KOLONIËN.
BINNENLAND."
het platteland in de buurt de toestand zeei}
ongunstig is. Een stemmingsbeeld uit Riga
levert een brief uit die stad, dien de Duit-
sche Pctorsburger Zcitung bevat, van 11 De
cember gedateerd. De brenger van den brief
hoeft met groot levensgevaar Petersburg kun
nen bereiken, staande op een locomotief;
de wagen achter do locomotief was door ko
gels doorboord. In den brief wordt gezegd
Do Duitsch-PctoreburgBche Zeitung bevat-
een brief uit Riga. van 11 December geda
teerd. De brenger van den brief heeft met.
groot levensgevaar Petersburg kunnen be
reiken, staande op een locomotief; de wagen
achter de locomotief was door kogels door
boord. In den brief wordt gezegd
„Er zijn in Riga overal biljetten aange
plakt, die openlijk aansporen tot uitroeiing
van den adel en van de kapitalisten. Sedert
twee dagen zijn alle winkels gesloten. Geen
rijtuig is op straat. Herhaaldelijk zijn kleine
bloedige gevechten voorgekomen. Dc gouver
neur en de generaal zijn besloten met grootcn
nadruk eiken aanval af te slaan. Er zijn
vele hoeren in de stad, die hunne gezinnen
naar het buitenland gebracht hebben en die
nu dienst doen bij den veiligheidsdienst, zoo
dat het ridderhuis en de andere hoofdgebou
wen sterk bewaakt worden en wij ons goed
kunnen verdedigen. Ook overigens sluiten
overal in de stad de mannelijke bewoners zich
aaneen ter verdediging. Zoo hoopt men het
te kunnen uithouden tegen het gepeupel,
vooral omdat de soldaten betrouwbaar moe
ten zijn en woedend over de socialisten. In
het Lettischo land (Koerland) ziet het er
slecht uit een groot aantal landgoederen is
door de bezitters verlaten, die zioh gedeel
telijk in overhaaste vlucht, door kogels ver
volgd, naar de stad gered hebben. Hier is
alios vol vluchtelingen."
Van andere zijde wordt gemeld, dat de
troepen in Riga en Dünamunde voor een
deel aan 't muiten zijn, voor een ander deel
erg in 't nauw gebracht worden door opge-
stano Lottische boeren, die in hoopen naar
de stad gekomen zijn, in vereoniging met de
revolutionaire arbeidersmassa's Men zegt
zelfs, dat de troepen voor een doel in de
pan gehakt zijn. Intusschen is er spoedig
ontzet te verwachten, want reeds voor ver
scheidene dagen zijn langs den waterweg ver
scheidene regimenten kozakken uit het bin
nenland naar Riga vertrokken.
Een bericht uit Dorpat van den 16. bericht,
dat de revolutionaire beweging in Lijfland
nu ook naar het noordelijke gedeelte van
het land overslaat, waar de platteland's be
volking uit Esten bestaat.
Riga17 Der. (Pctersburgsch telegraaf-
agentschap) In de stad en de naburige plaat
sen heerscht thans rust. De algemeene sta
king duurde drie en een halven dag, ongere
geldheden en gewelddadigheden kwamen
niet voor. Het volkomen uitblijven van be
richten bracht echter de bevolking in on
rust Thans herneemt alles langzamerhand
weer zijn gewonen loop. Intusschen zijn er
geruchten in omloop, dat waarschijnlijk een
nieuwe staking zal uitbreken.
De te Petersburg en in het buitenland
verspreide geruchten over verwoestingen en
brandstichtingen in Riga zijn waarschijnlijk
een gevolg van dc berichten over zeer ern
stige onlusten in dc provincie, waar, naar
men zegt, brandstichtingen, moorden en an
dere daden van geweld zijn voorgekomen.
Vele landgoederen, pachthoeven en kasteelen
zijn geheel verwoest.
Turkije,
Konttantinopel18 Dee. Gisteravond heb
ben de Porto cn dc gezanten van de mogend
heden de definitieve overeenkomst betref
fende het financieele toezicht in Macedonië
onderteekend. De schepen van het interna
tionale eskader zullen onverwijld do Turk-
sche wateren verlaten.
