tocht kant. Tijdens de korte
bloed drupt van zijn stilte, waarin slechts het
wonden arm. maar spookachtige geritsel
uraan" denkt hij niet! van vallend rijp hoor-
f)r' Rti'sca 'vertellen "oaar is> knarst plotsc-
n de menschenjacht in -in" de sneeuwEen
dorpjes en over de ambulance-wagen' Het
nkere wegen Kniï Roode Kruis in den
;n zich een duidelij- vel schemert als
r beeld van den angst bloedende wond aan
orstellen dan bij deze ziide van den wagen.
0c uewonde onderofficier stapt in. kijkt voor een laatste
maal naar hst Dnj'eprfront en zegt zacht: „Als nu de
geschiedenis plots stil bleef staan, als een uurwerk en
wanneer dan na onnoemelijk lange tijden iemand hier
verdwaalde hij zou nóg kunnen zien, da» hier eens
oen v/al stond, waartegen een geweldige, verwoestende
zee tevergeefs aanrende".
S.S.-Oorlügsvorslaggever rlr. KrLstian Zarp,
(Denemarken).
KERSTGAVE 1943
De Secr.-Gen. van het departe
ment van Sociale Zaken heeft goed
gekeurd, dat ook dit jaar weer de
gebruikelijke Kcrstgave wordt ver.
strekt. Voor het ontvangen hiervan
komen in aanmerking alle personen,
die krachtens de Rijkssteunregeling
steun ontvangen, voorts de onder,
steunde kleine zelfstandigen, behoo.
rende tot de zoogenaamde A-groep,
de ondersteunde kleine tuinbouwers
en boeren, w.o. ook de steun genie
tende kleine boeren boven 66 jaar.
Evenals verleden jaar is het steun
bedrag gesteld op 25 van een week
steun, waarbij de week van 12 tot en
met 18 December het uitgangspunt
voor dc berekening vormt. Deze zal
zoodanig moeten geschieden, dat
25 ','n wordt gegeven van de werke
lijke uitkeering (waarin begrepen
een evcntueele brandstoffenbijslag)
welke de ondersteunden over even-
genoemde week verkrijgen.
De Kerstgave mag ook worden ver
leend over eventueele niet uit arbeid
verkregen inkomsten, die ten volle
op het steunbedrag ln mindering be.
liooren te worden gebracht. Voorts
strekt zij zich mede uit tot den extra
bijslag, welke in sommige gevallen
aan inwonende kinderen wordt uit
gekeerd.
Ook zij helpt mede aan de overwinning.
Naast harden en zwaren mannenarbeid
zijn er in de oorlogsindustrie ook
bezigheden, welke door hun fijnheid
meestal slechts door vrouwen verricht
kunnen worden. Talrijke meisjes, huls
vrouwen en ook moeders hebben zich
vrijwillig aaneengeschaard, om het
strijdende front ook door haar mede
werking te steunen. Het wikkelen van
spoelen voor meetapparaten, De hier
gebruikte draden zijn half zoo sterk als
vrouwenhaar Orbls/Holland/Pax m
Oskar Messter, nestor der Duitsche film
Zijn carrière begon in
na een reparatie
(Van don C.D.-corrcspondenl.)
Het was in 1895. dat de eerste film
naar Berlijn kwam De gebroeders
Skladnnowsky brachten voor duur
geld een „cinematografische voor
stelling" op het programma van hel
ook toen al beroemde varieté-thea-
..Wintergarten". Reeds na enkele
dagen echter draaide het projectie
apparaat in de soep; de jonge Mess
ter mocht het repareeren. De Skla-
danowskys gaven hem tevens half
schertsend opdracht, iets beters te
construeeren. Messter levsrde binnen
korten ttjd ten projectie-apparaat af,
dat zoo goed voldeed, dat hij er bin
nen een jaar zeven en vijftig van
verkocht. Dit waren de eerste toe
stellen. welke voorzien waren van
een Maltezer kruis, dat zïoh tot op
den huldigen dag heeft weten te
handhaven.
Zelf aan het filmen.
Messter. die op deze wijze in het
bezit was gekomen van contanten,
sloeg nu self aan het filmen. Dat
was in 1896. In zijn herinneringen,
welke hij ter gelegenheid van zijn
70.sten verjaardag het licht deed
zien. vertelt hij interessante bijzon
derheden uit de prille jeugd van de
film. De ondirnemer was opname
leider aan regie dacht geen ster-
■eling cameraman, draaibcek-
schrijver. productieleider, kortom
alles tegelijk. Desondanks echter was
niet hij de machtigste man, maar de
..Sonnenkieker". Deze dignitaris
hield de zon. toenmaals de eeenige
lichtbron, in de gaten en schatte, of
het lang genoeg zou duren eer er een
wolk voor schoof, om een bepaalde
scène te draaien of niet. Vooral,
wanneer de wind de wolken langs
het uitspansel joeg en er strikt ge
nomen van ieder gat in het wolken
dek moest worden geprofiteerd, ver
giste de man zich nogal eens, wat
clan tot de noodige relletjes leidde.
