Pact van Drie volkomen ongeschokt AMERSFOORTSCHE COURANT MAANDAG 13 WINTERMAAND (DECEMBER) 1913 E cpcditic-Husch over liaar ervaringen. Nederlandsche archeologen in de Oekraïne Interessante vondsten in grafheuvels is ut rijke ervaringen Het A.NP heeft i onderhoud gehad dezer dag' met dr. B< van zijn ln de Oost opgedane ervaringen to weten te ko- m'en. Dr. Bursch vertelde, dat hij was uitgenoodigd door den Com missaris-Generaal van Dnjoprope- trowsk. Hiertoe verleende hut „Ah- nenerbc" te Berlijn, het bekende Germaansche instituut van de S S,, haar bemiddeling. Nadat hij deze uitnoodiging had annRcnomen, werd door de zorgen voor rekening van de studiën fdccling der Nederlandsche Oost Compagnie (later het Neder landse!) Oost Instituut) een expeditie uitgerust en vertrok dr. Bursch, de het W, de Boone to A: Meer te Arnhem, naar het dorpje Solonjo, 40 km. ten Zuidwesten van Dnjepropetrowslc. „Wat was de aanleiding tot deze uilnoodiging?" „De aandacht van den Commissa ris-generaal was gevallen", aldus dr. Bursch, „op cenige grafheuvels, en hij hoopte, dat deze de stoffelijke resten van Goten zouden bevatten, die als eerste Germanen de Oekraïne omstreeks het begin onzer jaartel ling hadden veroverd. In die ver wachting werd men teleurgesteld. Goten werden daar niet aangetrof- ien. De drie grafheuvels dateerden n.l. uit veel vroegeren tijd. twee uit den Bronstijd <1000 v.O.j.) en één uit den tijd der Skylhcn, die vanaf ROO tot 300 v.o.j. in dc Oekrajina leefden. Eén dezer heuvels was ongeveer 5 m. hoog, en had een doorsnede van 70 m. In dezen heuvel werden vier bijzon der goed verzorgde graven vastge steld. Van ieder dezer graven was dc heuvel belangrijk opgehoogd en vergroot. Zoo'n graf bestond uit een rechthoekige kuil in den bodem van den heuvel, van boven bedekt door houten balken en door een rieten mat. Een tweede mat lag gewikkeld om het lijk, dat met opgetrokken kniecn, op den rug liggend, was bij gezet. Soms waren dc wanden van de grafkuil met kalk wit gemaakt, terwijl de doode zelf sporen van roo- de verf op het geraamte vertoonde. Na deze vier hnofdgravcn. die met elkaar ongetwijfeld in verband ston den. was dc' heuvel nog enkele ma len in bescheidener mate aan de zij kanten vergroot voor latere graven, die eenvoudiger van aard waren. De tweede heuvel, vlak in de nabijheid gelegen, bezat een groot aantal van deze eenvoudiger graven. Telkens lag de doode in gehurkte houding in een eenvoudige en ondiepe kuil met meestal oen of meer stukken aarde werk bij zich. Het hoofdgraf van dezen tweeden heuvel echter was door een grootcn steen bedekt. De heuvel was nauwelijks 1 m. hoog, en veel kleiner dan dc eerste heuvel. De derde heuvel tenslotte was weer lager en kleiner en bevatte slechts één graf, 2 m. diep Ingegraven on der het. midden van don heuvel. Ook deze doode lag weer in gehurkte houding, dltmn.il waren de grafgif- ten: bronzen pijlpunt, kraal, gouden ring, te herkennen als Skythlsch, De vondsten werden hier te lande nader bestudeerd en kwamen dus voorloppig voor dat doel in het Rijksmuseum van oudheden te Lei den terecht. Nevel over den Dnjepr.... Een Decnsch S.S.-Oorlogsverslaggever schildert hier het front aan den Dnjepr en de vele kleine, maar felle tragedies onder de Russische burgerbevolking. nilng van den nevel door de Sovjc De hoofdwinst van deze onderzoe kingen in de Oekraïne was echter het leveren van het bewij--', dat toe passing van dc in Nederland ont wikkelde opgravmgsinethoden nj Ockrainsehe otjeeten van grooti warde is geweest voor de ontwik' krling der Zuid-Russische archeolo- gic Het is zeer waarschijnlijk \ertclde dr. Bursch verder dat olie drie onderzochte heuvels elkan der opvolgen als graven van de be woners dier streek, die onder in. vloed der Skythen stonden, maar ei reeds waren voor laatstgenoemde stam. Die voorgangers zijn dc Kim- meriërs geweest. Dc Kimmeriër, wiens stoffelijk overschot bovenge noemde grafgïften werd meegege ven, heeft de Skythen vermoedelijk nog zien komen, gezien de voorwer pen, welke hij mede kreeg in 't graf". „Werden er nog meer voorwerpen gevonden?" „ln hoofdzaak potten en ook een schedel zijn nog naar hier gezon den", aldus dr. Bursch. „De voor werpen worden spoedig hier ver wacht; om nader bestudeerd te wor den om dan in bruikleen tc worden gegeven aan het Rijksmuseum voor Oudheden te Leiden." Dr. Bursch sprak als zijn meening uit. dat deze reis naar de Dnjepr- bocht, behalve de opgedane ervarin gen, als winst heeft opgeleverd, dat voor het eerst en met succes, ln Rus sische aarde nieuwe opsporingsme thoden zijn toegepast, welke in Ne derland ontwikkeld werden en dc wetenschap verder kunnen brengen. Het betreft hier dus een Nederland sche bijdrage tot ontwikkeling der archeologie. Kerstpakketten voor de Nederland sehe Vrijwilligers, die aan de fronten staan. Duizenden Kerstpakketten worden thans in Den Haag voor de Nederlandsche Vrijwilligers gereed gemaakt- De pakken worden voor de verzending keurig opgestapeld CNF/Meijer/Pax m S.S.