KOLONIËN.
BINNENLAND.
OOST-IN DIË.
Koninklijk bezoek aanlndië?
Aan de Soer. Ct. werd den 29en Augustus
uit Singapore geseind
..Volgen- telegrafische mededeelingen zal
Koningin WilheTmina der Nederlauden met
Prins Hendrik medekomen om een bezoek
iV3Ji Java te brengen.
Dat bezoek zou reeds plaats hebben tegen 1
het einde van dit jaar of het begin van het
volgende.
De officieele bevestiging ontbreekt echter
nog."
Het Bat. Nbl. teekent bij dit bericht aan j
,.De mogelijkheid van een bezoek der i^o-
ningiu aan Indië daargelaten (wii mcenen
niot dat zij bestaat), gclooven wij dat op
het bericht van toepassing is Bismarck's be
kend woord ..gelogen als een telegram"
AL er inderdaad sprake was van een ko
ninklijk bezoek aan Indië, bv. van Prins
Hendrik, en daartoe bestaat ongetwijfeld wel
de mogelijkheid, dan zul Ion wij de tijding
daarvan wel niet. uit buitenland via Singa
pore behoeven af te wachten".
Onder dagteckeuing van 2-1 Augustus
seinde de gouverneur van Sumatra's West
kust aan de regeering als volgt
GeLeel Korintji volkomen rustig. Contro
leur maakt zonder militair geleide vierdaag-
scben tocht van Sendaran Agoerng naar Kot-
tooimi, Soengei l'cnoch, Socmercp, Koeman-
te» en over Hiang terug. Ontvangst was
overal zeer welwillend.
In landschap Poelnu Tcngah zijn alle ver
sterkingen dóór bevolking geslecht, wegaan
leg vordert goed, bevolking verricht gewillig
koelie-diensten en levert materialen tc San-
daran Agoeng, zij verpandt roerende gocdo-
ren cu sanahe tot bijoenbrenging boeten.
Compagnie Van der Molen bezette 20 Augus
tus Hiang Tinggi tot parificocriug van Meu-
dapae Holeman, Hiang, Penawar en streek
Tanah Kampong, zuidwaarts tot Kota Patai
aan het meor. Over enkele dagen treedt ka
pitein Van der Molen op als bivakooinman
danti te Sandaran Agoeng tot voortzetting
van reeds door luitenant Scheffcr mot suo-
ces aan.--.:vangen paeificeering van Sandaran
Agoeng en Poclau l'andan. Compagnie Van
der Molen in Hiang wordt alsdan gecomman
deerd door eerste luitenant Maidman. Van
kapitein Filet werd sedert 1G Augustus niets
vernomen, lieden werd P nali Poerbo van
Lolo, lastgever van moord tc Lcmpovr op
zendelingen van resident Bcnkoolen gevan
gen genomen. Thans zijn alle hoofden van
geheel Korintji onderworpen of -gevangen
Toestand gewondeu bevredüvnd. Gezond
heidstoestand goed. Bat. Nbld.
Minister Kuyper geeft lieden een
diner aan de anti-revolutionaire clubs uit
de Eerste cn Tweede Kamer.
De heer T. Grotenfeit, ingevolge kouink-
lijkc machtiging benoemd tot vice-consul der
Nederlanden te Björneborg, is in die hoeda
nigheid door de Russische Regeering erkend.
- Gisteren kwamen de afdelingen der
Tweede Kamer bijeen tot- onderzoek der
Staatsbegrooting.
De afderlingen der Tweede Kamer
hebben benoemd tot rapporteurs voor de
Staatsbegrooting 1904 (algemeene beschou
wingen. Huis der Koningin. Hoog© Staaits-
oollcgiën, Nationale Schuld'. Onvoorziene
Uitgaven cn de wet op dc middelen) de hoe
ren Dé Ridder. Talma. Heemskerk, Mi-
chiels van Verduyneu en Van Ran 1 tv.
Eindverslag i? uitgebracht over bet
wetsontwerp betrekkelijk het- Bank-octrooi,
zoodat dit ontwerp voor openbare behande
ling gereed is.
Tijdens de ongesteldheid van den vice-
president. van den Raad van State, wordt
diens functie waargenomen dooi Staatsraad
rar. Hcvdcnryck.
In de gisteren gehouden algemeeno ver
gadering van den- Raacl van State is dc- com
missaris der Koningin in Limburg, jlir mr.
