W°. 95. 3,u' Jaargang. Donderdag 6 October 1904. BUITENLAND. FEUILLETON. FASTE FORI AND. AMERSFOORTSCH PRIJS DER ADVERTENTIÊN: Van 1—5 regel»10.75. Elke regel meer0.15. Groote letter» naar plaatsruimte. Voor handel en bedrijf bestaan Toordeelige bepalingen tot het herhaald adverteeren in dit Blad bij abonnemeht. Eene circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag toegezonden. ABONNEMENTSPRIJS Per 3 maanden voor Amersfoortf 1.25. Idem franco per post- 1.75. Afzonderlijke nummers- 0.05. Deze Courant verschijnt Dagelijks, met uitzondering van Zon- on Feestdagen. Advertenticn, mededeelingen enz., gelieve men vóór 10 uur '8 morgens bij de Uitgevers in te zenden. Uitgevers: VALKHOFF C». Utrechtschestraat 1. Intercomm. Telephoonnummer 66. Kennisgeving. De Burgemeester van Amersfoort, Gezien artikel 41 der gemeentewet, Brengt ter kennis van de ingezetenen, dat de Raad' dezer gemeente zal vergaderen op Vrijdag, den 7. October aanstaande, des namiddags te 1 ure. Amersfoort, den 5. October 1904. De Burgemeester voornoemd, W1UIJTIERS. Politiek Overzicht Alexejeff en Koeropatkin. Herhaaldelijk is reeds een gerucht ver breid, dat de Russische onder-koning in Oost- Azië, admiraal Alexejeff, door den Czaar zou zijn teruggeroepen, maar nog geen en kele maal is een dergelijk gerucht bewaar heid. Ook In de laatste dagen nog weer is daarvan sprake geweest, maar of Het zal gebeuren, is nog niet uitgemaakt. Het heet nu. dat de Czaao- hem heeft ontboden om zich omtrent den toestand op het oorlogs- tooneel te laten onderrichten. Voor den gang van zaken zou het zeker dienstig zijn, als de onder-koning maar wer kelijk van het tooneel des oorlogs verdween. Hi; heeft echter machtige vrienden te Sint- Petersburg aan het hof en aan hun invloed' is het toe te schrijden, dat hij nog steeds het hoogste ambt in Oost-Azië bekleedt. En toch is zijn zonden-register zóó vol, dat een terugroeping noodzakelijk is. Alexejeff heeft in geen enkel opzicht ge toond, dat hij de man is, aan wien zulk een verantwoordelijke functie kon worden opge dragen; noch als politicus, noch als opper bevelhebber heeft hij geschitterd; integen deel, men kan eerder zeggen, dat hij èn als politicus èn als opperbevelhebber blunders gemaakt heeft en de onmiddellijke oorzaak is van de rampen, die sedert het uitbreken van den oorlog over Rusland gekomen zijn. Tijdens de onderhandelingen immers met Japan, toen het zijn plicht was geweest om een conflict zoo lang mogelijk tegen te houden of den vrede te verzekeren, prikkel de hij de "Japanners door het lang achter houden van de in verzoenenden geest ge stelde nota's van de Russische regeering, die hij, naar gebleken moet zijn, eenvoudig in een lade van zijn bureau opborg. Het lange uitblijven van antwoord op de Japansche vertoogen deed het wantrouwen te Tokio groeien en zóó provoceerde Alexejeff feite lijk het uitbarsten van den krijg op een oogenblik, dat Rusland nog totaal onvoor bereid was. Bovendien bleek de stadhouder in het geheel niet op de hoogte te zijn van de toerustingen der Japanners, die zich voor den strijd, die beslissen zal over het meesterschap in de Gele Zee, uitstekend had den voorbereid. Dfe nachtelijke overvalling van de Russische vloot op de reede van Port-Arthur, die wel is waar voorgesteld werd als een onrechtmatige daad der Ja panners, omdat zij geschiedde voordat de oorlog officieel was verklaard, had, indien Alexejeff den vooruitzie nden blik had ge had, die voor een opperbevelhebber noodig is, voorkomen kunnen worden. Die eerste ramp werd de oorzaak van alle verdere te genspoeden die do Russen ondervonden. Wie zal uitmaken of die aanval der Ja panners rechtmatig was of niet? Zoo lang er geen bindend oorlogsrecht bestaat, is men