ST®. 13§. Tweede blad.
7"e Jaargang.
Zaterdag 31 October 1908.
KOLONIËN.
BINNENLAND.
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden voor Amersfoortf l.OO.
Idem iranco per post- 1.50.
Afzonderlijke nummers - 0.03.
Deze Couran verschijn dagelijks behalv op Zon- en Feest
dagen.
Advertentiënmededeelingen enz.gelieve men vóór 11 uur
's morgen* bij de Uitgevers in te zenden.
Uitgevers: VALKHOFF C°.
Utrechtschestraat 1. Intercomm. Telephoonnummer 66.
PRIJS DER ADVERTENTIES:
Van 15 regels f 0.50,
'Elke regel meer - 0.10.
Dienstaanbiedingen en aanvragen 25 cents bij vooruitbetaling
Groote letters naar plaatsruimte.
Voor handel en bedrijf bestaan zeer voordeoligo bepalingen tot
het herhaald adverteeron in dit Blad, bij abonnement. Eene
circulairebevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag
toegezonden.
OOST-IND1E.
Het Javanencongres te
D j o k j a. In de Locomotief vinden wij in
drie' punten kortelijks de agenda van het te
Djokja gehouden congres vermeld
le. Besprekingen omtrent een op te rich
ten studiefonds voor Javanen en Madoeree-
zen
2e. Besprekingen omtrent de regeling van
het gedrag van den Javaan tegenover de
maatschappij en tegen over zijn mede-Java-
nen, hoog en laag (toto kromo toewin toto
tjoro)
3e. Het kiezen van een hoofdbestuur en
vaststelling van den zetel van dat bestuur.
Het Bat. Nbld. kon hieraan toevoegen dat
de afdeeling Batavia ter tafel zou brengen
een program van 15 punten, handelende over
de verschaffing van lager onderwijs, ook
ambachts- en landbouwonderwijs, aan den
kleinen manvan lager en meer uitgebreid
Europeesch onderwijsover uitbreiding van
kweek- en hoofdenscholenover invoering
vau onderwijs tot vorming van hoogere tech
nici, medici, etc., over opvoering van het
onderwijs voor inlandsche officierenover
bevordering van het bezoeken der hoogere
burgerscholen door Javanen; over de op
voeding en het onderwijs van het inlandsche
meisje en de inlandsche vrouw; over de ont
wikkeling van het lichaamover de ontwen
ning aan weelde bij de hoogste klassenover
de ontwikkeling yan een kapitaalkrachtigen
middenstandover de ontwikkeling der in
landsche nijverheid en het verkrijgen van
een afzetgebied, ook buiten Java; over ar
menzorg, gezien de groote inaar gewoonlijk
onoordeelkundig toegepaste liefdadigheid
van het Javaansche volk; over kunstonder
wijs; over het oprichten van bilbiotheken
over het bestudeeren van koloniale toestan
den buiten Nederlandsch Indië; over de sa
menwerking met de regeering, opdat haar
goel bedoelde maatregelen tot hun recht
bomen.
Vermoedelijk zouden ook nog besprekingen
worden ingeleid over de oprichting van een
orgaan van den Bond, liefst een dagblad,
gedeeltelijk in het Hollandsc-h, gedeeltelijk
in de landstaal verschijnende.
Gemee ateraad te Amster
dam. Nadat de gemeenteraad Woensdagmid
dag verschillede onderwerpen had behandeld
waaronder de voorstellen van B. en W.
tot 't toestaan op de vischmarkt van den ver
koop uit de hand van bepaalde soorten van
visch, buiten den afslag om werd in een
avondvergadering een aanvang gemaakt met
de behandeling van de gemeentebegrooting
voor 1909.
De heer Onnes begint met zijn hooge tevre
denheid te betuigen aangaande den finanti-
eelen toestand van Amsterdam. Spr. meent,
dat Amsterdam in bloei zal toenemen wan
neer men het havengeld afschaft. Laat men
die 5 of 6 ton er nu maar aan opofferen.
