BINNENLAND.
dringt aan op volledige verstandhouding tUB-
schcu de geestelijke en burgerlijke overheid,
welke heiden door God zijn ingesteld, en ver.
klaart, dat hij de voorrechten zal verdedi
gen, waarvan het Pausdom do hoeder is. De
tegenwoordige tijden zijn moeilijk. Men legt.
don bijl aan de wortelen der kerk; men oait
kent alle goddelijke tuaschenkomst.
Verder wordt in deze encycliek de taak
van de bisschoppen uiteengezet in het maat
schappelijke werk ten bate van de nederigen
van stand.
Spanje.
Dte Koning keerde Zaterdag naar Ma
drid terug. Hij wortl aan hot station door
de Koninklijke familie, do ministère, de over
heden alsmede door verscheidene senatoren
'li afgevaardigden ontvangen. Do minister
president weuschto hora in naam van het
ministerie geluk mot de eervolle onderschei
ding door den Keizer, die hem tot admiraal
ii la suite der Duitsche vloot benoemd heeft.
IX» Koning dankte en liet zich zeer bevre
digd over do ontmoeting uit.
In antwoord aan Montero Rios verklaarde
de minister van buitenlandsche zaken in den
.Senaat, dat tussehen de regeeringen te Pa
rijs en te Londen de onderhandelingen over
een tractaat betreffende Marokko voortdu
ren. Men zal echter eveneens met Spanje
tene overeenkomst sluiten, op voor onze be
langen gunstige voorwaarden.
De minister gaf de verzekering, dat Frank
rijk en Engeland volstrekt geen afspraak
zullen sluiten, die tegen de belangen van
Spanje zou ingaan.
De republikein Labra zal morgen de regco
ring over de Marokkaansche quaeetie inter-
pelleeren.
Rusland.
Onder diegenen, die te Petersburg op de
lijsten geteekend hebben, tot aanbouw van
nieuwe Russische oorlogsschepen, behoort,
de Korea an so he gezant. Eerst heeft
het publick opgekeken over zijn vrijgevig
heid, in aanmerking genomen do hartelijke
betrekkingen tussehen Japan en Korea. Maar
zijn houding is tihans opgehelderd. Reeds
oenigen tijd was de gezant door rijn regee-
riug vergeten. Hij kreeg geen geld meer,
kon zijne rekeningen niet betalen en wend-
do zich om hulp tot zijne collega's van het
diplomatioko corps. Het Russische ministerie
van buitenlandsohe zaken stelde echter da
delijk, toen zij van de penurie van den diplo-
maat hoorde, ruimo fondsen te zijner be
schikking. Uit dankbaarheid heeft nu de
arme gezant van dat geld zijn penningske
geofferd.
Turkije.
Uit Konstantinopcl wordt beriaht: De
Oostenrijksche en Russische ambassades ach
ten liet antwoord van de Porie op dc nota
betreffende de toevoeging van vreemde offi
cie ren in de Macedonische gendarmerie on
voldoende. i venzoo het disciplinair gezag
van generaal de Giorgis en zijn adjuncten.
Volgons te Sofia ontvangen particuliere
berichten zijn in de laatste dagen verschei
dene vluchtelingen in het vilajet Adrianopel
teruggekeerd, waar zij door autoriteiten
vriendelijk ontvangen werden.
De oorlog in Oost-Azië.
Over den oorlog zijn do volgende beriah-
tcu ontvangen
Sëoel, 21 Maart (Times). Er is geen ge
vecht geweest sedert dat, waarover een dag
of tien geleden werd bericht en waarbij oen
Japanner sneuvelde. Do Russen trekken zich
langzaam terug. Men gelooft, dat zij niet
meer dan 1500 man ten zuiden van de Yaloo
hebben D.e kalmte, waarmee de Japanners
vooruitgaan, duidt aan, dat in do allernaaste
toekomst goen enkel ernstig gevecht te ver
wachten ia.
Sjanghai, 21 Maart. (Chronicle). Volgens
ceu bericht uit Nioetsjwang zijn de Japan
ners den Tahungpau doorgetrokken. Men ver
zekert, dat er schermutselingen hebben
plaats gehad. De Japannors hebben nu den
weg vrij, om op te rukken naar den Motien-
pas, waar eene sterke Russische strijd
macht is.