-P.K. - koude wind veegt door de boomen c ip den sleilen oever cn ritselt door de kale b takken. De ncvi •1 ligt dicht over den s trooin, SUCCES VAN EEN FRÏESCH TOONEELSCHRIJVER De meeste tooneelstukken va Frieschen oorsprong worden slechts opgevoerd in het „Heitelan" zslf en in de „Selakippen om uteris". Een uitzondering vormt het werk van den heer R. Feenstra, wiens eerste ling „Als de klok waarschuwt" het vorige seizoen bij het gem, theater, bedrijf te Amsterdam ten doop werd gehouden en van wicn dit seizoen zijn nieuwste stuk ,.Het hoedje van Martus", bij „Het vereenigd tooneel" een opmerkelijk succes wist te boe ken. mensehen? Het vochtige haar en de bezweete borstelige koppen glan zen in het kaarslicht als zij verhalen van de wan ordelijke, radelooze vlucht, het lawaai i geschreeuw van plunde- rende Sovjet-soldaten, luipen. Dc stooltroep- die door de hutten stor- lcidcr, die ver achter de ïlische stellin- k aravaan der vond en hen icn met zware laarzen, het geluid van geweer kolven op weerloos vleesehDe officier die in de verte aan de wolken schijnt te han gen. In het Zuiden flit sen nu en dan lichtende de bevrijding heelhuids huivert als hij dit alles door de wouden naar de hoort. Duitsche stcllii iracht, staat voor den ompngnie-chef. Deze nenschcn waren niet net de anderen meege- rokken. toen de Duit- schors den anderen icvcr verlieten en zou- t door de Sov- jevoerd worden, iep hen den guiten !s het donker geworden. De kogels der Sovjets pletsen in de stammen der boomen, die als zwarte schadu wen aan den stcilen oever staan. Men ziet het mondingsvuur der toen de stoottroep hen tegenstanders en onmici- Met sehitte- deilijk zwiepen de felle nde oogen schildert de flitsen onzer machinege- fi -ior het verloop van weren naar den over- M vcrmètclen tocht kant. Tijdens de korte bloed drupt van zijn stilte, waarin slechts het wonden arm. maar spookachtige geritsel uraan" denkt hij niet! van vallend rijp hoor- f)r' Rti'sca 'vertellen "oaar is> knarst plotsc- n de menschenjacht in -in" de sneeuwEen dorpjes en over de ambulance-wagen' Het nkere wegen Kniï Roode Kruis in den ;n zich een duidelij- vel schemert als r beeld van den angst bloedende wond aan orstellen dan bij deze ziide van den wagen. 0c uewonde onderofficier stapt in. kijkt voor een laatste maal naar hst Dnj'eprfront en zegt zacht: „Als nu de geschiedenis plots stil bleef staan, als een uurwerk en wanneer dan na onnoemelijk lange tijden iemand hier verdwaalde hij zou nóg kunnen zien, da» hier eens oen v/al stond, waartegen een geweldige, verwoestende zee tevergeefs aanrende". S.S.-Oorlügsvorslaggever rlr. KrLstian Zarp, (Denemarken). KERSTGAVE 1943 De Secr.-Gen. van het departe ment van Sociale Zaken heeft goed gekeurd, dat ook dit jaar weer de gebruikelijke Kcrstgave wordt ver. strekt. Voor het ontvangen hiervan komen in aanmerking alle personen, die krachtens de Rijkssteunregeling steun ontvangen, voorts de onder, steunde kleine zelfstandigen, behoo. rende tot de zoogenaamde A-groep, de ondersteunde kleine tuinbouwers en boeren, w.o. ook de steun genie tende kleine boeren boven 66 jaar. Evenals verleden jaar is het steun bedrag gesteld op 25 van een week steun, waarbij de week van 12 tot en met 18 December het uitgangspunt voor dc berekening vormt. Deze zal zoodanig moeten geschieden, dat 25 ','n wordt gegeven van de werke lijke uitkeering (waarin begrepen een evcntueele brandstoffenbijslag) welke de ondersteunden over even- genoemde week verkrijgen. De Kerstgave mag ook worden ver leend over eventueele niet uit arbeid verkregen inkomsten, die ten volle op het steunbedrag ln mindering be. liooren te worden gebracht. Voorts strekt zij zich mede uit tot den extra bijslag, welke in sommige gevallen aan inwonende kinderen wordt uit gekeerd. Ook zij helpt mede aan de overwinning. Naast harden en zwaren mannenarbeid zijn er in de oorlogsindustrie ook bezigheden, welke door hun fijnheid meestal slechts door vrouwen verricht kunnen worden. Talrijke meisjes, huls vrouwen en ook moeders hebben zich vrijwillig aaneengeschaard, om het strijdende front ook door haar mede werking te steunen. Het wikkelen van spoelen voor meetapparaten, De hier gebruikte draden zijn half zoo sterk als vrouwenhaar Orbls/Holland/Pax m Oskar Messter, nestor der Duitsche film Zijn carrière begon in na een reparatie (Van don C.D.