MKFMOTSdlE COIMNI
Britten bij Arnhem hebben de wapens neergelegd
De eerste Engeische luchtlandingsdivisie bestaat
niet meer - Geallieerde druk in Oost-Brabant
Vrachfzweefviiegtuigen
onder hevig vuur
Openbreking van Duitsehe front niet gelukt
Geen vertrouwen
WOENSDAG 27 HERFSTMAAND (SEPT.) 1944. 2 PAG., 58e JAARC. No. 324
VERDUISTEREN
van 24 t.m. 30 Sep
tember van 19.30n.
tot 7.30. - E.K. 25
Sent., V.M. 2 Oct.,
L.K. 9 Oct.
DAGBLAD VOOR AMERSFOORT EN DE GELDEftSCHE VALLEI
Uitgave: N.9. DRUKKERIJ ONNES ?/D BLANKENH EKO An. SNOUOKAEKTEAAN AMEKSFOOR'l
Administra'tle: Tel. 5289. Giro 86 362. Redactie: Tel 6731. Hoofdred.: NIC. LAMAN. SOEST
MR. CHURCHILL heaft gesproken. De Brit-
sche regeering, aldus de minister-pre
sident, vclgt de politiek om gemeenschappe
lijk met de V.S., da Sovjet-Unie en rood-
China te geraken tot een organisatie ter
handhaving van den vrede en de veiligheid.
Engeland heeft de meeste oorlogen van de
wereld gevoerd, terwijl Amerika in de laatste
anderhalve eeuw meer dan honderdvijftig
maal de wapenen opnam om hier of daar een
heilbrengende missie te vervullen. Groot-Brit-
tannië en de V.S. zijn dus bij uitstek des
kundig in het proclameeren van oorlogsdoe
len. Zoo ook thans. Volgens Churchill gaan
de bovengenoemde „big four" gemeenschap
pelijke voorstellen formuieeren om een nieu
we wereld met nieuwe rechtvaardigheid en
nieuwe zelfbeschikkings- en zelfbepalings-
rechtcn de? volkeren op te bouwen. Waarlijk,
een prachtig oorlogsdoel, waartegen geen en
kel fatsoenlijk mensch bezwaar kan hebben.
Helaas echter is dit liedje van verlangen
oud en afgezaagd. Werd Het niet reeds in
1918 luidkeels gezongen door vrijwel dezelf
de heeren, die thans de nieuwe vrome oor
logsdoeleinden prediken? Ja, reeds in '18
werd er een gezegend en Dode welgevallig
tijdperk bezongen door dezelfde lieden, die
heden ten dage wederom met het programma
des vredes gaan leuren. Het toenmalige oor
logsdoel was een nieuw Europa, dat geheel
ontwapend moest worden. Door die ontwape
ning ken dan de economische opbloei gaan
beginnen, daardoor zou de cultuur tot een
stralende ontplooiing komen en ais gevolg
hiervan zou weer het Christelijk geloof gaan
bloeien. Een Volkerenbond zou dit grcotsche
gebeuren aller tijden moeten bevorderen en
beveiligen.
Vanzelfsprekend hapte de menschheid toen
■n '18 in dit lokaas. Doch wat gebeurde er
in werkelijkheid?
