BINNENLAND.
zelf, omdat zij toonen, dat de anarchistische
beweging en haar leiders onder het volk veel
aanhang hebben.
De berichtgever van de Daily Telegraph
te Allabahad meldt, dat de oproerige pro
paganda nu ook al van schimmenvertoonin-
gen gaat gebruik maken om het volk op te
ruien. Te Chandernagor had dezer dagen
een dergelijke voorstelling plaats, waarbij de
Europeanen als roovers en bandieten wer
den voorgesteld en o. a. ook een levendig
beeld werd gegeven van de vermoording van
Gossain. De Engelsche bladen in Britsch-
lndië waarschuwen de loyalisten met kracht
zich aan te sluiten ter bestrijding van de
anarchistische beweging, daar anders de re-
geeriug met scherpe middelen zal moeten
optreden
Intusschen doet de regeering dat reeds.
De redacteur van de India bijv. is dezer
dagen wegens opruiing tot vijf jaren verban
ning veroordeeld.
Perxlë*
Tabriz, 17 Nov. Ain ed Dauleh is
door de revolutionairen van al zijn ver
bindingen met de stad afgesneden.
China.
De Chiueeschc Staatscourant bevatte
Maandagavond het volgende af scheids
dekreet van do overleden Keizerin
Ik, een persoon van slechts bescheiden
deugden, had eens de eer te worden gekozen
als gezellin van Z. M. Hsien Fong. Mijn
zoon besteeg den troon op een oogenblik,
dat overal opstanden woedden en dat de
Muzelmansche oproerlingen en de inboorlin
gen van Kou-el-Tcheou beurtelings ongere
geldheden veroorzaakten De kustprovincies
hadden te kampen met buitengewone moei
lijkheden. Ellende heerschte alom. Samen
met de Keizerin-weduwe van het Oosten wist
ik, door dag en nacht te werken, de autori
teit van de regeering te handhaven.
Dank zij den Hemel, gelukte het mij de
opstanden te onderdrukken en uit het gevaar
deed ik den vrede oprijzen.
Toen Z. M. Kwangsioe aan de regeering
kwam, heerschte er een nog erger crisis en
was het volk aan nog grooter ellende ten-
prooi. In het binnenland niets dan ongeluk,
de buitenlandsche toestand opniouw gevaar
lijk en weer was het dus zaak ie arbeiden
aan de hervorming der regeering.
In het jaar 1906 vaardigde ik een dekreet
uit, waarbij de instelling van een grondwet
werd aangekondigd en in den loop van dit
jaar heb ik den datum vastgesteld, waarop
dit regeeringsstelsel zal ingevoerd worden.
Gelukkig heU ik steeds een uitstekende ge
zondheid genoten en was ik sterk en krach
tig sinds den vorigen zomer echter ben ik
dikwijls ongesteld. De staatszaken bleven
echter afdoening eischen en ik kon geen
rust meer vinden. Ik sliep niet meer, .had
geen eetlust en mijn krachten raakten uit
geput. Toch nam ik zelfs geen enkelen dag
rust.
Zaterdag stierf de Keizer. De smart druk
te mij terneder. Ik had geen weerstandsver
mogen meer. Mijn toestand is ernstig en
alle hoop op herstel is verdwenen. Het her
vormingswerk heeft echter langzamerhand
reeds eenige vorderingen gemaakt.
Z. M. de nieuwe Keizer is zeer jong en
zal behoefte hebben aan raad en steun. De
prins-regent en de ministers moeten hem
helpen, ten einde de grondslagen, waarop
onze staat rust to versterken. De Keizer
moet zijn persoonlijk verdriet trachten te
vergeten door hard te werken, ten einde den
arbeid zijner voorvaderen nieuwen glans te
verleenen. Dat is mijn innige hoop.
Peking, 1 7 N o v. De regent Tsjoen
heeft maatregelen genomen tegen een moge
lijke revolutionaire beweging. Afdeelingen
Chineesche troepen bewaken thans de toe
gangen tot de verschillende legatiën.