-corrcspondenl.) Het was in 1895. dat de eerste film naar Berlijn kwam De gebroeders Skladnnowsky brachten voor duur geld een „cinematografische voor stelling" op het programma van hel ook toen al beroemde varieté-thea- ..Wintergarten". Reeds na enkele dagen echter draaide het projectie apparaat in de soep; de jonge Mess ter mocht het repareeren. De Skla- danowskys gaven hem tevens half schertsend opdracht, iets beters te construeeren. Messter levsrde binnen korten ttjd ten projectie-apparaat af, dat zoo goed voldeed, dat hij er bin nen een jaar zeven en vijftig van verkocht. Dit waren de eerste toe stellen. welke voorzien waren van een Maltezer kruis, dat zïoh tot op den huldigen dag heeft weten te handhaven. Zelf aan het filmen. Messter. die op deze wijze in het bezit was gekomen van contanten, sloeg nu self aan het filmen. Dat was in 1896. In zijn herinneringen, welke hij ter gelegenheid van zijn 70.sten verjaardag het licht deed zien. vertelt hij interessante bijzon derheden uit de prille jeugd van de film. De ondirnemer was opname leider aan regie dacht geen ster- ■eling cameraman, draaibcek- schrijver. productieleider, kortom alles tegelijk. Desondanks echter was niet hij de machtigste man, maar de ..Sonnenkieker". Deze dignitaris hield de zon. toenmaals de eeenige lichtbron, in de gaten en schatte, of het lang genoeg zou duren eer er een wolk voor schoof, om een bepaalde scène te draaien of niet. Vooral, wanneer de wind de wolken langs het uitspansel joeg en er strikt ge nomen van ieder gat in het wolken dek moest worden geprofiteerd, ver giste de man zich nogal eens, wat clan tot de noodige relletjes leidde. Voor den opnameleider kwam het er intusschen op aan, zoo snel mogelijk te werken, want om de zooveel uur was de stand van de zon dusdanig veranderd, dat de décors afgebroken en opnieuw gesteld moesten worden. Technische problemen. Om in dit euvel te voorzien, ont wierp Messter een vlot, dat hij op 't Rununelsberger meer bij Berlijn wal de laten bouwen, teneinde zijn „stu dio" niet de zon mee te kunnen laten draaien. Ondertusschen had hij ech ter een anderen inval. Hij huurde de vierde verdieping van het perceel 94A in de Friedrichstrasse en liet daar vier 50-ampère booglampen aanbrengen. Zoo werd de vermaarde Berlijnsclie Filmwijk gesticht. De koolstaven der bollampen vertoonden vrijwel evenveel kuren als voordien de wolken en de zon. Oskar Messter begon zijn productie met de speel film „De kus op het bal-masque" en met het reclamefilmpje „Baadt thuis". Belde rolprenten hadden een ler.gte van niet minder dar... acht tien meter, maar niettemin trokken zij ui het Apolio-Theater wekenlang volle zalen. Het eerste journaal Rusteloos op zoek naar iets nieuw, organiseerde hij eenige jaren later een volledige filmexpeditie, teneinde voor het eerst een actualiteit te fil men. Als onderwerp koos h(j het bal van de bultenlandsche pers. in nor male tijden een der belangrijkste ge beurtenissen in liet Berlijnsche uit gaansleven. De prémière -van deze film gingprecies een jaar later op het volgende bal van de buiten- landsche pers. Het werd een dave rend succes. Al betrekkelijk vroeg kwam Messter tot de conclusie, de film een groote stap verder zou komen, wanneer men er in slaagde, aan het beeld het geluid toe te voe gen. Aan de mogelijkheid, het geluid te fotografceren. heeft, hij zelfs nooit gedacht. Hij zocht de oplossing in een samenwerking tusschen film en gramofoon. In 19Ö3 kreeg hij patent op een uitvinding van een „inrich ting voor synchroonIoopenae serie apparaten en geluidsweergevers". Al zijn films werden nu voorzien van geluid. In den tijd, dat de stemme film nog in haar kinderschoenen stond, vervaardigde Oskar Messter circa duizend geluidsfilms. r~ Te Dresden overleed na langdurige ziekte op 77-Jarigen leeftijd Oskar Messter. de vader van de Duitsche film, de „Duitsche Lumiere", zoo als men hem heeft genoemd. Messter had bijna zeventig paten ten op zijn naam staan, uitsluitend en filmgebied. Hij heeft de eerste Berlijnsche bioscoop geopend. Hij bracht het eerste Duitsche film journaal uit. hij legde den grond slag voor hel vermaarde Berlijn sche „Film-V;ertel", de filmwijk aan het Zuidelijke eind van de Friedrichstrasif. Hij mankte dc eerste films bij kunstlicht, hij ont dekte Carl Friihlich, Henny Forten, Emil Janniugs Hij stichtte de film maatschappij, waaruit later de machtige Ufa is gegroeid. Oskar Messtcr was een kunste naar. maar tevens een zakelijk ge nie van de bovenste plank. Zijn va der was opticien en nam hem in zijn zaak op. omdat hij zoo van knutselen hield. Victoria en haar huzaar. Over de w jzc. waarop liet publiek in den begir.n mei dc schimmen op het witte doek meeleefde, vertelt Messier in zi„ herinneringen een aardig voorbeeld uit het jaar 1903. Een keukenmeid heeft „haar soldaat" ou visite, al., mevrouw plotseling ver. schijnt en -ie brave landverdediger in de provisiekast wordt gestopt. Me vrouw ziet echter de rest van den maaltijd, waarop de gedienstige haar galant heeft onthaald, op tafel staan en begrijpt all-s. Hce zij echter ook zoekt, zij vindt niets. Ten einde raad wendt ze zich rechtstreeks tot de zaal: „Waai die man?" Doodsohe stilte. Het publiek is solidair met de gelieven en zwijgt. Maar clan klinkt- er een stem: ..Kijk maar eens in de provisiekast!" Hier