Rotterdam heeft van 18711908 voor zijn I
haven uitgegeven 40 millioen, Amsterdam 10
millioen minder. Dit Raadslid ziet in het
overdoen van de Amsterdamsche Universi- J
teit aan- het Rijk een van de middelen om 1
uit de financieele moeilijkheden te komen.
En dau wil spr. dat Amsterdam het Rijks-
entrepot, dat een veeleischend kind in het
gemeentehuishouden >8. weer aan het Rijk
truggeven
De heer Vliegen klaagt over den absoluten
stilstand van de economische politiek in de
gemeente Amsterdam. Dingen die bv. spr.'s
partij bijzonder interesseeren', zooals het
werkloozenvraagstuk, zijn unaniem door den
Raad naar achteren geschoven.
Ook het woningvraagstuk staat volkomen
stil. Er gebeurt ook in dit opzijcht letterlijk
niets.
Ook de benoeming van den heer mr. De
Vries als wethouder van onderwijs waar
mee het openbaar onderwijs een knauw ge
kregen heeft brengt spr. in het debat.
Het standpunt van den wethouder stelt hem
als vanzelf tegenover het openbaar onderwijs.
Dat kan niet anders. Langdurig staat spr.
bij deze quaestie stil.
Als symptomen van een achterwaartsche
beweging noemt de heer Vliegen nog de ont-
slagquaestie der drie ambtenaren, waardoor,
positief onrecht aan alle ambtenaren is aan
gedaan. Spr. neemt het speciaal op voor den
ambtenaar Gulden, die door het Dagel. Be
stuur met zulk een zwarte kool ge teekend is.
De heer Zeerhandelaar betoogt, dat de soc.-
democraten het ontslag hebben aangegrepen
als een propaganda-middel. Thans voelt men,
dat de zaak als partijzaak mislukt is, en dat
de mensohen in de kou staan. Indien men
zich van de hulp van den Raad had willen
verzekeren, had men de zaak anders moeten
aanpakken. Daarna sprekend over de begroo
ting, vraagt spr. wanneer men nu eindelijk
de hulp van het Rijk zal inroepen. Overigens
bestrijdt hij uitvoerig dc critiek op de ge
meentepolitiek door {len heer Vliegen gele
verd. Tegen hetgeen door dezen betreffende
de wethoudersbenoeming is gezegd, komt hij
opde liberalen hebben het openbaar onder
wijs niet in den steek gelaten.
De zitting wordt hierop geschorst tot gis
terenmiddag.
Gemeenteraad van 'sGra-
venhage. De gemeenteraad kwam Mqan-
dag voor de behandeling van de begrooting
bijeeD.
Vooraf moest nog herstemd worden over
de motie van den heer Hoejenbos betref
fende het toekennen van een vergoeding
voor het bijwonen van afdeelings- en com
missie-vergaderingen. De motie werd ver
worpen met 19 tegen 17 stemmen.
Baai na begon het begrootingsdebat.
De heer Deen besprak het onderwerp der
werkloosheid.
Eer.ige financieele beschouwingen werden
door den heer Vas Dias ontwikkeld, ten
betooge dat de financieele toestand der ge
meente gunstig mag worden genoemd.
Ten opzichte van den financieelen toe
stand betoogde- de heer Treub, dat overmaat
van voorzichtigheid leidt tot onvoorzichtig
heid. En dat is geschied door den toestand
zwarter voor te stellen dan hij is.
In bijzonderheden lichtte Spr. dit laat
st toe, ten betooge dat de toestand niet
schitterend, doch gunstig is en dat de in
voering van sociale maatregelen niet noo-
dig zal maken een verontrustende opdrij
ving van de belastingen. En nu het voorstel
tot heffing vaq^ een inkomstenbelasting er
is, moet het uitgevochten worden. Daaren
boven zijn er nog andere objecten van be
lasting retribuiiën voor het gebruik van
gemeentegrondeen belasting op de publie*
ke vermakelijkheden; de marktgelden en
dergelijke.
