K*. 84. Tweede Blad.
4de Jaargang.
Zaterdag 23 September 1905
BINNENLAND.
FEUILLETON.
Over Reclame.
AMERSFOORTSGH DAGBLAD.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 8 maanden voor Amersfoort f 1.25.
Idem franco per post. - 1./5.
Afzonderlijke nummers- 0.05.
Deze Courant verschijnt Dagelijks, met uitzondering van
Zon* en Feestdagen.
Advertentiën, mededeolingen enz., gelieve men vóór 10 uur
's morgens bij de Uitgevers in te zenden.
Uitgevers: VALKHOFF Co.
Utrechtschestraat 1. Intercomm. Telenhoonnummer 66.
PRIJS DER ADVERTENTIÉN:
Yan 15 regels0.75.
Elke regel meer - 0.15.
Groote letters naar plaatsruimte.
Yoor handel en bedrijf bestaan voordeelige bepalingen tot
het herhaald adverteeren iq dit Blad bij abonnement. Eene
circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag
toegezonden.
Kameroverzicht.
Tweede Kamer.
Gisteren was liet de groote dag
der aanbied-ng dor begroot:ng, oftewel deu
dag van de muiioenenrede in de Tweede Kr-
iner.
In den morgen werd een bijeenkomst ge
houden ter installatie van den nieuw benoem
den voorzitter. Do tijdelijke voorzitter, de
hoor van. Alplien, richtte tot mi'. RöeLl
qeriigo liartelijko woorden vauf golukwen-
sching met het vertrouwen, door de Koningin
en de Kamer in hem gesteld en verzocht hom
den voorzitterstoel te willen innemen.
De heer R e 11 aanvaardde zij n ambt met
een reden waarin hij zijn erkentelijkheid te
kennen gaf voor het in hem gestelde ver
trouwen, en een beroep deed op aller mede
werking m de vervulling van zijn moeielijke
taak. Hoe hij die taak zal opvatten kan blij
ken u-t het onderstaande citaat uit zijn rede.
waar hij zeide
„Wat mij zelvon betreft, mijne hoeren, zoo
bepaal ik mij) tot de verklaring dat ik de
krachten, die te mijner beschikking moch
ten staan, zal aanwenden om met voortva
rendheid voor zooveel dit met eene degelijke
behandeling van zaken ia overeen te bren
gen, met handhaving van eens ieders recht
op onbelemmerde u-ting van zijn gevoelen,
voor zoover de orde der beraadslaging dit
gedoogd; maar boven en vooral om met de
meest strikte onpartijdigheid Uwe vergade
ringen te leiden."
Ook het slot van zijn rede willen wij woor
delijk laten volgen. Na even o-p de verander
de samenstelling der Kamer te hebben gewe
zen, zeide de voorzitter:
„Het parlementaire tijdvak dat wij zijn
ingetreden, zal van ons allen blijkbaar veel
vorderen, tot geregelde behandel.ug van me
nig gewichtig ontwerp van wet-, dat getuigt
van de werkkracht van het onlangs afgetre
den ministerie, als ook van de talrijke nieu
we, voor ons volksleven zeer ingrijpende
wetsvoorstellen, die in de jongste Troonrede
zijn aangekondigd of in uitzicht gesteld.
De mogelijkheid is zeker niet uitgesloten,
dat er daaronder zullen zijn, waaromtrent
zich verschil van gevoelen onder 0113 zich zal
openbaren.
Trouwens, eenstemmigheid waar het be
langrijke wetsvoordrachteii betreft, waarbij
beginselen kunnen zijn betrokken, zal zich
slechts zelden in ons midden "voordoen.
Maar hiervan houd' ik mij verzekerd, dat
ons aller standvastig streven er op gericht
zal zijn om, sterk door de banden, die ons
aan het gemeenschappelijk vaderland, en
aan het geliefd en geëerbiedigd stamhuis dat
ons regeert hechten, de belangen van het
geheelo volk in al zijne geleidingen te1 be
vorderen maar dan ook, voor zooveel onzo
overtuiging en inzichten dit toelaten, te
traohten in die richting metterdaad veel tot
stand te doen komen.