Ruys van Beerenbroeck, benoemd staat raad
in buitengewonen dienst, in i&atstgemelde
hoedanigheid fceëcdigd en geïnstalleerd.
In hot kiesdistrict Berge n-op-Zoom is
bij enkele candidaatstelling tot lid van do
Provinciale Slatcn vekoz-n de lieer G. Koeu-
raadt. to Stembergen.
Bij de gisteren gehouden verkiezing
van één lid voor de Prov. Staten van Zeeland
in het kiesdistrict Hulst werden officieel
candidaat gestell de hoeren mr. P. H. W van
Aipheu (vooruitstr. kath.). P. Dregmans
(anti rev E. B Dumoleijn (katli.), cn Jules
Vogelvaugcr (lib.)
Hsagsche raad. Do gemeen
teraadvan 's Gravenhage heeft in zijn zit
ting van Maandag na cenige discusrie goedge
keurd een motie van den heer Warneke,
luidende do raad, van oordeel dat de be
zoldiging der gemeente-ambtenaren in dier
voege behaoren te worden geregeld, dat ver
hoogingen van de jaarwedden der ambtena
ren in hun rang aan een tot voor eiken rang
vast te stellen maximum en vastgestelde tij
don kunnen plaats vinden, noodigt B. en
jW. uit een verordening inadien zin te ont
werpen.
B. en W. hadden verklaard tegen de stich
ting der motie geen bezwaar te hebben. Na
een vrij uitvoerige discussie over het finan
cieel© beleid van do administrate der ge
meente-telefoon, interpelleerde aan het slot
der zitting de höer van Santen B, cn \Y. over
liet feit. dat tot veler bevreemding, de zee
baden dit jaar reeds op 15 September (do
burgemeester verbeterde: 19 September) zijn
gesloten, hetgeen, naar rijn meening. in 9trijd
is met art". 17 van het erfpaohtscontract met
de maatschappij Zeebad De voorzitter erken
de dit laatstede maatschappij is verplicht
het. zeebad geopend te houden van 15 Juni
tot 1 October. Naai- men lierinïfere zich de
Sreersgcstcldhcid onder welke, op 17. Septem
ber, de aanvraag om despensatie bij B. en
W. inkwam en door hen den 18. is behan
deld. De aanvraag werd toegestaan omdat,
waar de maatschappij, met het oog op stroom,
en stormen, niet kon instaan voor do vei
ligheid van de baders, B. en W. de verant
woordelijkheid niet op zich wilden nemen
te weigeren wat door de veiligheid werd ge
boden. En daar B. en W. geen aanleiding
vonden om, onder de gegeven omstandighe
den en wegens den reeds verge vorderden sei-
zoentijd. een buitengewone raadsvergade
ring spocdeischend bijeen te roepen voor dit
belang, hebben zij. rekenend op de instem
ming van den raad zelfstandig de aanvrage
van do maatschappij Zeebad toegestaan. Zij
vroegen thans 'bekrachtiging van huq be
sluit, hetgeen op dezen 28. September door
den raad stilzwijgend werd verleend.
*- In de gisteren gehouden vergadering
van den raad der gemeente Zwolle bracht do
voorzitter' dc aanschrijving aan de orde van
Gedeputeerde Staten van Overijsel, waarin
liet ^emeenLbcetuur van Zwolle wordt ge-
lafri do sluis in de Nieuwe Vecht, genaamd
het Nieuwe Verlaat, vóór 1 Mei 1904 in een
voldoenden waterkceronden toestand te her
stellen Er is advies ingewonnen bij mr. Vlic-
1 ander Hein in. Den Haag. Hij komt tot do
conclusie, dat er voor de gemeente termen
bestaan om de verplichting tot het bevolen
werk to betwisten. In overeenstemming daar
mede heeft de raad met 15 teren 4 stemmen
v besloten liiet aan het bevel van Gedeputeer
de Staten te voldoen.