Verscheidene treinen vol Russische gewon
den zijn Tashchiao gepasseerd op weg naar
Liaoyang.
Zes stukken oelogeringsgeechut zijn te
.\ioctsjwang aangekomen vau de forten van
Port Arthur. Men verwacht er nog een aan
tal moer.
Tokio, 22 Maart. (Telegraph). Een blad
brengt hier het bericht, dat een Japan9clio
divisie den 19en is geland op bet schiereiland
IJaotong on de Russische troepen achter
Port Arthur aanviel. Tegelijk bombardeerde
de vloot do stad en de haven. Het gevecht
begon om 6 uur in den avond van den 19en
en werd voortgezet tot den 20en om tien uur
's morgens. Zestien schepen namen deel aan
dezen aanval, waarvan do uitkomst, naar
men zegt, de bezetting van Port Arthur
door de Japanners was. Bijiondcrliedcn ont
broken.
Dit bericht is niet bevestigd, maar men
verwachtte oen nieuwen aanval op Port Ar
thur rints eenige dagen.
Men verzekert, dat een hevig geveaht. heeft
plaats gehad bij Ciiyong-syong, waarin de
Russen 600 dooden en gewonden zouden heb
ben.
Uit Nioetsjwang wordt bericht, dat daar
vier kauonneu van 4 duims kaliber en twee
regimenten koazkken per spoor zijn aange
komen. De werkzaamheden aan do verster
kingen aan de rivier worden dag en nacht
voort gcceot.
Bennet Burleigh seink uit Sëoel aan de
Doily Telegraph, dat de Koreaansche rogce-
ring de plaatselijke overheidspersonen last
heeft gegeven, deu doortocht van Japanaoho
troepen te vergemakkelijken, dc wegen to
'horstellen en in bet algemeen de troepen
van den Mikado behulpzaam te zijn.
Te Pingjang blijft bet bitter koud. Er is
opnieuw veel sneeuw gevallen.
Dc correspondent van de Time», die
bij do Japanschc vloot is, bericht via
Wc ïhai wei van den 20enDo forten
van Wladiwostok waren niet in staat
to antwoorden op het bombardement van
den 7eu dezer door de schrandere opstelling
van de Japansche vleet, cfkdhoon de laatste
binnen het bereik der kanonnen was. Het
eenige doel van de operation was den vijand
te kwellen en de kruisers te nopen de haven
te verlaten.
De oor respondent, de gevechten van
do torpedoveruielere van den 12en,
13en en 14eu dezer beschrijvende, zegt
dat de nederlaag van de Russen te
wijten is aan het betere schieten van de Ja
panners in verband met het feit, dat de
meeste Russische torpedojagers gewapend
zijn met driepondera en de Japansche met
zespouders. De eerste u doorboren wel den
romp, maar brengen minder schade toe aan
sohi.p en bemanning, omdat zij eene gerin
gere springende lading hebben.
In het tweede van de drie gevechten, toen
twee Russische torpedojagers waren afge
sneden door de Japansche divisie, vochten
de Russen met wanhopigeu moed. Een van
de Russische commandanten werd spoedig
gedood in het gevocht. De luitenant, die hem
verving, viel eveneens de beide beenen wer
den hem afgeschoten. Het commando ging
daarna over op den tweeden luitenant, die
aan 't roer ging, toen de stuurman werd ge
dood; hij zelf werd eveneens gedood.
Deze torpedojager werd genomen door de
Japanners. De officier, die aan boord ging,
zeide, dat hij nooit een verschrikkelijker
too nee 1 had gezien. Van de bemanning la
gen er dertig, vr* gelijk verminkt door gra
naatscherven, op het dek. Toen de Japan
ners naderden, sprongen twee stokers in zee,
twee matrozen sloten zich op in een hut
en weigerden te voorschijn te komen; zij
verdronken, toon het schip kort daarop zonk.
Slechts 4 van de 45 hebben er het leven
afgebracht.
