*i4. 153. Tweede Blad.
4de Jaargang.
Zaterdag 2 December 5905.
KOLONIËN.
BINNENLAND.
AHERSFOOR
DAGBLAD.
ABONNEMENTSPRIJS
Per 8 maanden voor Amersfoort 1.25.
Idem franco per post. 1./5.
Afzonderlijke nummers- 0.05.
Deze Courant verschijnt Dagelijks, met uitzondering van
Zon- en Feestdagen.
Advertentiën, mededeelingen ens., gelieve men vóór 10 nor
's morgens bij de Uitgevers in te zenden.
Uitgevers: VALKHOFF O.
Utrechtschestraat 1. Intercomm. Telephoonnummer 66.
PRIJS DER ADVERTENTIÉN
Van 15 regels0.75.
Elke regel meer0.15.
Groote letters naar plaatsruimte.
Voor handel en bedrijf bestaan voordeelige bepalingen tot
het herhaald adverteeren in dit Blad bij abonnement. Eend
circulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag
toegezonden.
OOST-INDIË.
De Indische bladen ontvingen van het
Persbureau de volgende beschouwing over
onj» verhouding tot G-oa:
Reeds vroeger werd door het Persbureau
gewezen op de dubbelzinnige houding, wel
ke door den radja van Goa voor en geduren
de de expeditie naar Zuid-Celebes werd aan
genomen men hennnere z:ch slechts de in
het laatst der maand Juli jl. gepublioeerde
brieven, welke door een persoon uit zijn on-
middelijke omgeving (Kraeng Bounto Nompoi
's vorsten jongeren broeder) aan onzen re
gent en van Bon thai n en Binamoe werden
gezonden, op min of meer bedekte wijze een
aansporing bevattende tot deelneming aan
den heiligen oorlog tegen de compagnie, wel
ke brieven later gevolgd werden door e*n
schrijven van den radja van Goa zelf van
opruiende strekking, mede gericht tot di.i
eerstgenoemden regent.
Het ging met Goa al even als met re an
dere rebelleerende zelfbsturen van Z ud-Ce-
lebesto lang uitgestelde bestraffing van
herhaaldelijk gepleegde tekortkomingen
kweekte overmoed.
Di.e tekortkomingen (weigering om oirvct
met assistent-resident en controleurs te oor-
rcspondeeren, onrechtvaardig bestuur, on
wettige monopolies, knevelarij, gebrek aan
medewerking inzaken van bestuur polit e en
justitie, niet-beantwoorden van brieven, toe
passing van martelende straffen) da'eerden
niet van kort geleden maar van jaren her
het bestuur hield niet op tegen bedoelde
handelingen protest aan te teekenen, met
zóó weinig succes echter, dat langzamerhand
tusBchen bestuur en radja een gespannen
verhouding ontstond.
Zoo stonden de zaken toen zich een ge
beurtenis voordeed, waardoor do vorst zich.
door den gouverneur van Celebes en onder-
hoorigheden zeer verongelijkt en gekrenkt
achtte.
Genoemde zelfbestuur had nl. het plan op
gevat zich te mengen in een in het land
schap Sawietto ontbranden strijd en ha<$
daartoe vijf prauwen met gewapende lieden
naar Dj am poe a afgezonden, zonder het be
stuur daarin te kennen.
De gouverneur kon dit eigenmachtigop-
treden van dein radja buiten' zijn gebied
uiteraard niet toelaten en nam maatregelen
om de uitvoering van het plan te verijdelen
het gouvernementsstoomscj. r» Zwaan achter
haalde de prauwen en bracht ze naar Mar
kassar op, waar de deelnemers aan den tocht
tegen een losprijs groot f 10,400 werden vrij
gelaten.
Sinds dien heeft de radja een vijandige
houding aangenomen, welke hij de bewij
zen zijn er voor op zijn bloedverwanten,
o. a. die in de Adjatapparangsche Rijkjes,
trachtte over te planten.
Zoo werd Goa het broeinest van het tegen
ons in Zuid-Celebes georganiseerd gewapend
verzet. Toonden Boni, Wadjo, Loewoe en
Soppeng echter dadelijk hun waren aard,
Goa trachtte buiten schot te blijven, het
streed liever met gesloten viz'er. aanvanke
lijk het aan anderen overlatende om de kar
stanjes uit het vuur te halen.
