Deventer Koek,
VADERLANDSCHE HYPOTHEEKBANK
Publieke Verkooping.
i. J. NAGELHOUT,
en
ZWEM-INRICHTiNG.
Vraagt speciale tarieven,
Amersf oortsche Bank
Pandbrieven
FIRMA JAC BOS.
W. VAN R0SSUM.
Piefer Bothstraat.
ADVERTENT1ÈN.
Van der Zoo de Jong Van
„TRANSVALIA",
Korte Bergstraat 10- Amersfoort,
Onderwijzeres vYj,?„Y ».T"
Vrije Zit- en Slaapkamer.
Fransch - Wiskunde,
c. A. HEUimS,
Werkmeid!,
LiSSONE's Reizen, e
ftMERSFQORTSQHE
Van der Want G2.
Vraagt s
JACOB BUSSINK's
firma WATERSCBOT ea Co. Awrsloort
EEN NIEUW WERK
van G. OHNET.
Heeren-Modemagazijn van Joh. F. Götte,
OVERHEMDEN.
Boorden, Manchetten, Dassen,
Stroohoeden Handschoenen enz.
's GRAVENHAGE.
Geplaatst Maatschappelijk Kapitaal i 1.000,000.
500,000 4' 8
Amerikaansche Spoorwegwaarden
vo,gons Nieuwe Methode Stelsel
Bad Neuenahr Grand Hotel Flora.
Hotel „Huis ten Halve". Soesterberg.
Café-Restaurant.
Voor het seizoen nog eenige Kamers disponibel.
IWaison L'Hirondelle,"
24 Langestraat,
Linnen Fietspetten en Hoeden.
MATELOTS.
„licitia- bestemde om de (bezoekers te ont-
•noeii- Aldra bleek het lokaal te klein te
°eQ moest de groote zaal in gebruik ge-
,,ieu worden. Mevrouw Schreuder'Nij-
-4 oj>ent daarna de vergadering en geeft
bespreking van het aangekondigde 011-
Srwerp: ,,Het voor en tegen van Vrouwen-
echt en de beginselen van den Bond",
j woord aan mevrouw Wijnaendts Fraiic-
_J)yseriiick, uit Den Haag.
„pr. vangt haar rede aan met een aan-
ajin<7 uit de Nieuwe Geboorte van mevr.
ennëtte Roland Holst, waarin volgens
r meening zoo juist de strijd der vrouw
;r liaar rechten wordt weergegeven.
De strijd om vrouwenkiesrecht vormt een
^rnaam onderdeel van 'het feminisme. De
jekenis van de vrouw voor de samenle-
,juc is haar hoogere ontwikkeling, als vrouw
y moedervandaar dia't economische onaf-
■nkelijkheid dan ook slechts middel en
<\jet doel moet zijn.
Dat de motieven voor vrouwenkiesrecht
vaak buiten onze grenzen, dn staten met
vouwen kies recht, gezocht moeten -worden,
aat Spr. liever ter zijde, daar Koloniale
haten niet te vergelijken zijn met onzen
ltuurstaat. Men kan zich trouwens volko
men beroepen 'op ons eigen land.
Spr. gaat vervolgens na de meeningen in
:de Tweede Kamer geuit, teen een wetsont
werp ingediend werd, om H. M. Koningin
inna te benoemen tot Regentes. Zij wijst
r op, dat het waarnemen van kiezersplich
ten, wel niet zóó zwaar zal zijn als het waar
nemen van een regentschap en voor de Ne-
derlandsche vrouwen ligt dan ook in de re
giering van Koningin Eönma een bewijs,
dat de moederplichten zeer goed kunnen
lengaan met plichten voor 'het publieke
m. Mogelijk zal een arbeidersvrouw, die
)lf slaven en zwoegen moeit, geen tijd heb-
:u, naast 'haar huishouding ook nog te
:nken aan andere zaken; maar er is een
roote schar© van vrouwen, die tij(d hébben
cr allerlei zaken, en waarom zoudfen dozie
n geen belangstelling ontwikkelen voor de
ublieke zaak.
Mevrouw W. behandelt vervolgens eenige
waren. O. m. heeft men gezegd, dat met
uwenkiesreoht de politiek wordt gebracht
dc kindei'ka'mer. Echter behoeft ze
daar niet meer gebracht te wordenze is er
'reeds in doorgedrongen. Bij de verkiezin
gen van 1905 gaf de A. R. Ro'tterdlannmer
een geheel politieke kindercourant uit. 't
Zijn echter niet alleen de A. R., ook andere
partijen maken zich daaraan schuldig. Men
herinnere zich slechts het strooibiljet, dat
ibïj de gemeenteraadeverkiezingen door de
Vrijz. Bem. Kiesver. te Zaandam onder de
school k in deren -werd verspreid.
