BINNENLAND.
«pi-, .ii.iiiT, —w
l>e in aanbouw zijnde spoorwegbrug aan
deu Delispoorweg to Tandjong Poera is door
een bandjir weggeslagen.
Da Padanger bericht
Naar meu verneemt, is door de regeering
machtiging verleend tot ontbinding van de
expedit:onaire troepen in Koriutji, en in ver
band daarmede zullen zij in do maand Sep
tember op een nader te bepalen dattim tiaar
hunne respectieve garnizoensplaatsen terug-
keeren, met uitzondering van een detache
ment. dat Sendaran Agoeiig blijft bezetten.
Do controleur der onderafdceling Indra-
poera. H. K. II. K. Manupassa. wordt na
de ontbinding der Korintji-expeditie tijde
lijk belast met de plaatselijke leiding der
bestuursaangelegenheden iu liet landschap
Korintjï, met standplaats Sftridaran Agoeng,
en zulks in afwachting der bij do regeering
in behandeling zijhde regeling van het bc-
stuuxspersoneel in voornoemd landschap, ter
wijl be'asi blijft nu t de waarneming van het
bestuur der onderafdecling Indrapoera do
controleur te Balei Selasa A. E. Holle, blij
vende hem tevens opgedragen het bestuur
zijner eigen onderafdecling Aijer Hadjie.
Aan van den resident van Amboina
onder dagteckeuing van 1 en 2 Septemher
ontvangeu telegrammen wordt door de Java
üt. hot volgende ontleend
T. Algemeene politieke toestand. Tenge
volge van onder lingo twisten is er vijand
schap ontstaan tusschen do Alfoersohe ne
gorij Hoekoeina. en do Christen-negorij Wai-
sarane fZuid-Ceram)laatatgemelde negorij
werd op den 2den en 22sten Juli j!. Inscho
ten. waarna de bevolking vluchtte naar do
naastbij gelegen negorij Hatoesoea en Kai-
feobo; daarna kwamen de Alfoeren van Doe-
koeina de negorij binnen en verbrandden er
do kerk. zoomede een 18-tal woningen. Naar
aanleiding hiervan met militaire comman
dant, een officier en 30 manschappen naar
Waisamoe vertrokken; plaatselijk bleek de
overmoedigheid der Alfoeren, die volgens
berichten ook de negorij Hatoesoea willen
aanvallen. In verband daarmede zijn 1 offi
cier en <le manschappen onder bevel van
dien officier te Waisann achtergelaten.
Zaak is nog in onderzoek. Overigens is do
algemeene i -tand gunstig. Gezondheidstoe
stand bevredigend.
II. De patroui"e onder luitenant Bouman,
sterk 19 minderen, bij Kamal op li uur af
stand van Waisamoe door Alfoeren bescho
ten onzerzj :Jsc!i inland~cli fuselier Tirto-
dikromo, stamboeknummer 31273. niet le
vensgevaarlijk gewond, en inlandsch sergeant
Alertodongso, stainboeknuiumer 37122, licht
gewond. Stoomschip Arend op dit oogenblik
wegens plaatselijke vernieuwing van het ver
slinde roer voor den dienst niet' bruikbaar,
zoodat voorzieningen slechts gebrekkig kun
nen worden genomen zal onder nadere goed
keuring het te verwachten oorlogsschip Java
aanhouden
WEST-INDIË.
Paramaribo. 18 Sept.
In antwoord op de telcgraphische, aan
Hare Majesteit, de Koningin aangeboden go-
lukwcnschen. ter gelegenheid van Haren ver
jaardag, werd door den gouverneur van Suri
name ontvangen het. volgende telegram
Zeer waardeerend geluk we nsehen, bestuur,
bevolking, betuig U daarvoor oprechten dank
Wilhelmina.
Iks uitslag van de gehouden stemming
voor een lid der Koloniale Staten is dat her
stemming moet plaats hebben tusschen do
heeren J. B. Nassv, dia 117 en S. B. Bibaz,
die 99 stemmen verkregen, van de 365 gel
dige stemmen.
De staatscourant van Dinsdag 13 Oc
tober 1903 bevat de volgende Koninklijke be
sluiten
verleend de titel van hoofdingenieur aau
den ingenieur van den rijkswaterstaat lste
klasse H. F. Beijerman
bevorderd tot hoofd - i ngeni eu r-d i re cteur
aan de rijks-waterstaat lste klasse C. B.
