MGSFOOBftClE mm
Britsche ministers pleiten voor
volledige evacuatie van Londen
De hevige druk bij Warschau houdt aars
^-Nederland onderscheiden
„Deze oorlog moet ir> October
ten gunste van ons zijn beslist
President der Finsche republiek
Risto Ryti afgetreden
AMERSFOOR f
WOENSDAG 2 OOGSTMAAND (AUG.) 1944. 2 PAG., 58a JAARGANG. No. 180
DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN DE GELDERSCHE VALLEI
Uitgave: N.V DRUKKERIJ ONNES v/h BLANKENBERG Zn. SNOUCKAERTLAAN AMERSFOORT
Administratie: Tel. 5289 Giro 86362 Redactie: Tel 6731 Hoofdredacteur: NIC LAMAN SOEST.
VERDUISTERING
Van 30 Juli tot en
net 5 Augustus van
ïl.30 u. tot 6 u.
4 Augustus VM.;
11 Augustus L.K.
Straatgevechten in Mitau en Mariampoi. Sovjets dringen
op naar Beskidenpas. - Felle strijd aan den Weichsel.
Terrcuraanvallcn op München, Mann
heim, Ludwigshafen en Frankenthal
Zware strijd in Kormandië
Hoofdkwartier van den Fiihrer, 1 Ancj.
Het Opperbevel van de Weermacht deelt
mede
In Normandië hielden onze troepen tegen
alle aanvallen van den vijand tusschen Het-
tot en de Vire in zware gevechten stand.
Daarna distancieerden zij zich in eenige
sectoren enkele kilometers naar het Zuiden.
In de nieuwe stellingen werden alle aanva'-
len van den krachtig volgenden vijand afge
slagen. Ook in den sector ten N.O. van Percy
mislukten met sterke pantserstrijdkrachten
ondernomen en door hevig artillerievuur ge
steunde vijandelijke aanvallen. De op onzen
Westelijken vleugel diep in onze stellingen
binnengedrongen vijand werd vlak ten Zuiden
van Avranehes in den tegenaanval opgevan
gen. Zware gevechten waren langs het je-
heele front nog in de avonduren gaande. In
het Oostelijke deel van het landingshoefd
deed de vijand zijn artilleriebedrijvigheid in
den loop van den nacht tot een trommelvuur
aangroeien.
X>es nachts deden aware gevechts
vliegtuigen doeltreffende aanvallen op
vijandelijke troepenconcentraties en ge
reedstaande strijdkrachten in het ge
bied ten N.W. van Avranehes. Torpeclo-
vllegtuigen brachten ln de Seinebaai
schade toe aan twee koopvaardijsche
pen met een gezamenlijken inhoud van
15000 brt.
In het Fransclie achterland werden 60
terroristen in gevechten vernietigd. Het
vergeld ingsvuur der V 1 op Londen werd
overdag en des nachts voortgezet.
In Italië hervatte de vijand zijn door-
braakaanvallen op Florence. Zij strand
den opnieuw op den onwrikbaren te
genstand van onze pantsergrenadiers en
valschermjagers met zware verliezen aan
«looden en gewonden voor den vijand.
Kleine plaatselijke penetraties werden
afgegrendeld. De gevechten, die van bei
de zijden met de grootste verbittering
gevoerd worden, duren voort.
Op de noordelijke helling der Karpa-
then dringen vijandelijke strijdkrach
ten op naar den Beskidenpas. Tegen
aanvallen zijn gaande. Tusschen het
brongebied van den Dnjestr en de groo-
tc bocht van den Weichsel wierpen onze
pantserdivisies de Sovjets in verschei,
dene sectoren terug, waarbij zij een
groot aantal tanks stukschoten. Bij de
greote bocht van den Weichsel werden
alle bolsjewistische pogingen, dc rivier
over te steken, verijdeld, op een pene.
tratie na. waarom nog gevochten wordt.
Bij Warschau houdt de hevige vijande
lijke druk aan.
Tusschen den middenloop van den
Boeg en Augustow werden plaatselijke
distancieeringsbewegingen in weerwil
van het krachtig volgen van den vijand
volgens de plannen ten uitvoer gelegd,
waarbij talrijke Sovjetaanvallen werden
afgeslagen. Ten Westen van Kowno
viel de vijand aan weerszijden van de
Memel vruchteloos aan. In Mariampoi
woeden verbitterde straatgevechten. Ook
in de stad Mitau wordt hevig gevochten.
