164.
Donderdag 4 December 1902.
BUITENLAND.
FEUILLETON.
Een Stormvogel.
1"* Jr.drgang.
AMERSFOORTSCH DAGBLAD.
ABONNEMENTSPRIJS
maanden voor Amersfoortf 1.25.
Idem franco per post1.75.
i&onderlijke nummers- 0.05.
Courant verschijnt Dagelijks, met uitzondering van
Zon- en Feestdagen.
jdrertentiën, mededeelingen enz., gelieve men vóór 10 uur
morgens bij de Uitgevers in te zenden.
Uitgevers: VALKHOFF C<>.
Utrechtschestraat 1. lntercomm. Telephoonnummer 66.
PRIJS DER ADVERTENTIÊN:
f 0.75e
- 0.15.
Van 1—5 regels
Elke regel meer
Groote letters naar plaatsruimte.
Voor handel en bedrjjf bestaan voordeelige bepalingen tol
het herhaald adverteoren in dit Blad bjj abonnement, Eene
circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag
toegezonden.
Politiek Overzicht
Si\
Hit tarief van intoerreclilco
in «leu Ryksdag.
Ka oen vijfdaagschen strijd is het debat
ier do toelaatbaarheid van hot voorstel von
Uidorff geëindigd met hot 'besluit, dat het
gJement van orde zich niet tegen do behan-
Iding van dit voorstel verzet. Daar na heeft
Kt neg con harden strijd gekost om het te
beu aannemen. De minderheid heeft het der
rderhedd niet gemakkelijk gemaakt haren
tl door te zotten; maai- ook afgescheiden
torvan is do meerderheid niet gemakkelijk
it dit besluit gekomen. De cijfers van de
winningen wijten het uat. Do sociaal-demo-
frate-n, die over een vijftigtal stemmen be-
Kiilckcu, hebben aan deze stemmingen geen
feel genomenniettemin waren er bij de
-rste stemming 198 voorstemmers, 45 tegen-
Bomers en 11 onthoudingen; bij; de tweede
«maring, die noodig werd omdat de heer
Kardorff cene gewijzigde redactie gaf aan
sin voorstel, waa de verhouding: 200 voor-
ÉBUnars, 14 tegenstemmers en 9 onthour
dingen. De rijksdag telt 397 ledenderhalve
itldeu de voorstemmers de eerste maal ecu
Einder dan de helft één, de tweede maal
in meer.
Bij de eerste stemming was de voorzitter,
jraaf Ba J lot rem, onder de leden, die zich
un stemming onthielden, en daarna bleef
ij afwezig van zijne plaats; Ook den volgen-
ton dag heeft hij de vergadering niet geleid.
Dit heeft het gerucht doen ontstaan, dat hij
toornenicns zou zijn, het voorzittersambt ne
der te leggen, omdat hijj 't niet eens was
t de handelwijze van de meerderheid. Dat
echter weer tegengesprokenzijn wegblij-
2 ren wordt verklaard mot de overspanning,
Baronder hij lijdt tengevolge van de inspan-
ling der laatste weken.
De meerderheid is dus uiterst klein, en
tak onder de partijen, waaruit zij zich recru-
2 &IWt. ontbreekt het niet aan elementen, die
iït middel, dat gekozen is om de minderheid
tot zwijgen te brengen, zóó bedenkelijk ach
ten, dat zij hebben tegengestemd of zich heb-
ten onthouden. Dat is niet te verwonderen.
Waarop toch komt het voorstel von Kardorff
neer? Op niets moer of minder dan liet sa
menvatten van het geheele tarief van invoer
rechten in art. 1 van de tariefwet, om daar
door de 94G posten, waaruit het tarief be-
•taat, au de afzonderlijke beraadslaging en
«emitting to onttrekken. Het is inderdaad
een stout stuk, om hot reglement van orde
mo tc interpreteeren, dat het zulk eene wijze
un behandeling toelaat.
