T
STADSNIEUWS.
Xa een toespraak van den voorzitter naar
aanleiding van 2 Kron. 20 15 en het zingen
van Gez. 99 5, werd overgegaan tot behande
ling van eenige huishoudelijke aangelegenhe
den zoo werd goedgekeurd de rekening van den
penningmeester, sluitende met een batig saldo
van f 22.59.
Vastgesteld werd verder het verslag van den
secretaris den heer ds. L. W. Bakhuizen van
den Brink te Utrecht.
Tot nieuwe leden van het bestuur werden ge
kozen de heeren dr. J. Weener, predikant te
Haarlem, en dr. A. J. Roozemeyer, predikant
te Sluis.
In de middagvergadering hield ds. J. H. L.
Roozemeyer. predikant te Arnhem, eene rede
over ,.Do herleving van de Nederlandschc Af-
deeling der Evangelische Alliantie, beschouwd
als teeken des tijds", waarna Rev. W. Fuller
Goochafgevaardigde uit Engeland, een toe
spraak hield over Evangelical Alliance Princi
ples, their present-day necessity."
Na den gemeenschappelijken maaltijd kwam
men weer samen in de kerk der Broedergemeen
te, waar dr. J. Weener, predikant te Haarlem,
voorging. Hier hield dr. J. R. Slotemaker de
Bruine, predikant te Utrecht, eene rede over
,,dc gemeenschap der Heiligen" en werd door
rar. H. M. Gooch, algemeen secretaris van de
Evangelische Alliantie, gesproken over „Prac
tical Evangelical Alliance Work", terwijl het
slotwoord werd gesproken door ds. A. G. H.
van Hoogenhuyze, predikant te Doorn.
Arbeidswet ©n Veiligheids
wet- Uit het onlangs verschenen verslag
van den Inspecteur van den Arbeid in de
4e Inspectie over 1906 eu 1906 blijkt, dait
in de prov. Utreeht gedurende die jaren,
krachtens de Hinderwet, respect. 56 en 47
vergunningen werden verleend tot oprich
ting van fabrieken en werkplaatsen in den
zin der Veiligheidswet; het aantal vergun
ningen tot uitbreiding van dergelijke fabrie
ken en werkplaatsen betliep resp. 50 en 49.
Het aantal fabrieken en werkplaatsen in
den zin der Arbeidswet met gewaarmerkte
lijsten, als bedoeld in art. 11 dier wet, be
droeg respect. 2753 en 2820het aantal uit
gereikte arbeidskaarten 4677 en 4675. Het
aantal geldige kaarten voor meisjes van
1216 jaren bedroeg 1491 en 1729, terwijl
het aantal vrouwen boven de 16 jaren in
fabrieken en werkplaatsen, blijkens de lijs
ten, als bedoeld in art. 11 dier wet, resp.
bedroeg 2854 en 3223. Het aantal kennis
gevingen ^an ongevallen beliep resp. 2348
en 2463 en het aantal vonnissen wegens
overtreding der arbeidswet 107 en 52 en we
gens overtreding der Veiligheidswet 71 ©n
49.
rAau het overgangs-examen van het
3de naar het 4de studiejaar aan de R.ijks-
veeartsenijsohool hebben de volgende heeren
voldaan: W. M. P. Pulle, van Arnhem;
H. II. Nijssen, van Maasuiel; G. Langeler,
van Hengelo; C. A. Bon, van Amsterdam;
J. G. T. Arntz, van Nijmegen; C. F. van
Oyen, van Haarlem; T. F. Wismans, van
Venraai; P. Visser, van Arnhem; W. van
Doorn, van Amsterdam; F. J. van Capelle,
van Weesperkarspel (loffelijk); B. Eggink,
vaii Twello; A. D. Oosteibaan, van Lochem,
J. H. Hartog, van Baarn J. C. A. Ver
heul, van Bergen - op-Zoom F. Westerling,
van Amsterdam; S. Schaap Pzn., van Wir-
duni; J. Eshuis, van Almelo; H. D. Sen-
stius, van Bojolali (N.-I.)j J. Buitenhuis,
van Apeldoorn; B. Eijsenlburger, van Soe-
rakarta (N.-I.)j A. J. Holte, van Gorin-
chem M. L. O. Verkerk, van Amersfoort
G. P. F. Muon ik, van Helder; J. M. R. F.
Beckers, van Ubach-over-WormsF. C. de
la Chambre, van Amsterdam; J. M. Moer-
kereken van der Meulen, van Nunspeet; H.
den Doos, van EttonB. Hartog, van Lo
chem; E. Vleming, van Zutpken G. Hup-
kes, van VeenendaalH. ter Beek, van
Utrecht; D. J. H. H. Monné, van Utrecht;
H. L. F. L. Warnecke, van Utrecht, en
C. van Baak, van Breda.
Aan het overgangs-examen namen 37 can-
didaten deel, van wie er 34 slaagden.
