BINNENLAND.
zonken zijn, behalve do „Orel" en de „Ni x>-
lai," die buit werden gemaakt.
De admiraals Rodjestwensky, Fölkersahm
en Nebogatow zijn gevangen genomen.
Tokio, SI Mei. (Express). De kruiser Gro
molx>i, mot nagenoeg 800 man aan boord,
is bij het uitgaan uit do haven van Wladi
wostok, blijkbaar met do bedoeling om zich
met do rest van do Oostzee vloot te vereeni
gen, op eene Japanscbe mijn gestooten en
in eene zware zee met de geheele beman
ning gezonken.
Wanneer do divisiën van Rodjestwensky j
en Nebogatow gezamenlijk san den strijd
iu de straat van Korea hebben deelgenomen,
dan had do Russischo opperbevelhebber vóór 1
den slag het commando over 8 linieschepen,
3 kust-pantsersehepen. 3 gepantserde krui-
sers en 6 pantserdekkruiserste zamen i
20 groote oorlogsschepen.
In de telegrammen, die bijzonderheden be- i
vatten over den slag, worden zes van deze i
schepen niet. genoemdde linieschepen
Osljabja en Nawarin on de pantserdekkrui
sers Aurora, Oleg, Izoenwoed en Almar. Er
is dus kans, dat deze seft aan de vernietiging
ontkomen zijn. Of dat met alle zes het ge
val is, moet nog blijken een telegram van
de Petit Parisien uit Petersburg spreekt van
vier schepen die te Wladiwostok zijn aange
komen.
Dat de veertien andenen allemaal verloren
zijn gegaan, kan niet met beslistheid worden
verzekerd. Omtrent het vlaggeschip, de
Kujaw Soeworow, laten de berichten twijfel
toe; een door het departement van marine
te Washington ontvangen telegram gewaagt
er van, dat dit schip ernstig beschadigd is,
of het ook vermeesterd is, blijkt uit dit tele
gram niet, terwijl het bericht van de aan
komst vaji Rodjestwensky, in zwaar gewon
den toestand, te Wladiwostok, reden geeft
om tc onderstellen, dat het admiraalschip
ondanks uo bekomen schade de haven heeft
kunnen bereiken. Eenig voorbehoud moet
duo gemaakt- worden ten aanzien van de op
gaven omtrent de verloren gegane schepen
in hoofdzaak zijn zij echter juist. Men mag
dus, behoudens tegenspraak voor een enkel
der genoemde schepen, als door de Russen
verloren beschouwen de Knjas Soeworow,
het vlaggcschip, een linieschip van 13,516
ton, in 1904 gebouwd, bewapend met 4 stuk
ken van 31 cm. en 12 van 16 cm., de be
manning telde 740 koppen. Dezelfde opgar
von gelden voor de Orel (vermeesterd). Im
perator Alexander III (gezonken) en Boro
dino (gezonken). Al deze schepen liepen 18
knoopen. Voorts staan nog op de lijst de
Sisoj Weliki (beschadigd en vermeesterd),
10,400 ton, van 1897, snelheid 16 mijl, be
wapening 4 stukken van 31 cm., 6 van 16
cm., 550 koppen, en de Imp. Nikolaj I (ver
meesterd), 9672 ton, van 1892, snelheid 14,8
mijl, 2 stukken van 31 cm., 4 van 24 cm., 8
van 15 cm., 604 koppen.
Do kust-pantserachopen Gen. A dm. Apra-
xin (vermeesterd), Adm. Senjawin (vermees
terd) en Adm. Oesjakof (gezonken), meten
tusschen do 4 en 5000 ton. zijn tusschen 1895
en 1898 gebouwd en liepen 15 tot. 16 mijl.
Hun zwaarste bewapening bestond uit 3 of 4
stukken van 24 of 26 cm. Zij hadden een
bemanning van 318 koppen.
Do gepantserde kruisers der Russischo
vloot zijn alle in den grond geboord, het
waren de Adm. Nachimow (1888), 8524 ton,
1G7 mi;l, 567 koppen. 8 stukken van 21 cm..
