T
8" Jaargang.
Vrijdag 14 April 1905.
BUITENLAND^
KOLONIËN.
mNNENLANDr
W\ S8S.
AMERSFOORTSGH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS
Per 8 maanden voor Amersfoortf 1.95.
Idem ft-andó.per post- 1.75.
Afsonderlgke
Ü020 Courant verschijnt Dageiyki, met uitsondering van
Zon- en Feestdagen.
AdrertentiSii, mededeelingen en*., gelieve men vóór 10 uur
's morgens bij de Uitgevers in te zenden.
Uitgever»: VALKHOFF ft O.
Utrechtscheatraat 1. Intercomm. Tele'pHoonnamner OA.
PR1IB BIB'AWUtTUVdSr:
Tu M regel»
Groote leners u
"foot handel el
het herhaald
circulaire, bei
toe fee oud ea.
Politiek Overzicht
De onderneming van Rodjeetweneky.
De „Russische armada" heeft den tocht
door den Indischen oceaan zonder overhaas
ting afgelegd. Den 16en Maart heeft admiraal
Rodjestwensky de ankerplaats van Nossi-Be,
aan de noordoostelijke punt van Madagascar
verlaten en eerst den 9en April was hij aan
het einde van de straat van Malakka en kon
den steven noordwaarts wenden naar de Zuid-
Chineesche zee. Hij heeft dus, rm den aan
den equator ongeveer 825 jeografisohe of
3300 zeemijlen breeden Indischen oceaan en
de straat van Malakka door te varen, 25 da
gen noodig gehad, zoodat gemiddeld iederen
dag 132 en per uur 5| zeemijlen werden af
gelegd.
Die vloot heeft dus zeer langzaam gevaren.
Toch heeft het plotselinge verschijnen van de
Russische zeemacht aan den ingang van de
Zuid-Cliineesche zee eene groote verrassing
verwekt. Deze verrassing steunt inzonderheid
op twee redenen. Men had algemeen aange
nomen, dat de Japanners zich de gelegenheid
niet zouden laten ontgaan om de Russische
vloot op een of ander daarvoor gunstig gele
gen puint, b.v. in den Chagos-arohipel of in de
zeestraat, die de vloot moest doorgaan om in
de Oost-Aziatische wateren te komen, met
torpedo booten op te wachten, zoodat de
Russen niet anders dan met verliezen zich den
toegang tot den Groeten oceaan zouden kun
nen versohaffen. De Japanners hebben hier
van afgezien, hetzij omdat zij de onzijdige
staten geen aanleiding hebben willen geven
tot klachten ovor schending van de wetten der
neutraliteit in vreemde wateren, hetzij omdat
zij er de voorkeur aan geven hunne volle
kracht te sparen voor den beslissenden slag,
den grooten zeeslag.
De tweede reden waarom de plotselinge ver
schijning van Rodjestwensky de wereld heeft
verbaasd, is te zoeken in de omstandigheid,
dat men in de meening verkeerde, dat
de Russische vlootvoogd den tocht naar
het oosten eerst zou voortzetten, nadat de
uit vier linieschepen en een grooten kruiser
bestaande divisie van Nebogatow, die den
3en April udt Djiboeti is vertrokken, zich bij
hem had gevoegd. De vloot van Rodjestwens
ky telt vijf linieschepen le en zes 2e klasse,
benevens negen kruisers; deze divisie zou dus
eene zeer belangrijke versterking hebben aan
gebracht.