Het toelatingsexamen tot de rijks veeartse
nijschool za! afgenomen worden op Maandag
29 Juni aanstaande en volgende dagen in de
lokalen van genoemde inrichting.
aDe Oranjebond van Orde hield Don
derdagmiddag in> het Gebouw voor K. on
W. te Utrecht zijn© algemeene vergade
ring, .die bij verhindering van den voorzit
ter, dr. W. C. A. baron van Vredeaburch,
werd gepresideerd 'door luitenant-generaal
B- P. Verspyck.
Het eerste punt was de behandeling van
het jaarverslag, waaraan wij het r volgende
ontleeuen
Herdacht wordt allereerst het verschei
den van de beide verdienstelijke leden van
het hoofdbestuur, de heeren F. C. P. Boter-
hoven de Haan en A. W. Beckeringh;
Van de ledén pverleden eveneens velen
in het afgeloopen jaar. Wel traden 26 nieuwe
leden toe, doch hun aantal was niet vol
doende om de opengevallen plaateen in te
nemen. Het jaar, dat aangevangen werd
met 746, eindigde met 721 ledeu, zoodat het
verlies aan ledental bedraagt 25.
Het bedrag der geinde contributies was
in 1907 f 1976.25 tegen ,2041.75 in 1906
Aan giften werden den Bond dit jaar
f 506.05$ geschenken, terwijl bovendien als
legaat van mevr. do wed. P. van Lelyvel<l-
Van der Straaten-Stokbroo, (laatstelijk ge
woond hebbende te Utrecht) ontvangen
werd de schuldbekentenis, groot nominaal
f 1000, d.d. 7 September 1905 ten name
van de legatrioe door het Bondsbestuur,
uitgegeven van ter leen ontvangen gelden
ten behoeve van den bouw van ,,Ous Huis"
op liet liefveld in de gemeente Apeldoorn.
Grooten steun ontving de bond weer van
de Kwartgulden-vereeniging voor heidec/nt-
ginning, welker penningmeester gedurende
het tijdvak 1 Januari31 Décemlber ,1907
aan. den <Bond afdroeg f 6145.30$, d. i.
f 397.96 meer dan het vorige jaar.
In 1907 werd het eerst door den ,Bcnd
deelgenomen aan eene groote landbouwten
toonstelling, <n.1. de internationale te 's Gra
ven hage. De inzending bestond uit photo-
graphiën, kaarten, statistieken, grondmon
sters en voortbrengselen der vier Bonds-ont-
ginningen en van de Erica-stichting. Op die
tentoonstelling werden 1100 exemplaren
eener brochure uitgereikt, geschreven door
den ©ere-voorzitter van den bond, jhr. mr.
J- Hora iSiccama van de Harkstede.
De Jïond verwierf op deze tentoonstell ing
in de afdeeling Ontginning dén len prijs.
Goeft het bovenstaande vele iredeaie'n tot
voldoening, daarnaast is ook teleurstelling
niet geheel uitgebleven. Het Dagelijksch
bestuur is n.l. nog niet in geslaagd in
de pogingen tot oprichting eener land- en
boschlbouwmaatscha.ppij, al werden hiervoor
dan ook veel bewijzen van belangstelling
ontvangen. De concept-statuten voor deze
maatschappij waren reeds opgesteld eu de
heeren F. M. baro*n van Lynden, lid van
den Raad to Haarlem, jhr. L. F. Texeira
de Mat tos, ei viel-ingenieur te 's Gravenbag©
en H. J. Wie hers te Dordrecht hadden zich
bereid verklaard een© eventueel© benoeming
tot. commissaris te aanvaarden. Odk was
reeds een terrein gevonden, waarop de proef
zou worden génomen.
Toen in het najaar echter de inschrijving
word geopend, bleek het. gezien bet resul
taat daarvan, niet raadzaam om tot den
aankoop van het terrein ,over te gaan. De
46 inschrijvingen h, f 500 warCn daarvoor
niet toereikend. Het dagelijkse he bestuur
en de drie genoemde heoren hebben toen
overwogen of men van de pogingen zou af
zien of wel deze op kleiner schaal zou voort
zetten. Tot het laatste werd beslotendaar
unaniem geimeend werd, dat do gedachte
instelling recht van bestaan had. Den aan
vankelijke» inschrijvers werd gevraagd of
dozen hunne inschrijving gesta'nd wilden
doen. Hoewel hét definitief resultaat eerst
in het volgende jaarverslag kan worden ver
meld, kan thans reeds worden medegedeeld
dat meerdere inschrijvers Ir- toezegging
hernieuwden.