Met den wensch, dat onze beraadslagingen
en besluiten onder Gods zegen daartoe zul
len mogen leiden, verklaar ik het voorzit
terschap van de Tweede Kamer der Stateu-
Generaal fce aanvaarden."
Deze rede werd met applaus begroet.
Nadat de heeren Bos en Drueker verklaard
hadden hunne moties betreffende Staatsex
ploitatie van Spoorwegen en pens'on nee ving
gemeente-ambtenaren te handhaven, werd de
vergadering geschorst tot 's middags half vier.
In die middagvergadering was de mini s-
tor van financiën aan het woord, ter
aanbieding van de begrooting voor 1906.
Vooraf gaf hij een overzicht van de uit
komsten van de vorige jaren, n-1. van 1903
en 1904 en van den toestand der financiën
van het loopende dienstjaar.
Het jaar 1903 eindigde met een overschot
van ruim 2J millioen.
Voor zoover bekend is zal 1904 een tekort
opleveren van ruiin millioen, terwijl oor
spronkelijk een tekort, van bijna 11| millioen
geraamd was.
Gaat men de jaren 1892 t/in. 1904 na,
dan blijkt, dat over die reeks een totaal ts
kort is van ruim 10 millioen en 3 ton, het
geen echter n:et verontrustend is, aangezien
in dat tijdvak ruim 63 mill-oen is uitgege
ven aan z.g. buitengewone uitgaven, waar
voor desnoods lecningon hadden mogen wor
den gesloten.
Over de uitkomsten van 1905 valt nog
weinig met zekerheid te vermelden. Ds uit
gaven aanvankelijk geraamd op even 175
millioen, zijn na de aan vuil.ngscredieten ge
stegen tot bijna 179 millioen.
Do middelen vloeiden in de eerste 8 maan
den vrij gunstig. Toch vreest do minister, dat
het jaar met een1 aanzienlijk te kort zal slui-
Un.
Dienstjaar 1906.
De uitgaven zijn ge
raamd op f 181.714.219.95£
de gewone middelen (AL)
de na te noemen tijde
lijke versterking buiten
aanmerking gelaten
op f 150.435.125,00
do overige
op - 19.967.170,00
te zamenf 170.402.295,00
Derhalve wordt een tekort
berekend van f 11.311.924,954
Vergelijkt men de thans aangevraagde be
dragen met die, voor 1905 oorspronkelijk toe
gestaan, zoo vindt men de volgende verschil
len
Méér wordt aangevraagd op:
Hoofdstuk I (Huis der
Koningin) f 190.000,00
IJ (Hooge col
leges v. Staat - 179,874
ni (Buitenl.
Zaken) - 20.522,50
IV (Justitie) - 209.990,50
V (Binnenl.
Zaken) - 5.216.006,90
VI (Marine) - 513.4S1.37
VIIA (Nationale
Schuld) - 1.577.169,50
VIII (Oorlog) 138.140,00
XI (vroeger X,
Koloniën) - 457.425,71 J
terwili ten slotte het eindcij
fer van het nieuwe Hoofd
stuk X (Landbouw, Nijver
beid en Handel) bedraagt - 3.874.638,00
Hiertegenover wordt min
der geraamd voor
Hoofdstuk VII71 (Financiën - 4.215.315,17
IX (Waterstaat,
Handel en
Nijverheid - 1.274.823,00
De verhoogingen overtreffen de verminde
ringen met f 6.707.416,19, met welk bedrag
derhalve de begroeting voor 1906 die van
het loopende jaar overschrijdt.
Het 1st© boofdst-uk is f 190,000 hooger uit
getrokken wegens de noodzakelijke vernieu
wing van de stallen met bijbehoorende ge
bouwen op het Koninklijk zomerverblijf het
Loo.
De verhooging van het IVde hoofdstuk
spruit nagenoeg geheel voort uit de uitvoe
ring der Kinderwetten. Uit dien hoofde toch
moest voor de kosten van het Rijkstucht-
en opvoedingswezen meer worden opgenomen
een bedrag van f 229,550; ook de verhoo
ging van de kosten van het Departement ad
f 13,598 houdt voor het grootst© deel met
die uitvoering verband. Voorts bestaat het
voornemen tot eene verbetering te komen der
traktementen van heb personeel der Rijks-
veld wacht, wat tot eene hoogere raming ad
f 16,390 geleid heeft, terwijl ten slotte de
kosten van gevangenissen en Rijkswerkin
richtingen f 96,856 meer bedragen. Daarte
genover kon de af dee ling Gebouwen
f 162,550 lager worden gesteld, wegens liet
afloopen van verschillende groote werken.