Het is nog niet bekend of Rodjestwensky
den tocht door den Indischen oceaan heeft od-
dernamen uit eigen beweging of op hooger
bevel. Men kent ook nog niet de redenen, die
hem bewogen hebben de versterkingen onder
admiraal Nebogatow, die hem zoo goed te pas
kunnen komen, niet af te wachten. Dit mag
men intusschen aannemen dat die redenen van
dringenden aard geweest moeten zijn. Het
feit, dat het vertrek van Nossi-Bé is geschied
weinige dagen na de zware nederlaag van de
Russische landmacht bij Moekden, zet groote
kracht bij aan het vermoeden, dat de regee
ring te Petersburg, alvorens te zwichten voor
het dringende gebod om vrede te sluiten, nog
de laatste troefkaart wil uitspelen en een be
roep wil doen op het wapengeluk op zee. Voor
de onderstelling, dat Rodjestwensky rit eigen
initiatief heeft gehandeld, kunnen intus-
sohen ook goede redenen zijn. Het marinebe-
stuur heeft zich onlangs genoopt gezien een
officier der marine, Silotti genaamd, disci
plinair te straffen, omdat hij eene briefwis
seling had bekend gemaakt, die gevoerd ;s
tusschen Klado en Rodjestwensky. Daaruit n-
bekend geworden, dat do admiraal regen het
uitzenden van de divisie van Nebogatow is
geweest, omdat die meest bestaat uit lang
zaam varende kustpantserschepen van oude
constructie, waarvan hij een belemmerenden
invloed duchtte op de bewegingen van zijne
vloot. Daarmee rijimt intusschen weer niet,
dat Rodjestwensky bijna twee maanden op
de lcomst van Nebogatow heeft gewa'ht.
Wanneer hij nu ten slotte toch in zee ges-.o
ken is, toen er nog slechts een paar weken
wachten* mee gemoeid waren, om zich met
deze divisie van vijf groote schepen met 118
stukken van zwaar en middelbaar kat.rer te
vereenigen, dan komt men tot de slotsom,
dat hiertoe overwegingen van politieken
aard den doorslag moeten hebben gegeven.
Politieke redenen laat ook de Temps
hiervoor gelden. Dit blad zegt, dat de tocht
van Rodjestwensky reohstreeks verband
houdt met de vraag van oorlog of vrede, die
sints de ramp van Moekden aan de over-
wegingen van de Russische regeering onder
worpen is. In de nederlaag van 9 Maart
heef-, men geen voldoende reden gezien om
den oorlog te beëindigen,, en dan is het op
treden van de Russische vloot het verstan
digste wat men kon doen. Te land weder de
operation te beginnen met een materieel en
moreel vernederd leger, zou eene ernstigo
onvoorzichtigheid geiweest zijn, eene gewaag
de onderneming, waarvan het slagen den
toestand niet belangrijk zou hebbeu verbe
terd, terwijl de mislukking een ramp zou
zijn geweest. Daarentegen is de vloot van
Rodjestwensky gereed. Sints een paar maan
den wachtte zij op de gelegenheid om den
vijand tegemoet te gaanhaar terug te roe-
>en scheen niet mogelijk, haar bestendig
halverwege te laten blijven wachten, zou de
giootste dwaasheid zij|n. Het optreden van
de vloot op het oorlogstooneel is dus ge
rechtvaardigd, en zulks te meer omdat eene
overwinning van Rodjestwensky in den loop
van den oorlog eene gewichtige verandering
zal kunnen brengen, terwijl zijne eventueele
nederlaag den toestand op het vasteland niet
slechter, maar ook niet beter zal maken;
voo en na zal Linewitsch aan de slagen
van Oyaima blootgesteld zijn.
Het verschijnen van de Russische vloot in
de Oost-Aziatische wateren acht de Temps
dus, uit een politiek oogpunt beschouwd, ge
rechtvaardigd en met het belang van Rus
land in overeenstemming. Hoe uit een mili
tair oogpunt het oordeel moet zijn over de
onderneming van Rodjestwensky, is eene an
dere vraag. Wij zullen dat weldra in con-
oreten vorm voor ons hebbende loop van
den strijd, die aanstaande i9, zal dat uit
maken. Een Engelsche admiraal, Sir John
Colomb, heeft tot een vertegenwoordiger.van
de Daily News gezegd, dat men hier in
ruimer mate dan gebruikelijk is in zuiver
strategische zaken rekening moet houden
met het persoonlijke element. „Ik zou bij
voorbeeld niet zeggen verklaart hij(
dat admiraal Rodjestwensky dapper was,
maar stoutmoedig, niet knap, maar ver
metel. Zoo schijnt het ook wat den Czaar
en zijne ministers betreft buiten kwestie te
zijn, dat zij in ongeveer denzelfden geest af-
keerig zijn om den oorlog te doen ophouden,
omdat zij een buitengewoon, een overdreven,
een misschien bijgeloovig geloof koesteren,
dat het oorlogsgeluk keeren zal en dat het
waarschijnlijk een keer zal nemen mot het
optreden van deze ongelukkige Russische
vloot, die de Japanners nu onder observatie
hebben. Het kan zijn, dat Rodjestwensky
eene dergelijke gedachte koestert. Of het kan
zijn, dat hij weet, dat hij de vernietiging
tegemoet gaat, maar aan bevelen gehoor
zaamt. Ik denk eerder het eerste."