Zijn bondgenooten waren daarvoor nar
tuurlijk niet gesticht en het waakzame be
stuur te Makassar liet zich evenmin omi den
tuin leiden.
Onder de eersten trad vooral Aroe Laboe-
adja, een der hoofden aan Z. Oost Boni, op
den voorgrond.
Hij behoorde tot de partij der z.g. onver-
zoenlijken en trok na de gevechten bij Bar
langnipa met een 500-tal volgelingen den 7n
September jl. via Batoea (regentschap Mar
nipi, onderaf deeling Bikeroe) naar Goa om
daar eens poolshoogte te nemen.
Gedurende een conferentie welke zou zijn#
bijgewoond door den vorst, den rijksbestier
der (Tomarilalangtowa) en de Kraengs Be-
roangin, zwager van den vorst, Barombong,
Bontolangkasa en Batoepoetih, moet Aroe
Laboeadja den radja hebben verweten dat.
mede door diens schuld, Boni en Sidenreug
geslagen e>n ten ouder gebracht waren, zon
der dat de door hem toegezegde steun was
verleend. Hij zou den radja hebben verzocht
daarom te willen beslissen of hij al dan niet
tegen het gouvernement zou optredïii zon
der af te wachten wat het gouvernement zou
doendaarbij opmerkende, dat als Boni en
Sidenreng geen afwachtende houding had
den aangenomen en dadelijk aanvallend wa
ren te werk gegaan, de zaken heel anders
zouden zijn geloopen.
Gelijk reeds hiervoren werd gereleveerd
heeft Goa zich herhaaldelijk schuldig ge
maakt aan overtredingen van het vigeerende
politieke contract, dan wel het heeft er te
gen gezond.gd.
De voornaamste dez^ tekortk' lingen
zijn
1. Herhaalde rooftochten op <*>uverne-
mentageb ed (Takalar).
2. Afsluiting der Goasche grens door met
Beaumontgeworen bewapenden en terugzen
ding van personen die op weg waren naar,
Goa.
3. Bemoeilijking van do post gemeenschap
op Goaach geb:ed tusschen Makassar en Ta
kalar mot dit gevolg, dat de post tusschen
die plaatsen over zee moest worden vervoerd.
4. Weigering om met anderen dan don
gouverneur in correspondentie te treden
terugzending van brieven van den contro
leur van Takalar, niettegenstaande de eer
ste alinea van art. 5 van het polit:ek con
tract luidt:
„Do bestuurder en landsgrooten van Goa
zullen den gouverneur vun Celebes en onder-
hoorigheden als den vertegenwoordiger van
het Nederlandsoh-Indisch gouvernement eer
biedigen en gehoorzam ?n en mitsdien alleen
met hem, dan wel met de onder hem dienen
de ambtenaren in overleg treden omtrent
alle aangelegenheden de wederzijdsche h lan
gen betreffende."
5. Weigering tot betalen van het losgeld
groot f 10.400 in zake de Djampoea aangele
genheid.
6. Onvoldoende medewerking door brieven
van don gouverneur onbeantwoord te laten,
hetgeen genoemde autoriteit den 2Sn Sep
tember jl. aanleiding gaf tot de verzuohting
„Hierop verzoek oan opvatting en op
zending van Aroe Laboeadja vd. werd
van genoemden radja geenerlei antwooH
ontvangen, wat niet te verwonderen is aan
gezien in den laateten tijd door dien b>
stuuider de correspondentie schijnt te zijn
gestaakt, zoodat van afdoening van zaken
geen sprake kan zijn."
Op grond der overweging echter, dat tot
dusver alles van Goa door de vingers was ge
zien, dat er nooit met nadruk op was gewe
zen, dat wanneer de radja op denzelfden weg
voortging, de Regeering verplicht zou zijn
tegen hem krasse maatregelen te nemen,
achtte men het met de goede trouw niet
overeen te brengen om dadelijk hoogo
eischen te stellen, en besloot de Regeering
derhalve niet direct handelend tegen Goa
op te treden maar zich er toe te bepalen
van stonde af aan te verlangen trouwe en
stipte naleving van de contractueel© ve -
plichtingen. Dit werd den radja schriftelijk
medegedeeld.
