KOLONIËN.
BINNENLAND.
te Hamburg, heeft het Vcnezolaansche stand
punt van dit geschil in eene brochure uiteen
gezet. De concessie van de Bc-rmudez-maat-
schappij steunt op een pachtverdrag van het
jaar 1883. dat aan zekeren heer Hamilton
net vruchtgebruik opdroeg van alle natuur
producten in de ongecultiveerde gronden van
den voormal igen staat iJermudoz, waartegen
over de pacliter zich verbond tot het exploi-
teereu van deze uitgestrekte gronden, maar
vooral tot het bevaarbaar maken van de rivie
ren van den genoemden staat. Hamilton
droeg zijne concessie over aan de genoemde
maatschappij, die sedert de rijke asfaltmijnen
van Guanaco tot ontginning bracht, maar de
rivieren niet bevaarbaar maakt. Bovendien
heeft de maatschappij dc revolutie tegen de
regeoring van president Castro. ,.die bovenal
er op uit is de eer to handhaven", onder
steunt. De regeering van Venezuela weet
„door getuigen en oorkonden", dat de maat
schappij den leider van de omwenteling, ge
neraal Mat os, van geld heeft voorzien. Wat
dat voor getuigen van stukken zijn, wordt
ochtor «iet medegedeeld, zoodat die verzeke
ring voor het oordeel over het conflict maar
weinig kan afdoen.
De oorlog in Ooet-Azië.
Van den oorlog zijn de volgende berichten
Tokio24 April. (Daily Telegraph).
Een lichte spoorweg is door de Russen ge
legd van Chaugsoen naar Kirin Ook pak
huizen en magazijnen zijn door hen ge
bouwd. Do kavallerie is actief.
Men bericht, dat 8000 Russen over de
Toeraen-rivïer zijn gegaan naar het noorden
van Korea.
Uit Goensjoeling wordt aan de Koln Ztg.
bericht, dat de Japanners verschansingen op
de hoogten van Tieling aanleggen. Voor het
front heerscht rust, onbeduidende schermut
selingen daargelaten.
Tokio, 22 April. Het marine-departement
heeft eene mededeeling bekend gemaakt, vol
gens welke vertrouwbare getuigen berichten,
dat zij in de Kamrahn-baai twee kruisers heb
ben waargenomen, kruisende buiten de haven,
twee handelsvaartuigen buiten dou noordelij
ken ingang geankerd, vijf op linieschepen ge
lijkende txnnem den haven geankerd, twee
linieschepen met de admiraalsvlag geankerd
binnen en zes oorlogsschepen geankerd bui
ten den zuidelijken ingang. Men zag zware
rookwolken binnen de haven opstijgen.
Ofschoon het bericht 't niet vermeldt, ge
looft men, dat Rodjestwenskv de haven ge
bruikt om zijne schepen schoon te maken, de
torpedo's 011 de kanonnen in orde te brengen,
de munitie gereed to maken en voorraden op
ite doen.
New-York, 24 April. De Evening 3un lieeft
van haren correspondent uit Banghoi (Co-
chinchina) via Hongkong van den 23en be
richt ontvangen, dat hij met zijne boot Zon
dagmorgen tien uur op 30 mijlen ten zui
den van de Kamranh-baai zijnde, werd ge
passeerd door negen groote schepen, die
noordoostwaarts stoomden. Een linieschip cn
een kruiser werden opgemerkt. Waarsouijn-
iijk behoorden deze schepen tot liet Russi
sche eskader.
New-York24 April. Drie oorlogsschepen
zijn gezien ter hoogte van het Corrigidor-
eiland. Men onderstelt, dat zij behooren tot
de vloot van admiraal Nashima.
Manilla, 22 April. (Daily Mail). De Ja-
pansche consul alhier ontving een lang cijfer
telegram betreffende het bezoek van het es
kader van admiraal K&mimoera, dat tegen
morgen verwacht wordt. Er is hier ook een
telegram aangekomen, geadresseerd aan ad
miraal Kamimoera, Manilla.
Manilla, 22 April. De Japansche consul
alhier ontving ©en telegram, berichtende dat
Togo's voornaamste eskader bijeengetrokken
zal worden ten zuiden van Formosa.