Duitschland*
De Duitsche Keizer beeft op zijn tocht door
de Middelladdsche zee ook Corfu aangedaan,
waarheen de koninklijke familie van Grieken
land zich begeven had om hem te ontvangen.
De Keizer heeft zijn gastheer t^t eere-admi-
raal van de Duitsche vloot benoemd. Eergis
teren avond is hii weder aan boord van zijn
icbip gegaan.
Duitschland en Marokko.
De Nordd. Alig. Ztg. bericht-, dat graaf von
Tattenbach, die tijdelijk belast is met de lei
ding van het Duitsche gezantschap in Tan-
ger, zich binnen kort naar het Marokkaan-
sche hof te Fez zal begeven.
De kwestie van de Marokkaansche kust
vaart is, blijkens eene mededeeling van de
Köln. Ztg., reeds sedert verscheidene maan
den een onderwerp van onderhandelingen ge
weest op aandrang van bij Marokko belang
hebbende scheepvaartmaatschappijen, die niet
enkel Duitsche zijn. Marokki beschouwde oor
spronkelijk de kustscheepvaart, zooals ook
verscheidene andere staten doen, als een na
tionaal monopolie. Daarvan is echter afgewe
ken, doordat Marokko in een verdrag aan
Spanje het recht van de kustvaart toestond.
Hierop steunende, heeft Duitschland aan Ma
rokko het voorstel gedaan, dat het eveneens
het recht der kustvaart zou krijgen op grond
van de meestbegunstiging, en Marokko heeft
daarop geantwoord, dat er niets in den weg
stond aan eene erkenning van dit recht en
aan zijne uitoefening. Duitschland heeft daar
bij geen monopolie ten nadeele van andere
Staten verlangd en verkregen. Een uitdruk
kelijk verdrag bestaat nietvoor de zaak
is het echter onverschillig of het Duitsche
cabotagerecht door een verdrag of door eene
rechtsgeldige wisseling van nota's erkend is.
Frankrijk»
Kapitein Volpert, die in hechtenis genomen
is onder verdenking van medeplichtigheid aan
het complot waarnaar than9 onderzoek wordt
gedaan, behoorde evenals kapitein Tamburini
tot heb koloniale leger. Zijn vrienden ken
schetsen hem als een overspannen mensch,
die reeds bij herhaling plannen van expedi-
tiën beraamd heeft. Zoo heeft, hij tijdens den
Zuid-Afrikaanschen oorlog eenige Fransche
compagnieën willen uitrusten, om aan hun
hoofd aan de zijde van de Boeren te strijden.
Later maakte hij propaganda voor eene kolo-
niade expeditie, en eindelijk beraamde hij
plannen om eene militaire samenzwering
tegen de republiek op touw te zetten.
Voorts 13 nog gearresteerd de kapitein
graaf Hen sen, oie voor mee" dan twintig ja
ren met Tamburini ii> het vreemdelingenle
gioen heeft gediend.
Engeland.
Het Lagerhuis heeft een voorstel van
O'Donnell. betreffende openbaarmaking van
inlichtingen over de uitgaven voor het onder
wijs in Ierland, met slechts 124 tegen 112
stemmen verworpen, nadat het voorstel door
de regeering bestreden was. De oppositie
juichte over de geringe regeeringsmeerderheid.