moest de film onderbroken worden. Dc beoscoop- bezoekers onfiojtendeii een .helsch kabaal. Niemand had aan de gramo foon gedacht en woedend zocht men den „verrader" van den soldaat. VON RIBBENTROP Het Duitsche front in het Oosten zal stormloop weerstaan Ter gelegenheid van den tweeden verjaardag van het sluiten van het wapen- bondgenootschap tusschen Duitschland. Japan en Italië, vond Zaterdagochtend een plechtige bijeenkomst plaats, waaraan o.a. deelnamen De keizerlijk Japansche ambassadeur Osjima. de ambassadeur van den fascistische republikeinsche regee ring Anfuso, de diplomatieke vertegenwoordigers van de in het Driemogendheden- pact verbonden naties en van Duitsche zijde als vertegenwoordiger van den Rijks minister van Buitenlandsche Zaken Von Ribbentrop. de staatssecretaris van het auswartige Amt Von Teengracht, verder Reichsarbcitsminister Seldte en de voo'- zitter der vereeniging van „Zwischenstaatliche Verbande und Einrichtungen". S.S.- Obergruppenführer Lorenz, alsmede talrijke vertegenwoordigers van Staat, Partij en Weermacht. Stlatsminister Meisner schetste de beteekenis van den 11 den December 1941. Osjima legde den nadruk op den vastberaden wil van Japan om in onafscheidelijke verbondenheid met Duitschland en Italië de wapens pas neer te leggen, wanneer do eindoverwinning is behaald en Filippo Anfuso vestigde de aandacht op de hooge idealen der staten van het Driemogendhedenpact. Cultureele berichten BEROEMDE BELGISCHE BOEKBINDER CHARLES DE SAFBLANX OVERLEDEN Een der meest vooraanstaande ver. tegenwoordigers van de boekbinders kunst. Charles de Samblanx is 5 De cember te Brussel overleden. De grootmeesters ln dit bedrijf, waarvan de weiken het commercieel peil te boven gaan. zijn uiterst zeldzaam. De faam van Charles de Samblanx was reeds .'edert jaren tol over de grenzen verspreid. en er -vordt door alle bibliofielen een verwoede jacht gemaakt cp exemplaren, waarvan de band de handteckening van Charles de S3mblanx draagt. De overledene werd geboren op 4 December 1E55. Reeds van zijn prilste jeugd ai was hij in het vak bedrijvig. Zijn leerjaren maakte hjj, van 1S6S af. deor ln de werkhuizen van Pierre Eer.haes. waarna hij de hiding nam van het a'.c-lier Josse Schavije. dat toen een der meest be roemde boekbindersbedrijven ln Bel gië was. In 1909 toon de moderne kunstopvattingen ook 't domein der decoratieve kunsten beïnvloedden, slaagde de Samblanx er in zijn kunst, tot een ongekende hcogte op te voeren, dco: vereenvoudiging der uitdrukkingsmiddelen en der lijnen, harmonie. Docr keuze van leder. scorien, bekk-eë.ing enz. wist hü een eenheid te scheppen tusschen het beek. de inhoud, de illustratie en de band. Het v. van den letterkun dige. den typograaf en den boekbin der groeide aldus tol een geheel. Na circa 80 jaj-. i noesten arbeid, was hij er In geslaagd prachtige verza melingen aan te leggen van oude banden. Hij be at eveneens cenige collectie documenten over de glorie perioden van België. DE GEBOORTESTAD VAN DEN Ft.'HKEll Braunau aan d? Inn, heeft het ge boortehuis van den Führer bestemd tot centrum der kunst. In den tyd voor Kerst m. s zullen hierin vier schilders uit dc omgeving van Inn hun werken tentoonstellen. Rede van Von Ribbentrop Zaterdagavond heeft de Rijksmi nister van Buitenlandsche Zaken Von Ribbentrop gesproken voor den Groot.Duitschen Omroep. De rijks minister zeide o.a.: „Heden zend ik namens den Führer aan het Itali- aanscihe en Japansche volk de groe ten van het Duitsche volk, Deze ver jaardag staat in het teelten van ver bitterde gevechtshandelingen in Europa en Oost-Azië aan alle fron ten. In Oost-Azië is Japan, sinds het twee jaar geleden ter verdedi ging van zijn nationale bestaan te gen Engeland en Noord-Amerika naar de wapenen greep, in dappere wapenfeiten zijn vijanden uit Oost- Azië verdreef, in het bezit gekomen van cle onvoorwaardelijke suprema tie. Het houdt deze machtspositie thans steviger dan ooit in handen. In Europa hebben de groote over winningen van den As. die twee jaar geleden getrouw aan den geest van liet. Driemogendhedenpact, zonder dralen de zijde kcos van de met haar door het lot verbonden Japansche natie, den oorlog reeds verweg in het vijandelijke land aan de grenzen van Europa gedragen. Ook het Europee- schc continent is thans stevig m handen van Duitschland en zijn bondgenooten. Zoo hebben de mo gendheden van het Drielandenpact met hun geweldige successen overal in den eersten grooten stormloop zulke strategische voordeelen be haald, dat deze door den vijand nooit meer kunnen worden genivel leerd. VOLKOMEN ONGESCHOKT IN GEWONNEN STELLINGEN Zyn de gevechten op sommige plaatsen van dezen geweldigen strijd ook wisselvallig geweest en heeft de tegenstander ook hier en daar eenige successen weten te be halen, toch kunnen wij heden onbe twistbaar constateeren, dat zoowel in Europa als in Oost-Azië de mo gendheden