Manilla, 22 April. De Japansche consul
heeft een telegram ontvangen, berichtende
dat de hoofdmacht van admiraal Togo zal
bijeenkomen ten zuiden van Formosa.
Tokio24 April. (Daily Telegraph).
Gisteren is een Russisch hospitaalschip te
Batavia aangekomen. Men gelooft, dat het
behoort tot de vloot van Rodjestwensky.
Het schijnt, dat de Russen hunne hospitaal
schepen gebruiken voor liet doen van ver
kenningen.
Londen22 April De Pall Mall Gazette
verneemt uit Parijs, dat de Eugelsche gezant
zijne Paaschvacantie heeft afgebroken en is
teruggekeerd om aan den Quai d'Orsay eene
nota te overhandigen tot ondersteuning van
de vertoogen van Japan tegen de ?hending
van de onzijdigheid in de Kamranh baai. De
nota is met groote hoffelijkheid gesteld.
Op het schaakbord van den oorlog ter zee
zijn in de laatste dagen slechts geringe ver
anderingen voorgekomen, d e geen aanlei
ding geven to' het maken van bepaalde con-
clusiën omtrent de plannen van de beide
vlootvoogden. Admiraal Rodjestwensky
schijnt zijne ankerplaats een honderdtal zee
mijlen verder noordwaarts naar de Tuxan-
baai verlegd te hebben. Hij blijft steeds ter
hoogte van de kust van Indochina, wat hem
het voordeel verschaft van de directe kabel
verbinding met het moederland. De meest
aannemelijke uitlegging van den vertraagden
tocht blijft, dat hij de komst van de divisie
van Nobogato-w wil afwachten Met kalmte
en overleg boreidt admiraal Rodjestwensky
zich voor op de kritieke dagen, die hem
wachten.
Te oordeelen naar de spaarzame berichten,
die tot dusver zijn ingekomen over de bewe
gingen van Japansche schepen, zijn de sche
pen. die uitgezonden zijn op den uitkijk naai
de eventueel© bewegingen van admiraal
Rodjestwensky, gcëchclonncerd ter hoogte
van Manilla, omdat met gebruikmaking van
den kabel van Manilla naar Hongkong tot
Toets jou. waar de Japansche kabel van For
mosa zich aansluit, het spoedigst kan wor
den bericht, wanneer het Russische eskader
de Indochinecsche wateren verlaat. Het es
kader van pantserkruisers onder admiraal
Kamimoera kruist vermoedelijk ten noorden
van de Philippijnen, voor do straten van
Balingtang en Bashi. Admiraal Togo zal zijne
enkerplaats bii dc Pescadores-eilandon heb
ben. van waar hij het best de verbinding met
admiraal Kamimoera kan onderhouden en
gelegenheid heeft dezen bij zich te ontbie
den. of wel hem te ondersteunen voor de
gevallen, dat admiraal Rodjestwensky plan
mocht hebben door het Formosa-kanaal of
door een van de genoemde straten te gaan.
Petersburg22 April. (Petersburgsch tele-
graaf-agcntschap). Admiraal Rodjestwensky,
die in kennis werd gesteld van het protest
van Japan tegen zijn verblijf in de Kamranh-
baai, werd gewezen op de noodzakelijkheid
de onzijdigheid van Frankrijk niet te schen
den en. als hij de territoriale wateren heeft
gebruikt, zich daarin niet langer op te hou
den.
Petersburg, 24 April. Tegenover dc anders
luidende berichten over het verblijf van het
Russische eskader in de Kamranh-baai kan
het Petersburg^j TelegTaafagentscliap me-
dedeeleu, dat dc gouverneur-generaal van
Fransch Indo-China zich niet met eenig ver
zoek tot de Russische regeoring heeft gewend,
en dat ook admiraal Rodjestwensky geen aan-
zegging heeft ontvangen om de territoriale
wateren van Indo-China te ver 1 aiten, daar hij
ongetwijfeld alle regelen der onzijdigheid
"tipt heeft in .acht genomen.
Tokio, 23 April. Het antwoord van Frank
rijk, waarbij wordt toegezegd dat aan de
Oostzeevloot een langer verblijf in de Kam
P -h baai niet toegestaan zou worden en
het bericht, dat aan die belofte de hand wordt,
gehouden, is hier met genoegen ontvangen en
heeft de spanning, die bestond, doen ophou
den.