Bij den aanvang van de gemeenteraads
vergadering van 's Gravenhage van Dinsdag
heeft de burgemeester een woord gewijd aan
het treffend verlies, dat de Raad en de ge
meente zoo plotseling heeft getroffen door
het overlijden van den heer Van Santen, die
Maandag nog aan 's Raads werkzaamheden
deelnam. ,,In het harnas van den arbeider"
is hij gestorven. De nagedachtenis van man
en vader zal in de gemeente blijven in eer
biedige herinnering. Namens den Raad zal
door B. en W. een brief van rouwbeklag aan
de nagelaten betrekkingen worden gezonden.
Het begrooting-debat werd herna hervat.
De heer Warneke drong aan op de zoo
dikwerf gevraagde taxatie van de gemeente-'
eigendommen voor de brandverzekering.
Voorts waarschuwde hij er tegen, om van
het grondbedrijf te veel zaak, een affaire te
te maken.
De wethouder, de heer Simons, verdedi
de daarna het financieel beleid, en betoogde
dat de uitgaven voor de minvermogenden
een belangrijk deel der algemeens uitgaven
vormen, wel een bewijs dat van klasse-
I begrooting geen sprake kan wezen. Daarte-
I genoverstaat waarlijk geen evenredig aan-
j deel van den kleinen man in de belastingen.
I Herziening van het belastingstelsel wordt
inmiddels voorbereidcok aan een better-
mentheffing wordt aandacht geschonken. In
i afwachting eener grondige herziening van
I het belastingstelsel zouden kleine middelen
echter onraadzaam zijn. En bij de regeling
j van onze belastingen moge men wel beden
ken, dat groote vermogens slechts tot zeer
I enkele personen beperkt zijnhet meeren-
j deel der ingezetenen moet leven van een
vast, beperkt inkomen.
De tarieven voor de bedrijven bespreken-,
de, deelde de wethouder mede, dat in over-
weging is een plan om een tweeledige hef
fing voor gasverbruik in te voerenvoor
j verlichting en voor verwarming, ten einde
daardoor meerder gasverbruik te verkrijgen
en dan het tarief te kunnen verlagen.
Eene gemeentelijke brandverzekering caht
de wethouder onraadzaam voor deze gemeen
te, die niet dezelfde risico's kan dragen al:
Amsterdam en Rotterdam.
Komende tot het financieele beleid, om
kende de wethouder te pessimistisch den
toestand in te zien. Hij wees hierbij op de
jaarlijksche toeneming van de gewone uitga
ven. In vier jaren tijds zijn zij met cir.a
millioen toegenomen. Sinds 1895 zijn de
uitgaven per hoofd der bevolking toegeno
men. van 20 tot 34. De uitgaven voor
rente en aflossing stegen inmiddels belang
rijk in 1909 zal het totaalcijfer ruim 9 ton
bedragen. Voor gewone, niet-productieve
uitgaven hebben wij 91 millioen geleend.
Zonder verdere verhooging van belasting zal
het saldo van ongeveer 1 millioen in 't vol
gende jaar"geheel noodig zijn; en in afwach
ting van het nieuwe stelsel van belasting
heffing door den Raad een jaar vertraagd
is 't niet raadzaam thans de onder het
oude stelsel geheven belasting op de spits te
drijven. Tijdens het Zorgvliet-debat had de
wethouder op een saldo van slechts 5 ton
gerekend. Het hooger overschot is 't gevolg
van belasting-accres en lager uitgaven, die
niet waren te voorzien. Voor de toekomst
kunnen wij daarop niet rekenen. En ware
het stelsel-Warneke ten opzichte van de be-
drijven-reserves doorgegaan, dan zou het
percentage van den hoofdelijken omslag niet
2.3, maar 2.8 hebben moeten worden.
In zake de werkloosheid deed, wethouder
De Wilde tijdens de raadszitting^vnn Woens
dag nader opmerken, dat met het toestaan
van geid, zonder meer, het vraagstuk niet
wordt opgelost. Wanneer enkel en direct
geld werd gegeven, zou de werkloozenverze
kering weldra geen reden van bestaan meer
hebben. Daarentegen zou een bijdrage aan
het werkloozen-comité veel mear steun en
prikkel wezen voor de verzekering en voor
de valcvereenigingen in hun actie.
Het algemeen debat liep hiermede af.
