Nieuwe strijd ontbrand bij Tarnopol en Loezk
Stormachtige Lagerhuiszitting over de V-1
Schijnwerpers verlichtten slagveld bij Caen
[dagblad voor amersfoort en de geldeasche vallci
Turkije weer in 't middelpunt
n u n n AkiHT II ^oor ons 9r00's^e voor
Daily Express eiscM doodstraf
voor plunderaars
MAANOAC 17 HOOIMAAND (JULI) 1944. 4 PAG., 58e JAARGANG. No. 166
iisem mm
Uitgave: N.V. DRUKKERIJ ONNES V/h BLANKENBERG Zn.. SNOUCKAERTLAAN 9, AMERSFOORT
AdministratieTel. 5289. Giro 86362. Redactie: Tel. 6731. Hoofdred.: NIC LAMAN, SOEST (afw.).
ypRIJS ADVERTENTENTIESper m.M.regel ƒ0.12. Ingez. mecte-
deeling 0.24 p. r. „Doelpunten": a. personeel t.m. 20 woorden
0.55. Ieder woord meer 1 0.05; b. alle overige t.m. 20 w. 0.66.
Ieder woord meer J 0.06, max. 50 woorden. Bewijsn. 6 cent.
Alleen vóór 10 uur aangeboden adv. worden zoover de ruimte
toelaat den zelfden dag geplaatst De administratie behoudt
zich het recht voor advertenties zonder opgave van redenen
te weigeren. ABONNEMENTEN bij vooruitbetaling; p. kwar
taal ƒ2.05; per post 2.25; per mnd. ƒ0.69; per week 0.13.
Losse nummers 0.06.
CORRÉSP. over adv. en abonnementen aan ADMINISTRATIE,
Tussehen Pripjet en Njemen, alsmede bij Grodno
werden doorbraakpogingen der Sovjets verijdeld
Ia Italië zeer hevige strijd
bij Peccièli en Arezzo
AANVALLEN BIJ CAEN AFGESLAGEN
Hoofdkwartier van den Führer,
16 Juli. Het Opperbevel van de
Weermacht maakt bekend:
In Normandië zijn hevige Britsche
aanvallen op een Duitsche heuvel
stelling ten Z.W. van Caen met zwa
re verliezen voor den vijand ineen
gestort. Een tijdelijke penetratie werd
in onverwijlden tegenaanval opgehe
ven. Sterke Amerikaansche aanval
len mislukten bij St. Lo, Pont Hebert
en aan den weg CarentanPeriers,
waarbij talrijke tanks werden stuk
geschoten. Op een penetratieplek ten
Westen van de Vire duren.de verbit
terde afweergevechten nog voort.
In het Westelijke deel van het
schiereiland Cherbourg werden ver
scheidene aanvallen op onze nieuwe
stellingen afgeslagen. Strijdkrachten
gevechts- en slagvliegers vielen vij
andelijke troepenconcentraties als
mede bezette plaatsen en vliegvelden
in het landingshoofd met goede uit
werking aan.
In de gevechten om Caen hebben zich
de negende SS-pantserdivisie „Hohen-
stauferi" onder bevel van SS-Standarten-'
lührer Stadler en de tiende SS-pant-
serdivüjie ..Prundsberg" onder bevel van
SS-Oberführer Harrnel tezamen met troe
pen van bet leger door bijzondere dap
perheid onderscheiden. In verdediging,
en aanval brachten beide divisies den
vijand zware verliezen toe aan mensehen
en materiaal. Daarbij werden door deze
divisies tezamen 140 tanks stukge
schoten.
Het zware vuur der VI op Londen
duurt voort. De groote afweerslag in
Midden.Italië woedde gisteren met bij
zondere hevigheid in het gebied van
Peccieli en Arezzo: Na een verbitterden
strijd hebben onze troepen zich hier
naar nieuwe heuvelstEllingen gedistan
cieerd. Aan den Tiber zijn verscheidene
vijandelijke aanvallen mislukt, terwijl
in het gebied van Sassoferrato de vijand
door succesvolle plaatselijke onderne
mingen van onze bergtroepen gevoelige
verliezen leed. Vechtveerbooten van de
Duitsche marine beschadigden in de wa
teren der uitmonding van de Arno ver
scheidene Britsche torpedomotorbooten.