V olgens een telegram uit Port Arthur is
de bevolking reeds aan de beschietingen ge
woon geraakt en wordt zij door de verschij
ning van het Japansche escader aan den ge
zichtseinder niet meer verschrikt. Daar iede
re nieuwe beschieting op grooteren afstand
plaats vindt, concludeert men daaruit, dat
de kanonnen van Pbrt Arthur den Japanners
groote verliezen toebrengen. Op de landzijde
wordt Port Arthur iederen dag meer ver
sterkt. Men verwacht weer landingspogin
gen.
Volgens een bericht van admiraal Makarof
uit Port Arthur meldden zich gisteren vier
matrozen van de in den slag van 10 Maart
door de Japannera in den grond geboorde
Steregoebeji bij hem.
Uit Tokio wordt bericht: Als uitkomst
van een aantal tussehen de partijleidiers ge
houden oonferentiëu, schijnt het zeker te zijn,
dat de regeering haar voornemen tot invoe
ring van een zout-mouopolie zal prijp geven.
ZT zal in plaats daarvan eene belasting op
zijde heffen. Voorts zal de verhooging van de
grondbelasting geringer zijn dan oorspron
kelijk de bedoeling was.
In den Landdag zal morgen worden voor
gesteld eone betuiging van dank te brengen
aan de vloot.
Over die zeuding van markies Ito naar Ko
rea wordt bericht, dat markies Ito den Kei
zer van Korea eene ning van vijf millioen
en Japan's diensten als goede raadsman heeft
aangeboden.
Markies Ito ontving de orde van de Prui
men bloesem, een ouderscheiding, die ge
woonlijk alleen aian personen van vorstelijke
bloede wordt verleend.
De Japansche gezant te Seoel Hay ash i
kreeg de orde le klasse van Pai-Kuk
De Japanners hebben genera-il Allen, den
Amerikaanschen militairen attaché, te Ping-
yang verzocht, zijne reis naar de voorposten
niet verder voort te zetten
De Duitsche consul te Nioetsjwang»
heeft de Duitsche ingezetenen aldaar
samengeroepen om hen er op te wij
zen dat als zij te Nioetsjwang bleven, dit
geheel was voor bun eigen risico. Als zij
verliezen leden dan zou het zeer twijfelach
tig zijn of die zouden worden vergoed. In
dien Rusland de nederlaag leed, zou eene
vergoeding voor geleden verliezen, indien zij
al mogelijk ware, mocht toch eerst na langen
tijd kunnen worden verkregen. Gemakkelijker
zou het zijn om vergoeding te krijgen, als
Japan de nederlaag mocht lijden.
Allerlei
vLabori berichtte der parlementaire
Hurnbertoommissi c, dat T h r s e niets meer
to vertellen heeft; zr: verzoekt met rust te
worden gelaten.
•vFaillissement van den ka-
toen koning Sully. Op dc katoenbeurs
te New-Yorik werd Zaterdag het faillissement,
bekend van den bekenden katoen-speculant
Sully. De heer Sullv, van de firma Daniël
J. Sully en Co., is in de twee laatste jaren
op de katoenmarkt onbeperkt heer en mees
ter geweest, en, sinds de beruchte operaties
in tarwe, van Leiter, heeft niemand ooit
durven speculeercn als hij.
De staking van betalingen heeft op de
katoenmarkt eene paniek verwekt, de tarwe-
markt verpletterd on de fondsenmarkt naar
omlaag doen tuimelen.
Op de katoenbeurs was het- alsof eene al-
geineene razernij de meuschen had aangegre
pen. De vloer was bedekt met stukken vau
kleedingstuikken en gebroken stoelen. Sully
zelf had zich iu zijn kabinet, achter slot
en grendel, opgesloten.
Do koereen daalden, te midden eener on
beschrijfelijke opschudding en makelaars
hadden niet eens den tijd al de verkoopor
ders te boeken.
Men weet- niet in boeverre Sully verbin
tenissen heeft, maar 't zal wel millioenen be-
loopeu.
Een beursman schat althans, dat Sully in
de laatste tien dagen 5 millioen dollars ver
loren heeft.
Ook op die markt van New-Orleans is een
pauidk geweest, ten gevolge van Sully's fail
lissement.