10 van 15 cm.do Dmitri Donskoj (1885),
6200 ton, 16.5 mijl, 510 koppen, 6 stukken
van 15 cm.. 10 van 12 cm.; de Wladirair
Mcnomach (1885), 5593 ton, 15.2 mijl, 550
koppen, 5 stukken van 21 era., 12 van 15
cm. Voorts zijn gezonken de pantserdekkrui-
ser Zjemtjoeg (1904), 3106 ton, 23 mijl, 340
koppen. 6 stukken van 12 cm., en de Swjet-
lana (1897), 3862 ton, 20.2 mijl, 360 koppen,
6 stukkeu van 15 cm.
Over de verliezen der Russen aan man
schappen zijn nog slechts ramingen te ma
ken onder de telegrammen werd het. cijfer
van 7000 genoemd, maar waarschijnlijk is
het nog greoter.
Tot beoordeeling van de beteekenis der
overwinning moet niet worden vergeten, dat
de Japanscbe vloot in linieschepen zwakker
was dan de Russischezij telden hoogstens
vier groote en twee kleine linieschepen met
een gezamenlijke tnnnenmaat van 68.687 ton
tegen 110.582 aan Russische zijde. De Japan-
sche Jcruisersvloot wa3 echter verreweg de
sterkste en ook in torpedobooten waren zij
verreweg do meerderen van hunne tegen
standers
Volgens oen particulier telegram, te Ber
lijn uit Tsjifoe ontvangen, is een van Rod
jestwensky s schepen Vriidag te Kiaw-tsjou
aangekomen, zwaar beschadigd ten gevolge
van een aanvaring.
Met toestemming van de familie zijn te
Petersburg uitvoerige berichten openbaar ge
maakt over Rodjestwensky'» gezondheidstoe
stand Een paar jaren geleden had de admi
raal een nieraaudoening, die geheel geweken
is. Kort voor zijn vertrek naar Oost-Azie
heeft hij bronchitis gehad, maar nog uit Sai-
fon schreef hij naar huis, dat de zeelucht
em geheel genezen had. Zelfs het verblijf in
de heete lucht van Madagascar moet den
admiraal geen kwaad gedaan hebben.
Do ongelukkige bevelhebber van de thans
vernietigde Russische vloot, Sinowi Petro-
w>tach Rodjestwensky, die nu gewond in
Japansche gevangenschap is, 19 een van de
bekwaamste en ervarenste officieren van de
Russische marine. Hij was in 1876 van de
marine-academie gekomen en in 1885, bij
keuze, tot kapitein van den tweeden rang
bevorderd. Daarna voerde hij in 1890 en
1891 achtereenvolgens bevel over verschil
lende oorlogsschepen, het laatst over den
(eveneens iu den slag bij Taoesjima gebleven)
kruiser Wladimir Monomach en het pant
serschip Pereswjet. In 1893 werd hij la
suite van den Czaar geplaatst, nis belooning
voor zijne voortreffelijke leiding van de ma
noeuvres van de Oostzeevloot, in tegenwoor
digheid van Keizer Wilhelm II. In het vol
gend jaar werd Rodjestwensky tot souschef
van den admiralen staf benoemd.
Door zijn tocht naar Oost-Azië heeft hij
de bewondering geoogst van alle deskund5-
gen. die om strijd erkenden, dat hij de bui
tengewone bezwaren, die hij had te overwin
nen om zijne vloot daarheen te brengen,
glansrijk overwonnen hoeft Maar wat hij
had te volbrengen grensde aan het onmoge
lijke. Hij moest uit reserve-manschappen,
die nog geen kruit geroken hadden, ervaren
matrozen maken; zelfs van zijne officieren
misten velen de onmisbare technische erva
ring. Daarin vooral waren de Japanners hem
de baas, en daarin zal men in de eerste plaats
de verklaring moeten zoeken, waarom de on
derneming om de Russische vloot naar Wla
diwostok to brengen om daar den strijd om
de heerschappij ter zee in Oost-Azië opnieuw
to be«fnnen, op eene zoo totale mislukking
is uitgeloopen.