Teekenend voor de onderlinge verhouding
is zeker ook de omstandigreid, dat de rad; t
juist omstreeks dezen tijd den in den aaw.
vang van dit opstel vermelden opruienden
brief aan onzen regent van Bonthewn
schreef.
Voegt men hierbij nu nog het verleen ?n
van een schuilplaats aan den ons vijandigen
Boniër Aroe Laboeadja, dan mag liet vo
doende verklaarbaar worden geacht, dat de
Regeering haar tot nu toe gevolgde politiek
verliet en den gouverneur van Celebes en
Onderhoorigheden opdroeg een onderzoek in
te stellen naar de echtheid van dien brier
met machtiging tevens, om wanneer moc.it
blijken ,dat dit schrijven inderdaad van dei
radja afkomstig was, aan het Goasche zelf
bestuur de volgende eischen te stellen, waar
toe de radja op een bepaalden datum na.r
Makassar moest worden ontboden
le. Aflegging van de korte Atjeb-vetkl*-
ring.
2e. Afstand van alle enclaves buiten eigen
lijk Goa.
3e. Inlevering van alle aanwezige vuurwa
penen.
4e. Verbanning der ons vijandig gezinde
personen.
5e. Voldoening van den nog niet betaal
den losprijs ter zake van de Djampoea exp.
ditieterwijl bovendien schadeloosstelling
geëischt zou moeten worden voor de door
den inval van Daeng Pantanga benadeel ie
bevolking van Malawa.
Voor het geval de radja aan de oproeping
geen gevolg mocht, geven werd de gouverneur
gemachtigd de bovengenoemde eischen ge
steund door de noodig geachte troepenmacht
in Goa zelf to gaan stellen.
Aangezien nu de radja op grond van voor
gewende iiekte niet voldeed aan s gouver
neurs oproeping om te Makassar voor hem
te verschijnen, maar den gouverneur ver
zocht op de vanouds gebruikelijke wijze -
dat wil zeggen zonder militaire macht te
zij.nent, Djongaja te willen komen, aan wil-
verzoek in het stadium dat deze aangelegen
heid was ingetreden uit den aard der zaak
niet kon worden voldaan, rukten Jeu '9n
October onze troepen het gebied /an Go ai
binnen.
Nergens werd tegenstand gebodendo
radja werd in ziju woning aangetroffen
Kameroverzicht
Tweede Kamer.
Vergadering van Vrijdag 1 December.
Geopend 1DJ ure.
Begrooting Curasao 190 6.
Algemeen© beschouwingen.
De heer Van Kol schetst den staat van
verval, waarin de kolonie Curasao verkeert
Den ellendigen toestand te laten voortbe
staan, grenst aan het onmenschelijke. Spr.
hoopt dat de Minister het volgende jaar
meer gegevens zal verstrekken, om den
leden een juist beeld te geven van den diep
treurigen toestand dor kolonie Curasao. Spr
waarschuwt voor de conourrentic van Vene
zuela en den invloed der katholieken op
Curayao, die met den tegenwoordigen gou
verneur niet meer zoo ingenomen schijnen,
nadat deze met nieuwe onderwijsplannen
voor den dag is gekomen. Ook financieel
gaat Curayao voortdurend achteruit. Spr.
hoopt, dat de Minister nu spoedig gevolg
za1 geven aan den aandrang van alle par
tijen in de Kamer, om met een Mijnwet te
komen. Elke dag uitstel kan voor de kolonie
noodlottig worden.
De heer Marchant vraagt hoe het er
wel uit zou zien, wanneer de West-Indische
eilanden behoorden tot Oost-Indië. Zou men
dan die eilanden ook maar laten voortsuk
kelen? Meer en meer gaat de kolonie Cura
yao achteruit.
Toch blijft de Gouverneur, in strijd met»
den Kolonialen Raad, den toestand opti
mistisch inzien. Het financieel beheer i&dan
ook aJlerzondèrlingst, getuige het begraven
vaan gelid in hypotheek- en gouvernements
bank, Het geld verdwijnt er i-ru als in een put.