In het gebied van Birsen wierpen tegen
aanvallen den binnengedrongen vijand
terug. Oostelijk van de Duna werden
alle aanvallen der bolsjewisten in tegen
aanvallen uiteengeslagen
Op de landengte van Narwa zette de
vijand zijn grooten aanval gisteren ten
gevolge van zijn zware verliezen niet
voort. Zwakkere aanvallen mislukten.
Aan den suecesvollen afweer van de
groote Sovjetaanvallen der laatste da.
gen heeft het derde fGermaanscheSS.
panlsercorps onder bevel van den SS-
Obergruppenführer en generaal der
Waffen-SS Steiner, met de Germaan-
sehe vrijwilligersdivisies SS-Nordland
en SS.Nedeiiand, de twintigste Estland.
sche vrijwilligersdivisie, de 11de Oost.
Pruisische infanteriedivisie alsmede aan
liet landfront in den strijd gebrachte
afdeelingen van marine, legerartillcric
en granaatwerpers een bijzonder aan.
deel gehad.
De aanslag op den Fiihrer
Millioen Rijksmark uitgeloofd voor
arrestatie van dr. Oordeler
Tegen den vroegeren burgemeester
van Leipzig, dr. Karl Gördeier, die in
1932/1933 Rijkscommissaris is geweest
voor de Prijsvorming, is wegens mede
plichtigheid aan den aanslag op den
Führer, een verzoek tot aanhouding uit
gevaardigd. Zijn laatste woonplaats was
Leipzig. .Sedert 20 Juli is hij voortvluch
tig. Voor medecleelingen, die leiden tot
zijn arrestatie, is een belooning van een
millioen Rijksmark uitgeloofd.
In de Finsclie Golf werden twee Sov-
jetmijn vegers en een patrouillevaartuig
door mijnen vernietigd. Boven hetzelfde
gebied schoten bewakingsvaartuigen der
marine en jachtvliegcrs tien Sovjet-
bommenwerpeïs neer. Eskaders slagvlieg-
tuigen grepen met goed gevolg op de
zwaartepunten in de gevechten te land
in en vernietigden meer dan 300 vijan
delijke voertuigen.
Amerikaansche bommenwerpers vielen
gist/eren Boekarest en liet gebied van
Ploesti aan. Door Duitsche en Roemeen-
sche luchtverdedigingsstrijdkrachten
werden elf vijandelijke vliegtuigen ver
nietigd.
Onder de bescherming van een dicht
wolkendek deden Amerikaansche bom
menwerpers tcrreuraanvallen op de ste
den München, Mannheim, Ludwjgsha-
fen en Frankenthal. In weerwil van de
moeilijke afweeromstandigheden werden
vijftien vijandelijke vliegtuigen neerge
schoten.
Marine en luchtmacht hebben in de
maancl Juli 25 vracht- en transportsche
pen met een gezamenlijken inhoud van
149.000 ton tot zinken gebracht. Twin
tig transportschepen met een gezamen
lijken inhoud van 110.000 ton werden
beschadigd. Aan vijandelijke oorlogs-
schepen werden twee kruisers, tien tor
pedojagers, een fregat, een mijn veger,
twee patrouillevaartuigen en elf torpe-
domotorbooten tot zinken gebracht. Een
slagschip, vier kruisers, elf torpedoja
gers, een torpedoboot, twee speciale lan
dingsschepen en verscheidene torpedo
motor boot. en werden deels zwaar be
schadigd door bommen, torpedo's en ar
tillerietreffers. Vlootstrijdkrachten. af
weergeschut van koopvaardijschepen en
luchtdoelgeschut der marine schoten in
dc periode van 1 tot 31 Juli 196 vijan
delijke vliegtuigen neer.
*Wmldniauuib
Hel standpunt van Churchill:
Tijdens een scherp dispuut in het Britschs
kabinet over liet Duitsche vergeldingswapen
heeft Winston Churchill o.m. verklaard, dat
hij op het standpunt staat, dat deze oorlog
tot eiken prijs op zijn laatst in October ten
gunste van de geallieerden moet zijn beslist.
