Zaterdag 18 Juli 1908.
BINNENLAND.
Hf". 31. Tweede blad.
7"' Jaargang.
AMERSFOORTSGH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden voor Amersfoortf l.OO.
Idem franco per post- 1.50.
Afzonderlijke nummers - 0.05.
Deze Couran verschijn dagelijks bohalv op Zon- en Feest
dagen.
Advertontiënmededeelingon 9nz.gelieve men vóór 11 uur
's morgens bij de Uitgevers in te zenden.
Uitgevers: VALKHOFF C°.
Utrechtschestraat 1. lntercomm. Tclephoonnummer 66.
PRIJS DEB ADVERTENTIE»:
Van 15 regels f 0.50.
Elke regel meer - 0.10.
Dienstaanbiedingen en aanvragen 25 cents bij vooruitbetaling.
Groote letters naar plaatsruimte.
Voor handel en bedrijf bestaan zeer voordeelige bepalingen tot
het herhaald adverteeren in dit Blad, bij abonnement Een»
circulairebevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag
toegezonden.
KOLONIËN.
O OST-1NDIE.
Celebes.
Die N. R. Ct. correspondent te Batavia
seinde gisteren
Het geheel© officierskampement te Pare
Pere is afgebrand. Er vielen geen persoon
lijke ongelukken voor.
Het blad teekent bij dit telegram aan
De huizen \an dergelijke tijdelijke kampe
menten als te Pare Paro zijn altijd uit hout
of bamboe opgetrokken. Zulk, een kampe
ment vormt derhalve een zieer brandbaar
geheeldit gevoegd bij een zeer primitieven
staat van de brandbluschmidddlen en het
wei eens ontbreken van bluscbwater in vol
doende hoeveelheid maakt, dat, breekt er
brand uit, aan blusschen schier niet te den
ken valt. Het is nu ook op Celebes de droge
tijd, zoodat al wat daar uit hout of derge
lijk materiaal is opgetrokken, kurkdroog is
en maar één vonk behoeft om in lichte laaie
te staan. Onmiddellijk gevaar voor de be
woners levert dat echter niet op: de zon
de." verdieping gebouwde woningen kunnen
dadelijk en langs verschillende zijden verla-
te<« worden. Zoo is ook de brand van het
offioierskampement te Pare Pare zonder
persoonlijke ongelukken afgeloopen. Brand-
asourantie-maatschappijen sluiten doorgaans
geen verzekeringen op dergelijke perceelen
met groot risico. Elr kan derhalve heel wat
schade door de officieren aldaar zijn gele
den. Niet onmogelijk is het, dat de rqgee-
rir.g de betrokkenen althans ten deele scha
deloos stélt.
Staten-Generaal.
Eerste Kamer.
Oo r logsbeg root in g 1 9 08.
In de Memorie van Antwoord betreffen
de het wetsontwerp tot nadere vaststelling
va,n het VlIIe Hoofdstuk der Sfcaatsbegroo
ting voor het dienstjaar 1908, verklaart do
Minister van Oorlog het zeer nuttig te ach
ten, reeds thans zijne bezwaren togen de
Nota, van den lieer Staal aan te duiden,
omdat daarmede tegel li jjk een toelichting
kaïn worden gegeven, waarom z. i. de in
voering der door hem voorbereide regeling
der hoogere bevelvoering niet tot de iu uit
zicht gestelde latere behandeling der Nota
kan wprden uitgesteld.
Het is den Minister niet duidelijk wat be
doeld wordt met het toetsen der nieuwe
voorschriften omtrent de hoogere bevelvoe
ring voor vredestijd aan die voor oorlogstijd.
Dat aan de laatste geen openbaarheid mag
worden gegeven, ligt voor de hand. Op wel
ke wijze de functie van leider der verdedi
ging is geregeld, kan evenmin worden open
baar gemaakt. Verzekerd kan echter wor
den, dat zorg is gedragen voor een bekoor-
lijlke voorbereiding van alles wat op het
richtig vervullen dier functie betrekking
heeft. Met de regeling dezer aangelegen
heid door den heer Staal in zijne Nota eeni-
germare ontwikkeld, kan do Regeering niet
instemmen.