Voor den opnameleider kwam het er
intusschen op aan, zoo snel mogelijk
te werken, want om de zooveel uur
was de stand van de zon dusdanig
veranderd, dat de décors afgebroken
en opnieuw gesteld moesten worden.
Technische problemen.
Om in dit euvel te voorzien, ont
wierp Messter een vlot, dat hij op 't
Rununelsberger meer bij Berlijn wal
de laten bouwen, teneinde zijn „stu
dio" niet de zon mee te kunnen laten
draaien. Ondertusschen had hij ech
ter een anderen inval. Hij huurde de
vierde verdieping van het perceel
94A in de Friedrichstrasse en liet
daar vier 50-ampère booglampen
aanbrengen. Zoo werd de vermaarde
Berlijnsclie Filmwijk gesticht. De
koolstaven der bollampen vertoonden
vrijwel evenveel kuren als voordien
de wolken en de zon. Oskar Messter
begon zijn productie met de speel
film „De kus op het bal-masque" en
met het reclamefilmpje „Baadt
thuis". Belde rolprenten hadden een
ler.gte van niet minder dar... acht
tien meter, maar niettemin trokken
zij ui het Apolio-Theater wekenlang
volle zalen.
Het eerste journaal
Rusteloos op zoek naar iets nieuw,
organiseerde hij eenige jaren later
een volledige filmexpeditie, teneinde
voor het eerst een actualiteit te fil
men. Als onderwerp koos h(j het bal
van de bultenlandsche pers. in nor
male tijden een der belangrijkste ge
beurtenissen in liet Berlijnsche uit
gaansleven. De prémière -van deze
film gingprecies een jaar later
op het volgende bal van de buiten-
landsche pers. Het werd een dave
rend succes. Al betrekkelijk vroeg
kwam Messter tot de conclusie,
de film een groote stap verder zou
komen, wanneer men er in slaagde,
aan het beeld het geluid toe te voe
gen. Aan de mogelijkheid, het geluid
te fotografceren. heeft, hij zelfs nooit
gedacht. Hij zocht de oplossing in
een samenwerking tusschen film en
gramofoon. In 19Ö3 kreeg hij patent
op een uitvinding van een „inrich
ting voor synchroonIoopenae serie
apparaten en geluidsweergevers". Al
zijn films werden nu voorzien van
geluid. In den tijd, dat de stemme
film nog in haar kinderschoenen
stond, vervaardigde Oskar Messter
circa duizend geluidsfilms.
r~
Te Dresden overleed na langdurige
ziekte op 77-Jarigen leeftijd Oskar
Messter. de vader van de Duitsche
film, de „Duitsche Lumiere", zoo
als men hem heeft genoemd.
Messter had bijna zeventig paten
ten op zijn naam staan, uitsluitend
en filmgebied. Hij heeft de eerste
Berlijnsche bioscoop geopend. Hij
bracht het eerste Duitsche film
journaal uit. hij legde den grond
slag voor hel vermaarde Berlijn
sche „Film-V;ertel", de filmwijk
aan het Zuidelijke eind van de
Friedrichstrasif. Hij mankte dc
eerste films bij kunstlicht, hij ont
dekte Carl Friihlich, Henny Forten,
Emil Janniugs Hij stichtte de film
maatschappij, waaruit later de
machtige Ufa is gegroeid.
Oskar Messtcr was een kunste
naar. maar tevens een zakelijk ge
nie van de bovenste plank. Zijn va
der was opticien en nam hem in
zijn zaak op. omdat hij zoo van
knutselen hield.
Victoria en haar huzaar.
Over de w jzc. waarop liet publiek
in den begir.n mei dc schimmen
op het witte doek meeleefde, vertelt
Messier in zi„ herinneringen een
aardig voorbeeld uit het jaar 1903.
Een keukenmeid heeft „haar soldaat"
ou visite, al., mevrouw plotseling ver.
schijnt en -ie brave landverdediger
in de provisiekast wordt gestopt. Me
vrouw ziet echter de rest van den
maaltijd, waarop de gedienstige haar
galant heeft onthaald, op tafel staan
en begrijpt all-s. Hce zij echter ook
zoekt, zij vindt niets. Ten einde raad
wendt ze zich rechtstreeks tot de
zaal: „Waai die man?" Doodsohe
stilte. Het publiek is solidair met de
gelieven en zwijgt. Maar clan klinkt-
er een stem: ..Kijk maar eens in de
provisiekast!" Hier moest de film
onderbroken worden. Dc beoscoop-
bezoekers onfiojtendeii een .helsch
kabaal. Niemand had aan de gramo
foon gedacht en woedend zocht men
den „verrader" van den soldaat.
