BINNENLAND.
alles, wat hun door de leiders der opstande
lingen gemeld wordt.
Voor een dusdanige» kring hield Vrijdag
avond dc sedert vele jaren bij alle betoogin
gen ten gunste van de Christenen op het
Barkanschiereiland op den voorgrond getre-
deno kanunnik Mac Call «ene groote rede
voering over den torstand. Hij verklaarde
dat den Sultan de vrije hand werd gelaten,
omdat Duiterhland, Oostenrijk en Rusland
het over cene verdeeling van Macedonië eens
gewerden waren. Rusland zou de eone helft,
en het protectoraat over Bulgarije. Oosten
rijk de andere helft met Salonici en het pro
tectoraat over Servië verkrijgen. Zoodia de
tijd rijp was. aou de Driebond der Keizer-
mogendheden de verd.-eling, en het plan van
een groot tolverbond, mot buitensluiting van
den Britschen handel afkondigen. De Kcizer-
mogeudhrden wilden aan de Macedonische
•gruwelen geen einde maken, voor en aleer
een genoegzaam aantal Christenen om het
leven zouden zijn gebracht. Wanneer Enge
land cene resolute houding aanneemt, zullen
Frankrijk. Italië en wellicht ooE Rusland
zich op zijne zijde scharen.
Do Porto verlangt, dat voordat z'j de rege
ling der tusschen Turkije en de Unie han
gende geschillen ter hand neemt, de AmerT-
fcaanscho regecring haar oortogsschepen uit
Beiroet terugtrekt. De gezant Loishman had
daarover Vrijdag con onderhoud ract Tewfik
Pacha.
Er is bevel gegeven met spoed
nog vier Aziatische- divisiën to mobili-
sorren, in 't geheel tellende 64 bataillons. De-
helft wordt verwacht te Sa-Ioniki binnen cene
•weekde andere helft zal naar Adrianopel
gaan De divisie van Konia hoeft. Kossowo
verlaten. 0111 naai- Djumaihala aan de grens
to gaan.
Do correspondent van de Times tc Sofia
meldt. dat. do Turkse he troepenbe
wegingen ongerustheid in Bul
garije blijven wekken. Ifct overbrengen
vpn twee divisiën redifs uit Monastir naar
Adrianopel kan niet verklaard worden door
den opstand in Kir-kilisse. want in dat dis
trict bevinden zich reeds troepen genoeg om
or de beweging tc onderdrukken Ook de
mobilisatie van twee divisiën te Konia wekt
onrust. Deswege vullen ook van Bulgaarsche
zijde dc toebereidselen voortgezet worden.
Verscheidene lichtingen der artillerie en der
genie zijn onder de wapens gekomen om hun
drieweekschen oefeningstijd dooi- te maken.
De onderwerping van de Bul
gaarsche landelijke bovolking
én het inleveren van wapenen gaat steeds
voort.
Zuid-Afrika.
Van regeeringswege is tc Johannesburg
bekend gemaakt, dat wegens het. gebrek aan
werkkrachten do voorgenomen aanleg
van spoorwegen iu Transvaal
uitgesteld wordt.
De Volksstem schrijft.:
Onlangs klaagde dc heer Quinn, bckcncl
politicus te Johannesburg, dat do Goudstad-
scho pers zoo eenzijdig kapitalistisch waó,
dat de anti-Chineezeu niet do inmate kaus
hadden om hun neuswijze op eerlijke ma<-
nier gepubliceerd te zien. En to oordceicn
naar de talrijke brieven, welke wij van E11-
gclschen ter openbaarmaking ontvangen
(doch ongebruikt moeten ter zijde leggen,
omdat hun inhoud buitcu bet kader van do
„Volksstem'' valt), schijnt het Eugelsche ele
ment hier te laudo gceu orgaan te hebben
dat voldoende aan huu behoeften beant
woordt.
Dit verwondert out» niet. De manier waar
op dc Johbgsche bladen met de Bocren-bc-
volk ing omspringen, geeft ons geen hoogen
dunk van het nut dat dio bladen aan hun
eigen lezers kunnen aanbieden. Men herin
nert zich hoe de „Leader", gedreven door
den cdclcu drang om do Boeren behoorlijk
iu kennis te stellen met de beraadslagingen
van de Legislative Council, ceil Hollandsch
rapport dier beraadslagingen heeft, gepubli
ceerd. Welnu, loen terwille van diezelfde
Boeren om opname werd verzocht van Miss
Hobhouses oproeping voor geldelijke hulp
aau noodlijdenden, weigerde de ..Loader'
deze opname cn schold Miss Hobbouso uit.
