KOLONIËN.
BINNENLAND.
vEon ministerieel duel lor
gcrvolgo van een hevige wwrdenwisiKAmg op
de Consult^ te Roiihe. tu^vh- n den min i r
van Buiten 1. Zakou. PiimUi cu den graai'
Rqggcro Bollcgado de Sa.r i.t la i-ivai
kolonel bij de ïeserve, deed de» laats' den
minister eeno uitdaging toofconimi, <iie aan
genomen werd. Den graaf BeUriarde was in
hot. afgeloopene jaar opgedragen, als i-cmuni»
saris verslag te geven omtrent diet liwc grii
voji minderjarige Italianen 111 «Ie Fraoscho
glasblazerijen. Daar nu van zijn ver-lag gcon
nota genomen word, verzocht hij .persoonlijk
PriueUi om opheldering Het geprok eindig-
do in een twist, die mot» de wspcos zal wor
den* beslecht.
Graaf Bcllqgarde is gehuwd met een ment
van Paus Pius IX. gravin Ohrigtine Mastai
Ferreitti genaamd. Hij is ook verwant- .mot
vorst, Don Ferdinand© d'AiüUuii.
vD e Humberts aak. Het ver
boor van Marie Daurignac. de „verloofde"
van den jongen Crawford, heeft al oven wei
nig aan het licht gebracht als dat van haar
zuster en Remain. Marie maakte op donrech
ter den indruk van een geostelijk weinig ont
wikkeld persoon.
Mad. Humbert was Zaterdag zeer opge
wonden en had grooten. spijt, dat zij zich had
laten verleiden tot «.enige antwoorden aan
den heer Andre. Zij wandelde heen en. weer
in hare cel, deed zich zei von verwijten, waar
bij zij uitriep, dat zij. niet meer zou spreken
tenzij voor het gerechtshof.
Uit het verhoor van Mario Daurignac
bleek, dat men bij de Humlberts "in eeno
voortdurende opgewondenheid leefde. Thé-
rèse verdeelde hare dagen tusscthen eLn del oo
ze tochten door Parijs, haastige bijeenkom
sten. en dagelijkscho ontvangsten.
De mannen waren voortdurend op reis
tussoheu Parijs, Rouaan en Havre, om bood
schappen over te brengen aan verschillende
zaakwaarnemers van mad. Humbert. Marie
Daurignac alleen bleef in haar hoekje, onver
schillig. nutteloos, van alles hooreudo spro
ken, zonder er zich over te verwonderen
Op zekeren dag echter zcide Thérèse tot
haar. dat zij haar toilet moest verzorgen,
dat zij een verloofde voor haar gevonden
bad.
Marie Daurignac verzotte zich wel wat,
maar liet toch toe, dat men haar een der
broeders Crawford voorstelde, waardoor het
betwist fortuin hun zal gelaten- worden, in
dien zij er in toestemt met hem te trouwen.
Do jongeling kwam denzelfden avond dinec-
ren. Zij herinnert zich niet. veel van. hem,
onkel dat hij klein en leelijk was. Zij zou
hem stellig niet. meer herkennen.
Henri Crawford mishaagde haar en zij
zcide zulks togen liaar zu*tcr. Bozu scheen
daar niet veel om to geven, maar deed haai
de beruchte overeenkomst tee kernen, waarop
do reusachtige bedriegerij was gesteund.
Marie Daurignac beweert niet te weten
wat zij gotcekend heeft en dat is zeer goed
mogelijk. Dit is do 'eenige bescnuidiging te
gen haar.
De hoer Imbert, expert, werd daarna door
den rechter Lcydct gehoord. Men weet dat
luad. Humbert aan aarzelende geldschieters
reutotitcls had getoond- van 5000 francs. Ver
scheidene dier titels werden in beslag geno
men. De heer Tmbert heeft ze onderzocht.
"Hij heeft bevonden dat het titclshvaren
van 5 fr die vcrvalscht waren, maar hij
beeft den datum dor verval soh in gen niet kun
nen vaststellen, wat nochtans zeer belangrijk
is met 't oog op de verjaring.
vIn hot bij Reichonberg in Holunnou ge
legene plaatsje Karlsberg heeft do herbergier
Ammler zijne echtgenoot© v
kinderen vermoord en daarna zich
zelf gedood.
OOST-IN Dl
De pretendent-aultan van Atjeh.
