1°. 56.
3 Jaargang.
Zaterdag 27 Augustus 1904.
BUITENLAND.
FEUILLETON.
Over Kunstnaaldwerk.
DAGBLAD.
ABONNEMENTSPRIJS
Pejr.,8 iqaanden voor Amersfoortƒ1.35.
Idem franco per post- 1.75.
Afzonderlijke nummers- 0.05.
Deze Courant verschijnt Dagelijks, met uitzondering van
Zon- en Feestdagen.
Advertentiën, mededeelingen enz., gelieve men vóór 10 uur
's morgens bij de Uitgevers in te zenden.
Uitgevers: VALKHOFF Co.
Utrechtschestraat 1. Intercomm. Telephoonnummer 66.
PRIJS DER ADVERTENTIËN
f„ Ml.
0.15.
Van 1—5 regéla
Elke regel meer
Groote letters naar plaatsruimte. w»
Voor handel en bedrijf bestaan voordeelige bepalingen"tot
het herhaald adverteeren in dit Blad bij abonnement. Eene
circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag
toegezonden.
Kennisgevingen.
De Burgemeester van Amersfoort,
Gezien artikel 41 der gemeentewet,
Brengt ter kennis van do ingezetenen, dat de
Raad. dezer gemeente zal vergaderen op Dins
dag den 30. Augustus aanstaande, des namid
dags te ure.
•Amersfoort, den 25. Augustus 1904.
De Burgemeester voornoemd,
WTJUTIEltö.
Burgemeester eni Wethouders van Amers
foort brengen ter openbare kennis, dat de ver
kiezing van een lid van den Gemeenteraad in
hot 3e kiesdistrict ter voorziening in de vaca
ture, ontstaan door de ontslagname van den
heer H. J. Croockewit, wegens vertrek naar
elders, door hen is bepaald op Dinsdag, den
20. September 1904.
De stemming en herstemming, zoo noodig,
zijn bepaald op 27 September 1904 en 4 October
d. a. v.
Amersfoort, den 25. Augustus 1904.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
De Secretaris, De Burgemeester,
B. W. Th. SANDBERG. WUYTIERS.
De Burgemeester en Wethouders van Amers
foort,
Gelet op artt. 6 en 7 der Hinderwet,
Brengen ter kennis van het publiek, dat een
door W. A. Kleber, firma W. A. Uylenbroek,
ingediend verzoek, met bijlagen, om vergun
ning tot het plaatsen van eene gasmotor van 2
pk. in het perceel alhier, gelegen aan de Kamp
straat ino. 42, bij het kadaster bekend onder
sectie E., no. 1298, op de Secretarie der ge
meente ter visie ligt., en dat op Donderdag den
8. September aanstaande, des voormiddags te
half elf uren, gelegenheid ten Raadhuize wordt
gegeven om, ten overstaan van het Gemeente
bestuur of van een of meer zijner leden, bezwa
ren tegen het oprichten van de inrichting in
te brengen.
Amersfoort, den 25. Augustus 1904.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
De Secretaris. De Burgemeester.
B. W. Th. SANDBERG. WUYTIERS.
De Burgemeester en Wethouders van Amers
foort,
Gelet op artt. 6 en 7 der Hinderwet,
Brengen ter kennis van het publiek, dat een
door J. G. A. Meeuwsen ingediend verzoek,
met bijlagen, om vergunning tot het plaatsen
van eene stoomketel in het perceel alhier, ge
legen aan de KL Naclrtegalsteeg no. 29. bij
het 'kadaster bekend onder sectie B.. no. 2489.
op de Secretarie der gemeente ter visie ligt, en
dat op Donderdag den 8. September aanstaande,
des.voormiddags te half elf uren, gelegenheid
ten Raadhuize wordt gegeven om, ten over
staan van het Gemeentebestuur of van een of
meer zijner leden, bezwaren tegen het oprich
ten van de inrichting imi te brengen.