Schuurman, thans hoofd-ingenieur-direotewr
2o klasse.
benoemd tot ontvanger der directe belas
tingen, invoerrechten en accijnscn te Groen-
lo c. a J. Mófl, ontvanger der dir belast, en
•oc te Roermond (buitengemeenten);
tot ontvanger der dir. belast, en acc. te
Alkmaar buitengemeenten (residentie Alk
maar) J. Holder, ontvanger dcraelfde mid-
de len te Barueveld c. a.
tot ontvanger dor dir. belast., invoerr. en
ace. te Os*endrecht c. a. J. M Mulder, ont
vanger der dir. belast, en acc. te Amsten-
rade c. a.
tot ontvanger dor dir. belast... invoerr. en
acc. te Zaandam c. a. E. Smilde, ontvanger
der dir. belast, en acc. to Zevenbergen c. a.
tot ontvanger der dir. belast., invoerr. en
acc. te Amstenrade c a. H. C. de Kook.
aurnumerair der dir. belast., invoerr en acc.
uit >1 - directie Rotterdam
toegekend de zilveren eere-mcdaille der
Orde van Orauje-Naa9au aan B. L. Bakker,
commies-ontvanger te Wezelsche-barrière.
H. Af. de Koningin-Moeder die aanvan
kelijk van voornemen was a. e. Donderdag
naar het buitenland af to reizen, heeft titan*
haar ,vei trok van Söesufcjk uitgesteld tot
het begin der volgende week. hoogstwaar
schijnlijk a. s. Maandag.
De heeren en de officieren van Hr.
Als. burgerlijke en militaire Huis zullen 20
deze* een groote drijfjacht houden in deu
Oranjepolder.
De ministers van oorlog en van kolo
niën vertrokken gisteren naar Nijmegen, tot
het bezoeken van de kazerne der koMu.ale
reserve.
De Fransche gezant bij ons Hof ;s uor
gcruinicn tijd met vaeantie naar Frankrijk
vertrokken.
Hr. Afs. gezant to Berlijn, jlu\ van
Tets van Goudliaan, is van zijn verlof, hier
te lande doorgebracht, naar ai ju post terug
gekeerd.
De heer Maurice Sainct lette. vroeger
gezantschapcraad van België to 's Gravcuha-
ge, is benoemd tot Belgische gezant te Rio
de Janeiro.
De minister van Financiën maakt be
kend, dat op 10 October jl. bil de betaal
meesters iu kas was f 2,108,392.71, en dat op
denzelfdeu dag door de Nederlandsche Bank,
ingevolg. art. 1 Ibis van haar octrooi, aan
's lands kas een voorschot was verstrekt ten
bedrage van f 2.765,434.861.
De Memorie van Antwoord der regee
ring op het haar overhandigd verslag betrof
feilde hot weUontweip over Hoogcr Onder
wijs is, naar wij vernemen, aan de commis
sie van voorbereiding toegezonden. Door dove
spoedige behandeling zal het vermoedelijk
gelukken kunnen. <le samenkomsten tusschen
ccamniissie en regearin|g nog vóór de slaata-
begrooting te doen afloopen.
Stand.
Men deelt aan het ViuL mede:
Een ontwerp van de ongevalleuwet voor
de Noordzee visubers is aan liet departement
van lxanenlaiïdsche zaken in gereedheid ge
bracht. Iu den loop dezer woek zal het om
advies gezonden worden aan het college voor
dc zeevisscherij
De arbeidswet. Een aantal bak
kerspatroons uit Amsterdam erlangde Za-
telnlag, naar het Hbld. verneemt, een parti
culiere audiëntie bij den minister van bin-
nenlandsche zaken Doel dier audiëntie was
den minister iu kennis te stellen van ernstige
bezwaren, die bij de patroons in liet bakkers
bedrijf bestaan tegen het wetsontwerp op
de arbeid»- en rusttijden in bakkerijen.
Bij de Zaterdag gehouden verkiezing
van een lid van de Provinciale Staten van
Zeeland in hit kiesdistrict Hulst., werden of
ficieel candidaat. gesteldO. Dierick, bur
gemeester van Koewacht, katholiek, die zich.
had teruggetrokken mr. F. C. van Deinse,
lib.P. Dregmam, anti-rev., en J. van Waes-
berghe, kath. De stemming heeft 20 dezer
plaats,
Te 's Gravenhaga is aangekomen de
hec-r N. Pérodean, lid van den Wetgevenden
Raad te Quebec (Canada).