Eeu behoorlijk^ Engelsche courant. Uier
iu Transvaal, zou een vegeu kunnen worden
voor ous werelddeel I
Miss Hobhouso's naam noemende, wen-
sclien we ons leedwezen uit te drukken over
de indelicate toon waarin dezer dagen di
luitenant Gouverneur van do Oranje R. K.
op eeu publieke maaltijd gewag maakte van
't optreden dezer Engelsche dame ten bate
onzer hulpbehocftigo Afrikaner families. De
ze ambtenaar verklaarde volgens ..Reu
ter" s telegram dat de beweringen van
„een zekere hysterische dame" inzake ellen
de onder 't publiek spoedig onderzocht, zou
den worden, en achtte zich tevens verzekerd
dat door haar overdreven wa?
Het is bevredigend te vernemen, dat de
„hysterische dame genoeg gewicht iu dc
schaal hoeft gelegd 0111 de Vrijstaatsche auto
riteiten uit hun slaap wakker tc schudden
cn tot een onderzoek tc" nopen naar d® toe
standen in de buiten-districten
Maar we vinden 't wel een beetje verras
send dat iemand als dc Vrijstaatsche luit.
Gouverneur, die waarlijk voor geen kleintje
vervaard Iwhoordc to wezen inzake rappor-
ton cn depêches, zich zoo nutteloos zenuw
achtig en ongemanierd maakt naar aanlei
ding van een rijns inziens overdreven ver
haal ccncr welgezinde dame.
Bismarck, die "t. weten kon. deelde eens
aan een vriend moo hoe zijn ervaring hem
geleerd had dat er onder de vorstelijke fami
lies van zijn tijd zoo bedroevend weiinig
„gentlemen" tc vinden waren. We hopen dat
Miss Hobhouse. eenmaal van hare reizen te
ruggekeerd onder haar dak. zal kunnen ver
klaren dat ze in Zuid Afrika steeds, t zij
door vriend, 't rij door vijand. - Gouver
neurs incluis op fatsoenlijke wijze werd
bejegend.
Allerlei.
vPresident Steyn heeft te Can
nes voor het a. s seizoen de „villa de? Ss-
blona" gehuurd Men venvacht hem in Oc
tober.
vDe Köln. Ztg. bericht van een nieuwe
metaalverbinding, door zekeren Mol&rd ont
dekt, en door hem s e 1 i u 111 gonoetnd. Het
moet alle voordeden aanbieden van alumi
nium. maar bovendien nog lichter cn teven?
harder, meer weerstand biedender en
goedkooper zijn. Het roest, ook niet. en kan
a's n«kkel glanzend worden. De hardheid ligt
tusschen dio van zink en ijzer, het is minder
rekbaar dan ijzer, meer dan staal. Het smelt
punt is 1600 graden Het zou niet alleen
voor pij]Kin en keukengereedschap, maar ook
voor spoorwegaanleg en sohcop-bouw zeer
nuttige dieasten kunnen bewijzen.
vHet eiland P ichelswerder.
Zaterdag i* voor dc derde strafkamer van
het Landgericht I, tc Berlijn, het proces
begonnen tegen de redacteuren van de „Vor-
warts Leid cn Koliuski, in zake de histo
rie van hot Hohenzollerns-toevluehtsoord op
Picbelswcrder.
Leid is aangeklaagd wegens grove onbeta
melijkheid 011 majcsteitabeleediging, daar do
strekking van liet artikel was te doen geloo-
ven. dat de Keizer zelf die plannen had ont
worpen. uit angst voor oproer. Kolinski is
beschuldigd van beloodiging van den hof
maarschalk von Trot he, aangezien hij na
diens verklaring, dat hij van zulke plannen
niets afwist, hem beschuldigde opzettelijk
onwaarheid te spreken.
De getuigen, door dc verdediging gedaagd,
chef van liet. militaire kabinet, graaf
Hülycn-Haseler, cn majoor Ernst von Zastrow,
waren niet verschenen, daar zij zich op re's
bevinden De gehoorde getuigen verklaarden
allen van dergelijke slot.planncn niets te we
ten.
Dc voortzetting der zaak werd daarop lot-
midden October verdaagd.
vDc schat van Boscorcale.
