MRFMOTStDE (MUNT
Finland breekt met Duitschland
Vijandelijkheden reeds
heden gestaakt
Zware strijd ten N. van Douai, Rethel en Sedan
Bekendmaking betreffende de voormalige
Hederlandsche Weermacht
Om half tien binnen!
Vijf doodvonnissen voltrokken
MAANDAG 4 HERFSTMAAND (SEPT.) 1944. 4 PAC.. 58e JAARGANG. No. 208
ibAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN DE GELDERSCHE VALLEI
Uitgave: N.V. DRUKKERJJ ONNES V/b BLANKENBERG Zn. SNOUCKAERTLAAN 4. AMERSFOORT
Administratie: TeL 6289 Giro 86362. Redactie: Tel. 6731. Hoofdredacteur: NIO. LAMAN. SOEST.
VERDUISTERING
Van 3 Sept. t.m.
10 Sept. van 20.15 u.
tot 7 u. 2 Septem
ber V.M., 9 Sept.
Ii.K., 17 Sept. N.M.
Minister-president Hackzell
„motiveert" het besluit
HELSINKI, 3 SEPT. (D.N.B.) Naar
uit rcgeeringskringen verluidt, heeft
de Finsche regeering onder Engel-
schen en Amerikaanschen druk beslo.
ten, de betrekkingen met Duitschland
te verbreken en de door de Sovjet-
Unie gestelde voorwaarden aan te ne
men.
Minister-president Hackzell heelt in
een rede het besluit der regeering, de
betrekkingen met Duitschland te verbre
ken, gepoogd te motiveeren. Hij deelde
mede, dat het Finsche parlement Zater
dagavond een zitting met gesloten deu
ren heeft gehouden, om de kwestie van
het herstel der vreedzame betrekkingen
tusschen Finland en de Sovjet-Unie te
bespreken, Daar de militaire en poli
tieke toestand den laatsten tijd een aan
zienlijke verandering heeft Ondergaan,
heeft de regeering zich na zorgvuldige
voorbereiding op 25 Aug.. iot het Sovjet-
gezantschap in Stockholm gericht met
de vraag, of de Sovjet-Unie bereid zou
zijn, een Finsche delegatie te ontvangen
voor wapenstilstands- resp. vredesonder
handelingen. Op 29 Aug. is het ant.
woord van de Sovjet-Unie ontvangen,
dat na ruggespraak tusschen de Sovjet-
Unie en Gr. Brittannië en met goedkeu
ring van de Ver. Staten aldus luidde,
dat Finland de betrekkingen met
Duitschland diende te verbreken en
verlangen moest, dat Duitschland binnen
twee weken tijds zijn troepen uit Fin
land zou terugtrekken. Zoodra deze
..voorloopige voorwaarden" vervuld zou
den zijn, zou de Sovjet-Unie bereid zijn,
een Finsche delegatie in Moskou te ont
vangen, om over wapenstilstand resp.
vrede of over beide te onderhandelen.
De Finsche regeering is tot de overtui
ging gekomen, dat maatregelen dienden
genomen te worden om zich met de
Sovjet-Unie te verstaan. De Rijksdag
beeft dit besluit goedgekeurd en zijn
vertrouwen in de regeering uitgespro
ken. De kwestie van de Duitsch-Finsche
betrekkingen, zooals die door het be
sluit van de vorige Finsche regeering
in dien zin was geregeld, dat Finland
geen afzonderlijken vrede zou sluiten,
meende minister-president Hackzell als
door de gebeurtenissen achterhaald te
kunnen voorstellen. Hij beweerde bo
vendien, dat dit besluit door den vroe-
geren president der republiek in zijn
eigen naam was genomen. Het desbe
treffende verdrag is niet aan het Parle
ment voorgelegd en voldoet derhalve
niet aan de formeele eischen, die de
grondwet aan verdragen stelt. Om dien
reden is het Duitsch-Finsche verdrag na
de presidentswisseling voor het staats
hoofd niet meer bindend geweest.
In het verloop van zijn uiteenzetting
moest de ministerpresident toegeven, dat
de op grond van dit verdrag door
Duitschland verleende onverwijlde hulp
met de wapens voor Finland „van groote
waarde" is geweest, omdat daardoor
het front kon worden gestabiliseerd.