Er hadden ernstige „runs" plaats op ver
schillende banken. Veertien nationale instel
lingen zijn gesloten. Britsche, Duitsche en
Russische belangen zijn niet benadeeld.
Hoewel de geruchten dat de dood van
keizer en keizerin aan misdadigen toeleg
te wijten zoude zijn, wijd verspreid zijn,
bestaat er geen redelijke aanwijzing, dat
de dood oen gevolg zou zijn van andere dan
natuurlijke oorzaken De keizer was reeds
lang lijdende, de keizerin-weduwe had bij
de feestviering ter gelegenheid van haar ver
jaring op 3 November een longaandoening
opgedaan. De regent heeft openlijk verklaard
bereid te zijn hervormingen toe te staan,
maar men beschouwt .hem hier niet als een
sterk man, met voldoende gezag.
Een groote troepenmacht is in Tsjili saam
getrokken. Een divisie staat onder direct be
vel van de kroon, twee worden aangevoerd
door den minister van oorlog Fitsjiang, de
bittersto vijand van Yoean-tsji-kai. Hier
door heeft .prins Tsjoen oen tegenwicht te
gen Yoean-tsji-kai's invloed. Het heet dat
eenige revolutionaire leiders naai- Peking
terugkeeren
Hoewel te Peking alles rustig is, hebben
d£ inlandsche houders van bankbiljetten,
waarop de naam staat van Keizer Kwang
sioe de banken bostormd ten einde hunne
biljetten te wisselen, daar zij vreesden, dat
de biljetten na den dood van den Keizer
waardeloos zouden worden
Vereenigde Staten.
De regeering der Vereenigde Staten maakt
bekend, dat zij bij Japan aandringt op een
verklaring ten aanzien van zijn bedoelingen
betrekkelijk Mandsjoerije.
Klachten van Amerikaanache kooplieden,
daar gevestigd, zouden dit noodzakelijk heb
ben gemaakt.
De bladen te New-York grijpen deze ver
klaring aan om er op te wijzen, dat de Ame-
rikaansche vloot thans in de Oost-Aziatische
wateren is.
Officieuse bladen leggen de nadruk op het
voornemen der Unie om in de eerstvolgende
maanden over de integriteit van China en de
open deur te waken.
AU»UL
vDe steeds toenemende uitbreiding van
het telegraafnet heeft in Duitschland tot
een gebrek aan houten palen voor telegraaf-
geleidingen en tot eene op het eerste ge
zicht in elk geval verrassende uitvinding
geleid. Het gebruik van ijzeren palen levert
bezwaar op wegens de hooge kosten van
aanschaffing en wegens het betrekkelijk
hooge geleidingsvermogen voor den electri-
schen stroom. Ook moeten, ijzeren palen
dikwijls geverfd worden. Daarom worden
nu door het bestuur der telegrafie te Kassei
g'azen palen beproefd. Men is zeer nieuws
gierig hoe de proefnemingen zullen uitval
len. Van bijzondere beteekenis zal het ver
vangen van houten palen ook voor de tro
pische gewesterf zijn. Daar zijn houten pa
len blootgesteld aan de aanvallen van mie
ren, wormen en larven. In Afrika en op de
Philippijnen is men er toe overgegaan, de
isolatoren vast te maken aan levende boo-
men, welker hout den aanval der insecten
beier weerstaat dan het doode hout.
vChina is bezig zich te hervormen. Zoo
als men er reeds spoorbanen aanlegt, waar
door het reizigersverkeer zeer druk is gewor
den, kreeg Peking ook een openbare reini
gingsdienst om de straten schoon te houden.
De hoofdstad van het keizerrijk bezit nu ook
een telefonisch net. Men telt er al 170 aan
geslotenen en het schijrt dat het zich uit
breidt.
vMaandag werd tc Leipzig voor
een proces gepleit over een erfdeel. De recht
bank verwierp de cischen van den klager,
waarop dezo, een koopman van Berlijn, zijn
revolver trok en tien schoten loste op de
rechters. De raadsheer Manner werd zwaar
gekwetst en de griffier Strassburg op slag
gedood.