VON RIBBENTROP Het Duitsche front
in het Oosten zal stormloop weerstaan
Ter gelegenheid van den tweeden verjaardag van het sluiten van het wapen-
bondgenootschap tusschen Duitschland. Japan en Italië, vond Zaterdagochtend een
plechtige bijeenkomst plaats, waaraan o.a. deelnamen De keizerlijk Japansche
ambassadeur Osjima. de ambassadeur van den fascistische republikeinsche regee
ring Anfuso, de diplomatieke vertegenwoordigers van de in het Driemogendheden-
pact verbonden naties en van Duitsche zijde als vertegenwoordiger van den Rijks
minister van Buitenlandsche Zaken Von Ribbentrop. de staatssecretaris van het
auswartige Amt Von Teengracht, verder Reichsarbcitsminister Seldte en de voo'-
zitter der vereeniging van „Zwischenstaatliche Verbande und Einrichtungen". S.S.-
Obergruppenführer Lorenz, alsmede talrijke vertegenwoordigers van Staat, Partij
en Weermacht.
Stlatsminister Meisner schetste de beteekenis van den 11 den December 1941.
Osjima legde den nadruk op den vastberaden wil van Japan om in onafscheidelijke
verbondenheid met Duitschland en Italië de wapens pas neer te leggen, wanneer
do eindoverwinning is behaald en Filippo Anfuso vestigde de aandacht op de hooge
idealen der staten van het Driemogendhedenpact.
Cultureele berichten
BEROEMDE BELGISCHE BOEKBINDER
CHARLES DE SAFBLANX OVERLEDEN
Een der meest vooraanstaande ver.
tegenwoordigers van de boekbinders
kunst. Charles de Samblanx is 5 De
cember te Brussel overleden. De
grootmeesters ln dit bedrijf, waarvan
de weiken het commercieel peil te
boven gaan. zijn uiterst zeldzaam.
De faam van Charles de Samblanx
was reeds .'edert jaren tol over de
grenzen verspreid. en er -vordt door
alle bibliofielen een verwoede jacht
gemaakt cp exemplaren, waarvan
de band de handteckening van
Charles de S3mblanx draagt.
De overledene werd geboren op
4 December 1E55. Reeds van zijn
prilste jeugd ai was hij in het vak
bedrijvig. Zijn leerjaren maakte hjj,
van 1S6S af. deor ln de werkhuizen
van Pierre Eer.haes. waarna hij de
hiding nam van het a'.c-lier Josse
Schavije. dat toen een der meest be
roemde boekbindersbedrijven ln Bel
gië was. In 1909 toon de moderne
kunstopvattingen ook 't domein der
decoratieve kunsten beïnvloedden,
slaagde de Samblanx er in zijn
kunst, tot een ongekende hcogte op
te voeren, dco: vereenvoudiging der
uitdrukkingsmiddelen en der lijnen,
harmonie. Docr keuze van leder.
scorien, bekk-eë.ing enz. wist hü een
eenheid te scheppen tusschen het
beek. de inhoud, de illustratie en de
band. Het v. van den letterkun
dige. den typograaf en den boekbin
der groeide aldus tol een geheel. Na
circa 80 jaj-. i noesten arbeid, was
hij er In geslaagd prachtige verza
melingen aan te leggen van oude
banden. Hij be at eveneens cenige
collectie documenten over de glorie
perioden van België.
DE GEBOORTESTAD VAN
DEN Ft.'HKEll
Braunau aan d? Inn, heeft het ge
boortehuis van den Führer bestemd
tot centrum der kunst. In den tyd
voor Kerst m. s zullen hierin vier
schilders uit dc omgeving van Inn
hun werken tentoonstellen.
Rede van Von Ribbentrop
Zaterdagavond heeft de Rijksmi
nister van Buitenlandsche Zaken
Von Ribbentrop gesproken voor den
Groot.Duitschen Omroep. De rijks
minister zeide o.a.: „Heden zend ik
namens den Führer aan het Itali-
aanscihe en Japansche volk de groe
ten van het Duitsche volk, Deze ver
jaardag staat in het teelten van ver
bitterde gevechtshandelingen in
Europa en Oost-Azië aan alle fron
ten. In Oost-Azië is Japan, sinds
het twee jaar geleden ter verdedi
ging van zijn nationale bestaan te
gen Engeland en Noord-Amerika
naar de wapenen greep, in dappere
wapenfeiten zijn vijanden uit Oost-
Azië verdreef, in het bezit gekomen
van cle onvoorwaardelijke suprema
tie. Het houdt deze machtspositie
thans steviger dan ooit in handen.
In Europa hebben de groote over
winningen van den As. die twee jaar
geleden getrouw aan den geest van
liet. Driemogendhedenpact, zonder
dralen de zijde kcos van de met haar
door het lot verbonden Japansche
natie, den oorlog reeds verweg in het
vijandelijke land aan de grenzen van
Europa gedragen. Ook het Europee-
schc continent is thans stevig m
handen van Duitschland en zijn
bondgenooten. Zoo hebben de mo
gendheden van het Drielandenpact
met hun geweldige successen overal
in den eersten grooten stormloop
zulke strategische voordeelen be
haald, dat deze door den vijand
nooit meer kunnen worden genivel
leerd.