De correspondent van do X. R. Ct, te Ba
tavia seinde Zondag: „De pretendent-sultan
van Atjoh is met majoor van der Maaien
on luitenant Vcltman per trein van Pokau
Pedir to Sigli aangekomen.
Andere hoofden onderwerpen zich ook."
Aan van den civielcn en militairen
gouverneur van Atjeh en Onderhoorigheücn
ontvangen telegrammen van 4 en 8 Decem
ber wordt door do Java Ct. het volgend©
ontleend
Bij overvalling van een paar bendehoof-
dcn in Keurentoë werd de Europeesche fuse
lier Krocké (alg. st. no. 42980) niet levens
gevaarlijk gewond. Beide bend ©hoofden en
ecu volgeling vielen in onze handen.
Een vijandelijke bende bij den. Glé Raja
in do heuvels van Paloli Tjoenda word over
vallen door een patrouille uit Lbo' Seumawe
onder den le luitenant-adjudant M W
Broekman. De boude liet 30 doodan met 'a>
pens, waaronder een repet-eerkarabijn, vier
achter laad cn veertien voorlaadge weren in
onzo handen. Onzerzijds werd een inlandscli
fuselier licht gewond.
In Pidii» weid Habib Samalanga gearres
teerd.
In Pousaugaai werden door den onder-lui
tenant Christoffel meerdere kleine bendc-
boofdcu onschadelijk gemaakt. en kwamen
alleen uit Djoeli Toeuoug meer dan 100 per
sonen zich aanmelden
Eene patrouilla in Keuroutoë ouder den
2 olui tenant J D. P. Bouman raakte met een
kleine bende handgemeen, waardoor licht ge
wond worden luitenant Bouman. de Euro
peesohe fuseliers Van Dijk on Reijnders (nig.
st. iioa. 50739 cu 43074) en een inlandscli
fuselier.
De vijand liet 5 doodan met wapens in
onze handen
De Staatscourant van Dinsdag 13 Jan
J902, bevat de volgende Kon. besluiten
op versoek eervol ontslagen ais burgeancos-
ter van Noderlmmert K. baron van Wasse
naar
benoemd tot lid vatl het col log.- vAn cura
toren der Rijks-Univeisiteit te Groningen,
jhr. inr. A F. de Savomin Lohnwaï, lid der
Tweede Kamer
iKMWxjmd t>«i looraaa1 aan de Rijks Hoogcro
Burgerschool te Goes Th. Fricdean&nn, tijde
lijk lecraar aan die school
bouoemd bij de dionetdbeudo schutterij, to
Utrcoht tat 2o luitenant H. \V. E. graaf
Sohiiinime[]>Jiiui'uck, thame schutter
voor 3 jaar gedetacheerd bij do landmacht
in Wost-Indio de luitenant-kolonel O. W
Wcsteroueii van Meeteren van de grenadiers
en jagers
herbenoemd tot lid van do commissie be
last met het afnemen dor diplomatieke exa-
mons mr. J. A Si Hem, lid van Gedeputeerde
Staten van Noord-Holland.
vergunning verleend tot het. geven van lager
onderwijs, mits hij overigens aan de daartoe bij
de wet gevorderde voreischten voldoet, aan I>.
G. -Ie Koning, geboren te Nu;:lansdorp (Zmd-
iiollaiul). die, iloor hot zonder verlof van Hare
_Ma;ertieii .ie Koningin zich begeven in vroom
dvn krijgsdienst-ie Nederlandsclie nationali
teit beoft verloren
Naar de Ned. verneemt, heeft 11. M.
do Koningin weer dit jaar duizend gulden
aan de Nederlandsche Gustaaf Adolf-vereeni-
gitig geschonken.
Hoi Vad. meldt, dat dr. Kuyper. minis
ter van Biuu. Zaken, te Brussel een onder
houd liceft gehad mot den heer Rombaul. in
spec tour-ge uenaal van de ambachtsscholen
enz., dio den minister daarover tal van inlich
tingen verschafte,
IX* minister van Financiën maakt be
kend, dat op 10 Januari jl. bij de l>oivia-
mcustora in kas was 2.034.027/1 .V\ on. dal
op «lenaxilfikii day dioor do N«;d< iia.nd.scho
Baak. ingevolge art. Ills:- van haa.i octrooi
aan 's» lands kat? een \<oi.-c!i< was vort trekt
ton bodragc van ■.■<53.799,11
- De Staatscourant no. 10 bevat de wet
van den'31. December 1902 tot beschikbaar
stolling van gelden, wegens verstrekkingen
'door het Departement van Marino gedaan,
voor don dienst van 1902.