B. en W. van Zierikaee hebben den
heer E. M. J. Colaco Belmontc, leeraar in
de Fransdie taal en letterkunde aan dc hoo-
gere burgerschool to dier stede, die bij liet
jongste aldaar gehouden eindexamen dooi
den d'vecteur va» voornoemde inrichting
mede als surveillant was aangewicen, cn één
der examinandi, een leerling van hem. iu
strijd in» t de daaromtrent bestaande zeer
strenge voorschriften, geholpen hoeft bij
diens werk, geschorst in zijn betrekking,
met ingang van één Octoiber aanstaande voor
den tijd van drie 'maanden onder stilstand
van jaarwedde, cu met bepaling, dat als hij
weer in functie treedt, hij nimmer meer ver
gunning zal krijgen les te geven of hulp le
verlcenen. hetzij tegen belooning, hetzij kos
teloos aan leerlingen van de hooge re burger
school, wordende tevens alle Vergunningen,
die daartoe tot heden zijn verleend, bij het
zelfde besluit ingetrokken. (N. R L't.)
Bij Kon. bceluit is bepaald, dat ten
aanzien van de militaire justitie, elk land
weerdistrict wordt beschouwd) als een garni
zoen, staande onder commandoa. van den
plaatselijken of garnizoens-óommaiidant van
de Standplaat? van den districts-comma n-
dant 1). van den districts-commandant, in
dien deze zijne standplaats niet heeft in eene
garnizoensplaats.
Indien een landweerdistrict valt binnen
het territoir van meerdere militaire arron
dissementen. wordt het geacht to behoore»
tot dat arrendi-sement. binnen we'ks gebied
de standplaats .van den districts-commandant
is gulegen
Een aan dc rechtsmacht van den militai
ren rechter, voor het krijgsvolk tc lande on
derworpen, persoon, wordt indien hij niet tot
een legerkorps of kantonnemenxi behoort en.
buiten ccu garnizoensplaats eenig strafbaar
feit pleegt, met betrekking tot het aan die
zaak Ic geven gevolg geacht te behoorcii tot.
liet garnizoen va» de militaire autoriteit, die
het gezag van korps-oommandant over hem
uitoefent.
Het cere tee ken voor belangrijke krijgs
bedrijven, met den gesp „Atjeh 1S96/19UC"
is toegekend aan" den 1 luitenant J. H. Mak
kink van het 7de. en aan den milicien W.
Moraal, van het 4de regiment infanterie.
De minister van oorlog heeft openlijk
zijn bijzondere tevredenheid betuigd aan den
1. luitenant, jhr. J. \V. Godin de Beaufort,
van hel 1ste regiment huzaren, voor betoon
de g'Cftkracht cn gebleken goede voorberei
ding bij een door hem met goeden uitslag
volbrachten afstandsrit van 1224 K M. naar
liet buitenland (AmsterdamWeonen).
De minister van buitenlandsche zaken
breng! nogmaals ter kennis vaJi belangheb
benden, dat niemand zonder een speciaal
permit, door de Britsche autoriteiten afge
geven, ui Transvaal of de Oranjerivier-kolo
nie wordt toegelaten.
Tusselnen de aanvrage van een permit en
de afgifte daarvan verstrijken in dén regel
verscheidene maanden. Belanghebbenden
worden cr dus ernstig voor gewaarschuwd,
ter voorkoming van een langdurig en kost
baar oponthoud in dc Zuid-Afrikaansche ha
venplaatsen, nicl met bestemming naar
Tian-.v.al of Oranjerivier-kolonie scheep te
gaan, ah voren* zij do zekerheid hebben dat
het door hen aangevraagd' permit i s afgege
ven aan de wfearnemendeii consul-gent raai
der Nederlanden te Pretoria.
Dc Staatscommissie van enquête om
trent het sjioorwegpersoneel heeft gisteren
de volgende getuigen gehoord: Th. A- Bërt-
rand. te Utrecht, ingenieur in aJg. dienst,
chef tl, r centraio werkplaats S. S.G. J. F.
Vn lieighc «'e Cooingh t Utrecht, ingenieur,
chef der werkplaatsen en magazijnen S. S.
dienst W. en W. H. M. W. W. Staring,
ingenieur :n alg dienst, chef dor centr.
werkplaats S. S. te Tilburg.