niet aan een bepaalden tijd gebonden, óm de vijandelijkheden te beginnen. In dat ge val is het openen der vijandelijkheden de oorlogsverklaring zelve. Li den krijg geldt de regel, dat de eerste klap drie gulden waard is. Dat hebben de Japanners in prac- tijk gebracht, en zij konden dit doen ten gevolge van de achteloosheid van Alexejeff, waardoor in één slag de Russische zeemacht lam geslagen was. Toen kon Japan met suc ces troepen en voorraden gaan vervoeren en eer landing beginnen, wat alleen ge Kikken kan als men meester is ter zee. Was Port-Arthur op een belegering vol doende voorbereid? Neen, ook dat had Alexe- jef? verzuimd en eerst na zijn vertrek uit die vesting werden troepen, munitie en pro viand aangevoerd en werden de verdedigings werken voltooid. Nog meer fouten heeft de onder-koning op zijn rekening. Hij had voor het zich lang zaam conoentrcerende landleger een plan de campagne opgemaakt, dat van geen groot veldheerstalent getuigde, 't Is waar, a d m i- raal zijnde, kon men ook moeielijk van hem verwachten, dat hij ook berekend was voor opperbevelhebber van een landleger. Maar waarom hem dan dat ambt toever trouwd? Toen Koeropatkin, die als minister van oorlog werkelijk een offer bracht, toen lnj er in toestemde onder Alexejeff als opperbevelhebber der landtroepen op te tre den, in Oost-Azië aankwam, kreeg hij een plan uit te voeren, dat in 't geheel niet overeenstemde met zijn eigen denkbeelden over de wijze, waarop de strijd moest, worden gevoerd. De mislukte tocht van generaal Stachel- berg om Port-Arthur te ontzetten, en welke eindigde met een groote nederlaag bij Wa- fankoe, geschiedde op bevel van Alexejeff. Al die fouten moest Koeropatkin eerst weer goed maken, alvorens hij zijn eigen plan de campagne kon doorzetten. En ook, dat Koe ropatkin bij Liaojang over minderwaardige troepen beschikte, terwijl de onderkoning voor zijn persoonlijke veiligheid Europeesche troepen bestemd had. en dat het korps van generaal Linevitsj te Wladiwostok werke loos moest blijven, is op Alexejeff's rekening te schrijven. Uit alles blijkt dus, dat bij niet de man is, bij wien het opperbevelheb berschap veilig is. Toen nu het bericht kwam, dat een tweede leger in Mandsjoerije zou worden gevormd, waarvan generaal Gripenberg tot bevelheb ber werd benoemd, werd een oogenblik ge vreesd, dat of Alexejeff of een ander als op perbevelhebber zou optreden over de legers van Koeropatkin en Gripenberg. Spoedig verluidde, dat dit niet Alexejeff zou zijn en dat grootvorst Nicolaas Nicolajevitsj met het opperbevelhebberscliap zou worden be last Gelukkig is de regeering te Petersburg die althans erkende, dat er een op perbevelhebber moest zijn, voor en nieuwe feut bewaard gebleven. Want welk een bekwaam militair grootvorst Nicolaas ook moge zijn, het is duidelijk, dat hier alleen de man, die tot nu toe onder de meest ongunstig© omstandigheden getoond heeft, voor zijn taak berekend te zijn, ook voor het vervolg de vrije hand moet hebben. Af die wisselingen in het opper-commando werken ongunstig op den loop der krijgsver richtingen. Reeds de wijze waarop Koeropatkin d© feuten van Alexejeff weer goed tee ft weten te maken, maar bovenal zijn kloeke hou ding bij Liaojang, waarvoor hem ook door zijn vijanden hulde is gebracht, hebben zijn veldheerstalenten iu een duidelijk licht ge-- steld. Volgens de allerlaatste berichten nu is hij door den Czaar tot opperbevelhebber over de vereenigde legers benoemd. Daarme de heeft men hem reoht gedaan en het Rus sische leger in Oost-Azië een dienst bewezen. Koeropatkin is een man, wiens verdien sten ook in het buitenland worden erkend en die in het Russische leger hoog staat aan geschreven. Kenschetsend is het verhaal van den