Blijkens bij 'liet. departement van Maiino
ninhvun^tni benuht i< Hr. M- pants-. i-:ieksehip
Koningin Wiihc'lmlmi. «kr Nti-ria -lui. ru
der bevel van don, kapit in ter zee 1. van don
Bosch. 12 dezer \an Coiomb' vort rokkt.il, ter
voortzetting vaai d mis maar N«deiland.
Jllr. Ma. pontseixlieksolup Koning
Wi.lheliniiia der X«:der!and«»tm eu Ha". Msi,
pauitaerschip Piet Hein, op de thuisreis uit
Oostrludië, kutnien in de 2c helft van Febru
ari ui Nederland verwacht worden.
Zij zullen te Ntouwodiep binnenvallen en
worden uil dienst gesteld.
Ntiar do Artüi. Cl. ver no an t, is do leap,
der inf. Van Nes te Assen benoemd tot chef
van do vierde afdeeliug van den central en
dienst der Staatsspoorwegen to Utrcohl. In
verband met dezo benoeming zal hij don mili
tairen dienst verlaten.
lil een aifzowiderjiijik lijvoogscl tvt do
St/uTü-cournmt no. 10 wordt niedcgedeeld
het ..Verslag van hol woduwen- en wetszen-
fouclcs der officieroti vaiu <lc landmacht :u
Nc<Ictkuulsvh-Indiü, over liet jaar 1901."
Door den Minister van Üoriag zijn ge
wijzigd do bepalingen omtrent do aanneming
i jonge lioden als soldaat-schrijver voor het
o.-I. leger als volgt: Den len en 3e Woens
dag van iedere maand zal heb examen worden
nomen aan het Departement van Koloni
vu. Het programma luidt alsvolgt1 Een
duidelijk leesbare hand; 2. het. maken van
eenvoudig opstel (Hollandseh)3. vlug
zonder fouten schrijven op dictee; 1. hot
vlug kuuneu lezen van druk en schrijf solui ft
fj. ktmnis der 4 hoofdregels met tiendex-ligo
breuken. Gegadigden mo-aten zioh aanmelden
bij den plaatselijken commandant te 's Gra
ven hage.
Met hot. stoomschip Gedé vertrok Za
terdag van Rotterdam naar Oost-Indië een
detachement auppletietroepon stork 3 onder
officieren en 40 minderen, onder l">evel van
den leHuitenant der cavelerie H W. baron
Reugers Hora Siooaina, wie» als iiu>d(.-gelei-
d'crs wijn toegewezen de 2e-lui tenants dor in
fanterie G. IJadings en J. C. Bra^-ser.
Voortaan zullen militairen, die voor
den krijgsraad moeten terechtstaan en in af
wachting daarvan in voorarrest moeten blij-
n. in garnizoenen, waar zulks mogelij'ik is.
in een huis van bewaring worden opgenomen.
Voor betrekking van chef der op
te richten afdeeliug comptabiliteit aan liet
ministerie van oorlog, zijn naar men ver
noemt. tot dusver aangezocht twee referen-
darissen bij het dep. van financiën, vau wie-
één. mr. Kan. voor bet. hem aangeboden
ambt heeft bedankt.
In do vci^Uideraig den- centrale an-
l ircv kic. s'iwunginp. district Middelburg,
is mr. C. Luca«y-«* opnieuw caudidaat gesteld
voor dc Tweed© Kamer.
Dr. Schaepman.
„Het Centrum ontving gistwenmorgen
te 5.50 uur het volgende telegram uit Rome
„Toestand hoogst ernstig. Ongunstige wen
ding trad omstreeks 8 uur Zondagochtend
in. Hevige benauwdheden. Mgr. zeer tevre
den, verlangt to sterven. Bidt voortdurend.
Geest buitengewoon helder. Twee «Hollaud-
schc priesters staan met do geneeshcorcn aau
do lijdonssponde. Z. II. de Paus zond meer
malen den zegen."
Een te 10 uur bij ..Het Centrum" ontvan
gen telegram, luidt „Schaepman ligt in
doodstrijd, doch is bij volle kennis. Het einde
is ieder oogenblik te wachten."
Aan De Tijd wordt gisterenmiddag geseind
dat dr. Lapponi, de lijfarts vau den Pais,
eenige verbetering, dio kan aanhouden,
meent waar te nemen.