De vraag van 't sluiten van den vrede, die
nu weer met- kracht aan de orde komt, heeft
voor de ramp van Tsoesjima in de Europee-
sche pers bijna geheel gerust. In tegenstel
ling daarmee was in de Russische pers die
vraag wel aan de orde. Tegenover de stem- i
men, die daar opkwamen voor het herstel
van den vrede, betoogde de Nowoje Wremja -
„Zooals men zich zal herinneren, werden
eenigen tijd geleden de zoogenaamde nega-
tievo voorwaarden van den Russisch-Japan-
schen vrede in de pers behandeld. Men nam
aan, dat de rechtstreeksche onderhandelin
gen tusschen de beide oorlogvoerende staten
zouden kunnen beginnen, wanneer zij weder
zijds overeenkwamen zekere vragen niet aan
te roeren. Als zoodanig werden genoemd
1. do afstand van con«g deel van het Rus
sische gebied 2. de bepaling, dat Rusland
geen oorlogsvloot iti den Grooten oceaan mag
hebben 3. de uitkeering van eene schade
vergoeding. Wanneer de geruchten juist wa
ren. dan zouden wij ons dus bereid verkla
ren geheel Mandsjoerije prijs te geven. Wij
zouden slechts geen cischcn toelaten bij wel
ker gedachte reeds het schaamrood iemand
in het gezicht stijgt."
U'i de lectuur van Japanscbe dagblad
artikelen wil echter de Nowoje Wremja de
overtuiging verkregen hebben, dat de Ja
panners de vernietiging van de Russische
Paeific-vloot, de uitlevering van de in de
onzijdige havens liggende Russische oorlogs
schepen. den afstand var. Wladiwostok. van
het geheele Amoergebied van Nikolajewsk
t.ot Cbabarowsk en van Sachalin, alsmede
eene schadevergoeding van een milliard roe
bels voor den ..door Rusland begonnen" oor
log zouden verlangen. Deze voorwaarden
zullen aan de kringen, die voor de staking
van den oorlog pleiten, wel niet geheel onbe
kend zijn. De Nowoje Wremja verlangt, dat
het den vredevrienden moge worden toege
staan zich in volle vrijheid uit te spieken.
Dan zal het- Russische volk zijn oordeel vel
len
De loop der gebeurtenissen zal daartoe
ook het zijne bijdragen. De vernietiging van
de Pacific-vloot behoeft nu niet meer dooi
de Japanners verlangd te wordenzij heb-
beu die reeds bewerkstelligd. En als de Rus-
seu nu nog niet willen weten van uitschei
den, dan behoort het zeker tot de mogelijk
heden, zelfs tot de waarschijnlijkheden, dat
de tijd zal komen waarop de afstand van
Wladiwostok niet meer behoeft te worden
geëischt, omdat die vesting het lot van Port
Arthur zal hebben ondergaan.
Allerlei
vMaandag hebben te Budapest twee
Kamerleden geduelleerd, waarbij een het le
ven heeft gelaten. De afgevaardigden Kegle-
vite en Henoz ontmoetten elkaar op de sa
bel. Keglevits ging het eerst tot den aanval
over. waarop zijn tegenstander zich verwe
rend eenigszins terugtrad. Keglevits poogde
daarbij Henoz aan den hals te treffen, maar
miste. Daardoor geprikkeld deed hij een woes
te» uitval en boog zich, meegesleept door de
felheid van zijn pogen, voorover en wierp
zich zoodoende in de ten afweer uitgestoken
sabel van zijn tegenstander. Het wapen drong
hem tot aan het gevest in de borst. Henoz
trok zijn sabel aanstonds terug, terwijl de
secondanten halt riepen. Keglevits wankelde
even en viel toen neder. Dokters en getuigen
spelden toe en ontdekten, dat zijn geheele
lichaam doorboord was en de sabel aan de
rug was uitgekomen. De gewonde kon geen
woord meer uitbrengenhij werd aanstonds
verbonden, maar alles vergeefsch. De sabel
had een groot bloedvat bij het hart door
boord, en binnen enkele minuten was het
afgcloopen.
Henoz, die vcor het district Löwö zit, be
hoort tot d© volkspartij, en is eerst 28 jaar
oud. Hij trekt zich den noodlottigen afloop
van het duel, waaraan hij tooh geen schuld
heeft, sterk aan.
vDe Fransche driemaster „Gousins Réu-
nis", welke 200 menschen aan boord had, en
die naar St.-Pierre et Miquelon ging, schijnt
nu wel degelijk met man en mms verloren
te zijn.
De Fransche regeering had de kruiser
„Troudo" naar St. Pierre gezonden, om het
schip op te zoeken Na de omstreken van
New-Found land te hebben onderzocht is deze
kruiser to Sydney aangekomen, zonder een
spoor van den driemaster te hebben gevonden.