van het Pact van Drie in de gewonnen stellingen volkomen ongeschokt zich handhaven. De Japanners hebben in Oost- Azie hun stellingen steeds meer ver sterkt. In Europa staat de Duitsche weermacht dank zij de stelselmatige, strategische frontverkortingen als een ondoordringbare muur van staal en ijzer tegenover de bolsjewieken, Het roode leger heeft opnieuw ge weldige verliezen geleden aan men. schen" en materiaal, verliezen, die het jnenschenreservoir van de Sov jet-Unie steeds dichter brengen bij de uitputting. De onvergelijkelijke Duitsche soldaat zal ook in de toe komst hier zijn plicht en meer dan zijn plicht doen. Het Duitsche front in het Oosten 2al blijven staan. Het zal den vijand niet gelukken er door heen te komen, en op zekeren dag zal de kracht van het roode leger verlamd worden. In 't Zuiden heeft het geen voorbeeld kennende ver raad van den Italiaansche ex-koning en van zijn verrader—maarschalk Badoglio heel andere resultaten op geleverd dan onze vijanden verwacht hadden. Zoowel hier als in het ove rige deel van de Middellandsche Zee. van de Spaansche grens tot de Dodekanesos wordt de Duitsohe po sitie van dag tot dag sterker en staat onze weermacht op wacht om aan eiken aanvaller, die de Zuidkusten van Eurooa wil belagen met alle kracht het hoofd te bieden. Sinds cenlgen tijd wordt nu door onze vijanden op steeds luider toon de komende groote slag tegen het Europeesche Westen aangekondigd. Er beslaat nauwelijks een uitdaging of dreigement, dat hierbij niet reeds duizendvoudig tegen het Duitsche volk. zijn weermacht en zijn leiding Is gericht. Wanneer de Westkust van Europa door woorden veroverd zou kunnen worden, dan zouden Dultsch- lands vijanden al sinds lang aan den Rijn staan. De leiding van de Duitsche weermacht laat dat hlste- rlsehe gezwets van joodsche interna tionale scribenten en hun handlan gers volkomen koud. Want hier is de laatste laren aan alle kusten van den Atlantlschen Oceaan een ves tingwerk ontstaan, dat in zijn reus achtige afmetingen zonder voorbeeld is ln de krijgsgeschiedenis. In die vestingwerken s'.aaz een troepen macht" die met fanatieken gevechts ijver slechts wacht op het oogenbJik. waarop zij na het vele geschreeuw, eindelijk weer eens den vijand wer- kcltlk in het gezicht kan zien en kan aanpakken. In kan niet meer zeggen, dan dat ik geloof, dat de Ftihrcr dc verdediging van Europa tegen de Engelsch-Amerikaansche veioveringslust aan geen betere han den kon toevertrouwen dan aan de ze mannen en aan de soldaten van de gereedstaande Duitsche divisies. Oooden van vrouwen en kinderen kenmerkt hun mentaliteit Heden op den tweeden verjaardag van ons Pact, kunnen wij derhalve met. trots en tevredenheid consta teeren, dat het noch op het Oost- Azlall.sche, noch op Jiet Europeesche oorlogstooneel den vijanden Is ge lukt hun militaire doelstellingen te bereiken. Om een uitweg te vinden uit cleze verlegenheid, waarin de vijanden door hun totdusver gevoer de strategie zijn geraakt, zijn zij nu over gegaan tot een nieuw soort van oorlogvoering, die kenmerkend is voor hen mentaliteit. Deze nieuwe strijdmethodo van cle Engelschen en Amerikanen bestaat cenerzijds in het laffe bombardeeren van cle burger bevolking, ln het stelselmatige doo- den vau vrouwen en kinderen, an derzijds ln een propagandistisch vuurwerk, een soort combinatie van diplomatie en propaganda. Dat. deze belde methoden, om het Duitsche ■olk in het nauw te drijven, volko- nen misplaatst zijn. zal den tegen- standers. wanneer zij dat. thans nog niet begrepen zoucleiï hebben, ln het verdere verloop van dezen oorlog steeds duidelijker worden. Wat. dé luchtaanvallen betreft, zoo hebben de vliandelUke strategen, nadat zij hadden ingezien, dat zij de Duitsche oorlogsindustrie, door bomaanvallen niet verwoesten. Ja niet eens belanq- ljk kunnen beschadigen, openlijk •erkondlgd. dat het hoofddoel van deze luchtaanvallen gericht is op de ■oonwyken Van de Duitsche steden n haar burgerbevolking. Hiermede hoopt men het moreel van het Duit sche en Italiaansche volk te schok ken. Op deze cynische bekentenis kunnen wij den herren slechts een ding antwoorden: het moreel van de burgerbevolking wordt door deze laf fe luchtaanvallen op vrouwen en kin deren niet alleen niet, geschokt, doch Integendeel nog slechts versterkt en verstevigd. Wat alleen hierdoor ln de ziel van het Duitsche volk wordt ge kweekt. Is een niet te temmen haat tegen den vijand, die dit vrouwen en kinderen en hun woonplaatsen aandoet en tevens een des te fana tieker wil om dezen oorlog zonder mededoogen te voeren en niet op te houden, voordat het land. waaruit deze vliegtuigen komen en zijn ichuldlve leiders de onbnrmhartigc ;n rechtvaardige straf hebben gekre gen Met eiken bom. die op Duitsch gebied valt, sluit het thuisfront zich steeds nauwer aaneen, schaart zich om zijn leiding en ls in zijn groot- sche houding besloten, ook