KRMTStlï CMIP
J
Zware strijd tusschen Augustow en de Memel
Dagorder van Relclisführer SS Himmler
Churchill besprak den oorlogstoestand
V 1-vuur slicht veel onheil
Turksche sfap kan toi oorlog
met Duitschland leiden
Tien textielpunten zijn geldig verklaard
DONDERDAG 3 OOGSTMAAND (AUG.) 1944. 2 PAG., 58a JAARGANG. -- No. 181
VERDUISTERING
Van 30 Juli tot en
met 5 Augustus van
11.30 u. tot 6 u.
4 Augustus V.M.;
[DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN DE GELDERSCHE VALLEI 11 Augustus L.K.
ültgave: N.V. DRUKKERIJ ONNES 7/h BLANKENBERG Zn. SNOUCKAERTLAAN 9. AMERSFOORT
Administratie: Tel. 6289. Giro 86362. Redactie: Tel. 6731. Hoofdredacteur: NIC. LAMAN. SOEST.
Mitau gedeeltelijk ontruimd, 1
Birsen werd heroverd
IN JULI ZIJN 1830 ANGLO-AMERIK.
VLIEGTUIGEN VERNIETIGD
Hoofdkwartier van den Führer, 2 Aus.
Het Opperbevel der Weermacht deelt mede:
Ten Zuiden van Caen stortten door tanks
en lievig artillerievuur gesteunde vijandelijke
aanvallen met zware verliezen ineen. Ook
aan weerszijden van Moyon en in het gebied
Percy-Villedieu werden alle aanvallen der
Amerikanen uiteengeslagen, waarbij dertig
tanks werden - stukgeschoten. Zuidelijk en
Oostelijk van Avranches zijn hevige gevech
ten gaande met opdringende vijandelijke tank
formaties; 34 tanks werden daar stukge
schoten.
Des nachts vielen gevechtsvliegtuigen
vijandelijke pantservoorhoeden, en dooi
den vijand bezette plaatsen met goed
gevolg aan.
In het Fransche gebied werden 102
terroristen in gevechten vernietigd.
Het vergeldingsvuur op Londen duurt
yoorfc.
In Italië mislukten wederom alle
doorbraakpogingen van den vijand ten
Z.W. en ten Zuiden van Florence. Vij
andelijke artillerie beschoot gisteren Flo
rence, hoewel de stad, om haar cultuur
goederen te sparen, door het Duitsche
commando niet militair gebruikt wordt
en geen troepen herbergt. Ook de histo
rische -scheeve toren van Pisa, in welks
omgeving zich geenerlei militaire instal
laties bevinden, werd door vijandelijk
artillerievuur beschadigd.
Duitsche torpedovftegtuijjen vielen
voor de Noord-Afrikaansche kust een vij
andelijk konvooi aan. Vier vrachtsche
pen met een gezamenlijken inhoud van
2li.000 ton en een torpedojager werden
vernietigend getroffen. Bovendien wer
den zeven andere koopvaardijschepen
met een gezamenlijken inhoud van
40.000 ton door torpedo's getroffen.
Bij den strijd tegen de communisti
sche benden op den Balkan leed de vij
and in Juli buitengewoon zware verlie
zen aan dooden en gewonden. Behalve
13.000 dooden verloor hij 3800 mail aan.
gevangenen en overloopers. alsmede tal
rijke lichte en zware infanteriewapenen.
Meer dan twintig groote ravitallleevings-
Icimpen eu munitiedepots werden buit
gemaakt of vernietigd.
Op de Noordelijk helling der Karpa-
then werden de naar den Beskidenpas
opdringende vyandelyke strijdkrachten
Iti een tegenaanval teruggeworpen. Ver
der naar het Noordwesten kwam het in
het voorterrein der Karpathen, in het
bijzonder in het gebied ten Westen van
Sambor en by Reichshof, tot hevige
plaatselijke gevechten.
In de groote bocht van den Weichsel
werden talrijke vtfandclyke aanvallen
afgeslagen. Tegen een vijandelijk brug
genhoofd Zuidelijk van Warschau ztfn
tegenaanvallen gaande. Slagvliegtuigen
brachten op den Weichsel 28 met troepen
volgeladen veerbooten der Sovjets tot
zinken.
Noordoostelijk van Warschau wierpen
troepen van het leger en van den
Waffen-SS, gesteund door slagvliegtuï-
gen, de bolsjewisten in den tegenaanval
terug.