De cihof van den gencralen staf en de
commandant van het veldleger zijn twee
van haai onafhankelijke aiutoriteiten.
Geenszins ligt het in de bedoeling dat de
"laatste steeds de oudere in rang zou zijn.
In oorlogstijd zal vermoedelijk reeds
spoedig behoefte blijken aau opperofficio-
ren, waarvan ons leger niet te ruim voor
zien is. Zoo zal dan een artillerie-autoriteit
onmisbaar zijn.
Het voornemen bestaat, zoodira doenlijk
de instruction voor linie- en stelling-oom-
m an dan ter volledig te herzien.
Naar defcerzijjdscihe meening is de titel
van inspecteur te verkiezen boven alle an
deren.
De functie van plaatselijke comimandant
wordt .niet weder in het leven geroepen,
maar te Amsterdam en Utrecht wordt deao
gehandhaafd en in stede va/n te 's Hertogen
bosch wordtt er een gevestigd te 'sGraiven-
hage.
Een wetsontwerp is samengesteld en zal
zoodira mjogedijk aan de Staten-Generaal
toekomen, waarbij een fonds wordt inge
steld om de verbetering van de kust-defen
sie tot ©en spoedige oplossing te brengon.
In overeenstemming met den Minister van
Marine is in beginsel aangenomen, dat allo
zeefronten der kustverdedigingswerken zul
len vail on onder marine en door marino-
ipprsonea] zullen worden verdodligdde land
macht heeft éledhts bemoeiing met dé land-
fronten. De leiding der verdediging zal wor
den opgedragen, vcror wat do maritieme stel
lingen aangaat, aan officieren der marine.
Tegen de publicatie van bet verslag der
oooumissie voor de samenwerking van land
en zeemacht bestaan overwegende bezwa
ren. Het voornemen bestaat echter bij do
ministers va.n marine en oorlog, vóór de
behandeling van de ontwerp-begrooting voor
1909 enkel© exemplaren als geheim stuk,
ter kennisneming van de Staten-Generaal
te doen toekomen.
De regeering heeft geenszins toegeeegd,
dat een wettelijke regeling van den Raad van
Defensie binnen enkele maanden aan do
Staten-Generaal zou worden aangeboden.
Met leedwezen vernam de minister, dat de
samenstelling en de instructie van den Raad
zoo weinig instemming vond. De chefs van
diensten kunnen er echteT niet in gemist
worden.
Dank wordt gebracht aan de leden, die
met klem zijn opgekomen tegen de bewerin
gen van sommige leden al9of juist zou zijn
het. oordeel van den heer Patijn inzake het
blijvende gedeelte. Zonder de versterking
toch van 2200 man zouden in sommige garni
zoenen niet de aantallen manschappen be
schikbaar zijn die bij mobilisatie onmiddel
lijk gereed moeten staan voor de detaclie-
ment&densten. Slechts een deel dier 2200
man kan dus beschouwd worden als bestemd
voor de zoogenaamde handlangersdiensfcen.
De minister verklaart overigens volmon
dig, dat het zijnerzijds niet ontbroken
heeft aan het ernstig streven om de zaken
zoo klaar en duidelijk mogelijk voor te stel
len.
De taak der land weer onder deelen valt bij
rnobi^'satio eerst aan, nadat de mobilisatie
opdracht voor het blijvend gedeelte reeds
tot een begin van uitvoering is gekomen.
Vermindering van het blijvend gedeelte
kan dus hieruit niet voortvloeden, al mocht
ook aan andore landweeronderdeelen een
zoodanige taak worden opgedragen, hetzij
voor kustwachten, hetzij binnenslands.
Vooralsnog komt het niet wenschelijk
voor, de wijze van beoordeeling der officie
reu langs wettel ijken weg te regelen.