De niet-vereenigbaarheid van het wethou
dersambt met andere betrekkingen werd
daarna o. a. door den heer v. d. Kemp ter
sprake gebracht en de noodzakelijkheid daar
van door hem betoogd, vooral voor de wet
houders wier ambt groote werkzaamheid
eischt, zooals dat van den wethouder van
onderwijs. De heer Hoejenbos ondersteunde
dit betoog, meer bepaaldelijk daarbij het
oog hebbende op de wethouders Jansen en
Lely. Hij vroeg een bepaalde verklaring
daaromtrent van de heeren.
De heer Treub wenschte aan 't beginsel
vastgehouden te zien, dat in het schriftelijk
antwoord van B. en W. het college spreekt
en niet de een of andere wethouder. Hij is 't
ook eens dat waar de w^t de uitsluitingen
kent, een ieder voor zich moet weten of de
combinatie mogelijk is. Blijkt de Raad van
een andere opinie dan de betreffende wet
houder, dan wordt deze mettertijd niet her
kozen. T^n Den Haag is echter de absolute
onvereenigbaarheid onmogelijk voor een
goede keuze en niet wenschelijk; en boven
dien behoeven alle wethouders niet den ge-
heelen dag op hun bureau te zijn. Zij moe
ten met hun eigen hoofdambtenaren zTjti. In
dit geval mag de Raad de wettelijke uitslui
ting in 't algemeen niet uitbreiden. Hij kan
alleen handelen naar gelang de speciale ge
vallen er toe aanleiding geven.
De heer Vegtel meende, dat bij de be
noeming van de wethouders Dely. en Jansen
bij den Raad de indruk bestond, dat zij voor
het Kamer-lidmaatschap zouden bedanken.
Hij acht beide betrekkingen niet vereenig-
baar.
De voorzitter verklaarde, dat B. en W.
zich geheel refereeren aan het betoog van
den heer Treub. De burgemeester zou het
eerst hebben te klagen, als de wethouders
hem niet genoeg bijstand verleenden. Hij
doet dit niet en de Raad heeft ook niet bij
de herbenoeming van een afwqkend gevoe
len doen blijken. Daarom was nu de klacht
Het debat werd tot de avondvergadering
verdaagd.
Bij hervatting Donderdag van de beraad
slaging over de begrooting werden verschil
lende wenschen en verlangens door onder
scheidene sprekers te berde gebracht.
Zoc werd de uitbreiding van de aphaltee-
ring gevraagd, waaromtrent de wethouder
van financiën den Raad aanbeval tot het
volgende jaar te wachten. De speciale lee
ning van f 50.000 voor de asphalteering zal
dan zijn afgelost en men zal dan een nieuw
bedrag over eenige jaren beschikbaar kun
nen stellen.
Weth. Lely adviseerde in denzelfden zin.
Tegen de begrooting van 1910 wordt een
nieuw asphalteeringsplan voorbereid.
Vooral in het belang der scholen op de
drukste gedeelten der stad steunde de heer
Ter Laan het, door hem trouwens reeds een
paar jaar geleden gedane voorstel; en mèt
den heer Vas Dias bleef de heer Deen vol
houden, dat thans partieel zou kunnen
worden voortgezet het later nog uit te brei
den plan.
Met de opruiming van hinderlijke stoepen
zal worden voortgegaan.
Near aanleiding van de bezwaren van B.
en W., die opnieuw een afgerond voorstel
van breeden omvang wenschten, werd het
amendement teruggenomen en vervangen
door een motie, uitnoodigend B. en W. in
den loop van het volgende jaar een nieuw
plan in te dienen. Deze motie werd door liet
college overgenomen.
Gisterenmiddag werd het begrootingsdebat
voortgezet.
Kon. Oudheidkundig Ge
nootschap. Maandagavond werd in
eene vergadering van het Kon. Oudheidkun
dig Genootschap te Amsterdam door den
vooizitter, den heer E. W. Moes, medege
deeld, dat bij de verbouwing van het stad
huis te Zwolle, de trouwzaal met 16-eeuw-
sche betimmering gevaar loopt te verdwij
nen. Dientengevolge heeft het Genootschap
een adres aan den gemeenteraad van Zwolle
gezonden met verzoek de bouwplannen zoo
danig te willen inrichten, dat deze mefk-
waaidige zaal behouden blijft. Prof. jhr.
dr. Six voegde hier nog aan toe, dat ook
van andere zijde geadresseerd wordt, en dat
ook de architect daarvoor te vinden zal zijn.