het laat ste te offeren voor de overwinning. ChurchilL Stalin en Roosevelt zijn schuldig aan dezen oorlog Evenals echter de misdadiger al tijd weer op de plaats of het thema van zijn misdaad terugkeert, kan het alleen het eigen slechte geweten zijn, dat deze heeren altijd weer terug brengt tot het thema van den schuld aan den oorlog en de bedre ven oorlogsgruwelen. Een ding staat immers thans voor de geschiedenis reeds onomstootelijk vast, dat de werkelijk schuldigen aan dezen ge weldigen wereldbrand juist de drie mannen zijn, die thans .in Teheran zijn samengekomen en zich daar weer de rol van den aanklager en rechter hebben aangematigd, nml. Churchill, de hoofdschuldige aan de oorlogsverklaring van Engeland Duitschland, Stalin, die twintig ja ren lang het roode leger heeft gewa pend, om Europa te veroveren en tijdens het banket in het Kremlin op 5 Mei 1941 het aanstaande offensief tegen Duitschland heeft verkondigd en dan vooral Roosevelt, die reeds midden in vredestijd het bevel tot schieten tegen Duitschland gaf en Duitsche schepen tot zinken bracht. Geen wonder, dat deze drie W3re oorlogsmisdadigers, die het oordeel van de geheele wereld en hun eigen volkeren vreezen. reeds thans alles in het werk stellen om de córlogs. schuld en de verantwoordelijkheid voor de door hun legers begane gru welijkheden af te wentelen op de mogendheden van het Drielanden pact en haar leiders. ONGEREMD IMPERIALISME Wanneer men nu dit heele spelle tje van onze tegenstanders en den achtergrond van deze reeks confe renties onder de loupe neemt, dan treedt een feit steeds duidelijker aan het licht, nl. de absoluut ongeremde imperialistische wil der drie vijande lijke mogendheden. Men schrikt er niet meer voor terug om openlijk te praten over de verdeeling der wereld in machtsgebieden van de drieëen- heid Engeland. Amerika en Rusland. Elk der driemogendheden heeft slechts den drang, zoo snel mogelijk en zoo veel mogelijk te veroveren, in Oost-Azië zou men Japan zijn be zittingen willen ontnemen en het Ja pansche volk weer. evenals honderd jaar geleden, willen terugwerpen op zijn eilandje. Europa zou men onder elkaar willen verdeelen. Het Ooste lijke deel zcud?n de Russen krijgen en het Westelijke deel willen de En gelschen beheerschen, terwijl de Ame rikanen zich aan het bezit van Frankrijk en andere Europeesche landen willen schadeloos stellen in Afrika. Verder zouden alle drie over al geweldige zaken willen maken. Deze verbazingwekkende verdee. lingsplannen gaan zoo ver. dat men ten aanzien van dc neutrale lauden in Europa reeds tot de orde van den dag over gaat, dat men emigranten, regeeringen in Londen eenvoudig van zich afschudt en dat onlangs zelfs een der leidende mannen aan den kant van den vijand verklaarde, dat landen als Frankrijk en Italic hun rol in Europa definitief hebben uitgespeeld. Engeland zou daarom in West-Europa de zaken In handen moeten nemen en zich met dc West- Europeesche landen tot een blok moeten vercenigen. d.w.z. annexee- ren. Een blik op de kaart is echter voldoende om aan te toonen welk lot aan het z.g. Brilfche blok binnen zeer korten tijd door den Russische» kolos zou worden bereid. Volgens het toekomstbeeld van onze vijan den zou Europa door drie mogend, heden beheerscht worden, waarvan twee in het geheel niet tot Europa behooren, terwijl dc derde haar in. vloedsgebied tot dusver ook volledig buiten Europa had. Wij. Europeanen, praten heel wat minder over de toekomstige vorming het nieuwe Europa, want eerst t de oorlog met een overwinning beëindigd worden. Maar een ding kan thans reeds gezegd worden, nl. dat het nieuwe Europa van de as- mogend heden en van de daarmee verbonden vrienden, er volkomen anders zal uitzien, dan het Europa, dat Churchill, Stalin en Roosevelt zich voorstellen. Terwijl zij er slechts aan denken landen te veroveren, do bewoners tot slavendiensten te ver lagen en de producten van die lan den en de arbeidskracht der bewo ners voor hun eigen verrijking uit te bulten, ls het doel van Duitschland, Italië en zijn Europeesche bondge nooten daarentegen een nieuwe or dening van de dingen ln Europa, waarin zoowel hun eigen als ook de andere ln dit gebied levende volke ren de leefruimte bezitten, die ln overeenkomst is met hun volkskracht en hun prestatievermogen. In een zoodanige Europeesche gemeenschap zal elk volk, dat eerlijk en oprecht tot samenwerking bereid ls. ae pas sende plaats innemen en zijn leven en zijn prestatievermogen vrij kun nen ontwikkelen. Uiteraard zal de Europeesche economie na den oorlog volgens uniforme gezichtspunten op nieuw worden georganiseerd. Het cultureele leven van elk volk zal door de geestelijke uitwisseling met de andere volken slechts verrijkt worden. Voor al het andere echter zal dit nieuwe Europa er voor zor gen. dat nooit meer machten, die vreemd 2ljn aan dit gebied, ons con tinent naderen en probeeren daar aan