liet doctoraat in d e g c n e e s-
k uii d c. Het hoofdbestuur van de Neder-
landscho M mt.se happij tot bevordering der
Geneeskunst heeft het volgende adres gron
den aan den minister van binncnlaud&cbc
zaken
Ingevolge besluit van do algemeene ver
gadering der Neder la neb-oho Maatschappij tot
bevordering der Geneeskunst heeft het
hoofdbestuur dc eer onder de aandacht van
Uwe Excellentie te brengen, dat niet belang
stelling i- kennis genomen vau artikel 82
van het wetsontwerp, tot aanvulling en wij
ziging der wet op het hooger oude: wijs, welk
artikel do strekking heeft hen, die in het
bezit zijn gekomen van het einddiploma der
technische hoogesehool, in de gelegenheid te
«telleu door het verdedigen van een proef
schrift het doctoraat in de technische weten
schappen te verwerven. Met instemming te
vens. omdat b ijkbaar door Uwe Excellentie
d voordeden, die de bewerking van een
proefschrift afwerpt, zoo belangrijk worden
geacht, dat gemis aan klassieke opleiding
daaraan geenszins in den weg mag staan.
Inderdaad, hoezeer een klassieke opleiding
den aanstaanden beoefenaar van welke we
tenschap oolc ton bate moge komen, een ver-
ei elite voor den toekomst igen doctor is zij
niet- Daartegenover is het door hein iu den
Mimi van een proefschrift geleverd bewijs,
Vl it hij zich op het terrein van do weten -
-ha;- zijner keuze zelfstandig zal weten te
bewegen, een belangrijke toetssteen voor
ei -n denken..
'i bet rt - le vorigen jar© door liet
hoofdbestuur lot Uwe Excellentie gericht, »s
gewezen op de wenscheliikheid dat den Ne-
derlandschen arts, onverschillig welke zijn
opleiding geweest zij, worde toegestaan, door
liet leveren van een wetonschappelijken ar
beid, den doctorsgraad in de geneeskunde te
verwerven, eensdeels oindat tegenwoordig in
het buitenland! dc gelegenheid tot het ver
krijgen van een goed gewaarborgde» titel
nagenoeg ontbreekt, ten andere omdat het
hooger onderwijs in de bewerking van een
proefschrift een hulpmiddel bezit, waarme
de opleiding van den arts belangrijk kan
worden aangevuld.
Aangezien in liet bedoelde wetsontwerp
geen bepalingeu worden aangetroffen, waar
door aan een lang gekoesterdeu wensch der
Neder!andsohe artsen wordt tegemoet geko
men, en het zeer te betreuren zou zijn, in
dien ten aanzien van het recht van promo
tie tusscheu de beoefenaren van vers'hd-
1 lende categorieën van wetenschap onderscheid
i werd gemaakt, veroorlooft liet hoofdbestuur
d r Nfederlandsche Maatschappij tot bevor-
dcring der Geneeskunst zich nogmaals de
vrijheid do aandacht van Uwe Excellentie
op deze zaak te vestigen".
- Ouder voorzitterschap van dr. Fred,
j van Eeden, is te Amsterdam de jaarvergade
ring van de Vlerecniging voor Gemeenschap-
i pelijk Grondbezit gehouden
Bij de opening der zeer druk bezochte ver-
I gadering wees de voorzitter er op. dat de
vereenigmg goed vooruit was gegaan.
Onbekendheid cn misverstand alleen maak
ten z. i. de massa onverschillig en vijiandag
voor het streven der Vereonigiug, en daar
om moest men krachtig blijiveu propageeren.
Wat men wil, is een gemeenschap van voort
brengers en kameraads, die. op vrijen grond,
zonder eikaar te onderdrukken of tc be na
doelen, werken, met alleen voor oogen dc
instandhouding en hoogere ontwikkeling van
liet leueu, waarvoor men eigen persoon bij
de publieke zaak zal dienen achter le stellen.
Uit de mededeelingen van den secretaris,
don heer N. S- dc Boer, bleek, dat er veel
roden tot tevredenheid is. Het ledental steeg
van 400 tot 844, waarvan 650 afdcelingslc-
den eu 194 algemeene leden De leden van
eerstgenoemde categorie zijn verdeeld over
20 afdeeüugen. Van bebeekenis was de toe
treding tot de Vereen ging van den Bond
van Landarbeiders, 2000 leden tellende.
Van de verbruikscoöperaties te Amsterdun
bevinden de kruidenierszaak eu de melkin
richting zich in godrien staat; de groenteu-
liandcl daarentegen moest opgeheven worden
wegens ouderlingen twist. Tc Bussum. Gro
ningen, Hooge zant, Rotterdam, Winschoten,
Worm ervoer. Zaandam on Zutphen werden
kruidenierswinkels opgericht.