In do Kamerzitting van gisteren heeft de
minister-president, in antwoord op eene daar
toe strekkende vraag, in aansluiting aan de
vroeger afgelegde verklaring, dat de regee
ring stipt Frankrijk's onzijdigheid tegenover
de oorlogvoerenden wil handhaven, medege
deeld, dat uitdrukkelijke, duidelijke cn her
haalde bevelen ^an de autoriteiten in In
dochina zijn gegeven om de volledigste on
zijdigheid te verzekeren.
Over C.. toekomstige politiek van Japan
heeft graaf Okoema. de vroeger leider van
de oppositie in het Japansche parlement, tot
den correspondent van de Daily Telegraph te
Tokio gezegd, dat het geheele volk verlangt,
dat de oorlog slechts ten einde worde ge
bracht onder voorwaarden, die eene herhaling
van den strijd onmogelijk maken. Het moet
Rusland volstrekt onmogelijk worden ge
maakt, ooit weer eene invasie van China te
beproeven. Met dat doel moet Rusland alle
strategische voordeeien in het verre oosten
verliezen. Er mag aan Rusland niet worden
toegestaan in de nabijheid van de Chineesche
en Japansche kusten eene vloot te onderhou
den, en Japan is verplicht Port Arthur, Wla-
diwostok en Sachalin in te lijven. Daar de
Engelsche handel in het verre oosten de over
hand heeft, kan Engeland uit eeue uitbrei
ding van den Japanschen invloed niet anders
dan voordeel trekken. Japan zal niet beproe
ven, zich bij wijze van pacht in het bezit te
stellen van Mandsjoerije, dat het als Chi-
neesch eigendom erkent; het zal echter zijn
invloed doen gelden, dat voor Mandsjoerije
het beginsel van de open deur wordt in acht
genomen. De handelaars van alle natiën zul
len daaruit voordeel kunnen trekken. Daar
bij moet de overwinnaar natuurlijk op zijne
eigen veiligheid bedacht zijn en staan op vre
desvoorwaarden. die de absolute veiligheid
van Mandsjoerije waarborgen. Ook moet het
verlangen, dat men het de volledige macht
laat, zijne meeningen met betrekking tot. het
oosten van Azie tot uitdrukking brengen.
De Beursoourant te Petersburg bericht,
dat de Russische regeering besloten heeft cm
de fondsen van verschillende openbare instel
lingen voor oorlogsdoeleinden aan te spreken.
Er zal een rente van 3 percent vergoed wor
den.
Allerlei
vDe Keizer van Oostenrijk-Hongariie
heeft Donderdag de aloude plechtigheid der
voetwassching verricht, ju© twaalf oude man
netjes, die dit jaar de eer van de keizerlijke
verdeemoediging ondergingen, werden eerst
door den ouden vorst van spijzen voorzien,
waarna de mis werd gelezen Na de voetbe-
wassching nam de Keizer van den oppcrcere-
moniemoester twaalf zijden beurzen in ont
vangst, die hij do oudjes om den ha'hing.
Dezen werden vervolgens in hofrijtuigen
thuis gebracht.
vVolgens den St. Petersburgschcn cor
respondent van de „Standard" hebben dertig
jonge dokters en dokteressen van het. Insti
tuut voor proefondervindelijke geneeskunde
zich met postgif ingeënt on in het fort
Alexander I afgezonderd, teneinde de ver
schijnselen en het beloop der pest te bestu-
deeren. Zij hebbeu geen bedienden en wonen,
en werken ieder in een afzonderlijke oei.
£r staan reeds een andere dertig klaar om
eventueel openvallende plaatsen in te nemen.