Elitia, die het eerst de valschheid van tie
tiara van Saitaphernea aankondigde, beweert
nu dat de beroemde schat van Boscorale ook
valseh is. De artist heeft den heer Kaemp-
fen. bestuurder der nationale musea te Pa
rijs aangebeden bewijzen tc leveren van zijn
beweringen.
vD c winter in aantoch t. Het
heeft, iiv Schotland al gevroren op het
kasteel Balmoral bij Aberdeen heeft men
Dinsdag jl. 12 graden vorst genoteerd Do
grond was hier cn daar zoo wit als sneeuw eu
op verschillende slootcn lag het ijs een een
timeter dik.
De Staatsoourant van Zondag 27 en
Maandag 28 SJeptenrbcr 1903 bevat de volgen
de Koninklijke Be luiten
op verzoek eervol ontslagen als rechter in
de rechtbank te Rotterdam mr. C. D. Se-
gera
benoemd tot lidder in de Oranje-Nassau-
ord© P. Jacobs, rustend pastoor van Oulem-
borgh, tevens van Wijk bij Duurstede
«1» verzoek eervol ontslagen als notaris te
Amsterdam I*. Greeve;
benoemd tot ridder in de Oranje-Nassau-
orde J Attema, voorzitter van het. bestuur
der Maatschappij tot opvoeding van weezen
in hot huisgezin, gevestigd te Amsterdam,
wonende te 's Hage
op verzoek eervol ontslagen als secretaris
van den Mijaraad mr. J A. N. Patijn te
's Gravenkag©:
voor 4 jaar benoemd1 als zoodanig mr. W.
A J M. van Waterschoot van der Gracht
te Amsterdam
benoemd tot. commies van het Dep. van
watei-Pt aat J. Smit te Nieuwe-Pekela
op zijn daartoe gedaan verzoek, eervol ontslag
verleend als kantonrechter-plaatsvervanger in
het. kanton Schiedam, onder dankbetuiging voor
de «Is zoodanig bewezen diensten, aan mr. II.
M. O. Poortman
verlof verleen'! tot het, aannemen van het orde-
teeken van commandeur 1ste klasse der orde van
Philips den Grootmoedige, hem door Zijne Ko
ninklijke Hoogheid den Groothertog van Hessen
geschonken, aan 1111- J. P. Sprenger van Eyk,
directeur-generaal der Maatschappij* tot Exploi
tatie van Staatsspoorwegen.
Opening Amstcrdamsch Sanatorium.
Het. „Amsterdamse*!© Sanatorium voor
Borst lijders aan den Laarderweg onder de
gemeente Blaricum, dat in den vervolg©
kortweg het sanatorium „Hoog-Laren" zal
worden genoemd, werd Zaterdagmiddag doet
H. M. de Koningin-Moeder op plechtige wijze
geopend. De stichting, die sedert- jaren, in
hoofdzaak tot verpleging van borstlijders uit
de hoofdstad, werd verlangd, is tot stand
gekomen cn staat gereed de eerste lijders
te ontvangen
Onder de tot. dc opening officieel genoo-
digden, die aanwezig waren, behoorden de
hecrcn mr. G. van Tienhoven, commissaris
der Koningin in Noord-Holland mr. W. F.
van Leeuwen, burgemeester van Amsterdam
mr. J. N van Hall, wethouder van Amster
dam; tnr. W. baron Röcll, lid vau Gcd. Sta
ten van Noord-Holland mr. A. A. Land.
griffier der StatenJ. T. T. C. van Dam
van Issclt. voorzitter van den Contralen Ge
zondheidsraad, die tevens kwam als vertegen
woordiger der regecring; dr. Ch. H. Ali Co
hen. hoofdinspecteur der volksgezondheid m
Noord-Hollandmr. A. E. baron Mackay,
voorzitter der Tweede Kamer, lid in het
hoofdbestuur der ,,Vcreeniging tot oprich
ting en exploitatie van volkssanatoria voer
borstlijders"; dr. J. J. Homoet. voorzitter
dezer voreeniging; mr. J P. R. M. de Nerée
van Babberich, lid van den Raad van Com
missarissen der stichting „Oranje-Naasau'.--
oord"dr E. L. vau Lecrsum. secretaris
der „Ned. Maatschappij tot bevordering van
geneeskunst"dr. J. Kuiper, voorzitter en
H. Burger, arts. secretaris van den „Gene?s-
kundigen Kring" tc Amsterdam: dr. Nit«-
meyer en dr. Grcidanu». voorzitter cn ie«ie-
taris der afd. „Gooi- en Ecniland". /an c»c
genoemde Maatsohappr dr. Pijnappel, in
specteur van de volksgezondheid, de lieer O
Rosenthal de heer P. W. Janssen wu-
door verblijf buitenslands verhinderd tegen
woordig te zijn en verder een aantal ieden.
donateurs cn contribuanten der „Vereen i-
ging Auisterdanm-h «Sanatorium voor borst
lijders", velen met hunne dames. In bet ge
heel waren meer dan 400 uitnoodigingen
voor de plechtigheid verzonden.