De Marokko-conferentie.
Het voorstel, om de Marokko-confcrentie
in Madrid to laten bijeenkomen in plaats
van in Algeciras, is uitgegaan van de Spaan -
schc regcering. Het groote aantal diploma
ten, die aan de conferentie zullen deel
nemen, is oorzaak, dat er te Algeciraa ge
brek was aan geschikte woningen. De Spaan-
scho regeering hoopt, dat de mogendheden
het voorstel zullen aannemen.
Do Temps bericht, dat bij de Marokkaan-
scho delegatie te Tanger en ook bij den sul
tan stappen zijn gedaan om toestemming
te verkrijgen voor deze verplaatsing van den
zetel der conferentie. De algemeene indruk,
zoowel te Parijs als volgens de berichten der
correspondenten is, dat aan dit incident geen
ernstige beteekenis behoeft te worden ge
hecht. Men gelooft zelfs niet, dat er ver
traging uit kan voortvloeien.
Aan de Frankf. Ztg. wordt u t Berlijn
bericht, dat men nog niet tot een besluit
gekomen is of de voorstelling, die het
Franscho Geelboek geeft van den loop der
Marokko-zaak, door een Duitsch Witboek
zal worden beantwoord of aangevuld. Ver
moedelijk zal de besliwing in dien zin vallen,
dat conige phasen van den geheelen strijd
ook van Berlijn uit door openbaarmaking
van officieele stukken worden toegelicht.
China.
Washington, 18 Dec. Het departement van
buitenlandsche zaken ontving bericht, dat
de toestand te Sjanghai ernstig istwee
vreemdelingen zijn gedood en velen gewond.
Twee Amcrikaansche kruisers zijn naar
Sjanghai ondorweg.
Sjanghai, 18 Dec. De ongeregeldheden
zijn door de politie, matrozen cn vrijwilli
gers onderdrukt. De aangerichte matcriecle
schade is slechts gering. Ongeveer twintig
Ckineezen zijn gedoodEuropeanen werden
niet gedood; wel werden eenigen gewond.
Allerlei
vUit Gcnève wordt gemeld, dat Luc-
chcni, de moordenaar van Keizerin Elisabeth
van Oostenrijk, zinneloos is geworden. Reeds
na het eerste onderaardsche celstraf toonde
hij geest verstoring. Hij beging de ergste
overtredingen cn telkens moest men hem na
cenigo weken bij de andere gevangenen te
hebben verbleven, naar zijne cel terugbren
gen.
In September laatst viel Luccheni den
bestuurder der gevangenis aan, toen deze
de groote zaal binnentrad, en slag hem met
een schaaf. Er werd hen» eene strenge straf
opgelegd, maar nauwelijks was die uit of
hij poogde zijnen bewaker te vennoorden.
De geneesheeren hebben hem onderzocht en
ongeneesbaar krankzinnig verklaard.
vHet doodvonnis van Hoch, den „Ame-
rikaanschen Blauwbaard", is door het hoog
gerechtshof van Chicago bevestigd en de te
rechtstelling is bepaald op 23 Februari.
Hoch, die vast gerekend had op vernieti
ging van het vonnis, was zeer ontdaau bij
het vernemen van het bericht en hij schold
hen, die het hem brachten, voor leugenaars.
vTo Zurich zijn twee broers uit Wil
(kanton St. Gallen) in hechtenis genomen,
die bij oen juwelier onder verdachte omstan
digheden een halsnoer van kostbare parels
trachtten te verkoopen. Do eene, Josef Kei
ler, geboren te Oensingen (Solothurn) bleek
reeds elf maal veroordeeld te zijn. Hij is
portier geweest in oen hotel te Norfolk, in
Engeland, en men verdenkt hem van dief
stal op groote schaal. In zijn woning zijn
namelijk verscheidene kostbare voorwerpen
gevonden diamanten en parels, 72 zilveren
lepels en vorken, armbanden, een met dia
manten bezet dameshorloge, gouden ringen,
enz. Ook zijn bij goudsmeden te Wil en an
dere plaatsen kostbare sieraden opgespoord,
die Josef Keiler aan hen had verkocht. De
waarde van wat de politie nu bije.n heeft,
wordt op ongeveer 50,000 francs geschat.