Rij de eerstvolgende meer ingrijpende wij
ziging der Militiowet zal worden overwogen
of het wenschélrjk is, de keuring aan de
loting te doen voorafgaan of beide terzelf
den dag en plaatse te doen geschiedenDe
eerstvolgende wijziging der Militiewet moet
ook ongetwijfeld dienstbaar worden ge
maakt aan het tot een bevredigende oplos
sing brengen van het vraagstuk der vier-
maanders, welk instituut inderdaad niet
aan de verwachtingen heeft beantwoord.
De minister van Marine zou bezwaar moe
ten maken tegen het permanent station nee-
ren van een oorlogsschip op of bij de Schel
de, met het oog op een geregelde oefening
van het personeel. Doorloopend is te Vlis-
singen een kanonneerboot gestationneerd.
En zoodra ook maar ©enigszins noodig,
'kunnen zonder verwijl één of meer oorlogs
schepen naar de Schelde gezonden worden.
De landweer zal volkomen voor haar taak
berekend zijn zoodra zij van voldoende en
goede kaders is voorzien, wat intusschen
nog niet het geval is. De ervaring ten op
zichte van liet mede naar huis geven .der
geweren opgedaan, kan gunstig worden ge
noemd.
De Minister betreurt dat de gevallen, die
aanleiding hebben gegeven tot het zoo on
gunstige oordeel van verscheidene leden
over de wijze, waarop zoowel door vele bur
gemeesters als door provinciale besturen
toepassing wordt gegeven van ihet vergoe-
dingsinstituut, niet te zijner kennis zijn ge
bracht. De van de adviezen afwijkende be
slissingen werden geheel in overeenstem
ming, door den wetgever aan heb vepgoe-
dingsHistituTit toegedacht, genomen.
De thans voorgestelde sfoldij verhooging
voor de machaiussee voldoet aan billijke aan
spraken. i
Het is de bedoeling te Milliigen zoo spoe
dig mogelijk een zoor eenvoudig gebouw te
stichten voor logies van het personeel van
het reniontedepótEen wederoprichting van
het here tellingsoord zal wellicht niet in
aanmerking komen op 'grond Van de geïso
leerde ligging en verwijderd© verkeersmid
delen. In lvoeverre Harderwijk geschikt '3.
te achten, zal eventueel een punt van over
weging uifcmakén.
In de aan do Memorie toegevoegde uit
voerige beantwoording dér nota-Staal ver
klaart. de Minister ten slotte te moenen, bij
do dolor hem ontworpen regeling jnofc de
hoogere bevelvoering op den goeden weg te
zijn. Het blijft dan ook zijn voornemen
II. M. de Koningin voor te stellen, deze
regeling eerHang in te voeTen.
Motor- n R ij w i e 1 w e t.
Voorloopig Verslag.
Algemeen werd de wensohehjkhekl eener wijzi
ging der Motor- en Rijwielwet 1905 erkend.
Men achtte het hoog noodig, dat door wettelijke
bepalingen het gevaar, dat de motorrijtuigen
voor de veiligheid van het verkeer veroorzaken,
wordt weggenomen of zooveel mogelijk beperkt.
Vrij algemeen werd toegejuicht, dat voortaan
by plaatselijke verordening, althans ten aanzien
van wegen binnen bebouwde kommen dor ge
meenten, eene door motorrijtuigen en ry wielen
in acht te nemen snelheid ml kunnen worden
aangegeven. Met het oog op het groot aantal
ongelukken door de automobielen en motorrij
wielen berokkend, is een streng optreden van
den wetgever noodzakelijk.
Vele leden konden zidh vereenigen met de
nu voorgestelde aan gemeentebesturen te geven
bevoegdheid om de snelheid in de bebouwde kom
tot 10 K.M. te beperken, al gaven zy toe dat
dit een strenge bepaling was, al zijn de automo
bilisten zelf, door hun onbesuisd optreden, daar
van de oorzaak. Dat door het aannemen van
dit wetsontwerp het gebruik van automobielen
zal afnemen, of, gelijk beweerd wordt, liet auto
mobilisme een knak zou ontvangen, kon door
de voorstanders van het voorstel niet worden
toegegeven. Het belang van den automobilist
zal door den voorgestelden maatregel slechts
weinig worden geschaad, dodh zelfs al zou hij
daarvan bezwaren ondervinden, wat hot zwaarst
is, de veiligheid van het verkeer moet het
zwaarst wegen.