Hare Majesteit de Koningin-Moeder was
met gevolg va» Soestdijk in Haar rijtuig
naar He stichting gereden aan de grens der
gemeente Blaricum was de Vorstin ontvan
gen door den burgemeester dier gemeente,
den heer A. H. H. Jlosang, wiens dochtertje
Har© Majesteit met een bloemruiker welkom
ha/1 gebccten op Blaricumsch grondgebied.
Dc burgemeester lood van de grens don stoot
vooruit, die den linkcrweg tot den hoofd
ingang van, het Sanatorium opreed
Voor het gebouw, welks deuren thans nog
gesloten waren, werd do Vorstin ontvangen
door den voorzitter der vcrecnigmg jhr. mr.
O. J. den Tex. die, nadat freule A. M. den
Tex aan H. M. een welkomstbouquet had
'aangeboden, aan do Koningin mocht voor
stellen zijn mede-best uurdcrcn, de heeren dr.
G- A. M. van Waven burg, secr.mr. G.
Vissering, penningmeesterprof. dr. P. K.
Pel, W. Hovy, mr. F. S. van Nierop. dr.
W. Posthumus Meijjce en J. Ed. Stumpff
den architect, den heer Ed. Cuypersde
directrice, rnej. H G. Weenink en den ge
neesheer O. Terpstra, arts tc Hilversum.
Ontdcrwijï zong het a oapella-koor. uat
onder leiding van den lieer Ant. Averkamp
de plechtigheid opluisterde en zich had op
gesteld in de loggia boven den hoofdingang
con der coupletten vau het oude „Wilhel
mus."
Nadat nog ccn lied gezongen was, hield
jhr. Den Tex een rede, waarin hij, aller
«■ei»t H. M. de Koningin-Moeder dank zeide
voor Haar bereidwilligheid' om het Sana
torium t© openen.
Voorts bracht hij zijn hartgrondige® dank
aan allen, die tot de tot staodkoming van
dose nuttige stichting hebben meegewerkt
Na eon schets te hebben gegeven van de
wordingsgeschiedenis van het' 'Sanatorium,
eindigde hij met don wcnsc.h, dat het sana
torium voor velen een zegen zou zijn.
„Moge dit Sanatorium, aldus besloot Spr.
zijn rede, door vele nieuwe inrichtingen, kam
liet zijn, spoedig gevolgd worden, cn mogen
de steun van zoovelcn. dien wij nog zoo hoog
noodig hebben, ons niet, onthouden worden,
opdat bereikt wordt het doel van het Sana
torium „Hoog-Larcn," nl. het hergeven van
<1© gezondheid aan ©en zoo groot mogelijk
aantal arme borstlijders!"
Hierna verzocht Spr. H. M. de Koningin-
Moeder door op ccn voor haar geplaatsten
elcctrischcn knop tc drukken, tot de feite
lijke opening over te willen gaan, aan welk
verzoek H. M., nadat zij Haar beste wen-
sohen voor de stichting had uitgesproken,
voldeed. Onmiddellijk openden zich de deu
ren van den hoofd ingang, terwijl het koor
aanhief het koraal„Nuu clankct alle Gott."
Vervolgens maakte H. M de Koningin-
Moeder met. den voorzitter en het bestuur
eeu rondgang door do gebouwen. Zij tec-
kende Haar naam in het daartoe bestemde
gedenkboek cn verliet, nadat zij nog een der
draaibare lighallru bezichtigd had, ©u onder
het zingen vau Sweclinck's psalm 118 door
het koor. het terrein.
Ook de overige genoodigdeu bezichtigd^
het gebouw cn keerden na eenige ververschin-
gen te hebben gebruikt, weer naar huu woou-
plaats terug.