De moordenaar nam de vlucht, maar werd
in de vestibule aangehouden.
v— Naar aanleiding van talrijke schan
dalige feiten, die waren voorgekomen, be
sloot de stad Halle tot reorganisatie der ge
meentepolitie en de instelling van een spe-
cialen zedcn-politie-dienst werd opgedragen
aan commissaris Schnürpel te Berlijn. Deze
meneer zou gisteren in dienst treden. Maar
Zaterdag avond maakte een onbekende
dronken man zoo'n spektakel in een nacht
café, dat de sterke arm der politie er bij
noodig was De man werd naar het nabij-
staande commissariaat gebracht en hoewel
hij weigerde naam en kwaliteit op te ge
ven, bleek hij daar juist thuis te behooren.
Het was de commissaris Schnürpel in
hoogst eigen persoon, die zijn nieuwe func
tie eens had willen inwijden. De burge
meester van Halle heeft 't op zijne verant
woording genomen de benoeming van com
missaris Schnürpel eenvoudig te annulee-
ren, die nu bovendien nog zal terechtstaan
voor de justitie wegens het maken van pu
bliek schandel, verzet tegen en beleediging
van de politie!...
vDe m ij n ramp bij Hamm.
Maandag, in den helderen, kouden morgen
zijn de eerste slachtoffers der ramp begra
ven, onder een reusachtigen toeloop van men-
schen. Voor het machinegebouw reden groote
wagens voor met zwart doek bekleed en met
aan de boeken omfloerste mijnwerkerslam
pen. Op eiken wagen werden vier kisten ge
zet, waarop een plaat met den naam van den
doode. In bet geheel werden 36 doodkisten
opgeladen. Telkens wanneer een kist op den
wagen gezet werd, verdrongen de menschen
zich er om heen om den naam op de kist te
lezen, en telkens werd mi door de nabestaan
den jammerklachten aangeheven als hun
doode daar op den wagen gezet was.
Tegen 11 uur was de stoet opgesteld. Een
lange optocht van allerlei vereenigingen
met vaandels, emblemen en kransen, ging
voorop. Daarna kwam de geestelijkheid, 13
Katholieke en 6 Evangelische geestelijken.
Op deze oude, weinig verzorgde begraaf
plaats was een graf gedolven van acht meter
in het vierkantde wanden waren zwart ge
drapeerd. Duizenden menschen stonden op
eenigen afstand om dit graf. Het was een
plechtig en indrukwekkend oogenblik, toen
de droeve stoet naderde. Van alle kerken en
kapellen in den omtrek werd de treurmarsch
van Chopin geluid.
De stoet schrijdt nader, houdt stil rondom
het groote, geopende graf.
Links een bose.h van vaandels en banieren,
rechts de geestelijkheidkatholieken en pro
testanten naast elkaar, en in den hoek een
met zwart bekleede kansel. Den anderen
hoek heeft men voor de rouwdragenden open
gelaten, die wegens hun leeftijd de reis van
de mijn naar de begraafplaats niet konden
meemaken en deze verzameling van oude,
weenende en snikkende moedertjes leverde
den meest aangrijpenden aanblik op.
De begrafenisplechtigheid begon met een
liturgie van de katholieke geestelijkheid, en
daarna betrad Pastoor Beckendorff, uit
Bochum den kansel. In treffende woorden
iroosttte hij de achtergebleven familiebetrek
kingen. Daarna spraken de generaal-super-
intendent van Westfalen Zöllner en de su
perintendent dr. Rölle.