Het ergste bezwaar het gevaar van de
groote roekeloosheid van de bestuurders werd,
meenden deze leden, niet weggenomen door het
facultatieve voorschrift van een maximumsnel
heid van 10 K.M. Deze leden weuschten eene
strengere bestraffing mogelijk te maken.
Alleen hechtenisstraf moest kunnen worden
opgelegd en bij veroordeeling het motorrijtuig
verbeurd verklaard kunnen worden.
Ook werd eene bijzondere regeling der civiel
rechtelijke aansprakelijkheid wenschelijk geacht,
waarbij de bestuurder of eigenaar van het mo
torrijtuig afwezigheid" van schuld zal hebben te
bewijzen. Overigens oordeelden vele leden het
noodig den bestuurder aan een bekwaamheids-
onderzoek te onderwerpen, en achtten zij een
internationale regeling der rijbewijzen zeer ge-
wenscht.
In dit verband werd gevraagd of de Neder-
landsche Regeering dacht te aanvaarden eene
uitnoodiging van de Fransche Regeering tot
bijwoning van een internationaal congres tot
regeling dezer aangelegenheid.
Afdoende maatregelen tegen den stofplaag
werden zeer urgent geacht.
Een aantal leden, die zich in het algemeen
met het bovenstaande kondon vereenigen, be
treurden evenwel dat do snelheid bij verorde
ning tot 10 K.M. zal kunnen worden beperkt.
Zij oordeelden dat het rijden over lange af
standen mot zoo beperkte vaart aanleiding geeft
tot groote slijtage aan het voertuig en het ver
spreiden van veel stank en vreesden, dat het
uiterst bezwaarlijk zou zijn, zoo niet onmogelijk,
de maximale snelheid van 10 K.M. onder alle
omstandigheden niet te overschrijden. Overwe
ging van maatregelen werd gevraagd ter voor
koming van 't willekeurig uitlaten van benzine-
rook en daardoor van stank.
Andere leden konden ziah met het wetsoiit-
werp niet vereenigen. Zij oordeelden het voor
stel een uitvloeisel van het thans overheersebend
streven om alle kwalen der maatschappij door
wetten te willen opheffen, althans verbeteren.
Van meening. dat een afdoende regeling moeilijk
te vinden is, oordeelden zij dat de bestaande
regeling do boste is en de thans voorgestelde
geen enkele verbetering zou brengen. Zij schre
ven de ongelukken in hoofdzaak toe aan de
loekeloosheid van de bestuurders en vreesden
dat de reglementeering van overheidswege het
getal ongelukken nog zal vermeerderen.
Ook oordeelden zij, dat het niet aangaat een
nieuw vervoermiddel nnet enkel genot-artikel
dat een groote toekomst heeft en zijn waarde
aan snelheid ontleent, te belemmeren als hier
wordt veroorloofd. Strengere toepassing van de
verordeningen, scherpere voorschriften voor de
bestuurders, zwaardere straffen tegen overtre
dingen, zonden h. i. beter dóel treffen en de
opkomende industrie niet schaden
Sommige leden meenden dat het liegrip ..be
bouwde kom" niet vaststaat en vereesden daar
van willekeurige politic-optreden.
Nog werd opgemerkt, dat verbeurdverklaring
van de auto als straf, niet zou baten, omdat ver
zekeringsmaatschappijen het effect van een der
gelijke bepaling zouden te niet doen. Daartegen
merkte men oj>, dat dit voorkomen kon worden
door verzekering van schade uit misdrijf nietig
te verklaren.
Eindelijk werd door zeer vele leden de wen-
sohelijkheid botoogd van belasting op de auto
mobielen.
Berichten.