Mem scout ons
IX toestand van dr. Sclnv pauaii was heden
morgen te ncgon uur iets boter.
x - De boot waarmede het stoffelijke over
schot. van barou Van Brtenen tot de Grooto
Lindt naar Nederland wordt overgebracht,
vertrekt van Port Said naar Rotterdam, en
het lijk zal vandaar naar Wassenaar verder
vervoerd worden De aankomst vau het schip
hiei- te lando kan binnen 10 dagen verwacht j
worden.
De overledene was op reis naar het. Oosten j
vergezeld van de baronesse, zijn gade en de
twee freules, hun dóeïïters.
Hij stierf aan boord van heb schip uadat
het laatstelijk van Napels vertrokken, eenige
dagen in. zee was.
Men schrijft ons uit 's Gravenkage I
Op 74-jarigen leeftijd is alhier overleden
mr. H. J. A. Raedt van Oldenbamewelt,
voormalig raadsheer in het Provinciale ge-
rechtshof vau Zuidholland, later gerechtshof
van 3 Gravennage.
Mr. Raedt- heelt het grootste gedeelte van
zijn rechterlijke loopbaan te dezer stede door-
gebracht, eerst als substituut-officier van jus
titie. Hij stond bekend als oen scherpzinnig
magistraat en op menige terechtzitting van
de vroegere crimiueelo kamer werd dit be-
vestigd.
De overledene was» tevens een groot min
naar van de beeldende kunst, on bezat een
kostbare schilderijenverzameling en eene
fraaie collectie oudheden.
De bekende schilderijen-diefstal van eenige
jaren geleden had ten zijnen nadeeie plaats. I
Tevens nam hij, in vroegere jaren een werk-
zaam deel aan het politieke leven der libera
le partij hier ter stede en, hoewel lichamelijk i
hulpbehoevend, stelde hij er prijs op nog
steeds zijn burgerplicht te vervullen, zoodat
hem bij de stemming werd vergund zich te
laten bijstaan bij het uitbrengen van zijn
stem.
De begrafenis is bepaald op a. Woensdag
ten hall' ell' 's morgens van het sterfhuis naai
de begraaf plaats Oud Eik en Duinen.
- Den lOen dezer is te Amsterdam over
leden tl© lieer Al. Bock, in den ouderdom van
59 jaar. De overledene» was bij de» Ned.-Ind-
Hftnclel/bank in dienst gekomen in 1866 ©n
verlink kort daarna naar Indië. Na eenige
jaren ;iyen 1. geweest te zijn te Soera/ba-ja
(1875- 1875), werd hij agent te Batavia in j
1877 eu in 1884 waarnemend hoofdagent. In
1887 volgde zijii benoeming tob direc&eur
der Ned.-In,d. Handelsbank, eu in 1887 tot
directeur der Ned.-Ind. Landbouw Mij.
De overledene was ook directeur der Maat- i
schappij; tot- exploitatie der suiker-ouderne-
miugen „Karang-Soewong„Adiwerna" en
..Djati Barang", directeur der Maatscliij. tot
erploitati© der „Pamauoekan. eu Tjiassem-
landen", commissaris der Deli-Batavia Maat-
scliapixij, en der Droogdok-«Mij. „Tandjong j
Priok", en eindelijk gemchtigde van eigena- i
resse der suikerfabriek „Padiarakau".
HJbld. J
Mundji Bev. lu de „N. R. Ct."
leest, men de volgende advertentie van den
Turk sc hen con sul-gen er aal Mundji Bey (ge-
sieid in den vorm van een ingezonden stuk)
„In vele buitenlaaidsche bladen komt, be
licht voor dat ik wegens, „vele schulden" in
gijzeling zou zijn gesteld en na voor de recht
bank te zijn verschenen door den president
zou ziju vrijgelaten.
„Tegen deze even onware als voor mij» grie
vende mededeeling wenaeh ik in uw geëerd
blad krachtig te protesteAren.
..De waarheid ia deze, dat iemand, die ten
onrechte beweert «geld van mij te vorderen te
hebben, gepoogd heeft om mij als vreemde
ling in voorloopige gijzeling te doen. stellen,
kennelijk meenende daarmede voldoening zij
ner om-eohtmatige eischen te bereiken, dooh
«lat ik. zoodra ik van dat voornemen door
don deurwaarder in kennis werd gesteld, mij I
terstond naar liet. woonhuis van den president j
der rechtbank heb begeven en aan dezen heb
aangetoond, dat de vordering volkomen on
rechtmatig was, waarop de president onmid-
dellijk heeft gelast, dat de voorgenomen gijze- j
ling n i e t z o u m. o g e n p 1 a a ts h e'b b e n.