Het Vde hoofdstuk beloopt in totaal
f 5.216.006,90 meer dan ten vorigen jare en
dit niettegenstaande, gelijk hieronder met
betrekking tot het nieuw ingestelde Depar
tement nader zal worden besproken op
de voor dat Deparemtent opgemaakte l>e-
grooting een bedrag grcot f 557,547 van het
Vde hoofdstuk is overgebracht. Feitelijk ver-
eischen dus de thans nog op dat hoofdstuk
voorkomende artikelen f 5,773,553.90 meer,
welke zeer aanzienlijke stijging echter voor
het grootste gedeelte slechts schijnbaar eene
vermeerdering van uitgaven inhoudt. Immers
ingevolge de jongste wijziging van art. 45
der wet tot regeling van het lager onderwijs
zal aan de gemeenten een hooger bedrag dan
tot dusverre in de kosten van haar lager
onderwijs worden vergoed. Deze verhooging,
op f 5.250,000 geraamd, zal intusscben, over
eenkomstig het nieuwe art. 9bis der wet
van 24 Mei 1897 (Staatsblad no. 156), bijna
tot het volle bedrag worden ingehouden op
de Rijksuitkeeringen aan do gemeenten. Ge
lijk bekend, worden deze uitkeeringen ten
laste van het Vilde hoofdstuk B verevend.
Moest dus, zooals gezegd, de begrooting voor
het Departement van Binnenlandsohe Zaken
met f 5.25.Ö.000 worden bezwaard, die voor
het Departement van Financiën kon met
f 5.200,000 worden verminderd.
Overigens is de vermeerdering die op het
Vde hoofdstuk valt te constateeren, voor
voire weg het grootste gedeelte een gevolg
van wetten, bestaande organisation of bij
andere wettelijke voorschriften vastgestelde
regelingen. Met name wordt, afgescheiden
van de bovengenoemde f 5,200.000, voor heb
onderwijs meer gevorderd een bedrag van
luim f 265.000 en voor Pensioenen eene
som van bijna f 75.000.
Op het Vide hoofdstuk wordt meer aan
gevraagd f 641.000 voor aanbouw en uit
rusting van nieuwe schepen; f 87.500 voor
Pensioenen enz. en f 222.000 voor de kosten
vam het materieel der verlichtingen. Daaren
tegen is op dit hoofdstuk voor aanbouw van
vaartuigen ten behoeve van het loodswezen
minder aangevraagd een bedrag van f 277.000
waarbij is te voegen eene lagere raming ad
f 185.000 voor aankoop van gereedschappen
en werktuigen, aanbouw en herstelling van
werfinrichtingen, werkvaartuigen en gebou
wen
De belangrijk hoogere raming van het
Vilde hoofdstuk A (Nationale Schuld) is toe
te schrijden aan de wet van 18 Maart 1905
(Staatsblad no. 97), waarbij machtiging wterd
verstrekt, ten behoeve vau Nederlandseh-In-
dië eene geldleeniug aan te gaan, waarvan
de rente en de aflossing door het moeder
land zouden worden gedragen. Over het no
minaal bedrag dier leening ad f 42,365.600
beloopen de even bedoel de utgaven f 1,703.000.
Daarentegen hoeft de oonsolidatie van vlot
tende schuld, waarvoor de leening werd ge
sloten, tengevolge, dat voor interesten en
kosten van schatkistpapier vermoedelijk dit
maal met f 900.000 minder zal kunnen wor
den volstaan. Voorts is ingevolge de wet van
5 Juni 1905 (Staatsblad no. 155), in verband
met de geldelijke gevolgen van nadere wet
telijke regeling der pensioneering van on-
dea wij zend personeel, voor schulddelging op
genomen een bedrag van f 740.000. Einde
lijk is het nood'g gebleken den poet voor
renten der consignatiën f 110.000 hooger
uit te trekken.