- Kamerstatistiek. Ondanks de
veelbewogendheid van het laatste parlemen
taire jaar on de d«aaruit geivolgde extra va-
cantie, heeft de Tweede Kamer toch met
onverdroten, nog niet overtroffen ijver ge
werkt, hetgeen blijken zal uit volgende cij-
ters. Zij hield in het jaar 190708 ne
men we de slotzitting in September a.s. er
gemakshalvo maar vast bij niet minder
dan 105 vergaderingen overdag, benevens 9
avondzittingen.
Het aantal bladzijden der Handelingen
bedraagt 2336, welke to zamen een reus
achtig boekdeel vormen. Tijd.
Het Kamerlid van Alp'ken.
Naar wij tot ons leedwezen vernemen, is de
toestand van don heer Van Alphen achter
uitgaande; de pijnen werden do laatste
dagen wel minder, maar ook »te kraenten
nomen afer bestaat reden tot ongerust
heid, den hoogen leeftijd van den lijder in
aanmerking genomen. Stand.
Als raadsheer in het .gerechtshof te
'sGravenhage werd heden voor den Hoogen
Raad beëodigd mr. J. F. van dor Lek de
Clercq, laatstelijk rechter in de rechtbank
aldaar
Bij .resolutie van den minister van ko-
1-niën zijn J. Snijder, L. G. Eggink, E. J.
van den Berg, G. Lankamp, H. Bosnia, A.
Voets en A. vam Dijck, gesteld ter beschik
king van den gouverneur-generaal van Ne
derl.-Indië, om te worden benoemd tot on
derwijzer der derde klasse bij het openbaar
Europeesch lager ondérwijs daar te lande.
School- en Kerknieuws.
Gisteren middag nam dr. E. H. Groen
man plechtig afscheid als directeur aan de H.
B. S. met 5-jarigen cursus aan de Stadhouders
laan to 's Gravenhage, van de leeraren aan die
inriohting verbonden.
De scheidende directeur werd toegesproken
door dr. A. H. Borgesius, natuurkunde-
leeraar, dr. Ninck Blok directeur van de H. B.
S. aan het Bleyenburg, dr. Campert, inspec
teur van M. O., den burgemeester, baron
Sweerts de Landas Wyborgh, en den heer Ho-
vingh .leeraar voor Fransche taal en lett. aan
die school, waarop de heer Groenman in een
lange rede antwoordde.
Notarieel Staatsexamen te 's-Gravenhage.
Geslaagdeerste gedeelte geentweede ge
deelte J. C. A. Biichner, te AmsterdamA.
Zomnevylle, te Rotterdam.
Rijks Landbouwschool Wage-
n in ge n. Toegelaten tot de le klasse: J. G.
A. Arnold, Amersfoort; W. J. M. Jongkind,
Utrecht; L. J. G. Karthaus, Groenlo; J. M.
Kolff, Sdheveningen.
Toegelaten tot de 2e klasse: B. Rijkens, Sap-
pemeer.
Stuurlieden- examens.
's-Gravenhage, 17 Juli. Geslaagd: Groote
stoomvaart, le stuurmanM. J .E. Esser en L.
Kolmer2e stuurman: H. J. Heuff; 3e stuur
man: J. Kooyman en T. Luklinga.
Groote zilvaart: 2e stuurman: W. J. Krnijer.
Examens Kweekschool voor de
Zeevaart te Amsterdam.
Eind-eramen. Hiervoor slaagden: F. B. van
den Berkhof; J. Broers; M. BuijtenhuijsC.
H. P. Coster; L. Dresselkuis; R. Tries; W.
GrotjohannP. F. van den HamH. Harmsen
B. J. Jansen; J. W. de Jong lieN. J. Jonker;
B. J. KruizingaG. MarmelsteinD. Molenaar
C. de Neef; J. A. Piepers; M. J. P. Pieterso;
P. 0. Posthumus; A. van den Putte; J. F.
StraakenbroekL. J. Veltrop; J. R. de Vries;
J. H. B. Buijen van WeoklerenL. C. van
Welij.
Overgangsexamen naar de 3e klasse. Hier
voor slaagden: H. H. Angspurg; V. H. Augs-
purg; E. H. A. Borgman; D. A. Bossen; H. J.