VOLKOMEN ONGESCHOKT IN
GEWONNEN STELLINGEN
Zyn de gevechten op sommige
plaatsen van dezen geweldigen
strijd ook wisselvallig geweest en
heeft de tegenstander ook hier en
daar eenige successen weten te be
halen, toch kunnen wij heden onbe
twistbaar constateeren, dat zoowel
in Europa als in Oost-Azië de mo
gendheden van het Pact van Drie in
de gewonnen stellingen volkomen
ongeschokt zich handhaven.
De Japanners hebben in Oost-
Azie hun stellingen steeds meer ver
sterkt. In Europa staat de Duitsche
weermacht dank zij de stelselmatige,
strategische frontverkortingen als
een ondoordringbare muur van staal
en ijzer tegenover de bolsjewieken,
Het roode leger heeft opnieuw ge
weldige verliezen geleden aan men.
schen" en materiaal, verliezen, die
het jnenschenreservoir van de Sov
jet-Unie steeds dichter brengen bij
de uitputting. De onvergelijkelijke
Duitsche soldaat zal ook in de toe
komst hier zijn plicht en meer dan
zijn plicht doen. Het Duitsche front
in het Oosten 2al blijven staan. Het
zal den vijand niet gelukken er door
heen te komen, en op zekeren dag
zal de kracht van het roode leger
verlamd worden. In 't Zuiden heeft
het geen voorbeeld kennende ver
raad van den Italiaansche ex-koning
en van zijn verrader—maarschalk
Badoglio heel andere resultaten op
geleverd dan onze vijanden verwacht
hadden. Zoowel hier als in het ove
rige deel van de Middellandsche
Zee. van de Spaansche grens tot de
Dodekanesos wordt de Duitsohe po
sitie van dag tot dag sterker en staat
onze weermacht op wacht om aan
eiken aanvaller, die de Zuidkusten
van Eurooa wil belagen met alle
kracht het hoofd te bieden.
Sinds cenlgen tijd wordt nu door
onze vijanden op steeds luider toon
de komende groote slag tegen het
Europeesche Westen aangekondigd.
Er beslaat nauwelijks een uitdaging
of dreigement, dat hierbij niet reeds
duizendvoudig tegen het Duitsche
volk. zijn weermacht en zijn leiding
Is gericht. Wanneer de Westkust van
Europa door woorden veroverd zou
kunnen worden, dan zouden Dultsch-
lands vijanden al sinds lang aan
den Rijn staan. De leiding van de
Duitsche weermacht laat dat hlste-
rlsehe gezwets van joodsche interna
tionale scribenten en hun handlan
gers volkomen koud. Want hier is
de laatste laren aan alle kusten van
den Atlantlschen Oceaan een ves
tingwerk ontstaan, dat in zijn reus
achtige afmetingen zonder voorbeeld
is ln de krijgsgeschiedenis. In die
vestingwerken s'.aaz een troepen
macht" die met fanatieken gevechts
ijver slechts wacht op het oogenbJik.
waarop zij na het vele geschreeuw,
eindelijk weer eens den vijand wer-
kcltlk in het gezicht kan zien en
kan aanpakken. In kan niet meer
zeggen, dan dat ik geloof, dat de
Ftihrcr dc verdediging van Europa
tegen de Engelsch-Amerikaansche
veioveringslust aan geen betere han
den kon toevertrouwen dan aan de
ze mannen en aan de soldaten van
de gereedstaande Duitsche divisies.