In de strijdgebieden van Tarnopol en
Loezk sloegen onze divisies de door ster
ke pantserstrijdkrachten ondersteunde
aanvallen der bolsjewieken af. In een
tegenaanval werden enkele penetratie,
plekken met vernietiging van talrijke
tanks opgeheven of verkleind. Tussehen
Pripjet en Njemen alsmede bij Grodno
hebben onze troepen in hevige gevech
ten doorbraakpogingen van den vijand
verijdeld.
Ten W. van Wilna zijn aanvallen van
Sovjet-Russische verkenningsstrijd
krachten mislukt. In 't merengebied ten
Z. van de Duna zijn bolsjewistische aan
vallen met zware vijandelijke verliezen
ineengestort. Ten N. van de Duna sloe
gen onze troepen in verbitterde gevech
ten talrijke aanvallen der bolsjewieken
af en brachten den vijand zware verlie.
zen aan talks toe. Op een penetratieplek
Huren de zware gevechten voort. Eska
ders slagvltegers brachten den vijand
zware verliezen toe aan menschen en
materiaal:
In den Centralen sector van het
Oostelijke "front werden overdag en des
nachts 83 Sovjet-Russische vliegtuigen
vernietigd. Lichte Duitsche zeeatrijd-
krachten brachten in het Oostelijk deel
van de Flnsche Golf een boisjewistlschen
mijnenveger tot zinken, schoten een
tweede vaartuig In brand en beschadig
den twee patrouiUeschepen. Voor de
kust van Noordelijk Noorwegen brachten
beveiligingsvaartuigen van een Duitsch
konvooi twee Sovjets-Russische torpedo
motorbooten tot zinken en maakten
krijgsgevangenen
Een Amerikaansche formatie bommen
werpers vloog gisterochtend Roemenië
binnen en wierpen bommen op het ge
bied van Ploesti. Strijdkrachten der
Duitsche en Roemeensclie luchtverdedi
ging vernietigden 12 vijandelijke toe
stellen.
In den afgeloopen nacht wierpen af
zonderlijk vliegende Britsche vliegtuigen
bommen op het gebied van Berlijn en
De laatste dagen is Turkije weer in
het middelpunt der algemeene belang
stelling. gekomen, aldus meldt S.P.T.
Men kan geen Engelsche of Amerikaan
sche krant inzien of er wordt in gerept
over de Turksche kwestie. Eensluidend
zijn de Amerikaansche kranten niet in
hun profetieën: de voorspellingen vari-
eeren tussehen aanstaande deelname
van Turkije aan den oorlog, het afbre
ken van de TurkschDuitsche diploma
tieke betrekkingen en het afstaan van
lucht- en kuststeunpunten aan de geal
lieerden. Typeerend is, dat - de Engel
sche en Amerikaansche bladen doen
doorschemeren, dat het initiatief voor de
huidige besprekingen met en over Tur
kije bij de Sovjets zou hebben gelegen.
In hoeverre dit op waarheid berust, is
bijzonder moeilijk vast, te stellen, doch
het doet zeker eenigszins vreemd aan,
dat de Sovjets zelf merkwaardig zwijg
zaam over de onderhavige kwestie zijn.
Berlijn wacht op de feiten en zal naar
de feiten handelen, ziedaar, in 't kort,
op het Rijnlandsch-Westfaalsche gebied. 1 het Duitsche standpunt.
Herdenkingsplechtigheid in het Koloniaal Instituut te Amsterdam
KlMDKAmUI/a wereld een der waarlijk grooten
VMSTERDUI. 15 JULI. Het Dep. v.m
Volksvoorlichting eii Kunsten hoeft ter her
denking vuil den geboortedag van onzen groot
sten schilder een Romhrandt-dag georgaui-
soord, die door de omstandigheden aan bo
perkingen was gebonden en geen mogelijk
beid overliet om de werken van don meester
in bet licht der belangstelling te plaatsen,
maar dio volgens depaftomentale bedoeling
zal moeten uitgroeien lot een scboono, na-
tuurlüko traditie.