Dat. liet VHIste hoofdstuk een hooger eind
cijfer vertoont, is uitsluitend toe te schrijven
aan de meerdere uitgaven, welke ter uitvoe
ring van bestaande wetten etn voorschriften
noodig zijn en met die uitvoering in onmidr
delijk verband zijn te beschouwen. Als zoo
danige uitgaven moeten genoemd worden
f 426.000 voor de reorganisatie van kot leger,
de organisatie van de landweer en die op
komst- van de vrijwilligers en dienstplich
tigen van de landweer voor de eer
ste herhalingsoefeningen van zes dagen
f 159.000 voor de herhalingsoefeningen van
de milit ieplachtigenf 150.000 voor vergoe
dingen krachtens art. 113bis der Militiewet
1901 f 95.000 voor pensioenen en f 155.000
voor kazt-rneering. Voor het grootste gedeel
te worden ceze verhoogingen goedgemaakt
door verschillende bezuinigingen, waarv ,n
de voornaamste zijn op aanschaffing van fou-
rage ad f 105.000; op de voltooiing van
het vestingstcilsel ad f 445.000; op die be
zoldigingen van de officieren der infanterie
en der ompagniën hospitaalsoldaten ad
f 63.000. Bovendien is in verband met de
uitkomsten der" laatste jaren, het te ver
wachten incompleet- aan onderofficieren en
manschappen als gevolg van verlof, ziekte,
bevordering en overlijden, hooger gesteld
dan voor 1905. Dit leidde tot eene mindiere
aanvrage voor soldijen, voeding, enz. ten be
drage van f 143.000.
Onder het Xlde hoofdstuk (Koloniën)
worclt meer aangevraagd voor de bijjdrage
aaa die kcilonie Suriname f 229.000voor die
tierleen verstrekking aan die kolonie tot het
aanleggen en exploiteeren van een spoorweg
van Paramaribo naar de Surinamerivier
f 150.000, voor de bijdrage aan de kolonie
Curasao f 52.000 cn voor subsidie aan de
Duitsch-Nederlandsche Telegraaf maatschappij
ruini f 34.000.
Thans dienen te worden besproken de uit
gaven voor het. nieuwe departement. Gelijk
aan die Kamer bekend is, behaagde het Hare
Majesteit, hij besluit van 7 September jl
no. 14, in te stellen een. ministerie van Land
bouw, Nijverheid en Handel, waarvoor inge
volge art. 125 der Grondwet, de uitgaven op
een afzonderlijk hoofdstuk der Staatsbegroo-
ting moeten worden vermeld. Naar dat
hoofdstuk zijn overgebracht de afdeelingen
Landbouw en Handel en Nijverheid, ten
vorigeu jare deel uitmakende van het IXde
hoofdstuk en de afdeeling Arbeid, welke tot
dusver onder het Vde hoofdstuk was opge
nomen. De overige 3 afdeolingen van het
nieuwe hoofdstuk betreffen de kosten van
het departement, de pensioenen enz. on de
onvoorziene behoeften. Als gevolg van den
nieuwen maatregel word afgevoerd van hoofd
stuk V zooals hierboven reeds werdi aan
gestipt eene som van f 557.547, vau. hoofd
stuk IX een bedrag van f 3,188.076, of te
zamen f 3,745.623. Uit deze cijfers zou vol
gen, dat de uitgaven die uit den genomen
maatregel zullen voortvloeien, geraamd wor
den op ongeveer f 129.000. Echter valt hier
bij nog op te merken dat terwijl de overeen
stemmende posten op de hoofdstukken V en
IX niet zijn verminderd, het artikel voor
onvoorziene behoeften op de nieuwe begroo-
ting is uitgetrokken voor f 50.000. Intus
scben zou uit den aard der zaak, bijaldien
die vroeger ei indeoling der Staatebegrootiing
ware behouden, het grootste deel van de uit
gaven. die uit deze f 50.000 zullen bestreden
worden, ten laste van de artikelen „onvoor
zien" dér hoofdstukken V of IX zijn geko
men. Mitsdien kan ook deze post- beowaarlijk
als eene uitzetting van uitgaven worden be
schouwd, althans zeker niet voor het- volle
bedrag. Ik schat dus de meerdere kosten
welke die instelling van een afzonderlijk de
partement van Landbouw, Nijverheid en
Handel zal meebrengen in rond cijfer op
ongeveer f 100.000. Deze som is noodig in
de eerste plaats ter voldoening der tract©-
menten van den minister, van den secretaris
generaal en van eernige andere nieuw aan. te
stellen ambtenaren, terwijl voorts voor bu
reel- en lokaalbehoeften ditmaal f 50.000 be-
noodigd wordt geacht, ZO. verband met dé
kosten van meubileering van een nieuw ge-
bcuw, dat voor den dienst in elk geval ge
vorderd wordt. Vermoedelijk zal deze post op
eene volgende begrooting lager kunnen ajn.