Tusschen het woud van Augustow en
de Memel kwam het zware heen en
weer golvende gevechten, in het ver
loop waarvan de plaatsen Kalvaria en
Wilkowianken verloren gingen.
In Letland werd het Zuidelijke deel
van Mitau, waarin verscheidene dagen
hevig gevochten is, ontruimd, nadat de
bruggen vernield waren. Birsen werd
in een tegenaanval heroverd. Tusschen
de Duna en de Finsche Golf mislukten
verscheidene plaatselijke Sovjetaanval-
len.
In de maand Juli vernielde de lucht
macht 1830 Anglo-Amcrikaansche vlieg
tuigen, waaronder 1236 viermotorige
bommenwerpers. Alleen boven Duitsch
gebied werden 804 vijandelijke vliegtui
gen in luchtgevechten en door lucht
doelgeschut neergeschoten.
Rommel ernstig gewond
Generaal - veldmaarschalk Rommel
heeft op 17 Juli in Frankrijk tengevolge
van een luchtaanval een ongeluk gehad
met zijn auto. Hij bekwam daarbij ver
wondingen en een hersenschudding. Zjjn
toestand is bevredigend. Er bestaat geen
levensgevaar.
Benoemingen.
Als opvolger van den bij den aanslag
op den Führer om het leven gekomen
kol.-generaal Korten heeft Rijksmaar
schalk Goring den lt.-generaal "Werner
Kreipe, tot dusver generaal der vlie
geropleiding, aangesteld tot chef van
den Genera len Staf van het Lucht wa
pen. Lt.-generaal Kreipe heeft in 1923
deelgenomen aan den marsch van den
negenden November. Hij is drager van
de Bloedorde.
De Führer heeft den commandant van
het Berlijnsch wachtbataillon Gross
Deutschland, majoor Remer, drager van
het eikenloof, bevorderd tot kolonel we
gens zijn vastberaden houding op 20 Juli.
Quezon overleden. Reuter meldt
uit New-York. dat de voormalige presi
dent der Philippijnen. Manuel Quezon,
op zijn buitenverblijf aan tuberculose
is overleden.
Vierling in Roemenië. De boerin
Elena Jorg te Jurgara in Zuid-Bessar-
bië heeft een gezonde vierling ter we
reld gebracht. Zij was reeds moeder
van drie kinderen.
PLICHTSBETRACHTING TOT HET
UITERSTE VAN EEN IEDER GEëlSCHT
De Reichsführer SS Heinrich Himm
ler heeft als bevelhebber van het re-
serveleger den volgenden dagorder uit
gevaardigd:
„Op 20 Juli heeft onze Führer en
opperste oorlogsleider Adolf Hitler mij
benoemd tot bevelhebber van het aan
vullende leger en chef van de legerbe-
wapening. Vandaag, op 1 Augustus, den
dag, waarop 30 jaar geleden de strijd
om het behoud, om het leven van ons
Duitsche volk begon, wend ik mij voor
het eerst tot u. Front en vaderland ver
wachten terecht van het reserve leger
de grootste verrichtingen. Wij zullen
noch de kameraden aan het front noch
het dierbaarste wat ons volk heeft, kin
deren, vrouwen en ouders, teleurstellen.
Ik-weet, dat het binnenlandsche leger
voorbeeldig zal zijn in zijn trouw en ge
hoorzaamheid.
Ik beveel, dat in garnizoenen en sta
ven dag aan dag minstens zoolang op
leid, dienst gedaan en plicht vervuld
Churchill heeft gisteren in een Lagerhuis-
rede verklaard, dat tot dusver tengevolge
van Duitsch V 1-vuur 4735 dooden en ruim
14.000 zwaar gewonden zijn gevallen. Bo
vendien is een groot aantal personen lichter
verwond. Er zijn 17.000 huizen verwoest
en 800.000 beschadigd.
Churchill gaf een uiteenzetting over
den oorlogstoestand en verklaarde, dat
de geallieerden op het oogenblik in de
lucht, ter zee en onder water de meer
derheid hebben. De verliezen door het
optreden der vijandelijke duikbooten
sedert het begin van 1944 noemde hij,
vergeleken met die van de vorige jaren,
zonde beteekenis. Wij moeten echter,
aldus Churchill, zeer waakzaam zijn en
blijven. Duitscliland moet worden be
schouwd als de voornaamste vijand.