vTwee jaar geleden werd te Philadelphia
miss Anna Miller onverwachts ontslagen als
directrice der Rhodes-school, omdat zij zich
onbehoorlijk zou godragen heiben. Na haar
ontslag beschuldigde zij den voorzitter van
het schooloollege, dr. Harvey, en andere per
sonen, dat zij tegen haar samengespannen
hadden, en zij wilde haar tegenstanders ook
langs gerecbtelijken weg aanvallen. Zij kon
echter geen advocaat, vinden, die haar wilde
bijstaan. Daarop besloot miss Miller zelve de
zaak ter hand tc nemen en begon in de rech
ten te studeeren. Na twee jaar ijverig werken
deed de moderne Portia haar examen, werd
advocaat en begon een proces tegen dr. Ilar-
vey, van wien zij 50000 dollar schadeloosstel
ling eisebte. De zaak werd in hoogste instan
tie behandeld. Miss Miller hield zich kranig
tegenover den knapsten advocaat van haar
tegenpartij. Haar getuigenverhoor en haar
toespraak tot de jury wekten algemeene i>e-
wondering. De jury kende haar een schade-
1 -sstelling van 22000 dollar toe cn verklaar
de tegelijkertijd, dat haar levenswandel ou-
besproken was.
vTot ontzetting van de duizenden kerk
gangers, die in den dom te Milaan bijeen
waren, joeg zich midden onder den dienst de
jonge, mooio markiezin Maria Pallavicini-
Visconti uit Trent© een kogel door et hoofd.
Twee uur later overleed zij. De kathedraal
werd aanstonds ontruimd en gesloten. Do
beweegredenen tot do daad worden niet ge
meld.
OOST-INDIË.
Wij vernemen uit de beste bron, dat de
invoering van belastingen ter Westkust van
Sumatra reeds onder den vorigen gouverneur-
generaal een zoo goed als uitgemaakte zaak
was, in zoover dat de minister van koloniën
er zich in beginsel een stelligen voorstander
van betoonde.
De heer Rooseboom heeft toen echter aan
liet opperbestuur verzocht met den maatre
gel te wachten totdat zijn regeering ten einde
was. Hij vond het minder goed, dat tot een
maatregel van misschien zoo ver strekkenden
aard werd overgegaan onder het bestuur van
een landvoogd, die binnenkort zou repa-
trieeren en achtte het verkieslijker, dat de
meening van den nieuwen titularis zou wor
den gevraagd.
Dat is de reden, dat de nieuwe belasting,
die reeds sedert 1897 in ontwerp gereed is,
nog altijd niet is ingevoerd. Bat. Nbl.
Door den resident van Semarang is
aan de regeering, in het belang van den vee
stapel, voorgesteld, een som van f 45,000 te
zijner beschikking te stellen voor den aan
koop van 250 dekstieren uit het buitenland.
Deze dieren zouden dan aan de inlandsche
bevolking afgestaan worden tegen een prijs,
welke in vijf jaar moet terugbetaald worden.
Het plan is bedoelden maatregel allereerst
toe te passen in de afdeeling Salatiga. J.-B.
De expeditie naar het Sneeuw
gebergte. Do ..Locomotief" brengt, naar
aanleiding van het mislukken der expeditie
naar Nicuw-G irinea de uitvoerige mededee-
lingen in berinnering van haar correspon
dent, die den tocht meemaakte, en knoopt er
eenige beschouwingen aan vast. De blieven
van den correspondent gaven ten slotte al
minder hoop, zoodat het bericht der ontbin
ding van de expeditie voor geen der lezers
een verrassing geweest kan zijn. De laatste
brief (van 31 Jan.) sloot me de verzuchting:
..Den 28sten December stieten wij op heu
velketens waar doorheen de rivier zich slin
gert en d'e wij zullen mo ten overtrekken.
Als do weg over die heuvels even slecht
blijkt te zijn als die tuisschen Kiroeroe en
liet Omba-bivak, dan zal ons leed niet to
overzien zijn't zou de nekslag voor bet
transport en daarmee tevens voor de geheele
expeditie wezen!"
De redactie wiist er op, dat de geheele
expeditie een lij lensgeschiedenis geweest is,
dat het fraaie er eigenlijk reeds af was, toen
men besloot, niet naar bet Sneeuwgebergte
te gaan, maar zich te vergenoegen met een
verkenning van het Cbarles-Louis-gebergte.
Zij schrijift de mislukking vooral hieraan toe
dat de voorbereiding onvoldoende was, dat de
organisatie over te veel schijven liep, dat de
leider geen voldoende macht bezat en zelfs
weldra het vertrouwen op succes verloren
scheen to hebben. De opvatting van de Soer.