Londen, 13 April. Lord Reay vestigde de
aandacht op de met Rusland gewisselde
stukken over de contrabande-kwestie. Hij
vroeg of de regeering de uitnoodiging van
i president Roosevelt voor een tweede Haag-
sche conferentie had aangenomen en of ver
schillende vragen, betrekking hebbende op de
contrabande en op de positie der onzijdige mo
gendheden, daar behandeld zullen worden. De
minister van buitenlandsche zaken, lord Lans-
downe, zeide dat deze correspondentie op
eigenaardige wijze in het licht stelt in welk
een onbevredigende positie men nog steeds
verkeert ten opzichte van verschillende be
langrijke vragen van internationaal recht. Do
protesten van de Britsche regeering zijn niet
geheel en al zonder uitwerking gebleven. De
Russische regeering legde zich neer bij onze
stelling, dat voedingsmiddelen en eenige an
dere artikelen slechts voorwaardelijk en niet
absoluut contrabande zijn, maar was het niet
eens met onze opvatting dat kolen voor
waardelijke contrabande zijn.
De uitnoodiging van preeirent Roosevelt
was zonder aarzeling aangenomen door de
Britsche regeering, die met vreugde het door
de Vereenigde Staten genomen initiatief be
groet en gaarne met de regeering dier Staten
wil medewerken om deze gewichtige vraag
stukken in behandeling te nemen. De minister
sprak de hoop uit, dat het niet lang meer
zou duren dat men in staat zoude zijn, deze
zeer menschlievcnde en .eervolle taak te vol
brengen.
Zweden en Noorwegen.
Stockholm, 13 April. Het verzoek om ont
slag van minister-president Bostroem is in de
heden gehouden vergadering van den staats
raad toegestaan. Het lid van dien raad Ram-
stedt is tot. tijdelijk minister-president be
noemd.
Hongarije.
Boedapest, 13 April. In de Kamer van
Afgevaardigden is het ontwerp ingediend
van een adres der vereenigde linkerzijde.
Daarin wiordt gewezen op het ernstige na
deel, dat het land dreigt te treffen op eco
nomisch gebied, wanneer door den toestand
buiten de wet. waarin bet voor 't oogenblik
verkeert, liet land niet in staat zou zijn zijne
belangen krachtdadig te doen gelden. Het
noodigt de Kroon nit ten spoedigste eene re
geering te benoemen, die rekenen kan op
den steun van de Kamer van Afgevaardig
den. Het adres spreekt den wensch uit, dat
worde overgegaan tot hervorming van het
jarlement en vooral tot uitbreiding van het
tiesrecht, tot bescherming der openbare vrij
heid en tot verandering van het belasting
wezen. Het vraagt ten slotte vaststelling van
de economische onafhankelijkheid van het
land en dat aan het Hongaarscho leger on
omwonden een nationaal karakter worde ge
geven door invoering van de nationale taal
en vaai nationale onderscheidingsteekens. Het
adres verzoekt den vorst een einde te maken
aan de verplichtingen, opgelegd door eene
grondwet, die niet beantwoordt aan den te-
genwoordigen toestand, en eene regeering in
te stellen, die het vertrouwen van de Kamer
geniet.
Boedapest, 13 April. In het Huis van afge
vaardigden diende Eotvos een motie
van afkeuring in tegen minister-president
graaf Tisza en den voorzitter van het vroe
gere huis Perceel.
Tisza antwoordde, dat zoolang zijn opvol
ger niet benoemd is, hij zal voortgaan zijne
functiën te vervullen en zich zal blijven kwij
ten van zijne alleronaangenaamste taak, door
op zijn post te blijven.
Morgen voortzetting van het debat.
Rusland.