In een sobere plechtigheid in do aula van
bet, Koloniaal Instituut te Amsterdam vond
do Reinbrandt-dag oen züner hoogtepunten,
oen fraaie versiering van goudsbloemen
do achtergrond werd gevormd door een don-
knr [Inwoeien doek in een lij t van gouds
bloemen, waarop slochts do "naam Rembrandt
stond geschreven gaf een fleurig uiterlijk
aan do biicenkomst. Do belangstelling voor
do herdenking van officieelo zijde was groot;
o.n,. waren aanwezig de Leider en Mevrouw
Mussert.
TROUW EN STRIJDVAARDIG
Jhr. mr. S. M. S. de Ranitz, wnd.
secr.-gen. van Volksvoorlichting en Kun
sten, wees erop, dat door de wereld
gebeurtenissen der laatste jaren de be
langstelling van vele Nederlanders op
het verleden is gericht. In dezen geest
wordt Rembrandt thans niet herdacht.
Want in deze oogenbiikken. waarin de
strijd om het zijn of niet zijn van Euro
pa wordt gestreden, kan en mag men
zich niet afkeeren van het heden. Uit de
geschiedenis echter moet men leering
trekken voor het heden om zoo daden te
kunnen stellen. Daarom is deze Rem-
brandt.dag er ook. Want thans kunnen
wij ons bezinnen op de cultureels waar
den, juist nu de Europeesche cultuur uit
het Oosten en het Westen wordt be
dreigd.
Jhr. de Ranitz schetste vervolgens de
groote eigenschappen van Rembrandt,
waartoe behooren zijn trouw en strijd
vaardigheid. Rembrandt was trouw aan
zichzelf en aan zijr levenstaak. Hij
groeide in zijn strijd en hij stierf als een
eenzame reus. Uitvoerig schetste spreker,
hoe Nederland in de Gouden Eeuw in de
wetenschappen en in de cultuur een
eerste rol speelde, hoe onze zeelieden,
technici en boeren bovenaan stonden en
hoe van alle kunsten ook hier weer de
schilderkunst als meest representatieve
kunst voor de Nederlanders mocht gel
den. Alles wat Nederlandsch was en wat
van onzen aard en onze grootheid sprak,
werd vastgelegd in een ongeëvenaard
aantal meesterwerken. En dit alles was
volksverbonden en uitzonderlijk Neder,
landsch. Toen kwam de teruggang, ver
oorzaakt door de verzadigde koopmans
mentaliteit. In ons volk zijn echter al
tijd blijven leven de krachten, die kun
nen leiden tot een nieuwen cultureelen
bloei.
REMBRANDT - LEGPENNING
VOOR PROF. JAN DE VRIES
Sprekend over de laatste vijftig jaren
wees jhr. de P-anltz er op. dat de kun
stenaars zich dikwijls hebben laten in-
spireeren door krachten, die vreemd zijn
aan ons volk. Sinds 1940 is echter de
omheining doorbroken. Er is een cul-
tuurwende gekomen, die eens een twee
de Renaissance zal blijken te zijn en die
ongekende krachten zal ontwikkelen. In
deze eultureele wende speelt prof. dr.
Jan de Vries een groote en voorname rol.
Door zijn scheppend en herscheppend
vermogen mag men zijn levenswerk met
Europeesche maat meten. Daarom wilde
jhr. de Ranitz een Rembrandt.legpen.
ning aan prof. dr. Jan de Vries aanbie
den, m het volle vertrouwen, dat ook
zijlr verdere arbeid zal strekken tot heil
van ons volk.
Jhr. de Ranitz overhandigde hierna de
legpenning aan prof. de Vries.
(Zie vervolg pag. 4.)