Na de toespraken der geestelijken volgde
het werpen van 3 handen volaarde in het
graf. De tallooze prachtige kransen werden
over de zwarte drapeering om het graf ge
hangen. De mannen die de kisten gedragen
hadden, wierpen hun witte handschoenen in
het graf. Het graf bleef nog open, daar 't niet
mogelijk was, door de dichte menigte die
zich er om blijft verdringen, het graf dicht
te maken.
vGisteren was men met de buizenleiding
van de ongeveer op een halven K.M. afstands
van de mijn „Radbod" afgelegen Lippe zoo
ver gevorderd, dat met het pompen van wa
ter in de mijn kon worden bogonnen. Men
denkt 14 dagon noodig te hebben voor het
volpompen van de mijn en daarna 10 dagen
voor het leegpompen, waarna een aanvang
kan worden gemaakt met het bergen dei-
lijken.
vDe prefect van het departement Oran
(Algerië), door een ongesteldheid getroffen,
verbeeldde zich, dat hij een begin van her-
scncongestie had. In een geneeskundig boek
las hij, dat men door bloedaftapping in de
streek van het oor verlichting kon aanbren
gen. In zijn opwinding sneed hij het geheele
oor af en bloedde dood, voordat men hem
hulp kon bieden.
vIn de bekende Wallestroet, de finan-
cieele straat te New-York, is een ernstig
ongeluk gebeurd. Een advocaat van naam,
de heer Harvey Watter son, zoon van een
groot uitgever, die een der leiders is van
de democratische partij, wilde zijn kantoor
verlaten. Bij heit sluiten van een raam viel
hij van de negentiende verdieping van het
gebouw. Hij kwam niet op straat terecht
maar werd verpletterd gevonden op het dak
van een aangrenzend gebouw, dat (niet meer
dan) tien verdiepingen telde.
vEenige Iersche automobilisten ontkwa
men dezer dagen aan een groot gevaar. Men
reed in een dikken mist, waardoor 't uitzicht
tot op eenige meters beperkt was. Plotseling
passeerde men een spoorweg-overgang, waar
van de eerste afsluitboom open was. Zij wa
ren dezen reeds voorbij vóór men merkte,
dat de baanwachter juist bezig was den an
dere te sluiten, waarmede de wagen daar
mede in botsing kwam, juist op het oogen
blik, dat de express-trein naderde.
Gelukkig bleven de inzittende dames kalm
en maakten geen aanstalten om uit den auto
mobiel te springen en de bestuurder had nog
juist de tegenwoordigheid van geert-den wa
gen zoo te wenden, dat de rails vrij kwamen,
waardoor een botsing met den passeerenden
trein nog juist vermeden werd.
vTe Rennes zijn een groot aantal sol
daten van het 41ste regiment infanterie door
meningitis aangetasteen tweetal is reeds
overleden. Dadelijk zijn uitgebreide voor
zorgsmaatregelen genomen.
vEen hevige brand heeft eene Engel
sche fabriek van mineraalwater te St. Peters
burg vernield. De schade bedraagt meer dan
een millioen gulden.
Kameroverzicht.
Tweede Kamer.
De Kamer heeft Dinsdag goedgekeurd de
nadere overeenkomst met de Droogdok-
Maatsohappij Tandjong-Priok, te Rotter
dam, betreffende oprichting van eene repa-
rstiewerf te Tandjong-Priok.
Goedgekeurd werd de overeenkomst be
treffende de strandvonderij, te Stockholm
tusschen Nederland en Zweden gesloten.
Daarna werd behandeld het wetsontwerp
betreffende vrijdom van accijns voor sui
ker, gebezigd voor bereiding van goederen,
welke niet bestemd zijn voor inwendig ge
bruik door menschen.
De heer Reijne bepleitte ontheffing van
accijns voor onze jam-industrie, welke zich
tengevolge van den suiker-accijns niet kan
ontwikkelen.
De heer Van Styrum opperde eenige be
denkingen. Hij had bezwaar er tegen, dat
het overtreden van de bepalingen betreffen
de dezen vrijdom als misdrijven worden
aangemerkt.
De Minister van Financiën, de heer
Kolkman, betoogde, dat alle belastingover
tredingen als zoodanig worden aangemerkt.
Den heer Reijne deed de minister opmer
ken, dat de jam-industrie reeds bevoorrecht
wordt.
Het wetsontwerp is daarna aangenomen.