Wij laten hier thans nog volgen de aan
de N Ct. ontleende beschrijving cr van
Op bijna 25 K M. van 's Rijks hoofdstad,
waar de straatweg Naaiden-Laren even
vóór Larenberg zijn hoogst© punt- nadert, ver
heft. zich ''et Sanatorium uit zijn boschrijke
omgeving. Een eenvoudig hekwerk trekt de
zuidelijke grens langs den straatweg sn een
hek met het opschrift Hoog-Laren verschaft
toegang. Dau langs ©cn kronkelenden grind
weg door friscb groen pas-aangelegde gras
perken bereikt men, ongeveer 109 meter van
den straatweg, het Sanatorium. Vriendelijk
is dc aanblik van bet- monumentale gebouw
niet zijn reiii-witle muren, vooral opeen zon
nige 11 morgen zoonh wij het zagen, toen een
zacht windje woei door liooge dennen en
jonge berken, die nederig buigend in* gouden
koesterende najaarszon zich van bun be
schermende taak bewust, schenen
Het terrein is wel gelukkig gekozen. Hoog
in t Gooi met de uitgestrekte Hilversinnscbe
cu Bucscmccb© heiden* (aan de overzijde va®
den weg) in het Zuiden cn Westen, onmid
dellijk omringd door veel dennenhout, en
de Zuiderzee op eenige kilometers afstand
in den rug. Daargelaten nog, dat dc vrijwel
onbebouwde omgeving niet anders dan in
vloed teil goede kan oefenen. Het geheel is
gemakkelijk bereikbaar van uit Amsterdam
en Hilversum met dc, langs den straatweg
loopende, Gooisohe stoomtram.
Het afgesloten sanatorium-terrein beslaat
ccn oppervlak van ongeveer 61 H A. Vóór
het gebouw is een ruiiu grasveld aangelegd,
waarop drie ligiiallen voor dc patiënten zijn
aangebracht, t. Zijn langwerpig© met riet. ge
dekte priëden Cvü aardige st off age van
hot voorterrein. Een der priöelcn kan door
eon vernuftige vinding zeer gemakkelijk naar
alk zijden worden gedraaid. Naast grindpa
den en grasperken wordt het niet bebouwde
deel overigens door deiinenbosch cn een bree-
den zoom van eikenhakhout ingenomen, ter
wijl ccn stuk c\-heidegrond. Wlnw" in ont
ginning. in h' l najaar ook nog met dennen
hout wordt beplant.
Terrein cn aanleg zien cr keurig ca aan
trekkelijk uit do zorg daan-oor blijkt bij
de Heidc-Maatschappii in goede handen
Het gebouw, dat niet zijn 50 meter lan
gen gevel front naar hot Zuiden (den straat
weg) maakt, is in twee symmetrische helften
verdeeld. Rechts de »>anncn links da
vrouwen Het middenstuk, dat booger da»
dc vleugels is opgetrokken, biedt op het ]>ar-
terrc-gedeelte ccn ruil» entree met vestibule,
voorts garderobe-vertrekken e» wachtkamer
voor inkomend© patiënten, administraticver-
trek. spreek- en ontvangkamer der directrice
en de ajvotlicck. Op liet jiarterrc-dccl der
vleugels liggen een kamer voor den docter
met aangrenzende donkere kamer en labo-
ratoroiumzit- cn slaapkamers voor direc
trice. zusters cn broederrecreatiezalen voor
vrouwen en mannen; keukens; linnen- en
droogkamorstoiletten, bergplaat :en enz
Het bovengedeelte (de vleugels hebben één,
bet middengebouw twee verdiepingen) bevat
in de eer tc plaats kamers voor één, twee.
vier cn zes patiënten 20 plaatsen in elke
afdecliug zoodat cp een totale opneming
van 40 patiënten is gerekend. Behalve een
klein balkon aan de achterzijde, is een ruim
balkon voor liet in de buitenlucht liggen
van zwakke patiënten aan de voorrijidc boven
dc» ingang aangebracht. Gp de verdiepingen
liggen verder wasch bad- cn isoleerkamers,
slaapkamers voor de zusters, zolders en reser
voirs, die de eigen waterleiding voorzieu van
koud cn warm water, dat door een electri-
whe zuig- en perspomp wordt opgevoerd.
liet. oeoo n om ie gebouw is feitelijk een ge
heel op z chzclf staand gedeelte, dat door
een verbiiidingsgang, loodrecht op het mid
den, met het hoofdgebouw is verbonden. Men
vindt, daar een ruime eetzaal, aanrecht ka
nier, keuken, bijkeuken, provisiekelders enz.