commandeerenden generaal in het dis trict Odessa Kaulbars, die 't commando over het tweede Mantsjoerijsche leger, dat nu aan generaal Gripenberg is opgedragen, afwees, omdat hij meende, dat daarbij Koeropatkin teruggesteld werd tot onderbevelhebber. Nu dit niet zoo is en Koeropatkin opperbevel hebber blijft, heeft hij verzocht met het com mando over het eerste leger dat van Koe ropatkin te worden belast. Dat de opperbevelhebber tot nu toe moest strijden met een ontoereikend aantal troe pen, die bovendien van minder gehalte wa^ ren, is niet zijn schuld. Maar, dat zoo iemand het kan, hij de man is, die den strijd tot een goed einde kan voeren, daaraan twijfelt niemand. Duitschland. De Keizer zond den 26 December uit Ro- ininten eeu telegram van den volgenden in houd aan graaf Leopold zur Lippe-Biester- feld. „Ik betuig u mijn deelneming met het overlijden van Uw vader. Daar de rechtspo sitie in geen opzicht opgehelderd is, kan ik een overname van het regentsobap door U uiet erkennen en zal ik ook het leger den eed niet laten afleggen. Wilhelm I. R. Bij; de indiening! van de voorstellen betreffende de regentsohapsquaestie in den Landdag van het vorstendom Lippe ver klaarde minister Gevekot, dat de Regee ring vasthoudt aan de wet van 1898. Ook de meening des Keizers had geen bindende kracht. Slechts indien de macht zou zegepra len, zou de Regeering gedwongen kunnen worden af te zien van hetgeen zij als reoht beschouwt. De Regeering had vertrouwen, dat de Bondsraad zich verzetten zou tegen de inbreuk op de rechten van Lippe en spoe dig oen onpartijdige rechtbank zou instellen, die de quaestie der troonsopvolging in recht vaardigen zin zou oplossen. Nooit zou de regeering een inbreuk op de zelfstandigheid van het vorstendom toelaten. De voorstellen werden hierop verwezen naar een bijzondere commissie, die onmiddel lijk bijeenkwam. De beraadslagingen in den Landdag worden Vrijdag voortgezet. De Köln. Ztg. zegt in verband met de Lip- pe-sche erfopvolgiugs-quaestie het volgende „In deze aangelegenheid zijn herhaaldelijk berichten verspreid over de wijze waarop de strijd tusschen de beide Lippe-sohe liniën be slist zal worden. Wij gelooven, dat men daar mede op de gebeurtenissen vooruitloopt en dat tot op dit oogenblik nog in 't geheel geen zekerheid bestaat, hoe in dezo quaestie gehan deld zal worden. Zooals de zaak nu staat kun nen er ook nog geen besluiten genomen wor den, daar het geding in ieder geval eerst den Bondsraad aangaat en door dezen behandeld moet worden op grond van het Schaumburg- sche protest. Eerst uit do beraadslagingen van den Bondsraad zal dan blijken naar welke rechtbank de strijdvraag verwezen zal wor den. Men kan derhalve thans nog niet veel meer zeggen, dan dat het voornemen bestaat, de quaestie lang» zakelijkeu en formeel ouaan- tastbaren weg tot oplossing te brengen. Het staat nog niet vast wanneer de zaak door den Bondsraad behandeld zal worden en er kan dus nog wel eenige tijd mee heengaan, aleer werkelijk gevolgtrekkingen kunnen worden gemaakt. Een hoofdambtenaar van de soheepsbouw- werf Germania te Kiel is dezer dagen gear resteerd, naar men beweerde onder verden king de teekeningen voor onderzeesche tor pedobooten voor de Duitsche marine te heb ben verkocht. De directie der Germania-werf heeft ech ter deze geruchten tegengesproken. Zij ver klaarde, dat de chef in het geheime bureau op haar verzoek in hechtenis is genomen, naar aanlcidfhg van onregelmatigheden in zijne administratie. Uit Eydtkunnen, op de Russisch-Duitsche grens, wordt gemeld, dat 700 Japanners, on der wie 99 vrouwen en 24 kinderen, daar zijn aangekomen uit Siberië, van waar zij, ten gevolge van den oorlog, verjaagd warden. De Japansche consul te Bremen is naar de