Dertig groepen van productieve associatie-,
zijn thans bij de Vereeniging aangesloten,
de volgende vakken vertegenwoordigende
twee bakkerijen, een behangerijl. «en borstel-
makerij, een bijenteelt, vier drukkerijen, een
glazen wasseherijv een hoenderteelt, twee
kleermakerijen, een mandemnakorijj, drie m-e-
taalbewexkcisgroepen, een rijtuigmakerij, een
•schilderswinkel, een steenhouwerij, twee
schoenmakers-associatie-, drie sigarenmakers-
associaties. vier tuin- en landbouwgroepen en
eoii veenderij.
De tuindersgroew te Midi aren werd opge
heven en de Blaricumsche groep zal verplaats"
wordenook de drukkerij „Vrede" moest
zich wegens de bekende troebelen te Blari-
cum ergens anders vestigen.
Bij de overdracht van de redactie van .De
Pionier" werd door Felix Ortt aan dr. Fre-
derik van Erdcn er dank voor gebracht, dat
hij steeds voortgaat de beginselen krachtig
en üjvjerig door het gehecle land to propa
geeren. (Applaus).
Aan hel verslag van den penningmeester,
den heer mr. I. B. Cohen, is het volgende
ontleend: Op 1 Juli 1902 was het saldo in
ka f 1833 94. De ontvangsten bedroegen in
het afgelcopen jaar f 6880 82, de uitgangen
f 5822.94, zoodat thans het saldo in kas
f '1891.82 is.
Afzonderlijk werd vermeld een gift van
f 5000. ten behoeve van de oprichting eener
n-sociatie ..Vrii Friesland te Be.ts, cn een
gift van f 1500 door de drukkerij „Vrede"
Ten slotte kwam aan de orde de vaststel
ling van het huishoudelijk reglement, dat.
behoudens enkele wijzigingen, aangenomen
werd.
Natuurlijke 1 e e f w i j z c. Dc
vt rg idcring Zondag jl. te Amsterdam gehou
den met het doel om te komen tot de op
richting van een Ncderlandschcn Bond voor
de Natuurlijke Leef- cn Geneeswijze, was,
naar men meldt, flink bozochb en hn,d een
goed resultaat. Verschillende bewijzen van
sympathie werden ontvangen. De Bond word
opgericht cn telt reeels 82 leden uit de be
sprekingen bleek dat liet doel is bevordering
van <jen rationeele gezondheidsleer on van
de natuurgeneeswijze, zonder medicijnen Be
sloten werd aan hel lidmaatschap geen bepa
lingen te verbinden omtrent het volgen van
oen 75:kijfrc loeftwijfse, zoodat iedereen 'kan
toetreden
De bond zal zich niet aansluiten bij welke
partij ook, dus beslist neutraal zijn.
Een voorloopig bestuur van zeven leden
werd gekozen, waarvan dr. Bocsnach te Am
sterdam. K, H. Reijlevelt te Zutfen, en W.
D, Koot te Apeldoorn, de functies van voor
zitter, secretaris en penningmeester zullen
waarnemen.
In zake het gebouw voor liet Perma
nente Hof van Arbitrage is het onderstaande
adres door het Genootschap Architectura et
Amicitia ingediend aan den minister van
Binnenl. Zaken
„Geeft met versohuldigden eerbied te ken
nen het Genootschap „Architectura et Ami
citia" te Amsterdam, goedgekeurd bij Kon.
'besluit van 1 Augustus 1899, naar aanleiding
der schenking van den heer Andrew Carne
gie voor het stidht.cn va» een gebouw ten
behoeve van het Permanente Hof van Ar
bitrage te 's Gravenhage. dab bet bij deze
de wensohfiijkheid uitspreekt, dat een com
missie worde benoemd, belast, met de voorbe
reidende regelingen voor het uitschrijven
eener prijsvraag, een eu ander overeenkom
stig het verzoek vervat in een adres dd. 26
Juni 1903, gericht aan Zijne Excellentie den
minister van Buitenlandsche Zaken, door het
hoofdbestuur van de Maatschappij tot be
vordering der bouwkunst
,,dat het verder na ernstige overwegingen
lieeft geineend als zijn meening le moeten
uitspreken, dat het geacht mag worden in
het belang der bouwkunst in. 'hot algemeen,
dat cc» monument, op NederlaudsChen bodem
door Neder la ndsolie krachten dient tot stand
te komen, cn ondergeteekendeu namens^ bo
vengenoemd genootschap dcrhalive Uw Excel
lentie eerbiedig verzoeken liet daariieem te
willen leiden, dat een nationale prijsvraag
zal worden uitgeschreven voor bovenbedoeld
gebouw. (Architectura).