Prof. Wen ckebaich, die gelijk be-
kernd is voor zijne benoeming te Amsterdam
heeft bedankt. geeft in de N. K, CL de
volgende toelichting, waarom hij bedankte
Hij zegt
„De eenige oorzaak van het conflict ligt
in de zeer in-oorrecte handelwijze van burge
meester en wethouders van Amsterdaan
incorrect- vóór mijne benoeming, daar zij
mij niet mededeelden, dat aan hetgeen uit
drukkelijk was overeengekomen, door hen
niet kon worden voldaan., incorrect bij
maj/ii benoeming, daar zij in die raadszitting
va» 15 Jufli 1.1. verklaarden, dat, wanneer
er maar een nieuwe oogheelkundige kliniek
gesticht we ril, ook aan al mijne verlangens
kon worden voldaan, een verklaring, waar
toe zij het recht niet hadden en waarmede
ik noch vóór noch na mijne benoeming g -
noegen heb genomen. Door deze handelwijze
van B. en \V. was ik volkoanen vrij en ben
ik gedwonge-n geweest, de puntjes op aJIe
i's te zetten.-'
Bij de administratie te 's Giv/oul'.age
van de Erfgenamen van H. K. II de Groot
hertogin van Saksen. Prinses Sophie oer
Nederlanden, is tot thesaurier benoemd de
heer R. P. Kras, adjunct-thesaurier.
Air. X. G. Pierson zal 20 dezer in een
vergadering van liet Indische Genootschap te
's Gravenhage als onderwerp van behande
ling inleiden- beschouwingen naar aanleiding
van het verslag dor Indische hongersnood-
commissie van 1901.
J.l. Zaterdag had te 's Gravenhage
eene buitengewone vergadering pïaaite van
de Centrale commissie voor dc statistiek,
waarin nadere adviezen aan de regeering wer
den vahlgesteld iu zake het reeds vroeger
door die commissie godaan. voorstel tot het
houden een er eerste algemeene beclrijfstel-
K»g hier te lanldebenevens iu zake haar
reeds vroeger gedaan voorstel tot reorgam-
ea.tie van de ajimbtelijko statistiek, voor zoo
veel betreft centralisatie in verzameling, be
werking on publicatie der rijjksalatistiek, op
richting va.u gemecntalijike bureau's vam sta
tistiek om aanstelhng van correspondentie
van het Centrale bureau voor dc statistiek.
Voorts werden neg adviezen vastgesteld be
treffende: de inrichting van statistische ta
bellen, vooriootmeudci in het koloniale- ver
slag, eu betreffen/de"eene door de regeering
voorgeaiomcn gewijzigde inrichting van de
1 a n dl» uw -st attistieik
Gisteren is te Purm erend begraven
het stoffelijke overschot van deu zoo nood
lottig omgekomen burgemeester dier gemeen
te, jlir. C. van Citters
Onder de velen, dio den overledene naar
zijn laatste rusplaats begeleidden, bevonden
zich de wethouders en leden van den ge
meenteraad, vele gemeenteambtenaren, leden
van Gedeputeerde- eu Provinciale Staten en
onderscheidene burgemeesters uit den om
trek
De heeren L. Koning en C. W. Bakker,
wethouders. spraken woorden van lof en
waardeering voor hetgeen de overledene voor
de gemeente Purmerend, voor hare ingeze
tenen en voor de ambtenaren in de IS jaar
van zijn bestuur is geweest.
Jhr. J. L. van Citters, zoon van den af
gestorvene. dankte allen voor de eer aau
zijnen vader bewezen.
Do Nederland ?cbc Bond van Geme; n-
te-ambtenaren heeft indertijd eene commisve
benoemd om een, onderzoek in to stellen,
welke bepaJingm d.r gemeentewet in het
belang der gemaente-ambtenajren behooren to
worden gewijzigd. Drie commissie is tlians
met haar taak gereed en liaar rapport kan
we'dra worden tegemoet gezien-
Tot gewone leden van het „Frie
se he Genootschap van geschiede-
n is, oudheid e n t a a l k u n d e-' wer
den benoemd de heeren: mr. J. H. de Bas,
commies ter ecm.-secretarie, E. P. Bloember
gen. kassier, mr. A Burger, advocaat enz., J.