Poolsche grens vertrokken, om de Japan ners te ontvangen. Den Hen komen er nog 115 andere aan. Allen zullen zich den 20en October te Breinen op het stoomschip „Wil- lehad" inschepen naar Japan, Engeland. Behalve een telegram heeft de Koning van Engeland aan de weduwe van' Sir William Harcourt een eigenhandig geschre ven brief gezonden, waarin hij haar zijn deel neming betuigt. Eiken dag komen te Nune- kam tallooze brieven en telegrammen uit de koloniën en het vasteland aan. Denemarken. De minister van financiën Hage heeft bij het Folkething de begrooting inge diend voor het financieele jaar 19051906, dat op 1 April begint. De ontvangsten wor den geraamd op 79.6 millioen, de uitgaven op 79.5 millioen kronen, zoodat de begroo- tiug sluit met een overschot van 100,000 kronen. Het batige saldo der staatsspoorwegen wordt op 4 millioen kronen geraamd, de op brengst der directe belastingen op 13.8 mil lioen (1£ millioen meer als voor het loopende jaar), die der indirecte belastingen op 56.2 millioen (1.3 millioen meer als het loopende jaar) geraamd. De begrooting voor oorlog wijst een ver mindering aan met 24 millioen kronen, daar er in 1905 geen groote manoeuvres zullen worden gehouden en de aankoop van nieuw veldgeschut thans afgeloopen is. Voor de ar beidersondersteuning draagt de Staat 3 mil lioen, voor de arbeiders-zieken-foudsen 14 millioen kronen bil". De uitgaven voor de vloot zijn ongeveer even hoog geraamd als de vorige maal. Italië. De minister van binuenlandsche zaken Tit- toui is Maandag naar Raceonigi vertrokken en werd Dinsdag door den Koning in audiën tie ontvangen. Dczo reis van den minister van buitenlandscho zaken, waartoe besloten werd zoodra de minister-president Giolitti te Rome terug was, gaf aanleiding tot tal van commentaren. Het ligt voor de hand, aan te nemen dat dii reis in verband staat met do samen komst van Giolitti en den Duitschen rijks kanselier te Homburg en dat te Homburg toch wel deg lijk over een quaestie van do buitenlandsohe politiek is gesproken. Ook heeft het de aandacht getrokken dat Giolitti onmiddellijk na zijn terugkomst langdurige besprekingen heeft gehad met zijn ambtgenoot Todesco, minister van openbare werken, wat er op kan wijzen dat t© Hom burg over d© spoorweg-quaestie is gesproken. De Start wenscht de spoorwegen ver te ne men en het grootste deel van het aandeelen kapitaal is in Duitschland geplaatst. Rusland- De reis van d'en Czaar naar Reval is uitge steld. Het blijkt dat de nieuwe minister van binnenlandschc zaken inderdaad aan de pers meer vrijheid zal geven, dan zij onder diens voorganger, Von Plehwe genoot. Beweerd wordt, dat de oensoren bevelen ontvingen, minder despotisch te werk te gaan. Het Israëlitische blad „Woschod", dat door P'ehwe was verboden, kreeg vergun ning om wjeer te verschijnen. En een aantal aanvragen om concessies voor het oprichten van nieuwe bladen, die onder Von Plehwo eenvoudig ter griffie werden gedeponeerd, zijn nu eensklaps toe gestaan. Zaterdag werd concessie ver leend aan twee gematigd-liberale, twee radi- ca'e couranteu en een industrieel blad. En met Januari zullen nog twee groote politie ke bladen worden opgericht, waarvan thans de lijsten van redacteuren en medewerkers zijn gepubliceerd, die do namen van een groot aantal professoren en „intellectueelen" bevatten. De Nowoje Wremja is gemachtigd om het bericht uit Parijs, dat db Russische gezant te Peking met prins Tfejing onderhandelde over den verkoop van den Oost-diineeschen spoorweg aan China, beslist tegen te sproken. Blijkens een officieel bericht zijn in Baku in het tijdvak van 27 September tot 4 Oct. 110 personen door de cholera aangetast.. Van dieze stierven er 61. In Saratof werden in hetzelfde tijdvak 13 personen