OOST-INDIÊ.
Men seint ons uit 's Gravenhage
Bij het departement van Koloniën is ont
vangen het volgende telegram van den gou
verneur-generaal van Ned.-Indië Nabij
Teupin Mane in Peusangan is de dekking
van een transport in een hinderlaag geval
len. waarbij zijn gesneuveld de sergeant
commandant, een korporaal en tien fuse
liers zwaar gewond vier, licht gewond vier
fuseliers, allen inlanders. Verloren gingen
zestien geweren. De vijand liet zes dooden
liggen.
Kameroverzicht
Tweede Kamer.
De heeren waren op tijd Maandagmiddag
om half 2 kon de vergadering worden ge
opend.
De Voorzitter drong aan op kort
heid met het oog op den velen arbeid, die
nog afgedaan moest worden.
Nog enkele opmerkingen werden over het
Middelbaar Onderwijs gemaakt. O. a. dankte
de heer Van Ascli van W ij o k, de af
gevaardigde van Amersfoort, den minister,
dat hij de buitengewone subsidie aan de
H. B. S. te Amersfoort niet met 1500, doch
met f 1000 heeft, verminderd.
LagerOnderwijs. De heer Van
Wichen drong aan op een billijke ver
goeding aan de arrondissoineuts-schoolopzie-
ners vóór de salaraissen der districts-school-
opzieuers verhoogd worden.
Do heer De Waal M a 1 e f ij t had met
genoegen vernomen, dat de minister niet
zal reageeren op genomen beslisingen en
bepleitte een gunstiger pensioenregeling voor
onderwijzeressen. Er is geen reden voor het
groote verschil in pensioen voor een onder
wijzer en een onderwijzeres. Spr. en ook de
heer Van Veen bespraken de verzekering
der onderwijsbijdrage met de gemeenten.
Do minister had naar hun oordeel niet de
gemeentebesturen en de besturen van bij
zondere scholen den weg moeten wijzen, hoe
zij kunnen halen wat er te halen valt. Een
gevolg van 'sministers circulaire zal zijn,
dat de gemeenten niet den laatst aangeko
men onderwijzer zullen ontslaan, wanneer
het vereischte aantal kinderen niet aanwezig
is, maar den hoogst bezoldigde.
Do heer Lieftinck klaagde er over,
dat de procedure voor leerplicht-overtredin
gen te lang duurt en waarschuwde tegen het
opheffen der normaalscholen, die veel min
der kosten dan kweekscholen.
De heer Van W ij n b e r g e n wees op
het nut van schoolspaarbanken, die in Frank
rijk en België zeer goed werken.
De heer Bi 1 o o k e r besprak de bepaling
dat overplaatsing van onderwijzers door de
gemeentebesturen verboden is en verzocht
dat de wet op dat punt gewijzigd zou wor
den.
De heer Ter Laan wees er op, dat in
Limburg door Fransche uitgeweken nonnen
bijzondere scholen gesticht worden, ofschoon
zij geen woord Ncderlandsch kennen, alleen
met het doel het openbaar onderwijs afbreuk
te doen Het is een voordeelig zaakje een
bijzondere school op te richten. Spr. drong
aan op meerdere waarborgen en vooral op
herziening van het aantal leerkrachteu voor
oen zeker aantal kinderen vereischt.
Spr. zou de districts-schoolopzieners willen
afschaffen en de arrondissements-schoolop-
zicners willen bezoldigen, opdat zij zich ge
heel aan hun taak kunnen wijden. Ook hij
waarschuwde tegen opheffing van normaal
scholen, als daarvoor geen kweekscholen in
dc plaats komen. Verder wenschte hij leer
plicht ook voor het herhalingsonderwijs en
verlenging van den termijn van den leer
plicht met één jaar.
De hoer Ketelaar drong eveneens aan
op een regeling van het aantal leerkrachten.