Amersfoort, den 25. Augustus 1904.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
De Secretaris, De Burgemeester,
B. W. Th. SANDBERG. WUYTEBRS.
De Burgemeester en Wethouders van Amers
foort,
Gelet op artt. 6 en 7 der Hinderwet,
Brengen ter kennis van het publiek, dat een
door P. Nefkens ingediend verzoek, met bijla
gen, om vergunning tot het oprichten van eene
smidse en bewaarplaats van benzine in het per
ceel, gelegen aan den 'Arnhemschenweg, bij het
kadaster bekend' onder sectie B.no. 2050, op
de Secretarie der gemeente ter visie ligt, en dat
op Donderdag den 8. September aanstaande,
des voormiddags te half elf uren, gelegenheid
ten Raadhuize wordt gegeven om, ten overstaan
van het Gemeentebestuur of van een of meer
zijner leden, bezwaren tegen het oprichten van
de inrichting in te brengen.
Amersfoort, den 25. Augustus 1904.
Burgemeester en Wethouders voornoemd
De Secretaris, 'De Burgemeester,
B. W. Th. SANDBERG. WUYTIERS.
Politiek Overzicbt
De Duitoche rijksdag en de nieuwe
handelsverdragen.
Toen de Duitsche rijksdag in het begin
van Juni naar huis ging, werd de 29o
November genoemd als de datum waarop hij
weer zou bijeenkomen. Maar de voorzitter
wees er in de laatste zitting uitdrukkelijk op,
dat hiermede niet was uitgesloten, dat de
rijksdag op een vroegeren datum weder door
de regeering zou worden bijeengeroepen,
wanneer er zaken in staat van wijzen waren,
welker spoedig afdoening gewenscht was. De
president zelf heeft als zulke zaken de han
delsverdragen genoemd. Het is dus geen bij
zondere verrassing, wanneer er thans ge
ruchten opkomen, dat het waarschijnlijk is,
dat de rijksdag vroeger zal bijeenkomen om
de handelsverdragen af te doen. Om zake
lijke redenen en ook met bet oog op de in
deeling van den parlementairen arbeid, kan
het voor de rijksregeering gewenscht zijn, de
behandeling van de handelsverdragen in den
rijksdag zoo spoedig mogelijk te doen afloo-
pen, zoo mogelijk vóór den len Januari van
het volgende jaar. Nu mag wel de rijksdag
aan de handelsverdragen niets veranderen
hij moet ze en bloc aannemen of verwerpen.
Maar de ervaring leert, dat de rijksdag ook
dingen, waaraan niets te veranderen is en
waarover alleen valt te praten, zeer lang
zaam afdoet, en over de handelsverdragen is
niet alleen veel te praten, maar ook veel te
zeggen. Het is dus mogelijk, dat de tijd van
29 November tot het begin van de Kerst-
vacantie wel wat kort wordt geacht,
om met de behandeling van de handelsver
dragen in den rijksdag gereed te komen, en
dat kan voor de rijksregeering een reden zijn
om den rijksdag wat vroeger bijeen te roe
pen.
Het voornemen bestaat, alle handelsver
dragen gelijktijdig bij den rijksdag in te
dienen. De vraag wanneer de rijksdag zal
worden bijeengeroepen, hangt dus in hoofd
zaak hiervan af, wanneer alle verdragen tot
stand gekomen zullen zijn. Aan de Frankf.
Ztg. wordt daarover uit Berlijn bericht
„Met Rusland, Italië en België zijn de
verdragen gereed met Zwitserland en Ru-
menië zullen zij wel over eenige weken ge
reed komen. Dë vraag is dus alleen, wan
neer men het eens zal worden over het ge
wichtige verdrag met Oostenrijk-Hongar ije.
De onderhandelingen met Ooste nr i jk-Hon-
garijp zullen niet vóór het laatst van Sep
tember hervat worden. Zij zijn moeilijk.