Goedgekeurd werden daarna eenige klei
ne wetsontwerpen; o.a. tot wijziging van
wetten tot vaststelling van tarieven van
gerechtskosten in strafzakentot ontei
gening ten behoeve van den spoorweg van
Deventer over Raai te naar Ommenen tot
onteigening in Ambt-Hardenberg voor ver
betering van -de waterlossing van het bo-
venpad van het Overijselsche Kanaal naai
de Vecht.
Daarna kwam in behandeling het voor
stel van wet van den heer Van Kol, inhou
dende nadere bepaling betreffende
Mijnontginning.
met afwijking van de Mijnwet van 1810. De
strekking van dit voorstel isgeen conces
sieverlening tot mijnontginning dan na
goedkeuring door de Staten-Generaal.
Na discussie werd het ontwerp met en
kele daarop ingediend amendementen naai
de afdeelingen verzonden.
Woensdag komt de Staatsbegrooting aan
de orde.
Berichten.
De Staatscourant van Woensdag 18
November bevat o.m. de volgende Kon. be
sluiten
benoemd tot vice-consul te Antwerpen de
leerling-consul W. B. Engelbrecht; tot ads-
pirant vice-consul de candidaat-consulaire
ambtenaren Th. de Meester, W. P. Mon-
tijn, J. A. Schuurman;
benoemd tot ridder in de Oranje-Nassau-
orde dr. H. J. Itooseboom, voorzitter van
het hoofdbestuur der zendingsvereeniging te
Rotterdam, hervormd predikant te Delft;
benoemd tot rechter in de rechtbank te
Amsterdam mr. G. W. Eekhout, substituut-
griffier aldaar.
met ingang van 1 December 1908 is aan
C. A. Vriesendorp, op zijn verzoek, eervol
ontslag verleend uit zijne betrekking van
ontvanger der registratie voor de gerechte
lijke akten en der domeinen te 's Graven-
hage, met dankbetuiging voor de aan den
lande bewezen diensten.
benoemd tot kan tonrechter-plaatsvervanger in
het kanton Amsterdam, 3de kanton, mr. W. M.
G. Jolles, advocaat en procureur te Amsterdam;
goedgekeurd, dat aan G. Bakker, burgemees
ter der gemeente Uithuizen, op zijn verzoek,
eervol ontslag is verleend als secretaris dier ge
meente.
H. M. de Koningin heeft na terug
komst in de Residentie weer eenige minis
ters, hoofden van bestuursdepartementen in
conferentie ontvangengistereuochtend den
minister van marine.
H. M. de Koningin-Moeder gebruikte
Maandag het middagmaal bij H. M. de Ko
ningin ten paleize Noordeinde.
Het reddingwezen. Den 23.
November zal de Staatscommissie voor het
reddingwezen op do Nederlandsche kust, on
der voorzitterschap van den Prins der Ne
derlanden, eene algemecno vergadering hou
den in hei Kon. Paleis in den Haag.
Zaterdag 21 November verleent de
minister van Binnenlandsche Zaken geen
audiëntie.
Na zijn langdurige ongesteldheid nam
de heer Tydeman gister voor het eerst we
der deel aan de werkzaamheden der Tweede
Kamer.
M r. N. G. P i c r s o n. Met groot
genoegen verneemt de N. R. Ct., dat de ge
zondheidstoestand van den heer mr. N. G.
Pierson vooruitgaande is. Deze week ver
laat hij Val-Mont, boven Montreux, waar
bij sinds half September verblijf hield, om
zich voor eenigen tijd naar Wiesbaden te
begeven.
Te 's Gravenhage is op 74-jarigen leef
tijd overleden dr. J. II. Genlis, in 1894 ge-
pensionneerd als kolonel (dirigeerend offi
cier van gezondheid le klasse).
De heer Gentis ving zijne militaire me
dische loopbaan aan op 17-jarigen leeftijd,
in 1851, als onbezoldigd kweekeling bij
Rijks kweekschool voor militaire genees
kundigen te Utrecht, waarna in 1855 zijne
benoeming tot officier van gezondheid 3e
klasse volgde.