Bouimen; S. Dekema; H. L. Dekking; P. van
der Does; J. C. P. A. van der Garde; H. van
der Goot; S. N. J. Hooijberg; L. van der Laan;
C. G. A. de Leur; F. R. Lever; J. J. Menrs
J. Munnik; D. H. Prins; K. SwartW. Tjal-
ma; J. C. ViëtorF. Vlaming; R. J. Voeet; T.
A. WulpW. C. Zeeman.
Overgangsexamen naar de 2e klasse. Hiervoor
slaagden: S. P. de Boer; T. G. J. Bruce; R. G.
BijstorboschC. Coster; J. Drent; H. van Dijk;
M. A. van der Est; H. P. Glastra; V. Grisnigt;
P. Harder; J. C. Harten; J. Karst; J. H. W.
Keyman.; A. Kikkert; A. J. Kos-Koolihaalder
P. J. KloppenburgJ. F. van LeeuwenJ. P.
Leguit; A. Lettinga; A. W. Loos; P. A. Lij-
baart; G. P. Nijhoff; J. l'onasenS. Sclioorl
C. M. Smits; E. FeensniaJ. A. Thijsse; E. J.
Tjerkstra; P. Varkevisser; C. H. Vellenga P.
H. G. Verhoog; W. Woud.
Tot de 2c klasse werden bovendien nog zon
der examen toegelatende leerlingen met eind
diploma 3e klasse H. B. S. W. J. Beekman,
van TielT. D. Bloemen (einddiploma 5 j. cur
sus), vau Almelo; D. J. Huijer (voorwaardelijk),
van Amsterdam; J. Kool, van Venhuizen; P. F.
Leersnijder, van AmsterdamA. W. de Leeuw,
van Tiel; C. J. Lukaart, van Roermond; J. G.
R Maandag, van Amsterdam; G. Nieveen, van
HengeloH. Roelink, van MeppelD. A. Scher
mer, van Amsterdam; J. W. Vegter, van Schie
dam D. van der Werff, van AlmeloL. van
der Wonde, van LeeuwardenM. Ydo, van
Leiden; J. M. M. van Zwet, van Schalkwijk.
Tot de le klasse werden zonder examen toege
laten de leerlingen met einddiploma 2e kl. H.
B. S.J. W. Blankert, van Middelburg; J. W.
de Boer, van Amsterdam; H. Daams, van Al
melo;.!. A. Doesburg-Lanvoij, van Amsterdam;
R. Jonkman, van Hoorn; J .A. Kleijn, van
Edam; P. J. Laven, van Amsterdam; A. J. F.
Th. van Leek, van AmsterdamH. van Leeu
wen, van EldenD. H. M. van Lessen, van
Utrecht; J. H. T Meijer, van EnkhuizenC.
Rauch, van Amsterdam; C. Rosberger, van Am
sterdam H. E. Ruijtonschiklt, van Amsterdam
S .Verweij, van VeendamJ. de Tries, van
's-GravenhageK. R. Weersana, van Rotterdam.
Voor het toelatingsexamen tot de le klasse
slaagden: S. Bakker, van Hilversum; N. G.
Molen ,van Leuwarden, en J. Stolp, van Pur-
mer. Voorwaardelijk worden voor deze klasse
aangenomen: J. W. Fransen, van Haarlem; C.
H. de Lagh, van Breda; J. 0. van der Meulen,
van Vianen, en H. Panjer, van Amsterdam.
Alle namen zyn alphabotisch gerangschikt.
Examen Machinisten.
Rotterdam, 17 Juli. Geëxamineerd volgens
programma C 2 camlidaten. Geslaagd de heer
L. J. Alta.
De examens zijn hiermede afgeloopen. Het
eerstvolgend examen zal aanvangen te Amster
dam op 8 September e.k.
Algemeen* Synode der Nederl.
Hervormde Kerk.
le Zitting. 15 Juli.