Ocstenriijk-Hongarije verlangt op eenige
punten, inzonderheid met betrekking tot de
veterinaire conventie, concessiëu, die Duitsch-
land tot dusver geweigerd beeft. Nu oefent
wel is waar het sedert tot stand gekomen
Duitsck-Russische handelsverdrag een ster
ken druk op Oostenrijk-Hongarije uit, dat
oorspronkelijk gehoopt en, zooals te begrij
pen is, ook zeer gewensoht had vóór Duitsch-
land met Rusland gereed te komen. Graaf
Boilow heeft geluk gehad; dat heeft hij al
tijd. De politieke toestand, waarin Rusland
door den oorlog met Japan gekomen is, beeft
hem geholpen, en de kans is gestegen, dat
hij Oostenrijk-Hongarije verder dan oor
spronkelijk de bedoeling was, tot toegevend
heid zal bewegen. Ook de politieke intimi
teit, die tusschen Berlijn en Weenen be
staat, oefent invloed in de richting, dat mem
zich met elkaar tracht te verstaan ook onder
moeielijke omstandigheden, en daarbij be
hoeft de vreugde en de voldoening aan beide
kanten niet gelijk te zijn. Het is mogelijk,
hoewel niet zeker, dat in 't laatst van Octo
ber alle handelsverdragen tot stand geko
men zullen zijn, en dan is het niet onwaar
schijnlijk, dat de rijksdag wat vroeger dan
den 29en November zal worden bijeengeroe
pen om te ze te bekrachtigen."
Frankrijk.
Waldeck-Rousseau krijgt een standbeeld
in zijne geboorteplaats Nantes. Er is reeds
eene aanzienlijke som voor bijeen gebracht.
De algemecne raad van het departement
van de Beneden-Loire heeft ecu bedrag van
5000 frs. toegestaan.
Engeland.
Dr. Ott-, de geneesheer die Koning Eduiard
te Marien Pad behandelt, heeft aan een dag
bladschrijver. naar aanleiding van de veront
rustende geruchten die geloopen hebben over
den gezondheidstoestand van den Koning,
verklaard, dat- de kuur eene goede uitwer
king heeft, dat Koning Eduard zeer we'va
rend is en dat zijn slaap en eetlust uitmun
tend zijn.
Rusland.
Tegelijk met de groote amnestie, die door
den Czaar is afgekondigd bij gelegenheid van
de geboorte van den troonopvolger, is een
oekaae versohenen, waarbij, het afzonderlijke
militaire district Finland wordt opgeheven
en hét daartoe behoorende gebied gevoegd
wordt bij het. district, waarvan Petersburg
de hoofdplaats is. Daarmede is dus op nieuw
een deel van Finland's zelfstandigheid weg
genomen.
De oorlog in Oost-Azië.
Over decni oorlog zijp dë volgende berich
ten
Eene opmerkelijk© verklaring van den
Czaar wordt vermeld door den Petersburg-
schen correspondent van het Petit Journal,
die zegt, dat de Czaar, hoewel diep- getrof
fen door de laatste gebeurtenissen, zijn ver
trouwen ongeschokt heeft behouden. Van
een berichtgever, dien hij ten volle vertrouwt,
heeft hij vernomen, dat de Czaar het vol
gende Leeft gezegd..Rusland heeft aan zijne
zijae geduld, vastberadenheid en kracht.
Deze dn© factoren zullen zijne toekomstige
overwinning verzekeren. Al is de Russische
vloot verminderd, zijn leger is ongedeerd ge-
bxeveu, en vóór het einde van den komenden
winter zal Japan de vlag strijken". De Czaar
eindigde met ie zeggen, dat Rusland -elfs
het onmogeluke zou volbrengen om de zege
praal van het gele ras te stuiten.
De Czaar heeft dfe volgende onderscheidin
gen verleend aan opper-officieren in de be
legerde vesting Port ArthurAan luitenante
generaal Smiruof, commandant van de ves
ting Port Arthur, en aan generaal-majoor
Djaly", commandant van de vesting-artillerie
te Port Arthur, de Stanislas-ordte le klasse
met de zwaarden; aan generaal-majoor Kón
draten ko, commandant van de 7e divisie
Oost-Siberische scherpschutters te Port Ar
thur, de St. Wladimir-orde 3e klasse met de
zwaarden en aan generaal-majoor Rosnatofs-
ki, cher van den staf van generaal Stössel,
de gouden eeresabel met bet opschrift „voor
dapperheid".