Het, bovengedeelte is voor het personeel in
gericht. Het geheelc gebouw wordt door cen
traal -w aterdr 11 k verwarmd, waarvoor de in
richting onder de eetzaal is aangebracht. Do
verlichting van t geliouwi zoowel als van het
terrein geschiedt elcc-triscth, waarvoor eigen
in?tallatie is gemaakt in een afzonderlijk,
achterwaarts staand maohinegebouw, waar
ook nog plaats voor ecu w asch- em desinfectie-
lokaal is ingeruimd. Machinist c» stoker vin
den op dc bovenvertrekken huisvesting.
Dat voor ventilatie, antiseptische liehaii-
deüng enz., cle, meeste zorg is gedragen, laat
zich denken. Het Sanatorium met zijn breed©
gangen en 4 tot 5 meter liooge vertrekken
etj eenvoudige huiselijke meubileer ing maakt
bovenal eeji* pracbisolien indruk. De leiding
van het geheel is opgedragen aan de direc
trice, mejuffrouw H G. Weenink. die door
drie verpleegzustcrs cn een broeder te zijde
zal worden gestaan. Dr. IJ. Terpstra, uit
Hilversum, zal als consulteercnd geneesheer
optreden Het beheer van het Sanatorium
blijft in handen van het bestuur, dat zidh
als volgt definitief zag benoemd; jhr. mr.
C. J den Tex, voorzitter; dr. G. A. M. van
Wayenburg. secretaris; mr. G. Vissering,
penningmeester; prof. dr. P K. Pel, J. Ed.
Stumpff, W. Hovy. mr. F. S. van Nicrop
en dr. W. Posthumus Meijjes.
Nog dient vermeld, dat de verpleeggelden
f 2 per patiënt per dag bedragen, dat. de
beschikbaarstelling van een paar vrijbodden
(kosteloos) in de bedoeling van het bestuur
ligt. dat in de eerste plaats, maar niet uit
sluitend Amsterdamsohe lijders zullen wor
den opgenomen en dat de inl ichting van het
Amsterdamsolie Sanatorium Hoog-Laren een
zoodanige ruime is, dat- zonder bezwaar
voor een belangrijk grooter aantal patiënten
plaats kan worden gemaakt.
Door den Czaar is in het geschil tu^-
sclien Venezuela en de mogendheden tot der
de arbiter benoemd de Russische Staats
raad do Martens, die eerstdaags ta 's Gra-
venhage wordf. verwacht. Het geding voor
bet arbitragehof zal in do eerste dagen van
October beginnen met, het wisselen van schrif
telijke memoriën. Eerst daarna zal de mon
delinge behandeling plaats vinden en wel in
het Engelsch, terwijl slechts enkele verte
genwoordigers van gedingvoerende mogend
heden in het Fransch zullen pleiten.
De gemeenteraad van Groningen heeft
benoemd tot chef havenmeester den heer
A. Potjer.lo Rotterdam.
De luitenants ter zee der 2de klasse
J H. Tours ©11 R. T Muscfaart, respectieve
lijk dienende aan boord van Hr. Ms loge
mentschip Buffel en instructïeschip Admi
raal vau Wassenaer, worden met 15 October
a.s. op non activiteit gesteld.
Met 1 October a.s. wordt dc luitenant ter
zee der 2de klasse A. C van Braam ïlouck-
geest geplaatst aan boord van Hr. Ms. pant
serschip Evcrtscn en de luitenant ter zeo
der 2de klasse C. A. Brugman aan boord van
Hr. Ms. wachtschip te Willemsoord en 15
d. a. v. gedetacheerd aan* boord van Hr. Ms.
instructiescbip Gier.
De luitenant ter zee der 2d© klasse C. J.
J. de Neve wordt met 9 October a.s. geplaatst.
aa.ii boord van Hr Ms. torpedo-mstructie-
schip Marnix en gedetacheerd bij den torpe-
dodienst.
Met 15 October a. s. worden geplaatst
aan lword van Hr. Ms. logementschip Buf
fel, dc luitenants ter z«ee der 2de klasse J.
A. Vink, J. O. Brandt Corstiue en C. L.
Schepp
aan lmord van Ilr. Ms. instructiescbip Nau?
tilus, d© luitenants ter zee der 2de klasse
C. D. Julius, J. C. F. Hooykaas. J. E. van
Hoogcuhuyze en R. L. Dijkhuis;
aan boord van Hr. Ms. instructiesdhip Ad
miraal van Wassenaer, cle luitenants ter ze©
der 2de klasse J A. Withers HoetU en F.
Verschoor van Niaso
aan boord van Hr. Ms wachtschip te Hel-
LvQjteluis de luitenant ter zee der 2de kl.