Over de invasie zeide Churchill, dat
de keuze der kuststrook, waar zou wor
den geland, reeds gedaan was bij de
besprekingen in Quebec. In Teheran is
Stalin de belofte gegeven, dat het in
vasieplan eind Mei of begin Juni zou
worden verwezenlijkt. -Stalin van zijn
lrant heeft beloofd dan alle Sovjet-Rus
sische legers in den strijd te werpen,
betgeen inderdaad ook gebeurd is. Reeds
sedert meer dan een jaar zijn voortdu
rend Amerikaansch oorlogsmateriaal en
troepen naar Engeland -getransporteerd,
maar bij het geheele, groote avontuur
waren wij practisch gelijkwaardig. Alle
troepen zijn onderworpen aan een uiterst
harde opleiding. Het is bekend, zoo zei-
de Churchill, dat hij er tegen was, dat
de Invasie over het Kanaal reeds in
1942 zou worden ondernomen. Het
grootste deel der scheepstonnage voor
de invasie is in de Ver. Staten gebouwd.
Ten aanzien van de Sovjet-Unie ver
klaarde Churchill er van overtuigd te
zijn. dat het 20-jarig verdrag van Enge
land met de Sovjet-Unie een der duur
zaamste factoren zal blijken te zijn bij
„het behoud van den vrede en de orde
en bij de progressistische ontwikkeling
In Europa".
Over de aanvallen met de V 1 zeide
Churchill ook nog, dat bijna een milli-
oen menschen bij de evacuatie van Lon
den steun hebben gekregen. Opnieuw
sprak hij het vermoeden uit, dat de
Duitschers andere, nog doeltreffender
nieuwe wapens zouden kunnen gaan ge
bruiken.
Wat de Sovjet-Russisch-Poolsche
kwestie betreft, noemde Churchill den
toestand voor de Poolen op het oogen
blik hoopvol.
Belangwekkend waren de uitlatingen
van Churchill over de verliezen der
Engelsche luchtvloot. Zoo zeide hij, dat
in verhouding tot het aantal in den
strijd geworpen mannen van het vlie
gend personeel de verliezen der lucht
vloot die der andere weermachtsonder-
deelen verre zouden overtreffen. Ook de
verliezen der Amerikaansche lucht
macht zijn buitengewoon zwaar.
Bonaanwijzingen
Van 1 tot en met 31 Aug. 1944 geeft
elk der met 50ste periode gemerkte bon
nen voor motorbrandstof, zoowel de A-
als B-bonnen, recht op het koopen van
de op de bonnen vernïelde hoeveelheid
motorbrandstof.
Van 1 tot en met 31 Aug. 1944 geeft
elk der bonnen „Generator-anthraciet
twee en dertigste periode" recht op het
koopen van 1 hectoliter (max. 75 kg.)
anthracietnootjes 4 of 5; gedurende het
zelfde tijdvak geeft elk der bonnen „Ge-
neratorturf twee en dertigste periode"
recht op het koopen van 50 stuks bag-
gerturf.
Van 1 Aug. 1944 af tot nader order
reiken de distributiediensten aan hou
ders van door de rijksverkeersinspectie
uitgegeven machtigingen, nieuwe gene-
ratorturfcokesbonnen uit, die paars ge
kleurd zijn en voorzien van drie strook
jes, waarop de afmeting vermeld staat,
nl. 1/5, 5/20 of 20/40. Deze bonnen ge
ven elk recht op 10 kg. turfcokes van
de op de strookjes aangegeven afmeting,
voorzoover deze strookjes niet zijn door
gestreept met inkt of anilinepotlood. Op
deze bonnen kan men bij de daartoe
aangestelde wederverkoopers van de vier
groote benzinemaatschappijen de turf
cokes betrekken. De oude groengekleur-
de generatorturf cokesbonnen zijn van
1 Aug. '44 af ongeldig.
DRIE DOODEN. Te Heemstede Is
op 23 Febr. een ziekenauto, afkomstig
uit Zierikzee, aangereden door een met
zand beladen vrachtauto. De zieken
auto sloeg om en geraakte in brand.
Een zieke dame kwam in de vlammen
om en later overleden in een zieken
huis te Haarlem nog twee dames, die
by de zieke hadden gezeten. Tegen den
chauffeur van de vrachtauto was we
gens het veroorzaken van dood door
schuld drie weken hechtenis geëischt.