Oooden van vrouwen en kinderen
kenmerkt hun mentaliteit
Heden op den tweeden verjaardag
van ons Pact, kunnen wij derhalve
met. trots en tevredenheid consta
teeren, dat het noch op het Oost-
Azlall.sche, noch op Jiet Europeesche
oorlogstooneel den vijanden Is ge
lukt hun militaire doelstellingen te
bereiken. Om een uitweg te vinden
uit cleze verlegenheid, waarin de
vijanden door hun totdusver gevoer
de strategie zijn geraakt, zijn zij nu
over gegaan tot een nieuw soort van
oorlogvoering, die kenmerkend is
voor hen mentaliteit. Deze nieuwe
strijdmethodo van cle Engelschen en
Amerikanen bestaat cenerzijds in het
laffe bombardeeren van cle burger
bevolking, ln het stelselmatige doo-
den vau vrouwen en kinderen, an
derzijds ln een propagandistisch
vuurwerk, een soort combinatie van
diplomatie en propaganda. Dat. deze
belde methoden, om het Duitsche
■olk in het nauw te drijven, volko-
nen misplaatst zijn. zal den tegen-
standers. wanneer zij dat. thans nog
niet begrepen zoucleiï hebben, ln het
verdere verloop van dezen oorlog
steeds duidelijker worden. Wat. dé
luchtaanvallen betreft, zoo hebben
de vliandelUke strategen, nadat zij
hadden ingezien, dat zij de Duitsche
oorlogsindustrie, door bomaanvallen
niet verwoesten. Ja niet eens belanq-
ljk kunnen beschadigen, openlijk
•erkondlgd. dat het hoofddoel van
deze luchtaanvallen gericht is op de
■oonwyken Van de Duitsche steden
n haar burgerbevolking. Hiermede
hoopt men het moreel van het Duit
sche en Italiaansche volk te schok
ken. Op deze cynische bekentenis
kunnen wij den herren slechts een
ding antwoorden: het moreel van de
burgerbevolking wordt door deze laf
fe luchtaanvallen op vrouwen en kin
deren niet alleen niet, geschokt, doch
Integendeel nog slechts versterkt en
verstevigd. Wat alleen hierdoor ln de
ziel van het Duitsche volk wordt ge
kweekt. Is een niet te temmen haat
tegen den vijand, die dit vrouwen
en kinderen en hun woonplaatsen
aandoet en tevens een des te fana
tieker wil om dezen oorlog zonder
mededoogen te voeren en niet op te
houden, voordat het land. waaruit
deze vliegtuigen komen en zijn
ichuldlve leiders de onbnrmhartigc
;n rechtvaardige straf hebben gekre
gen Met eiken bom. die op Duitsch
gebied valt, sluit het thuisfront zich
steeds nauwer aaneen, schaart zich
om zijn leiding en ls in zijn groot-
sche houding besloten, ook het laat
ste te offeren voor de overwinning.
ChurchilL Stalin en Roosevelt
zijn schuldig aan dezen oorlog
Evenals echter de misdadiger al
tijd weer op de plaats of het thema
van zijn misdaad terugkeert, kan het
alleen het eigen slechte geweten zijn,
dat deze heeren altijd weer terug
brengt tot het thema van den
schuld aan den oorlog en de bedre
ven oorlogsgruwelen. Een ding staat
immers thans voor de geschiedenis
reeds onomstootelijk vast, dat de
werkelijk schuldigen aan dezen ge
weldigen wereldbrand juist de drie
mannen zijn, die thans .in Teheran
zijn samengekomen en zich daar
weer de rol van den aanklager en
rechter hebben aangematigd, nml.
Churchill, de hoofdschuldige aan de
oorlogsverklaring van Engeland
Duitschland, Stalin, die twintig ja
ren lang het roode leger heeft gewa
pend, om Europa te veroveren en
tijdens het banket in het Kremlin op
5 Mei 1941 het aanstaande offensief
tegen Duitschland heeft verkondigd
en dan vooral Roosevelt, die reeds
midden in vredestijd het bevel tot
schieten tegen Duitschland gaf en
Duitsche schepen tot zinken bracht.
Geen wonder, dat deze drie W3re
oorlogsmisdadigers, die het oordeel
van de geheele wereld en hun eigen
volkeren vreezen. reeds thans alles in
het werk stellen om de córlogs.
schuld en de verantwoordelijkheid
voor de door hun legers begane gru
welijkheden af te wentelen op de
mogendheden van het Drielanden
pact en haar leiders.
ONGEREMD IMPERIALISME
Wanneer men nu dit heele spelle
tje van onze tegenstanders en den
achtergrond van deze reeks confe
renties onder de loupe neemt, dan
treedt een feit steeds duidelijker aan
het licht, nl. de absoluut ongeremde
imperialistische wil der drie vijande
lijke mogendheden. Men schrikt er
niet meer voor terug om openlijk te
praten over de verdeeling der wereld
in machtsgebieden van de drieëen-
heid Engeland. Amerika en Rusland.
Elk der driemogendheden heeft
slechts den drang, zoo snel mogelijk
en zoo veel mogelijk te veroveren, in
Oost-Azië zou men Japan zijn be
zittingen willen ontnemen en het Ja
pansche volk weer. evenals honderd
jaar geleden, willen terugwerpen op
zijn eilandje. Europa zou men onder
elkaar willen verdeelen. Het Ooste
lijke deel zcud?n de Russen krijgen
en het Westelijke deel willen de En
gelschen beheerschen, terwijl de Ame
rikanen zich aan het bezit van
Frankrijk en andere Europeesche
landen willen schadeloos stellen in
Afrika. Verder zouden alle drie over
al geweldige zaken willen maken.