Generaal Stössel zelf is tot adjudant van
den Czaar benoemd.
Volgens een telegram van het Berl. Tagebl.
uit Sjanghai van 24 dezer, verkeeren de be
legerden te Port Arthur in een zeer bonar
den toestand. De permanente forten in het
oostelijke front worden nu reeds sedert 11
Augustus voortdurend) beschoten* De Japan-
sohe batterijen bevinden zich sedert dien dag
op de Takoesjanheuvels, die den lOen Aug.
als laatste vooruitgeschoven stelling voor de
Russen verloren gingen.
Men verwacht reeds eerstdaags den Ja-
panschen stormaanval op de oostelijke for
ten. Het verlies der Russen sedert het be
gin van Augustus bedraagt 6000 man, dus
reeds meer dan een vijfde van het garni
zoen.
Te Tsjlfoe is vernomen, dat de Japansche
kruisers Kasoega en Nisjin (die zeer hoog
kunnen vuren) de forten ten oosten van den
Gouden Berg tot zwijgen hadden'gebracht.
Uit Tokio wordt bericht, dat de oindbe-
storming van Port Arthur op handen is. De
kanonnen zenden een hagel van bommen
over de stad en de forten. Al de verdedi
gingswerken en de straten nabij de haven,
staan bloot aan het Japansche geschut. Toch
antwoorden nog steeds eenige Russische for
ten met kracht.
De Japansche regeering weigert nog steeds
iets mee te dee len. over den gang der opera
tion en over het cijfer der verliezen, maar
men krijgt den indruk, dat de inneming der
Russische vesting een vreeselijke slachting
zal eisohen.
Liaojang, 2If Aug. De Tsoengoezen treden
handelend ophet is nu gevaarlijk te reizen
zonder escorte. De houding vaai de Chineezen
ten zuiden van Liaojang is nu veel ongunsti
ger geworden sedert den terugtocht van
Tasjitsjao. Bij kavallerie-verkenningen gedu
rende den nacht hebben nu eai dan ontmoe
tingen plaats met kleine vij|andelij|ko troe
pen. Dé stemming in liaojang is optimis
tisch.
Petersburg, 26 Aug. Generaal Koeropat-
kin meldde den Czaar van gisteren, dat twee
compagnieën bij Toensinpoe, zeven werst ten
zuid-westen van Liandiausan, met succes
weerstand boden aan eene vijandelijke over
macht.
Toen de Russen versterkingen kregen
staakten de vijand dein opmarscb. Aan Rus
sische zijde werden in dit gevecht een offi
cier verwond en 53 man gedood if gewond.
In bet vervolg van zijn telegram meldt
generaal KoeropatkinIu den morgen van
24 Augustus rukte de vijand, ter sterkte van
ongeveer een brigade infanterie met vier bat
terijen in bet dal van Sidahya dalafwaarts
voort op Toesinpoe en TasLntoenbij stuitte
op twee Russische compagnieën, die terug
gingen. Een der compagnieën van de Ja-
panscbe voorhoede, in het dal van Sidahya
oprukkend, werd door een Russische batterij
beschoten en leed blijkbaar groote verlie
zen. Zij trok ijlings terug.
Bij Liandiansan stelde de vijand des mor
gens twee batterijen op. Hij beschoot de
Russische stellingen, en eene Russische afdee-
ling die in een levendig gevecht was geraakt
met de vijandelijke infanterie, welke uit
Erdahe oprukte in de richting van Kiminsi.
De Russische batterijen begonnen een ar
tilleriegevecht met deze batterijen, en brach
ten een er van weldra tot zwijgen.
Omstreeks elf uur 's morgens werd aam de
Russische afdeeling, die de voorste stelling
bezette, bevel gegeven op de hoofdstelling te
rug te trekken. De Japansche infanterie be
zette die met bosch begroeide hoogten ten
westen van Kiminsi.
