S'. 818.
3d" Jaargang.
Donderdag 2 Februari 1905.
BUITENLAND.
FEUILLETON.
Speculanten.
30 !f
AMERSFOORTSGH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden voor Amersfoortf 1.25.
Idem franco per post1.75.
Deze Courant verschijnt Dagelijks, met uitzondering van
6 Zon-; en Feestdagen.
Advertontiën, mededeelingen enz., gelieve men vóór 10 uur
's morgens bij de Uitgevers in te zenden.
PRIJS DER AD VERTE NTIÈN
Van regelt
Elke regel meer 0.15.
Groote lettert naar plaatsruimte.
Voor handel en bedrjjf bestaan voordoelige bepalingen tot
het herhaald adverteeren in dit Blad bjj abonnement. Bene
circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag
toegezonden.
Uitgevers: VALKHOFF ft C«.
Utrechtschestraat 1. Intercomm. Telephoonnummer 66.
Politiek Overzicbt
De verkiezingen in Hongarije.
I De verkiezingen voor den rijksdag in Hon
garije hebben een merkwaardigen uitslag
gehad. De minister-president, graaf Tisea,
heeft tot zijn nadeel ondervonden, dat de
pariementeonfcbiaiding een gevaarlijk wapen
is, wanneer men steunt op eene .meerderheid,
die het vertrouwen van het land blijikt te
hebben verloren. De liberale partij, -die se
dert 1867 de heerschende partij in het land
is geweest, is zoo verzwakt uit den strijd ge
komen dat zij de macht heeft verloren.
Het verkiezingswerk is nog niet geheel af-
I geloopen, Den 4en Februari zal de laatste
verkiezing plaats hebben. Maar de mandaten,
I die nu nog te bezetten zijn, zijn weinig in
I getal. Wanneer men een twaalftal plaatsen,
die nog moeten worden vervuld, buiten aan-
I merking laat, dan zijn gekozen 151 liberalen
I en 159 leden van de Kossuth-partijde
overige plaatsen verdeelen zich over kleinere
fractien dissidente liberalen met 27, katho
lieke volkspartij met 24, aanhangers van
Bamffy met 13 leiden enz.
Men ziet uit deze cijfers hoe de verhouding
der partijen in den nieuwen rijksdag zal zijn.
De liberalen hebben 82 districten verloren
en. sleohts 25 gewonnenhun totaal ven.es
bedraagt dus 57 plaatsen, zoodat de stemmen
verhouding is omgekeerdvan meerderheid
zijn zij minderheid geworden. Wat zij verloren
hebben, is grootendeels ten goede gekomen
aan de partij., die den naam draagt van Lode-
wijk Kossuth, den als vrijwillig balling ge
storven vijand van het huis Habsburg, die in
de omwentelingsjaren 1848 en 1849 eon tijd-
larg bekleed geweest is met het dictator
schap. De zoon van Kossuth is nu nog het
hoofd van deze partij, die haar verzet tegen
de dynastie heeft opgegeven, maar die streeft
naar losmaking van den band met Oostenrijk
en wier einddeel is een volkomen zelfstan
dig Hongarije, slechts door eene personeele
unie met Oostenrijk verbondon.
Toen gra'af Tisza den vorigen rijksdag ont
bond, omdat dit hem het eenige middel leek
om de oppositie te breken, die zijne pogingen
tot hei-stel van den geregeliden toestand m
het parlement verijdelde door hare hardnek
kige obstructie, verbonden alle onderdeden
van de oppositie zich tegen hem. Dissidente
liberalen en katholieke volkspartij sloten voor
de verkiezingen een bondgenootschap met de
partij, die als leus voert de onafhankelijk
heid van Hongarije Van dat bondgenoot
schap heeft de Koasuth-partij de aaeeste
vruchten geplukt; haar ledental is van 85
gestegen tot 159het is dus nagenoeg ver
dubbeld. Zij is de sterkste partij in den rijks
dag geworden; zij overtreft de liberale par
tij, die vroeger de meerderheid bezat, in aan
tal Maar eene meerderheid is in dit par le-
men niet aanwezig. Vroeger was het eene in
de keuze der middelen van den strijld mets
ontziende minderheid, die den parlementai
ren arbeid verlamde; nu heeft men in den
rijksdag verschillende minderheden naast
elkaar. Hoe daaruit eene regierungsfahige"
ïu-eerderheid zal zijn. op te bouwen, is voor
't oogenblik moeielijk te zeggen. De toestand
is door de ontbinding nog erger geworden
dan hij reeds was.