Do opleiding dor onderwijzers moet verbe
terd wordenjongelieden van 18 jaar zijn
te jong om in de school te komen. Mede
drong Spr. aan op snel en goed recht bij de
uitvoering der leerplichtwet.
De heer S m e e u g e weet het geringe
resultaat van het herhalingsonderwijs aan
de weinige medewerking der gemeentebe
sturen.
De minis ter antwoordde, dat hij zich
als minister nog niet gehoel had kunnen
inwerken in het belangrijke onderwijsvraag
stuk. Hij erkende dat de procedure bij leer
plicht-overtredingen te lang duurt. Het
schooltoezicht moet vereenvoudigd en ver
beterd worden.
Aan schoolspaarbanken zal de minister
zijn aandacht schenken, de zaak is hem zeer
sympathiek. Wetswijziging in zake dc ver
plaatsing van onderwijzers aoor do gemeen
tebesturen achtte de minister niet wenscho-
lijk. De grieven van den beer Ter Laan zul
len onderzocht worden. Over de rechtsposi
tie liet de minister zich thans niet uit. De
pensioenneeringsquaestie der onderwijzeres
sen is in studie.
Te acht uur 's avonds werd de beraadsla
ging voortgezet Nadat enkele sprekers, nl.
de heeren De Stuers, De Beaufort
en T a k aangedrongen hadden om het Rijks
museum ook 's Maandags geopend te doen
zijn, werd het hoofdstuk Binnenlandsche
Zaken goedgekeurd
De begrooting van financiën, hoofdstuk
VII A. (Nationale Schuld) werd zonder be
raadslaging en zonder stemming goedge
keurd.
Daarna werd aan de orde gesteld hoofd
stuk X, Landbouw, Nijverheid en Handel.
Algemeene beschouwingen werden niet ge
houden
Pij de afdeeling Landbouw bracht do lieer
De Boer de regeering hulde voor de wijze,
waarop zij; de landbouwbelangen behartigt.
Als doel voor de landbouwpolitiek gaf hij
aan 't bevorderen van een gezonden, econo-
mischen toestand van de landbouwbevolking
en dan wees hij' in dit verband op 't gevaar,
dat de grond een te groote attractie wordt
voor 't te beleggen kapitaal.
Spreker drong aan op bevordering van 't
kleinbedrijf niet door ruw ingrijpen in be
staande toestanden, maar door een op dat
bedrijf gerichte belastingregeling.
De heer Z ij 1 m a, zich grootendeels bij
deze beschouwingen aansluitende, drong er
bij de regeering op aan't Deensche voor
beeld te volgen en een wet te ontwerpen ter
bevordering van 't klein-grondbezit van veld-
arbeiders.
Dé heer Schaper, bevordering van de
vakorganisatie ten platteland© bepleitende,
verzocht den minister 't onderzoek naar den
toestand der landarbeiders uit te strekken
tot de kleine huurboertjes en eigenboeren.
Aandringende op spoedige herziening van de
artikelen 1628 en 1629 B. W., betreffende 't
pachtcontract, verklaarde spreker meer te ge
voelen voor lage huren, dan voor bevordering
van 't klein-grondbezit en hij beval ten slotte
den minister aan, 't daarheen te leiden, dat
de vele woeste gronden aan den staat of de
gemeente komen.
De heer R e y n e was erkentelijk voor de
toegezegde uitbreiding van de Ongevallen
verzekering, tot den landbouw, de afschaf
fing der tienden en maatregelen tot bescher
ming van nuttige vogels, was toch teleurge
steld, dat 't eigenlijke agrarische vraagstuk
door dezen minister niet ter hand wordt ge
nomen. Over dat agrarische vraagstuk in be
schouwing tredende, bepleitte sprekerver
sterking van 't eigen grondbezit der boeren
met daar naast de instelling van een gewij
zigd beklemrecht en uitbreiding van den be
schikbaren cultuurgrond, ook door droogma-
king der Zuiderzee.
De heer De Ridder verlangde bij Je
eerlang te wachten vogel wet een goede n-
structie voor de politie-beambten en jachtop
zieners.