Voor eenige maanden ztide men, dat Sully
fabelachtige winsten maakte, dodh toen men
later hoorde dat hij tegelijkertijd speculeer
de in fondsen, katoen, tarwe en koffie, was
men het er vrijwel over eens, dat hij te
veel paarden te gelijk bereed om niet te
vallen.
vUit Part Said wordt een geval van
pest gemeld.
Van de pest te Johannesburg wordt nader
beriaht: Dertig gevallen van pest zijn. voor
gekomen in do Indische wijk alhier. Aaht pa
tiënten zijn in het hospitaal, twee verdach
ten zijn iu observatie. In alle gevallen zijn
de patiënten Aziaten- Er is oen cordon politie
getrokken rondom die wijk.
De Staatscourant van Dinsdag 22
Maart 1904 bevat de volgende Koninklijke
Besluiten
benoemd tot schoolopziener in het arron
dissement Assen, met gelijktijdige toekenning
van eervol ontslag als arr.-schoolopziener te
Borger, J. G. Spandaw te Assen
benoemd tot schoolopziener in het arr.-
Borger P. Wiehnga to H oog e veen
benoemd tot burgemeester van Loosdrecht.
F. C. H. Roij-aards;
benoemd tot leeraax in de waterbouw
kunde aan de Kon. Mil. Academie M. B. N.
Bolderman, tijdeliik adjunct-ingenieur bij
's Rijks-waterstaat, bij de werken ter verbete
ring van de Vecht
benoemd bij den Raad van Toezicht op de
Spoorwegdiensten tot commios de adjunct
commies J. C. Joosten;
tot 2e klerk T. W. Gorter en J. A. A. van
den Bergk;
tot bodo de assistent-bode M. C. Oostdam
benoemd
tot burgemeester der gemeente Moordrecht
A. C Snel
tot burgemeester der gemeerte Linne J. H.
Meuwiesen, secretaris dier gemeente
Door verschillende omstandigheden
wordt, de komst van het hof ten paleize Het
Loo niet in April verwacht, aooals eerst ge
meld.
O. M. de Koningin had gisteren aan
het diner de volgende genoodigdeujhr. uir.
Van Swinderen, vice-president van den Raad
van State; jhr. Van der Wijck, oud-giouver-
neur-generaal van Ned.-Indië en mevrouw;
gop. vice-admiraal jhr. Röell en mevrouw,
jhr. Van der Staal, particulier secretaris van
H. M., baron Van Weideren Rengiers, kamer
heer i. b. d., cn mevrouw; kolonel jhr. Baud,
commandant der dd. schutterij te 'sGraVen-
hage; kolonel jhr. Van der Goes, comman
dant van het regiment grenadiers en jagers;
kapitein graaf Dumonoeau, adjudant; le
luit. jhr Van Reygersberg Versluys, ordon-
nauce-officierjhr. mr. dr. H. A. van Kar-
nebcek, kamerheer van H. M., en mevrouw.
H.H. M.M. de Koninginnen en Z. K.
H. de Prins woonden gisterenavond met den
Hertog en de Hertogin van Mecklenburg en
de Vorstinnen van Bentheim den liederen-
avond van Joh. dr. Messchaert en Julius
Röntgen iu Diligentia bij.
H.H. K.K. H.H. Hertogin Marie An
toinette en Hertog Paul van Mecklenburg
begaven zic/h gisterenmiddag per rijtuig, be
geleid door Hr. Ms. adjudant, luit. ter zee
le kl. jhr. Van Geen naar Delft tot bezich
tiging der fabriek van Hooft en Labouchere;
van de Nieuwe Kerk en de praalgraven der
Oranjes, zoomede van de Oude Kerk met het
graf van admiraal 'irotmp.
Zondag heeft H. M. de Koningin-
Moeder met Haar logés, de jonge Vorstin
nen van Bentheim, het middagmaal gebruikt
bij H. M. de Koningin.
Dinsdagdineerden H. M. de Ko
ningin en de Prins met Hunne drie logeer
gasten bijl H. M. de Koningin-Moeder.