Het eerste gevolg van den uitslag van
dezen verkiezingsstrijd zal natuurlijk zijn
het aftreden van het kabinet-Tisza. Het
heeft zijn ontslag reeds ingediend. Welke
staatsman den desolaten boedel, dien graaf
j Tisza achterlaat, zal aanvaarden, is geheel
onzeker. In ieder geval gaat Hongarije een
tijidperk van binnenlandsche verwarring tege-
moet. Maar van haast neg meer beteekenis
is deze uitslag voor de monarchie Oostenrijk-
j Hongarije. De verhouding tusschen Oosten
rijk en Hongarije is geregeld door het com
promis van 1867, waardoor Deak destijidb het
gevaar der scheiding tusschen de beide lan
den heeft afgewend. Nu is in den nieuwen
rijksdag de liberale partij, wier politiek pro
gramma op den grondslag staat van dit com
promis, minderheid geworden, en al beschikt
da partij van Kossuth, die streeft naar een
onafhankelijk Hongarije, sleohts door eene
personeele unie met Oostenrijk verbonden,
niet over de meerderheid in het parlement,
zij vormt daarin toch de sterkste groep. i>eze
strijd aan de stembus is dus wellicht de
voorlooper van eene omwenteling in den toe
stand van de geheele monarchie Oostenrijk-
Hongarije, en dat is het vooral wat aan den
uitslag van dien strijd beteekenis verleent.
Duitschland.
Potsdam1 F tbr. Volgens het heden uit
gegeven bulletin over de ziekte van Prins
Friödrich maakt de genezing van de ontste
king op de rechter longzijde verdere vorde
ringen, De algemeen© toestand is bevredi
gend. De avondbulletins zullen achterwege
blijven.
Berlijn, 1 Febr. Bij de indiening van de
Ham delsverdragen in den Rijksdag wees de
kanselier Von Biilow, in een uitvoerige rede,
op de schitterende ontplooiing van nijver
heid en handel, in het begin vara de negen
tiger jaren tot 1900. De toestand van den
binnen landschen landbouw, waaraan door de
oude handelsverdragen voor een groot deel
de bescherming was ontnomen, was ten ge
volge vara den voortdurend onbevredigendeii
stand van de graanprijzen steeds meer kri
tiek geworden.
Duitschland is niet alleen een industrie
staat, doch een agrarische èn industrie
staat. Ik beschouw de haindhaving van een
vast gezeten boeerenstand ails een van de
hoogste staatsbelangen. (Levendige bij|val
rechts). Het is de plicht van een goede
politiek den kwijnenden landbouw weder
tot bloei te doen komen met alle middelen,
welke vereenigbaar zijn met de belangen
van andere bedrijfs-standenVan dit stand
punt moest de regeering uitgaan bij de
nieuwe regeling van de handelsbetrekkingen
met bet buitenland. In de lijn van Bis
marck's traditie werd eerst het in me
nig opzicht aan de oeconomische ver
houdingen van Duitschland niet beant
woordende toltarief herzien, om eene
hervorming van craze handelspolitiek op
voor ons aan nemelijken grondslag te
verzekeren. De verbonden regeeringen hech
ten de grootste waarde aan het sluiten van
handelsverdragen op langen, termijn met
vaste tarieven. Zij wilden daarmede aan het
oeconomische leven vastheid versohaffen, het
aara de expert-industrie mogelijk maken zich
voor geruimen tijd in te richten.
De mate van verhooging der landbouw>-
rechten meenden de regeeringen te moeten
vinden met inachtneming aan de eene zijde
van de belangen van handel en industrie,
aan de andere zijde van de consumenten.