De geallieerden moeien al het mogelijke doen,
aldus Churchill, om deze beslissing te for
ceeren, vóór er van Duitsche zijde nieuwe
vergeldingswapenen in actie kunnen komen.
Alleen om Montgomery dit besluit mede te
declen, is Churchill voor de tweede maal naar
Normandië gegaan. Het is Montgomery's eer
ste taak, Parijs zoo snel mogelijk in te nemen.
Op het onderhoud tusschen Churchill
en Montgomery, dat vijf uur duurde,
volgde het offensief van Dempsey, dat
een volledige teleurstelling bracht. Daar
na had men te Londen groote verwach
tingen van de Amerikanen, die intus-
schen in den Westelijken sector van
het bruggenhoofd tot het offensief over
gingen, doch (laarbij wordt gezegd, dat
dit offensief alleen de uitbreiding van
het bruggenhoofd en niet de inneming
van Parijs teil doel heeft. Bij het onder
houd in het hoofdkwartier van Eisen
hower zijn Churchill en de Amerikaan
sche minister van Oorlog, Stimson, het
er over eens geworden, dat de oorlog in
Europa eind September, op zijn laatst
begin Ooctober met de oude wapenen
beslist moet zijn. Want ook Stimson ïs
van meening, dat de Duütschers niet
meer met hun nieuwe wapenen in actie
mogen komen. Indien dit niet gelukt,
behouden zich de Amerikanen verder
alles voor.
Tc Washington is officieel medegedeeld,
dat schout-b'j-Nacht Charles Cecil, com
mandant van oen Amerikaanschen kruiser,
die bij den zeeslag in de Golf van Koelt
tof zinken is gebracht, Maandag bij een
vliegtuigongeluk boven den Stillen Oceaan
omgekomen is.
9 De Amerikaansche verliezen aan het inva
siefront zijn tot 120.00(fman gestegen en
zijn thans hoaper dan de Engelsche ver
liezen aan manschappen.
De Engelsche minister van Oorlog heeft
medegedeeld, dat de geallieerde verliezen
in Birma van 1 Jan. tot 30 Juni j.l be
dragen: 5918 gesneuvelden, 19.916 gewon
den en 2594 vermisten.
Het Finsche Wcermachtsbericht meldt we-
derzijdsche .toringsvuur op de Kareüscht
Landengte. In de richting liomantsi duren
de verdedigingsgevechten voort.
De Sovjet-regeering heeft Bulganin be
noemd tot haar vertegenwoordiger hij dt
regeering van het Poclsche Comité der
nationale bevrijding. Hij is plvv. voorzitter
van den Raad van Volkscommissarissen
der Sovjet-Unie.
Oe Zwitsersche Bondspresident dr. Stam-
fli heeft tot het volk gesproken over ds
Zwitsersche neutraliteit, waarvan hij ver
wacht. dat zij tot het einde van den oor
log in acht genomen zal worceo
9 In Philadelphia zijn de arbeiders en em
ployés van alle openbare verkeersonder
nemingen in staking, daar zij weigerden
negers op te leiden, die in dienst geno
men zouden worden. In Montreal (Cana
da) is het trampersoneel in staking ge
gaan.
Met ingang van 15 Aug. a.s. is in Bel
gië en Noord-Frankrijk het verkeer met
personenauto's verboden. Voor motorfiet
sen gaat dit verbod 1 September in.
In de restaurants te New York wordt,
wegens de groote boterschaarschte, geen
boter meer bij de maaltijden verstrekt.
Een Hongaarsche fabriek heeft patent ge
nomen op een zak-schrijfmachine, dié
slechts een K.G. weegt, 30 c.M. lang,
15 c.M. breed en 5 c.M. hoog is.
In Spanje heerscht een hittegolf. In Cor-
deba wees de thermometer Zendag 41 gra
den in de schaduw en 50 graden in da
zon aan.
MORRISON ZEGT EEN HEELE MASSA
VERSCHRIKKELIJKE DINGEN TE WETEN..
STOCKHOLM, 2 Aug. W«nsiiaflochtend
vroeg heeft de Britsche berichtendienst me
degedeeld: „Ook Woensdagechtend hebben
de Duitschers vliegende bommen naar ie
Zuidelijke graafschappen en het gebied van
Londen gezonden. Er ontstond schade en er
vielen slachtoffers."