Ct. dat „totoks" niet de ware geschiktheid
zouden bezitten voor omtdekkingsreieen in de
tropen, bestrijdt de „Locomotief", maar wel
meent dit blad, dat de expediti- meer voor
deel ad kunnen trekken van de eigenschap
pen. het oriëntat-e-vermogen vooral, van den
in Indië geborene. Kapitein De Rochemont
heeft zich bet gemis van zulk een hulp klaar
blijkelijk beklaagd. In een zijner eerste brie
ven toch schreef de correspondent van de
Locomotief
„Een bepaalte font mag het genoemd
worden, dat men zich niet diensten ver
zekerd heeft van een woudloopcr als de heer
D'umas, die door zijn instinct om de goede
richting te vinden, der expeditie groote dien
sten had kunnen bewijzen."
Suiker. De berichten omtrent het
te veld staand rietgewas blijven gunstig lui
den. Hier en daar bevinden zich tuinen in
bloei, terwijl het zich laat aanzien, dat dit
verschijnsel zich zal uitbreiden.
Zoo de weersgesteldheid het toelaat, zal
dit jaar vroeger dan gewoonlijk een begin
met den maaltijd worden gemaakt. Enkele
fabrikanten in den Oosthoek, die in den re
gel niet vóór einde Mei beginnen, zijn be
sloten de molens eene maand vroeger te ope
nen Soer. Hbld.
Een moord. Het Bat. Nbld. meldt
uit Soerabaja van 8 Maart:
Zondag is bij Blora een gruwelijke moord
gepleegd op den boormeester der Dordtsche
Pctroleum-maatschappij, J. H. Paulus. Deze
werd in een lorrie op de trambaan door een
inlander aangevallen, die hem het hoofd
bijna van den romp scheidde.
De moord staat niet op zich zelf; in de
afdeeling Blora is 'iet tegenwoordig aeer on
veilig. Troepen van twintig en meer welge
wapende dieven gaan op roof uit, stelen o.a.
ruwe olie., distilleeren deze en slijten de pe
troleum in de kampongs.
WEST-INDIË
Curasao, 31 Maart.
Bij gouvernememts-beschikking is aan
den heer A. E. J. van den Brandhof, gezag
hebber van Bonaire, tot herstel van gezond
heid met ingang van den dag van zijn ver
trek uit do kolonie, een jai verlof naar Ne
derland verleend.
Bij gouvernements-beschikkiug is met
ingang van den len April jl. aan den heer
J. J. van den Berge, onbezoldigd lid van het
Hof van Justitie iu deze kolonie, eervol ont
slag als zoodanig verleend, one! dankheifcui-
Lng voor de door hem aan den lande bewezen
donaten.
Bij gouvernements-beschikkiug zijn* de
hecren Mg C. Henriquez en C. G. de Haseth
Cz. benoemd tot leden ban den Raad van
Toezicht tot het oprichten van een postspaar
bank in de kolonie Curasao.
In do eerste zittipng, op gisteren ge
houdenvan de nieuw opgerichte Kamer van
Koophandel en Nijverheid, werden gekozen
tot voorzitter, onder-voorzitter c 1 secretaris
penningmeester de lieeren A. Jesurum, J.
Janse en C. G. de Haseth Cz.
De Staatscourant van Zondag 23 cn
Maandag 24 April 1905, bevat de volgende
Koninklijke besluiten:
benoemd tot notaris te Grave J. S P. P.
van Oppenraaij, candidaat-notaris te Nijme-
gen;
tot griffier bij het kantongerecht te Rot
terdam, 2e kanton, mr. A. L. N. van den
Cloostcr baron Sloet tot Everlo, thans grif
fier bij het kantongerecht te Tilburg en
schoolopziener in het arrondissement Waal
wijk
op verzoek eervol ontslagen jhr. mr. R.
Sandborg, als advocaat-generaal bij het ge
rechtshof te Arnhem, onder dankbetuiging
voor de in rechterlijke betrekkingen bewezen
diensten, en mr. J. H. D. Schenkenberg van
Nierop, als notaris te Rotterdam.
benoemd tot xidder in de orde van Oranje-
Nassau de kapitein E. J. de Bock, van het
3e reg. veld-artillerie
op verzoek eervol uit den militairen dienst
ontslagen de 2e luit. op non-activiteit F. W.