STOCKHOLM, 4 SEPT. (INTERINF.) VOL
GENS EEN MEDEDEELING VAN HET OFFI-
CIEELE FINSCHE NIEUWSBUREAU ZOU, 0"
GROND VAN EEN OVEREENKOMST TUS
SCHEN DE FINSCHE REGEERING EN DE RE
GEERING DER SOVJET-UNIE, HET TIJDSTIP
VUOR HET STAKEN DER VIJANDELIJKHE
DEN IN DEN FRONTSECTOR VAN HET FIN
SCHE LEGER ZIJN: 4 SEPTEMBER OM
8 UUR.
MAARSCHALK MANNERHEIM HEEFT, VOL
GENS DIT BERICHT, EEN DIENOVEREEN
KOMSTIGE DAGORDER AAN ZIJN TROEPEN
UITGEGEVEN.
Duitsche troepen moeten
vóór 15 Sept. Finland uit
HELSINKI, 4 SEPT. (D.N.B.) HET FIN
SCHE NIEUWSBUREAU GEEFT HET VOL
GENDE COMMUNIQUE UIT:
0E FINSCHE REGEERING HEEFT DE BE
TREKKINGEN MET DUITSCHLAND VERBRO
KEN EN GEëlSCHT, DAT DE DUITSCHE
TROEPEN UITERLIJK VÓÓR 15 SEPTEMBER
UIT FINLAND TERUGGETROKKEN ZULLEN
WORDEN.
INGEVAL DE DUITSCHE TROEPEN IN DEN
GENOEMDEN TIJD NIET MOCHTEN ZIJN TE
RUGGETROKKEN, ZULLEN ZIJ ONTWAPEND
EN AAN DE GEALLIEERDEN ALS KRIJGSGE
VANGENEN UITGELEVERD WORDEN.
Links gerichte regeering
in Bulgarije gevormd
Na het aftreden van de regeering Ba.
grianoff, die zich tot taak gesteld had,
Bulgarije terug te voeren naar den toe
stand der neutraliteit, maar welker po.
gingen niet gelukt zijn, is thans onder
Moeravieff een nieuwe regeering ge
vormd, hetgeen een duidelijke zwenking
naar links beteekent.
Het Sovjet-Russische persbureau Tass
verspreidt de volgende lijst van de nieu
we Bulgaarsche kabinet: minister-pre
sident en minister van Buitenlandsche
Zaken Comstoa Moeravieff; minister
van Binnenlandsche Zaken en van Ver
keer Virgil Dimoff; minister van Finan
ciën en Handel Girginoff; minister van
Justitie en Eeredienst Boris Pavloff;
minister van Oorlog generaal-majoor
Iwan Marinoff; minister van Landbouw
Christo Petroff; minister voor Openba
re Werken Daskaloff; minister zonder
portefeuille Moesjanoff, Boeroff en
Gitsjeff.
OPPERBEVELHEBBER VAN SLOWAAKSCHE
LEGER ONTSLAGEN
Naar het Slowaaksche persbureau
meldt, heeft president Hso generaal
Catlos ontheven van zijn functies van
minister van Defensie en van opper
bevelhebber van het Slowaaksche leger.
Montgomery veldmaarschalk
Bekend wordit, dat generaal Mont
gomery tot veldmaarschalk is benoemd.
Ten aanzien van deze promotie merkt
het officieel Britsche nieuwsagentschap
op, dat Montgomery een der weinige
Britsche veldmaarschalken is die voor
deze benoeming niet de post van chef
van den Generalen Staf van het Empire
hebben bekleed. (S.P.T.)
Japanners veroveren Lisjoei
De woordvoerder van het Japausche
leger in Sjanghai heeft 30 Aug, ver
klaard, dat met de verovering van Lis-
joei in de provincie Tsjeklang op 27
Aug. een uiterst belangrijk vliegveld van
de Amerlkaansche luchtmacht in handen
der Japanners is gevallen.