Kofman, Ieeraar, C L Lütkebuhl. directeur
der telegrafie, dr. W. A- Poort, Ieeraar R. H.
B. S., allen te Leeuwarden, mr. dr. Louia
Bahler. predikant te Oosterwoldejhr. W.
J M. van Eijsinga te 's Gravenhage F. C.
Fleischer, Doopsgez. predikant te Makkum
T. H. Halbertsma, koopman te GrouwG.
Bicruma Oosting, te Oranjewoud; R. van
der Areeu, Doopsgez. predikant te Balk, en
mr. B. J. Veenhoven. ambtenaar ter ge
meente-secretarie te Franeker.
ie Leiden is eene vereeniging van
Friezen opgericht, waaraan 62 mannen en
vrouwen als lid z:üi toegetreden
Tegen knoeier ij en in den
kaashandel. De 74e algemeene verga
dering der Hollandsclu maaJtschappij van
landbouw zal worden gehouden op Woens
dag 21 October as., des namiddags 1 uur,
in hotel Krasnapolky te Amsterdam. Het.
hoofdbestuur stelt aan do orde do vraag
„Is het gewenscht, dat maatregelen worden
beraamd tot beveiliging vam den goeden
naam der Goudsche- en Edammerkaas."
in te leiden door den heer dr. K. Tï Af. van
da Zande.
Voor de Vereeniging tot vereenvoudi
ging van examens en onderwijs, traden Za
terdagavond als sprekers op de heeren dr.
H. F. Jonkman, directeur der H. B. S. te
Utrecht, eu W. P. Lindner, Ieeraar aan de
H. B. S. te Amsterdam, met het onderwerp:
„Is het wensclielijk eu mogelijk de school
tijden aan de hoogere burgerscholen te be
perken
Do Nieuwe Couran^ bevat daarvan het
volgende verslag:
„Na een kort openingswoord van deu voor
zitter, prof. dr. C. Winkler, verkreeg de heer
.Jonkman het. woord, die aanstonds verklaar
de niet mee te gaan met lien, die de H. B. S.
bruikbaar voor iedereen willen maken. In
die richting loopt men in het oneindige. Een
school tot verkrijging van intellect zou nood
zakelijk worden.
Intellectueel, aestetisch en ethisch dient
te zijn het onderwijs. Het paedagogische deel
behoort grootelijks in het huisgezin thuis.
Met de lichamelijke opvoeding kan de school
zich niet bemoeien, evenmin met muzikale
vorming enz Waar vaststaat, dat zooveel
'log buiten de school dient, geleerd te wor
den, moet de school veel minder dan thans
beslag op den leerling leggen.
Beperking zou kunnen worden verkregen
door een andere, betere regeling van de lesu.-
ren.
Spr. geeft een schema, boe hij zich die
verdeeling heeft, voorgesteld, namelijk met
3 vrije middagen, voor de le klasse per week
30, voor de 2e en 3e kl. 32 en voor de 4e
en 5e klasse 33 lesuren. Pauseeringen tus
schen de les-uren heeft spr. ook ruim geno
men. terwijl men zich bij liet onderwijs tot
de hoofdzaken zal moeten bepalen en zeer
weinig huiswerk zal kunnen opgeven. Spr.
heeft v oer al gedacht aan tijd voor meerdere
opvoeding van het individu, aan gelegenheid
vóór zwemmen des zomers, voor de schaats
des winter*. Spr. besluit met de conclusie,
dat in het opvoedkundige belang van het in
dividu meerdere samenwerking moet. worden
verkregen tusschen het huis- en de school.
De heer Lindner, hierna sprekende,
va.n den tegen woord igen toestand uitgaande,
zegt. dat de desiderata ons nog geen vast
standpunt hebben opgeleverd. Hiji acht bv.
voor de 3 laagste klassen beperking van den
leertijd mogelijk, voor de 3 hoogste klassen
verderfelijk. Eerder zag spr. voor de hoogte
den leertijd uitgebreid, bv. met de avond
school Een groot, motie f voor deze, spr's op
vatting, is het verschil in leeftijd In de
laagste leert nog het kind in de hoogere
het jonge mensch, lichamelijk en geestelijk.