Men denkt dat het schip in aanvaring is
gekomen met een ijsberg, want er zijjn er
vee! nabij Newfounland, tenzij er een aan
varing heeft plaats gehad 160 van de opva
renden waren Fransche visschers, die zich
naar l.-Pierre en Miquelon begaven om de
bemanning der andere schepen af te lossen.
De Staatscourant van Woensdag 31
Mei 1905, bevat de volgende Koninklijke be
sluiten:
benoemd tot hoofdcommies bij de topogra
fische inrichting de commies bij die mchting
W. J. van der Velde
benoemd tct officier in de Oranje-Nassau-
orde J. J. Le Roij, directeur van de
„Deutsch-Niederlandische Telegraphengesell-
schaff' te Keulen.
Het Koninklijke bezoek
aan de 'hoofdstad. II. M. de Koningin
en Z. K. II. de Prins hadden den dag van
gisteren bestemd voor e n tweetal ochtend-
b«zoeken en een boottocht langs do han-
delsinriohtingen, waaraan verbonden was
een bezoek aan de graansilos.
Het eerst© bezoek gok! de diamantslij^perij
van de iheeren Bottenheim aan de Lijn
baansgracht, welke inr'ohting grcotendeels
verhuurd is aan de bekende juweliers-firma
Asscher
In deze fabriek onderhielden de Ko
ningin en de Prins zich persoonlijk met
enkele werklieden, onder wie de heer Henri
Koe, die den bekenden Premier-steen be
werkt.
Aan de Handelsschool werden de hooge
bezoekers opgewadht door den directeur
Hulsman, den wethouder Van Hall, den
voorzitter -der Commissie van Toezicht op
het Middelbaar nderwijis, -de Sauvage Nol-
ting, en een drietal leeraren.
Onderscheidene klassen werden doorge
wandeld, waarbij het onderwijs onafgebro
ken voortging.
In de rijk met bloemen getco'kle, geïm
proviseerde ontvangkamer der graansilo's
werd een bouquet aangeboden door den
zoon van den directeur De burgemeester,
die president-commissaris is, stelde den di
recteur, den heer Hepner, voor.
Allereerst werd bezichtigd de machine
kamer, daarna (het platform, waar (liet graan
gelost werd per hft. Voorts werden daar
de verdere werkzaamheden van nabij gade
geslagen.
Weder beneden gekomen, werden de auto
matische weegwerktuigen en andere zaken
in werking bezichtigd.
Hoogst voldaan verlieten de liooge bezoe
kers de inridhting.
Namens de Koningin en den Prins is een
fraaie krans bezorgd aan het sterfhuis van
Maria Kallen bach, die Maandag in de Gouds
bloemstraat op straat gevallen is en dien
tengevolge overleed.
Het boottochtje op het IJ is gisteren
middag prachtig afgeloopen, dank zij het
heerlijke zomerweer.
De schepen langs den IJ-kant waren ge-
pa voiseerd. Na het bezoqk aan de graan
silo's werd de tocht voortgezet naar de in
aanbouw zijnde nieuwe Hembritg, waar om
heen gevaren werd.
Aan het diner namen gisteren avond be
halve do dagelijksche gasten ook deel alle
hoofd-officieren in garnizoen te Amsterdam
en een aantal burgerlijke autoriteiten.
Zaagman's kapel voerde gedurende het
diner eenige muzieknummers uit. Na tafel
onderhielden Hare Majesteit en de Prins
zich met tal van genoodigden.
Heden morgen is het Koninklijke Echt
paar weder uit de hoofdstad vertrokken.
Over het vertrek seinde onze correspon
dent ons nog het volgende
Hedenmorgen te 9.50 is het Vorstelijke
Echtpaar weder uit Amsterdam vertrokken.
Te kwart voor 10 verlieten H. M. en de Prins
het paleis, waar een groote menigte was saam-
gestroomd, om de Koningin nog eens te zien.
Onder daverende toejuichingen reed het Ko
ninklijke riituig weg.
De extra-trein stond op het eerst© perron
gereed. H. M. en Z. K. H. namen een harte
lijk afscheid van den burgemeester, en stegen
vervolgens in den salonwagen. Op het balcon
bleven zij de juichende menigte voor deze
hartelijke hulde naar alle kanten bedanken.