*Wmldnieuas&
0 Oo Britsche min. van Gezondheid heeft de
thans te Londen aan den gang zijnde eva-
cuatiebaweging bestempeld als de tot dus
ver snelste en grootste evacuatie van de
zen oorlog. In de dertien dagen tot Vrij
dag j.l. zijn ruim 150000 menschen uit
het bedreigde gebied verwijderd.
0 Bolsjewistische partisanen hebben een ter-
reuraanval ondernomen op het plaatsjt
Sodankylae in Noord-Lapland. De huizen
werden in brand gestoken en 19 burger»
zijn omgebracht. Bij Wolkowysk hebben
de Sovjets een kamp van gevluchte Wit-
Roethenen gebombardeerd. Meer dan
80 personen, bijna allen vrouwen en kin
deren, werden gedood.
0 De Japansche bladen publiceeren een plan
om de Japansche technici en geleerden
te mobiliseeren. De minister van Ju
stitie dor Chineosche nationale regeering,
Tsjang Yi Peng, is tengevolue van typhus,
73 jaar oud, te Sjanghai overleden.
0 De Zweedsche minister van Buitenlandsch»
Zaken, Günther, heeft gesproken over da
neutraliteitspolitiek van Zweden en de
kritiek, welke hierop uitgeoefend wordt
Hij bestreed het verwijt, dat men van een
Zweedsche politiek "van voor en na V
Alamoin kan spreken.
OOEREN, werkt mede aan de vet-
voorziening van uw volk
scheurt vóór 10 Augustus.
J
Lord Gort, de gouverneur van Malta,
is voor een kort bezoek in Londen aan
gekomen.
Do Nederlandsche Cultuurweek. T©
Weenon bevindt zicK bovenstaand
jeugdportret van Rembrandt, door
hemzelf vervaardigd ln 1631. De
signatuur staat rechts boven
CNV/Stuvel/Pax m
De Tsjoengkïng-troepen bieden in ia
omsingelde stad Hengjang nog altijd
hardnekkigen tegenstand.
ZWAAR ARTILLERIEVUUR I Men kan zicb een begrip maken van de
I kracht van het vijandelijke arttllerie-
Interiuf. meldt: Zaterdagnacht zijnde'™UIV. wanneer men bedenkt, dat de
Britten ten z.W. van Caen na een artll.
lerievoorbereiding van verscheidene uren
uit talrijke batterijen, waaronder ook
van de slagschepen, tot den verwachten
aanval op de domineer'ende Duitsche
stellingen op den heuvel 112 ten N. O.
van Esquay en de aangrenzende strijd
gebieden overgegaan. Om den aanval
voor hun formaties te vergemakkelijken,
lieten zij door de groote zoeklichten der
oorlogsschepen het gesloten wolkendek
boven {iet gevechtsterrein bestralen.
Door het van daar reflecteerende licht
was het geheele gevechtsgebied ln een
grijs-wit-licht-donker gehuld, zoodat de
contouren van het terrein eenigszins te
onderscheiden vielen. Er ontstond een
verbitterde strijd van verscheidene uren.
gistermorgen bevond zich het geheele
gevechtsterrein weer stevig ln Duitsche
handen.
De Engelschen voerden een uitgebrei
de propaganda door luidsprekers, waar
door zij de Duitsche soldaten aansporen
tot overloopen. Dat deze pogingen ech
ter even vergeefsch blijven als de over
stelping met duizenden pamfletten, be
hoeft nauwelijks vermeld te worden.
Amerikanen voor St. Lo binnen 24 uur
tijds 45.000 schoten van zwaar en mid
delmatig kaliber hebben gelost. Daar
onder bevonden zich niet minder dan
8.000 fosforgranaten. In denzelfden tijd
werden in liet gebied Lessay-Ste Ger-
maine sur Aye 30.000 schoten van aller
lei kaliber over de Duitsche stellingen
gevuurd, zonder dat de Amerikanen door
deze munltleverspllllng ook maar eenl-
gen terreinwinst van beteekenls konden
behalen. Bij St. Pierre de Semlly, maak
ten de Amerikanen gebruik vau een
niet te kwaliflceeren krijgslist. Onder
het zwaaien met F-oode Kruts-vlaggen
lieten zij soldaten met draagbaren op
trekken, die b(j het naderen van de
Duitsche gevechtslinie het vuur open
den op de Duitsche stellingen.