De eerste zitting van do Algem. Synode der
Nederl. Hervormde Kerk werd heden in het ge
bouw der Synode te 's Gravenhage geopend
door den president van jaren ds. C. F. Grone-
meyer, prod, te Amsterdam, die voor de derde,
torens laatste maal deze taak vervult, aango
zien hem na vijf en veertig jarige Evangeliebe
diening het eervol emeritaat eerlang wacht.
Na een gedeelte van Ezech. 37 te hebben voor.
gelezen, wijst de heer Gronemeijer op de be
kende vraag in de tabellen der kerkvisitatie be
treffende do christelijke werkzaamheden in de
gemeente, welke niet rechtstreeks uitgaan van
den kerkeraad. Het vermoeden ligt voor do
hand, dat er vele van die werkzaamheden zijn
waarvan officieel geen melding wordt gemaakt.
Op sommige daarvan wil hij de aandacht vesti-
gon. On zo kerk wortelt in het Evangelie, en
Luther's 62ste stelling, handelende over het
woord Gods, is ook in ons vaderland in eere ge
houden. Wij staan niet achter bij andere landen,
wat betreft de verspreiding van den Bijbel
waarvan in het afgeloopen jaar 40.000 exem
plaren en daarbij nog eens zooveel gedeelten des
Bijbels, hun weg hebben gevonden. Sinds de op
richting van het Bijbelgenootschap zijn 3} mil-
lioen bijbels uitgegeven. Spreker staat in 't bij
zonder stil bij den arbeid van het Nedcrlandsche
Bijbelgenootschap, dat bekwame mannen doet
opleiden, om het moeilijk werk van bijbelverta
ling in Oostersche talen te verrichten.
Ook wijst hij op het Tractaatgenootschap dat
zoovele geschriften verspreidt, op vercenigin.
gen, welke protestantsche belangen behartigen,
zooals „Welstand „Unitas", „Christelijk
Hulpbetoon", de Gustaf-Adolf-vereeniging, de
Alg. Protest. Vereeniging en de Evangelische
Maatsohappij. In dit verband komen ook do ver
schillende zendingscorporatiën ter sprake, en
met nadruk wordt er op gewezen, dat kerke
lijke exploitatie van het werk der z.g. „inwen
dige" en „uitwendige" zending moet worden
gewraakt. „Het stroeve organisme der kerk
mag dien arbeid niet belemmeren". Voor haar
resten vraagstukken te over, dan dat zij de
wijsheid zou mogen missen om terug te wijzen
wat niet ligt op haar vvcg. Nadat dit openings
woord is uitgesproken, blijkt de vergadering al
dus te zyn samengesteldde hoogleeraren-prae.
adviseurs dr. L. Knappert te Leiden, dr. T.
Cannegieter te Utrecht, en de secretaria-prae-
adviseur J. Knottenbelt, vanwege de prov.
kerkbesturen
Gelderland: C. van Dis, pred. te Silvolde; L.
A. F. Creutzberg, pred. te Echteld
Zuid-Holland J Steenbeek, pred. te Vianen;
P. H. Kamphuizen, o. ouderl. te Gouda;
Noord-HollandC. F. Gronemeijer, pred. te
Amsterdam; A. J. Adriani Nz., pred. te War-
menhuizen
Zeeland: dr. G. J. Weyland, pred. te Veere;
Utrecht: K. A. do Groot, pred. to Houten;
C. L. Mense, ouderl. te Zeist.
Friesland: H. A. Leemnans, pred. te Harlin-
genT. G. Dokter, ouderl. te Aehlum.
OverijselO. Sohrieke, pred. te Enschedé;
H. J. Heugeveld, o.-ouderl. te Kampen;
Groningen: W. Ellens, pred. te Usquert; mr.
L. J. Huber, oud-ouderl. te Veeudam.
N.-Brabant met Limburg: G. O. W. van Geij-
tenbeek, pred. te Tilburg; ouderling vacant.
Drente: J. M. Kieustra, pred. te Emmen.
Van wege de Waalsche commissie: G. E. M.
Picard, pred. te Arnhem.
Uit deze aanwezige leden wordt de hoer H.