Daarna hield de heer Frits Lugt eene
kunstbeschouwing over de merkwaardige
bladen uit de ornamentenverzameling van
den architect J. A. Frederiks, welke verza
meling bij de firma Frederik Muller onder
den hamer komt. Spr. deelde o.a. mede,
dat van dergelijke collecties slechts weinige
bestaan en dat deze verzameling in ons land
bepaald een unicum isSpreker liet daarna
de platen dier collectie circuleefen.
Hollandse he Maatschap-
pij van Wetenschappen. Naar
wij vernemen heeft in de' laatst gehouden
vergadering van directeuren van de Holland-
sche Maatschappij van Wetenschappen dr..
J. Bosscha, sedert bijna 25 jaar secretaris
van de Maatschappij, zijn voornemen te
kenüen gegeven om binnenkort ontslag als
zoodanig aan te vragen. (0. H. Ct.)
Jaarwedden van ambte
naren ter secretarie. Het be
stuur van den Nederlandschen Bond van
gemeente-ambtenaren heeft aan de gemeen
teraden in Zuid-Holland een adres verzon
den, waarbij medegedeeld worden de als
vrucht van een zoo volledig mogelijke en
quête door den Bond aangenomen vormen
voor de salarisregeling van ambtenaren ter
secretarie. Deze zijn voor een gediplomeerd
ambtenaar een minimum-jaarwedde van
600, na periodieke verhoogingen te stij
gen tot een maximum, in gemeenten van
6000 tot 10.000 inwoners van- ten minste
1200, in gemeenten van 10.000 tot 50.000
inwoners van ten minste 1700 en in ge
meenten met meer dan 50.000 inwoners van
ten minste 2000.
Aan Gedep. Staten is verzocht bij het
onderzoek der gemeentebegrootingen hun in
vloed te willen aanwenden, dat de jaarwed
den waar noodig verbeterd worden.
Al wordt erkend, dat menig budget zwaar
belast is, dit kan daarom nog niet als reden
aangevoerd worden om aan de secretarie-
ambtenaren een behoorlijk bestaan te ont
houden.
Vereeniging voor tuber-
c u 1 o s e-b e s t r ij d n.g. In een alge-
meene vergadering, gehouden te 's Graven
hage, op Zondag 25 October l.i., is opge
richt een Vereeniging tot bestrijding der
Tuberculose bij Post en Telegrafie.
Leden der vereeniging» die lijdende zijn
aan tuberculose zullen financieel worden ge
steundook is het doel, het verspreiden v'an
meerdere kennis aangaande tuberculose,
haar ontstaan, haar voorkoming en haar ge
nezing.
Bond van Orde van per
soneel H. IJ. S. M. Te Hoorn is Zon
dag de jaarvergadering gehouden van boven-
genoemden bond. Zoowel door den voorzit
ter, den heer G. A. Spit, als in het jaar
verslag van den secretaris, den heer P.
Krispijn, werd hulde gebracht aan de nage
dachtenis van den heer Van Hasselt, aan
wien het personeel in velerlei opzicht groo
te verplichtingen heeft.
Blijkens het verslag telt de bond 1072 le
den. Opgeheven werd de afdeeling Amers
foort, weder opgericht de afd. Den Haag.
Met de ,,Ned. Vereeniging van Spoor- en
Trampersoneel" was de verhouding beter ge
worden, doch de laatste nummers van het
orgaan dier vereeniging volgden wederom
meer den vroegeren trant van ophitsing,
waaraan de bond niet wil meedoen.
De begrooting voor het volgende jaar
werd met eenige kleine wijzigingen goedge
keurd op 8800, waaronder 120 voor on
voorziene uitgaven.
Naar aanleiding van een voorstel der af
deeling Hoorn werd besloten de volgende
bondsvergaderingen zooveel mogelijk te Am
sterdam te houden, en daaraan zoo mogelijk
eenige festiviteiten te verbinden. Een voor
stel om niet meer des Zondags, maar des
Zaterdags te vergaderen werd verworpen.