Ten gevolge van de reorganisatie van het
personeel van den geneeskundigen dienst der
landmacht, werd hij in 1860 ingedeeld bij
het 7e regiment infanterie.
In 1862 geplaatst bij- het garnizoenshos-
pitaal te Amsterdam, werd hij ongeveer drie
jaren later overgeplaatst bij dat te Breda.
Na in 1868 gedetacheerd te zijn geweest
bij de Normaal schietschool, werd hij in
datzelfde jaar overgeplaatst bij het 6e regi
ment infanterie en van daar naar het regi
ment grenadiers en jagers, waarna hij in
1869 tot officier van gezondheid 2e klasse
werd benoemd.
In 1872 bevorderd tot officier van ge
zondheid le klasse, werd hij overgeplaatst
bij de garnizoens-infirmerie te Woerden.
Daarna was hij ook nog geplaatst bij het
3e regiment huzaren.
Nadat hem in 1884 de titulaire rang van
majoor was verleend, werd hij een jaar later
tot dirigeerend officier van gezondheid 3e
lass? benoemd, waarna in 1886 door zijne
benoeming tot dirigeerend officier van ge
zondheid 2e klasse en in 1892 die tot de le
klasse volgde.
De begrafenis is bepaald op Donderdag
a.s., om 11 uur van het sterfhuis naar de
algemeene begraafplaats.
Psychiatrisc h-J uridisch
Gezelschap. Dit genootschap zal op
Zaterdag 28 Nov., des avonds om 7£ uur,
eene bijeenkomst in de collegezaal van prof.
dr. C. Winkler, in het Binnengasthuis te
Amsterdam, houden. Op deze vergadering
zal prof. dr. K. Heilbronner eene voor
dracht houden over„Die Behandlung der
geistig Minderwertigen unter dem geitenden
Stratrec-ht"
Tuberculos e-m u s e u m. Naar
de N C. verneemt, is in een Zondag te
Rotterdam gehouden vergadering van de
tuberculose-commissie der Zuid-Hollandsche
Vereeniging Het Groene Kruis besloten tot
de oprichting van een tuberculose-museum,
d. w. z. een museum waarin omtrent aard
en wezen en de bestrijding der tuberculose
al het wetenswaardige en nuttige ad oculos
gedemonstreerd kan worden.
Dit museum zal tie kern vormen voor een
groot centraal museum, dat de commissie in
de toekomst hoopt tot stand te brengen. De
plaats waar het museum zal gevestigd wor
den zal later worden aangegevenvoorloo-
pig heeft de commissie in het gemeentehuis
te Bodegraven een kamer te barer beschik
king. Verder werd aan de hand van een
in druk verschenen schema van het ver
plaatsbaar tuberculose-museum vastgesteld
wat al dan niet in dit museum op zijn plaats
zou zijn. Aan verschillende personen en ver
eenigingen in den lande, die met name ge
noemd werden, zal medewerking worden ge
vraagdvan tal van zijden is deze reeds bij
voorbaat toegezegd. De commissie hoopt
vóór 1 Maart met haar bemoeiingen ten op
zichte van den inventaris van het museum
gereed te zijn. Met groote belangstelling
hoorde de vergadering de mededeelingen
aan van dr. Josselin de Jong, die inlich
tingen gaf omtrent de werking en de inrich
ting van dergelijke verplaatsbare musea in
het buitenland.
Het nieuwe gebouw der
R. V. B. Men is te Amsterdam begonnen
met de allereerste voorbereidende werkzaam
heden voor den bouw van het nieuwe ge
bouw der Rijksverzekeringsbankhet uit
zetten van liet terrein, de grootte bedraagt
ruim 300 vierk. M. De bestekken zijn ge
heel en al gereed en binnenkort kan de aan
besteding tegemoet gezien worden. Er be
hoeft niet te worden geheid, wat den bouw
natuurlijk zeer bespoedigthet gebouw
komt op een fundament van gewapend beton.