De rechtbank heeft den chauffeur thans
vrijgesproken.
wordt als de wapenarbeider in ^ijn fa
briek werkt. Ik verlang, dat officier en
soldaat en alle leden van het leger
zonder voorbehoud en oprecht afstand
doen van elke zelfzuchtigheid en van
aen vervloekten etappegeest. Ik ver
lang, dat elke officier en elke soldaat,
die in het binnenland bespaard kan wor
den, overeenkomstig zijn wensch naar
het front gezonden wordt of, wanneer
hij daarvoor niet geschikt is om rede
nen van leeftijd en gezondheid, wordt
vrijgegeven voor den bewapeningsar-
beid. Van de officieren en ambtenaren
in het bijzonder verwacht ik, dat zij
slechts gebruik maken van het eene
voorrecht, meer plichten te vervullen,
meer dienst ie doen en aan het front
nog dapperder en standvastiger dan de
manschappen te zijn.
Nooit wankelend in onze trouw en in
ons geloof, zonder aarzeling in onze ge
hoorzaamheid, fatsoenlijk in onze ge
zindheid, nooit moede in onze vlijt,
nauwgezet in de vervulling van onze
plichten hebben wij ons voorgenomen,
door daad en prestatie de schande van
den 20sten Juli te doen vergeten en het
nationaal-socialistische volksleger van
den Führer en zijn rijk te worden."
Zïektewetcontröle verscherpt
De Federatie van Bedrijfsverenigin
gen en de Ver. van Raden van Arbeid
deelen mede: Teneinde te voorkomen,
dat ziekengeld wordt uitbetaald aan
personen, die daarop geen recht heb
ben, is het noodig gebleken de controle
voorschriften te verscherpen. In hoofd
zaak komt de wijziging hierop neer. dat
de arbeider, nadat hij zich heeft ziek
gemeld, onder alle omstandigheden
thuis moet blijven, totdat de eerste
controle heeft plaats gehad. Dit geldt
ook voor dengene, die tengevolge van
ziekte geen gehoor kan geven aan een
oproep om op het spreekuur van den
contröleerend geneesheer te verschij
nen. Ook in dit geval dient men thuis
te blijven, totdat er controlebezoek
komt.
'"jgOEREN. DE TIJD DRINGT
SCHEURT VóóR 10 AUGUSTUS,
UW VOLK BEHOEFT VET.
De Japansche sdmirai) Oikawa is benoemd
tol chef y»n dui admiralen staf. Admi
raal Nomcsra is chef van de vlootbasit
Jokosoeko geworden, vice-admiraai ïad»
chef van de vlootafdecling van het minis
terie var: Marine.
Mot het verschijnen van Amerikaansch»
landstrijdkrachten op het Chineesche oor-
oorlogstoonecl, onder andere bij de stad
Hengjang in Hoensn, rijn da gevechten
aldaar in een nieuw stadium getreden.
De Amerikanen hebben tusschen 25 en
27 Juli hevige luchtaanvallen onderno
men op het eiland Palau van de Korj-
linen. Van de 750 toestellen rijn er min
stens 43 neergeschoten.
De Sovjets hebben in Juli aan het Oos
telijk front 1329 vliegtuigen verloren 0»
Duitsche luchtmacht verloor minder dan
1 van het aantal uitgevoerde vluchten.
Het Britsche Lagerhuis heeft besloten met
ingang van lieden tot 26 September ep
reces te gaan.
Het hoofd van de Poolsche emigrantenre-
geering te Londen, Mikolajczyk, heeft in
Moskou een zeer openhartig onderhoud ge
had met Moiotof. Hij hoopt spoedig met
Stalin te spraken.
Te Philadelphia zijn vanwege de stakin
gen onlusten uitgebroken. Groepen gewa-
pende negers vielen blanke vrouwen aan
en plunderden winkels. Er werden 300 per
sonen gearresteerd.
In 1943 zijn in totaal 84 Deensclie vis-
schers bij hun werk om hat leven geko.
men. Sinds het begin van den oorlog wer
den 171 Oeensche visschers door krijgs
handelingen gedood.
Berlijn in afwachting van
de motiveering
De Turksche regeering heeft gisteren
de Turksche nationale vergadering de
beslissing voorgelegd de economische en
politieke betrekkingen met Duitschland
af te breken. Na felle gedachtemvssse-
iingen in een geheime fraciiezitting der
Turksche volksparty op Dinsdag heeft
de Turksche nationale vergadering de
beslissing der regecring aanvaard.