H. M. de Koningin-Moeder bracht gis
terenmiddag met de beide Vorstinnen van
Bentheim een bezoek aan de gevangenpoort
te 'b Gravenhage. H. M. verwijlde gedurende
den rondgang van de Vorstinnetjes, in het
beneden gedeelte van het gebouw.
Prins Ei tel Fritz vau Pruisen, die Zon
dagavond te Amsterdam deu Stadsschouw
burg bezocht, vertrok gisteren avond weer
naar Bonn.
Prins Hendrik Reuss, die gisteren een
bezoek bracht aam de marine-etablissementen
te Den Helder, begaf zidli heden naar Am
sterdam,
De directeur en commandant der marine
te Nieuwediep bood gisteren Prins Hendrink
van Reuss bij zijn bezoek aan de marinewerf
aldaar, een diner aan.
Prins Hendrik Reuss zal niet vóór
a. a Donderdag naar Duitsohland terugkee-
ren.
Het protest van den Japan-
s ch en gezant. Het bij. den Permanenten
Raad van beheer van het Arbitragehof (die
tegen 30 Maart bijeenkomt om rekening en
verantwoording te hooren afleggen over het
verloopen dienstjaar) ingekomen bekende pro
test van den Japanschen gezant tegen de toe
spraak van Möerawieff, zal voor kennisgeving
aangenomen en daarna als een afgedane zaak
beschouwd worden.
De minister van financiën maakt be
kend, dat op 19 Maart j.l. bij de betaalmees
ters in kas was f 2.545.209.12$, en dat op
denzelfden dag door de Nederlandsche Bank,
ingevolge art. llbis van haar octrooi, aan
'a lands kas een voorschot was verstrekt ten
bedrage van f 317.682.62$.
De verkiezing te Eist. Voor
het geval een nieuwe verkiezing noodzake
lijk mocht worden, wat wel te verwachten
is, heeft de heer Pyttereen, cue de candidaat
der liberalen was, verzocht niet voor een
nieuwe candidatuur in aanmerking te komen.
Men meldt uit 's Gravenhage
Er bestaat veel kans op samenwerking tus
sehen de liberale fractiën voor do a. s. Sta
tenverkiezing in Den Haag. Als candidaten
worden reeds genoemd de Tweede Kamer
leden Roöll en Pynacker Hordijk H M de
Vries, oud-Statenlidhet raadslid Van der
Toorn; mr. A. van Gi»m en mr. J. Limburg.
B. en W. van 's Gravenhage hebben,
na overeenstemming met den Raad van be
heer der Haagse he Tramwegmaatschappij,
den raad voorstellen gedaan in zake de train-
exploitatie in de residentie.
Aan de H. T. Mij. wordt vergunning ver
leend tot exploitatie van een 12-tal lijnen,
voor het gebruik waarvan zij aan de ge
meente eeu jaarlijksche huur betaalt, aan
vangende in 1907 met 3.5 over het saldo
der bouw-rekening en opklimmende tot
8.15 in 1926, liet jaar waarin de vergun
ning tot exploitatie eindigt.
Tijdens den duur der veigunndug wordt
aan anderen geen recht tot aanleggen of eac-
ploiteeren van tramlijnen gegeven.
Gereden zal worden langs bovengrondsche
electrisohe ge leiddraden on op dubbel spoor.
Voor de stadslinnen zal het minimum aantal
ritten 150 zijn, voor de Sdhetveningsche
170.
Het tramiwegnet zal worden verdeeld iu
twee zones. Binnen iedere zone betaalt men
als maocimum voor een rit zonder overstap
pen 7\ cent, voor een „overstapje' 10 cent.
Voor een rit door de bedde zones zonder over
stappen is het tarief 12i cent. Op do lijn
Den Haag'Delft gelden andere tarieven.
Voor schoolgaande kinderen, arbeiders en
arbeidsters zullen goedkoope abonnements
kaarten uitgegeven worden, terwijl ootk te
gen verlaagd tarief couponboekjes worden
ingevoerd.
Bijl het eindigen of verwallen der vergun-
ning beeft do gemeente het recht het roe
rend en onroerend goed der maatschappij
over te nemen.
Ook voor die arbeids- en rusttijden voor
het personeel zijn voorwaarden vastgesteld.