Het plan voor het nieuwe Rijksverzeke
ringsbankgebouw is ontworpen door den ar
chitect, den heer Evert Breman.
Het wordt opgetrokken in vakwerkbouw
houten spanten met metselwerk.
Zooals reeds vroeger werd medegedeeld,
draagt het slechts een voorloopig karakter.
De electrische centrale
te Leiden. De electrische centrale in de
gemeente Leiden maakt flinke vorderingen.
De toename van het aantal aansluitingen is
zeer groot en ging van 1 Januari tot 1 No
vember van 91 tot 210 vooruit, waarodor in
de eerste plaats uitbreiding van het kabel
net) noodig is, doch tevens achten commis
sarissen reeds uitbreiding van het machine-
vermogen noodzakelijk. De maximum-capa
citeit der centrale bedraagt ongeveer 360
K.W. en tot dusver werd reeds van haar
een vermogen van 245 K.W. geëischt, en in
den winter zal zeer waarschijnlijk een der
turbo's van 300 K.W. vol beladen zijn. Er
blijft dus dan nog slechts een vermogen van
60 K.W. voor nieuwe aansluitingen beschik
baar.
Commissarissen stellen daarom voor tot
den aankoop van een nieuwen turbo genera
tor van 500 K.W. over te gaan, waarvan de
kosten zijn geraamd op 45,000.
Een en ander zal een bedrag van 70,000
kosten en B. en W. geven daarom den raad
in overweging tot aanvulling van het uit-
breidings- en vernieuwingsfonds met dit be
drag te besluiten.
De nieuwe booten van de
„Zeelan d". De directie der Mij. „Zee
land" heeft Maandag den bouw van drie
dubbel-schroefstoomschepen opgedragen aan
de Fairfield Shipbuilding and Engineering
Cy. Ltd. te Gogan bij Glasgow. Binnen en
kele dagen zal voor aandeelhouders ten
kantore der Maatschappij een nota verkrijg
baar worden gesteld, waarin mededeelingen
worden gedaan betreffende den loop dezer
veel besproken aangelegenheid.
Honden voor öuriname.
Het stoomschip „Prins Willem V" der Kon.
West-Ind. Maildienst, dat Vrijdag naar Su
riname vertrok, had twee Duitsche jachthon
den aan boord, ten gebruike bij de herten
jacht.
Herten moeten in zeer grooten getale in
Suriname aanwezig zijn, waardoor zij veel
schade veroorzaken aan den landbouw.
Per postduif. Te Hauselaars-
dijk bracht een postduif bij de ouders van
een jongeling, die in een andere gemeente
moest loten, den uitslag van de loting. De
vogel deed zijn werk uitmuntend, doch
bracht geen blijde tijding. (N. R.)
De verhoogde Beursbe
lasting. Door het bestuur van de Ver
eeniging voor den Effectenhandel te Am
sterdam is thans mondeling aan den burge
meester meegedeeld, dat de huur van de lo
kalen in de Groote Beurs, na afloop van
den termijn, niet zal worden verlengd.
Er worden thans verschillende plannen
beraamd, om een eigen beurs te stichten,
die den geheelen dag voor den effectenhan
del geopend zal zijn.
Vervroegde winkelslui
ting. De vereeniging voor Vervroegde
Winkelsluiting te 's Gravenhage heeft aan
de Nederlandsche hoogleeraren in het Staats
recht hun meeuing gevraagd over de vraag
of de gemeenteraden bevoegd zijn verorde
ningen vast te stellen in zake de vervroegde
winkelsluiting
De lieeren professoren mr. D. van Blom
te Delft, mr. dr. A. A. H. Struycken te Am
sterdamjhr. mr. W. J. M. van Eijsinga
te Groningen; mr. J. de Louter te Utrecht;
mr. H. Krabbe te Leiden en de afgetreden
hoogleeraar mr. J. Oppenheim beantwoord
den de vraag bevestigend.
Prof. mr. D. P. D. Fabius te Amsterdam
schrijft dat zijn antwoord niet eenvoudig ja
of neen kan zijn.