Voor de vier boofdgraansoort-en werden op
mijn voorstel minimum-tarieven vastgesteld,
om aan het buitenlarad te toonen, dat er
over het gaan onder deze minima niet te
praten viel. Met groote moeite gelukte het
ons in de onder handelingen inzonderheid
met Rusland en met Oostenrijk-Hongarije de
minimum-rechten te krijgen. Meer was er
niet te krijgen.
De beveiliging van den Duitscheu veesta
pel tegen het gevaar van besmettelijke ziek
ten van de allergrootste beteekenis voor
den landbouw hebben wij met de grootste
moeite verkregen van de verdragsstaten.
Wij moesten echter ook letten op de be
langen vara handel en nijfverbedd.
Tegenover Italië en België speelden de
tarief-verhooginigera voor den landbouw geen
rol Daarom gelukte het met deze landen de
exportvoorwaarden voor onze industrie op
het tegenwoordige niveau te houden.
Daartegenover hadden Rusland, Rumeraië,
Zwitserland, Oostenrijk-Hongarije vóór het
begin van de handelsverdrag-onderhandelin
gen nieuwe tarieven van invoerrechten inge
voerd met hoogere bedragen.
Het gelukte ons voor handel en nijver
heid in hoofdzaak de voorwaarden te hand
haven, die zij voor hun gedijen behoeven.
Wamt het fluiten van deze handelsverdragen
beteekent voor Duitschland een economische
versterking, waarvan de zegenrijke gevolgen
in de eerste plaats ten goede komen aan
haradel en nijverheid.
Door het bepalen van den verdrags-duur
op twaalf jaren wordt zekerheid gegeven aair
de wederzijdsebe betrekkingen in den eoono-
mischen goederenrudl, hetgeen voor de ex-
por tindustrie eene levensvraag is.
Vóór alles zagen wij af van het opzeggen
de bestaande handelsverdragen, waardoor wij
de continuïteit van onze handelsbetrekkingen
met het buitenland verzekerden.
Het is ons voornemen de nieuwe handels
verdragen den 15en Februari 1906 in wer
king te doen treden. Handel en nijverheid
hebben dus een jaar tijd om zich in de
nieuwe omstandigheden in te werken.
Bij een reeks gewichtige uitvoerartikelen
gelukte het ons de thans geldende tarieven te
handhaven, bij andere posten moesten wij ver
hoogingen aannemen, die gedeeltelijk gering
of, de hoeveelheid van de getroffen goede
ren in aanmerking nemende, van niet bijzon
dere beteekenis zijn. De DUitsohe nijverheid
staat zoo hoog, dat zij onder de nieuwe han
delsverdragen niet alleen hare tegenwoordige
positie zal handhaven, doch ook verdere vor
deringen zal maken.
De bewering, dat wii nog meer hadden
kunnen verkrijgen, wanneer wij meer rugge-
graat getoond hadden, is niets dan een los
gezegde.. Hadden wij nog meer willen hebben,
dan zou na het opzeggen der verdragen een
tariefoorlog naar alle kanten uitgebroken
zijn. De mogelijkheid was in bet geheel niet
uitgesloten geweest dat zich tegen ons e«ae
oeconomische coalitie zou hebben gevormd.
Eene nieuwe regeling van de handelspoli
tieke betrekkingen met het buitenland is
een der moedelijksbe vraagstukken. Elk han
delsverdrag is een vergelijk tusschen de uit-
eenloopende belangen van de verschillende
Staten. Dat niet alle wenschen vervuld
konden worden, ligt in den aard van een
verdrag.
Bene billijke beoordeeling zal tot de erken
ning uuoeten leiden, dat de verdragen geslo
ten zijn op voor ons aannemelijke grondsla
gen, dat- zij ons gezamenlijk economisch leven
ontheffen van den druk der onzekerheid,
waaronder het zoovele jaren gebukt ging. Zij
openen voor het rijk nieuwe bronnen van
inkomsten, welke het zoo dringend noodig
beeft.
De Bondsraad nam gisteren het verdrag
met algemeene stemmen aan
.Neemt gij het ook aan, in het belang van
de welvaart des rijks." (Levendige bijval).