Een ander voorstel van diezelfde afdeeling
om uit den naam van den bond de woorden
„van Orde" te verwijderen (daar dit velen
weerhoudt van toetreding) werd ingetrok
ken, nadat o.a. was opgemerkt, dat die ver
andering onmogelijk zou zijn zonder ontbin
ding en wederoprichting.
Bij de rondvraag kwam o.a. ter sprake de
bewering, dat sommige leden wegens hun
werken voor den bond verstoken werden van
de gebruikelijke geldelijke gratificatie van
wege de maatschappij na 25 jaren dienst.
Bij onderzoek is echter gebleken, dat dit
alleen gebeurd \vas met personen, die had
den deelgenomen aan de staking in 1903.
aDe Staatsspoor heeft de volgende or
der uitgevaardigd
Daar de opgaven- van de centrale controle
over verkeerd berekende kilometers gesta
dig vermeerderen, wordt de aandacht er op
gevestigd, dat eene dusdanige fout een na
sleep van werkzaamheden voor het perso
neel en van ongerief voor het publiek mede
brengen. Behalve de navorschingen en de
correspondéntie, die terzake voor rekening
van het hoofdbureau komen, wordt ook het
station, gevestigd ter plaatse waar de eige
naar van het boekje woont, met extra werk
verzwaard.
Hel betrokken personeel wordt mitsdien
uitgenoodigd een en ander door meerdere
oplettendheid te voorkomen.
Door de Vereeniging van IJselsteen-
fabrikanten is een schrijven gericht aan on
derscheidene gemeentebesturen, waarin er
op gewezen wordt, dat'sedert de gemeente
lijke bouwverordeningen zijn herzien een
oordeel kan worden uitgebracht over de ge
volgen welke de veelal voorgeschreven
grootere muurdikte heeft gehad en wat
daarvan de uitwerking is geweest op het ge
bruik van IJselsteen.
Het is vrijwel algemeen bekend, dat. dj»
afname van deze overigens nog geheel ge
waardeerde steensoort voor de nieuwe keu
ze, iri bedenkelijke mate is verminderd
op vele plaatsen waar voorheen de IJssel-
steen gerogeld werd gebruikt is zfj door; den
eisch van grootere muurdikte thans uitge
sloten en vervangen door materiaal dat
meestal duurder is, doch door belangheb
benden niet beter wordt geoordeeld. Gewe
zen wordt op Gouda, waar het formaat van
16 c.M. is toegelaten voor balkdragende
muren van 0.16 M. bij een maximum hoog
te van 8 Msluitgevels en andere niet-
balkendragende hoofdmuren maximum
hoogte 8.5 M. van 0.16 M. dikte. Waar
het bouwen van sommige huizen noodeloos
duurder werd gemaakt, waar in vele ge
meenten het verbruik van Belgische steen
ons inlandsch fabrikaat verdrong, zonder
dat hier voldoende voordeelen tegenover
staan, kan hierin slechts een nadeel worden
gezien van het voorschrift om alle muren
dikker te maken dan van IJsselsteen moge
lijk is. In verband met vorenstaande wor
den aan de gemeentebesturen de volgende
vragen gesteld
le. Staat de keur in uwe gemeente het
bouwen toe met muren van 16 c.M.1
2e. Indien in uwe gemeente door de nieu
we keurmuren van 16 c.M. wérden verbo
den, zoudt u dan bij herziening der veror
dening er bezwaar in zien de muurdikte op
16 c.M. voor te schrijven voor muren die
een nader aan te geven hoogte niet te bo
ven gaan!
3e. Mag uw antwoord gepubliceerd wor
den f
School- en Kerknieuw*.
Een ontslag quaestie. In ver
band met de ontslagquaestie te Nederliorst den
Berg van het hoofd der Warinschool aldaar, ver
neemt „De Tel." nader, dat bij den kerkeraad:
der Ned. Herv. Gemeente te Nederkorst den
Berg een adres is ingekomen van bijna alle lid
maten der Gemeente, met het verzoek, het ont
slag te willen bewerken van den predikant A.