De voorzitter van den rijksdag, graaf Bal-
lestrem, wien het voorstel vóór de indiening
riet bekend was, kon zich niet weerhouden
rui het standpunt van het reglement van
:rde ernstige bedenkingen tegen het voorstel
in 't- midden te brengen, al voegde hij: er bij,
dat hij zich naar een eventueel besluit van
do vergadering zou gedragen. Hij wees op
ut. 19 al. 2 van het reglement van orde, dat
«oor de tweede lezing van een wetsontwerp
voorschrijft„Over ieder afzonderlijk artikel
wordt achtereenvolgens de discussie geopend
?n gesloten en de stemming gehouden. Bij
besluit van den rijksdag kan de volgorde
verbroken, ook de discussie over verschillende
artikelen gecombineerd cf over de amende
menten, op het zelfde artikel ingediend, ge
splitst werden." Over ieder artikel van bet
tarief moet dus de voorzitter de discussie
openen en sluiten en laten stemmen, tenzijidc
rijksdag besluit over verschillende artikelen
gezamenlijk te debat-toeren. Dat echter de be
paling, die discussie over verschillende arti
kelen toelaat, zoo kfon 'worden geïnterpre
teerd, dat alle artikelen van een zoo uit
gebreid wetsontwerp als het tarief van in
voerrechten met zijne 916 posten gezamen
lijk in discussie kunnen snorden gebracht,
was tot dusver in niemands gedacht© opgeko
men. Daarmede wordt inderdaad het rogle-
ment van orde gewield aangedaan.
Tot rechtvaardiging van deze handel
wijze, wordt door de woordvoerders van de
meerderheid1 de schuld geworpen op de min
derheid. Die heeft door hare wijze van oppo
sitie voeren de meerderheid in een toestand
gebracht, waarin zij; tot noodweer gedwongen
i?. Maar ligt de schuld uitsluitend aan ec-ne
zijde? Wie billijk oordeelt, zal ook de meer
derheid van schuld niet kunnen vrijpleiten.
Een lid van de rechterzijde, die in hoog aan
zien slaat, dc heer Ven Kröcher hij is'
voorzitter van het Pruisische huis van afge
vaardigden waarschuwde verleden Maan
dag zijne medeleden, dat zij cr zooveel mo
gelijk voor moesten zorgen, dat het absen
teisme afnam. Kiji noemde daarmede eeno
kwaal, dio chronisch geworden is in den rijks
dag. Het is niet. mogelijk, gedurende eenigen
tiw achtereen, de leden van den rijksdag in
voldoenden getale bijeen te houden. Dat
maakt, dat de rijksdag strikt genomen
slechts bij uitzondering tot werken in staal
i* Bij vroegere gelegenheden, wanneer wets
ontwerpen, van grooten omvang aan de ordo
waren eenige jaren geleden b,v. bij: de be
handeling van het Burgerlijk Wetboek
heeft men er wat op gevondenmen liet het
eigenlijke werk aan de specialiteiten over en
de principieel© strijdvragen werden gereser
veerd tot aan 'het einde van de behande
ling, zoodat van het geduld der- leden niet
al t« veel behoefde te worden gevergd. Zoo
werkten meerderheid on minderheid met
wederzijjeteche welwillendheid samen om do
"Zaak tot stand to brengen.
Bij dit tarief van invoerrechten is echter
do toestand gehec-l anders. Hier wil de min
derheid van de geheele zaak niets weten;
zij wil de behandeling sleepcnde boudc-n tot
Juni van het volgende jaar, wanneer' deze
rijksdag aan het einde is van zijai mandaat,
en de uitgebreidheid van de stof, die te be
handelen is, biedt haar daartoe ccno sehoono
gelegenheid. Aan den ander» n kant voelt de
meerderheid, die na wekenlang onderhande
len met de re gearing eindelijk n-ct deze tot
c?ne schikking gekomen is over het tarief,
dat bet bij de gewone wijze van werken met
eene weerspannige minderheid niet gaat om
de zaak tot stand te brengen. Zoolang zijn
do leden der meerderheid nooit bijeen te
houden als noodig zou zijn voor de behande
ling van oen tarief van bonderden posten
tegen e;ne minderheid, die zich tot het uiter
ste wil verzetten. Het abtenteïsma van de
meerderheid, waarvan do heer Von Krochc
sprak, heeft er dus evenzeer schuld aan, dat
het tot den uitersten maatregel gekomen is
om het reglement van orde geweld aan te
doen, als heb ofcstructiomsme van de minder
heid.