Totaal werd opnieuw ingeschreven voor
25 aandeelen ad f 500. Dat niet meer is
toegezegd merkt het verslag op be
wijst niets tegon de levensvatbaarheid on
zer maatschappij in wording, die niet de
eenige is, welke het afgeloopen jaar te kla
gen heeft gebad
De ondervonden medewerking is eene aan
sporing, om niet aan het welslagen te wan
hopen
Omtrent de stichtingen wordt 't vol
o.«'. medegedeeld:
Erica-stichting. Dezelfde vijf hoe
venaren, die in 1906 de hoeven gepacht had
den, konden ook in 1907 daarvoor in aan
merking komen. De voorwaarden waren in
hoofdzaak overeenkomstig die der vroegere
jaren. Slechts werd van elk der hoeven de
-pachten weder met f 5 verhoogd, zoodat de
paoht bedraagt voor 3 hoeven f 110, voor
een hoeve f 115 en voor de andere f 100.
Ter bestrijding der kosten van door den
Bond verstrekte hulpmeetetoffen werd door
ieder der hoevenaren f 35 terugbetaald.
De oogst was dit jaar over 't algemeen
goed. Vooral rogge en aardappelen loverden
i voordeelig gewas. f
De oppervlakte der bebouwde en onbe
bouwde gronden bedroeg dit jaar in totaal
23.1280 H.A.
Hof- en Hattemsche Veld en
Ons Huis. Alle woningen waren het ge
heel© jaar verhuurd. Het jaar 1907 was voor
't meerendeel der bewoners niet gunstig.
Het slechte weder was oorzaak dat de oogst
der veldviuobten over 't algemeen minder
goed was dan vorige jaren.
Het in 1906 omgespitte terrein van 4000
M2. werd in Mei bezaaid met lupine, welke
een goed gewas gaf on bij voldoende rijp
heid werd ondergeploegd, waarop rogge
werd gezaaid die goed opkwaun.
Met het verharden en gelijkmaken der
wegen werd doorgegaanj
Peelersveld bij Assen. Al beant
woordt deze stichting neg steeds niet aan
alle gestelde verwachtingen, zij gaf den
Bond gedurende 1907 tooli niet bijzondere
reder tot klagen. 'tBlijkt todh, dat de
Stichting in een bestaande behoefte blijft
voorzien
In weebhuren werd totaal ontvangen
f 428,92. j
De ontginning der nog woest liggende
gronden gaat niet zoo spoedig als gehoopt
werd.
De oogst was dit jaar over 't algemeen
gunstig. j
De cursus in het mabtenweven te Sur-
huisterveensterheide is krachtens besluit ter
vergadering van het Algemeen Bestuur op
31 Mei beëindigd. Bondsibelang o.a. maakte
dit wenschelijk, terwijl anderzijds d© ecouo-
mischc toestand der bevolking dit werk niet
meer zoo noodzakelijk maakte als vroeger.
Na een achtjarig bestaan kan gezegd
worden, dat met dit werk het in den aan
vang gestelde doel is bereikt. De Friesche
bonds-mattenweverij heeft tijdens haar acht
jarig bestaan naar de mate harer middelen j
veel tot het welzijn der bevolking bijgedra-
gen.
De ontginningen vormen het grootste ar- j
heideveld van den Bond, dat ook het meest
de sympathie van het publiek geniet. j
Het technische beheer er van was ook
gedurende het afgeloopen jaar aan de Ned.
Heide Maatschappij opgedragen, welke die
opdracht met groote welwillendheid uit-
voerde. In liet verslag wordt daarvoor aan
die Maatschappij dank betuigd.
Vooi de vier ontginningen (Van der
Huclit bosc'h, Westerza.nd, Drouwenerzand
en RoveTtschc heide) werd in het afgeloopen
jaar f 694425$ besteed. Voor krachtig aan
pakken en rationeel uitvcereu dezer ontgin
ningen is evenwel versterking van de geld
middelen van den 'bond dringend noodzake
lijk, gelijk ook voor het werk van den bond
in het algemeen. Gaarne had liet Dagelijksch
Bestuur nog meer willen doen dam het ge
daan heeft, dooli de uitkomsten waren daar
voor niet toereikend. Het verslag wekt daar
om met aandrang op tot het werven vam
nieuwe loden. Ook giften zijn natuurlijk ten j
zeerste welkom, alsmede het ter beschikking j
stellen van gdld tegen matige rente, onder
zakelijk vedbandi, b.v. in den vorm eener j
crediet- hypotheek.