Voor uitkoering bij ziekte zal een onder
steuningskas worden gevormd. Om het per
soneel een pensioen te verzekeren, zal do
Mijl een jaarlijlksche bijdrage gewen van 3
in de eerste 6 jaren en daarna van 5 van
het gezamenlijk loon van het personeel.
Blijkens bij, het departement van ma
rine ontvangen bericht is Hr. Ms. instruc
tieschip Nautilus, onder bevel van den kapi
tein-luitenant ter zee R. O. J. Verschoor, 20
dezer te ïïellevoeitfiluit binnengevallen.
Dr. Leyds is naar men verneemt
uitgenoodigd om een bezoek te brengen aan
de presidenten Steijn en Kruger en zal in
den loop der volgende week op reis gaan.
De gezondheidstoestand van prof. Molen-
graaff ia zeer goed en hij zal dan ook bin
nen kort naar Johannesburg terugkeerea.
(Z.A.P.)
De nieuiW-benoemde raadsheer in den
Hoogen Raad, mr. Hanlo, was gisteren als
toehoorder in de zitting van dat college.
Z.E.H.A. zal, naar men verneemt, Zaterdag
a. s. door de Koningin worden beëedigd.
Bij beschikking van den minister van
marine, is de heer J. Stooker met ingang van
1 April a.s. benoemd tot klerk bij 's Rijks
werven en werkzaam gesteld bij 's Rijks werf
te Willemsoord.
Onderwiijzers voor Indië. Ter
beschikking van den gouverneur-generaal
van Nederlandsdh-Indië kunnen worden ge
steld eenige onderwijzers, om te worden be
noemd tot onderwijzer der 3de klasse bij het
openbaar Europeesch lager onderwijs daar te
lande.
De hoofdakte is een vereisdhte, terwijl
andere aikten, allereerst die voor de Fran-
scJhe taal, tot aanbeveling strekken.
Nadere bijzonderheden bevat de Staatscou
rant No. 68.
De toestand van den burgemeester der
residentie baron Van Harinxma thoe Sloo-
ten blijft zorgelijk, doch de ziekteverschijn
selen Waren gisterenavond 9 uur iets gunsti
ger.
In tegenwoordigheid van een zeer groot
aantal opper-, hoofd- en verdere officieren
van onderscheidene wapens en van vele on
der-officieren en minderen van het regiment
waarover kolonel Van Hoogenhuyzen bevel
voerde, werd gisterenmiddag op Oud-Eik-eu-
Duinen 't stoffelijk overschot van dezen be
treurden commandant van het 2e regiment-
vefldi-artillerie grafwaarts geleid onder dei
treurmuziek van het regime nts-muziekkorps.
Aan de groeve werden door generaal van
Ermel Soherer en door overste Van Ravena-
waay woorden van groote waardeering en
hulde gewijd aan de nagedachtenis van den
overledene.
Zaterdagmiddag heeft in de Senaate
kamer der Rijksuniversiteit te Groningen
eene treffende plechtigheid plaats gehad:
eene hulde aan de nagedachtenis van wijlen
prof. mr. N. K. F. Land, 20 Maart 1903
overleden, in leven hoogleeraar, eerst in het
burgerlijk recht, later in het Romeinsche
recht aan genoemde universiteit. Eene oom
missie, bestaande uit de heeren mr. M. Po
lak, mr. J. M. A. Roelants, mr. P. A. Rut
gers van der Loeff en dra. P. G. Bos, bood
namens de vroegere leerlingen van wijlen
prof. Land diens portret den academischen
senaat aan ter plaasing in de portretjteyn-
galeriji. Mr. Polak hield daarbij eene toe
spraak. Het geschenk werd namens den aca
demischen senaat aanvaard door den rector-
maguificus prof. dr. Boissevain. (N.R.Ct.)
Beets-T entoonstelling.