Eene andere vraag is, of het voeren van
obstructie, zooals de minderheid gedaan heeft
en nog doet-, harerzijds ceno goede taktiek
is. Daarover lie;-ft Richter, de bekende lei
der van de vrijzinnige volkspartij', een hartig
woord tot de obstrueerende minderheid ge
zegd. Richter i9 van mconing, dat men bet
tarief van invoorrechtc-n,'door kalme, zake
lijke bcliandeling had kunnen laten veronge
lukken. Door de onhandigheid van do regie
ring, door de eischen van de uiterete agra
riërs in verband met de oppositie van de lin
kerzijde had het ten vai gebracht kunnen
worden. Hij keurt de obstructie op zich zelf
niet af, maan' b3schouwt baar. in geval van.
nood en op het goede tijdstip handig aange
wend, aïs cën geoorloofd middel van ver
weer. Eene obstructie echter, die maanden
achtereen' moet duren, die bovendien bluf
fend is aangekondigd en zoo wordt uitgeoe
fend, dat de ernst geheel verloren gaat,
houdt hij voor eene fout, en in het onder
havige geval voor een© zóó groote fout, dafl
hij aan de sociaal-demociaten de schuld wijt,
dat or overeenstemming verkregen is tus-
schen de meerderheid en de regeering, en
dat liet tarief nu waarschijn lijk zal tot stand
komen. „Dc regeering heeft nog nooit roeten
gehad ccno partij zóó dankbaar tc zijn, als
de sociaal-democratie bij deze voordracht",
zeido hij in de zitting van verleden Maan-
dag.
Meer nog verdient de aandacht wat hij
aan he-t. slot van die rede zeide, want dat is
niet tot ééno partij, gezegd, maar heeft be
trekking op de gevolgen, die hij in het alge
meen voorziet van den strijd, die nu in den
rijksdag gaande is. Hij zcide: „Ik houd het
voorstel-Kardorff niet voor wettig en niet
voor toelaatbaar, en ik woei', eigenlijk niet
lioo heb verder moet gaan. Dit ééno echter
weet ik, dat als het op deze wijze voortgaat
maandenlang, misschien tot in April of
Mei van het volgende jaar, het parlemen
taire gezag en liet aanzien van den rijksdag
diep geschokt wordt. De strijd wordt natuur
lijk steeds heftiger, en voordat wij er op ver
dacht zijn, hebben wij Oostenrijkschc toe
standen. Eai dan, wanneer de rijksdag, waar
toe ik meer. dan 31 jaren heb behoord, ooit
een beeld zou vertoonen soortgelijk als de
Ocstcnrijksehe rijksraad, dan zou ik het niet
meer als ccno oor beschonken tot zulk een
lichaam te b:hocrc-n
Dó vrees, die Richter hier uitsprak, schijnt
inderdaad bewaarheid te zullen worden
Tooneelen als die, welke eergisterenavond in
den riiksdag vporvielen en, hoezeer niet in
zoo ergu mat'©, gisteren werdén herhaald,
herinneren werkelijk aan de schandalen,
waardoor het aoor Richter genoemde parle
ment zich berucht heeft gemaakt.
Telegrammen.
Berlijn, 3 Dcc De Rijksdag ging heden
over oen voorstel van sociaal-democratisch©
zijd© om do debatten over het voorstel-Von
Kardorff vooi'loopig uit te stellen, na lïsvigo
woordenwisselingen tusschen de sociaal-demo
cratisch© loden en den ondervoorzitter Biising,
dio presideerde, met 210 tegen 66 stemmen,
over tot de orde van don dag.
Na een verder rumoorig debat over het
reglement van orde, bracht graaf Schwerin
een kort verslag uit over de 22 eerste posten
van het tarief.