Groote Sovjet-aanval N.O.
van Wyssltow begonnen
Interinf. meldt over de gevechten in
den centralen sector van het Oostelijke
front: Zooais verwacht, zijn de bolsje
wisten gisteren ten N.O. van Wysskow
over een breed front tot den grooten
aanval overgegaan. Ondanks krachtig
Sovjet-Russisch artillerie- en pantser,
afweervuur en gelijktijdige luchtaanval
len hebben de Duitsche troepen den
stoot overal opgevangen. Betrekkelijk
kleine penetraties in de diep geëchelo.
neerde verdedigingsgebieden zijn zonder
belang en hecht afgegrendeld. Ten Z.
van den weg OstrowRozan hebben
Duitsche pantser-strijdkrachten, ge
steund door talrijke slagvliegers en ja
gers, in een tegenaanval eenlge plaatsen
heroverd en de bolsjewisten naar him
uitgangsstellingen teruggeworpen.
Binnenstad van Warschau
geheel gezuiverd
Hoofdkwartier van den Fiihrer, 3 Sent. Het
Opperbevel van de Weermacht maakt bekend:
In Noord-Frankrijk zijn vijandelijke overzet-
pogingen over de Somme bij Abbeville mislukt.
Bijzonder hevig werd gisteren gevochten ten
N. van Douai, ten N.O. van Rethel en ten N.
van Sedan. Het garnizoen van de vesting Brest
heeft ook gisteren alle aanvallen der Ameri
kanen, die hun van de gevechten der laatste
dagen zwaar geteisterde formaties door versch
aangevoerde troepen moesten vervangen, afge
slagen. Geringe plaatselijke penetraties in het
voorterrein van de vesting zijn afgegrendeld.
De bloedige verliezen van den vijand waren
bijzonder zwaar. Alleen voor den sector van
een onzer compagniën werden 150 vijandelijke
docden geteld.
In den marsch door het Rhöne-dal
naar het Noorden zijn onze troepen
volgens de plannen door Lyon getrok
ken. Sterke vijandelijke aanvallen van
het Oosten uit werden door onze flank
beveiligingen afgeslagen, waarbij een
vijandelijk bataljon in de pan gehakt
werd.
Beveiligingsvaartuigen van de Duit
sche marine sloegen in den nacht van 1
op 2 September in het Nauw van Ca
lais in het vuur van Engelsche stukken
geschut voor den langen afstand talrij-
Het Bureau van den Wehrmachtbevelhebber in Nederland maakt bekend:
Uit aan den Wehrmachtbefehlshaber in Nederland gerichte vragen blijkt,
dat leden van het voormalige Nederlandsche leger het er niet over eens
zijn, of zij, op grond van het feit, dat zij bij het voormalige Nederland,
sche leger hebben gediend, verplicht zijn of ertoe verplicht kunnen wor
den, de wapens tegen Duitschland op te nemen, indien het tot oorlogs
handelingen in Nederland zou komen.
De Wehrmachtbefehlshaber verklaart te dien aanzien: In vrijheid gestel
de, in Nederland levende leden van het vroegere Nederlandsche leger, om
het even, of zij zich op grond van de decreten betreffende het terugvoe
ren in krijgsgevangenschap hebben aangemeld of niet, schenden het vol
kenrecht en worden volgens par. 159 van het Duitsche Militaire Wetboek
van Strafrecht met- den dood gestraft, indien zij in dezen oorlog tegen
het Duitsche Rijk of zijn bondgenooten vrijwillig of op bevel krijgsdien
sten verrichten en opnieuw in krijgsgevangenschap geraken. Het Duitsche
Rijk heeft ervan afgezien, de leden van het voormalige Nederlandsche
leger in kampen onder te brengen, daar het vanzelfsprekend van de ver
onderstelling is uitgegaan, dat zij niet aan krijgsverrichtingen tegen Duitsch
land of zijn bondgenooten zouden deelnemen.
Hij, die gelooft, deze verplichtingen in de toekomst niet te kunnen nako
men, moet zich in den tijd van G September 1944 t.m. 8 September 1944
in Amersfoort, Waterlookazerne, melden en wordt naar een krijgsgevan
genkamp overgebracht. Ieder ander wordt, ook wanneer hij niet speciaal
zijn woord van eer heeft gegeven, volgens bovenstaande strafbepalingen
behandeld.
ke aanvallen van vijandelijke torpedo-
motorbooten en jachtkruisers af. Hier
bij werden een vijandelijke torpedomo
torboot tot zinken gebracht en vier vij
andelijke jachtkruisers neergeschoten.