Medegedeeld zij eindelijk nog. dat in ver
gelijking met 1905, de afdeeling Landbouw
f 228.692 hooger 19, daarentegen de afdiee-
lingen Nijverheid en Handel en Arbeid res
pectievelijk f 203.800 en f 24.600 lager ken
den worden gesteld.
Tot} hiertoe over de voorgestelde verhoo-
gingen.
De verminderingen op de hoofdstukken
YTIB en IX zitn beide slechts t© danken aan
de omstandigheid, dat aanz'enlijke bedra
gen van deze begrootingen naar andere hoofd
stukken werden overgebracht.
Hierboven werd er reeds op gewezen, dat
hnofdstfukl VTI0 als gevolg van het nieuwe
art. 9bis der wet vau 24 Mei 1897 (Staatsblad
no. 156) ontlast is met f 5,200.000 welke zijn
opgenomen onder de begrooting voor het do-
parbeowent van binnenl andlsche zaken. Zon
der déze verreken'ng zou dus op het Vilde
hoofdstuk B f 5.200.000 f 4.215.315.17
of f 984.684.83 meer zijn uitgetrokken. Als
gevolg van meerdere traktementen enz. van
het personeel der belastingen moest nl.
f 93.000 meer worden geraamdverder
moe-ti afgescheiden van dé bovenbedoelde
f 5.200.000 de ïijksuitkeering aan dé gemeen
ten. overeenkomstig de wet vau 1897 met
205.00(1' Worden verhoogdin de derde
plaats bleek een© hoogere raming noodig voor
voorschotten aan dé gemeenten ingevolge
art 33 dlör Woningwet ten bedrage vau
f 212.000; terwijl eindelijk de kosten van be
dijkingen f 287.500 meer vereisohen.
De verlaging van het IXde hoofdstuk be
draagt slechts f 1.274.823, ondanks, blijkens
de boven gedane mededeeling, f 3.188.076
naai de begrooting van het- departement van
Landbouw, Nijverheid en Handel word over
gebracht. De op eerstgenoemd hoofdstuk over
blijvend© posten vertoonon dus eene stijging
ad f 1.913.253. Meer toch wordt gevorderd
voor Spoorwegen f 607.000 en voor dén dienst
Het zal ook elders in don lande wel vau
algemeenebekendhcL-d zijn, dat we in den Jtlaag
evenals in Amstebu'am, o.ectn-Seho tram»
krijgen. Naai' Scheveilingen schuiven als
reusachtige glazen kasten, 's avonds fantas
tisch verlicht door een tiental gloeilampjes,
langs de beugels voort met angstige snel
heid, en als ik dit moderne middel van ver
keer gadesla, denk ik aan „dear old Amers
foort", dat nu ook een tram rijk is, s.nds
den bouw van het nieuwe station, terwijl
het zich vroeger moest behelpen met hoe
omnibusje van Schimmel, getrokken door
don goedigen, ouden knol, mot den «va-
nonhals, welke een bijna horizontale lijn
vormde met den rug, die maar al te duide
lijk de ruggegraat i et doorschemeren. Vroo-
lijke, levenslustige jongelui noemden die di
ligence destijds den „hoerahwagen bij wijze
van spotternij. Toch is die omnibus met
zijn tijd meegegaan, d. w. z. zoo nu en dan
werd het voertuig opgeverfd met dé „cou
leur a la mode", en eindelijk verschenen hier
en daar op de toch al niet groote vensters een
bescheiden reclame van een vooruitstrevende
firma uit het stedeke. Dat geschiedde in na
volging van de reclamezueht der groot ?ro
steden.
Hier wordt tegenwoordig alles voor recla
me gebruikt, tot de menschen toe, laat staan
dus tramruitén,.