Tegen den middag werd bemerkt, dat de
vijand 36 ka/nonnen bij Erdahe had opge
steld en dat nagenoeg eene divisie infanterie
met vier batterijen tusschen Kiminsi en Kar
sase was samengetrokken. Tegen twee uur
dos middags werd een Japansche bergbatterij,
die langs een hollen weg naar Tasintoen op
rukte, door het vuur van een Russische bat
terij tegengehouden. Zij kon niet in stelling
komen. Een andere bergbatterij leed blijk
baar groote verliezen en werd tot zwijgen ge
bracht. Het vuur van de Russische batterij
dreef vervolgens de Japamscke infanterie op
de vlucht, die op de hoogten ten oo6ten van
Katasi was begonnen verschansingen op te
werpen.
Tegen drie uur in den namiddag werd ge
constateerd, dat aanzienlijke afdeelingen in
fanterie waren aangevoerd, die op de hoogten
ten zuiden van het Sanpoedal verschansin
gen opwierpen. To half vijf werd een Japan
sche bergbatterij, dio op eene hoogte ten
noordwesten van Kiminsi zich vertoonde,
door het vuur van eene Russische batterij
gedwongen terug te gaan.
In het geheel rukten, zooals tit vijf uur
's middags werd waargenomen, minstens twee
divisiën infanterie met tien batterijen tegen
de stelling bij Liandiansan op.
Verdere berichten over het verloop van
den strijd zijn niet ontvangen.
De in de Kieler baai opgemerkte Russi
sche oorlogsschepen hebben hunne reds door
de Belt uitgesteld en zijn weer Oostwaarts
teruggekeerd. Men veronderstelt, dat zij
naar Libau koers zetten. Dë bestelde lood
sen behoefden hun werk niet te doen. Zij
waren op de Zuidkust van Langeland1 aan
gekomen, doch koerden van daar terug.
Konstantinopel, 25 Aug. Twee stoomboo-
ten, behoorende tot de Russische stoomvaart
maatschappij, zijai lieden morgen door den
Bosporus gegaan, geladen met. steenkolen en
wa ter voor het Oost zee-eskader.
De Alexander IT, een Russisch pantser
schip uit 1887, zal op advies van de techni
sch© marine-commissie hersteld, verbouwd en
opnieuw gewapend worden. In 1903 is het
zelfde schip al eens van onder tot boven ver
anderd.
Allerlei
De brand te Antwerpen.
Uit Antwerpen wordt van gisteren
berichtDe petroleum tanks te Hobokon
staan in brand. Een dichte rook hangt
over Antwerpende bij Hoboken ge
meerde schepen verlaten de kaden. De petro
leum tanks behooren aan de keeren Eiffe en
Co., een Russische petroleummiaatschappij. Zes
arbeiders worden vermist; het verkoolde lijk
van een van hen ia later gevonden men
vermoedt dat ook do anderen in de vlammen
zijn omgekomen. Vier werklieden kTegen ern
stig© brandwonden. Van de veertig tanks
staan reeds 38 in vlam.
Aan het Hbld. van Antw. ontleenen wij
de volgende bijzonderheden over den hevigen
brand, waarover onder de telegrammen in
dit nummer melding wordt gemaakt.
„Dezen morgen, rond 11 uur, verspreidde
zich in onze stad een akelige tijding: do
Schrikt niet, o mannen, die dezen titel
leestDeukt niet, dat ik u zal gaan ver
velen met een relaas over dameshandwerken.
Ei- was een tijd, dat in algemeeuen zin
gesproken de handwerken in diskrediet
raakten, dat deze schoone kunst alleen, Werd
beoefend door ben, die er haar vak van
maakten ende oud© vrijsters (present
company excepted please). Nu herleeft weer
deze oude bezigheid, nu wordt zij weer in
eere hersteld. Oud was zij, wijl reeds in den
tijd der Germanen a© vrouwen de krijgsgewa
den van hunne mannen weefden en borduur
den de jonkvrouwen zaten voor de diepe
vensternissen te turen naar de komst van
hunnen geliefden ridder en waren bezig met
kunstnaaldwerk, gespannen over oen raam.