Nadat ook de heer Van VI i e t op bevor
dering van het klein-bedrijf had aangedron
gen, verzocht de heer Van Wichen van
de Duitsche regeering zooveel mogelijk con
cessies te bedingen met betrekking tot de
toltarieven voor land- en tuinbouwproduc
ten, waarna de heer Smeenge bepleitte in
menging van den staat in zake de veefok-
kerij.
De Min. van Landbouw, Nijver
heid cn Handel (de heer V e e g c n s»)
betoogde, dat op agrarisch gebied met be
hoedzaamheid moet worden opgetreden. De
wetgever moet de banden tusschen landbou
wer cn bodem versterken, niet losser ma
ken. De stabiele landbouw1 mag niet worden
een mobiele, en de landbouwbevolking moet
niet overstelpt worden met agrarische wet
ten. Dezè denkbeelden zaten voor bij het
voorgenomen onderzoek naar* den toestand
van de landbouwbevolking in 't landbouw
bedrijf.
Het wetsontwerp op de landbouwraden
werd ingetrokken, omdat 't de politiek in
de landbouwaangelegenheden haalde. Het
vraagstuk der drooglegging van de Zuider
zee behoort vooralsnog niet tot 's ministers
departement.
Een klein stukje grond, in het bezit van
den landbouwer achtte do minister gewenscht
ook om den overmatigen trek naar de groote
steden tegen te gaan.
Ontginning van woeste gronden zal de
minister krachtig bevorderen.
Aan de landbouwbelangen, in verband
met het Duitsche toltarief, wordt de volle
aandacht geschonken, gelijk het noodige zal
gedaan worden voor de veefokkerij,.
Na replieken werd de vergadering om 12
uur verdaagd tot den volgenden morgen 10
uur.
Berichten.
H M. de Koningin en Z. K. H. de
Prins zijn gisterochtend, na een langdurige
afwezigheid in de Residentie, teruggekeerd.
Ter verwelkoming waren aan het station
der SS. aanwezig de burgemeester, baron
Sweerts, en de gouverneur der residentie, ge
neraal Van Ermel Scherer, met welke auto
riteiten H. M en Z. K. H. zich eenige oogen-
blikken onderhielden.
II. M. zag er zeer welvarend en opgewekt
uit.
In gesloten gala-rijtuig werd, langs eera vrij
talrijke menigte, die zich in de Rijnstraat
ter begroeting had opgesteld, naar het paleis
van H. M. de Koningin-Moeder geroden,
waar ongeveer een half uur door liet Kon.
Echtpaar werd vertoefd.
Bij terugkeer in het Koninklijk Paleis
werdom zij weder eerbiedig begroet door een
groote menigte.
Baron Clifford, hofmaarschalk, ontving de
Vorstelijke personen in Hun Paleis
De Prins der Nederlanden zal 27 dezer
bijwonen het weldadigheidsconcert in het
Geb. v K en W. te 's Gravenhage, te geven
ten bate der stichting „Tehuis voor alléén-
staande Blinden".
H. M. de Koningin-Moeder heeft bericht,
wegens rouw, niet aanwezig te kunnen zijn.
De Rritsche ge-zaait bij ons Hof ver
trok Zondag naar Brunswijk.
Graaf Ségur d'Aguessau, secretaris le
klasse bij het gezantschap der Franscho re
publiek te 's Gravenhage, die den diploma-
tieken dienst verlaat, keert na Kerstmis
naar zijn vaderland terug.
Bij zijn vertrek naar Konstantinopel
hebben onderscheidene leden van het vreem
de en Nederlandsche diplom atencorps, den
gezantschapsraad graaf Van Limburg Sti-
riun, voor dien kabinetschef van het Dept.
van Buitenl. Zaken, een afscheidsgroet ge
bracht
Ook de oud-minister van Buitenl. Zaken,
Melvil baron van Lynden, was op het per
ron der H. IJ. S. M. te 's Gravenhage aan
wezig.