Frankrijk.
De minister van eeredienst Brie n ven u-Mar
tin heeft van den ministerraad de opdracht
gekregen een nieuw wetsontwerp samen te
stellen tot regeling van de scheiding van
Kerk en Staat op den grondslag van volledige
vrijheid der toekomstige godsdienstige genooc-
schappen. Dit wetsontwerp zal in den loop
van deze maand bij de Kamer worden inge
diend. In de volgende weck zal do minister
van eeredienst met de betrokken Kamer-com
missie overleg plegen over de grondslagen van
zijn ontwerp.
Italië.
Rome, 2 Febr. Ir de Kamer verklaarde de
minister van openbare werken, dat de plan
nen betreffend, de reorganisatie en de naas
ting van de spoorwegen reeds gereed zijn voor
zooveel betreft de staatsexploitatie in het ge
bied van de Middellandsche zee, de Adriati-
sche zee en Sicilië. De ministerraad zal daar
over definitief beraadslagen na het herstel
van don minister-president Giolitti.
Rome, 1 Febr. In de Kamer weigerde de
minister van buitenlandsche zaken Tittorai
te antwoorden op de vraag van socialistische
zijde gesteld, of de regeenng aan de Russische
regeering kenbaar zal maken de verontwaar
diging en afschuw in Italië gewekt door de
moordpartijen tn Petersourg.
In antwoord oeen vraag van den afge
vaardigde Pozzato, verklaarde minister Tit-
toui, dat hij het gevoel waardeerde, dat
aanleiding was tot een betooging ten gunste
van Maxim Gorki. Doch internationale ge
bruiken verbieden der regeering de motie
ter kennis te brengen van de Russsche re
geering.
Oosten rijk-Hongarfje,
Weent"1 Febr. De minister-president
Tisza bood den Keizer-koning het- ontslag
aan van het geheele Kabinet.
Budapest, 1 Febr. De uitslag van de ver
kiezingen is, dat gekozen werden 151 libe
ralen, 159 leden van de Kossuth-par tiji, 2/
dissidenten, 24 leden der Banffy-partij, 10
onafhankclijken, 9 nationalistenterwijil 14
herstemmingen moetera plaats hebben.
Rusland.
Petersburg1 Febr. De ontvangst van eene
deputatie van de werklieden door den Ozaar
te Zarskoje Selo ib op beden bepaald.
Petersburg, 1 Febr. Het Petersburgsche
Teiegraafagentschap meiat
De Ozaar ontving heden namiddag eene
arbeiders-deputatie, bestaande uit 34 werk
lieden van Petersburgsche fabrieken. De mi
nister van financ-.cn en de gouverneur-gene
raal Trepow waren bierthi tegenwoordg.
De arbeiders kwamen met den keizerlijken
spoorweg te Zarskoje Selo. Aan het keizer
lijk paviljoen wachtten rijtuigen, die hem
brachten naar het Alexandra-paleis, waar de
arbeiders in een der zalera gelaten werden.
's Namiddags te drie uur verscheen de
Czaar, vergezeld door grootvorst George Mi-
chaelowitsj, u©n minister van het keizerlijke
hc*f Fredericks en den paleiscommanldlant
Hesse.
De arbeiders bogen voor den Czaar, die
hen aansprak met „Goeden dag, mijne kin
derenDe werklieden zeiden „Wii wen
schen Uwe Majesteit een goede gezondheid?"
Daarop richtte de Czaar de volgende toe
spraak totde arbeiders
„Ik heb u hier ontboden, opdat gij mijne
woorden van mij zelf kunt vernemen en
hiervan mededeeling doen aan uwe kame
raden.
„Beklagenswaardige gebeurtenissen met
de treurige onvermijdelijke gevolgen heb
ben plaats gehad, omdat gij u door verra
ders, vijanden van ons vaderland, hebt laten
verleiden en bedriegen
„Toen zij u opriepen een smeekschrift over
uwe nooden tot mij te richten, hitsten zij u
op tot opstand tegen mij en mijne regeering,
daar zij u dwongen uwen eerlijken arbeid te
verlaten op een tijdstip, waarop alle oprechte
Russen onafgebroken werken moeten om ora-
zjji hardnekkigen vijand te ovenyinnen.