Deze verbazingwekkende verdee.
lingsplannen gaan zoo ver. dat men
ten aanzien van dc neutrale lauden
in Europa reeds tot de orde van den
dag over gaat, dat men emigranten,
regeeringen in Londen eenvoudig
van zich afschudt en dat onlangs
zelfs een der leidende mannen aan
den kant van den vijand verklaarde,
dat landen als Frankrijk en Italic
hun rol in Europa definitief hebben
uitgespeeld. Engeland zou daarom in
West-Europa de zaken In handen
moeten nemen en zich met dc West-
Europeesche landen tot een blok
moeten vercenigen. d.w.z. annexee-
ren. Een blik op de kaart is echter
voldoende om aan te toonen welk lot
aan het z.g. Brilfche blok binnen
zeer korten tijd door den Russische»
kolos zou worden bereid. Volgens
het toekomstbeeld van onze vijan
den zou Europa door drie mogend,
heden beheerscht worden, waarvan
twee in het geheel niet tot Europa
behooren, terwijl dc derde haar in.
vloedsgebied tot dusver ook volledig
buiten Europa had.
Wij. Europeanen, praten heel wat
minder over de toekomstige vorming
het nieuwe Europa, want eerst
t de oorlog met een overwinning
beëindigd worden. Maar een ding
kan thans reeds gezegd worden, nl.
dat het nieuwe Europa van de as-
mogend heden en van de daarmee
verbonden vrienden, er volkomen
anders zal uitzien, dan het Europa,
dat Churchill, Stalin en Roosevelt
zich voorstellen. Terwijl zij er slechts
aan denken landen te veroveren, do
bewoners tot slavendiensten te ver
lagen en de producten van die lan
den en de arbeidskracht der bewo
ners voor hun eigen verrijking uit te
bulten, ls het doel van Duitschland,
Italië en zijn Europeesche bondge
nooten daarentegen een nieuwe or
dening van de dingen ln Europa,
waarin zoowel hun eigen als ook de
andere ln dit gebied levende volke
ren de leefruimte bezitten, die ln
overeenkomst is met hun volkskracht
en hun prestatievermogen. In een
zoodanige Europeesche gemeenschap
zal elk volk, dat eerlijk en oprecht
tot samenwerking bereid ls. ae pas
sende plaats innemen en zijn leven
en zijn prestatievermogen vrij kun
nen ontwikkelen. Uiteraard zal de
Europeesche economie na den oorlog
volgens uniforme gezichtspunten op
nieuw worden georganiseerd. Het
cultureele leven van elk volk zal
door de geestelijke uitwisseling met
de andere volken slechts verrijkt
worden. Voor al het andere echter
zal dit nieuwe Europa er voor zor
gen. dat nooit meer machten, die
vreemd 2ljn aan dit gebied, ons con
tinent naderen en probeeren daar
aan hun levenswijs en hun wetten
op te dringen.
EUROPA VOOR 0E EUROPEANEN
Evenals Oost-Azië ln de toekomst
uitsluitend door Oost-Aziaten ge
vormd. geregeerd, verdedigd en een
inmenging van buitenaf niet meer
geduld zal worden, zoo ls dit ook
het gerat met Europa. Ook Europa
zal in de toekomst uitsluitend door
Europeanen gevormd, geregeerd en
verdedigd worden. De honderden
millioenen menschen. die door het
Pact van Drie in deze beide wereld-
deelen vereenigd worden, weten thans
precies, waar het om gaat en zyn
bereid alles te geven voor de ge
meenschappelijke overwinning van
hun rechtvaardige zaak. Deze beid©
geweldige machtscentra ln Europa en
Oost-Azië, zijn niet alleen verbon
den door gemeenschappelijke belan
gen en verdragen, doch ook door do
hartelijkste sympathieën van volk tot
volk en vooral door het tegen de
zelfde vijanden vergoten bloed van
hun soldaten. Zij staan daar als twee
blokken van graniet, die door geen
machtsmiddelen der tegenstanders
meer aan het wankelen gebracht
kunnen worden, cn waarop hun
kracht tenslotte te pletter zal slaan.
In de nauwste samenwerking zullen
Duitschland, Japan en het nieuwe
fascistische Italië den gemeenschap-
peüjken strijd voeren voor hun le
vensrechten tot aan de zekere eind
overwinning,
LAAT DE VIJAND MAAR KOMEN
Het kan zijn, dat onze vijanden
ondanks de geweldige verliezen aan
menschen en materiaal nog vele re
serves ter beschikking hebben. Dat ia
echter niet beslissend. De overwin
ning in dezen geweldigen wereldoor
log wordt niet behaald door mate
riaal, doch moet verkregen worden
op het slagveld door den man met
dc bajonet en dan weet ik een ding:
tegenover de strijdlust en de held.
haftigheid van onze soldaten ver
mag de vijand in versie verte niet
iets gelijkwaardigs te stellen.
De geest van dc volkeren in
Europa en Oost-Azië cn de dapper
heid van hun soldaten en niet dc
bolsjewiekengeest en de dollar geest
van den joodschen beursjobber zullen
tenslotte den oorlog winnen. De te.
genstanders zeggen, dat er binnen
kort een algemcene aanval op dc mo
gendheden van het Pact van Drie in
Europa en Oost-Azië zal komen.