aangetast, van wie er 5 stierven. Het aantal ziektegevallen in Saratof be droeg tot nu toe niet meer dan 15 per dag. Turkije* Het eerste gedeelte van de Bagdad-spoor- wog, het baanvak KoniaEregli-Bulgurlu, is nagenoeg gereed en de opening is op 25 Oc tober. den verjaardag van den Sultan, vast gesteld. Het rollende materieel en de loco motieven die uit- Duitschland en Frankrijk betrokken zijn, zijn reeds aangekomen. Onder den titel „Macedonië en het Adria nopelsche gebied" heeft die „Inwendige Mace donische Organisatie" een vlugschrift uitge geven. Dit o-angrijke werk bevat de tien jarige geschiedenis van den Macedonischeu Vit het Noorsch 40 VAN JONAS LIE. Ik las het tooneel&pel, dat je mij: zondt, lieve mevrouw, „Mammon." Is dat nu aan het theater opgezon den?... Ik 'as het in één adem lit... Ik moet eerlijk zeggen, ik genoot het vooral het gedeelte, daar men niet zelf in otxtreedt... Wonderbaarlijk getroffen, dat moet men toe geven mijn oude geëerde concurent, de ban kier Bookmann, als met een lantaarn door en door verlicht. Zoo'n mensch is een bijzon der ingewikkelde machinerie „Ja, wat zal ik je zeggen. De tijd heeft f k mij aangestoken. Ik heb ook ideeën. Het is een eenzaam leven geweest, dat een oude nian een paar jaar heeft geleid. Wat zegt het piaartje er vam? Zou jelui g negen zijn om deze liefelijke streken eeni tijidlang te ver laten. en met mij. naar het zuiden te gaan waar ik mijn hutje wil opslaan?... Wij: zou den elkaar wederkeêrig met het een en an der van dienst zijp, mijm neef en ik zijn sedert lang gewend om onomwonden onze wederzijdse he levenswijsheid elkaar ten besto te geven en met het jonge mevrouwtje zal ik het wel kunnen vinden. En verder, mijn beste Faste, kan ik je me- dedeelen, dat ik besloten heb je wijzen raad op te volgen' en de stichting op te richten waartoe je mij in der tijd verplicht vondten waarvoor je mij zoo streng onder den druk van mijn medeburgers hebt geplaatst. Mijn aanbod is nu geschied. Ik neem liet hotel met den bouwgrond en den aanleg tot het strand alles wat afgezonderd van de stad Egt, over voor een derde van wat het aan de aandeelhouders heeft gekost. Ik wil het veranderen in een herstellingsoord voor bronchitis- en loriglijiders, ik heb dat nauwkeurig met dokter Falkenberg over legd... Het heeft zeker, aooals jij het iu je prospectussen zoo voldoende hebt beschreven, alle mogelijke voordeelenbeschutting tegen den wind, zoute lucht, deuneboomatmosfeer, zee- zoowel als hoogvlakte-aroma, waar zou ik het dus beter kunnen uitzoeken? En iedereen is toch uietzooals wij drieën, in He gelegenheid om naar het zuiden te gaan..." XVI. Mevrouw Forland lag in haar slaapkamer, met de groote, zachte oogen naar het raam gewtendi en keek, naair de laatste gel© bladeren, die nu en dan van den lindeboom vielen... Een van de laatst achtergebleven trekvogels verschool er zich in of misschien kon hij niet verder had het plan om hier te over winteren, zictb cem laatsten veerenmantel in de sneeuw te zoeken Het wtas zoo heerlijk zoo verlichtend om te liggen denken over dat alles met Faste en Bera... ZÏJ waren daar nu in hun huis bezig hun eerste nestje, voordat ziji ook uitvlo gen naar het zuiden en hij zijp vleugels be proefde... Hij ging zich nu als het ware op een ander veld bewegen, In dezen tijd van uitvindingen konden de bekwaanilieden ge makkelijk het spoor bijster worden. Hij Icon nog altijd niet gelooven, dat al les zich' begon op te helderen hij bewoog zich zoo ongewoon stil, kon zoo in gednehten verzinkenterwijl zijn oogen een zoo droevige uitdrukking kregen zij kon daarin, als in een schilderij1, al het pijnlijke lezen, dlat voor hem oprees... Er moest oen tijd verloopen, vóór dab alles bedaard en genezen was