Spr. veroordeelt het. huiswerkliet kan niet
al* maatstaf voor beoordeeling dienen. Spr.
geeft een aardige schets van de wijze waar
op de jongen? het huiswerk dikwijls „ma
ken".
Hij, weuscht beslist afschaffing van liet
huiswerk, het opzettelijke werk, dat juist de
oorzaak is van het oppompen voor examens
C;i examenvrees.
Spr. wensoht uitsluitend oefening onder
leiding van den onderwijzer, met weglating
van alle proefwerk.
De lieer Lindner verdedigde vervolgens de
schooltijden voor de hoogere klassen. Door
dc successievelijke bekwaming wordt hier de
leerling hoe langer hoe meer tot vruchtbare,
studie geschikt. Zoo klagen o. m die taal
docenten, dat er in de hoogste klasse zoo
weinig tijda is cm voor de vorming, van smaak
en gemoed bij den leerling te zorgen. Ten
slotte wekte Spr. tot belangstelling der
ouders in deze belangrijke materie op.
Hierna volgde debat- D*r H. Hemmes
vreesde bij verkorting van schooltijd voor gev
jaagd werk. Hij is ook tegen huiswerk, maar
acht het zelfstandig huiswerk toch dikwijls
onontbeerlijk. Het werkt krachtig1 liet
plichtsbesef in d's? hand en draagt tot het.
vastleggen van nuttige kenuis bij Godsdienst
onderwijs dwingt ook niet tot verkorting.
Eischt het lichamelijk welzijn van onzen leer
ling meer vrijen tijd? vraagt Spr., en in
verband daarmee, „berokkent bet onderwijl
in zijn tegenwoordigen vorm schade aan de
gezondheid der leerlingen
De laatdo vraag meent Spr. ontkennend
te kunnen lieant woorden op grond van des
kundige meerlingen. Immers, zegt Spr., loopt
de meening van medici zeer uiteen. O. m.
haalt Spr de meeningen aan van prof. Win
kler, prof. Straub, prof. Zwaardemaker, prof.
Pel, prof. Jelgeusnia, pref. Wenckebach en
dr Ruisch. Sommigen constateerden ovcrlar
ding, anderen zeiden dat daar geen quacstie
van was. Het staat niet vast, dat de totale
invloed van het onderwijs schadelijk voor de
gezondheid' der leerlingen is. Een doel van
dat onderwij? kan dus. zegt Spr., geen schade
lijke gevolgen opleveren en verkorting recht
vaardigen. Hij waarschuwt, voor overdrijving.
Voor het tegenwoordige onderwijs acht
Spr. verkorting op geen enkelen grond wen
sclielijk. Voor besnoeiing van het program
vreest Spr. eveneens daardoor zou l*ïfc
gehalte van het onderwijs lijden.
Mej- Snellen i- het op enkele punten met
dr. Jonkman eens. Zij concludeert, dat de
9chool er is tot opwekking van het nadenken
en studie in een of ander vak niet tot
hut klaarmaken voor examens.
Bi; afwezigheid van mej, H. Goudsmit
wordt haar gedriuikt debat door een der lx>
9tunrsleden voorgedragen.
Zij is niet. voor vermindering van school
uren, zonder dat daarmee gepaard gaat wijzi-
inr
ging der leerstof, d? methode en inrichting
der examens. Sommige schooluren kunnen
voor z.g huiswerk ouder toezicht worden ge
bruikt.
NadaL nog een zestal debaters het woord
hadden gevoerd en de inleiders van repliek
hadden gediend, werd de vergadering geslo
ten.
Eenheid van t ij d. De Neder-
laudsche Bond van Horlogemakers heeft een
adres gezonden aau dcM minister van biu-
menlandfiche zaken over het ontbreken van
een wettelijk vastgestelden, voor geheel Ne
derland geldenden -tijd. Adressant merkt op,
dat er niet alleen in gemeenten, die. den
middelbaren AWuateidaniöciheiU tijldi hebben
ingevoerd, een varedhiil best a wit van 20 mji-
'nuitcn met den Greenwich!ijd, bij onae
.spoorwegen, posterijen en telegraphie iuge-
'voerd, snaar dat ook de plaatselijke of een
willekeurig als aoodiaawig aangenomen- tijd in
andere gemeenten tiid verschil len tusschen
ta.1 vam gemeenten onderling veroorzaakt,
zooajs blijkt .uit een door den Ned. Bond
van Horlogemakers ingesteld onderzoek,
waarvan:, de resultaten in het adres worde#»
medegedeeld.