Als het langdurig geopend zijn van de
winkels aanleiding gaf tot misstanden op
straat, zou wellicht eene verordening geacht
kunnen worden in het belang der gemeente
huishouding te zijn, en niet met eenige be
paling van hooger gezag in strijd te wezen.
In de hedendaagsche actie voor een door het
publiek gezag vastgesteld sluitingsuur is z.
i. echter van zoodanig motief niets te vin
den. Gemeenlijk zit daarachter het streven
om den arbeidsduur der bedienden te ver
korten. Een regeling daarvan bij gemeente
lijke verordening acht prof. Fabius reeds uit
technisch oogpunt verkeerdomdat bepalin
gen tegen overmatigen arbeidsduur voor
zoover zij gewenscht zijn, veeleer in een ar
beidswet thuis behooren.
Het verband met de gemeentehuishouding
acht prof. Fabius ook ver te zoeken, wan
neer de regeling wordt verdedigd met het
motiëf dat er winkeliers zijn, die wenschen
te sluiten, maar hiertoe niet durven over
gaan zoolang enkelen niet hetzelfde doen,
uit vrees van nadeel te zullen lijden, of met
het motief dat men de winkeliers tegen zich
zelf heeft te beschermen.
In het eerste geval dwingt men eenvoudig
den een te leven, zooals de ander dit begeert
te deenin het andere geval gaat men een
voudig over tot de regeling van der men
schen particuliere leefwijze.
Echter zoo eindigt prof. Fabius be
hoort noch het een noch het ander bij ge
meentelijke verordening, en evenmin bij eene
wet te geschieden.
Ondanks de afwijkende meening van prof.
Fabius, zal de beweging voor wettelijke win
kelsluiting bij gemeente-verordening in deze
adviezen een krachtigen steun vinden.
Faillissement Jac. Bos.
In de gisterenochtend gehouden zitting der
Amsterdamsche rechtbank, werd uitspraak
gedaan inzake de faillissements-aanvrage
voor de firma Jac. Bos. Het resultaat was,
dat faillissement werd uitgesproken over
Sally Frank, firma Jac. Bos. Rechter-com-
missaris is mr. Witsen, curator mr. Giltay
Veth.
Een wagenhuis als kroeg.
Een paar personen te Aalsmeer werden door
de rechtbank te Haarlem van alle rechts
vervolging ontslagen wegens het als hou
ders van een verlofslokaliteit in voorraad
hebben van sterken drank. Die drank was
in voorraad in een afgetimmerd hok van een
wagenhuis, geheel afgescheiden van de wo-
n ng, waarin de verlofslokaliteit, doch met
die woning gelegen op een erf, geheel door
slooten omgeven en van den openbaren weg
slechts door een brug toegankelijk. De
rechtbank had aangenomen, dat wagenhuis
en verlofslokaliteit binnenshuis geen ge
meenschap hebben in den zin van art. 50,
alinea 1, 7° der Drankwet.
De Hooge Raad, in deze zaak uitspraak
doende, vereenigde zich met de beslissing
de- rechtbank uit overweging, dqt „bin
nenshuis gemeenschap" beteekent: „ge
meenschap binnen hetzelfde gebouw."
T a n d-t e c h n i k e r". Het O. M.
bij de rechtbank te Breda heeft een boete
geëischt van 300, subsidair 30 dagen hech
tenis, tegen den tand-techniker S., wegens
onbevoegd uitoefenen van de tandheelkunde.
De verdediger pleitte vrijspraak.
Uitspraak 27 dezer.
Moord. Omtrent den te Delft ge-
pleegden moord, kan nader wordep bericht,
daêt de dader, een 28-jarig, ongehuwd kolen-
werker, J. A. R., eerst een mes heeft ge
kocht, waarmede hij zich naar de glasbla
zerij heeft begeven, waar hij dezen dag niet
arbeidde. Hij is toen zijn slachtoffer, C. A.
de Cock, gaan opzoeken, die hem vroeger