R. II. van Mcerlant.
Met I October a s. worden d© navolgen
de adel korsten der 1ste klas'e geplaatst.
a. aan, boord van fir, Ms. pantsersoliip
Kortcnaer. K Th. <le Veer, W Voorbeytel
Ca-nnenhurg. J. J. Jcutink, J. L. Wijn en
jhr M. L van Geen
l*. aap h'H.rd van Hr. Ms. pantser schip
Evert sen, J. M Warnsinck, A. Vos, 0- M
Bruyus cn K If. van Leeuwen
c. au boord van Ilr. Ms. imtructieschip
Nautilus, S. H. Lecgatia, J. W Bloem, J.
G. vau der Laan, P. J. Jager en F. A. Gast
man n
d. aan boord va» Hr. Ms. wachtschip t©
Amsterdam, G. G\ Holtzappel.
De adelborst der 1st© klasje M H. d©
Beaufort-, dienende aan boord van Hr Me.
pantserschip Byertsen, woidt met 17 Octo
ber a.s. op non-activ'teit gesteld.
Met het stoomschip „Oranje" vertrok
Zaterdag van Amsterdam naar Oost-Indië,
met bestemming voor Batavia, ccn detache
ment aanvulliugstrocnon, stork 8 sergeanten.
2 korporaals en 38 soldaten, onder bevel vaa
den van verlof terugkeerenden kapitein der
genie O.-l. loper J. dc Kuijper, cn met mode-
geleide van den 2.e luit. der cm. W. H'.
Fraus'.rn eu den 2c luit der art. A. Puf-
kus, beiden herkomstig van dc K011. Mil-
Academic.
I11 de Staatscourant no. 226 is opgeno
men het, verslag betreffende het tc Berlijn
van 28 Juni 1903 gehouden congres voor
toegepast© scheikunde.
Do stee 11 fabriokeu aan den
IJ sol. Door het. miniserie van binncnland-
sebe zaken is aan dc heeren mr. E. J. Kort
hals Alte® en J. D Reiman, beiden lid le
klasse van het Nederlandsch Inrtituut van
Accountants, een onderzoek opgedragen van
do boeken van een 14-tal dier steenfabrikan
ten, teneinde over dien stand dier industrie
en haar verloop over dc laatste 5 jaren nauwt-
keurig te worden ingelicht.
De staatscommissie van enquête om
trent het 6poorw cg-personecl hoorde Zater
dag E. J. B. M H. Engeliugh, te Utrecht,
chef v. d. dienst der exploitatie S.S.
*- Door d© rechtbank te Groningen is
opgemaakt de volgend© alphabctische ii^st
van aanbeveling voor kantonrechter t© On-
derdendammr. N. Bleeker Czu., griffier
van het kantongerecht te Dokkummr P.
A. Rutgers van der Loeff, advocaat- en pro
cureur te Groningen en mr. J. D. Wichers,
griffier van -het kantongerecht t© A pp inge
dane
De heer Wolmarans ging Zaterdag och
tend naai- Rotterdam, omi liet daar tentoon
gestelde vee, voer Zuid-Afrika bestemd, t©
bezichtigen.
De Stand, bevestigt thans het bericht
van de N R. Ct., dat ter benoeming tot
hoog leer aar in de g-6ch icdcnis eu letteren t©
Stellenbosch is voorgedragen, de heer dr. E.
C. Gotlée Molsbcrgen, directeur der Christe
lijke hoogerei burgerschool te Rotter daan.
De gewone algemeene vergadering van
den Nederlandschen Coöp. Bond, Zaterdag ge
houden te 's Gravenhage, werd door den voor
zitter dr. Rutgers geopend met een hartelijk
welkom. Spreker constateerde met ingeno
menheid, dat de samenwerking dor deelge-
nootcu va.11 den Bond toeneemt, dat er een
flinke vooruitgang van dc H'audelskamer valt
waar te nemen, eu dat er slechts geringe
verandering iu de deelgenooten is. Er be
staat dus groote reden tot tevredenheid.
Voorts wees de voorzitter op het groote nut
van het orgaan van den Bond, en hij drong
aan op medewerking opdat het maandblad
nog meer aan het doel zal kunnen beant
woorden. Ook wees hij op de wenschelijjkheid
dat meer deelgenooten tot den Bond toetre
den, en op kapitaalvorming ten nutte van de
coöperatie Tot. zijn leedwezen moesit spreker
er op wijden dat de Bond, wat het aantal
deelgenooten betreft, op het doode punt ge
komen schijnt.