P. Clignett, van het wapen der infanterie
en is voornoemde luitenant tot 1 Juni 1909
benoemd tot reserve le luitenant bij het le
reg. infanterie
benoemd:
bij het personeel der militaire ad
ministratie tot kolonel-intendant de luit.-
kolonel-intendant W. N. Roldanis, directeur
der centrale magazijnen voor militaire klee
ding en uitrusting; tot majoor-kwartiermees
ter de kapitein-kwartiermeester D. G. M. de
Vries, van het le reg. infanterie; tot kapi
tein-kwartiermeester bij het 2e reg. infante
rie de le luit.-kwartiermeester A. M. H. C.
Vosmaer, van het reg grenadiers en jagers;
bij het personeel van den geneeskundigen
dienst der landmacht tot dirigeerenden offi
cier van gezondheid Ce klasse de dirigeereude
officier van gezondheid 3e klasse A. van der
Moer, tot dirigeerende officier van gezond
heid 3e klasse de officier van gezondheid le
klasse dr. H. Zeehuisen, beiden van dat perso
neel
bij het wapen der infanterie bij het le regi
ment tot kolonel-commandant van het corps
do luitenant-kolonel bij den generale.il staf J.
Bruce, chef van den staf der le divisie in
fanterie
bij het 3e regiment tot luitenant-kolonel
de majoor N. A. E. Mansveldt van het corps;
~:j het 2e regiment tot luitenant-kolonel de
majoor Meijboom van het corps;
bij het wapen der artillerie tot generaal-
majoor de kolonel H. M. Engelhard, van het
wapen, lid van het Hooge Militaire Gerechts
hof
tot generaal-majoor commandant der ves
ting-artillerie de kolonel J. de Waal, van het
2e regiment veld-artillerie;
bij den staf van het wapen tot luitenant
kolonel de majoor H. Oolgaardt van dien
staf, toegevoegd aan den inspecteur der ar
tillerie
bij het korps rijdende artillerie tot com
mandant van het korps de majoor N. Bos
boom, van het 4e reg. vesting-artillerie;
belast met het bevel, onderscheidenlnk
over het 2e en het 3e reg. veld-art., de luit.-
kolonel F. van Hasselt, van het wapen,
thans op non-activiteit wegens tijdelijke on
gesteldheid, en J. D. Wagner, commandant
van het korps rijdende artillerie, wordende
in verband daarmede de luit.-kolonel Yan
Hasselt, voornoemd, tevens in actieVen
dienst hersteld
in zijne rang overgeplaatst bij den gene-
ralen staf de luit.-koionel A. Hoogeboom,
van het reg. grenadiers en jagers
benoemd tot ridder in de orde van den
Ned Leeuw jhr. mr. J. J. Rochussen, refe
rendaris bij het departement van buiten-
landsche zaken.
benoemd tot betaalmeester te Groningen
J. F. Heemskerk, thans betaalmeester te
Assen
tot betaalmeester te Assen S. W. van der
Noordaa, thans betaalmeester te Hoorn
tot betaalmeester tc Hoorn jhr. H. A. H.
Sandberg, thans betaalmeester te Ter Neu
zen
tot betaalmeester te Ter Neuzen R. H.
Reeling Brouwer, surnumerair bij* den dienst
van 's Rijks schatkist
De gewone audiënties van de minis
ters van justitie, van financiën, van oorlog en
van koloniën zullen resp. Woensdag, Donder
dag, Donderdag en Vrijdag as. niet plaats
hebben.
De nieuw benoemde minister van
Buitenlands-he Zaken, jhr. mr. Yan Weede,
begaf zich Zaterdagochtend naar het Loo om
in handen van H. M. de Koningin den eed
af to leggen. Na vandaar te zijn terugge
keerd, nam jhr Van Weede het- beheer van
het departement -an Buitenl. Zaken van
vice-admiraal Ellis over.
In een ingezonden stuk in Het Vader
land verklaart de Staatsraad jhr. mr< W. F.
Rochussen (onder bevestiging van den hoofd
redacteur) dat hij niet degene geweest is, die
aan dat blad de bekende onthullingen aan
gaande de Buitenhof-crisis in de pen gegeven
heeft.