Als met clo eerwaarde paardentram de ril
wat lang duurt, cn dat gebeurt tegenwoor
dig nogal eens vanwege 't asphalteeren der
drukke straten dan kunt f© u gemakkelijk
bezighouden met het lezen der verschillende
reclames op tramruitén en op de zoldering.
Alleen in den avond :s dat- moeielijk, omdat
de trams verlicht zitn door walmende of al
te spaarzaam brandende petroleumlampen,
wier licht verdrievoudigd heet te worden door
bevingerde en beoliede reflectors.
In de nieuwe trams hebt ge voor lezen noch
tijd, noch gelegenheid. Ten eerste ben je in
Suheveningen voor dat je 't weet, je hebt
zelfs geen tijd meer om dén heerlijken Oudën
Scheveningischen weg te bewonderen, want
de boomen schuiven als lange boonestaken
je oog voorbij cn 't groen waast vóór je oogén
als een massa.
Wanneer je een kennis wilt gioeten, die op
den weg „wandelt", is 't gevolg dat je een
onbekende toeknikt, die twintig meter ver
der loopt, oe kennis is reeds lang verdwenen
in 'tgeen achter je ligt.
Maar ik wilde eigenlijk zeggen, dat het
verboden is om in de electrische trams, waar
dan ook, te reclameeren, zood'at je in de eer
ste plaats nergens een advertentie vindt, en
ten tweede niet alles tevreden moet zij(n,
zelfs met do conducteurs, die vanwege de
nieuwigheid en de drukte over d'r zenuwen
hoen zijn omdat ze zóóveel meusclien van
kaartj^es moeten voorzien en d'aardoor in
stugheid en kortheid niet onder doen voor
zekeren mijnheer Nurks, die electrische trams
zeker als eéQe uitvinding van den duivel zou
hebben bestempeld. Nu, hij is niet alleen
in dat oordeelbezitsters van snoezige, poe
zelige schoothondjes zeggen het hem volgaar
ne na. want cl© diertjes kunnen nu uict eens
meer rustig bij een boompje staan er suist
hun plotseling zoo'n glazen kast voorbij. Ze
krijgen een toeval van schrikof zo zijn zóó
verbouwereerd, dat ze in plaats van uit to
wijken, juist onder de tram loopen. Andere
zenuwachtig© individuen blaffen het onbe
kende monster aan en... ondergaan hetzelf
de lot. Ik heb dan ook gehoord, dat de han
del in hondenriempjes sterk is toegenomen,
en dat er dezen winter heel goedkoope hand
schoenen zullen te krijgen zijn van honden-
leer, dat de aanvoer bijzoudei groot is. De
hondenhemcl wordt hier dagelijks met min
stens één exemplaar vermeerderd.
Laat me even terugkomen op de reclame-
zucht van den tegenwoordigen tijd. Vroeger,
ik bedoel een goede twintig jaar terug, werd
reclame ©enigszins met schele oogen aange
zien.
Men huldigde eertijds het spreekwoord';
„Goedé wijn behoeft geen krans" ©u mijn
brave vader zaliger, die ook in den handel
was, zou 't ver beueden zich geacht hebben
om tg adverteeren of eénig gold uit te geven
voor reclame. ..De klanten moeten door recom
mandatie komen' zeide hij, „dat is de besU
reclame die er bestaat."
Nu dat geloof ik ook wel. doch de tijden
veranderen en „tegenwoordig duwt men tio
„non-rcclameur" in een hoek. Een oude
firma, die nog teelt op ouden roem, gaat
niet met haar tijd moe, heet liet, en zonder
de aanbeveling, dat deze of h: e handeUv. aar
de beste en goedkoopste in 't gcbru'k is,
of 't cacao, cokes of fornuizen zijn om 't
even komt men er niet meer.
De menschen putten zich uit in 't beden
ken van reclame-mlddélen niet all-ssn op
vallende advertences of kleurige prentjes, ook
aanlokkende voordeeltjes voor de koopets,
die ondanks hunne ondervinding no? altijd
maar dom genoeg blijven en niet begrijpen
willen, dat 't aangeboden percent, of 't bijko
mende gratis voorwerp, of 't spcglgoid voor
de kinderen niet betaald' worden door den
verkoopcr, die zich wil tevreden stellen met
kleinere winst, doch dat alles komt voc-t
rekening van den kooper. die of de waai
duurder betaalt óf mindere kwaliteit, krijgt.