Petersburg, 13 April. (Petersburgsch tele-
graafagentsohap). In eene aanschrijving, die
aan den vroeg eren minister van bdnnenland-
sche zaken Goremkin is gericht, heeft de Gzaar
eene bijzondere commissie ingesteld, onder
voorzitterschap van genoemden oud-minister,
die zich bezig zal moeten houden met de
vaststelling van bepalingen voor de regeling
van het grondbezit, der boeren, dat den voor
naamste» grondslag uitmaakt van het natio
nale welzijn. Er moeten maatregelen worden
genomen om den boeren betere middelen
voor de bewerking hunner landerijen te ver
schaffen en om aan hen, wier grondeigendom
gering is, de mogelijkheid te openen naar
andere streken te verhuizen of met behulp
van eene boerenbank hun eigendom uit te
breiden. Ook moet het landbezit van de an
dere grondeigenaars nauwkeurig worden uit
gemeten om het vertrouwen van het volk
in de onschendbaarheid van alle particuliere
eigendom te versterken.
De Köln. Ztg. bericht uit Petersburg, dat
in de kringen van het geestelijke bestuur
wordt aangenomen, dat de vraag der benoe
ming van een patriarch in bevestigenden zin
beslist is. Tot de uitvoering zal bet echter
vooreerst nog niet komen. Ook de bijeen-
roepdng van een concilie is nog onbeslist.
De inhechtenisneming, eenige dagen geledcai
te Petersburg, van het twaalftal personen die
van deelneming aan een anarchistische samen
zwering werden verdaent, heeft een eigenaar
dig staartje, dat wenschetsend is voor de in
Rusland heerschende stemming. Wij hebben
bericht., dat onder de gearresteerden zich ook
een paar vrouwen bevinden, waaronder mej.
Leontiewa. Deze is eene bloedverwante van
generaal Trepow, den dictator te Petersburg,
en ging veel om met twee nichten van den
generaal. Nu is de eeoie nicht door een trein
overreden, de andere, die met prins Tenitajew
gehuwd is. heeft zich »n revolverkogel in het
lichaam gejaagd. Hoewel de familie beweert
dat dit bij ongeluk geschiedde, houdt het pu
bliek beide gevallen voor pogingen tot zelf
moord de beide dames zouden betrokken
zijn bij een samenzwering, en in 't bijzonder
bij de plannen van den anarchist Leontiëw,
in wiens huis verscheidene bommen gevonden
zijn.
De Schlesische Ztg. beriaht, dat ook de
vader en de beide broeders van mej. Leon-
tiew gevangen genomen rijn. De oude Leon-
tiew was vroeger gouverneur van Wladimir,
zijne beide zonen bekleeden hooge militaire
betrekkingen in het leger. In de woning
van Leontiew werd eene groote hoeveelheid
ontplofbare stoffen gevonden.
TarklJ*
De regeeringen van Rusland en Ooatenrijk-
Hongarije hebben er in toegestemd, dat de
financieele controle in de vilajets van Ma-
oedonië zal worden opgedragen aan eene in
ternationale commissie van controle, waarin
alle groote mogendheden vertegenwoordigd
zijn. Daardoor zullen de mogendheden ge
legenheid krijgen, zonder van politieke oog
merken beschuldigd te kunnen worden, bij
den Sultan aan te dringen op het verkrijgen
van financieele hervormingen, die de beta
ling van de soldaten en de ambtenaren en
de storting van de opbrengst der belastin
gen in de publieke kassen zullen verzekeren.
Saloniki, 13 April. Vrijdag j.l. viel een
Grieksche bende het dorp Zagoritschew aan
en doodde meer dan honderd Bulgaren. Later
maakte zij nog dertig gevangenen af op de
plek, waar de Grieksche hoofdman Melas in
October 1904 vermoord werd1.
Do oorlog in Ooot-AzIS.
Van dan oorlog da volgende bariohtaa
De Petersburgsche correspondent der Echo
de Paris seint over den toestapd in Mand-
sjoerije
De toestand is niet veranderd. De Russen
zijn meester van Kai-foen-gai, ten westen van
den spoorweg, van het station Kon-doe-lin,
en van een punt op den weg tussohen Foe-
sjoen en Kirin. De generale staf acht den
9taat van «aken bevredigend.
De bewegingen der Japanners zijn onzeker.
Zij hebben ook gebrek aan munitie.
Singapore, 13 April. (Lloyds) De stoom
boot Nubic rapporteert, dat zij den Hen op
8 graden Noorderbreedte en 108,55 graden
Oosterlengte de- Russische vloot voorbijgeva
ren is. De vloot was 42 schepen sterk en
stuurde Noord-Noordoost met eene snelheid
.van 8 a 10 knoopen.