In onzen zenuwachtigen tijd van draven
en vliegen, van sport en beweging, van fiet
sen en autoën, doet 't waarlijk goed, wan
neer men dë gracieuso figuur eener vrouw
gebogen ziet over het borduurraamen dit
zich oefenen in geduld om te tellen de vele
fijn© steekjes, het genoodzaakt zijn van
eerst langzaam vooruit te kunnen komen,
lijkt me niet alleen een prachtig middel
tegen gejaagde zenuwen, maar tevens een
uitstekende oefening in zelfbeheersching.
Niet dat ik terugverlang naar de ouder-
wetsckc schilderijtjes, voorstellende een
landschap in stramien, of een kussen ver
sierd met dik opgewerkte rozen, zóó natuur
lijk, dat men neiging krijgt ze te plukken
zelfs ik oud mensch wicet wel, dat wij
ook in decoratieve kunst een groeten stap
vooruit zijn gegaan en dat in deze het stijl
volle boven het natuurlijke gaat. Maar toch
kan dikwijls het natuurlijke heel mooi en
passend zijn, wanneer het den indruk moet
weergeven van te zijn een schilderij. Als
zoodanig geeft ons de Oosterscho kunst me
nig mooi voorbeeld.
De meesten onzer kennen de tochtscher
men, kakimouo's, verlakte plaques, afkom
stig van de Japanners. Zij zijn zuiver vol
gens de natuur weergegeven, en hoe passen zij,
geheel in het kader, waarin zij zijn gebracht
Niemand zal in de vliegende vogels, de
blauwe beekjes, de breedge kruin de boome.n
iets onesthetisch vinden. En laten wij vrou
wen van den ouderwetschen stempel, dat
zelfde eens uitvoeren op ons vroeger zoo on
afscheidelijk stramien, met wol of de toen
nog alleen bekende vloszijde. Men zou dc
impressie krijgen van iets heel leelijks. Dat
komt omdat voorstelling, voorwerp, stof,
kleuren, materiaal van bewerking zoo bij
elkaar passen, dat dit alles te /amen weer
geeft het karakter van dengenen, of van 't
volle, door wien 't werd vervaardigd. Er
staat een stempel op, dat overal herkenbaar
is. Sedert de Oostêrsche kunst in Europa
meer ingang, en dientengevolge meer Wel
verdiende bewondering vindt, leeren wij
daarin onderscheid zien. Sedert lang kennen
w.j de losse, elegante kunst der Japanners,
de Wat zwaardere, meer ingewikkelde, kleu
riger kunst der Chineezen, de snij- en gra
veerkunst der Malei ers, 't mooie batikwerk
der Javanen. En cr is onder de Oostersche
volken nog oneindig meer te bewonderen, in
dien wij ze maai* beter kenden.
'Wij), wëstersohe vrouwen, gebruiken inj
hoofdzaak, zijde en gouddraad; voor onze t©
borduren voorwerpen, soms trachten we met
fijne bewerking de oude gobelins na te boot
sen, of werken in spansteken met fijne zijden
draden. Li variatie van bewerking kunnen
wij van de Oosterschen zooveel leeren. Met
enkele grove trekken wil ik wat verhalen
van de borduurkunst der Hindoes, een volk
dat zich bijna uitsluitend met versierings
kunst bezighoudt.
Een Hindoe is lui en droomerig van aard,
met oen groote neiging tot weelde, die zijn
oog streelt, en toch met Weinig levensbehoef
ten. Zooals ik reeds zeide, houdt hij zich in
hoofdzaak bezig met borduren, graveeren,
inleggen van edelsteenen. Hij kent maar
twee bezigheden van zijn dag: luieren en
zijn sierwerk.
Zooals zijn natuur is, heeft ook zijn werk
iets zwaarmoedigs. Hij weeft zijne stoffen
uit dikke, volzijden draden, dio, wilde men
zo tot een kleed vervaardigen, in stijve, star
tige plooien van rijk© zijde zouden afhangen
van slanke vrouwenheupen, en eene welge
dane matron© het aanzien zouden geven van
een zeilend, sohip.
Treedt men do woningen der Hindoes bin
nen, dan zijn allo Wanden onzichtbaar achter
zware tapijten, en groote zijden lappen,
waarop geheel© voorstellingen zijn gestikt
met eene nauwgezetheid van teekeuing, die
doet verbazen en met een warmte van kleu
ren, die menig schilder in verrukking zou
brengen.