Te Londen schatte men in den aanvang
der vorige week ,dat er gemiddeld 120 vlie
gende bommen per dag in het stadsgebied
van Londen vielen. Geen wijk is verschoond
gebleven. Eenige ministers zijn zoozer onder
den indruk van het nieuwe wapen gekomen,
dat zij onlangs op een kabinetsbijeenkomst
hebben gepleit voor een volledige evacuatie
van Londen, vooral voor een decentralisatie
der voor den oorlog belangrijke bedrijven.
Dit leidde tot een scherp dispuut in het ka
binet. Churchill kon weliswaar de argumen
ten niet ontzenuwen, doch hij was tegen een
volledige evacuatie, daar de wereld daarin
een capitulatie van Londen zou zien.
In liet Lagerhuis is Morrison onder
vraagd over zijn uiteenzettingen betref
fende het nieuwe waarschuwings.sys.
teem. Daarbij werd hem de vraag ge
steld of hij iets wist over een nieuw
soort bommen, -die veel geruisehloozer
naderden dan de oude. Morrison ant
woordde: „Ik weet een heele massa ver-
TURKIJE BREEKT MET DUITSCHLAND
De Nationale Turksche Vergadering
heeft het voorstel der regeering tot ver
breking der economische en politieke
betrekkingen met Duitschland aange.
nomen.
Dceltreffeiule tegenacties
in het Oosten
Duitsche legerleiding krijgt weer
controle op het gevechtsgebeuren
Interinf. meldt: Ook bij een uiterst
voorzichtige waardeering zal men uit de
huidige situatie de conclusie mogen
trekken, dat het de Duitsche leiding in
het Oosten gelukt is door het aanvoeren
van verscheidene nieuwe formaties der
centrale reserve en door nieuwen aan
voer van zware afweer., en aanvalswa.
penen de ontwikkelmg van het ge.
vechtsgebeuren weer in .hooge mate on
der haar controle te krijgen. Het feit,
dat het den bolsjewieken nergens meer
gelukte het systematische verloop der
Duitsche concentratiebewegingen in de
belangrijke gevechtssectoren te versto
ren en dat zij ook niet meer in staat
waren een reeks krachtig uitgevoerde
Duitsche tegenacties te stuiten spreekt
een duidelijke taal Tot het teweegbren.
gen van deze situatie heeft het doel
treffende optreden van het luclitwapen
op de voornaamste brandpunten van
het gevechtsgebeuren evenals ook de
omvangrijke verkenningsactiviteit bo.
iangTijk bijgedragen.
schrikkelijke dingen. Deze bommen zijn
in hun methodes Ietwat verschillend en
in één geval was in het geheel geen ge.
uisch te hooren." Afgevaardigde Shin-
well (Labour) stelde de vraag: ..Is Mor
rison zich er van bewust, dat zijn ant
woord, volgens hetwelk hij een massa
verschrikkelijke dingen weet, verkeerd
kan worden uitgelegd en moeten wij het
aldus begrijpen, dat he1 slechts een op
pervlakkige opmerking was? Morrison
antwoordde: ..Er zijn allerlei mogelijk
heden. De eerste minister heeft reeds
soortgelijke dingen vermeld. Dat is al
gemeen bekend Het is waar. dat ik ten
deele maar zoo wat gezegd heb. maar
ieder, die met deze zaken te maken
heeft, leeft in een wereld, waarin men
omgaat met verschrikkelijke feiten."
MAARSCHALK MANNERHEIM OPVOLGER
HELSINKI, 1 Aug. De president
van dc Finsche republiek, Risto Ryti,
heeft in een brief aan de regcering me
degedeeld, dat hij zijn ambt van presi
dent der republiek neerlegt. Ik ben, zoo
schrijft hij in zijn brief, tot de overtui.
ging gekomen, dat het hoogste uitvoe
rende gezag zcowel op het gebied van
het militaire alsook van het burgerlijke
bestuur in dezen tijd in handen van
een en dezelfde persoon geconcentreerd
dient te worden. Derhalve heb ik beslo
ten het ambt van president der repu
bliek neer te leggen. Bij het nemen van
dit besluit heeft ook het feit zijn in,
vloed doen gelden, dat mijn gezondheid
als gevolg van de zware verantwoorde
lijke last, die gedurende vele jaren op
mijn schouders heeft gerust, geleden
heeft.