Duitschland. Italië en Japan en hun
bondgenooten, kunnen daar slechts
cp antwoorden: „Laat ze maar ko
men, wij staan op wacht cn zullen
hun een warme ontvangst bereiden".
Oi bSs, Holland'Fax m
DE WISKOITENS
DOOK RUDOLF HF.RZOG
(Feuilleton.)
oude Wiskottèn. „Maar erg was ook
dc revolutie niet. Ik was toen ter tijd
als jonge knecht bij een baas in
dienst, die tot. do Elberfelder barrica-
riemannen behoorde. lederen dag zci-
rlr hij tot zijn vrouw: „Moeder. Ik
moet op wacht! Of: Moeder, vandaag
moet ik po'.rondloeren! Of; Er is
>erd, met
scher
En
rende
eergisteren bij Krüger in dc para-
pluiebak. hoewel dc baas gisteren om
den", merkte juffrouw .Wiskottcn op.
„Moeder", zeide de oude en keek zijn
vrouw goedig aan, „er zijn ook uit
zonderingen onder, die zich dnt niet
laten welgevallen." „Dat zijn niet de
■htsten, vader." „Vind ik ook."
Mabel amuseerde zich kostelijk. „Het
zou beter zijn", mompelde August,
„dat jullie eerst eens voor kruit zorg
den. Hier heb jullie meer praats dan
op de fabriek. Daar is jullie do lust
tot grappenmaken wel vergaan."
„Ons? Je bedoelt zeker: jou?"
..August begint bang te worden!"
„Zwijg, ik sla terug Juffrouw Wis
kottcn tikte met den wijsvinger op
den tafelrand. „Schaam jelui je niet?
Ts dot een manier van doen op den
jieiligen feestdag? Hoe zou daar zo-
ge: i op kunnen ruston?" „Het is
maar gekheid, moeder," stelde Gus-
tav Wiskottèn haar gerust. „Maar
August heeft geen ongelijk. Het
kruit wordt verduiveld schaarsch."
Rondom de tafel ontstond een lange
stilte, ieder was met zijn gedachten
in de fabriek. „Hoe lang strekt het
nog?" vroeg juffrouw Wiskottèn.
Haar stem was volkomen kalm. „We
hebben voor het nieuwe zijde-artikel
een aparte rekening geopend. Als
Scharwachter nog drie maanden zijn
voortdurende verliezen volhoudt,
blijft ons nog slechts dc katoen over,
zoo als vroeger." Fritz Wiskottèn
sloeg met de hand op de tafel. Zij'n
uitvinding zweefde als een bonte
zeepbel in de lucht. Maar hij zei
niets. Het deed hem leed voor Gus-
tavDrie maanden!" zeide juf
frouw Wiskottèn. „Vandaag is het
Pnschen. En de Heiland is gestorven
en ten derden dage verrezen. Als Hij
wil, kan Hij aan ons ook drie maan
den een opstandingswonder doen."
„Zeker." Toon sprak August Wiskot
tèn een kort dankgebed voor spijs en
drank, „Maken wij niet een uitstap
je?" vroeg Mabel, „Een rijtoertje?"
„Wees niet zoo lichtzinnig", beknor
de juffrouw Wiskottèn haar. „Een
thaler hoeft maar dertig groschen."
„Och, niet om mij. De mannen heb
ben ccn opfrissching noodig." „Zoo
dra we in dc' fabriek weer lucht
kunnen happen, Mabel", troostte
Gustav haar. „Dc-n eersten dag wij
den wc aan jou. Vertrouw daar op."
„Gustav, ik zal aan mijn vader
schrijven" „Dat ie hier onder de
Barbaren verzeild geraakt bent?"
„Dnt ik mij onder deze Barbaren 200
gelukkig gevoel, dat ik revanche
nemen moet." „Hoe dal?" „Mijn va
der moet je bijspringen, Gustav. Er
vloed en menschen. die slechts in
overmoed leven kunnen Tot
laatstgenoemden behoor jij." „Is dat
iets zoo noodzakelijks?" ,,.T::
wij toeren ei' aller. van. Zegcbewusl..
heid sleept altijd mee. Je
int
het
moth
ij?" „Noen." „Dank
:t goed dan je v;i-
•ermoed moet het
i achter zich heb-
■oft hij kracht voor
de lichtzinnigheid
zijn
„Vrees je vo-
je. Dat doet
dors geld. E
geloof der anderci
ben staan, dan 1
allen. Anders -
van een enkele. En zóó aan lager
wal kom ik niet." 7.c schudde hem
de hand. „Je moet hot manr weten."
Hij knikte haar t< e, met oen worm
gevoel van kameraadschap bezield.