Als hulde aan de nagedachtenis van Nioo-
laas Beets, den altijfd even populairen schrij
ver der „Camera Obscura", den geliefden
dichter en leeraar, wiens stichtelijke leotuur
hem in veler harten eene eereplaats heeft
verzekerd, is thans te 's Gravenhage in
„Pulchri Studio'" op initiatief eener com
missie, waarvan de vriend eu vereerder van
Beets, dr. Johs. Dyserinok de ziel was, eene
tentoonstelling georganiseerd van al het
proza- en dichtwerk van Beets, en ailes wat
op zijn persoon betrekking heeft.
Van dr. Dyserinok, die den catalogus voor
de tentoonstelling heeft samengesteld, is het
grootste gedeelte afkomstig van hetgeen hier
is bijeengebracht.
Twee groote zalen worden door de tentoon
stelling iu beslag genomen.
Oi< tafels liggen de uitgaven der Ca
mera", 25 in getal, en de ongeveer 30 ver
talingen van dit meesterwerk; brieven en
handschriften van Beets, zijn dichtwerken en
stichtelijke lectuur, de 24 dleeleu „Bcet-
siaua", verzameld door H. W. Ywema, te
Utrecht; critieken over Beets.
Aan den wand: de origineele platen van
Sierig en Roe bussen voor de Camera, eon A.
B. C -Boek, door Beets geteekend, portretten
van Beets, zijn verwanten en tijdgenooteu,
persoonlijke herinneringen aan plaatsen, die
Beets in zijn loven lief waren geworden (als
Heilo), enz.
Aan de opening van deze Nioolaaa Beets-
tentoonstelling, welke 'heden met eenig<
plechtigheid plaats vond, werd! niet weinij
luister bijgezet door de tegenwoordighei<
van H. M. de Koningin-Moeder.
Te ongeveer twaalf uur begaf de Vorstii
zich met gevolg naar Pulohri, waar H. M
aan den ingang van het gebouw werd ont
vangen door mr. Melvil baron van Lyn
den, minister van Buitenl. Zakenmr. De
Marez Oyene, minister van Waterstaat, en
jhr. Röell, lid van de Tweede Kamer, eere-
leden vau het tentoonstelli ugsoomité, zoo
mede door dr. Johs. Dyserinck, die aan d(
Koningin-Moeder door baron Van Lyndei
werd voorgesteld.
Aan den ingang van de zaal hadden d«
overige dames en heeren van het comité ziel
gesoliaard, van wie mevr. baronesse Melvi
van Lyndcn H. M. begroette en mevr. Dyse
rinck voorstelde, die aan de Koningin-Moei
der een ruiker van Maartsche viooltjes dé
lievelingsbloemen van Beete aanbood.
Toen de Koningin-Moeder had plaats ge
nomen, sprak dr. Dyserinok een kort woord-
Hij bracht Hare Majesteit den diepge^
voelden dank van het oomité voor Hare
tegenwoordigheid en heette Haar vriendelijk
welkom.
Door die tegenwoordigheid aldus
dr. Dyserinok werd het zegel gezet on
den band van vriendschnp, die steeds hoefn
'bestaan tussehen het Vorstenhuis en Nic.v!
laas Beets.
In dit verband herinnerde hij aan het
bezoek van Koningin WiïheLmina destijds
aan Utrecht, toen Zij Beets Haar portret
overhandigde, met het eigenhandig onder
schrift „Aan den oudsten vriend van ons
Huis."
Dr. Dyserinck bradht vervolgens dank
aan jhr. Röell, president-curator van de
Utreahtsohe Universiteit en aan den Senaat
voor de welwillendheid, can het door Legueij
geschilderde portret van Beets voor dezej
tentoonstelling af te staan.
Dank ook aan een der dochters en den
oudsten zoon van Beets, voor hunne tegen
woordigheid in dit uur.
Met enkele woorden gaf dr. Dyserinck daar!
na uiting aan de gedachte, die bij het organ
niseeren dezer tentoonstellig had voorgezej
ten. Wel had Beets in zijn gedicht: „Dd
laatste eer" zelf gezegd, een meusob moetj
tevreden zijn met de eer hem bij zijn leveq
gebracht, maar het Comité meende, dat meu
in deze dagen nieuwe mannen ©erende, toch1
ook de ouden niet vergeten mocht. Met op!
zet sprak hij van oude mannen, omdat het
Comité gemeend heeft „de oude Beets" te
moeten plaatsen in den kring van bloedver
wanten, vrienden en tijdgenooten, die Sprj
in de herinnering terug riep.