Hongkong13 April. (Daily Mail). De ha
venmeester rapporteert, dat twee Japansche
kruisers Dinsdag avond kaap Rock, gelegen
eenige mijlen ten zuiden van Hongkong, ge
passeerd zijn, met vollen stoom gaande naar
het zuiden met gedoofde lichten.
Singapore, 13 April. (Daily Telegraph).
Eien Nederlandsch eskader werd gisteren ge
zien in de straat van Riouw.
De Petersburgsche correspondent van de
Times bericht, dat mon daar zeer gerust ge
steld is door de tijding dat het zoogenaamde
„tweede eskader" d. i. de vloot van Rodjest-
wenski, geheel bijeen is; men begreep al niet
waarom de vlootvoogd de onvoorzichtigheid
begaan zou hebben, zijne vloot te siplitsen,
terwijl hij de Oost-Indische wateren in-
stoomde.
Het is nu duidelijk, dat Rodjestwenski den
Indischen Oceaan overgestoken zonder op
Nebogatow te wachten, omdat het onmogelijk
zou zijn, kolen te laden of de torpedojagers
op sleeptouw te nemen tijdens den moesson.
Het Russische marinebestuur vertrouwt,
dat Rodjestwenski de beste voorzorgsmaatre
gelen zal nemen togen een torpedoaanval
toch begrijpt men dat dit gevaar groot blijft,
en men hoopt ernstig, dat de admiraal zijn
schepen zoo min mogelijk op eenzelfde plaats
zal laten liggen.
Uit den tijd, die verloopen is tusschen het.
vertrek van het eskader var Nebogatow uit
Djiboeti en de waarneming dat dit eskader
zich bevond op de hoogte van Socotoro, leidt
de Temps af. dat het zich voortbeweegt met
eene gemiddelde snelheid vr vijf knoopen in
het uur. Het zal dus, om den Indischen
oceaan door te varen, ongeveer denzelfden tijd
noodig hebben, dien de vloot van Rodjest
wenski daaraan heeft besteed.
Allerlei
vGravin Montignoso verklaart op stel
lige wijze, dat het bericht van Saksische bla
den, als zou zij toegestemd hebben in uitle
vering van haar kindje tegen een jaarlijksche
rente van 60.000 mark, ongegrond is. In den
stand van zaken is geen verandering geko
men sedert 18 Maart, toen men de aan haar
verschuldigde uitkeering heeft ingehouden.
vOnder de bezoeksters van de voorstel
ling in den stedelijkon schouwburg te Inns
bruck behoorde ook de 28-jarige prinses Ma-
thilde van Saksen-Koburg. Plotseling werd
de prinses door hartkrampen overvallen, die
haar in een luid gegil deden losbarsten. Een
ijlings ontboden dokter achtte den toestand
der prinses zeer ernstig.
rTe Hannover heeft een aan den drank
verslaafde postbeambte een z.g. „Lustmord"
gepleegd op een meisje van vijf jaar, dat bij
meetroonde en in stukken sneed. Men vond
een paar stukken van het lijkje in den kelder
van zijrn huis, de rest wierp hij op den spoor
dijk. De moordenaar heeft volledig bekend.
Een schoenmaker is onder verdenking van
medeplichtigheid gevangen gezet.
Men vermoedt dat de booswicht ook schul
dig is aan den moord op een ander meisje,
dat 2 jaar geleden verdwenen is en in hetzelf
de huis woonde als het thans vermoorde kind.
OOST-INDIÊ.
De Bataviaansche correspondent van
het Hbld. seint, dat het beriaht omtrent
het zeegevecht bij de Anambaaeilanden niet
bevestigd wordt.
Kameroverzicht
Tweede Kamer.
Vergadering van Donderdag 13 April.
Geopend 10J ure.
Arbitragecontract met
Dene marken.