Dit kan niet worden aangemerkt als een
gevolg van vrouwenkiesrecht, het is een 'be
derf aan dé kinderziel', en indien de vrou
wen nicer de ellende van het politieke leven
begrepen, zouden ze dergelijke fouten wel
tegengaan
Maar al beging nu ook de vrouw een der
gelijke fout, mag dit dan reden zijn haar
het kiesrecht te onthouden
De strijd bij' de politieke partijen loopt
tofdza'kelijk over het punt omtrent liet
geven van kiesrecht aan dc gehuwde
vrouw. iSpr. kan echter geen bezwaar zien
tegen het toekennen van het kiesrecht aan
<\e moeder, al wordt 'door de verschillende
partijen uitsluiting daarvian gevraagd.Ultra-
feministisch. is bet standpunt van den Bond
niet, in dezen zin, dat de vrouw zou moe
ten zijn een andere man.
Spr. gaat vervolgens na de geschiedenis
van het vrouwenkiesrechtvraagstuk in ons
land. I
Het begin van den kiesrecht strijd voor de
•vrouw dateert van 1877, toen de Leidsche
student Maealester Loup in zijn debating
club reeds eeu lans brak voor vrouwenkies
recht. In 18S4 kwam er een wetsvoorstel
van mr. S. van Houten tot wijziging der
grondwet, waarin Ook op zekere voorwaar
den kiesrecht aan cte vrouwen werd toege
kend. In 1887 kwam de «aak in de Kamer
ter sprake. De minister Heemskerk had toen
nog volkomen gelijk met te zeggen, dat er
in ons land gpen vrouw was, die er zich
warm voor maakte.
De Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht
is in 1893 opgericht. In 1895 schreef het
Dagblad voor Zuid-Holland nog, dat het
vrouwenkiesrecht een ramp zou zijn voor
ons land. In 1899 werd bet landelijk comité
voor algemeen 'kiesrecht opgericht, dat ijvert
voor kiesrecht aan mannen en vrouwen, en
2 jaar later werd de Vrijz.-Dem. Bond op
gericht, die ook voor dé gelijkstelling ijvert.
Ook de liberale Unie erkent het recht, of
schoon ze het nog niet rijp voor invoering
acht. En in 1903 kwamen dc kiesrecht voor
stellen van de 9oc. Dem. Arb. Partij en
van den Vrijz. Dem. Bond. In 1904a schreef
mr. De Savornin Lobman, dat het stelsel
van uitsluiting van dé vrouw door weinigen
meer geheel wordt verdedigd. In 1887 trou
wens beeft mr. De S. L. zich reeds princi
pieel verklaard voor het kiesrecht aan de
ongehuwde vrouw. Volkomen consequent is
hij dus in die 21 jaar gebleven.
In 1906 hebben dan ook in de Neder
lander" eenige artikelen gestaan over het
vrouwenkiesrecht, waarin gezegd wordt, dat
de kwestie alleen loopt over het kiesrecht
aan de gehuwde vrouw. Tegen het principe
is dan ook aan die zijde niet gestreden.
'Oék iu a.-ir. bladen werd de billijkheid
van het vrouwenkiesrecht erkend. Het- rap
port. van de bekende staatscommissie is
toen verschenen, waarin de wenschelijikheid
van het vrouwenkiesrecht voor ongehuwde
vrouwen werd 'betoogd. Het voorstel tot
grondwetsherziening van de regeering-,,Do
Meester" sloot ook de gehuwde vrouw uit,
terwijl de Liberale Unie niet 32 tegen 19
stemmen 'besloot te ijveren voor liet kies
recht voor de ongehuwde vrouw op 25-jari-
gen leeftijd. Ook do Bond van Vrije Libe
ralen sprak zich uit voor vrouwenkiesrecht,
zoodat nog overbleef de roomse he partij,
waarvan echter nu het rapport der bekende
5 hoeren- bestaat, waarvan één zich nadruk
kelijk er voor verklaarde, zoodat men ge
rust kan zeggen, dat alle partijen mannen
bergen, die voor het vrouwen kiesrecht zijn.
Spr. herinnert hierbij aan de nota van den
heer Ruys de Berenbrouck bij het ^rond-
wetsherzieningsrapport, dat zij om de be
zadigde woorden zeer prijzenswaard vindt.