ER kwam een verdrag van Versailles met
440 paragrafen, de overwinnaars voer
den de bewapening op, zij sloegen oude sta
ten aan brokken, zij scheurden volkeren uit
hun organisch verband, zij ontzagen het zelf-
bepalingsrecht niet, zij ontbonden historisch
gegroeide economische lichamen, ja, in feite
werd geheei Europa kapot gemaakt. En voor
het overwonnen Duitschland had men neg
wat extra bepalingen. Dit land werd volko
men uit zijn veegen geiicht, terwijl het volk
werd geradbraakt. Waanzinnig-hooge ooriogs-
schuide.n moest het betalen, economisch werd
het gepauppriseerd, dit moest het afstaan, dat
mocht het niet behouden, hier moest het re
kening mede houden, daar diende het voor
op te passen en als klap op de vuurpijl ver
klaarde de izegrim Clemenceau, dat er twin
tig mi'lioen Duitschers te veel waren
Is het wonder, dat de toen in '13 door een
gezelschap Bijbei-iezcnde democraten bedro
gen volkeren thans geen enkel vertrouwen
hebben in de opnieuw ingezette vrome ge
zangen dor huidige democratische macht
hebbers? Waarom zouden de geallieerde
staatslieden van '44 minder hardvochtig zijn
dan die van '18? Waarom zou de internatio
nale haute finance thans minder gewetenloos
zijn dan toen in het jaar van den Versailler
vrede? Er zijn geen redenen om dit te ver
onderstellen en daarom bekrachtigen de lan
den van het Driemogendhedenpact weiks
verjaardag thans wordt herdacht
hun wil om op leven of dood verder yg
te strijden. /f\
Oproep aan de
Nederlandscha jeugd
De Europeesche jeugd roept U op voor
medearbeid aan den opbouw van een
nieuw Europa. Jongemannen, helpt me
de in de gelederen van het Duitsehe
luclitwapen en de Duitsehe marine, en
gij, meisjes en vrouwen, werkt mede bij
den berichtendienst als telefonisten, als
verpleegsters, als administratrices enz.
Uw inzet geschiedt naar gebleken be.
kwaamlieid. In alle opzichten zijt gij ge
lijk gesteld aan de Duitsehe medewerk,
sters bij het Duitsehe luchtwapen. Meldt
u zich bij het Einsatzkommando Niedcr".
lande voor het Duitsehe luchtwapen;
aanmelding3adres te Amersfoort:
Utrechtschestraat 22. De aanmeldingen
kunnen geschieden voor jonge mannen
in den leeftijd van 1521 jaar en voor
meisjes en vrouwen vanaf 15 -jaar. Voor
goede verzorging, salariseering, kleeding
enz. wordt gezorgd.
Intcrinf. meldt van het Nederlandsclie strijdtooneel: De eerste Engei
sche luchtlandingsdivisie heeft opgehouden te bestaan. Nadat reeds op de
vorige dagen de Britten hun gewonden ten getale van 1400 man aan de
Duitsehe troepen hadden overgegeven en Maandag nieuwe groepen ge
dwongen waren geworden hun tegenstand te staken, hebben Dinsdagmor.
gen ook de laatste 600 Britten in een plaatsje ten Westen van Arnhem de
wapens neergelegd. De Duitsehe troepen maakten nog aanzienlijk mate
riaal buit.
6450 gevangenen bij
Arnhem
Engeischen verloren ruim 1500 deaden
en hadden 1700 gewenden
Iiitciinf. meldde hedenmorgen:
liü do harde gevechten in hot gebied van
Arnhem, dio gisteren leidden tot do totale
vernietiging van de eerste Engeische lucht
landingsdivisie, werden in (otaal 6450 gevan
genen gemaakt, onder wie 1700 gewonden.
Voorts werden 250 auto's. 30 stukken pant-
serafwccrgcschut. 8 stukken geschut, 250
vrachtzweofvlicgtuigen alsmede een groot
aantal automatische handvuurfrapons buit
gemaakt; 719 vrachtzweofvlicgtuigen werden
vernield en talrijke Duitsehe gevangenen be
vrijd. Het aantal gesneuvelde Engeischen be
draagt meer dan 1500.
De geboete NoordcIUko oever van den N'e-
der-Iiün werd van Eritsche afzonderlijke groe
pen gezuiverd. Alle pogingen van de Enget-
schen om ton Noorden van Nijmegen den
doorbraak naar Arnhem te forceercn. mis
lukten ook gisteren met zware verliezen voor
den vüand.