„Aan een zoodanige onaangename bejego
uing, door kwaadwilligen staat elke vreemde
ling, wiens land geen bractaat heeft geslo- j
ten. waarbij» de voorloopige gijzeling is uitge-
sloten, in N«Klerland helaas bloot, daar- ieder
Nederlander, die beweert van dien vreemde-
ling iets te vorderen te hebbeu, deze met een
arrestatie kati op het lijf vallen.
Door mij is reeds een vordering lot. scha-
Élevergoeding tot. dcngeou die mij'» dit onrecli
matige, molest aandeden, gericht.
,.Ik vertrouw dat de correspondenten der j
buitenlandsche bladen, die bovenbedoelde on-
juiste berichten hebben geplaatst, ook deze
tegenspraak zullen opnemen."
*- - De Vrijzinnig-deanoomtiisohe Bond zal
Zaterdag 24 Januari a„ s tc Amsterdam' oen
algeniceiu© vea-ga<ktring houden.
Voor de verkiezing van bestuursleden be- i
veelt liet bi:stuuir aan
a. Periodaoke aft-wding. vacaiture-mr. Z. I
van deii Bergh J. mr Z. van den Bergh
2. mr. J. C. Pot*tbriden te AmsrterdamJ
vaeaiUire-P. W. ,1. van IJaese! 1 P. W. ,J.
van Haosel te Utrecht2. A. van den Berg
te Arnhemvacatuirc-Th. M. KetelaarI
Tli. M. Ketelaar. te Amsterdam 2. dr. 11.
Ba» te Winschotenvacatuie-H. Snijders:
1. H. Snijders; 2. mr. M. Jacques de Witt
Haimer, lieiden te Middelburg.
b. Wegens bedanken vacaturc-F. Moll
1. P. Hofstra te Monalduni2. A. Kelder-
nmn ter Devemtea- vaeaiture^mr. E. A.
Siuid'ti. mr. E. Fokker; 2. mr. II. P.
March an, t, beiden te 's Gravenhage.
In deze vergadering zal ook behandeld
worden het ouilwerp-gemeeiitödijk jyrogram,
«samieiiigesteJ'd dlaoa- de hoeren mit*. H. L.
Di'uokci- te Leiden, worzibter, M. Bwgaeidt
Bwi. te Ki iimpen. a/d D*k. mr. ,1. II. de
Crane to Loöhom, C. V. Ge-rriitaen te Am
sterdam i. mr. A. van Gijn tc 'sGravenhage,
P. W. J vau llasseJ t< Uti-ooht, nu. 11. P.
Maroliant tc sGravenhage, J. V»'. C. Tol-
Icgen t«- Aansteixlaon cn mr. Joh. J. Belin-
fante tc '.s Gravenhage, secretaris.
Dit program i« in druk vorsoh.eneii. Ee»
uitvoerige toelidhting is er aan toegevoegd
on bevat de verschillende eisolien. die de ge
meente heeft na te kooien
1. als woikgecfster
Als zoKxlasi'ig bölioort zij
a. den rechtstoestand te regelen van alle
personen in haren dienst.
Hiertoe behooren vooral maal regelen ten
behoeve der arbeidersarbeidscontracthy
giënische nKiO)tiegel«i, pc neioen v erzek erin»
otc.
b. maatregelen te nemn in hef belang
van hen, dlie indirect in dienst der geoicemte
arbeiden.
Bestekbepal ngen)
c. ;haro werken uit. te voeren ap eene
wijize, die made be/vordorlijlk is aan de beilan-
geo van het daarbij beitro»k)kon peraonool.
II. Onidernenmngen eo inrichtingen van
r^eaneen nut, die of eon monopolistisch ka
rakter dragen, of meer in het bijzonder strek
ken bot bevordering van, onderling verkeer
en gemeenschap, dient do gemeente als eigen
bedrijf te exploiteeren, voor zoover zulks
hetzij een eisah kan lieoten van de haar bij
de wet opgedragen» zorg voor de» open»bare
orde, zedelijlklieid en gezondheid, hetzij vrije
oonounentie of particuliere ««xploibatie voor
do geuriieonubenai-on of den geaneeutedienst
(iiivoordeelig, schadelijk of hinderlijk is te
achtten of onvoldoende of gebrekkig in do
behoeften voorziet.