De vorig© regeering had het do vrouwen
gemakkelijk gemaakt om tevreden te zijn,
ill. met blanco artikel 80. Mooi liet zich de j
zaak niet aanzien, vanwege de kleine meer- j
derheid der regeering, en toen mr. Tydeman
het tafellaken tusschen zich en de regee
ring had doorgesneden, was de zaak hope
loos. Toen was er geen sprake van, te eischen
het vrouwenkiesrecht vast te leggen in de
grondwet. Dat was een onmogelijkheid en
een fout. Toch bleef de Vereeniging voor
Vrouwenkiesrecht bij dien eisch en heb
ben zij', die zich daar niet mee konden ver
eenigen, een anderen weg gekozen.
Spr. leest vervolgens een citaat voor uit
het artikel van den oud-minister H. P.
Staal ,,De wapens hoog".
Voorts wijst zij nog met nadruk op het
gevaar, dat h. i. ligt in de uitsluiting van
de gehuwde vrouw, waardoor feitelijk huis
gezin en het moederschap gesteld worden
beneden de economische onafhankelijkheid.
Juist de moeder moet in de eerste plaats
geroepen wordeu om haar 'belangen bij de
stombus te bepleiten.
Hierna wordt een oogenlblik gepauseerd.
Na de pauze zet. Spr. het onderscheid
uiteen tusschen de beginselen van den Bond
en die der Vereeniging voor Vrouwenkies
recht.
Meer uitgebreid behandeld zij, daarna, het
standpunt van den Bond.
Men heeft gezegd, dat de Bond kunst
matig is ontstaan. Mevr. Versluijs Poelman
heeft echter zelf gezegd, dat dadelijk in de
vereeniging reeds de twee richtingen zich
hebben geopenbaard, de een direct liet. kies
recht eïschendè en de ander die de vrouw
er voor wilde opvoeden. De Bénd houdt
cursusvergaderingen waar de vrouw a. li. w.
wordt voorbereid voor de groote taak, die
haar wacht.
De Bond heeft het beginsel aangenomen,
dat man en vrouw dezelfde rechten hebben,
zoodat ook hoeren in het bestuur zitting
kunneu nemen.
Ten tweede neemt de Bond geen deel aan
©enigerlei politieke actie. De leden blijven
individueel natuurlijk vrijt; maar het be
ginsel mag niet tot een politieke kwestie
worden gemaakt. Over den vorm kan men
het onmogelijk eens zijn, die wordt uitge
maakt in de politieke partij.
Ten derde, naar de uitdrukkelijke uit
spraak van de statuten, kan men lid zijn,
wanneer men is voor vrouwenkiesrecht, ook
wanneer men algemeen kiesrecht voor man
nen daaraan vooraf wil laten gaan.
En ten vierde moeten alle revolutionnaire
middelen worden geweerd.
Wanneer men duidelijk inziet, dat er ver
schillen zijn in -beginsel, dan zal de ver
standhouding tusschen Bond en Vereen i-»
ging veel verbeteren om gezamenlijk voor
liet doel te strijden.
De verschillen bestaan, hetgeen reeds
sinds 1896 door Henr. v. d. ;Méij; in Be
lang en Recht" is besproken. Dat de Bond
recht van bestaan heeft bewijzen wel de 11
afdeelingen met de omstreeks 800 leden.
Vervolgens bahaaidélt spr. nog, de vraag
Waarom vraagt men vrouwenkiesreoht V'
Meu wil dit om verba zend véél leed en
ellende, die in de maatschappij: bestaat, op
te heffen.
Ieder dlie zich wei eens heeft bezig ge
houden met hat maaitschaipipelllijk'e leven
stuit op fouten iu de wetgeving, die zekér
zouden weggenomen wiorden, wanneer een
schare vrou wen dhair stonden om er tegen
te strijden. Aan dé wetgeving ten apziolite
van de moeder ontbreekt nog veel. Dat is
een toestand van onrecht en om natu-ur, en
vellen lijden er onder. Meer er meer grijpt
de sociale wetgeving in het huiselijke leven,
men kitte slechts hierbij op liét Arbeids
contract en de kinder wet ten, diie zeker heel
wiajt beter zouden zijn geweest, indien de
vrouwen daarun mede-zeggingsoliap hadden
giehad.
Even goed als het gezin, zal de maat
schappij het best tot stand komen, wanneer
main en vrouw samenwerken. Dan is het
echter moodig daarvoor de vrouw voor te
bereiden. Den horizon van de vrouw verwij
den, aa.l haar positie, ten goede komen. Het
vrouwenkiesrecht zal steeds blijven een on
derdeel van de vrouwenbeweging en niet,
aooalis wél eens giejmesind wordt, het funda
ment of de kroon. Toch blijft liet absoluut
en dringend noodig. Op het gebied van het
fijner ziele! even, van diep vera n twoordel ijk -
heidsgeivoel zullen de vrouwen ontzaglijk
veel kunnen geven, wat den mannen ont
breekt-, en dat te- onthouden is een roof aan
de maatschappij. Het stetmibjiljet aan ba-ar"
verstrekt, zal een weslkiom middel zijn, dien
roof aif te weren. (Applliaus.)