Mr Harte van Tecklenburg zal een hem
eventueel aan te bieden candidatuur voor
het Kamerlidmaatschap in het kiesdistrict
Grave aanvaarden, en zoo hij gekozen wordt
als Kamerlid fungeeren.
De Zwol sche Courant deelde v;por een
paar dagen mede, dat aan den benoemden in
specteur van het toezicht op de 11: le ving der
Drankwet den heer Op ten Noort, de gemeen
te Zwolle als standplaats zal worden aange-
xsen.
Thans verneemt het blad, dat ook een der
beide benoemdo adjunct-inspecteurs, n.l. de
heer M. de Jager Weezcnbroek 1 Utrecht,
deze gemeente als standplaats krijgt.
Congres der Socfaal-Demokratische
Arbeiderspartij in Nederland.
Aan den ooravond van het congres der
S. D. A. P., dat Zondagochtend 0111 10 uur
een aanvang nam, werd Zaterdagavond in het
g-bouw Concordia, op hel Hcogezand eene
vergadering gehouden, waarin dr. Gorter en
mr. Mondeis een woord tot opwekMng spra
ken.
Dr. Gorter bepaalde zich tot een korte rede,
waarin hij de tactiek der Src -dem. Arbei
derspartij besprak ter vergelijking -.an die
tactiek met die van andere arbeiders en bur
gerlijke partijen. De tactiek der S. D. A. P.
is er eene van organisatie, teneinde het prole
tariaat !e maken tot eene goed bewuste, goed
gedisciplineerde massa.
De geschiedenis der Nodcrlandsche wet
geving in d:- laatste jaren, heeft bewezen dat
de tot nu toe gevolgde tactiek de goede is, dat
zij is de goede stap op den goeden weg om
het einddoel te bereiken.
Mr. Mende Is wees er op, dat het thans de
elfde maal zou zijn, dat de S. D. A. P. sedert
hare oprichting in congres bijeenkomt, dit
maal in de residentie, den zetel van Regee
ring en Kroon, hetgeen aan dat congres tone
bijzondere beteekenis geeft. Spr. herinnerde
er aan, dat ook „de oude internationale" hier,
2 veel jaren geleden, bijeen kwam in een
klein onaanzienlijk lokaal.
De economische ontwikkeling van ons volk
besprekende wees mr. Mendels er op, dat dit
steeds is geweest eene theologisch volk, dat
gemakkelijk te vangen is met een preek. Hoog
tijd wordt het echter dat ons theologisch ge-
infiltreerd arbeidersvolk de ware toestanden
onder de oogen leert zien, dat het de werke
lijke ellende en out bering aanschouwc en
daartoe werkt de soc.-dem. mede. Zij leert de
arbeiders zien door eigen oogen met verbre
king der nevelen van de theologie, waarmede
men hen heeft omringd en nog tracht t© om-
ringen.
Ook hij, wekte ten slotte op getrouw te
blijven aan de oude welbeproefde tactiek.
Eerst», dag.
Het Congres werd Zondagochtend om
10 uur te 's Gravenhage geopend door den
voorzitter van het partij-bestuur, Henri Po
lak, die met het oog op den beschikbaren
tijd slechts een korte rede hield, waarin hij
met blijdschap constateerde dat de partij se
dert het laatste congres geen directe verlie
zen heeft geleden.
Ter eere van de gevallenen in dienst van
het proletariaat en van de strijdenden in
Rusland, verzocht liii de aanwezigen zich van
hun zetels te verheffen, waaraan werd vol
daan.
Ingekomen waren adhaesde-betuigingen o.a
uit België. Besloten werd speciale gelukwen-
schen te richten tot de Frausche en Belgische
partijgenooten, mede thans in congres veree-
nigd
Tot plaats van het volgende congres werd
Utrecht gekozen.
Bii de bespreking van het jaarverslag kwa
men onderscheidene puniben aan de orde. Zoo
werden de hatelijke opmerkingen van den
Rotterdamschen propagandist afgekeurd en
stolde Amsterdam IX daarin gesteund
door Amsterdam III voor niet te conti-
nueeren het mandaat van den landelijken
propagandist, wiens werk, naar men meende,
geen voldoend resultaat had opgeleverd.