Precies te 9.50 zette de trein, begeleid door
den inspecteur van vervoer den heer Sarie
mijn. en den inspecteur van exploitatie den
heer Sehadd. zich in beweging.
De Koningin heeft f 2000 geschonken voor
de algemeene armen, f 500 voor de politie,
en f 50 aan het Diamantbewerkers-weduwen
en weezenfonds.
De matiné ten paleize Het Loo zal dit
jaar in het begin van de tweede helft der
maand Juni plaats hebben.
De Japansche gezant bij ons Hof Mut-
suhashi zal zich naar Berlijin begeven om daar
met prins Arisuwaga eenige regelen te treffen
met betrekking tot de komst van Z. K. H
hier te lande.
De heeren Levesson Gower, die als
secretaris aan de Britsche legatie werkzaam
was, maar die de diplomatieke loopbaan heeft
verlaten, vertrok gisterenochtend naar Hom
burg, waar hij zich metterwoon gaat vesti-
gen
De minister van Buitenlandsche Zaken,
jhr. Van Weede, de oud-minister Melvil van
Lynden en de heer Mounsey, zaakgelastigde
van Engeland, deden hem uitgeleide.
Z.Ex. Okolicsanyi d'Ocoliosna.
Gisterenmiddag overleed te 's Graven-
hage een zeer gezien lid van het aldaar geac
crediteerde diplomatencorps, in de persoon vaan
Zijne Excellentie den hécr Okolicsanyi d'Oco-
licsna, buitengewoon gezant en gevolmachtigd
minister van Oostenrijk-Hongarije bij ons
Hof.
De geza-t had reeds sedert lenige jaren
last van een hardnekkig terugkeerende bron
chitis, welke echter nimmer zoo onrustbaren
de verschijnselen 'vertoonde, dat men voor
zeer ernstige wendingen behoefde te vreezen.
Ook nu weder was de gezant sedert eenige
dagen lijdende, doch ditmaal nam éc aan
doening der organen een ernstig. keer en
vrij onverwacht werd de heer Okolicsanyi
g'steren nrddag op 67-jarigen leeftijd aan de
zijnen ontrukt
De gezant bekleedde h< ambt van ver
tegenwoordiger van Keizer Franz f oseph bij
ons Hof sedert 12 December 1894 en na het
vertrek van den Russischen gezant, ridder
Do Strove, was de heer Okolicsanyi de oudste
in rangjaren der te 's Gravenhage ge_ laatste
diplomaten, dus de deken van het corps di-
plomat'que.
Alvorens in den diplomatieken dienst van
zijn land te treden, bekleedde de nu ontsla
pen gezant verschillende waardigheden aan
het Hof en bij het departement van buiten
landsche zaken te Weenon. Daarna w.rd hij
attaché aan het Oosten rij ksclie gezantschap te
Parijs, en werd later in telkens hoogere ran
gen geplaatst bij de gezantschappen in Pe
tersburg, Madrid, Den Haag. als gezant-
schaperaad der 2e klasse te Stockholm, Dres
den en meerdere.
Voorts is hij geweest gezant in Wurtemberg
en aan het. Groot-Hertogelijke Ilof van Ba
den en Hessen, en daarna kwam hij weder in
d n Haag terug, ditmaal als gezant bij de
hoven van Nederland en van Luxemburg.
De heer Okolicsanyi. die den titel v,.n Ge
heimraad had, was tweede vertegenwoordiger
van Oostenr'ik Hongarije bij de Vredescon
ferentie van 1899.
Onmiddellijk ha het bericht van over
lijden van den O^tenrijkschen gezant heeft
de minister van buitenlandsche zaken jhr.
van Wecdo mot don dief van het kabinet,
gezantschapsnaad graaf van Limburg Stirum
een bezoek van rouwbeklag in het gezant
schapsgebouw aan den Korten Vijverberg
afgelegd.
Omtrent de begrafenis is nog niets be- j
paald, in afwachting van de terugkomst he- 1
denavond van den secretaris van legatie, den
heer von Haymeche.
Als de teraardebestelling met. plechtigheid j
geschedt, zal zij op dezelfde wijze plaats heb
ben als laatstelijk de begrafenis van den
Italiaauschen gezant.
De kiesvereeniging „Nederland en
Oranje II" (Scheveningen) heeft besloten de
candidatuur van baron Van Vredenburch
te steunen.
Christel ij ke samenwerking.