Mevrouw Schreuder diamikit spreekster
voor haar boeiende rede, eu o-peut de gele
genheid voor debat, of het stellen van vra
gen. Hiérvan wordt door niemand gebruik
gemaakt, waarop H.Ed. dé bijeenkomst
slluit.
Een aantal, dames en heieren gaven hun
wensoh te kennen als lid te .worden aange
nomen.
Marktberichten,
Amersfoort, 5 Mei. Aan de veemarkt
werden 40 stuks vee en schapen aange
voerd de prijzen waren, voor: Votte koeien
f 190 k 240, Guste koeien f 100 a ISO, Kalf.
koeien f 140 a 210, Kalfvaarzon f 90 it 170.
Kalveren f a Guste vaarzen f 8') a 140,
Pinken f 60 h 90, Stieren f 50 a 100.
DE KENT.E-CASSA, Hoeren gracht
179 (geb. Associatie-Cassa), Amsterdam.
Kapitaal f 1 .OOO.OOO.OO.
Reservefonds. - 1.054.567.93.
Rentevergoeding voor Gelden a dopos.
Met 1 dag opzegging (bedragon tot. f 5000,
direct te ontvangen)2'/2 pCt
Met 10 dagen opzegging i
Voor 1 maand fixe
2 en 3 maanden fixe 3
1 jaar fixe
Prolongatie Conditie (tot beperkto bedragon)
pet. onder den prolongatiokoors.
Kassters.
4 ommlBSionualrs In Efl'ecten.
Westsingel 43, bid. Varkensmarkt.
Effecten - Coupons.
Prolongaiiën - Wissels.
Notaris J. DE VISSER, te
Driebergen, zal op Vrijdag
15 .Hei 190S. des voormid
dags 11 nnr. in do Zaal
van het Hotel DE PRINS VAN
ORANJE", te Driebergen, in
het openbaar verkoopen:
De VILLA genaamd
met steenen Schuur, Erf en ruimen Tuin, waarin
vele Vruchtbóomon, gelegen aan den Rijksstraat
weg van Driebergen naar Doorntegenovor
hot landgoed „Hydepark," bestaande uit vijf
Kamers, beneden met Waranda, Serre, vier
Kamers bovenverder twee beschoten Zolders,
Kouken en Kolder. Aanvaarding b(j de beta
ling der kooppenningen 2<» Juni 1908.
Nadere inlichtingen zijn te bekomen ten
kantore van genoemden Notaris J. DE VISSER,
te Drieborgen.
Assistent-Accountant,
Correspondent
v. h. Accountants-Kantoor
van L. MARKUS
KaWerstraat 6, bij de Dam, ta AMSTERDAM.
Interc. Telefoon 8117.
Inrichten bijhouden en controleersn
van Koopmans- en particuliore Admini
stratie beheer van Kapitalen, enz.
Br. fr. lett. P. P., bureau van dit blad.
HOOGLANDSC1IE WEG
V Mevrouw VAN REIGERSBERG VER-
SLUIJS, Nassaustraat 4 den Haag, vraagt
met 1 Augustus eene
v. g. g. v., bekend met mazen, stoppen en
strijken, en genegen 's zomers mee naar builen
te gaan.
11 en 25 Hei naar Parijs en Versailles.
18 Hei naar London, Wight met bozoek
tentoonstelling.
1 Juni zelfde reis met bijwoning van de
boroemde Derbyrennon.
1 Jtini prachtige natuurreis naar de PyronoGn.
LISSOM: A ZOON, Singel 155,
Auisterda m.
Alleenreizenden gebruikt onze uitstokendo
hotelcoupons.
Boek-, Kunst- en Handelsdrukkerij
Beekesteinschelaan 38,
AMERSFOORT.
Levert spoedig en billijk alle voor
komende soorten DRUKWERK.
Vraagt prijsopgave.
T«rkrUgbnar by «Ie
DE WEG NAAR LIEFDE.
No. 1. De Weg naar Lieltle, bijna
300 bladz. lectuur, wordt uitverkocht voor
Hleelits 1 1.
Bij «lil mooie werk van OIINET krijgt
men nog
Dc IJzeren Duivel der Bleek-
Womlcrlijkc Avonturen in het
De Scalpjagers van Platto-
No. 2.
gezichten.