Hoewel de voorzitter geen toetreding van
do werklieden verwacht, althans niet van
zekere groep, zou hij die toch gaarne zien,
opdat d© Bond meer aan zijne bestemming
zal kunnen beantwoorden.
Tot, een drietal bii tenlandsche coöp. bon^
don was eene uitnoodiging gericht om de zo
vergadering bij te wonen en aan deze uit
noodiging hadden gevolg, gegeven de Engel
sche Coöp Bond. uit Manchester, vertegen
woordigd door den algexneenen seoratairis,
en do Duitsche Coöp Bond.
D© Engelsche gast die zijne veront
schuldiging aanbood dat hij de Hollandsche
taal niet- machtig was deed 'in het En
gelsch eenige mededeelingen omtrent den
stand der coöperatie in Engeland, waar ruim
2 millioen coöperators zijn, maar waar toch
nog veel op dat gebied te doen blijft. Spr.
besloot met een groet van de Engelsche coö
perators.
De Duitscbe gast. die het ook betreurde
niet, voldoende de Hollandsch© taal te ken
nen. bracht de groet© over van de Deutsche
coöperators en deed daarna uitvoerige med*>
deelingon omtrent den stand der coöperatie
in Duitsohiland, waar 2000 consumptievereeni-
giingCn zijn met een jaarlijkschen omziet van
200,000,000 Mark. Verder gaf «Spr. een over
zicht van hetgeen alleen in Hamburg op het
gebied! der coöperatie is tot stand gebracht.
Het groot, inkoopsgezelschap" aldaar heeft*
eeu jaarlijkwhen omzet, bereikt van 26 a 27
inilliocn Mark.
Van den Zwtser3clnen Bond was een schrij
ven ingekomen, dat 1iiji zicli dit jaar tot zijn
leedwezen niet kon doen vertegenwoordigen,
maar dit een volgend jaar hoopte t© doen.
Aan de orde waren alsnu de voorstellen
van deelgenootenI- van Rotterdam III
(Coop. Bouwvereenigdng Gem.. Eigendom)
luidende
„De algemeen© bondsvergadering drag© het
bondsbestuoir op tc trachten ccn© combina
tie te vormen van personen, instellingen en
vercenigiiigen, die bereid zijn op billijke, na
der te bepalen, voorwaarden gelden te beleg
gen in eventueel te bouwen woningen van
fp soliedo grondslagen berustend© coöpera
tieve bouwvereenigingen."
Nadat dc afgev. uit Rotterdam het voor-
rtel had toegelicht, werd het* door prof.
Treub, als adviseur, bestreden als onmogelijk
uitvoerbaar bii de huidige opvatting der coö
peratie. di© gebaseerd is op dividenden, die
dadelijk uitbetaald worden cn niet, op kapi
taalvorming.
Utrecht sloot zich aa.11 bij cl© opvatting
van prof. Treub.
Arnhem vroeg of de Bondsraad bereid is
de opdracht., dm Rotterdam III hem geven
wil, t© aanvaarden.
Dc Voorzitter zegt. dat het, Bondsbestuur
geen toelichting li-?, ft gegeven, omdat, het
de vergadering vrij* wilde laten iu haar on
derzoek.
Uit de toelichting van Rotterdam heeft de
voorzitter opgemaakt, dat liet de bedoeling
is, dat de Bond nu cn dan zijne medewer
king zal vcrleenen wanneer een© aanvrage
inkomt, maar niet. voortdurend Welnu,
daartoe mrciit. d© voorzitter, dat wel moge
lijkheid bestaat. Een voortdurende combi
natie over het geheele land zou ontraden
moeten worden.
Doorgangshuis Hoender-
loo. Aan het jaarverslag van deze stichting
is het volgende ontleend
„Hand over hand neemt de belangstelling
van buiten toe, getuige het- grooter aantal
bezoeken cn de vermeerdering van giften
cu bijdragon, wat evenwel nog immer onvol
doende is om in de uitgaven t.e voorzien en
meerder© onvermogende® kosteloos op te ne
men.
In het Doorgangshuis was de laatste helft,
vau 1902 geen plaatsje onbezetja. het ge- -
stelde maximum moest, worden overschreden,
zoodat het voorkwam dat 98 jongens aan
wezig waren. Het bestuur is dan ook over
tuigd. dat het oude gebouw moet vervangen
worde®bet gevoelt er d© noodzakelijkheid