„Stakingen en opruicude betoogingen lei
den de mengt© steeds tot ordeverstoringen,
die de autoriteiten altijd hebben genoodzaakt
en in de toekomst ook noodzaken zullen sol
daten te gebruiken, hetgeen ten gevolge heeft,
dat onschuldigen als offer vallen.
.,Ik weet, dat het leven van de arbeiders
niet gemakkelijk is. Vele dingen moeten ge
regeld en verbeterd worden. Maar hebt ge
duld. Gij begrijpt zelf, dat het 'noodzakelijk
is rechtvaardig te zijn tegenover de werkge
vers, te letten op den toestand van onze nij
verheid.
„Maar mij uwe nooden kenbaar ts maken
in den vorm van een opgeruide menigte, is
eene misdaad. In mijn zorg voor de arbeiders
zal ik maatregelen nemen, al het mogelijke te
doen om den toestand vau de werklieden te
verbeteren, bun langs wettigen weg een on
derzoek naar hunne cischen te verzekeren.
Ik geloof aan de ecrli;kc bedoelingen vara
de arbeider-, aan hun oprechtheid jegens mij,
en ik schenk hun vergiffenis voor hunne
euveldaad.
„Koert terug naar uwji arbeid, vervult
uw plicht met uw kameraden. God hein- u.
Nadat de Czaar zijn ter»sr>raak geëindigd
had. zcide hij. dat de ar'-eiders den inbond
moesten nvdeelen aan hunne kameraden hij
h loofde, dat,later de tekst gedrukt aan hen
gegeven zou worden.
Nadat de ?rbe:d"rs liet na leis verlaten had.
den. gingen zij naar d^ kerk. waar zij gebe
den zeiden, heilieen-b?elden kusten en, gewil
de kaarsen neder legden. Daarop werden zii
iu een huis gebracht, dat vroeger een sphoo!
was, waar hun een maaH'jd werd aangebo
den.
Een der arbeiders dye»1-, onder „Hoera's"
van zijn kameraden op het welzijn van den
Czaar.
Om half vijf werd de deputatie iu rijtui
gen gebracht, naar het keizerlijke paviljoen
om n^ar Petersburg terug te koeren.
Petersburg2 Febr. (Daily Telegraph). AJs
gevolg van de vertogen van Yermolow heeft
de Czaar eene ukase onderteekend, die men
kan noemen de Russische magna ahart.a.
Daarin wordt Witte, in zijjne hoedanigheid
van voorzitter van den ministerraad, gelaat
de hervormingen uit te breiden, aangekon
digd ira de ukase van 27 December, era be
volen, dat bet volk zal worden uitgenoodigd
tot deelneming aan de regiering; de wijze
van deze deelneming wordt aan de beslissing
vara Witte overgelaten. Verder wordt bevo
len het herstel van de orde overal in het
rijk door vreedzame middelen en dat onder
stand zal worden gegeven aan de weeeen van
de gevallenera en aan de gewonden op 22 Ja
nuari.
De ministerraad besprak verleden Maan
dag den nieuwen toestand. Witte stelde z'ch
met al zijn invloed aan de zijde van het volk.
De gevangenen zullen morgen in vrijheid go-
23 Romun van
bALDUIN GROLLER.
„Té vroeg, herhaalde Riemer, met een
ironisch lachje.
„Ik verzoek u, van uw grappen verschoond
te mogen blijven," riep Cara nabel1 driftig. „De
kwestie is ernstig. Het is mijn stelregel, dat
bij dergelijke groote ondernemingera disci
pline betracht moet worden, en dat, wie zich
daaraan niet wil storen, moet worden uitge
worpen. Wij zullen het zonder uw gewaar
deerde medewerking voor het vervolg moeten
trachten te stellen.
„Pardon, mijnheer Can nabel, ga uw be
voegdheid niet te buiten. Trouwens, ik ben
met genegen van u eenige terechtwijzing of
bedreiging, welke dan ook, te aanvaarden. Ik
ben de vertegenwoordiger van mijnheer Art
ner, en hij alleen heeft, over mij te beschik
ken. niemand anders, verstaat u? Ik ver
zoek u beleefd, dat wel in het oog te houden."