Het verslag eindigt met te releveeren het
vele, dat in den afgeloopen winter is gedaan 1
tot het lenigen van nood en kommer in de
groot© steden, wat alle toejuiching verdient, j
doch wijst er tevens op dait, waar in de groo-
t© centra gebrek aan arbeid is, op het land
gebrek aan arbeidskracht bestaat. Uitwisse-
•ling war© wenschelijk, althans moet de trek J
naar de groote steden worden voorkomen. 1
Door ontginning van woeste gronden kan
in dez© richting veel worden gedaan en voor
der. Oranjebond is dan ook nog een groot
arbeidsveld weggelegd.
Het jaarverslag werd door de vergadering
goedgekeurd'.
Bi' de periodieke verkiezing van loden
van het Algemeen Bestuur werden herkozen
de heeren J. H. F. Ritter, jhr. D. G. de
Pesters, beiden te Utrecht dr. W. C. A.
baron van Vredeniburch, te Den Haag, en
gekozen de heeren H. J. W'ichers te Dor
drecht en H. J. Hubert van Bensekom te
Rotterdam
Tot leden der Commissie van Controle
werden benoemd de heeren H. J. Beeier en
J. G. Brouwer Nijihoff te Utrecht.
rAan het verslag der Maatschappij tot
Exploitatie rvan Staatsspoorwegen over 1907,
wordt het volgende ontleend
De lengte van het net onderging dit jaar
gceue wijziging en bedroeg dus 1473.443 KM.
boofdapoorweg, 249.422 K.M. locaalspoor-
weg en 11.800 K. M. stoomtramweg, te za-
men 1734.665 KM. stoomtramweg, te za-
135.433 K.M. spoorweg, makende eene totale
lengte van 1870.098 K. M.
De bruto-opbrengslen der verschillend© lij1-*
nen bedroegen f 29.857.803.351, tegen
f 28.876.995.58 in 1906 en vermeerderdten
derhalve met f 960.807.77$ of ruim 3.39
De opbrengst van het reizigorsvervoer steeg,
van f 13.184.650.73 tot f 13.635.185.49$, dus
met f 450.534.76i of ruim 3.41 die" voor
het goederenvervoer vermeerderde van
f 14.016.789.52$ tot f 14.444.608, dus met
f 427,818.47$ of ruim 3.05
Naar den maatstaf van de lengte der lij
nen in beheer bij de Maatschappij bedroeg
de opbrengst van het vervoer f 17.212,43
per jaarkilometer of f 47.15$ per dagkilo
meter, tegen f 16,790.35$ resp. f 46 in
1906, alzoo eene vermeerdering van 2.50
Naar denzelfden maatstaf bedroeg de op
brengst van het reizigers vervoer f 7,860.41
pei jaarkilometer of f 21.53$ per dagkiio-
meter, tegen f 7.666.13$ reep. f 21 over
1906 en die van het goederenvervo-r
f 8,327.03 per jaarkilometer of f 22.81 per
dagkilometer, tegen f 8,149.98 resp. f 22.32$
over 1906.
Bij vergelijking van de bruto-opb -eageton
met die van het vorige boekjaar, blijkt dat
de opbrengst vermeerderde op den Noord-
oosterloc aal spoorweg met f 91-802.58 of
29.69 op SauwerdRoodeschool met
f 3,645,23 of 3.38 op den HaagScheve-
ningen met f 7,890.51$ of 14.82 en op
EdeWageningen met f 841.78$ of 2.04
In 1907 bedroegen de ontvangsten op het
geheel© 'net f 980,807 meer dan in 1906.
De ontvangsten waren hoogerreizigers
f 450,534, bagage f 14,028, levende dieren,
enz. f 83,166, goedteren f 427,818, en bui
tengewone ontvangsten f 6,634, en lager:
telegraaf f 1,373. De opbrengst van het rei-
zigei-svcrvoer vermeerderde in binnen verkeer
met f 293,637, in reclitstreeksch verkeer met
f 128,810, in transietverkeer met f 46,932,
daarentegen verminderd© de opbrengst voor
ihet rondreisverkeeir met f 18,845. Uitgege
ven werden 334522 stuks algemeen© vacan-
tiekaarten of 22214 meer dan in 1906 en
350122 stuks bijzondere vacantiekaarten of
7857 meer dan in 1906. De total© opbrengst
bedroeg f 1,276,886.50 tegen f 1,216,595.50
in 1906, alzco eene vermeerdering van
f 60,291. Verkocht werden 219347 stuks kilo
meterboekjes of 9530 meer dan in 1906.