T woe do telegram. INa een tweede
langdurig debat over het reglement van
orde» wordt het voorstel-Bartli van de vrij
zinnige vereeniging met 228 tegen 78 stom
men (2 stemmen blanco) verworpen. In dit
voorstel ward terugzending der door graaf
Schwerin in 't kort uiteengezette 22 posten
van het tarief naai- de commissie verlangd,
en zulks ten behoeve van. een schriftolijk ver
slag, omdat het referaat van graaf Schwerin
onvoldoende was.
Graaf Posadowsky b.-toogt naar aanleiding
van meermalen go uitte wcnschcn desbetref
fende, dat dc verbondene regeoringen ricli
omtrent het voorstel-Kardorff eerst kondén
uitlaten, wanneer het Huis daarover in ©en
stellige beraadslaging was getreden, wat naar
hij hoopt zeer spoedig geschieden aou.
Hierna volgt oen verder referaat.
Berlijn, 3 Dec. Iu het laatste gedeolto
der zitting van don rijksdag volgden de rap
porten, die werden uitgebracht, ©vet de ha
llam déiling van tariefposten in dc commissie,
elkander op. De voorstellen van dc opposi
tie tot terugzending van tariefnummers naar
de coimnififisie voor schriftelijk rappoit wer
den Va» de haan geschoven cloor overgang
tol de orde van dén dag
Nadat de zitting dcor obstructio sloöpendo
waa gehouden tot kwart voor elf uur des
avond?», stelde de afgevaardigde Rocsicke-
Dosaau, met het oog op do vermoe idhoid van
dc beambten en dd stenografen, voor clo
verdere behandeling tot morgen te verdagen.
Dienoveraewkoon&tLg werd besloten.
Marseille, S Dec. Men verwacht, dat ten
gevolge van de tusschenkomst van admiraal
Rouvier de stakers en de reedera tot eene
schikking zullen komen.
Londen, 3 Dec. In het Lagerhuis werd den
onder-staatssecretaris van buitenlandsch© za
ken lord Cranborne eene vraag gedaan om
trent de uitwerking vau de Brussehehe con
ventie op het Britsch-Russische verdrag van
1859.
Lord Cranborne verklaarde dat, naar het
oordeel van de Britsche ergeering, het heffen
van equivaleerende rechten of het verbod
van invoer van suiker, waarop een premie
is verleend, niet onver eenigbaar is met do
bepalingen van het meest begunstigde ver
drag. In 1899 werd der Russische regeering
medegedeeld, dat de Britsch-Indische regee
ring een «plivalecrond recht zou heffen van
suiker, - uit Rusland ingevoerd, en dat di?
Britsche regeering daarover denkt zooals
hiervoor is gezegd. Mocht do Russische
regeering zich evenwel daarmede niet kun
nen vereenigen, dan verklaarde de Britsche
regeering zich bereid het verdrag van 1859
op te zeggen. Destijds werd op deze mededee-
ling geen antwoord ontvangen.
De heer Gibson Bowles deed een vraag met
betrekking tot dc opmerking van den Neder-
landseheti minister van financiën omtrent
Engeland's plicht om een equivaleerend recht
te heffen van suiker uit do koloniën, waarop
een premie wordt gegeven.
De onder-staatssecretaris verzocht, dat
deze vraag schriftelijk zou worden gedaan.
Londen, 3 Dec. Het Lagerhuis heeft do
onderwijswet bij derde lezing aangenomen
met 286 tegen 135 stemmen.
Londen, 3 Dec. Do heer Moraes, gewezen
president van Brazilië, is te Piracacaba over
leden.
Madrid, 3 Dec. Minister-president Sagasta
bood don Koning het onherroepelijk ontslag
van het minihtcino aan, op grond, dat de
oppcaikiehpaitijc n hem behandelen met een
wantrouwen en ccno onhoffelijkheid, die hij
ntot heeft; verdiend
De Koning heeft zioli 24 uur bedenktijd
vcorbdtooaul.
VewTori, 3 Dcc. Het landbouwdeparte-
rnèut raamt de opbrengst van den katoen*
oogst op 10.417.000 balen.