No. 3.
Oerwoud.
No. I.
Rivior.
No. 5. De Yerratlelijke Medicijnman,
pnrn begrepen: De IVeg naar Liel«Ie
HU LLI met No. 2 tot No. 5 er bij, alles
voor een Gultleu.
Als liet uitverkocht is, komt liet
aunboil nooit terug. Te bekomen bi)
D. HOLLE, Bazaar van Goeilkoopc Boe
ken, Hang 98, te Rotterdam. Franco thuis
na ontvangst post w issel van f 1, waarop
Utrechtschestraat 48.
Xieuwste dessins in Witte en «Sekleurde
Uitsluitend Hautes Xouvenutés.
BILLIJKE PRIJZEN.
SPECIALITEIT IN OVERHEMDEN NAAR MAAT.
K. (kracht 20, (n. h. Postkantoor),
opent CHÜaUE-REKENING en REKENING-COURANT
met of zonder voorschotten
verleent HANDELSCREDIETEN tegen
stellen voorwaarden.
nader vast te
COMMISSARISSEN i
Mr. M. J. C. M. KOLKMAN, P. J. E. LEFEBVRE, E. D. VAN LENNEP
W. B. VAN LIEFLAND, Dr. J. G. M. MASTBOOM, II. M. SASSE,
W. F. STOLTENIIOFF Jhr. E. A. TEDING VAN BERKHOUT J. G. H. C. ZIER
J. A. DUYNSTEE, Mr. J. A. IIEYSE.
Ledon van den Raad van Toezicht.
De Directie bericht dat op 9 MEI a.
zal worden opengesteld op
s. de INSCHRIJVING
2 0
te Amsterdam,
te Rotterdam.
tegen den koers van IOO °/0, GOUpOÜS 2 Januari en I Juli, ten kantore van
de Hoeren SCHOLTEN A LEFEBVRE
den Hoer P. J. MINDEROP
dc PROVINCIEBANK
de Hoeren TELDERS Co. te 's-Gravenhago.
do VADERLANDSCHE HYPOTHEEKBANK
den Hoer LOUIS HANLO te Utrecht,
en bij de CORRESPONDENTEN in de Provincie.
De leening wordt afgelost a pari in 20 gelijke jaarlijkscho termijnen, te begin
nen 1 Juli 1912 en eindigende 1 Juli 1931, met bevoegdheid voor do Directie der
Bank do jaarlijkscho aflossingen te vergrooten ot do gohoelo leoning in eens af te
lossen, mits geen aflossing plaats hebbe vóó»* 1 Juli 1912.
Prospoctussen en Inschrijvingsbiljotten zijn aan bovengenoomde kantoren en
bij de Correspondenten in de Provincie verkrijgbaar.
De Directie.
Mr. J. C. I.. M. VAN GLLS.
P. J. M. MASTBOOM.
Belast zich met het uitvoeren van effectenordors aan de Amsterdamsche
Beurs zoowel contant als op prolongatie met een dekking van 10 °/o-
En aan de Lcndonsche Beurs onder een dekking var. 2 voor
fondsen genoteerd beneden 50 °/0 en 3 °/o v'oor fondsen boven de 50 °/0 genoteerd
met een minimum bedrag van 1000 dollar voor
waarbij het verlies beperkt
het moil W C IVlClIiUilü OlöIdGI is, zoodat bijstorting bij terug
gang van den koers niet behoeft plaats te hebben, en bij opgang van den koers de
winsten onbegrensd zijn.
Vraagt volledige inlichtingen aan een onzer Kantoren te
AMSTERDAM,
Beursstraat 55.
Telefoon 7877 en 7878.
ROTTERDAM,
Gelderschestraat 10.
Telefoon 4412.
'S-GRAVENHAGE,
Passage 14.
Telefoon 4625.
ARNHEM.
Jansplein
Telefoon 283
Telegramadressen „JACBOS".
Bost bekend staand 14ur-Etablisscment ter plaatse, in voortreffelijk rustige
ligging, voor Suiker-. Haag-. Lever-. Galsteen-. Nier en andere ziek
ten. Centrale verwarming, Lift, alle soorten Baden. Fangobeliandoling enz. Fijnste
Kur-ICeuken. Moderne comfort. Pension. Goïll. prospeotus gratis en franco door den
Eigenaar FRANZ SCHROEDER.
I
Gelegen te midden van eike- en dennebosschen op
20 minuten afstand van het station „Huis ter Heide".
Prijzen billijk.
Gelegenheid voer TUINFEESTEN en FEESTDINERS.