Aan de orde is het wetsontwerp tot goed
keuring van het op 12 Februari 1904 te
Kopenhagen tusschen Nederland en Dene
marken gesloten algemeen arbitrage verdrag,
en voor behoud der bevoegdheid om de in
art. 2 van dat verdrag bedoelde overeenkom
sten te -luiten.
De heer Van Asc-h van Wijck con
stateert dat het ontwerp met groote ingeno
menheid is begroet. Het tractaat bevat niet
de bekende reserve van de eer, de onafhan
kelijkheid en de levensbelangen, terwijl het
aan de andere mogendheden de gelegenheid
laat zich aan te sluiten. Het ontwerp is dus
van groote beteeken i9.
In de arbitrage alleen ligt echter geen vol
doende waarborg tegen den oorlog, maar toch
doet een arbitrageverdrag den kans op oorlog
dalen en den kans op vrede rijzen.
Thans de vraag of een algemeen dan
wel een beperkt arbitrage verdrag de voorkeur
verdient. Met het sluiten van een algemeen
bindend arbitrageverdrag volgen wij de histo
rische lijn, en dat ;s dus niets vreemds. Ben
aibdtrageverdrag onder reserve werkt de pro-
Uganda voor den vrede tegen en geeft aan-
eiding tot nieuwe geschillen.
Vraagt men spreker echter wat hijj liever
heeft, geen verdrag of een verdrag met re
serves, dan geeft hij de voorkeur aan het
laatste. Ten slotte wijst Spr. op de moeielijk-
heid om een sjherpe definitie te geven van
hetgeen een nolitieke en een rechtsquaeatie
is. Bij volkenrechterlijke geschillen heeft de
arbiter zich eenvoudig af te vragen aan wiens
zijde het recht is.
ESndelij[k de vraag of dit verdrag voor
Nederland niet gevaarlijk is. 9pr. meent dat
wij er met een arbitrage contract beter aan
toe zijn dan zonder. Door dit contract kun
nen wij bovendien een belangrijke plaats in
nemen in de geschiedenis der Arbitrage.
Spr. brengt hulde aan den afgetreden Min-
v. Buiten 1. Zaken, aan het Departement van
Buitenl. Zaken en aan onzen gezant te Ko
penhagen voor de tot standbrenging van dit
verdrag.
De beer Van Rylandt zal voor het
ontwerp stemmen al behoort hij tot hen die,
zoo om zich heen ziende, niet veel resultaten
verwacht van arbitrage contracten. De ver
zoeningsgezindheid is er nog niet erg op
toegenomen. Spr. wij»t er op dat men nog
om kleinigheden de eer rakende duelleert
en wat in het klein© gebeurt zullen de Rij
ken in het groot doen.
En het zelfde zal het geval zijn met wat
men noemt levenaquaesties dat eigenlijk be-
langenquaesties zijn. Dat Spr. zich eenigft-
zins sceptisch heeft uitgelaten vindt in bet
voorgaande zijn oorsprong.
Dit verdrag bevat echter een geheel
nieuw stelsel, de reserve is er uit verdwenen
en Spr. zal er gaarne zij® stem aan geven.
Wanneer niet was opgenomen de clausule
dat ook andere mogendheden konden toe
treden, zou Spr. er bezwaar tegen gehad heb
ben. In dit verdrag ziet Spr. het begin va®
een band van kleine staten, die zich onder
ling verbinden om hunne neutraliteit te ga-
rendeeren.
De heer Van K&rnebeek acht het
bijna onnoodig er aan te herinneren, dat hij
een groot voorstander is van arbitrage; dat
heeft hij meermalen" getoond. Maar wij heb
ben hier niet alleen de quacetie van het en
thousiasme, maar wij hebben hier te doen
met een Staatsstuk, dat wij hebben te be*
oordeelen. Wij hebben ons hier, zegt Spr.,
af te vragenis dit tractaat geschikt om
ook andere mogendheden te doen toetreden.
Voor geen enkele on ©enigheid zal men zich
aan de arbitragoverplichting kunnen ont
trekken, en dat meent Spr. dat te ver gaat.
Het desbetreffende artikel acht Spr. onjuist
gedacht en mank gaande aan juridische ap-