Uit do toelichting blijikt, diat de Bond
wonsoht. dat de gemeente zal exploiteeren
1 ielitfabi-iokon., waterleiding, venhuismiiiddelen,
ha,veniworken. banken van leening on verder
van aitle bakken va»n nijvorhead, ter vooaziw
uilig in de baluc'Cfte van eigen huishoawlinig.
III. Op liet gehield, van het onderwijs
wordt aan de- gemeenten hare roeping duide-
liilk aangevvozuii door 3 van het Werkpro
gram van den Bend.
(Good voiortigezeit, en. herhalingwmderwijs,
aanbaohts- en liuishoudoaiderwijs, sehoolwian-
delingen en soliioolra-isjes, sohioioila'itsen, voe
ding en kleeding, sdhoolbanlcon en sdhool-
veigaderingen.)
IV. Tot bevordering van de volksontwik
keling in meer algetmeenen zin rielite» de ge
meente op» of steune zij, bestaande of op te
richten volksbibliotheken en -leeszalen, musea
«■n kunstverzamelingen, met bepaling, dat,
deze voor het publieik althans op Zondag kos
teloos» opengesteld moeten zijp, terwijl de
bezichtiging kan geschieden onder voorlich
ting van zaakkundige personen.
lie gemeente organiaeere of bevorder e het
geven van volks'feesten, muziekuitvoeringen
cn voorstellingen van goede tooneelsfcuikken.
volkscursusseai» en -voordrachten.
V. In het belang der gezondheid in liet
algemeen worde van gemeentewege», hetzij
door eigen werkzaamheid of door het steunen
van de buyioeiingen van particulieren, zorg
gedragen voor nauwkuengo controle van de
voedingsmiddelen, en van het, alom in mi
me mate. verkrijgbaar te stollen drinikwater
oorts voor openbare slachthuizeoi, verbe-
t«ring van het marktwezen, openbare hallen
voor volksgaarkeukens ©q volkslogeanenten
voor vo»lksbadhuizen en, zwominriolitingen
een doeltreffehden redmigings- ontsmet-
tiUgsdienst;
gezonde, ruime woningen, straten, pleinen
en parken
verwijdering, voor de» wet dit toelaat, van
ongezonde inrichtingen uit het bebouwde ge
deelte der gemeente;
voldoende ziekenhuizen en verbeterde zie
kenverpleging
het bezorgen van begrafenissen van ge
meentewege, sanitair toezicht op de begraaf
plaatsen. oprichting, zoodra de lijksverbran-
dinig dooi- den wetgever wordt toegelaten, van
gemeentelijke lijkovens.
Drankbestrijding worde van gemeentewege
krachtig ter hand genomen.
"VI. Ten aanzien van het woningvraagstuk
ia gewemeht» een krachtige uitvoering der
woningwet, en vorder uitbreiding van het ge
meentelijke grondbezit en vervanging van do
vervreemding van gemeentegrond door uitgif
te in erfpacht;
krachtige aandringing op tijdige grensver
legging.
VII. .„et betrekking tot het armwezen,
voor zoover de al gem eene wetgeving op <5»
•tuk niet reeds herziening behoeft, naar de
beginselen, neergelegd in 2 van het werk
program vaiu: dan Bond, dient de» gemeente
te. streven na»ar het verkrijgen van meerdere
,sa»m en werking tusschen de verschillende» arm
besturen en zioh te onthouden van het aifko»o-
pen van de armenzorg, op de schouders dei-
gemeen te rustende, terwijl de vondelingen n
wcezeii-vorplegmg en de verzorging van ouden
van dagen» en gebrekkxgen dient verbeterd
cn do bedelarij bestreden.
Voorte is wenschelijk
opneming van arbeiders i« de armbe»sturen
eu in verband1 daarmede regeling van ver
goeding wegens tijdverzuim
invoering van eeai doelmatige wijkverdee-
ling;
verschaft'Alg van bedeeling in den vorm van
W6aik, te verriohten» hetzij, thuis, hetzij» elders.
VIII. Ter voorkoming of bestrijding van
werkloosheid moeten van gemeentewege ar
beidsbeurzen en bureau's voer onderzoek va»n
arbeidstoestanden e»n tot het o>pmaken eon er
deugdelijke arbeidastatistiek worden opge
richt
de verzekering tegen werkloosheid worde
ingei-ieht of bevorderd.;
voor werkverschaffing worde zorg gedra
gen.