LUCHTGEVECHTEN BOVEN NEDERLAND
Gistermiddag zijn boven Nederlandsch
gebied weer hevige luchtgevechten ge
voerd. De Anglo-Amerikanen probeer
den door gebruik te maken van een
tijdelijke opklaring van de weersom
standigheden de in het gebied Nfjme.
genArnhem gelande valsahermgroe-
pen te versterken en hun nieuw mate
riaal te brengen. De met vrachtzweef.
vlisgtuigen op sleeptouw vliegende bom
menwerpers werden reeds voor het be
reiken van het geveehtsgebied door den
Duitsehen luchtafweer bestookt. De op
verschillende hoogten vliegende toestel
len geraakten in een hevig afweervuur,
zoodat een groot aantal vrachtzweef
vliegtuigen bij de uitwijkbewegingen ge
dwongen was te vroeg de sleepkabel los
te gooien. Formaties Duitsehe jagers, die
voor het opvangen van deze vliegtuigen
in dfn strijd waren geworpen, werden
met de vijandelijke vergezellende jagers
in luchtgevechten gewikkeld, die zich
ovei* greote gebieden uitstrekten en wat
taaiheid betrof, niet voor de gevechten
van den vorigen dag onderdeden. An
dere formaties Duitsehe jagers mengden
zich in hetzelfde gebied met bommen
en mitrailleurvuur in den strijd te land
en richtten haar aanvallen vooral op de
in het geveehtsgebied bij Oosterbeek op
eengedrongen vijandelijke strijdkrach
ten. Maandagnamiddag zijn boven Ne
derlandsch gebied hevige luchtgevech
ten gevoerd. Duitsehe jagers schoten 23
vliegtuigen omlaag. Naar men te Ber
lijn verneemt, hebben de Engeischen en
Amerikanen tot Dinsdag in het gebied
van midden-Nederland in totaal drie tot
vier luchtlandingsdivisies neergelaten.
Tevoren meldde Interinf.:
De moeilijke positie van de Britten in
den smallen corridor tusschen Eindho
ven en Njjmegen is voor Montgomery
blijkbaar aanleiding geworden om zijn
strijdkrachten te hergroepeeren. Het
eerste Canadsesche leger moest zijn
rechtervleugel verder tot in het gebied
van Antwerpen verlengen, terwijl de
daardoor vrij gekomen Britsche divisies
verplaatst zijn tot naar de penetratie-
plek ten Noorden van Eindhoven. Daar
door valt hier een niet onaanzienlijke
versterking der Britsche formaties waar
te nemen, die Maandag tengevolge had
dat het Oostelijke afgrendelingsfront
van de Duitsehe verdediging eenige ki
lometers naar het gebied van Helmond
moest worden teruggenomen. Pogingen
om de resten van de eerste Britsche
luchtlandingsdivisies bij Arnhem te ont
zetten konden echter bloedig worden
afgeslagen. Een gevechtsgroep van de
Britten, die er ten Westen van Arnhem
tijdelijk in geslaagd was de Neöer-Rijn
over te steken werd tot den laatstén
man vernietigd; 138 gevangenen vielen
daarbij in Duitsehe handen. Ook de res
ten der luchtlandingseenheden bij Arn
hem werden Maandag verder in de pan
gehakt. Daarbij werden vijf officieren
en 120 man gevangen genomen. Zij be
schikten wel nog over talrijke wapens
van allerlei aard, maar bevonden zich
lichamelijk in een deplorabelen toe
stand. Alle gevangenen waren volledig
uitgeput, oververmoeid en uitgehongerd.
De laatste verbeten vechtende resten
van deze valschermformatie verdedigen
zich in de volkomen stukgeschoten
groep huizen van een dorpje ten Wes
ten van Arnhem op een gebied van on
geveer een halve vierkante kilometer.
Bij de poging, dit deel door aanvoer uit
de lucht te ravitailleeren, werden 34
zware vliegtuigen neergeschoten. De
Amerikanen concentreeren bij Aken vrij
sterke strijdkrachten cm daarmede aan
weerskanten van de stad de doorbraak
naar het Oosten te forceeren. Binnen
kort kan dus een opleving van de groote
gevechten om Aken verwacht worden.
Felle strijd tusschen
Epinal en Remiremont
Het Duitsehe Weermachtbericht van
Dinsdag meldt o.m.:
Aan ons bruggenhoofd in Westelijk
Nederland en in den sector van Antwer
pen werden verscheidene vijandelijke
aanvallen afgeslagen. Een penetratie
werd in een tegenaanval gezuiverd.