Helslot vu li lr.ct. adres luidt als volgt:
„Adressant, zich vleiende. da.t door het oijv-
sommen van. (vorenstaande) gegevens, re
denen genoeg zijln aangevoerd om aan, te
t-oonen, dat de aau gemeentebesturen over
gelaten: vrijheid om de tijdebepaiiing in. de
aam hunne zorgen toevertrouwde gemeente,
geheel naar ogen inzicht te regelen, toitr
groote verwarring aanleiding geeft en daar
door onhoudbaar miag genoemd worden, ver
zoekt Uwe Excellentie daarom zoodanige
maatregelen Lm het leven te roepen, dia! wet-
lelijk zal worden vastgestelkl eene uniforme
voor geheel Nederland dienende tijdsbepa
ling, -ge'jdewte' zoowel in liet .bmrgesrl ijko
loven, als bij de middelen van verveer em
in alle takken vain dfienst van Rijks-, pro
vincie- of gemeentewege, hot. geheel aan Uwe
'Excellentie overlatende, naar weiken tijd be
doelde uniforme tijdsbepalliug zou moeten
gerekend .worde®.
Aloobt ,tot invoering van. bedoelde voor
geheel Nederland geldende uniforme tijds
bepaling worden overgegaan^ d-am is, em- ziel fa
afgescheiden daarvan, het hoogst wensch-e-
Jijk. dat besloten wordt .tot vermeerdering
der tijdseinen, die, afkomstig vami 's Rijks
Sterrenwacht te Leiden, em uitgaande vam
de „Verificatie van 's Rijksnoee-instrumen
tal!.aldaar, thans 2 malen per week wor
den overgebracht mtdutitend naar Amster
dam. 's Gravenhage, Rotterdam, Willems
oord. Heikvoetsluis en Vlis^mgear, eu zoo-
doeoda badioeUde tijdseimen, voortaan ook
naar andere gemeenjt.en te doem overbrenr
gon, all ware liet' naar die gemeenten, welke
ouidea- de -le, 2e, 3e -en 4e klasse der tele
graafdienst va-Hem.
Wel worden reods in dien morgen vam eiken
dag tijdseinen van uit Amsterdam miaar alle
Rijkstelegraaf ka ntoren gezonden, maar eeuia
nauwkeurige vergelijking tusschen het. «or-
tmiaail uurwerk te- Amsterdam, waaraan deae
laatste Jijkfeeiinen. woiden ontleend en ue
'tijdseinen van uit, Leiden, heeft aau het
licht gehradht, dat genaamd normaal uur
werk; onbetrouwbaar is en, vmak zeer ui tee n-
ioopende versohillen. aatnduidt.
Dia! tot alitbrioiding dieu- tijdseinen van
'uit Leiden geon /ernstig bezwaar bestaat,
VJeeik den Noderlaridsdlien Bond van Hor-
llogemakers" reads iu November 1900, toe»
'deze. op eon deabotreffend adi-Ca; van den
directeur-generaail der pc-tcrijien en telegra
phie o. m. ten antwoord ontving, dat dit
„uitvoerbaar zon jzijm. als de belanghebben
den zioh er tce verbinden, om dc kosten van
'eone daartoe vcroischtc a-fzonlderlijke tech-
nl'ödhia inrichitiimgi voor hunne rekening te
hemen."
En daar nu het verstrekken van tijdseinen
ten algemeen belang is, -vertrouwt adressant,
dat Uwe Excel len tl: e bereid zal gevonden
worden om. de kosten vam bovenbedoelde
techniwho inriohibingm .voor rekening van
het Rijk te doem aanbrengen.
De eerste .tooneelvoorstelling ten be
hoeve van de maatschappij Apollo, dit jaar,
24 dezer, in den Stadsschouwburg te Am
sterdam te geven, belooft volgens een bericht
in de N. 11. Ct„ iets beters dan gewoonlijk
het, geval is. Opgevoerd wordt namelijk
Monua Vaona, met medewerking van me
vrouw TartaudKlein en de heeren Broud-
geest, Roijaards, De Vos en Chrispijn
Ter gehgenheid van de wereldtentoon
stelling. in 1905 te Luik te honden, zal ook
een onder-tentoonstelling van oude kunst, iu
het land van Luiik plaats hebben. Tot leden
der commissie ad hoe zijm o. a. door de Bel
gische regecring benoemd de heeren mr Ber
gers, -president der rechtbank, A. Flameut,
rijksarchivaris. Ramakers, kapelaan, allen te
Maastricht, en graaf Dó Geloes, burgemees
ter te Ei jaden.