IX. Tot verbetering der arbeidstoestan
den drage de gemeente bij, door ondea- meer,
voor zoover de we»t toelaat
verordeningen to maken tot vervroegde
sluiting van winkels,^ kantoren eu magazij
nen;
eischen te stellen omtrent winkel-, kantoor-,
werplaats- on magazijnruimten eu andere
maatregelen tc nemen in liet belang vau de
aldaar werkzame personen
veldarbeid van kinderen te verbieden, al
thans te beperken
Voor zoo«veei uoodig door verruiming van
het onteigeningsreclit daai-toe in staat gesteld,
ljeij(vere zich de o»emeente, n»og uiet in cul
tuur gebrachte gronden te ontginnen of dis
ontginning door vureenigimgen te steunen en
aan arbeiders kleine gi'ondstukken uit te ge
ven onder billijke voorwaarden.
Ter uitvoering van de in de algemoene
vergadering der Hollandsche Maatschappij»
van Landbouw van 19 Sept. jl. aangenomen
motie'vaai don heer Loopuyt, heeft liet» hoofd
bestuur den .15. Oct, d. a.. v. de zuster-
maatsohappija nuitgonoodigd tot het bijwo
nen van een bijieenkomst te Amsterdam, als
mede het dagelijiksch bestuur van het Ned.
LandbouwH-omité, dat reeds» een stap in ge
lijksoortige richting had gedaan omi deoi
uitvoer van vee naar Zuid-Afrika tc bevor
deren Als gevolg der besprekingen a!daa.r
zijn do vol geïnde heeren» als hoofd-oom-
missiu benoiemdP. J. A. do Bruine, te
Zwijindrocht, voorzitterjhr. mr. P. van
Forcesh tc HedloW. Trengs, te Alk
maar (N oord- Hol laud) P. Loopuyt, tci Naair-
den (voor Zuid-Holland)H. A. Hauken, to
Wilhclminadoip (vooi' Zeeland)G. J van
Poppel, te Gilsc (voor Noord-Brabant); A.
Staring, te Lochem ^v«xn" dein kring der
Geld.-Overijisselsehc Mij. v. Landbouw)mr.
E» B. Bavitik ten. Gate, to Ahnelo (voor dicm
der Overijssclsche Landb.-Mij.)J. Blom,
to Meppol (voor Drenthe)J. P. Wiersma,
tv Ferwerd (voor Friesland); mr. H. J
Doude va,ti Troostwijk, te Nieuwersluis (voor
Utrechtmr. A Forf, te 's Gra»venhagc,
secretaris.
Dfeze hoofdcomanissic heeft thians, bij) cir
culaire, zich gewend tot allen die» belang heb
ben of belang stellen in steeds me»erdere be
kendheid van onzen Nederlandschen veesta
pel, in verband mot de algemeeine begeerte
om onze staimverwanten in Zuid-Afrika, de
behulpzame ua»ndt te> bieden» biji het streven,
aiku' herstel van hun ocoiioanisohcu bloei, hen
verzoekende krachtdadig liet denkbeeld te be
vorderen, om, te beginnen met aan de Boo
ren kosteloos jong vec» te verstrekken. Pro
vinciale comite's zijin in 't loven geroepen
wier taak 't zal ziju zich direct tot alle be
langstellenden in hare provinciën te wenden.
De Z.-A. Vereeniging voor landbouw en, vee
teelt juicht het denkbeeld van het zonden
van jong fokvee zeer toe. Het vee moot om
streeks half Augustus 1903 voor 't eerst van
liier verzonden worden. Heit tijdstip zal ech
ter wellicht ook vroeger kunnen worden ge
steld Het einddoel ia oen geregolden handel
in vee tussohen Zuid-Afrika en Nederland
in het leven te roepen.
Men. zal aan een der leden van d© com
missie uit de provincie waarin men woont,
voor 1 Maart 1903 moeten opgeven hoeveel
eu welk vee tor beschikking gesteld wordt,
en. aan» welk adres dat vee te zijjner tijd kan
opgevraagd worden.
Alle belangstellenden zijn uitgenoodigd,
zoowel landbouwers als niet-landbouwcrs en
ook verecnigingen, om één of meier stuks jong
folsvoe (vaars of sitieir geboren in 1902) ter
beschikking der commissie te stellen. Een of
meer personcu kunnen ook gezamenlijk een
of meer stuks vee aankoopen en aanhouden
tot den» tip' der aflevering.