Spreker zal bij liet nog zoo kort
optreden van dezen minister geen poging
doen om deze begrooting te doen verwer
pen, maar hij verwacht van dezen energie-
ken bewindsman afdoende voorstellen v-nt.
verbetering.
De Min. van Koloniën trekt uit oe
leide redevoeringen de conclusie, dat ook
de heeren Van Kol en Van Deventer de ko
lonie Curayao nog wel te helpen achten, als
de hulpbronnen maar worden verbeterd.
Onjuist was de hier weergegeven indruk als
of door het bestuur van Curayao maar
gretig wordt geaccepteerd, wat het moeder
land geeft. Naar beperking van personeel
en daaruit voortvloeiende bezuiniging zal
worden gestreefd).
De minister meent ook, dat do landbouw
moet worden geholpen en hij heeft dan ook
wel degelijk het oog op den landbouw ge
vestigd. Op dit oogenblik zijn in het bestuur
van Curayao groote moeielijkheden ontstaan.
Op voorzitter en onder-voorzitter na, wei
gerde de geheele Koloniale Raad verdere
samenwerking.
De algemeene beraadslagingen worden cv
sloten
Bij de IVe afdeeling, art 33, wijst de
heer Van Vuuren er op, dat de Kamer
hier haar handteekening zet onder een. wissel,
waarvan het bedrag niet is ingevuld. Dat
vindt Spr. een gevaarlijke beslissing, en als
jong lid zou hij wel in overweging willen ge
ven verordeningen waanaaim financieel© gevol
gen verbonden zijn, voortaan ter griffie
te depoiieeren ter inzage van de leden. Naar
aanleiding van eene opmerking in het Voorl.
Verslag omtrent het onderwijs in de buiten-
districten, dat geleid door geestelijke zus
ters, minder zou zijn dan het onderwijs op
Curayao, hetgeen wordt toegeschreven aan
het geringe getal onderwijzeressen. En in
plaats nu bij de nieuwe verordening het
aantal onderwijjzeressen te verhoogen, gaat
men feitelijk uitbreiding beletten door geen
subsidie meer t© verleenen, wanneer niet alle
onderwijzers of onderwijzeressen zijn gediplo
meerd. Vijfendertig gediplomeerde onderwij
zeressen zul lei ri;- scholen moeten aanwerven
alvorens op subsidie aanspraak te kunnen
maken. Maar waar moeten de besturen dier
bijzondere scholen zoo maai- 35 onderwijze
ressen van daan baden, waar de Staat er
op Bonaire en St. Eustatius zelfs niet óén
kon krijgen ondanks mooie aanbiedingen.
Ook in Nederland rullen geen onderwijs
krachten le vindemi zijn die naar West-Indië
zullen willen gaan, nu sedert de laatste on
der wijsnovelle de toestand, ook. voor de bij
zonder© onderwijzers, zooveel beter is reiwor-
den. I
De heer Ter Laan begrijpt dat, waar
bij de nieuwe verordening aan de bijz. school
slechts één-tiende wordt gegeven van het-
i geen voor het openbaar onderwijs wordt be
steed, de katholieken met de nieuwe subsi-
i dieregeling niet tevreden zijn. Ook Spr.
vindt die regeling nog afdoende, noch be-
vredigend. Hij is het eens met den heer Van
j Vuuren, dat er van het onderwijs in de Ne-
derlandsche taal niets terecht zal komen, te
minder waar de onderwijzeressen niet gedi
plomeerd zijp.
j De begrooting voor Curayao voor 1906,
j wordt daarna zonder stemming goedgekeurd,
waarna mede worden goedgekeurd eenige
rekeningen van Curayao en Suriname over
1900, 1901 en 1904.
Verder wordt goedgekeurd het wetsont-
werp tot beschikbaarstelling van gelden wc-
i gens gedane verstrekkingen door het Dop.
v Marino, dienst 1905, en het wetsontwerp
betreffende de met België gesloten overeen-
i komst, betreffende de verlichting van de
Westerschelde en are mondingen.
Staatsbogrooting 190 6.