Zelfs in onze groote coöperatieve ve roe inging
„Eigen Hulp" betaalt men de waar ever t
algemeen don;der, soms of j cent, om, door
de grcoto ma^a van verbruikers, op die wijze
makkelijker tot groote, peroentuitkeerug te
komen.
Hot„Alle waar is naar zijn geld", bhj't
ook in den tegenwoordigen tijd nog opgaan.
Al wordt iets als nog zoo goedkoop aangepre
zen, werkelijk goedkoop is iets eerst, wanneer
't blijkt deugdelijk te zijn en van langen
duur.
Wat ik een slecht toeken des tijds vind,
is dat de menschen zelf dikwijls loopende
reclames zijn.
Wat ik daarmee bedoel
Dat zoovelen zich" den schijn geven van
iets te zijn, wat hun eigenlijk totaal vreemd
is. Zoo beu ik er hier meermalen de dupe
van, dat ik in een elegant gekleed persoontje
niet altijd herken 't meisje uit den arbeiders
stand, die door de reclame aan haar porsoon-
tje besteed, er vaak in slaagt zich or hoo
ger te doeJX doorgaan dan ze is. Slechts bij
nadere beschouwing leert men 'tware ken
nen.
Voor een schijntje gold' koopt men zich
hier een tuitelhoed met een veer. en bolero
cn een trotteur-rok, een flodderkant blouse
tje, een paar garen handschoenen, die de
werkhandjes bedekken, een dertig-cents-voile
voor het wat grove teint, een paar wit lin
nen schoentjes van een rijksdaalder aam de
voeten, ziedaar in hoofdzaak het uitgaans-
toilet van onze Haagsche dienstbaairlie tl en
haar niveau. Zet op de gansclie uitgave nog
een gulden of tien en ge hebt het Haagscho
vlindermeisje, fladderend 's zomers in een
goedkoop neteldoekje op Schevoningcn. en
's winters in een aardig gegarneerd moltonéo
met ©on vos v.an kattenbont om d'on hals fla-
neerend door de Haagische straten, de levende
reclame voor zich zelf, een lieve, elegante,
aautrekkelijke verschijning, de heeren even,
vluchtig, quasi naïf schuchter effleureud met
haar blik, een roosje waard om geplukt te
worden; maar als 't geplukt is, blijkt 'teen
maandroosje tc zijn, zóó opbloeiend, zóó ver-
flenad, zonder degelij[ken inhoud, zonder
fond, zonder kern. Heb is hiermee als met
een klein huis, in ee^ straat waar paleizen
staan. Je betaalt den duren stand, maar het
ongemak van het .kléine huis' inndlert je
toch dagelijks. Ik, ouderwetsch mensch, wan
trouw de reclame, ik houd het bij de recom
mandatie. Ik wil één voorbeeld noemen, één
uit honderden.
Toen Jo, mijn dochter, hier kwam wonen»
moest ze oen Haagsche dienstbode hebben.
Ze kreeg er eene. en welke! Alk.Li bood
zioh aan, oud cn jong, allervreemdste perso
nen soms, en de keus was moeielijk. Ze nam
céne, die een reclame voor zich zelf scheen te
zijn; keurig, bijna elegant in haar uiterlijk,
beschaafd m haar spreken. Jo zei„juf
frouw", een beetjé geïntimideerd dioor dé
jonge dame in haar mantel-costuum.
Toen ze in dienst kwam, bracht ze mee
een koffer, 2 valiezen, een kartonnen doos
en twee hoedendoozen maar den volgeaidén
morgen zag Jo haar de kamer vegen in een
japon, waar minstens vier lappen inzaten,
krulspelden in 't haar en pantoffels aan do
voeten waar de toe non kiekeboe door speel
den. Zes weken later vertrok ze, ovon ele
gant als ze gekomen was.
Nu heeft Jo een meid die ze gekregen
heeft „door recommandatie", en deze is eer
ste kwaliteit.
Ik ga niet met mijn tijd mee, vindt u
't spijt me, maar...... ik haat reclame.
d'e bovenbedoelde.
OUDE VROUW.