A. Lecnmans, pred. te Harlingen, tot president,
de heer C. van Dis, pred. te Silvolde, tot vice-
president, en do heer dr. G. J. Weyland, pred.
te Veere, tot secundus van den vice-president
verkozen.
De benoemde president herdenkt bij het op
nemen van zijne taak voorgangers als Loeff en
Gunning, Chavannes, van der Flier en Perk, en
brengt hulde aan den heer Gronemeyor, by
wiens vijf en veertig jarig ambtsfeest ook de
Algem. Synode zioh niet onbetuigd heeft gela
ten.
Na de vaststelling van het reglement van ordo
en de aanvulling dor agenda, wordt besloten om
na deze eerste zitting geen voorstellen tot regle
mentswijziging in behandeling te nemen, welke
mocht inkomen van hen, die geen leden der Sy
node zijn.
Aan den president wordt overgelaten, om in
overleg met het moderamen, de commission aan
te wijzen voor liet verrichten van verschillende
arbeid.
Nadat gebleken is, dat minstens vier Synodi
Contractae zullen moeten worden gohoudon
wordt deze eorste zitting besloten met do sa
menstelling bij loting van twee dier vergaderin
gen, waarvoor telkens de helft der leden wordt
aangewezen.
Tweede Zitting.
Vele voorbereidoude maatregelen worden
gisteren door de Synode genomen. Op voor
dracht van het moderamen werden een negen
tal commissies gevormd voor rapport over of
voorbereiding van de behandeling van de voor
stellen in 1907 voorloopig aangenomen/ de nieu
we voorstellen, de kerkvisitatie, de talrijk© in
gekomen stukkeu enz.
Prof. dr. Cannegieter dient nog een drietal
voorstellen in tot aanvulling van het reglement
op het examen, tot afschaffnig van do verplioh-
te doopsbediening voor ongedoopten, die als lid
maten worden aangenomen en tot opening van
den weg tot vrouwenkiesreoht op kerkelijk tor-
rein. Zij worden in de handen der betrokken
commissie gesteld. Ook voor ieder der overge
bleven zaken, gister vermeld, wordt een Syno.
dus contracta uitgeloot. Herbenoemd wordt tot
secundus van .den Algem. Secretaris der Synode
ds. L. W. Bakhuisen van den Brink, pred. te
Utrecht. Als vertegenwoordiger der Synode in
het Algem. College van Toezicht op het beheer
der kerkelijke goederen wordt benoemd ds. G.
J. Weylandt, pred. te Veere en tot diens secun
dus ds. C. van Dis, pred. te Silvoldo. Kennis
gonomen wordt van vele berichten der Algem.
Synod. Commissio omtrent hare werkzaamheden
in het verloopen jaar. Met bijzondere ingeno
menheid wordt de mededeeling ontvangen, dat
H. M. de Koningin ten behoeve van den ar
beid tot bevordering der godsdienstige belangon
der Nederlanders in Duitschland de nulde gift
eehonk van f 300, voorloopig gedurende 5 jaren,
Z. K. H. do Prins der Nederlanden eveneen»
f 50 en H. M. de Koningin-Moeder f 100. Mede
deeling werd voorts ontvangen omtrent de wets
herzieningen ten vorigen jure voorloopig door do
Synode aangenomen dat de eene tot handha
ving van de verplichte doopsbediening (toevoe
ging to tart. 38 regl. op het Godsd. onderwijs)
door de leden der Prov. Kerkbesturen word aan
genomen met 51 tegen li stemmen. De andere
(aanvulling van art. 12 Regl. o. h. Hoogcr On
derwijs) ter bevordering van do kennis der Bij-
bolsche gesch. bij de theol. studenten word ver
worpen mot 34 tegen 31 stemmen. Na behan
deling van ceuigc kleinere zaken dient ds. Wey
landt een voorstel in, om uit het Regl. op do
vacaturen te laten vervallen art. 37, spociaal
regelend het ontslag van predikanten wegen»
krankzinnigheid, dat z. i. geheel ondoelmatig is.
Hierna wordt de vergadering gesloten.