Algemeene beschouwingen
De heer Van V 1 ij m c n gaat na, hoe
de minister Kuyper er is uitgedanst onder
leiding van den balletmeester Boissevain
van het Handelsblad Dir. Kuyper was het
mikpunt van den aanval van het eerste oogen.
blik vaini zijp optredende strijd tegen het
kabinet concentreerde zich op hem, eJ had
men ook een loyale oppositie toegezegd, be
halve de heer Schaper. Dr. Kuyper is floor
het Ostracisme aan gewezen otmi vermorzeld te
worden, maar hij is niet vermorzeld. Kuyper
is gévallen, maar de antithese blijft Thans
zijn wij een nieuwen koers ingegaan, de koers
van Troelstra cm: de Nieuwe Courant. Hét
volk zal moeten kiezen tusschen do christe
lijke- en nationalistische richting.
De heer P a t ij n zal eenigszius nader de
regeling der financiën beschouwen. Hij stelt
daarbij voorop dat het volstrekt zijne bedoe
ling mot is <ie werk wijze van dezen minister
van financiën te critiseeren. Daarvoor is deze
'bewindsman nog te kort opgetreden. Die mi
nister rekent het tekort op 4i millioen, maar
trekt, daarvan af groote bedragen welks de
minister onder de buitengewone uitgaven
rangschikt. Zoo o. a. de afwerking der ver
legging van den Maasmond en den Lawa-
spoorweg. De as twee posten laat Spr. er rus
ten om te komen tot het belangrijkste der
buitengewone uitgavende spoorweg-uitga
ven. Iu het algemeen geeft Spr. toe dat voor
•spoorwegen mag geleend wordlem, mits de
aanleg dien© om de productiviteit van be
staande lijnen te verhoogen. Herstelling van
het viaduct is een zuiver herstellingswek dat
niet onder de buitengewone uitgaven valt,
evenmin den aanleg van een tunnel te
Utrecht en te Zutphen, en het behing van
het straatverkeer. Die werken brengen geen
cent meer in de staatskas.
Een massa kosten worden op de gedul
dige rekening van den Staat gebracht, die
er niet op behooren en die alleen strekken
om bij eventueel© naasting de onkostenreke-
ning van de" Staat te verhoogen. Sedert de
spooiwegovcrcenkomsten heeft de Staat een
recht&tireeks che spoorwegschuldi aangegaan
van 139 millioen en een schuldl op de toe
komst van 66 millioen. Deze cijfers zeggen,
meant Spr., genoeg om aan te toonen, dat
da tegenwoordige finaubieelfe regeling van
het spoorwegwezen niet dieugt.
Een tweede punt, waarbij Spr. stilstaat, is
het gebruik dat gemaakt wordt van den
koopprijs van domeinen, die feitelijk neer
komt op het interen van kapitaal. Door in
dijking van nieuwe domeingronden, die pro
ductief zouden kunnen gemaakt worden, zou
men kapitaal kunnen vormen tot het maken
van nationale zij het dan ook minder pro
ductieve werken, zooals bv. de indijking van
de Louwerzee.
Een deel der uitgaven voor rentelooze
voorschotten aan tramwegen, zou Spr. wil
len overbrengen naar de buitengewone uit
gaven Voorts wil hij scheiding der finan
ciën voor Staatsbedrijven en Staatsfinanciën.
Slpr. wijst er verder op, dat. wij
sedert 1901 meer eau meer zijn ge
wend geraakt aan1 sbijgendte tekorten.
Een andere reden, dat wij meer en
meer in moeiclijke financieele omstan ïg-
heden zijn geraakt, is gelegen in den terug
slag der Indische geldmiddelen op het moe
derland. Nederland is van Indië crediteur en
kassier en waar in Indië in de laatste jaren
de tekorten steeds grooter worden en Indië
aiief meer kon betalen, moest het moeder
land bijspringen in den vorm van hulpver-
leening, waartoe verleden jaar besloten werd.
Toen men die hulp ging verleenen, wist men
zeer goed, dat die 4 millioen nooit meer bin
nen zouden komen. In het wezen zijn dus
die Indische rekeningen juist, maar feite
lijk zijn het geflatteerde balansen.