De minister van financiën maakt be
kend, dat op 16 December 1905 bij de be
taalmeesters in kas was f 3.183.326.62en
dat op denzelfdeu dag door Nederlandsche
bank, ingevolge art. 11 bis van haar octrooi,
aan 's lands kas een voorsoho' was verstrekt
ten bedrage vaft f 6.404.820.371.
Zelflaadpistoleu. De minister
van oorlog heeft, uitsluitend ter kennisne
ming voor de leden, aan de Tweede Kamer
doen toekomen de berichten, betrekking heb
bende op de beproeving van zelf-laad-pistolen,
bedoeld in de memorie van antwoord op do
oorlogsbegrooting 1906.
Stelling van Amsterdam. Voorts
heeft de minister van oorlog, onder het zelfde
beding, ingezonden een nota bedoeld in do
memorie van antwoord op de oorlogsbegroo
ting 1906een topografische kaart, schaal
150.000 waarop de kringstelling van Am
sterdam is aangeduideen opgave nopens de
de sterkte der bezettingen een opgave be
trekking hebbende op de geschutbewapening
en der munitievoorraad.
Marinebegrooting 190 4. In een
nota zegt de minister, dat aan het voorne
men om de „Koningin Wilhelmina" in 1903
in herstelling op te nemen, geen gevolg kon
worden gegeven, doch dat dit eerst in 1904
kon geschieden, vandaar dat de kosten ten
laste van dat jaar kwamen. Er bestaat dan
ook geen redelijke grond voor den indruk,
dat bij de raming niet de noodige nauwkeu
righeid zou zijn betracht.
In dit verband wenscht de minister even
wel de aandacht der Kamer te vestigen op
het feit, dat verschil moet worden gemaakt
tusschen de ramingen, die ten grondslag lig
gen aan de begrootingsaanvragen en de na
dere ramingen waarop de uitvoering der wer
ken berust.
Ter beantwoording der vraag of de kosten
tot herstelling van de door Hr. Ms. pantser-
dekschepen „Utrecht" en „Gelderland" be-
loopen averij gebleken zijn overeen te ko
men met de betreffende begr-otina voor het
loopende dienstjaar d-enaangaande verstrek
te mededeeling. kan thans worden geconsta
teerd, dat bedoelde kosten geweest zijn voor
de „Utrecht" f47213 in plaats van f53.001
en voor de „Gelderland" f 12.305 in plaats
van f 15.000.
Het Militair-Rechtelijk Tijdschrif*
meldt, dat do bij den op te richten cursus
voor rechtsgeleerde opleiding van officieren
benoemde leeraren aanzegging hebben gekre
gen, dat het in werking treden van het be
sluit van 10 1.1. tot nader order is uitgesteld.
Bij de Tweede Kamer was gister in
gekomen een adres van mr. R. J. K. M.
de Nerée tot Babberich, advocaat en pro
cureur te 's Gravenhage, houdende verzoek
hem te benoemen tot commies-griffier der
Kamer.
De adjunct-ingenieur van den Rijks
waterstaat, J. Canter Cremers, wordt ver
plaatst van Drielle naar Middelhar ins.
Rij kskrankzinnigengeatioht
to Medemblik. De minister van binnen
landsche zaken brengt ter kennis van be
langhebbenden. dat aan genoemd gesticht te
vervullen is, op nader overeen te komen sa
laris en voorwaarden, eene betrekking van
hoofdverpleger.
Personen in het bezit van een diploma als
krankzinnigenverpleger, die voor de-ze1 be
trokking in aanmerking wenschen te komen,
behooren zioh daartoe vóór 27 Deoeinbed
1905 te wenden tot den geneesheer-directeur
dier inrichting.
Wij ontvingen het bericht van het over
lijden van mr. Johan Willem van Lans-
berge, oud-gouverneur-generaal van Neder-
landsch-Indië.
Van Lansberge werd in 1830 te Santa Fé
de Bogota geboren. Hij studeerde te Leiden
en promoveerde in 1854 te Leiden tot doctor
in de beide rechten. Daarna trad hij in di-
plomatieken dienst achtereenvolgens te Pa-
rijp, Madrid, Petersburg, Brussel, Londen,
het laatst als buitengewoon gezant en gevol
machtigd minister bij het hof van België.