„U zult mij toch wel moeten toestaan het
mijne er van te zeggen. Ik ben in de onderne
ming betrokken..."
„Tot nog toe niet zoover ik weet."
,,Ik ben er in betrokken. laat u dit ge
noeg zijn, en kan met kalmpjes toezien,
dat over onze hoofden heen, op <le meest on
handige manier wordt geageerd. Ktint u dit
goedkeuren, mijnheer Artner?"
Artner had zich tot nu tos met opzet, niet
in den twist gemengd. In Riemer stelde hij
•het volste vertrouwen en overigens deed het
hem goed hoewel hij niet wist hoe de vork
aan den steel zat dat de jonge man den
moed had, Cannabel de tanden te laten zien.
„Ik gevoel me zeer onwel, zen de hij zachte
jes, „en ik mag mij niet zonder reden opwin
den. Ik wacht op de inlichtingen, die mijn-
hen' Riemer ongetwijfeld zal kunnen geven.'
Riemer wilde antwoorden, maar Cannabel
viel hem in de rede.
„Ik voor mij ben niet nieuwsgierig naar die
inlioiitingen. Ik heb het oog alleen op het on
verstandig ingrijpen van dezen Heer, dat u,
mijnheer Artner, on dientengevolge ook mij.
en vervolgens do aandeelhouders der te stich
ten maatschappij, op eenige honderdduizen
den zal komen te staan, geld waaraan wij
niets hebben
Riemer had bemerkt, dat Dora intusschen
stil was binnengetreden. Zij had aan een zij
tafeltje plaats genomen, en, zich met een
handwerkje bezig houdende, volgde zij blijjk-
baar met de grootste aandacht hetgeen er be
handeld werd. Vaster dan ooit was hij nu be
sloten, om zich ook niet het minste of ge
ringste van den geldman te laten welgevallen
Daarom antwoordde hij dan ook op hoogon
toon
„Uw scherpzinnigheid, mijnheer. houd
het mij ten goede, schijnt u in den steek
te laten. Ik heb toch immers gezegd, dat ik
niemand in de zaak betrokken heb, nie
mand anders dan mijzelf."
,.U zult mij toch niet willen wijs maken,
dat u die vierhonderd duizend gulden be
taald zoudt hebben
„Vóór alles, mijnheer, verzoek ik u drin
gend, om van uw onbetainelijtken toon ver
schoond te mogen blijven. En wat het overige
betreft, neem de proef. U is immers de benij
denswaard.ge vertegenwoordiger van de mooie
barones Maan au, hij kon niet nalaten Can
nabel dezen zijdélingschen steek te geven,
ik weet, dat u haar zaken in orde brengt.
Laten wij het dus eens probeeren. Mijn che
queboek draag ik altijd bij me. Ik blijf bij
mijn bod. Het hangt enkel van u af, om te
zien of het mij ernst is of niet
„Houd uw ïameus crèque-ooek maar bij u.
Van die zaak kan onder geen voorwaarde
iets komen.
„Zou ik ook mogen weten, mijnheer de ban
kier, welke fijngevoeligheid u dat belet?
„Dat zal ik u zeggen. Laten wij aan nemen,dat
alles in orde kwam. Wat zou er dan gebeurd
zijnj Niets anders dan dat wij-, inplaata van
met barones Mainau, met u te maken kregen
Welk voor-deel hebben wij daarbij? Bovendien
treedt u natuurlijk als tusschenpersoon op,
en wensckt dus zonder twijfel er een winstje
uit te slaan. Wij zouden dan later van u den
gi'ond moeten koopen tegen de voorwaarden,
die u zoudt gelieven te stellen."
„U hebt vandaag bijzonder veel neiging,
om uw -doel voorbij te schieten, mijnheer Can
nabel. Werkelijk, aan zoo iets denk ik niet en
heb ik ook niet gedacht. Mijn plan was enkel
den grond aan mijnheer Artner voor den
zelfden prijs over te doe", waarvoor ik dieu
gekocht had. Mijn doel was dus geen ander
dan om hem het bezat, van het laatste stuk
grond te verzekeren."