Nooit ziet men op de Hindoeschc voor
werpen de bevallige vrouwenfiguren der Ja
panners. Het zijn meest goden, vogels, bid
dende priesters, landschappen trouw naar de
natuur genomen, gewoonlijk wanneer zij som
ber is of tegen het vallen van den avond.
Met de leer der ornamentiek honden zij zich
niet op; alles wordt gebeekend naar de wer
kelijkheid.
Een Fransch reiziger verhaalt ons o. a.
hoe hij op zekeren dag voorbij een huisje
ging, waarvoor oen oude Hindoe gezeten was.
Niet ver van zijne woning strekte zich oen
kleine moeras uit. De laatste stralen van de
ondergaande zou wierpen gouden strepen
over het- water, dab zwart en somber roerloos-
stil daar lag in de avondsohemering. Eien
enkele watervogel stond, op één poot to soezen
aan den oever tusschen het riet, even onbe
wegelijk als de poel. De oaide Hindoe kauwde
sirih en staarde schijnbaar half slapend naar
het droomerig landschap.
Den volgenden dag kwam bedoelde reizi
ger toevallig weer voorbij datzelfde huisje.
De oude man zat ook weder op dezelfde,
plek, jou bezig me! kunstnaaldwerk. Ilii
wierp uit nieuwsgierigheid een onbescheiden
oog op zijn arbci-l en herkende het moeras
met de gouden strepen over het water, den
eenzamen vogel iu het. riet en de zinkende
zonneschijf aan den horizon, alles getrouwe
lijk weergegeven in heerlijk warme kleuren,
het water van het moeras drabbig, somber,
zwart bijna de zonneschijf één klomp goud
een echt. brok natuur.
Er zijn misschien weinig volken, die zulk
een ingeboren bewondering hebben voor
edelgesteenten als de Hindoes. Onze Fransche
zegsman noemt dat heel eigenaardig typee
rend „la folie des gommes". Kleederen,
La folie des gemines. (Hartstocht voor edel
gesteente).
wandbedekkingem, zwaarden, godenbeelden,
been- en armringen, kettingen, alles wordt,
versierd en ingelegd met edelgesteentenro
bijnen, amethisten, paarlen, turkooizen,
liefst zoo schitterend en kleurrijk moge
lijk. Toch weet de Hindoe zijn steenen zoo
te zetten en bijeen t© voegen, dat zij nooit
een bonte mengeling van kleuren goveu, dat
het gefcnkel van den ééuen steen den ando
ren no.it overstemt, dat men wel de im
pressie krijgt van weelde en rijkdom, maar
nocit van smakclooze overdaad.
Daar, waar steenen niet kunnen dienen,
wordt plaatmctaal gebruikt om t© versieren,
glimmend gepolijst, zoodat het veraf toch
het effekt van schitteren geeft. Zij zelf sie
ren zich gaarne met al die voorwerpen en
vooral de „bavadères" weten al die versier
selen zóó te gebruiken, dat zij hunne don
kere schoonheid zeer verhoogen zelfs kinde
ren vanaf drie jaar dragen reeds neus- en
oorringen, hals- en armkettingen. ingelogd
met paarlen of robijnen, en do wanden van
oen vrij armoedige woning, waarin het
meestal nog al donker en somber is, fonkelt
u tegen van met goud gestikte brocaatklee-
den, met metaalstukjes bezette zijden lap
pen, of degens, waarvan de gevesten, schitte
ren al9 van één reusaehtigen brilliant.
Zoo is alles wat Hindoesohe kunst be
treft rijk, weelderig en zwaar, ook zwaarmoe
dig want de diamant flonkert op een zwart
veld en het goud van hunne sieraden heeft
een bizonder warmen, donkergelen gloed
zij kiezen ook voor het weven hunner stof
fen meestal diepe, donkere kleuren. Zelden
vindt men wit, roze of blauw, kleuren juist
bij dc Japanners zoo geliefd om hunne ranke
bloomen, hunne fladderende vogels, of huune