In deze betrekking werd hij benoemd tot
gouverneur-generaal en kwam in Maart
1875 te Batavia aan, welke hooge positie hij
bekleedde tot April 1881, toen een slechte
gezondheid hem tot aftreden dwong.
De overledene had het grootkruis Ned.
Leeuw. Hbld
De heer K. F Traanberg, een
der ontslagen onderwijzers aan school letter
T. te Amsterdam meldt aan de Tel., dat het
door dat blad verspreide bericht, als zou hij
een betrekking als inspecteur cener levens
verzekeringmaatschappij aanvaard hebben,
olken deugdelijken grond mist.
Eon 100-jarige. Mej. de wed. H.
Zandstra te Nijland bij Sneek, heeft haaf
lOOsten verjaardag gevierd, ter gelegenheid
waarvan van veerschillende woningen in het
dorp de driekleur woei.
Gezicht en gehoor der oude vrouw laten
voel te wenschen over, doch de geest is nog
zeldzaam helder. Gisterenmorgen voelde 't
oudje zich niet wel, wat haar. op haar ver
jaardag, geducht speet.
Grafmonument van dr.
Schaepman De Romeinsche correspon
dent van Het Centrum schrijft
Zooals men weet is door mgr. den aarts
bisschop van Utrecht aan onzen landgenoot
te Rome Pier Pander onlangs de opdracht ver
leend, tot het ontwerpen van een nieuwe bus
te voor het grafmonument van wijlen dr.
Schaepman. Het medaillon, waarin deze bus
te prijkt, is in klei gemodelleerd en thans
gereed. De frappante gelijkenis kan niet ge
noeg worden geroemd. Met de uitvoering in
marmer wordt eerstdaags begonnen Ook zal
in de terecht gelaakte entourage van het
medaillon een en ander wordt verbeterd. De
kunstenaar hoopt, dat het gansche werk klaar
en ter plaatse kan zijn op 2 Maart a.s., dr.
Schaepmans gebooitedag.
Een nadere beschrijving zal dan zoo spoe
dig mogelijk volgen.
Bouwmeester in Indië. Volgens
de Deli-Crt. werd 15 November door Bouw
meester Oedipus gegeven. Spel en costumes
van de hoofdvertooners werden geroemd,
doch met de figuratie schijnt het minder te
lukken.
Bij dezo voorstelling en ook bij de opvoe
ring van Shylock bleek de armoede van heb
tooneel, waardoor dc illusie verzwakt werd.
Tot de blijspelen die voor het voetlicht
kwamen behooren De familie Van Hoorn en
Groote Stadslucht, waarmee het publiek zich
kostelijk heeft vermaakt.
Pos t-U nie met Duitse h-
land. Naar aanleiding van hot gericht in
de „Magdeburgische Zeitung," dat de kwes
tie van eene postunie tusschen ons land en
Duitschland op het a.s. postcongres te Rome
zal worden behandeld, hetgeen o. a. in de
Kamer van Koophandel te Utrecht werd
medegedeeld, deelt men aan de N. R. Ct.
van bevoegde zijde mede, dat het bedoelde
postcongies met deze kwestie niet het minste
uitstaande heeft en ieder land volkomen
vrijheid hoeft om afzonderlijke [postuniën
met andere landen te sluiten, mits deze niet
in strijd zijn met de beginselen van de Al
gemeene Postvereeniging.
In de memorie van antwoord van den
minister van Waterstaat wordt o. m. over
de afd. spoorwegen het volgende gezegd;
„Omtrent voor- en nadoelen van staats
exploitatie van spoorwegen kan de regeering
geen gegevens verstrekken. In 1899 is een
commissie van ambtenaren benoemd om de
quaesEie te onderzoeken, doch het rapport
dezer commissie moet geheim blijven, zooals
reeds bij de begrooting voor 1902 is ver
klaard.
Het openbare rapport van een Italiaan-
sche commissie tezelfder zake is ter griffie
nedergelegd.