W athington, 3 Dec. Dc minister van finan
ciën Shaw dionde heden zijn jaarverslag bij
het Congres in. Dc totale ontvangsten in hot
dienstjaar, geëindigd 30 Juni 1902 bedroegen
8 684,326,280, waarvan 8 271,880,122 aan
biuneulandsohe inkomsten en 254,444,700
aan inkomende rfcht en en 121,848,280 uit
den postdienst.
De uitgaven bedroegen 593,038,961,
waarvan militaire uitgaven, niet inbegrip van
uitgaven vo<xr den oorlog met Spanje en de
Phüippino's 112,272.216, vooits voor do
marine 67,S03,128, aan pensioenen
S 138,488,559, zoodat er een overschot is van
8 91,287,376. Aan Staatsschuld werd gedu
rende het jaar teruggekocht voor een bedrag
van 70,249,669.
Vergeleken met- 1901 verminderden do
ontvangsten met 8 14,990,250, de uitgaven
met. 38,776,495.
Wat do immigratie betreft, zegt 't verslag
dat 618,743 tusschendckspassagiers en 82,055
kajuitspassagiers aankwamenvan wio
690,472 Europeanen met inbegrip van 184,683
Italianen Do minister wijst er op, dat de
tegenwoordige bepalingen voor buiteuland-
scho contract-arbeiders zwak en niet afdoen
de zijp.
Amerika's s oheepvaart was iu omvang
grooter dan ooit te voren. Do totai© tonne-
maat van de dit jaar voltooide schepen was
een weinig minder dan in 1901, maar hert/
aantal schepen in aanbouw, d'e waarde der
materialen en het bedrag der uitbetaalde
loonenwerd nooit te voren bereikt. Indien
dezelfde mate van vooruitgang als gedurende
de laatste jaren blijft voortduren zouden de
Vereen igd o Staten d© mededinger van
Duitschland werden voor de tweede plaat3
als schepenbouwende natie de vooruitzich
ten voor het loopendo jaar beloven echter niet
veel
In den laatsten tijd heeft het streven tot
het beleggen van steeds hoogere bedragen in
Ofcaaustoomers onder vreemde vlAg zich bc
liehaamd in de organisatie van een maat
schappij, even groot als onverschillig welke
twee van de grootste stoomvaartmaatschap
pijen ter wereld te zamen. Het Amerikaan-
sche kapitaal geeft de voorkeur aan beleg
ging onder vreemde vlag, omdat het mcei4
kost Oceaan-stoomers iu Amerika tc bouwen
dan in het buitenland.
De minister dringt U-u sterkste aan op de
invoering van het metrieke stelsel.
Ei- is nog een ruim veld voor ef
fectieven arbeid onder de klassen, waar
het gebruik van geweld tot verniet i
ging van de regeeringen aanprijzen en
doodslag en anarchie gepredikt wordt.
Er bestaan geen bepalingen voor het onder-
zock naar de geheime genootschappen, die
zijn gevestigd in alle industrieel© oentra, wel
ker bestaan een voortdurende bedreiging is
tegen 't leven van de hóógste ambtenaren van
deze en andere regeeringen. Een geheime
dienstafdeeling, goed georganiseerd om de zo
misdadigers na te speuren, is noodig, dooh
het ontbreekt aan de middelen en aan liet
gezag, om dergelijke nasporingen te doen.
De zaak wordt aan de aandacht van het con
gres aanbevolen.
Wat het bankwezen betreft zegt Shaw ten
slotte, dat hij niet voornemens is filiaal-ban
ken aan te bevelen bij stelt voor in iedere
gemeente, waar bankzaken worden gedaan,
Uit het Zmeedsch
AXEL LIXDEGARD.
Do heesters in den tuin werden hoe langer
lioo donkerder cn tegen den van stenen von
kelenden avondhemel verhief zich do groote
'ogclkersboom als do zwart© schim van een
reus.
Hij had geen moed dit zwijgen af te breken.