Do bruto-opbrengst bedroeg f 2,800,269.
Hiervan kwam ten bate van de N. C. S. M.,
N. B. D. S. M. en H. S. M. f 173,070,
zoodat voor do Maatschappij overbleef
f 2,627,199$. De totale opbrengst vermeer
derde tegenover 1906 met f 101,490, en het
aandeel der Maatschappij met f 95,840. De
opbrengst van het goederenvervoer was hoo
ger in binnenverkeer f 365,417, in recht-
streeksch binnen!andsch verkeer f 168,921
en in verkeer met België en Frankrijk
f 96,207, daarentegen lager in verkeer met
Duitsohland f 95.455, in verkeer met Enge
land f 613 en in transietverkeer f 106,659.
De toen aan e in de opbrengst van het ver-
voer van goederen is toe te schrijven aan
uitbreiding van het verkeer van allerlei goe
derensoorten van en naar binnenlandsche
plaatsen, alsmede aan uitbreiding van het
goederenvervoer tusechen Nederland en Bel
gië- De mindere opbrengst in verkeer met
Duitsohland en in transietverkeer is hoofd
zakelijk te wijten aan minden" vervoer per
spoorweg van steenkolen voor uitvoer over
zee en naar België en Frankrijk langs dé
Zuid-Limburgsche lijnen. De opbrengst van
hei vervoer van vee enz. was f 83,166 hoo
ger dan in 1906, voornamelijk door ver
meerderden uitvoer naar Frankrijk en Zwit
serland.
Aan het ©inde van het jaar waren aan
wezig 635 locomotieven voor hoofd- en
lccaalspoiorwegen en 19 tramweg-locomotie
ven. Volgens eene mededeeling in het ver
slag is een nieuw type van sneltrein-locomo
tieven in studie genomen, waarvan het in
het voornemen ligt ©en vijftal door parti
culiere fabrieken te doen vervaardigen.
Op .31 December 1907 waren bij de Maat
schappij in dienst 20128 personen. Blijkens
de winst- ©n verliesrekening hebben do ge-
c-amei.lijk-e ontvangsten van liet bedrijf
der Maatschappij Over 1907 bedragen
f 30,841,020.98 tegen f 29,579,377.37 over
1906, geVende eene vermeerdering van
f 1,261,646.61 is 4.26$ Aan vergooding
wegens medegebruik van stations en lijnen
in beheer bij de Maatschappij werd in 1907
ontvangen f 570,421.38, zijnde f 20,265.08$
meer dan in 1906. De verschillende ontvang
sten bedroegen Over 1907 412,808."24i of
f 260,573.75 meer dan in 1906, voorname
lijk wegens batig saldo van verschillende
over meerdere jaren loopende afrekeningen,
waarvan de vereffening in 1907 plaats vond.
De vermeerdering der gezamenlijke ont
vangsten wend ditmaal door de stijging der
uitgaven verre overtroffen. Voor zooverre
die stijging niet het igevoflg was van of ver
band hield met de uitbreiding van het ver
voer, is zij te wijten aan een samentreffen
in 1907 van verschillende andere oorzaken.
De uitgaven op de exploitatierekening voor
komende, beliepen in 1907, na aftrek van
hetgeen daarvan ten laste 'Van andere spoor-
wegadministratiën en van derden komt,
f 21,541,533.16$ tegen f 19,817,462.30$ in
.1906. Zij vermeerderden dus met
f 1,724,070.86. Hieibij dient in aanmerking
te worden genomen, dat de zijtak Marien-
bergAlmelo van den N. 0. L. S. in 1906
slechts 3 maanden, doch in 1907 gedurende
liet geheel© jaar in exploitatie ia geweest.
aIn eene onlangs gehouden be^uurs-
vergaderimg van het Centraal Bureau van
Weldadigheid te Utrecht, constitueerde 't be
stuur zich als volgt: J. E. N. baron Schim-
melpenninck van der Oye van Hoevelaken,
voorzitter; jhr. mr. L. H. J. M. van Asch
van Wijek, vice-voorzittermr. dr. F. A.