„Het ware vrij wat beter geweest, wanneer
ge ons van uw welwillende bezorgdheid ver
schoond hadt. Den grond hebt go ons niest
verschaft, alleen maar den koopprijs ervan
verhoogd. Langs den gewonen weg zou de
waarde nooit hooger dan tot tweehonderd
duizend gestegen zijn. Nu staat zij, dank zij
uw onhandigheid, op het dubbele."
„Best mogelijk dat mijn bod te hoog was,
maar de onderneming behoeft dat er niet
voor te betalen. U zegt, mijnheer Cannabel,
dat het stuk grond twee honderd duizend gul:
den waard is. Uitstekend! Ik houd' mijn
woord. Van u koop ik het voor vier honderd
duizend gulden, en hier, op hetzelfde oogen-
blit, ben ik bereid het aan mijnheer Artner
voor tweehonderd duizend gulden over te
doen."
„Maar dat is krankzinnigenwerk," riep
Cannabel opspringend. U zoudt ons op die
maaier twee honderd duizend gulden schen
ken
..Geen sprake vanIk doe géén schenkin
gen, ik -doe zaken."
„Een prachtige maraier van zaken doen!"
„Dat gaat mij alleen aan en mij bevalt ze.
Da kwestie is namelijk deze, mijnbeer Art
ner; Door een kapitalist ban ik gemachtigd
zcovejl kapitaal, als mij goeddunkt, in de onr
derneming tes teken."
„Dan hebt ge ons plan verraden'" stoof
Cannabal op
,,Ik heb niets verraden Het is algemeen
bekend, dat mijnheer Artner aan een grootsob
plan arbeidt en dat ik hem -daarbij terzijde
sta. En nu heeft iemand zooveel vertrouwen
in hem en in mijn gering persoontje, dat hij
mij de vrije beschikking over zijn geldmidde,-
len laat, ton behoeve dra* zaak. Ik betaal
dus graag vierhonderd duizend gulden, om
voor tweehonderd duizend gulden aandeel
houder in de zaak te zijn. Ik geloof, dat hel
kapitaal zijn rente w?l zal opbrengen."
„En ik vermeen," zeid? Cannabel gering
schattend. „dat we dergelijke compagnons
wel kunnen ontberen, mijnheer Artner."
Artner antwoordde beleefd, met eenige
nietszeggende woorden. Zijn gezondheid gaf
hem daartoe een gereedo aanleiding. Wat
hem hot gewichtigste en aangenaamste in de
ooren klonk, was, dat Riemer waarschijnlijk
aan een borgtocht had weten te komen. Deze
overtuiging schonk hem kracht; hij kreog
weer lust en moed en gevoelde zich niet meer
als verkocht aan Cannabel.
„U kunt. mijn compagnieschap wel ontbe
ren.' «prak Riemer, naar aanleiding van Can
nabis laatste gezegde„maar ik moet daar
bij toch iet-s opmerken, mijnheer. Als het u
werkelijk ernst is met de onderneming, dan
kunt u niet beter doen dan mijn voorstel
aannemen. De barones zal geen schade lijden,
want zij krijgt haar vierhonderd duizend gul
den. De onderneming vaart er wel bij, daar
zij 'het laatste stuk grond voor een aanneme-
lijken prijs in eigendom krijgt. Wat kan u
d«n nopen, mijnheer Caranabd, om uw goed
keuring aan mijn plan te onthouden?"
„Het is geen zaak. Ik houd mij met zulk
soort transacties niet op."
Riemer stond op en zich tot Artner won
dend, zeide hij
,.U ziet- het. mijnheer, ik heb alles gedaan,
wat ik vermocht om de moeilijke kwesti op
te lo3sen. Maar mijnheer Cannabel verkiest
de oplossing niet Op hem blijve dus de volle
verantwoordelijkheid rusten."
„Die zal ik wel weten to dragen." merkte
deze stroef op.
Wordt vervolgd.