Do houding van het partijbestuur werd ge
laakt .als zijnde te slap o. a. in de Utrecht-
sche quaestie, en de zaak-Melchers. De afwij
king van de oude, beproefde tactiek bij de
plaats gehad hebbende Statenverkiezingen,
werd door Leider afgekeurd; welke critiek
steun vond bii Amsterdam III, en voor zoo
verre Friesland betreft, ook bij Leeuwarden
en Dokkum.
Do heeren Hei .ns en Loopuyt verdedig
den zich resp. als Rotierdamscb en als lan
delijk propagandist tegen de aanvallen door
de afdeclingen op hun arbeid gedaan, waar
na mr. Troelstra een woord van verweer sprak
naar aanleiding van de opanerknigen betref-
fendo do Statenverkiezingen. Hij wees er op
dat liet partijbestuur zijn oordeel eenstem
mig was. Bij de jongste S enverkiezingen
trad het politieke karakter sterk op den voor
grond, en de soriaal-democratie ziet liever de
partijen die tegen elkander opwegen ver
zwakken, dan dat ze een sterke macht vormen.
De heer Schaper die een scherpe critiek op
een compromis met de liberalen had geleverd,
omdat hij vreesde dat daardoor toch al niet
warme en vrijheidlievende partijgenooten de
gelederen zouden verlaten, voegde Spr. toe,
dat hij maar liever dergelijke onwilligen- de
partij ziet verlaten. Een en ander gaf de heer
Schaper in den loop van het debat aanlei
ding te waarschuwen tegen een „Pruisische
cadaver-discipline'", omdat hij verschijnselen
zag dat partijgenooten als marionetten wor
den behandeld.
Mevrouw Roland--Holst verklaarde dat ook
het partijbestuur heeft betrcir dat Van der
Goes, geen deel uitmaakte van de Holland-
sche delegatie o" het internationale congres
op de samenstelling van welkdelegat'e cri
tiek was gehoord. Zij deelde verder mede,
zich eenige jaren uit Je mondelinge propa
ganda te zullen terugtrekken voor studie-
arbeid.
De heer Polak nam 't- op voor het partij
bestuur te?en hot viTTv' t van slapte o. a. in
de zaak Melchers, welke z. i. geen quaestie
s rubbers had geen open af gedaan aan
het partijbestuur van de redenen van zijn
vertrek uit Leeuwarden, maai zijn kleinzie
lige grieven belangrijk genoeg geacht om ze
te publiceeren door middel van een inter
view in een burgerlijk bla,...
De besprekingen over het jaarverslag wer
den daarna gesl ten.
Ook het finai-cicrie *-erslag lokte debat uit,
in verband m©t het groot© tekort.
Overweging werd toegezegd va het denk
beeld tot het heffen van een proportioneele
contributie en verder zonder stemming aan
genomen een motie uitsprekende de wensche-
lijkheid van de oprichting van ee 1 waarborg
fonds.
Het fiuancieel verslag was daarmede af
gehandeld.
Aan de orde kwam alsnu de veelbespro
ken Utrechtsche quaestie.
De Voorzitter gaf een overzicht der
quaestie en lichtte het voorstel tot royeer en
van afd. Utrecht II toe, daar die afd. zich
niet gehouden had aan een wettig gehouden
besluR.
De heer Mulder, afgevaardigde dier afd.,
betoogde, dat gehandeld was naar plicht en
geweten, ook al houdt men de handelwijze
formeel onjuist. Verschillende fouten waren
«aangetoond, en aan personen was daarbij
niet gedacht.
Men stiet toen op een zeer eigenaardig
verzet van partijgenooten, van wie zulks
niet was te wachten. Met laffe en grove leu
gens trachtte men zich van de zaak af te
maken. Toen werd door Oudegeest het partij-
licstuur in de zaak gemengd, en in tegen
woordigheid van Troelstra en Helsdingcu
werden weder lasten en leugens gebruikt.
Nu kon men óm gewetensbezwaren een man
als Oudegeest, niet den kiezers aanbevelen.
Oudegeest werd door de afd. niet tot Candi
da at gekozen, waarop het partijbestuur Oude
geest stelde. Die cundidaatstelling acht Spr.
ongeldig. De «afd. nam een motie aan, doch
heeft die niet gepubliceerd. Toen deze in
de Te! verscheen is daarop de afd. ge
schorst. Men had de motie willen ophouden,