In Midden-Nederland, vooral in het
gebied van Eindhoven, duren de hevige
gevechten voort. Ten N. van Nijmegen
zetten de Engeischen hun sterke, door
tanks ondersteunde aanvallen voort,
doch konden slechts geringe terrein
winst behalen.
Sterke formaties van het zevende
Amerikaansche leger zetten haar groo-
ten aanval tusschen Epinal en Remire
mont voort. -De vijand kon zijn bruggen
hoofd aan de Moezel iets verbreeden.
De verbitterde gevechten houden aan.
De vijand is tot den aanval op Calais
overgegaan.
Het stoorvuur op Londen hield Maan
dagnacht aan.
In midden-Italië heeft de vijand ook
Maandag zijn zware aanvallen voortge
zet. Aan de Adriatische zee hield het
nieuwe afweerfrent stand tegen sterken
vijandelijken druk.
In Z.W. Zevenburgen werd de vijande
lijke aanvalsactiviteit aan de Hon-
gaarsch-Roemeensche grens sterker,. Ten
N. van Arad wierpen Duitsehe en Hon-
gaarsche troepen vijandelijke aanvals-
spitsen terug, Tusschen Torenburg en
den kam der Oostelijke Karpaten
heerschte levendige plaatselijke ge
vechtsactiviteit. Aan de Beskiden-pas-
sen zette de vijand zijn aanvallen voort.
TuSschen Duna en Golf van Riga
werden tijdens onze uitwijkbewegingen
talrijke aanvallen van den volgenden
vijand afgeslagen. Van 14 tot 24 Sep
tember werden 933 tanks vernietigd.
Terreuraanvallen op steden in Z.W.-
Duitschland, vooral op Koblenz, Frank
furt a.d. Main en Straatsburg; elf vlieg
tuigen werden neergeschoten. Des nachts
vielen bommen op Mannheim.
Twee communisten in de
Belgische regeering
Radio-Brussel heeft gisteren de vor.
ming van een nieuwe Eeigische regee
ring medegedeeld, coo meldt de Britschs
berichtendienst. Het ministerie bestaaS
uit zeven katholieken vijf socialisten,
drie liberalen, twee partijloozen en twee
communisten. Dit is voor het eerst, dat
communisten deel uitmaken van een
Belgische regeering. Minister-president
is Hubert Pierlot, minister van Buiten,
landsche Zaken is Paul Henri Spaak en
minister van Koloniën is De Vleeschau-
wer.
HERDENKING DRIEMOGENDHEDrNRAGT
Naar in kringen der Wilhelmstrassa
wordt vernomen zijn naar aanleiding
van den verjaardag van het Driemo.
gendhedenverdrag radioredevoeringen ta
verwachten van den Duitsehen minister
van Buitenlandsehe Zaken, Von Rib-
bentrep. den Japanschen minister van
Buitenlandsehe Zaken Sjigemitsoe en
den Duce in diens hoedanigheid van
minister van Buitenlandsehe Zaken van
het republikeinsch fascistische Italië.
Geallieerde verklaring
Naar Reuter meldt, hebben Roosevelt
en Churchill in een gemeenschappelijke
verklaring medegedeeld, dat de regee-
ring Bonomi uitgenoodigd zal worden
een ,,rechtstreekschén vertegenwoordi
ger" te Londen cn te Washington te be
noemen. Aldus zou Italië een „grootere
matere van zelfbestuur" krijgen teneinde
het een betere gelegenheid te geven
mede te helpen bij de overwinning van
de vijanden der geallieerden.
BULGARIJE BREEKT MET HONGARIJE
Radio Sofia heeft medegedeeld, dat da
Bulgaarsehe gezant te Boedapest, Nau-
moff, opdracht heeft ontvangen da
Hongaarsche regeering mede te deelen,
dat Bulgarije met ingang van 26 Sep
tember om 24 uur de betrekkingen met
Hongarije zal vesbreken.