C. graaf van Lijftiden van Sandenboirg, se
cretaris; G. II. L. baron van Boetzelaer,
jhr. mr. A. F. de Savornin Lohman, dr. A.
Kuyper, mr. W. Th. Grotbe van Schellach,
mr. M. P. Thomassen a Thuessink van der
Hoop van S'loohteren en mr. J. J. de Waal
Malefijt. De laatste drie vormen de com
missie van dagelijkseöi toezicht-.
In die zelfde vergadering werd de heer
H. van der Meij als inspecteur aangesteld,
terwijl zooals reeds bekend is, in de verga
dering van 25 Mei j.l. jhr. mr. P. H. Hooft
Graafland (Wil hel mi na park 25 Utrecht) tot
directeur werd gekoczen.
Zeist. De heer Jonkergouw, secretaris
dezer gemeente, staat no. 1 op de voordracht
voor (gemeente-secretaris te Breda.
De zeventiende algemeene vergade
ring der Vereeniging voor Christelijk Volks
onderwijs op Donderdag 11 Juni 1908, des
voor-middags te half elf in het lokaal Irene
te Zeist gehouden, was vrij goed! bezlocht.
De voorzitter, dr. J. Th. de Visser, open
de met gebed en een hartelijk welkomst
woord de vergadering. Hij wees er op, dat
de goede geest niet had geleden en de goede
verstandhouding on derfing niet was ver
stoord. Het aantal aangesloten scholen was
gestegen. Van de vereeniging zelve was
eene kweekschool uitgegaan, terwijl ©ene
andere zich had aangesloten.
Spreker eindigde met. een woord van op
wekking om de Christelijk© school t© steu
nen en door haar ook de kerk, en wel de
hervormde kerk.
Het jaarverslag, dat den leden reeds was
toegezonden, gaf aanleading tot eenige be
merkingen en werd daarna goedgekeurd,
terwijl de rekening en verantwoording van
den penningmeester onveranderd werd
goedgekeurd.
Daarna werd het woord gegeven aan d'r.
G. J. Vos Azn., van Amsterdam, tot het
houden van een referaat ten onderwerp
hebbende: Beteekenis en wijziging van het
sedert 1 Januari 1858 in werking zijnde
art. 23 (thans art. 35) der wet- op het Lager
Onderwijs. In een helder betoog zette de
referent zijne meening uiteen en gaf als
deze te kennen, dat hij in dezen was vóór
eene rdlatieve neutraliteit en niet, zooals
het artikel zelf luidt, voor de absolute neu
traliteit.
Zooals bekend is luidt dit artikel: ,,De
onderwijzer onthoudt zich van iets te leeren,
te doen of toe te laten wat strijdig is met
den ©eribied, verschuldigd aan de gods
dienstbegrippen van andersdenkenden. Re
ferent wenscht dus dat den openlbaren on
derwijzer ook vrijheid gelaten worde zdc'h
in dezen te voegen naar den wensch wat de
godsdienst op de openbare school betreft,
van do meerderheid der ouders wier kinde
ren hij heeft te onderwijzen.
Inmiddels was het half een geworden en
werd tot half twee pauz© gehouden. In dien
tijd maakten verscheidene leden van de ge
legenheid gdbruik om een kijkje in de her
vormde school te nemen.
Te half twee werd de middagvergadering
geopend met het zingen van Ps. 133, het
laatste vers: ,,Ai, ziet, hoe goed, hoe
lieflijk 't is, dat zonen van 't- zelfde huis,
als broeders samenwonen".
Daarna gaf de voorzitter het woord aan
den heer Hoogeuraad om mededeeling te
doen van den uitslag der stemming voor
drie bestuursleden "(hoofdbestuur)waaruit
bleek, dat de aftredende heeren ds. J. J.
van Noort, ds. H. van de Hagt en J. H.
Blum herkozen waren. De lierkozenen ver
klaarden de benoeming aan te nemen.
Alsnu werd de hoogbejaarde ds. S. Bui
tendijk in de gelegenheid geste/ld zijne op
merkingen te maken over het- referaat van
hedenmorgen. Ds. Buitendijk begint met een
gelukwensch aan de vereeniging, dat zij we
der mag vergaderen en herinnert de verga
derden aau vervlogen tijd en spreekt zijne
dankbaarheid uit voor den zegen hem ge
schonken, dat het hem vergund is deze ver
gadering te mogen bijwonen.