hun levenswijs en hun wetten op te dringen. EUROPA VOOR 0E EUROPEANEN Evenals Oost-Azië ln de toekomst uitsluitend door Oost-Aziaten ge vormd. geregeerd, verdedigd en een inmenging van buitenaf niet meer geduld zal worden, zoo ls dit ook het gerat met Europa. Ook Europa zal in de toekomst uitsluitend door Europeanen gevormd, geregeerd en verdedigd worden. De honderden millioenen menschen. die door het Pact van Drie in deze beide wereld- deelen vereenigd worden, weten thans precies, waar het om gaat en zyn bereid alles te geven voor de ge meenschappelijke overwinning van hun rechtvaardige zaak. Deze beid© geweldige machtscentra ln Europa en Oost-Azië, zijn niet alleen verbon den door gemeenschappelijke belan gen en verdragen, doch ook door do hartelijkste sympathieën van volk tot volk en vooral door het tegen de zelfde vijanden vergoten bloed van hun soldaten. Zij staan daar als twee blokken van graniet, die door geen machtsmiddelen der tegenstanders meer aan het wankelen gebracht kunnen worden, cn waarop hun kracht tenslotte te pletter zal slaan. In de nauwste samenwerking zullen Duitschland, Japan en het nieuwe fascistische Italië den gemeenschap- peüjken strijd voeren voor hun le vensrechten tot aan de zekere eind overwinning, LAAT DE VIJAND MAAR KOMEN Het kan zijn, dat onze vijanden ondanks de geweldige verliezen aan menschen en materiaal nog vele re serves ter beschikking hebben. Dat ia echter niet beslissend. De overwin ning in dezen geweldigen wereldoor log wordt niet behaald door mate riaal, doch moet verkregen worden op het slagveld door den man met dc bajonet en dan weet ik een ding: tegenover de strijdlust en de held. haftigheid van onze soldaten ver mag de vijand in versie verte niet iets gelijkwaardigs te stellen. De geest van dc volkeren in Europa en Oost-Azië cn de dapper heid van hun soldaten en niet dc bolsjewiekengeest en de dollar geest van den joodschen beursjobber zullen tenslotte den oorlog winnen. De te. genstanders zeggen, dat er binnen kort een algemcene aanval op dc mo gendheden van het Pact van Drie in Europa en Oost-Azië zal komen. Duitschland. Italië en Japan en hun bondgenooten, kunnen daar slechts cp antwoorden: „Laat ze maar ko men, wij staan op wacht cn zullen hun een warme ontvangst bereiden". Oi bSs, Holland'Fax m DE WISKOITENS DOOK RUDOLF HF.RZOG (Feuilleton.) oude Wiskottèn. „Maar erg was ook dc revolutie niet. Ik was toen ter tijd als jonge knecht bij een baas in dienst, die tot. do Elberfelder barrica- riemannen behoorde. lederen dag zci- rlr hij tot zijn vrouw: „Moeder. Ik moet op wacht! Of: Moeder, vandaag moet ik po'.rondloeren! Of; Er is >erd, met scher En rende eergisteren bij Krüger in dc para- pluiebak. hoewel dc baas gisteren om den", merkte juffrouw .Wiskottcn op. „Moeder", zeide de oude en keek zijn vrouw goedig aan, „er zijn ook uit zonderingen onder, die zich dnt niet laten welgevallen." „Dat zijn niet de ■htsten, vader." „Vind ik ook." Mabel amuseerde zich kostelijk. „Het zou beter zijn", mompelde August, „dat jullie eerst eens voor kruit zorg den. Hier heb jullie meer praats dan op de fabriek. Daar is jullie do lust tot grappenmaken wel vergaan." „Ons? Je bedoelt zeker: jou?" ..August begint bang te worden!" „Zwijg, ik sla terug Juffrouw Wis kottcn tikte met den wijsvinger op den tafelrand. „Schaam jelui je niet? Ts dot een manier van doen op den jieiligen feestdag? Hoe zou daar zo- ge: i op kunnen ruston?" „Het is maar gekheid, moeder," stelde Gus- tav Wiskottèn haar gerust. „Maar August heeft geen ongelijk. Het kruit wordt verduiveld schaarsch." Rondom de tafel ontstond een lange stilte, ieder was met zijn gedachten in de fabriek. „Hoe lang strekt het nog?" vroeg juffrouw Wiskottèn. Haar stem was volkomen kalm. „We hebben voor het nieuwe zijde-artikel een aparte rekening geopend. Als Scharwachter nog drie maanden zijn voortdurende verliezen volhoudt, blijft ons nog slechts dc katoen over, zoo als vroeger." Fritz Wiskottèn sloeg met de hand op de tafel. Zij'n uitvinding zweefde als een bonte zeepbel in de lucht. Maar hij zei niets. Het deed hem leed voor Gus- tavDrie maanden!" zeide juf frouw Wiskottèn. „Vandaag is het Pnschen. En de Heiland is gestorven en ten derden dage verrezen. Als Hij wil, kan Hij aan ons ook drie maan den een opstandingswonder doen." „Zeker." Toon sprak August Wiskot tèn een kort dankgebed voor spijs en drank, „Maken wij niet een uitstap je?" vroeg Mabel, „Een rijtoertje?" „Wees niet zoo lichtzinnig", beknor de juffrouw Wiskottèn haar. „Een thaler hoeft maar dertig groschen." „Och, niet om mij. De mannen heb ben ccn opfrissching noodig." „Zoo dra we in dc' fabriek weer lucht kunnen happen, Mabel", troostte Gustav haar. „Dc-n eersten dag wij den wc aan jou. Vertrouw daar op." „Gustav, ik zal aan mijn vader schrijven" „Dat ie hier onder de Barbaren verzeild geraakt bent?" „Dnt ik mij onder deze Barbaren 