Naar men ons mededeelt, is de uit
gave van de ..Enschodesoho Courant", dir
reeds haar 49ste jaargang telt, aangekocht
door den uitgever Joh. de Liefde, te Utrecht.
Na 1 October zal dit blad in plaats van
drie maal per week, dagelijks verschijnen, en
za! het „Ensohodeesch Nieuwsblad", dat door
denzelfden uitgever wordt, geëxploiteerd,
eveneens onder den naam „Enschedesoh©
Courant" uitkomen.
Geen tolgeld op Zondag.
Zaterdag is met 12 tegen 10 stemmen door
het bestuur van den polder Walcheren be
sloten, dat Zondags door de pachters van de
tollen gc-eu tolgeld geheven mag worden.
De voorzitter van den polder, die zich
met 9 andere commissarissen, tegen het voor
stel daartoe verklaarde, zal, naar gemeld
wordt, van het besluit in hooger beroep gaan
bij Gedeputeerde Staten.
De haven van Sohevenin-
gen. Aan de buitenhaven te Scheveniogen
i.; men gereed gekomen mot den aanleg van
den palengordel om den kop van het noordcr-
boofd. De werkzaamheden, om hot Zuider-
•havenhoofd' ©vonoensi daarvan t© voorzien,
rijn aangevangen.
De zware bokstel ling en de stoommachine,
daortoo gebezigd, zijn bereids van het noor
der- naar hot zuid er hoofd overgebracht.
Pokken. Tc 'eGravenbage hebben
zich tot. dusver 3 gcjvallen van pokken voor
gedaan. D'oor den inspecteur voor dc volks
gezondheid zijn d'e noodige maatregelen ge
nomen, om besmetting tegen te gaan. Dc
ziekteverschijnselen, zooals deze zich tob nog
toe voordeden, dragen geen kwaadaardig ka
rakter.
D e u i t s 1 u i t i n g t e Borne. Men
meldt uit Borne aan de N. R. Ct.
„In ceue Maandag gehouden verga
dering van werklieden heeft het comité me
dedeel i»g gedaan, dat dc Centrale Bond van
Unitas de» werklieden: steun heeft toege
zegd, moreel en financieel.
Besloten werd den Internationalen bond,
omvattende Holland, België, Duiitsohlaiid en
Italië, off'cieel kennis tc geven en ont steun
te .verzoeken.
De toestand is onveranderd1 en alles is
rustig.
De Zwolschc Courant meldt, nog het
volgende
„We hebben ons eens persoonlijk willen
vergewissen van den toestand to Borne en
daarom zelf een onderzoek ingesteld,
daarbij trachtend zooveel doenlijk van beide
zijden, èn door de firma Spanjaard èn dooi
de arbeiders, te worden ingelicht. Door eerst
genoemde werd ons medegedeeld, dat in nor
male omstandigheden op haar beide fabrie
ken werkzaam zijn een 730 personen, waar
van ruim 100 op de z.g. kleine fabriek, die
nog in werking is. Thans zouden, met^ de
pakhuisknechts inbegrepen, op de groote nog
arbeiden 81 personen waarvan er ruim 60
tot de eigenlijke werklieden moeten gerekjad
worden. Hieronder zijn dan een 25 bazen. Aan
gezien het onmogelijk is met dit kleine per
soneel de gebeele groote fabriek aan den
gang te houden, wordt nu eens hier, dan
weer daar gewerkt en alleen het hoogst, noo
dige verricht. Gisterochtend hadden rich 10
arbeiders weer aangemeld, waarvan er 2
echter zich spoedig weer terug trokken.
Over haar plannen voor de toekomst wilde
de firma zich absoluut, niet uitlaten
Van werkliedenziide werd het getal der
nog arbeidenden op do grooto fabriek ge
schat; op ongeveer 40. daarbij dan niet gere
kend een 10-tal, die in de pakhuizen bezig
heden hebben. Zooals men ziet. loopeu de
opgaven nog al uit elkaar. Door de werk
lieden wordt geregeld gepost en vooral van
9—rlO en 56, de uren waarop zich arbeiders
bij do fabriek kunnen aanmelden. Zij bewe
ren dat gisteren slechts 5 aan het. werk zijn
gegaan, van wie 2. die onbekend met. den
toestand waren, zich na door de organisatie
ingelicht te zijn, terugtrokken.