Vreemdelingen-studenten
in Du i t s c h 1 a n d'. Men schrijft uit Han
nover aan het Handelsblad
„In April reeds zijn nieuwe bepalingen om
trent de examens verschenen, welke de
eischen iets verzwaren en o. a. de her-examens
afschaffen, terwijl een groepen stelsel inge
voerd werd. Hierbij werd tevens gemeld, dat
eerlang een regeling zou komen voor uitlan-
dei9, terwijl voorloopig het examengeld voor
hen sterk verzwaard werd )le examen 120 Ar.
2c 240 AL). Nu verschijnt iu September eene
aanschrijving, dat nieuw ingeschrevenen
voorloopig geen examen mogen doen, totdat
een aanvullingswet verschijnt, waarbij gere
geld wordt welke buitenlandsche middelbare
scholen recht zullen geven op hoogere! studie
in Pruisen. Dó rictor te Hannover liet zich
uit, dat- de Iloll. H. B. S. met 5-j. cursus
zeker daaronder zou vallen en deze maatre
gelen niet speciaal tegen Hollanders zijn,
daar deze dikwijls beter onderlegd zijn dan
dc Dnitschers zelf. maar voornamelijk tegen
Bulgaren eu Skandinaviërs.
Dc N. Ct. deelt nog het volgende
mede uit een tc 's Gravenhage ontvangen
brief van een Ncdcrlandsche student na.n de
Technische Hochscluile te Aken
..Vermoedelijk' zult gij rends in kennis ge
steld zijn van het noodlottige besluit dei-
Pruisische regeering, om de Nederlandsche
studenten uit te riuiten, niet alleen in de
- ifni'xiiLat' - r< n11"#
toekomst, maai- reeds dadelijk, zonder eeuige
overgangsbepaling, die hen in staat ha<f ge
steld hun examens af te leggen. Ik zeg nood-,
lottig, omdat dit besluit voor veler oneer
betcekent een gebroken carrière, aangezien
niet alle ouders in staat zijn nogmaals 4 a 5
jaren die studie te bekostigen
Het- besluit van de heeren te Bellijn heeft
hier onder de professoren een zeer slechten
indruk gemaakt. Zij keureu het vooral ten-
sterkste af, dat men aan het besluit terug
werkende kracht heeft gegeven.
Aan de jougelui, wien dit draconische be
sluit treft, is dan ook aangeraden om door
tusschen komst van hun eigen laiulsregeèring
in dezen redres te verkrijgeu."
Op de Binnenplaats bij, de vergader
zaal der Tweede Kamer te 'S Gravenhage,
is aangebracht een langs een electrischen freg
te regelen toestel tot toe- en afvoer van lucht
in de zaaJ. Bij een proefneming in de afge-
logpen week, beantwoordde deze inrichting
geheel aan de gee tel de verwachting
De fundamenten der oude
Beurs. Heden ochtend is men begonnen
met de fundamenten van de oude Beurg te
Amsterdam, door middel van dynamiet los
te werken. Deze operatie wordt uitgevoerd
door 4 geniesoldaten, onder leiding van een
officier en een sergeant.
Tram Rotter da mD' e l f a h a-
v e u Dc stoomt i am RotterdamDelfshaven
Schiedam is gisteren voor het traject Rot
terdamDelfshaven door een paardóntram
vervangen met een dieii9t om de vijf minu
ten, terwijl aan het eindpunt van de paar
dentram te Delfshaven de. stoomtram omi de
1Ü minuten rijdt naar Schiedam ïnsted» van
vroeger omi de 20 minuten.
Door het opheffen van de stoomtram op
de druk bevolkte buurt van Oldenbarnèveld-
straatNieuwe Binnenweg is thans na lang
proteiteeren en manifesteereu door de bur
gerij, aan haar wensch door de directie der
R. T. Af. voldaan.
De veiligheid van het verkeer is er zeer
mede gebaat, terwijl bove-ndien de Schiedam
mers thans om dc 10 minuten naar Rotter
dam kunnen.