Deze tentoonstelling noemde Spr. een stuk
van onze geschiedenis op het gebied van
onze letterkunde en godsdienst en hij sprak
de verwachting uit, dat de werken van Beets
rijpe vruchten op het gebied der letter
kunde zouden blijp/en leven. Het geheim,
dat Beets zooiveel en zooveel schoons heeft
kunnen voortbrengen, schreef dr. Dyserinck
toe aan zijn meesterschap in het gebruik
van onze taal, die voor hem was als een
goudmijn, waaruit hij, al dieper en dieper
gravende, steeds meerdere schoonheden naar
voren bracht.
Met eene herinnering aan het woord van
Allard Pierson, die hem eens noemde „Het
Nederlandsche Geweten", schetste de Spr.
Beets als een man van karakter, ernstig, I
vriendelijk en voorkomend, nationaal in'
merg en been, edelen zoon van het Neder
landsche Volk, gehecht aan rijn vaderland,]
de historie en letteren, innig verknocht aan
het Vorstenhuis.
En Spr. eindigde met de woorden, dial
dr. Mabtihijs de Vries, op zijn 70sten ver
jaardag tot Beets spraik
„Een zegen rij-t gijf geweest, voor uw volk]
en Goddank dat rijt gij! nog heden, en dat
zult gij hlijiven, ook nadat uw taak op aarde
is afgewerkt, nog voor het late nageslacht.
Want de werken, waarmede gij' onze letter
kunde hebt verrijkt, zullen in Nederland
worden gelezen en genoten, zoolang Neder
land prijs stelt op goeden smaak, op geestigen
luim, op fijne scherts, op dichterlijke bezie
ling, op rijpe mensohenkeunis en ervaring;
op wijgheid en reinen godsdienstzin op edele I
gedachten in edele taal gedost."
Daarna werd de Koningin-Moeder aan alle
leden van het Comité voorgesteld, waarna i
H. M. met veel belangstelling door dr. Dyse
rinck rondgeleid, het ten toon gestelde be
zichtigde.
O. a. werd aan de Koningin-Moeder ge
toond een werk van Beets, genaamd „Pau-
lus", dat vertaaild in het Duitsch. werd opge
dragen aan de Erf groothertogin van Meck-
lemburg Augste.
Te ruim 1 uur verliet de Koningin-Moe
der de tentoonstelling, na geteekend te heb
ben, dat aan mevr. de wed. Beets met do
handteekeningen van alle bezoekers en be
zoeksters zal worden aangeboden.
Na het vertrek van H. M. de Koningin-
Moeder dankte mr. Dirk Beets uit Zeist, uit
naam zijner moeder, broeders en zusters in
hartelijke woorden het comité, inzonderheid
dr. Dyserinck, voor het organiseeren dezer
tentoonstelling, gewijd aan de nagedachtenis
van rij,n betreurden vader.
De opening van de tentoonstelling werd
nog bijgewoond door deai president der Eerste
Kamer, baron Schimtmelpenininck van der
Oye.
Heden middag om 2 uur werd zij voor
het publiek toegankelijk gesteld.
Binnenkort zal te 's Gravenhage do
oonstitueerende vergadering plaats hebben
van eene „Vereeniging van Jonge Liberalen"
die met de nieuwe Vrijzinnige Kiesvereni
ging 's Gravenhage zal samenwerken.
De voorjaars-vergadering van het Ned.
Luth. genootschap voor in- en uitwendige
zending, zal gehouden worden op Woensdag
13 April, des voormiddags 10 uur in het
American-ihotel te Amsterdam.
Voor Oranj e-N assauoord, De
verschillende giften en de saldo's der ver
schillende uitvoeringen voor Oranje-Nassau-
oord en het „Emmafonds" ter gelegenheid
van het jubilee van H. M. de Koningin-Moe
der te 's Gravenhage gegeven, heeft een to
taal van f26188 opgebracht, waarbij niot ge
rekend is het bedrag dat geind werd1 aan ver
kochte loten. De verloting der bijeengebrach-