Bij een onderhoud, dat w'j hadden met
een der onderteekenaars van het gisteren ver
meld manifest, werd ons verzekerd, dat
voornamelijk de wijze, waarop de firma de
zaak had behandeld velen tot steun aan de
arbeiders had genoopt.
Om eenige ongewenechte elementen te»
verwijderen werd hier een gehcele fabriek
gesloten en juist dat keurde men af. Waren,
die elementen eenvoudig ontslagen en was
dan om die reden een werkstaking uitgebar
sten, dan had de zaak een geheel ander aan
zien gekregen. Voorts was onze zegsman van
meening dat in de sluitings-proclamatie
der firma de sjouwers, pakhuisknechts enz.
zeker niet waren begrepen naar de letter,
terwijl naar den geest ook a. i. de bazen or
niet onder vielen.
- Het gerechtshof te Amsterdam wees
gisteren arrest in de zaalc tegen den 20-jari-
gen koopman J. d. W„ die door de rechtbank
is veroordeeld tot 2 jaar gevangenisstraf we-
gcus poging tot doodslag op Vrouwtje Hart-
looper, met. welk meisje Hij» vroeger was geën
gageerd geweest. Zooals destijds word gemeld
schoot bek 1op 7 Maart, in de Zanddwars-
straat op het meisje en trof haar in de borst,
zonder haar gevaarlijk te verwonden, waarna
hij de revolver op zichzelf richtte; de kogel
drong echter niet door zijn kleeren. heen.
Het Hof heeft, alvorens een beslissing te
nemen, een deskundig onderzoek naar den
geestestoestand van den beklaagde ge-last.
Aan do deskundigen zal ter schriftelijke be
antwoording de vraag voorgelegd worden of
het bij dagvaarding ten laste gelegde feit
aan den beklaagde- al of niet kan worden
toegerekend wegens gebrekkige ontwikkeling
of ziekelijke stoornis. Tot. deskundigen wer
den benoemd de heeren prof. dr. J. K. H.
Wertheim Salomonson en dr. L. J. J. Mus-
kens, aan wiie inzage zal worden gege
ven van al de stukken op de zaak betrekking
hebbende. Teven-» werd gelast dat zij op de
openbare terechtzitting van Dinsdag 6 Oct.
a.s., 's voormiddags half elf, verslag zullen
uitbrengen.
Het spoorwegongeluk bij
W aarde r.
Gisteren diende voor het gerechtshof te Am
sterdam in hooger beroep, de zaak van den 24-
jarigen leerling-machinist bij de Mij. tot
exploitatie van Staatsspoorwegen, Izaak Ver
maak door de Utree htsolie red at. bank bij
vonnis van 16 Juli 1.1. vrijgesproken van liet
hem ten laste gelegde: „door schuld gevaar
doen ontstaan voor het verkeer dooi* stoom-
vetrmogen op grond waarvan door het O. M.
aan voormelde rechtbank een hechtenis van
14 dagen tegen den beklaagde was geëischt.
Vermaak leed in den vroegen morgen
van 23 December 1902 met de eerste perso
nentrein uit Leiden, op vier minuten af-
stands van, het station Bodegraven in de
openstaande Wierickerlbrugeen gedeelte
van den trein sprong over de opening heen,
terwijl de locomotief en de tender van elkan
der werden gebroken en omsloegen, een vier
tal wagens en rijtuigen kantelden e» zwaar
beschadigd werdén en de hoofdoonducteur
Priem 't leven verloor.
De heer A. R. Witkop, disfcricts-infcpec-
teür bij de spoorwegdiensten, verklaarde,
dat de beklaagde moest, weten, dat op die
plaats bij de brug een vaststaand sein stond
eu dat hij had moeten stoppen, toen hij de
paal niet z-ag. Bfekl.- hield vol, dat het dien
morgen buitengewoon zwaair mistteal was
het sein verlicht geweest, dan had hij heb
toch niet kunnen zien.