Uit Twente wordt geschreven
Het jaar 1903 zal den Twentachen boer
hengen. Voor de derde maal tocb staan on
derscheiden landerijen en wegen blank; vele
boerderijen zijn geheel door het water inge
sloten. Aai-dappelen, wortelen en andere
veldvruchten verrotten in het water. De. Al-
ruelosohe Aa is op vele punten buiten hare
oevers getreden; 't water stond Maandagmor
gen te Almelo te ac'ht uur op 1.74 AL boven
A. 1'., een hoogte, die het dit jaar nog niet
bereikte.
Het Afarktplein sloot gedeeltelijk en li£t
Markt geheel onder water. Het zoogenaamde
Scherm wordt bewaaktbreekt dit door, dan
zal men nog meer last van het water onder
vinden.
Alen hoopt, dat met behulp eener rijkssub
sidie de verbetering der Almelosche watei-en
in 1904 haar beslag zal'krijgen en daarmede
aan den overlast van het water voor een
groot gedeelte een einde zal worden gemaakt.
Dezer dagen bevatte een te Amater-
daan verschijnend dagblaid het bericht, dat
een der verpleegsters aam/ liet Bmnengasthutis
aldaar, dlie wegetm gewetensbezwaren geWei-
geixl zou hebben zioh aan eene revactimatie
t.e onderwerpen, deswege ontslagen werd.
Van officieèle zijde wcirclt thams medege.-
deeld, dat er geen verpleegster ontslagen is,
nboh omn deze, noclh. om andere reldeneu...
Uit B o r n e. Gisteren morgen wérd iu
alle afdeelingen der fabriek de arbeid weer
hervat, behalve, in de weverij. Die wevers zijn
eerst tegen gisteren middag opgeroepen om
voor zoover alles gereed is. weer aan hunne
getouwen te gaan.
Heden is het kermis, er wordt echter in
tegenstelling met andere jaren, wanneer de
fabriek des middag* sbop gezet werd, dit
maal den gansehen dag doorgewerkt
D e k e 11 n e r s s t a, k i n g g e i n-
digd. De kt-illners van het café-restaurant
„D: Kroon" te Haarlem zijn Maandagmor
gen weder teruggen omenzonder dat van
hen geèiacht werd1 het zanl-regleinent te oh-
dertcekenen.
D e m a 1 v e r s a t i n. In vei-band met
de bekende malversatiën aam het departe
ment van Oorlog en de daarop gevolgde ar
restatie van een hoofdambtenaar, verdient
het volgende de aandacht, schrijft „Dó Re
sidentiebode"
Bij de eerste af deeding der Begrooting,
Kosten van het Departement, is onder ar
tikel f» f 27,000 uitgetrokken.
De Alemorie van Toelichting verklaart dit
bedrag woordelijk aldus
„Bureel- en lokaalbehoeften, enz.Voor
dit onderwerp wordt een bedrag van f 27,000,
dat is f 8000 meer uitgetrokken
dan voor 1903 is toegestaan, en zulks in ver
band met de uitbreiding van localiteit ten
gevolge van het in gebruik nemen, van het
huis op het Spui no. 75, en in> verband' met
de omstandigheden, dat sedert jaren
het uitgetrokken bedrag onvol
doende is gebleken en met be
trek k e 1 ij k a a n z i e n 1 ij k e bedra
gen, door omschrijving uit het
artikel voor onvoorziene uitga
ven aangewezen, is moeten wor
den a a li. ge v u 1 d."
Coin ine Uit aar o verbed ig
Alleen de opmerkiug, dat de in bovenstaan
de aanhaling gespatieerde woorden in de M.
van T. in romein - dat wil zeggen gewone
letter voorkomen.
Beleed ig-ng van den Du.it-
ac'hen Keizer. Het Openbare Ministerie
bij de Haagsche rechtbank vorderde gisteren
één maand gevangenisstraf tegen den be
kenden colporteur Kloosterman, ter zake van
beleexliging vam deu Duitsoheu Keizer, door
op eet# meeting van deu Bond) van Ma laaien*
eu Oibd-JVlilliaiens to s GravenJliage,- de ge>
•beurteinden, van Oh.na van de laatste jaren
beprekende, te zeggen dat toen eenige jaren
geleden m Okina vele zendelingen werden