Plotseling wondde mevrouw von C. haar
gelaat naar hem toe en de vallendo duister
nis veroorloofde hem nog juist, den indruk
daarop te onderscheiden. Rondom haar mond
een droomcrig glimlachje, maar niet da*
ondeugende trekje van daareven. Het wa3
alsof zij aan iets, ann een vcrledén terugdacht;
de innige blijdschap aan dierbare herin
neringen gepaard gaande, maar tevens met
het eigenaardige gevoel van nu daarboven
verheven te zijn, dat wij op rijper leeftijd
vaak waarnomen ten op?.'oh to van de eerste
ondervindingen onzer kindsheid, of van do
illusies cn droombeelden, die wij in onze
jcugrl hebben gekoesterd.
„Misschien zou ik aan uw wenscli kunnen
voldoen." zeide zij.
Nog bleef zii een korte poo-. zwijgen, als
verdiept in oude hcrinnoringen.
Toen begon zij te sproken.
Zij sprak zacht, en gedempt, maar niet de
mi us te> schakeen ng in den klank van hare
stem, ontging aan haar belangstellenden, toe
li oorder. Het was eene buigzame, me taal rij
ke sternen de schakeeringen daarin waren a's
de onmiddellijke begeleiding van het gevoel
bij de muziek der woorden.
Hij kon thans haar gelaa.: niet langer on
derscheiden. Maar dat behoefde ook niet. Dc
uitdrukking in hare sttfm sprak duidelijk
genoeg.
V
Veel weet ik u niet van „Den Stormvogel"
te verhalen en wat ik u kan n.ededcelen is
niet altijd op eigen persoonlijke waarneming
gegrond, waait mijne herinneringen uit dien
tijd vloeien ineen met alles, wat ik hierom
trent later in boeken, dagbladen en tijdschrif
ten gelezen heb.
Da herinnering aan mijjn kennism'akmg
met doktor Schiitte gaat gepaard met de
herinnering aan mi\n c:rstebal. Ik we?' niet
of het. soms hiervan komt, dat zijn beeld
mij steeds zoo bijzonder duidelijk is bijgeble
ven. Ik was nog zeer jong; oulnng-s lad
ik mijn zestienden verjaardag gevierd
want het was in de laatst© dagen van Maart
1818
Mijn© moeder, dm sedert een iaar weduwe
was van een Keizerlijk-Koninklijk ambtenaar,
hsd na den dood van mivn vader een stil rr»
teruggetrokken loven geleid, mot. hare beide
doohtertjes Mijne zuster was twee jaren ouder
dan ik.
Het bal werd niet bij oen onzer nadern
kennitsen gegeven; ik woe: nog 'fleer goed
hoezeer do uitnoodiging daarvoor ons allen
verraste. Trouwens wij hadden zeer weinig
kennissen, mijn vader hield niet van „men-
scken-zien", maar jufei' hierom verlangden
wij, jonge meisjes, er dubbel naai', te mogen
„uitgaan".
En vooral toon!
Dc atmosfeer was in dio dagen zoo zeer
vcizailigd van électriciteit, dat men er on
willekeurig toe gedrongen werd, telkens en
telkens weer, naar nieuwe berichten uit t©
zien te vragen cn t© Hooren vertellen,, had
ik liever moeten zeggen. Want go moet niet
vergeten, dat in dien tijd d© dagbladen zelden
ioits mededeeldon wat de moeite van het lezen
verdiende. Den verschillende redacties word
dc mond gesloten door het mondslot van
mijnheer Von Sedlnitzkvliet eenige middel
om zijn dorst naar mededeelingen op staat
kundig gebied te lesschcn, moest dus in ge
sprekken met degenen, die op de hoogte der
dingen waren, gezocht worden.
Dat bal had ook eigenlijk meer de tint
van eene politieke samenkomst Tusschen de
dansen in politiseerden de hoeren allen zeer
levendic.
Maar de dames deden ook druk mede
dat lag nu eonraaal in de lucht.
O. hoo menigmaal heb ik die opwekkende
gesprekken Er"">mVv toen ik, r:n weinig ouder
geworden, mij joms bitter verveelde op een
balPolitiek was op die latere bals verboden
terrainonze cavaliers spraken over hét-
weer en over de warmte in dc zaalover do
temperatuur cn over het weer sprak ieder
der dansendo hecren op zijne beurt.