De genoemde getuige verklaarde nog, dat
Vermaak kort na het ongeval vertelde, wel
gezien te hebben, dat. het sein onveilig stond,
inaar dat hij doorgereden had, omdat de chef
te Bodegraven he(m zonder waarschuwing
had laten vertrekken.
Bekl. zei zich daar niets van te herinne
ren.
De tweede deskundige H. J. van Hoorn,
sectic-ingenieur der S. S„ was van meening
dat bekl. had moeten stoppen toen hij geen
licht zag, in welken geest zich ook de heer
•T. L. Huizinga, inspecteur der Expl. Mij. uit
liet
Nog werden gehoord een locomotief-poet
ser en een reserve-lcerling-machinist J. van
Went, die den bewusten morgen op de brug
had gestaan en verklaarde dat het zeer mis
tig was.
De advocaat-generaal mr. Pleite was van
oordeel, dat bekl. schuldig was en niet had
mogen doorrijden. Dat het. mistte, was voor
hom geen verontschuldiging. Hij was bekend
met den weg. zag geen sein op de plaats,
waar hij wist dat er zich een. bevinden moest
en had dus moeten stoppen
G-erequireerd werd vernietiging van liet
vonnis der "rechtbank en beklaagde's ver-
ooflrdeeling tot een hechtenis van 6 maanden.
Do verdediger mr. J. van Drooge, pleitte
evenals in eerste instantie, vrijspraak.
Na re- en dupliek werd do uitspraak be
paald op Dinsdag 13 October.
Een goede vangst. Kort gelsdetn
werd te 's Gravenhage een deserteur van het.
4e ïegiment infanterie aangehouden; nazin
arrestatie bleek men den dader te heöbën
van de in den nacht van 8 op 9 Septenber
gepleegde inbraak in het huis van mevrouw
de wed Drost, aan den Spoorsingel ie Hof
van Delft. De man heeft reeds bekend eD is
Ier beschikking van den auditeur-mili-
lair te 's Gravenhage gesteld. Van de sosro-
len voorwerpen zijn eenige tc Rotterdam en
ook be '&i Gravenhage opgespoord,
Die sliep vast! Eene bierhuis
houdster te Rotterdam, legde Vrijdagnacht,
loen zij zich ter ruste begaf, liaar zak waarin
i onder haar hoofdkussen. Tijdens zij
Hiep heeft men zich van dp achterzijde toe
gang tot haar woning verschaft en het geld
van onder haar hoofdkussen gestolen, zonder
dat zij. er iets van bemerkt heeft.
Broeders' Onder Driene bij Hen
gelo werd dezer dagen door een 13-jarigen
jongen met een brood me 3 naar zijn 20-jari-
geu broeder geworpen, die daardoor ernstig
in de zijde word gewond, met gevolg dat zijn
loestanid thans levensgevaarlijk is. De ver
wonde is in hel ziekenhuis: tc Hengelo opgr*-
nomen. D justitie stelde lieden een onder
zoek Ier plaatse iu.
-— Gestolen effecten op- roman
tische wijze teruggekregen Mpn
zal zich herinneren clat onlangs in het gebouw
vau de Amsterdamsohe Bank, aan een loo-
per vau de Iiicassobank een portefeuille met
onafgeetempeloe Awierikaansche effecten ont
stolen werd de portefeuille, welke de looper
cvon haj, naast zich gelegd, was op een be
hendige wijze verwisseld met een zak, welke
niet anders clan krantenpapier bevatte.
Dézer dagen zij» deze effecten, waarvan
men na den diefstal niet meer hoorde
naar het A H'bld. mededeeltweder in het
bezit van de bestolen Bank gekomen. Dit
is als volgt in zijn werk gegaan
Eenigen tijd na den diefstal werd' een deel
der gestolen effecten (welke een waarde ver
tegenwoordigen van ongeveer f 36,000) bij,
do Twentsche Bank vereeniging aangeboden
eou der bedienden herkende dadelijk de stuk
ken, liet den man. die ze aanbood, een En.
gelschman^ aanhouden maar de man kon
bewijzen dat zijn firma in Londen ter goe
der trouw was. Dé justitie moest den man
in vrijheid laten, doch de bestolen bank had
inmiddels civiel beslag op de stukken laten
leggen. Men onderhand el dé met de Engel-
sche firma cn om een geding te voorkomen,
werd men het eens over een bedrag van 100,
ia
el