Grieken ter dood veroordeeld
De bijzondere krijgsraad te Cairo
heeft 7 officieren en 5 minderen belioo.
rende tot de Grleksche eerste brigade ter
dood veroordeeld. Negen officieren en
soldaten hebben levenslange gevange
nisstraf tegen zich hooren eisclien.
De Britsche berichtendienst nielddo Zon
dagavond, dat in de afgeloopen 24 uur in de
Zuid-Engelsche graafschappen vliegende bom
men zijn neergekomen. Ook in Londen werd
luchtalarm gemaakt. Do vliegende bommen
veroorzaakten „verliezen aan monschenlevcns
en schade".
In den loop van een stormachtige Lager-
huiszitling is, te oordeelon naar het verslag
van de Daily Telegraph, door een afgevaar
digde Donderdag van de regeering goëischt.
dat men iu eeu spoedig te houden geheime
zitting hot thema „vliegende bom" zou be
sproken. Weliswaar had Attlee, de vertegen
woordiger van Churchill, dit verzook afgewe
zen, maar hu' hoeft het geenszins gemakke
lijk gehad tegenovor het parlement. De La-
bourafgovaardigde Shiawell wees er op, dat
het toch wel zeer wonscholiik was, dat zü.
die onder do V 1 te lüdcn hebben en die door
het gebrek aan vooruitziendheid der regeo
ring niet op behoorlijke wüze beschermd wor
den, (en minste iets hooren over do stap
pen. die de regeering neemt ter verdediging
tegen de V 1.
Het antwoord van Attlee had als kern
de zin: „Op het oogenblik ziet de eerste
minister niets, wat hij nog op nuttige
wijze zou kunnen toevoegen aan het
geen hij reeds gezegd heeft".
De berichten over de V I beheerschen
het uiterlijk der Vrijdagsedities der Lon
densche bladen. Wederom is er sprake
van plundering, van zelfbescherming
(S.P.T.) der burgers, van het gebrek aan 'her
stelwerkzaamheden en materiaal, van
den chaos in het Londensche waar
schuwingssysteem, van sluiting van
schouwburg- en concertzalen, van den.
achteruitgang van de contante ont
vangsten en van het ontbreken van
schuilgelegenheden. In de Daily Mail
wordt gemeld, dat in Zuid-Engeland de
honden niet meer op straat kunnen ko
men tengevolge van de glassplinters. Da
plunderingen, zoo meldt de Daily Ex
press wekken de grootste bezorgdheid
bij de slachtoffers van bombardementen.
In een hoofdartikel eischt het blad de
doodstraf voor de plunderaars. Volgens
de Daily Mail hebben de minister voor
Openbare Werken en de parlementaire
onderstaatssecretaris in het ministerie
van arbeid gesproken over het oprui-
mings- en herstelwcrk. Eerstgenoemde
zeide te hopen, dat het den Duitschers
niet zou gelukken met hun vernielings
werk de overhand te krijgen. Voorloo-
pig kan men alleen zorgen voor da
zwaarst getroffen gebieden, ofschoon
men reeds gebruik maakt van duizen
den Engelsche zeelieden, en leden van
leger en luchtwapen. Zelfs tooneelschrij-
vers heeft men te hulp moeten roepen.
De bisschop van Winchester.^jdr. Mar.
vyn Haigh, heeft op een diocesaanscha
conferentie medegedeeld, dat in de eer
ste week van de invasie de Engelsche
troepen minder verliezen aan doodet»
lichten geleden dan de bevolking in Z.
Engeland in de eerste dagen der vlie
gende bommen. De bisschop gaf vervol
gens uiting aan zijn hoop, dat de ofü.
cieele instanties in Engeland de Duit
schers er opmerkzaam op zullen maken,
dat hun nog zwaardere voorwaarden
zullen worden gesteld wanneer zj
„nieuwe nog duivelachtiger middelen"
gaan gebruiken.