Daarna overgaande tot -de bespreking van
het referaat-, bestrijdt hij d'it op verschil
lende gronden. In de eerste plaats wijst hij
op den te voren volbrachten strijd en
meent dat eene relatieve neutraliteit niet
mo'gelijk maar ook niet begeerlijk is. ,,Wij
zijn op den goeden weg", zegt spreker her
haalde malen en waarom zouden wij daar-<
van afwijken.
Hij noemt het voorstel-Vos hors de sai-
son". Het is er niet om te doen de openbare
school te kerstenen, iets dat de heer De
Savornin Lohman wil, maar die tevens be
wijst. dat hij de groote bezwaren daartegen
inziet. Hij wenscht de vrije school voor de
geheel© natie. Laat ons voor haar blijven
strijden, besliuit ^preker en evenals Willem
de Zwijger nog stervend uitroepen: ,,Mijn
God, erbarm U over mij eu over dit arm
volk".
Ds. Krouisigt begint met een woord van
hulde te. brengen aau dien heer Buitendijk,
maar toont toch' aan, dat hij het in het ge
heel niet met hem eens is. Juist, waar zoo
vele kinderen van christelijk onderwijs ver
stoken blijven, is het noodig dat de open
bare soh'ool worde gekerstend. Ieder strijdt
voor zijn ideaal. Allen willen wij christelijk
onderwijs bevorderen. Ds. Buitendijk ziet
het eenige middel in de vrije christelijke
school, anderen zijn van oordeel: ,,Laat ons
het eene doen, en het andere niet nalaten".
Srpeker beweert ook dat, hoeveel schoons
ds. Buitendijk ook verkondigd hebbe, hij
het princij^ van bet" feferaat- niet heeft be
streden. Spreker wijst er nog op, dat de
openbare school, zooa-ls zij nu is, tot onge
loof voert. Wanneer wij deze hoofdburcht
niet aantasten, staan wij schuldig voor God.
De lieer Post wijst op verschillende moeie-
lijkheden, die zich zullen voordoen, wanneer
het idee van ds. Vos wordt verwezenlijkt.
Hoe zal het gaan als de Bijbel weer toe
gang krijgt op de openbare school. Welke
onderwijzers zullen worden aangesteld en
wie zal hen aanstellen? Nog heerscht ou
der de christelijke onderwijzers een goede
geest, maar toch als eens het roode spook
gaat rondwaren. Ook in onze soholeu be
spreekt men al ambulantisme der hoofden,
hun gezag, hoe zal dit worden? Spreker
meent: ,,wij zijn van den goeden weg af".
De heer De Visser legt er den nadruk op,
dat de ouders invloed moeten hebben en
medezeggenschap wat het onderwijs hunner
kindereu betreft.
Spreker beroept zich op mr. Rink, den
vorigen minister van Binnenlandsche zaken,
die meende dat, wanneer de ouders er niet
tegen zijn dat op de openbare school in den
Bij1 bel wordt gelezen, dit niet mag ver
boden worden. Wil ©en gemeenteraad dit
bevorderen, en dit zal ©en rechtzinnigen ge
meenteraad zeker doen, dan is het middel
daar en moet men er van gebruik maken.
Spreker meent, dat er kentering in de ge-
meeuteraden is gekomen op dit punt en wijst
op de wethoudersbenoeming te Amsterdam.
Wanneer God ©ene zaak eene leiding geeft,
moeten wij die leiding accepteeren.
De heeren C. Kijner van Zwolle en dr.
Schokking voeren nog het woord, ^e eerst©
vooral om aan te toonen, dat het een chrisle
lijk onderwijzer zeer moeielijk zal zijn om
naar de openbare school over te gaan, om
dat hij alsdan met- zijne consciëntie geen be
vrediging zal kunnen vinden. Ook wijst deze
spreker er op, dat -men de wet moet nemen,
zooals zij nu is; haar ontduiken ma."; urit.
Er is maar een middel en dat is: er op .-an
te dringen, dat de neutraliteitsbepaling in
de wet geschrapt wordt.
Dr. Schokking is het in hoofdzaak met
den referent eens.
Nadat d® Vos, de referent, de verschil
lende sprekers had beantwoord, kwam aan
de orde: „Een na-examen voor christelijk
volksonderwijs", door den heer P. A Ver-
sluijs, directeur der kweekschool van de Ver
eeniging te Amsterdam.
Door het vergevorderde uur (het was in
middels naar half vijf geloopen) werd be
sloten aan het hoofdbestuur over te laten
dit referaat uit te stellen of 'wel het uit t©
geven als een afzonderlijke brochure.
Dit wordt aangenomenhet blijkt ook
dat de vergadering vermoeid is, want ver-
scheidenen verlaten het lokaal.