Ten slotte verklaart Spr. geen vrijheid le
hebben gevonden de tegenwoordige finan
cieele omstandigheden zijn stem te onthou
den aan 's Ministers belastingplannen.
De heer Heemskerk bespreekt in de
eerste plaats het optreden van dit Kabinet
en constateert dat het optreden niet is een
logisch gevolg van den politieken toestand,
gelijk die ontstaan was na de Junie-verkie
zingen en het optreden zonder formateur is
een oonstitu/tioneele fout. Komende tot het
niet opnemen van leden dér rechterzijde in
het. Kabinet betwist Spr. d/at de rechterzijde
medewerking geweigerd' heeft. Zij is niet ge
vraagd, omdat, zij niet geweaischt werd, dat
ia zeer duidelijk gebleken.
Thans komt Spreker tot den poli
tieken toestand, die niet stemt tot zeer
groote verwachtingen, waar de linkerzijde
met 50000 stemmen minderheid, een parle
mentaire meerderheid verkreeg door min
eerlijke verkiezingsmanoeuvres. In de eerste
plaats het persoonlijke karakter van den
verkiezingsstijd tegen don minister Kuyper
Spr. herinnert aan hetgeen in de pers is
medegedeeld over interviews. Wanneer men
zoo den strijd blijft voeren, dan zal ons land
na nog een paar verkiezingen niet in betee-
kenis gewonnen hebben
Verder zet Spr. uiteen dat de sociaal-demo
craten haat tegen dr. Kuvyer hebben ge
kweekt, uit wraak over de avaug-wetten, ter
wijl de liberalen het vuurtje aanstookten met
hunne beschuldiging ren dr. Kuyper's front
maken tegen do openbare shoool. Voorla
dee't Spr. eenige relletjes mede uit den tijd
van den verkiezingsstrijd te Zierikzee en te
Steen wijk, die Spr. ©en schande noemt voor
ons land en voor de liberale partij;. Speciaal
komt Spr. op tegen do houding door den bur
gemeester van Utrecht aangenomen, die aJ9
burgemeester zijn blijdschap heeft betoond
over oe overwinning van de liberalen. Hij is
een hoogst verdienstelijk burgemeester, on
wanneer hij niet in deze zaak was opgetre
den. zou Spr. hem hier zijn welgemeend©
hulde brengen. Maar nu moot hij zeggen dat
hij zwaar heeft gekrenkt die gemeenten aren
van Utrecht, die niet behooren tot het libe
rale gedeelte. De burgemeester van Utrecht
heeft eon slecht voorbeeld gegeven, dat in
geheel het land bekmd is geworden, m als
man van eer verwacht Spr. dat hij zij(n leed
wezen zal betuigen, en Spr.'s geestverwan
ten. satisfactie zal geven.
Heden 10 uur voortzetting.
Boekbeoordeeling
Van flinke jongens on forme
menscken, door II. E. Kraaij, geillus-
treerd door G. J. v. Overbeek, uitgave van
Masereeuw en Bóuten, te Rotterdam.
Een zevental korte verhalen voor de jeugd,
eenvoudig en goed gesteld, die er op aange
legd zijn iu het jeugdig hart goede gevoelens
op te roepen. Zóó is het met de geschiedenis
van Wouter en zijn vriendje Herman, zóó is
het met het verhaal van de vijf jongens, die
juffrouw Lammers zoo'n weldaad bewezen,
zóó is het. ook met het gebeurde bij baas
Reijnliorst, enz. In elke kinderbibliotheek
is een boekje als dit op zijn plaats
Schadelijke Insecten en de mid
delen ter bestrijding door G. Kalsbeek, met
48 afbeeldingen, uitgave van P. van Bel-
kum, te Zutfen.
Maand voor maand wordt aangegeven,
welke vijanden bestreden, vernietigd moeten
worden, want juist op den tijd, waarin dit
gedaan wordt, komt het aan. De plantcnver-
nielende insecten zijn voor ooft- en tuin
bouw een ware ramp en menigeen zal dan
ook met beide handen grijpen naar dezen
gids en raadsman, die voor veel schade aan
en mislukking van oogst kan vrijwaren.
Snakorijen van Tijl Uilenspie
gel, voor de jeugd bewerkt., van 24 gravu
ren voorzien, uitgegeven bij P. v. Belkum,
te Zutfen.