Christen-democraten. In het.
Paleis voor Volksvlijt had gisteren» avond
de aangekondigde meeting plaats, waarin do
heeren A. P. Staalman en mr. T. de Vries
als sprekers optraden. De vergadering werd
gepresideerd door don lieer Nauta, ohriste-
Tljk-democraat en de zaal was grootendecls
gevuld.
De heer De Vries, zoowel als de» heer
Staalman leverde een critiek op de da
den van het tegenwoordige kabinet.
Bij het daarop gevolgde döbat, verklaarde
o. a,, de heer Dé» Levita (soc-democraat) dat
de hoeren Staalman en do Vries in Amster
dam, to laat kwamen, daar iix de hoofdstad
reeds „do automobiel van liet socialisme dooi'
de straten snort," cu niet meen* zal kunnen
worden bijgehouden door den wagen, waar
voor het oude paard van het christendom
wordt gespannen.
Te ongeveer middernacht, werd de meeting
gesloten
Voor de n o o d 1 ij d e n d e J a v a-
n e n De kunstavond ten voordeele vau de
noodlijdende Javanen op 23 December j.l. in
Den Haag gegeven hoeft een bedrag van ruim
f11400 opgeleverd.
De, plaats waar do e»erst.e kliniek de>"
Ned. Vereeniging tegen vallende zïekte zal
verrijzen, is nog' nie-t definitief vastgesteld
Vermoedelijk zal zulks te Amsterdam of te
's Gravenhage zijn- Woensdag a. s. wordt
een matinee gehouden in Puldhri. Studio ten»
voordeele der stichting, door do koninklijke
familie bij te wonen.
De P opp,en t eii t o o n s t e» 11 i ng
in „Arti" te Amsterdam is gisterenmiddag
nadat de prijzen aan de bekroonden waren
uitgereikt, door dr. Juda gesloten.
Men verneemt dat aan entrees ruim f 5000
ontvangen is, aan verkoop van guldens-loten
f 6000. Binnen enkele dagen zal het juiste
cijfer der netto-opbrengst kunnen wordfen
medegedeeld, dat vermoedelijk tusschen de
f12.000 en f 13.000 zal bedragen
D' e R ij; n w a, t e r 1 e i d i n g voor
A in s t e r dam. Door den gemeenteraad
welke de aankoop vau. gronden voor oen
prise d'eiau bij| Amerongeu. goedgekeurd had
was feitelijk in principe reeds tot aanleg viain
de Rijüiwalerleiding besloten. Alvorens de
finitief daarover te beslissen, moest inge
volge dc Gezondheddswet daarover het oor-
ilU 1 van de, gtzondheid.scomimissie worden
lugcroepen.
Wij hebben reeds gemeld, dat d!e meer
de rlieid dier sub-conimissie uit d»e gezond
heidscommissie het plan van aanleg vain een
Rijn waterleiding goedkeurde ouder de noo-
d.ige vooizorgen ten aanzien van de zuiver
heid van li.oti waiter. De» minderheid, do
lieei' P. L. Tailc, meende daartoe» niet te kuii-
iion adviseeren en eisolite voor Amsterdiam
liet zuiverate water dat te verkrijgen is n.l.
hcidewater.
D'it advies der suib-oonimissie is in een -
of beter gezegd in, twc»e» -openbare Vergaj-
deringeu van de gezandliieidseoni»missiia be
handeld'.
Zaterdag' avond' had de eerste dier verga
deringen op het stadhuis plaats.
Door verschillende sprekers werd een Rijn-
wa,herleiding afgekeurd door andtoran werd
zij verdedigd. De debatten namen zulk een
omvang aan. dat dé vergalderi.ng moest wor
den verdaagd tot gisteren.
Ook gisteren werd wederom uitvoerig over
de quaestie gedeatteerd Prof Saltet, ver
dedigde uitvoerig het plan om tot den aan
leg der Rijn-waterleiding' over tc gaa»n omdat,
er zoo'n groot.e behoeft© aan water in do
hoofdstad, is lietgeen door sommigen Zater
dag was t eg »ngesproken.
Nadat ten slotte stemming werd overge
gaan Werd allereerst met alle stemmen op
één na erkend, dat Amsterdam, me»er water
noodig liecft, waarna, met 13 tegen 5 stem-