-Iu de vergadering van do Chr.-Hist. kies
vereeniging te Dordrecht, onder leiding van
nir. dr. J. Schokking, werd de volgende motie
aangenomen
„Do Chr.-Hist. kiesvereeniging te Dor
drecht, kennis genomen hebbende van de
mededeel ing van het comité van leiding in
Holland, dat do onderiiadelingen met de
antirevolutionaire partij, door hare weige
ring om in eenig district tob overeenstem
ming te komen, tot geen resultaat hebben
gcledd.
Ten zeerste betreurende dat do antirevo
lutionaire partij gemeend heeft deze houding
te moeten aannemen, en d© mogelijke gèvol-
g"n daarvan voor haar rekening latende.
Besluit nochtans in de tegenwoordig om
standigheden zich van het stellen van een
eigen candidaat te onthouden en hare leden
te adviseeren den door de antirevolutionairen
gestelden candidaat te steunen, als degenen,
van wien om hetgeen de kiesvereeniging be
oogt het meest mag worden verwacht."
Ned.
Te Wapeningen is door de atti
re vol. kiesvereeniging besloten, het aftredend
lid baron Van Wijnbergen (kath.) opnieuw
te candideeren.
Naar de N. R. Ct. verneemt, zij;n de
protestanten in het district Zevenbergen
voornemens met een eigen candidaat. uit te
komen, als de heer W. H. Roogaardt te Ba
tavia werkelijk candidaat wordt gesteld door
de centrale R.-K. kiesvereeniging. Wordt ech
ter de heer Mastboom, burgemeester van Oud-
Gastel, of de heer Van Vuuren tc 's Graven
hage candidaat gesteld, dan zal die candida
tuur door de protestanten worden gesteund.
Iets nieuws op verkiezings-reclamege-
b i e d was gisterenavond in Rotterdam ie
zien. Daar had nl. de liberale propagancL-
club in District II eene rijwiel- en autotocht
georganiseerd, ter aanbeveling van de candi
datuur van den lieer D. de Klerk. Begun
sfeigd door het prachtige zomeravondwear red
de stoet, die zeer veel bekijks had, met een
rustig gangetje het district door, transparan
ten dragend als..Kiest D. de Klerk", „Geen
tariefverhooging", die door geestverwanten
met gejuich begroet - erden. Onder de propa
gandisten waren ook eenige dames.
De Middelb. Ct. meldit, dat de heer mr.
P. C. J. Hennequin, burgemeester van Aar
denburg en lid van de Tweede Kamer, door
den Koning der Belgen oenoemd is tot rid
der in de Leopoldsorde.
Prov Staten van Noor d-B r a-
b a n t. Jhr. Thom. van Rijckevorsel, burge
meester van Den Dungen, is Dinsdag j:l. bij
enkele candidaatstelling gekozen tot lid van
de Prov. Staten van Noord-Brabant, kiesdis
trict 's Hertogen bosch.
Tegen 1 Juli wordt weer een bevorde
ring tot kapiteinsrang bij de landmacht ver
wacht.
Gisterenochtend overleed plotseling te
's Gravenhage de heer L. F. G. Schreuder,
referendaris met den persoonlijken titel van
Raad-adviseur bij het departement van Bin-
nenlandsche Zaken, alwaar hij sedert een
aantal jaren aan het hoofd geplaatst was van
de afdeeling Militie en Schutterijen. Aan
de voorbereiding der jongste Militie- en
Landweerwetten nam hij een gewichtig aan
deel en van zijn hand verschenen bekende
werken en handleidingen ten gebruik© bij
de toepassing van de wetten en bestuurs
maatregelen betreffende de nationale militie,
de schutterijen en de weerbaarheid.
De heer Schreuder was o. a. ridder in de
orde van den Ned. Leeuw.
Bond van Vrijx. Propaganda Ver.
De Bond van Vrijzinnige Propaganda
vereenagingen hield Maandag te Zwolle een
algemeene vergadering. Vertegenwoordigd
waren o.a. de clubs te Alkmaar, A. Hardeu-
l>erg, Alphen, Amersfoort, Amsterdam, Boe
koop, Coevorden, Dordrecht, Enschede,
Gouda, Den Haag, Hilversum, Leiden, Lo-
ohem, Lonneker, N. Amsterdam, Rotterdam,
Utrecht, Westland, Veendam, Winterswijk,
Wisch, Zutphen en Zwolle.