Daarmede heeft Turkije niet verbre
king van het Duiisch-Turksche vriend
schapspact zijn tot dusver traditioneels
politiek van vriendschap met Duitsch
land en van neutraliteit als voorvvaarda
zijner onafhankelijkheid prijsgegeven.
Ondanks cIj waarschuwingen va.it
Duitechland heeft (He Turksche regee
ring. gerolg- gevend aan den druk vaa
Engeland, Amerika en de Sovjet-Unie,
een weg ingeslagen, die haar berooft
van de vrijheid en zelfstandigheid vaa
handelen.
De tot dusver door de Turksche re
geering bij alle gelegenheden naar vo
ren gebrachte instandhouding der neu
traliteit werd zonder dwingende redenen
voor Turkije zelf opgegeven en daar
mede is een begin gemaakt met een
politiek, die, mocht Turkije op dezen
gevaarlijken weg voortgaand niet moei
lijk in haar consequenties te beoordeelea
is. V/ant volstrekt noodzakelijk zou de
oorlog met Duitschland dan het ge
volg worden.
De chef van het protocol van het
departement van Buitenlandsche Zaken
heeft den Turkschen zaakgelastigde mee
gedeeld. dat zijn missie in Duitschland
teneinde is en hem tevens uitgenoodigl
terstond Duitsch gebied te verlaten.
Op de persconferentie van het Duit
sche ministerie van Buitenlandsche Za
ken werd medegedeeld, dat nog geen
nadere verklaring kon worden afgelegd
Deze zal pas geschieden, als een officieel
bericht, alsmede de tekst met de moti
veering van den stap, te Berlijn zullen
zijn ontvangen.
Het besluit van Ankara is, ofschoon
men de draagwijdte van deze gebeurte
nis niet miskent, door de Bulgaarsch©
openbare meening met kalmte ontvan
gen. Men legt in Sofia bijzonder den na
druk op het feit, dat Saradzjogloe heeft
verklaard, dat deze stap van Turkije
niet het begin van een oorlog be teekent.
Hofrouw in Iran. Naar aanleiding
van den dood van den afgezetten Sjah
heeft het Iraansche hof drie maanden
rouw aangenomen.
WINKELIER KAN SLECHTS LEVEREN
WAT HIJ IN VOORRAAD HEEFT
Mat het doel het aanschaffen van de nood
zakelijkste reparatiemiddelen mogelijk te ma
ken, zijn met ingang van heden de punten 41
tot en met 50 van de textielkaart „V 115
voor mannen en jongens van 15 jaar en
ouder" en van de textielkaart „V 215 voor
vrouwen en meisjes van 15 jaar en ouder"
en de punten 1 tot en met 10 van de textiel
kaart „V 715 toeslagkaart voor jongens en
meisjes van 15 tot 18 jaar" geldig verklaard.
Voort wordt nog eens onder de aan
dacht gebracht, dat het den winkelier
in het algemeen niet mogelijk is textiel-
goederen, welke onder inlevering van
speciale vergunningen kunnen worden
gekocht, uit voorraad te leveren. In de
gevallen, dat de winkelier het gevraag
de artikel niet in voorraad heeft, neemt
hij de vergunning in ontvangst; hij le
vert echter het artikel eerst af, nadat
hij op de vergunning is bevoorraad. Het
spreekt vanzelf, dat men hierdoor eeni-
gen tijd en, wanneer de productie op
dat oogenblik onvoldoende is om aan de
vraag te voldoen, zelfs geruimen tijd
op de levering van het gevraagde arti
kel zal moeten wachten. Indien een
winkelier een vergunning niet zou wil
len aannemen, wende men zich tot een
andere winkelier.
In elk geval zal men, indien men zich
daartoe eenige moeite getroost, binnen
den geldigheidsduur van de vergunning
zeker een winkelier vinden, die de ver
gunning gaarne in ontvangst neemt. De
vergunningen zullen daarom in het al
gemeen niet verlengd kunnen worden.
Wanneer men gegronde redenen heeft
om aan te nemen, dat een bepaalde
winkelier, die weigert op de vereischte
distributiebescheiden een textielartikel
af te geven, dat wel in voorraad heeft,
kan men een klacht daarover wenden
tot de Centrale Textiel Inspectie, Jan
Willem Brouwersplein 20 te Amsterdam.
De tcxticlpositie laat niet toe, dat met
bijzondere wenschen of eisehen ten aan
zien van kwaliteit of soort rekening
wordt gehouden. De winkelier kan
slechts die goederen leveren welke bij
in voorraad heeft of zelf ontvangt.