Inzake het spoorwegpersoneel vereenigt
zich de minister geheel met de meening van
den minister van financiën, dat hierop niet
diep kan worden ingegaan zonder het vraag
stuk der staatsexploitatie aan te raken. In
tusschen wil hij gaarne, binnen de grenzen
van het bereikbare, maatregelen in het be
lang van het spoorwegpersoneel bevorderen.
Dat bij de totstandkoming van de thans
geldende regeling betreffende dienst- en rust
tijden van het personeel, de Zondagsrust in
naam uitgebreid, maar feitelijk zou zijn in
gekrompen, wordt door den minister be
twist.
Publicatie van het nader advies der en
quête-commissie acht de minister voorals
nog niet wenschelijk, doch eenige exempla
ren daarvan zijn met de opmerkingen daar
omtrent van de spoorwegmaatschappijen ter
griffie neergelegd, uitsluitend ter kennisne
ming van de leden der Kamer.
De minister wenscht thans, nu binnen ten
hoogste II jaar de thans vigeerende regle
menten zullen moeten worden herzien, niet
het initiatief te nemen tot wijziging daar
van, teneinde de scheidsgerechten de be
voegdheid toe te kennen, om uitspraak te
doen omtrent een niet op verzoek verleend
eervol ontslag. Dat de indeeling van het per
soneel in groepen ongunstig op den dienst
zou werken, is hem niet gebleken.
De wenschelijkheid eener enquête omtrent
den toestand van het personeel der locaal-
spoorwegen en tramwegen is nog in over
weging.
De Staatsspoorweg Exploitatie-Mij. heeft
zich tegenover den minister bereid verklaard,
voor het voormalige Rhijnspoorwegpersoneel
opnieuw de gelegenheid open te stellen tot
overgang tot haar gewone personeel."
Betaling premie Ongeval
lenwet. De directeur-generaal der poste
rijen en telegraphie;
Gelet op art. 47 der Ongevallenwet 1901;
Gezien de beschikking van den minister
van binnen! zaken van 17 Juni 1905;
Verzoekt den werkgevers, die de op 1 Jan.
1906 vervallende premiën binnen den in bo
vengenoemde wetsbepaling genoemden ter
mijn wenschen te betalen, om, ter bevorde
ring van een geregelden gang van zaken, en
om lang oponthoud aan de loketten der post
kantoren te voorkomen, die betalingen te
doen naar gelang*van de aanvangletters hun
ner namen, op de hierna vermelde data:
voor hen wier namen aanvangen met eene
der letters A, B of C op 2 of 3 Januari a.s.
voor hen wier namen aanvangen met eene
der letters D, E, F, G, H, I of J op 4 of 5
Januari a.s.
voor hen wier namen aanvangen met eene
der lettere K, L, M of N op 6 of 8 Jan. a.s.
voor hen wier namen aanvangen met eene
der letters O, P, Q, R of S op 9 of 10 Ja»,
a.s.
voor hen wier namen aanvangen met eene
der letters T, U, V, W, X, IJ of Z op 13
Januari a.s.
voor de werkgevers die publiek-rechtelijk»
lichamen, na&mlooze vennootschappen of an
dere rechtspersonen zijn' of die als leden
commanditaire vennootschap het bedrijf uit
oefenen op 13 of 15 Januari a.s.
Het departement van justitie brengt bij
deze ter algemeene kennis eene mededeeling
van het Kon. Hong. Patentbureau te Buda
pest, dat bij ordonnantie van den Kon. Hong.
minister van koophandel van 1 October 1905
de behandeling van de zaken betreffende de
bescherming van het auteursrecht is overge
bracht naar genoemd bureau.
Russische emigranten. Met
het ss. „Noordam" der Holland Amerika-
lijn vertrokken Zaterdag 1030 emigranten,
in hoofdzaak Poolsche en Russisch Joden,
naar Amerika.
De Scheveningsche vis-
soherehaven. De minister van water
staat heeft geen termen gevonden voor sa
menwerking van Rijk en Gemeente, in zake
de benoeming eener cimmassie tot onderzoek
naar de middelen tot verbetering van de
Scheveningsche visschershaven.
Wanneer de gemeente tot dé benoeming
ecnor zoodanige commissie overgaat, is de