De voorzitter, de heer Polak Daniels, van
's Gravenhage, opende de bijeenkomst met
een herinnering aan de vorige bondsvergade
ring, waar o.a. de wensch was uitgesproken
vóór de verkiezingen nog eens bij elkaar te
komen. Daaraan is bij dezen gevolg gegeven.
Het bestuur had zich gevleid met de hoop
hier een drietal sprekers, van elk der drie
fracties één, te doen optreden, maar hierin
werd het helaas teleurgesteld. Het vond ech
ter den heer R. Kapinga van Zwolle bereid
hier een spreekbeurt te vervullen.
Nadat deze de werkzaamheden van het
ministerie had gecritiseerd en tot een eer
lijke krachtigen strijd had opgewekt werd in
behandeling gebracht de volgende motie
Die Bond van Vrijzinnige Propaganda-ver-
eenigingen, vergadenl te Zwolle, den 28. Mei
1905,
overwegende dat de Bond zich stolt op
algemeen vrijzinnig standpunt,
overwegende, dat hij dus ook bij de komen
de v 'rkiezdngen zich op het standpunt moet
stellen, dat zijn steun aan de vrijzinnige can
didate!) moet zijn verzekerd, zonder dat daar
bij de vraag mag gelden, tot welke fractie
<1© candidateu behooren,
besluit do aangesloten vereenigingen uit te
noodigen, in het, geval, dat er in hare distric
ten méér dan écn vrijzinnig candidaat zal
worden gesteld, bij voorkeur steun te vcrlec-
nen aan den candidaat, die geacht wordt do
beste kansen te hebben evenwel met volle
dig behoud van de individueele vrijheid der
leden om den vrijzinnigen candidaat hunner
keuze f steunen, terwijl in geval tie strijd
alleen gaat tusschen vrijzinige, besloten wor
de de vereeniging neutraal te laten blijven
en gaat over tot de orde van den dag.
De Voorzitter deelde mede, dat het H. B
bij nadere overweging besloten heeft, uit de
derde alinea te schrappen de passage betrek
kelijk de beste kansen der candidateu.
Het H.B. meent zich tegen het vastleggen
eener keuze, ook in.dezen zin, te moeten ver
klaren. Het voorstel Amsterdam werd dan
ook verworpc.i, waarna met 30 stemmen vóór,
10 tegen en 2 blanco de gewijzigd© motie van
het H.B. werd aangenomen. Volgens dat be
sluit moet do derde alinea dus als volgt wor
den gelezen
„besluit de aangesloten verenigingen uit
te noodigen, in het geval, dat er in hare dis
tricten méér clan één vrijzinnige candidaat, zal
worden gesteld, als vereeniging neutraal te
blijven, evenwel met volledg behoud van de
indivdiucelo vrijheid der ledeii om den can
didaat hunner keuze te steunen."
Daarna werd het, Bondsbestuur d© op
dracht gegeven een lijst te maken van hee
ren, die zich bereid verklaren als sprekers
of debaters voor de clubs op te treden. Der
gelijke lijsten zullen aan cle secretarissen wor
den toegezonden.
Op voorstel van den voorzitter werd daar
na besloten eenige dagen voor de verkiezin
gen c-en geschikte verkiezingscourant uit te
geven, die deagewenscht en zoo noodig iu groo
te oplaag zal worden gedrukt en voor de
propaganda bestemd is.
Aangenomen werd vervolgens het volgen
de voorstel
Het Bondsbestuur schrijve onder de leden
der aangesloten clubs eene prijsvraag uit, voor
het sohrijrven van een propagandablaadje,
over een op te geven onderwerp (b.v. de anti
these, invoerrechten, politiek Christendom
enz.) Dit zal na de verkiezingen geschieden
door d© redactie van het orgaan.
Aan de orde kwam een voorstel-Coevorden,
bedoelende centralisatie te bewerken in den
Bond, zoodanig dat financieel zwakke afdee.
lingen gesteund zullen worden uit een ge
meenschappelijke kas, terwijl zulke vereeni-
gingen tevens door het zenden van sprekers
kunnen worden geholpen.
Den Haag stelde een motie voor, waarin
het karakter van den Bond als een federa
tie met autonome vereenigingen werd voorge
steld, doch nadat Coevorden zijn voorstel
heeft ingetrokken is ook deze motie van de
baan.