Veenihuyzen.
Ned. Protestantenbond. Te
Enschedé is Dinsdag de 38ste algemeene verga
dering van den Ned. Protestantenbond aange-
Aan liet verslag van deif algemeenen secreta
ris, ds. I. M. J. Hoog, is het volgende ontleend:
Het aantal afdeelingen heeft zich niet aan
merkelijk gewijzigd. Tegnover drie die werden
opgeheven, Sexbierum, Sleen, de Rijp, staat er
een die werd opgericht, Koppel. Het aantal leden
van den bond nam toe. De verslagen der afdee-
1 ingen, die in dit algemeene verslag zijn ver
werkt, klinken over het algemeen zeer opgewekt
bloeiende Zondagsscholen en cateohisatièn, ver
grooting der gebouwen, omdat deze te klein blo
ken te zijn, flink bezoek by godsdienstoefenin
gen, voldoende belangstelling bij lezingen, enz.
Vooral het godsdienstonderwijs en de Zondags
scholen geven veel reden tot tevredenheid. .Op
vele plaatsen wordt voor vrijzinnig-godsdienstige
lectuur gezorgd, op enikele maatschappelijk werk
gedaan in den vorm van wijkverpleging, naai
scholen, clubjes, enz.
Het voornaamste besluit, dat Dinsdag geno
men werd, was de aanneming van een voorstel
van het Hoofdbestuur om de taak der Indische
oommissie uit te breiden, in dien zin dat' de
oommissie zoo noodig ook stemming onder niet-
christenen mag ter hand nemen.
In de Woensdag voortgezette vergadering
"kwam een belangrijke quaestie aande orde en
wel de statutenwijziging, n.l. van art. 1 en daar
bij uit t,e maken of de Prot.-Bond zicfl; eene
christelijke vereeniging dan wel een algemeen
godsdienstige vereeniging zal noemen, m. a. w.
af zij voortaan een party zal zijn dan wel <eene
richting blijven.
Art. 1 luidde thans:
De Ned. Protestantenbond is eene vereceiiging
van hen, die willen samenwerken om de vrije
ontwikkeling van liet godsdienstig leven te be
vorderen, zoo binnen den kring der kerkgenoot
schappen als daarbuiten, in Nederland en zijne
Koloniën.
De verandering van het art. werd met 34 tegen
30 stemmen verworpen, het blijft dus onveran
derd.
Tot leden van het ltoofdbestuur in de plaats
van dè heeren prof. dr. B. D. Eerdmans en H.
J. Lambert werden gekozen de heeren S. K.
Bakker te Zwolle en A. J. W. Seyffardt te
Utrecht.
Rotterdam werd aangewezen als de plaats
waar de algem. vergadering het volgende jaar
zal .worden geho,uden.
Te ongeveer half vyf uur werd de algemeene
vergadering gesloten.
Na een geineensdh appel ijken maaltyd had om
half negen in het gebouw van „Evangelie en
Vrijheid" eene openbare samenkomst plaats on
der voorzitterschap van ds. W. H. Stenfert
Kroese, te Rotterdam, die de openingsrede hiekl.
In* deze samenkomst spraken prof. dr. H. Y.
Groenewegen over „Het vrijzinnig protestantis
me in den vreemde" en de heer A. L. W. Seyf-
fardit, over „Het gymnasiaal en studiefonds van
den Ned. l'rot. Bond."
Een talrijke schare belangstellenden woonde
deze samenkomst by.
Uit Indië kwam de droevige tyding, dat
de heer B. A. Voorbaan, zendeling der Utr.
Zend. Veroen., te Tosari, waar hij om gezond
heidsredenen vertoefde, den <26sU'm October is
overleden. Zendeling Voorham werd in 1901
uitgezonden, en arbeidde in het ressort Boo li
op Halmaheira. In Indië liet zijn gezondheids
toestand voortdurend te wenschen overhet
verblijf te Tosari bracht niet de zoo vurig ver
langde genezing; het behaagde den Heer, hem
reeds op 33-jarigen leef'tyd tot Zioli- te nemen.