Uit dc vele en velerlei snakerijen, die op
Tijl's rekening gesteld worden, is hier een
goede keuze gedaan. Leelijke streken zijn
hier wijzelijk achterwege gelaten, 't was den
bewerker te doen om zijn jeugdige lezers eens
hartelijk te laten lachen en hun zoo onge
merkt nu en dan een lesje te geven. In zijn
keurig bandje ziet dit boekje, dat ruim 200
pagina's bevat en goed papier en goede letter
heeft, er aantrekkelijk genoeg uit. Ook al
een aardig cadeautje van Sinterklaas.
Wat voorbijging! Nederlandsche
Geschiedverhalen, door P. Louwerse. Uitge
ver als boven.
Tot deze serie behoort o. a. „Onder Twee
Napoleons", van welk werkje (met vier pla
ten versierd) nu de tweede druk verscheen.
Het is een lijvig deeltje van 240 bladz., ge
stoken in sierlijken band Het verhaal
speelt in den tijd, dat Koning Lodewijk ,,de
lamme' in Holland was komen regeeren op
bevel van den Soldaat van Fortuin", die
het minder goed met ons land en volk meen
de dan zijn broeder. De schrijver, P. Lou
werse, is genoeg bekend, hij weet zijn lezers
en lezeressen te boeien, ook in dit boek, dat
velen een welkom geschenk zal zijn
Nog zij. vermeld ,,Op de Hoogte", het
reeds te goeder faam bekend staando tijd
schrift voor de huiskamer, waarvan de No
vemberaflevering van den 2den jaargang
voor mij ligt, bovattende tal van portretten,
o a. van Koning Hakon, voorts vele illus
traties, n.l. bij het levenswaard artikel over
„meubelen" en over „Zwocdsche gymnas
tiek". Ook een afbeelding van een Renard-
trein in de bocht, enz. Verder heeft deze
aflevering de gewone rubrieken en een mooie
kunst-bijlage. Mij dunkt een abonnement op
zoo'n maandblad als dit is, zou dezer dagen
voor menigeen een aardige verrassing zijn,
en een verrassing, waar men nog wel twaalf
maal pleizier van heeft.
Czaar en Volk, naar 't oorspronke
lijk van Alexander Ular, bewerkt door A.
Thompson en uitgegeven bij Scheltens en
Giltay, te Amsterdam. Met de thans ver
schenen zesde aflevering is het werk com
pleet, dat handelt over de omwenteling in
Rusland, bespreekt de dynastie en het. hof,
de heerschappij dor ambtenaren, het tijd
perk van Witte en het ontwaken van het
volksbewustzijn. Dc geschiedenis van do om
wenteling in het rijk van don Gzaar wordt,
hier in haar oorzaken geschetst teugel
loos egoïsme als hoofdoorzaak. Met dit boek
in de hand zal men te beter den gang der
zaken daarginds verklaren. In dit boek staat
een belangrijk stuk historie geschreven.
Nog kwamen eenige boeken in, te laat
echter om voor den a. s. feestdag gelezen
en besproken te worden. Noem ik thans
slechts hun titel, gaarne kom ik later op
hun inhoud terug.
Een Winter van Huis, vertelling
voor meisjes, naar het. Duitsch van M. Reu
ter, door Marie Honig (met vier platen).
Van Twee Meisjes, oorspronkelijk
verhaal door Marie Honig (met vier platen),
evenals het vorige uitgegeven door P. v
Belkum, te Zutfen. De schrijfster heeft zich
o. a. door „Mies" een goeden naam verwor
ven, zóó dat menig meisje ook dit boek zal
willen lezen. Het, keurig bandje doet het
misschien te meer in den smaak vallen.
Bij den uitgever J. A. Sleeswijk, te Bus-
sum, verschenen een tweetal boeken, t. w.
I. Alexander de Groote te Ba
byion, roman uit het Duitsch, door J.
Fabricius Jzn., beschrijvende den ondergang
van den groot en vorst.
II. Arthur I m h.o f f, roman uit hott
Duitsch door .T. Ternooy Apèl,
F. W. Dn,.