Toc-n ging hij naar huis. Dc middag
viel hem mot 1: ng. Vroeger, bij
vrouw en kinderen, hadden dc feest
dagen geen einde willen nemen. De
een verveelde don ander, niemand
wist met zichzelf m den ander iets
te beginnen. Het oiderwerp van ge
sprek was weldra uitgeput cn uit dc
verveling kwam d lichte prikkel
baarheid van rncï.when voort, die
voelen, dat ze elk: ader niet genoeg
zijn cn meer voor elkaar zouden
kunnen wezen. lieden was Gustav
Wiskottèn zichz/ 'f ,'enoeg. Hij zat op
de canapé en la:;. Boeken uit de
huisbibliothock v .1 zijn ouden
vriend Köisch. Sin s weken las hij
er in, en de boeken hadden hem tot
een ander mensch gemaakt. „Het
recht op liefde is het prijsgeven van
alle rechten ter wille van een ge
schenk. dat ons zoo jubelend in de
armen gelegd wordt, alsof we inder
daad het recht van bezit hadden
Neen, Emilie had hem de geschen
ken niet in de armen gelegd. Zij was
met haar geschenken weggeloopen.
Dat was het wat hij niet verkroppen
kon. Hij was een bedrogen bedrie
ger. Zij had in huis en buitenshuis
partij legen hem getrokken De ade
ren op zijn voorhoofd werden dik.
Het schemerde in het vertrek en hij
kon cle woorden op de bladzijden
voor hem niet meer onderscheiden.
„Scharwachter". las hij op iederen
regel, „Scharwachter Scharwach
ter „Man. jij of ik' Een van
ons beiden moet er aan gelooven."
De Zondagsslc-mming was vervlogen.
V/at waren hem de romans, waarin
de strijd der wereldopvattingen
slecht; op het papier uitgevochten
werd! H»er gold liet een werkelijke»
strijd. Ken strijd van het gezonde,
roode bloed met giuiperige huiche
larij. die het sap bedierf! ..Ik ben
meer noodig op de wereld. Over
oogen verdraaiers beschikt Onze Lie
ve Heer overal meer dan genoeg,
over stevige kerels minder. Dat is
ook een geloofsbelijdenis, manneke."
i Hij ondernam een wandeling door de
smalle straten, waar de menschen in
hun Zondagschc kleeren elkander
vol stijve waardigheid passeerden,
alsof ze voornamer waren dan op
een werkdag en vervoegde zich op
etenstijd bij Köisch. „Wal krijgen
we vandaag?" „Panhaas. Puur len-
devlccsch met boekweitmeel. Door
Anna zelf gekookt. Nu braadt ze
het. Vingerdik, zooals het behoort."
„Köisch, ik zou wel even willen
spuwen." „Zegt u er niets van?"
„Ach wat! liet water staat mij nu
al in den mond." En toen riepen ze
beiden om Anna. Na het eten stak
Gustav Wiskottèn zijn sigaar op, en
Köisch stak den brand in zijn pijp.
„Reuter?" vroeg hij meesmuilend.
„Ja, mijnheer KOlsch. de geschiede
nis van Karl Hawermann. Ziet u, dat
is 'n vette akkerlandlueht, die hart
er. ziel uit het moeras haalt." Knrl
Hawermann en zijn groote vriend
Biësig hadden het woord. Gustav
Wiskottcn lag, met zijn sigaar in zijn
mond, zijn handen achter het hoold
gevouwen, lang uitgestrekt in den
rieten stoel, trok zijn voorhoofd in
rimpels, als hel aandoenlijk werd.
of lachte als dc humor doorbrak.dat
hij zijn sigaar met dc tanden vast
moest houden. „Nee, nee. niet ver
der. Dat stukje nogmaals!" En de
lezer werd door de vreugde van den
luisteraar mcdcgosleepl. Beiden had
den de buitenwereld vergeten. Anna
Köisch zat in een hoek der kamer
voor haar werktafeltje. Ook zij hield
Zondag. Nu en dan kraakten een
paar bladen bij het omslaan. Verder
v/as het doodstil om haar heen. Een
maal sprak haar vader haar over
zijn schouder heen toe. „Wel, Anna"
Wat voer jij uit?" „Ik bekijk teeke-
ningen." „Luistert u ook, juffrouw
Anna?" „Ik hoor allesWeer de
stem van den voorlezer, een keel
geschraap of een lachen van den
toehoorder en het ritselen der bla
den onder de hand van het meisje,
dat langzamerhand haar omgeving
vergeten hadPlots vielen de
teekeningen van haar schoot, Gus
tav Wiskottèn draaide zich om en
raapte ze op. „Dank u", zeide ze en
nam de teekeningen aan. „U hebt
zeker een beetje gedroomd? Waren
de tekeningen zoo mooi? Wat is t?"
Daar kruisten zich hun blikken.
„Meisje", zeide Gustav Wiskottèn,
..als ik me vrooüjk gemaakt heb
over iets wat jou dierbaar is. het
was met kwaad gemeend." „U mag
ze gerust zien. mijnheer Wiskottèn."
Maar toch reikte ze hem de teeke
ningen nog slechts aarzelend toe.
XWordt vervolgd];,