Wanneer Bera verscheen, verdween als het ware alles voor hem. Door haar standvastig geloof aan hem, prikkelde zij opnieuw zijn vroeger zoo ontembare» moed en gevoel van bekwaamheid en kon zij een toekomst doen aanbrekendie al het gebeurde vergoedde En lioo gelukte het haar, om hem op te wekken en te volgen, wanneer de gedachten door zijn nieuwen arbeid een hooge vlucht namen. En nu dat laatste, groote, gelukkige nipuws, dat zijn tooueelstuk dadelijk door het V cater in de hoofdstad tor opvoering was aan genomen... Dat was als een nicuwt punt van uitgang! Mevrouw Forland lag daar en herinnerde zich den kerseboom en Faste, toen hij riep: ,.ik bloei" en zij voelde een wonderlijk blijde zekerheid, dat met liem een geestelijke boom was geplant. En over Agnete was als het ware ook weer een zonneschijn opgegaan... Het was niet moeilijk te voorspellen, wat er zou gebeuren. Döscher vond nu iederen dag eea reden om haar te ontmoeten, nadat hij thuis was ge komen van de manoeuvres. Het was zoo wonderlijk, hoe alles nog te recht kwam... het deed zoo goed daaraan te denken... Ditlef alleen zou zijn aandeel daar van in een volgend leven krijgen. Dokter Falkenberg en Solvi bezochten in dezen tijd dikwijls mevrouw Forland. Men was bang, dat de jicht haar op het hart zo slaan. Al die diepe indrukken hadden meer uitwerking gehad, dan haar zenuwen en krachten konden verdragen, hoe schijnbaar kalm zij het ook opnam. Op een laten herfstdag lag zij weder met oogen, waaruit een wereld van gedaenten stil straalde en met een zwakken glimlach zooals altijd wanneer zij iets in haar verbeel ding zag. Mevrouw* Forland streed niet, zij zag vee'- eer met voldoening terug op den vroegere» strijd, waarvan zij zich ontelbare ma'e i tel kens en opnieuw bevrijd had. Alle3 had een doel, dat moest men voor oogen houden' Zoowel dat zij' zelf getroffen moest worden door het harde lot van gebo gen en gekromd door het leven te moeten gaan. zoodat zij "haar hoofd niet naar de» hemel kon opheffen zij, vroeger een &tat:- ge, slanko vrouw, als do steeds opnieuw opduikende bittere vraag omtrent Ditlof. Een tijdlang had zij hard gestreden... Zij wdldo de gedachte niet opgeven, dat haar ge heel© lot eon voorbereiding was tot een hoo- ger leven. Zij mocht dat niet loslaten... Of dit, of niets, slechts een onderdrukte kreet van verzet. en dat was niet \oldoen- de I Dikwijls had zijl gestreden nu niet lan ger: waarom is mij dat opgelegd? Ik wil weer terug naar de aarde. Maar '"et water is te koud, het. vuur te heet. Gods verschrik king woont daarin. Zij had zich met haar plantenleven ver zoend kon nu doodstil liggen en den groei mei de onzichtbare scheuten en bladeren zien en nagaan. Dezen ncaht had zij den ouden, 1 eerlijken droom gehad zij) was weer in de kerk en haar stem vulde do ruimte zoo wonderlijk helder en krachtig en vrijgemaakt tegen de gewelven, terwijl Ditlef met den dirigeer stok stond en het koor boven van '"et orgel aanvoerde. Nu sliep zij. De herfstzon gleed in do stilte tegen liet tochtscherm. Nu en dan pikte een vogel een paar korte tikken tegen de ruiten. Falkenberg sloop naar binnen. De ademhaling weid zoo zonderling zacht met nu en dan een zucht... Eensklaps onder een sterk uitademen, dat bijna klonk als een triomfkreet richt te zij zich uit. haar kussen op en breidde de armen uit. Met een„ach, aoh, nu ga ik," zat zij rechtop Het was of haar stijfheid verdween. De oogen verzonken in een halven glimlach, en rank en recht viel zij op het bed terug xvn. Het stoomschip doorploegde de zee in de vallende schemering langs de kust. Oom Joël was naar kooi gegaan om de scherpe avondlucht, en Faste en Bera wan-

Historische kranten - Archief Eemland

Amersfoortsch Dagblad | 1904 | | pagina 1