Een eigen vaartuig ging verloren, twee
andere vaartuigen werden beschadigd.
Na een verbitterden strijd van vijf
weken tegen een veelvuldige vijande
lijke overmacht, is de heldhaftige be
zetting van de marinebatterij lie de Cé-
ccmbre onder bevel van den eersten
luitenant der reserve bij de marine-ar
tillerie Seuss bezweken voor de vijande
lijke overmacht, nadat door onverpoos
de luchtaanvallen en onafgebroken
scheepsartillerievuur ook de laatste
nog bruikbare wapens en stellingen wa
ren vernietigd.
In Italië heeft de vijand met het
krachtigste gebruik van artillerie en
tanks zijn groote aanvallen aan de Adri-
atische kust over een breedte van 20 km
voortgezet. Bijzonder verbitterd waren
de gevechten aan den kustweg ten N.W.
van Pesaro, waaraan ook vijandelijke
scheepsartillerie deelnam Met voorbeel
dige standvastigheid verhinderden onze
divisies ook gisteren weer de doorbraak
van den vijand naar het noordwesten.
55 vijandelijke tanks werden stukge
schoten. Iri de Zuidelijke en Oostelijke
Karpaten werden nieuwe hevige aan
vallen der Sovjets afgeslagen. Aan de
rest van het Oostelijke front ontstonden
nog slechts ten N.O. van Warschau ge
vechtshandelingen van beteekenls. Alle
dóorbraakpogingen van de bolsjewisten
werden hier ook gisteren verijdeld,
waarbij 35 vijandelijke tanks werden
stukgeschoten. De binnenstad van War
schau werd na hevigen strijd volkomen
van opstandelingen gezuiverd.
Slagvliegers vernietigden bü aanvallen
op een Roemeensch vliegveld elf gepar
keerde vliegtuigen en een groote vlieg
tuighangar;
Bij de succesvolle afweergevechten
ten N.O. van Warschau heeft zich het
•Ie SS-pantsercorps onder bevel van SS-
Gruppenführer Gllle met de SS-pant-
serdivisies „Totenkopf" en ..Wiking" en
de hierbij gedétacheerde legerformaties
door onwrikbare standvastigheid en met
groot elan ondernomen tegenaanvallen
onderscheiden.
In het gebied van Dorpat heeft de
Saksisch-Thuringsche 87ste infanterie
divisie onder bevel van luitenant-gene
raal Freiherr Von Strachwltz met drie
Estlandsehe bataljons in moeilijk moe-
ras- en boschterrein bij den aanval en
in den afweer schitterend gestreden.
Bij de zware achterhoede gevechten in
het Rhöne-dal heeft de 338ste infanterie
divisie door haar schitterend optreden
belangrijk bijgedragen tot het welsla
gen van onze distancieeringsbewegin-
gen.
Bekendmaking'
BESCHIKKING van den General-
kommissar für das Sicherheits-
wesen betreffende de vervroeging
van het sluitingsuur en van het tijd
stip, waarna men zich in het bezette
Nederlandsche gebied niet meer in
de open lucht mag bevinden.
Met ingang van 4 September 1944
wordt voor het bezette Nederland
sche gebied het sluitingsuur ver
vroegd en gesteld op 20.30 uur en
wordt het tijdstip, waarna men zich
's avonds niet in de open lucht mag
bevinden vervroegd tot 21.30 uur.
Verder gaande plaatselijke rege
lingen, die reeds uitgevaardigd zijn,
worden hierdoor niet aangetast.
De Generalkommissar für
das Sicherheitswesen
(get.) RAUTER,
SS-Obergruppenführcr und
General der Polizei.