Nog werden bij de rondvraag eenige vra
gen gericht tot het hoofdbestuur, welke vra
gen door den voorzitter werden beantwoord.
Niets meer aan de orde zijnde, wordt de
vergadering, na de gebruikelijke plichtple
gingen, d-oor den voorzitter gesloten. Na
het zingen van Gezang 96: „Hallelujah,
eeuwig dank en eere", en na gebed door ds.
Van Noorts, ging de vergadering uiteen.
Velen vereenigden zich nog aan een ge
meenschappelijken disch in het hotel Mid-
denboeVe.
Vooruitgang van Hüvot-
s u mDat deze gemeente sterk vooruit gaat,
blijkt wel uit het feit, dat het zielenaantal,
hetwelk voor 10 jaar noig geen 20,000 be
droeg, tilians is gestegen tot ruim 30,000
Door het bereiken van het getal 30,010
moeten na de eerstvolgende volkstelling ver
schillende veranderingen in het gemeente
bestuur plaats vinden.
Het aantal raadsleden moet van 17 op 26
gebracht, het aantal wethouders van 2 op
3 (of 4).
Voorts moet te Hilversum een gymnasium
opgericht worden, daar de wet dit voor e'ke
gemeente van meer dan 30,000 inwoners
voorschrijft.
Hilversum. De Silversumsch.e Veree
niging tot bevordering van het jacht- en
terrein rijdlen houdt morgen 14 Juni een ter-
reinrit; jagenneceter is de heer G. M. Tit-
aingih Jr.te 10 u. v.m. wordt- afgereden
aan d© Manege.
Hilversum'. Na een© lezing van dir.
Nouwens is, naast die pas opgerichte Hilver-
sumsche Winkeliers vereeniging. ook opge
richt eene Katholieke Middenstands-Vereeni
ging-
Het voorloopig bestuur bestaat uit de hee
ren C. Aiders, Th. Andriessen, Th. Lam
mere, Th. M. Veeauboer en A. J. Theuns.
Hand er w ijlk. Tot directeur van het
op te richten Sanatorium is benoemd! de heer
J. Hekman, arts, assistent in het Acadieanisch
Ziekenhuis té Groningen.
De inbraak in het postkan
toor te Apeldoom. De Regeering looft
een bedoening van f 500 uit voor dengeno
dïe de noodige aainwijizingen geeft, welke tot
veroordeel ing leiden van dé daders van, en
de medeplichtigen aan de inbraak in den
nacht van 21 op 22 Mei jl. in heb hulp-
postkantoor te Apeldoorn.
De lie afdeeling van het 2e regiment
veld-artillerie uit Leiden, onder bevel' van
den luitenant-kolonel jhr. A. J. B. Six, pas
seerde heden morgen deze gemeente, op haar
marsch naar de legerplaats bij Oldebrcék.
De batterijen kwamen u:t Soest.
,De le luit. van het 5e rg. inf. J.
Kooiman, leerling van d'e Hoogere Krijgs
school, wordt op 21 Augustus a. s. gedeta
cheerd in de legerplaats bijl Oldebroek tot
bijwoning van de oefeningen van het 3e re
giment vestingartillerie.
Volgens heb Hbld. heeft de minister
van oorlog bevolen dat, in afwachting van
©en reorganisatie der militaire muziekkorp
sen, geen muzikanten meer mogen worden
aangenomen, zoodat eventueele vacatures
niet kunnen worden aangevuld.
Dit kon voor korpsen, die* engagementen
voor concerten hebben aangegaanzonder
welke 'hun bestaan trouwens geheel en al
onmogelijk zou zijp, wel eens groote moei
lijkheden opleveren.
De heer M. L. O. Verkerk slaagde
voor het overgangsexamen van ihet 3e naar
het 4e studiejaar aan de Rijks Veeartsenij
school t© Utrecht.
De heer G. J. van S-ierenberg de Bo©r
heeft, wegens vertrek naar Nunspeet, be
dankt als secretaris van de Oranjovereéni-
ging-
In zijin plaats is -opgetreden de heer N. W.
van Meggelen, Schiminelpenninokstlra&t'.
[Dinsdag a. s., des avonds 8 uur, zal,
naar men ons mededeelt, de Amersf. Muziék-
vereeniging, directeur de heer J. A. Jochems,
weer een concert geven in hét Plantsoen.
'Het programma luidt als volgt:
1. Marsch, Reuland; 2. Ouverture La
Ruche, Aug. Tack; 3. Waes Rcfeamunde