In beginsel werd voorts besloten tot het
aanleggen van een bibliotheek.
De bestuursverkiezing had tot resultaat
dat als voorzitter, secretaris en penning
meester herkozen werden de hoeren G. Polak
Daniels van Den Haag, P. G. J. Jung te Alk
maar en A. M. de Lange te Amsterdam, ter
wijl als gewoon bestuurslid werd herkozen de
heeren J. Kosters Az. te Enschede en geko
zen de heer C. Moerman Jr. te Amersfoort.
Als plaats voor de volgende bondsvergade
ring werd Rotterdam aangewezen.
De voorzitter, alsnu de vergadering slui
tend drong er bij de aanwezigen op aan zoo
veel mogelijk het verkieziugsfonds te geden
ken.
Spreker hoopt dat de verkiezingen een
gunstig resultaat mogen hebben. Maar men
geve den moed niet op, wanneer on verkoopt
ook dit jaar de zege nog niet aan ons mocht
zijn.
Indisch genootschap
Onder voorzitterschap van mr. N. G.
Pierson, werd gisteren middag 3 uur in het
lokaal van het Genootschap, van Galenstraat
14 te 's Gravenhage, de jaarlijksche alge
meene ledenvergadering van het Indische Ge
nootschap gehouden.
Uit het jaarverslag van den secretaris, den
heer J. H. Boudewijnse, blijkt, dat het aan
tal vergaderingen acht grooter is ge
weest dan het vorige jaar, terwijl ook valt te
constateeren een drukker bezoek, aaronder
een vrij groot aantal dames.
Het verslag behelst voorts een resumé van
het behandelde op de verschillende vergade
ringen. Wat de materieele belangen van het
Genootschap betreft, ook daaromtrent zijn
gunstige mededeelingen te doen. De biblio
theek vond steeds meer belangstelling bij de
leden. De catalogus zal voor het einde van het
jaar gereed zijn.
Het ledental bleef stationnair; bedroeg
het aan t einde van het vorig verslagjaar
269, thans telt het genootschap x.,0 leden,
tegenover 20 leden die het genootschap ver
loor, traden 21 nieuwe leden toe.
Onder de leden, die het genootschap door
den dood ontvielen, wordt in de eerste plaats
herdacht de heer G. H. van Soest, een der
oprichters van het genootschap, '--"ens ver
diensten bij het 50-jarige bestaan van het
genootschap zijn gehuldigd, terwijl zoowel bij
zijne begrafenis als in een der ledenvergade
ringen van het genootschap door den voor
zitter hulde is gebracht aan zijne nagedach
tenis.
Voorts herdenkt het verslag den heer J.
Boissovain, in leven directeur der Stoom
vaart-Maatschappij „Nederland," van wien
de voorzitter in „Eigen Haard" eene levens
schets heeft gegeven. In herinnering wordt
verder gebracht het overlijden van de leden
J. G. S. van Kraaijenoord, oud-resident, D.
Laan, Neuhuys, Blanckenhagen, baron Van
Tuyll van Serooskerken.
Vervolgens legde de penningmeester, de
heer E. Douwes Dekker, rekening en verant
woording af. Er blijkt te zïjii een klein te-
kor van f 164.104, uitsluitend het gevolg
van do meerdere onkosten, veroorzaakt door
het grooter aantal vergaderingen dit jaar ge
houden.
Overeenkomstig het advies der commissie
voor het nazien der rekening, de heeren Fok
kers en Soeters, werd de rekening goedgekeurd
en de penn; gmeester gedechargeerd onder
dankzegging voor zijn nauwkeurig beheer.
Aan de orde was hierop verkiezing van
twee bestuursledenlo. wegens het overlij
den van den heer G. H. van Soest, mode-op
richter van het Genootschap vóór 51 jaar, 2o.
wegens tusschentijds aftreden van den heer
E. Douwes Dekker.
De Voorzitter verklaarde te betreuren, dat
het genootschap voortaan dezen nauwgezet*
ten „minister van Financiën," wiens werk
zaamheid van groote nauwkeurigheid getuig
de, zal moeten missen, al eerbiedigde hij de
r denen, die den heer Douwes Dekker er toe
geleid hebben dit besluit te nemeu. De voor
zitter bracht buide aan hetgeen de heer Dou-