's-GRAVENHAGE, 4 SEPT. De Dienststefte
des Wehrmachtbefehlshabers in den Nieder-
landen maakt bekend:
Jacobus Jeremias van den Boocert, gebo
ren 21 Januari 1905. gemeente-ambtenaar in
Epe, is door een Wehrmachlgerichl ter dood
veroordeeld. Boogert, die reeds in 1941 ille
gaal werkzaam was geweest, heeft in den
laten zomer van 1943 een Engelsche agent
verborgen en hem gesteund bij zijn spionna-
gewerk. Voorts was hij in het bezit van een
pistool. Het vonnis is na onderzoek der gra
tiekwestie voltrokken.
0
De Dienststelle des Wehrmachtshefehlsha-
bers in den Niederlanden maakt bekend:
De Nederlanders Joan Gelderman. geboren
18 November 1918, Tiimcn Hoekstra, gebo
ren 3 Januari 1898, Johannes Hendrik Cie-
raad. geboren 20 Juli 1993 en Nendrikus
Limbeek, geboren 8 Januari 1919. zijn we
gens spionnage, begunstiging van den vijand,
bezit van wapens en verspreiding van oprui
ende geschriften door een krijgsraad ter dood
veroordeeld. De straf is na onderzoek van da
gratiekwestie voltrokken.
Aardappelbon 38 tot en met
9 September geldig
De geldigheidsduur van de aardappel,
bonnen 36, welke aangewezen waren
voor het tijdvak van 27 Aug. tot en met
2 Sept., is verlengd tot en met Zaterdag
3 Sept
Radionieuws.
De Persdienst van den Ned. Omroep
meldt: In de JeugdstormnitzendLug
..De Stormer spreekt", op Dinsdag 5
Sept. van 18.45 uur13.55 uur over
Hilversum I, spreekt de Stormer niet
alleen, zooals gebruikelijk, voor de rij
pere jeugd, maar voor iedereen oud
en jong die respect heeft voor de
idealisten uit den Jeugdstorm, die vrij
willig naar liet front gingen.
Vitry le Francois Lu puin
De ruïnes tad. Vitry le Francois, die en
kele kilometers van het brongebied van
de Marne verwijderd ligt. is door de
huidige gevechten nog meer beschadigd
dan zij reeds was. In den eersten we
reldoorlog woedden er in Vitry le Fran
cois zulke hevige gevechten, dat een
groot deel van het stadje met den grond
werd gelijk gemaakt. Een paar decen
nia later, gedurende den veldtocht van
1940, werd wederom een bloedige pagina
aan de geschiedenis van Vitry le Fran
cois toegevoegd, want juist bij dit stad
je boden de Franschen versterkten te
genstand. Nu is het rumoer van den
oorlog voor de derde maal over het
stadje losgebroken. Toen de Amerikanen
van Troyes uit in de richting van Vitry
le Francois opmarcheerden, lieten de
Duitschers den brug over de Marne in.
de lucht vliegen en kort daarop brand
de een bombardement, ter voorberei
ding van den stormaanval der infante
rie, los uit geschutsmonden en vlogen
de bombardementseskaders over het
stadje. Thans ziet het er troosteloos uit.
Het landschap van Champagne doet nu
denken aan de eentonige steppe van het
Oosten, de ruïnes van Vitry le Francois
zijn als die van Wjasma. (S.P.T.)
Cécembre staakt het vuren
Eikenloof voor Richard Scuff
De Führer heeft den reserve-officia
en batterijchef der artillerie Richard
Seuff voor zijn bij de verdediging van
de militjyr belangrijke eilandstelling Cé
cembre bewezen geest van verzet en zijn
tot de grens van het mogelijke gaande
dapperheid het Eikenloof by het Rid.
derkruis van het IJzeren Kruis verleend.
Eerste luitenant Seuff heeft aan den
vlootcommandant der Kanaaleilanden
het volgende radiogram gezonden:
„Na harden strijd, na volledige ver
woesting van de laatste wapens en on
derkomens door den vijand, en aan liet
einde van de kracht mijner soldaten,
geef ik mij over." Sindsdien heeft Cé.
cembré zich niet meer gemeld.
Pearl Buck eerepresidente der
Indische Liga
Volgens een bericht uit New-York
heeft Sirdar Singh, president vair de In
dische Liga meegedeeld, dat de bekenda
schrijfster Pearl Buck is benoemd tot
eere presidente van de Liga.