ZWEEDSCHE TERRITORIALE WATEREN
GESLOTEN
De woordvoerder van de Wilhelm-
strasse heeft informatief medegedeeld,
dat de Zweedsche regeering een com
muniqué heeft gepubliceerd, inhouden
de, dat zij krachtens den militairen toe
stand besloten heeft, de Zweedsche ter
ritoriale wateren voor de koopvaardij-
vaart te sluiten, daar er gevaar bestaat
voor militaire verwikkelingen in deze
wateren.
PRINS CYRILL VOOR HET
VOLKSGERECHTSHOF
Naar Reuter uit Sofia bericht, zou
Zaterdag een spreker van de Bulgaar
sehe regeering hebben verklaard, dat
prins Cyiill en de beide andere regen
ten ter beschikking staan van de Bul
gaarsehe regeering en hun veroordeeling
door het volksgerechtshof afwachten.
Arrestaties te Parijs
Zaternacht zijn te Parijs opnieuw meer
dan 500, personen, onder wie talrijke
vrouwen, gearresteerd. Tot de gearre
steerden behooren o.a. de historicus en
voormalig minister van Vichy, Benoist-
Mechin en kolonel Lelong, de voorma
lige chef van dc nationale militie.
De SjpaanseTie consulaten te Pau, Per-
pignann, Toulouse en Bordeaux zijn door
rood-Spaansche elementen bezet, die op
de consulaatsgebouwen de republikein-
sche vlag hebben geheschen.
Amerikaansche verliezen. Reuter
meldt, dat bij de invasie op de Palau-
eilanden 686 Amerikanen zijn gesneuveld.
406 Amerikanen worden vermist en 4408
zijn gewond.
BERICHT In ons blad van Maandag
jl. kwamen storende feuten voor. De
technische moeilijkheden van het
oogenblik belemmeren ons echter deze
fouten weg to nemen Ook in de toe
komst zal men dus allerlei fouten kun
nen aantreffen. Slechts voor zoover de
ze van direct belang zijn volgt er een
verbetering'.
Dittmar over den tóestand
Luitenant-generaal Dittmar constateerde in
zijn radiorede van gisteren, dat aan de Anglo-
Amerikaansche oorlogsleiding, ondanks de voor
haar veel belovenden stand van tic.i c: log in
de maand Augustus, de beoogde or eking
van het Duitsehe front niet is geluk 1. G'd celdt
in het bijzonder voor het gevechtsceliieJ Ne
derland, waar da aanvaller te lang in een te
zware en aan crises rijke verdediging werd
vastgehouden, dan dat thans nog voor hem
groote operatieve voordeelen to verwachten
zouden zijn.
In deze gevechten is gebleken, dat de
trefkracht der Duitsehe formaties en de
energie der Duitsehe leiding beïnvloed
zijn door de negatieve gebeurtenissen
der laatste weken. Zeker is, dat de
stemmen in het geallieerde kamp, die
meenden een aanstaande zegevierende
beslissing en een spoedig einde van den
oorlog te kunnen voorspellen, nog en
kele weken geleden geenszins zonder
reëelen achtergrond waren.
Thans moeterf zij toegeven, dat de din
gen grondig zijn gewijzigd. De gevechten
in het gebied van Nijmegen zijn nog niet
geëindigd. Vaststaat echter, dat de afloop
van do geheele actie waarschijnlijk niet
met de verwachtingen van den vijand in
overeenstemming zal zijn.
In elk geval is opensplijting van het
Duitsehen front niet bereikt. De Duit
schers kunnen met recht spreken van
het wederopbouwen van een Westelijk
front. Het belangrijke is bereikt: de
gebeurtenissen in het Westen worden
niet meer, zooals nog enkele weken ge
leden in Oost-Frankrijk en in België,
eenzijdig bepaald door de activiteit van
den aanvallenden vijand en de richting
van zijn pantsertoppen.
Aanval op Pen Helder. Bij een aan
val van ongeveer 50 vijandelijke bom
menwerpers op de Nederlandsche haven
Den Helder zijn Maandagmiddag acht
vliegtuigen neergeschoten.