200 gelukkig gevoel, dat ik revanche nemen moet." „Hoe dal?" „Mijn va der moet je bijspringen, Gustav. Er vloed en menschen. die slechts in overmoed leven kunnen Tot laatstgenoemden behoor jij." „Is dat iets zoo noodzakelijks?" ,,.T:: wij toeren ei' aller. van. Zegcbewusl.. heid sleept altijd mee. Je int het moth ij?" „Noen." „Dank :t goed dan je v;i- •ermoed moet het i achter zich heb- ■oft hij kracht voor de lichtzinnigheid zijn „Vrees je vo- je. Dat doet dors geld. E geloof der anderci ben staan, dan 1 allen. Anders - van een enkele. En zóó aan lager wal kom ik niet." 7.c schudde hem de hand. „Je moet hot manr weten." Hij knikte haar t< e, met oen worm gevoel van kameraadschap bezield. Toc-n ging hij naar huis. Dc middag viel hem mot 1: ng. Vroeger, bij vrouw en kinderen, hadden dc feest dagen geen einde willen nemen. De een verveelde don ander, niemand wist met zichzelf m den ander iets te beginnen. Het oiderwerp van ge sprek was weldra uitgeput cn uit dc verveling kwam d lichte prikkel baarheid van rncï.when voort, die voelen, dat ze elk: ader niet genoeg zijn cn meer voor elkaar zouden kunnen wezen. lieden was Gustav Wiskottèn zichz/ 'f ,'enoeg. Hij zat op de canapé en la:;. Boeken uit de huisbibliothock v .1 zijn ouden vriend Köisch. Sin s weken las hij er in, en de boeken hadden hem tot een ander mensch gemaakt. „Het recht op liefde is het prijsgeven van alle rechten ter wille van een ge schenk. dat ons zoo jubelend in de armen gelegd wordt, alsof we inder daad het recht van bezit hadden Neen, Emilie had hem de geschen ken niet in de armen gelegd. Zij was met haar geschenken weggeloopen. Dat was het wat hij niet verkroppen kon. Hij was een bedrogen bedrie ger. Zij had in huis en buitenshuis partij legen hem getrokken De ade ren op zijn voorhoofd werden dik. Het schemerde in het vertrek en hij kon cle woorden op de bladzijden voor hem niet meer onderscheiden. „Scharwachter". las hij op iederen regel, „Scharwachter Scharwach ter „Man. jij of ik' Een van ons beiden moet er aan gelooven." De Zondagsslc-mming was vervlogen. V/at waren hem de romans, waarin de strijd der wereldopvattingen slecht; op het papier uitgevochten werd! H»er gold liet een werkelijke» strijd. Ken strijd van het gezonde, roode bloed met giuiperige huiche larij. die het sap bedierf! ..Ik ben meer noodig op de wereld. Over oogen verdraaiers beschikt Onze Lie ve Heer overal meer dan genoeg, over stevige kerels minder. Dat is ook een geloofsbelijdenis, manneke." i Hij ondernam een wandeling door de smalle straten, waar de menschen in hun Zondagschc kleeren elkander vol stijve waardigheid passeerden, alsof ze voornamer waren dan op een werkdag en vervoegde zich op etenstijd bij Köisch. „Wal krijgen we vandaag?" „Panhaas. Puur len- devlccsch met boekweitmeel. Door Anna zelf gekookt. Nu braadt ze het. Vingerdik, zooals het behoort." „Köisch, ik zou wel even willen spuwen." „Zegt u er niets van?" „Ach wat! liet water staat mij nu al in den mond." En toen riepen ze beiden om Anna. Na het eten stak Gustav Wiskottèn zijn sigaar op, en Köisch stak den brand in zijn pijp. „Reuter?" vroeg hij meesmuilend. „Ja, mijnheer KOlsch. de geschiede nis van Karl Hawermann. Ziet u, dat is 'n vette akkerlandlueht, die hart er. ziel uit het moeras haalt." Knrl Hawermann en zijn groote vriend Biësig hadden het woord. Gustav Wiskottcn lag, met zijn sigaar in zijn mond, zijn handen achter het hoold gevouwen, lang uitgestrekt in den rieten stoel, trok zijn voorhoofd in rimpels, als hel aandoenlijk werd. of lachte als dc humor doorbrak.dat hij zijn sigaar met dc tanden vast moest houden. „Nee, nee. niet ver der. Dat stukje nogmaals!" En de lezer werd door de vreugde van den luisteraar mcdcgosleepl. Beiden had den de buitenwereld vergeten. Anna Köisch zat in een hoek der kamer voor haar werktafeltje. Ook zij hield Zondag. Nu en dan kraakten een paar bladen bij het omslaan. Verder v/as het doodstil om haar heen. Een maal sprak haar vader haar over zijn schouder heen toe. „Wel, Anna" Wat voer jij uit?" „Ik bekijk teeke- ningen." „Luistert u ook, juffrouw Anna?" „Ik hoor allesWeer de stem van den voorlezer, een keel geschraap of een lachen van den toehoorder en het ritselen der bla den onder de hand van het meisje, dat langzamerhand haar omgeving vergeten hadPlots vielen de teekeningen van haar schoot, Gus tav Wiskottèn draaide zich om en raapte ze op. „Dank u", zeide ze en nam de teekeningen aan. „U hebt zeker een beetje gedroomd? Waren de tekeningen zoo mooi? Wat is t?" Daar kruisten zich hun blikken. „Meisje", zeide Gustav Wiskottèn, ..als ik me vrooüjk gemaakt heb over iets wat jou dierbaar is. het was met kwaad gemeend." „U mag ze gerust zien. mijnheer Wiskottèn." Maar toch reikte ze hem de teeke ningen nog slechts aarzelend toe. XWordt vervolgd];,

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsche Courant | 1943 | | pagina 2