Minister-president Linkomies heeft in
een toespraak tot den Finschen Rijks
dag medegedeeld, dat de maarschalk
van Finland, baron Mannerheim, zich
op verzoek van de regeering en den
Riiksdag bereid verklaard heeft het
ambt van president der republiek te
aanvaarden.
De regeering,, zoo verklaarde minister
president Linkomies verder, is tot het
besluit gekomen, dat het houden van
een eigenlijke verkiezing niet noodig is,
doch dat het ambt van president der
republiek direct en zonder verkiezing
•aan maarschalk Mannerheim moet wor
den toevertrouwd. In den Rijksdag is
derhalve een wetsvoorstel ingediend om
het ambt van president der republiek
aan maarschalk Mannerheim toe te ver
trouwen.
ELECTRICITEITSfiANTSOENEERING
De rantsoeneeringspercentages van do na
volgende bedrijven zijn met ingang van
eerste ineteropneming na 1 Juli 1944 als
volgt vastgesteld: kappersbedrijven 50 pCt
winkels en warenhuizen 30 pCt. en hotels
café's en restaurants 40 pCt.
Procuratiehouder jubileum. Onder
zeer groote belangstelling heeft de heer
G. Jonkman gisteren zijn zilveren jubi
leum als procuratiehouder bij de Rott.
Bank vereen, herdacht. Zoowel van de
zijcle der directie, als van personeel en.
zakenrelaties, werden hartelijke woor
den gesproken en bloemstukken aange
boden. De heer Rogaar heeft den jubi-
laris de gelukwenschen namens de di
rectie overgebracht, hij bood namens
het personeel een ets. voorstellende
t Sluisje, aan. De heer Jonkman begon
zijn loopbaan bij de Robaver elders, ge
durende achttien jaar is hij .op het
bankgebouw alhier werkzaam.
Leusilerheidc op 5 Aug. onveilig
Door (Ie Wehrniachtkommandaiitur werd
kennis gegeven, dat Zaterdag 5 Aug. a.s.
de gelieele Leusderhcldc onveilig zal
zijn. Er wordt dien dag middels afweer
geschut met scherp geschoten van 14
tot 18 uur.
Mcdecieeling.
Betreffende het aanvragen van toestemming
voor het houden van vergaderingen, enz.
Met ingang van 7 Aug. moeten der- e
gelijke aanvragen alle worden ingediend
per gedrukt formulier, dat voor belang
hebbenden verkrijgbaar is aan het bu
reau van politie, afcleeling administra
tie. Er moeten dus geen aanvragen meer
regelrecht naar Amsterdam worden ge
zonden.
Politienieuws. Vier personen wer
den bekeurd voor het verboden vervoer
van visch. Voor verkeersovertredingen
zijn 41 politioneele waarschuwingen uit
gedeeld. Twee dames bevonden zich,
om 22.10 nog op straat. Zij werden mee
naar het politiebureau genomen en zijn
tot vier uur in de cel opgesloten, waar
na zij met een bekeuring naar huis
konden gaan.
Spreekdag. De Burgemeester houdt
morgen van 912 uur spreekuur.
Jubilarissen bij de Politie
De Opperwachtmeesters Baar da. Lrger-
weij en Spiering vierden Dinsdag hun
25-jarig ambtsjubileum. De Corpscht i' en
verschillende Stafleden boden ten huize
van de jubilarissen hun gelukwenschen
aan. terwijl het bestuur van den Kame-
raadschapsbond, afd. A'foort, gelukwen
schen en een jublleumgave onder en
veloppe aanbood. De resp. echtgenooten
ontvingen bloemen.
STAATSLOTERIJ, 25.000.— 15046;
ƒ5.000.— 13670; ƒ1.000.—: 4922 11037,
14761. 24020; ƒ400.— 8039 24596;
ƒ200.— 5665. 18767. 22312. 22616;
ƒ100.— 2618. 3339. 40c6, 84-18, 12626,
17920, 18297, 19379, 19976, 21024, 25204,
25626.
MAX BLOKZIJL. Op Donderdag
3 Augustus om 18.45 spreekt Max Blok
zijl via Hilversum I in de serie branden,
de kwesties over het onderwerp: Jeugd
problemen.