Als ik voor den negenden of tienden koor
deze gewichtige kwestie op één zelfden avond
had hooren herbalen, bekroop mij tclkena
de lust om daarop to antwoorden„Bis
marck!" teneinde- het gesprok op iets anders
en» degelijks over te brengen.
En dan betreurde ik zoo hartelijk do gees
tige, politiseerende cavaliers van mijn eer
sben balavond. Het waren beschaafde en ont
wikkeld© mannonzij; waren uitstekend op
do hoog'e van alle dingen en geen hunner
was ooit verlegen naar d.- pr-te woorden
voor hetgeen, hij te zeggen had. Die kwamen
vanzelf omdat do onderwerpen zoo warm
werden gevoeld.
Vooral maakte doctor Scbütto een diepen
indruk op mijn jong, opgewonden meisjos-
hant. Hij had) namelijk persoonlijke mede
deelingen uit Stuttgart ontvangencn hij
vertelde mij, dat Wurlemberg zich had laten
„paaien" met oen constitutie.
Nog zie ik hom daar tegenover mij staan,
zooals hij mij laohend vertelde, dat aan Wur-
temberg do zegen ©ener constitutie was te
heuitt. gevallen. Tn feestkleeding gedost, stond
hij daar en maakte op mij den indruk van
een welopgevoed man, van het hoofd tot aan
de voetzolen.
Nu hete-keut dit niet eene lengte van drie
cl, zooals bij u in hH. Noorden. Mi in danReur
or> het. hal in Maart '48 was wel een voet
kleinrv dan u. Maar hij wis goed geproporti
oneerd en hïi had een mooi gevormd hoofd,
melt, prachtig donker haar, dat kroos en krul
lend ziim voorhoofd! drrth^ttie. 'Ondetr dat
hoog© voorhoofd schitterden een paar dieplig
gende. donkere ooeen. Op de bovenlip droeg
hij een klein, sierlijk kneveltje, waarvan de
glanzige zwartlirid zijne witte tanden 1e
sterker deed uitkomen als hij lachte; en bij
lachte zeer dikwijls.
Iu ernstig© oogoablikken sprak bij met
eene vurige bezieling over do vrijheid der
mcnschcn, over humie gelijke rechten, over
hunne broederschapdaarbij waren zijn© han
den voortdurend in beweging; maar niet 200
nls men dit soms bij domme of Amuwaditigo
mcnschon opmerkt, die onschoon© of bespot
telijke bewegingen met hunne vingers maken
zonder zin of bsteekenisneon. zijne gebaren
niet d© hand waren altijd vol uitdrukking cn
zijn© gesticulatie* maakten in hare levendig1-
beid de woorden, waarmede hij ze gepaard
lier gaan. volkomen aanscbguwelijk. Zijne
taal was bewonderenswaardig edel, aijno woor
den goed gekozen, on zón© voordracht was
hel dér als bergkristal.
Wij, dames, waren allen zoor vrijzinnig, n?t-
tmirlijkhoo zoude hot voor ons mogelijk
zijn, anders t© wezen, onder don dwang, die
ook op onze omgeving drukte? Wijt vrouwen
zijn nu eenmaal uit onze» aard licht ont
vlambaar. Mirn hart klopt© met geweldig©
slagenof dit was om dc woorden of om
den redenaar, zou ik niet hebben kunnen zeg
gen ik wcol niet of het enthousiasme of de
enthousiast mii hot. meest ontiwrde. Maar
in dien nacht, droogde ik van zijn innemend
gelaaten ik herinner m«ii nog lioe ik. bij; het
ontwaken, over mijzelf bloosde ik schaamde
mij aldus aan de heilige zaak dor vrijheid
ontrouw te 7;jn geworden. Mm, bliksemsnel
heid schijnt dt> r-ecstdrifr voor de vrü-head zich
over het geheele gezelschap op dien bal-avond
t© hebben verspreid.
Worlt \jervolgd.
