VENO'S BLIKSEMSNEL -
- - HOESTGENEESMIDDEL
Uit den omtrek.
STADSNIEUWS.
I)e heer Van Wijnbergen verdedigde
's Ministers standpunt in zake het lager on
derwijs in de gegeven omstandigheden. Dat
de minister op het oogcnblik niet overgaat
tot de oprichting eener nieuwe kweekschool
voor onderwijzers achtte spr. ook zeer be
grijpelijk. In 'i algemeen merkte spreker
op. dat wanneer men iets wil doen voor de
school de strijd om de school uit moet zijn.
En daarom betreurde spreker he., da: dc
schoolstrijd dflor yerschillende sprekers bij
dit debat naar voren is gebracht. Spreker
begreep niet. dat men nu aan den Minister
toedicht, dat hij den schoolstrijd zou willen
heropenen. Die ongerustheid kwam naar
aanleiding van het Unie-rapport, tot grond
slag hebbende: de bijzondere school regel,
de openbare school uitzondering
Met een beroep op prof. Buys, ontkende
spr tegenover den heer Bos, dat iets der
gelijks in strijd zou zijn met de grondwet.
Maar over een dergelijken toestand wordt
niet beslist door dat Unierapport en even-
mjn door de Kamer, maar daarbuiten in de
vrije maatschappij. Spr. wenschte. dat de
liter Bos zijn invloed in en buiten de Ka
mer zou aanwenden om het ontbranden van
den schoolstrijd te voorkomen en dat de te
genwoordige weg zal worden vervolgd Ie
der ouder moet dat onderwijs voor zijn
kind kunnen verkrijgen, dat hij voor dat
kind gewenscht acht. Gelijkstelling voor
beide takken van onderwijs moet er dus zijn
in het belang van het onderwijs. Spr. hoopte
ten slotte, lettende op het gevoerd debat,
dat er aan de linkerzijde geen schoolstrijd
zou ontstaan
De heer Schokking sloot zich aan bij den
aandrang tot verbetering der normaallessen.
Hij ontkende dat er sprake is van oneerlij
ke concurrentie tusschen toelating op open
bare en bijzondere scholen. Ten aanzien
van de leerplichtwet stond spr op hetzelf
de standpunt als -de heer Kooien innam.
Wat openbaar en bijzonder onderwijs aan
gaat oordeelde spreker dat noch het bijzon
der onderwijs is gequalificeerd christelijk
noch het open-baar onderwijs mag zijn ge
qualificeerd on-christelijk.
l)e heer Goeman B o r g e s i u s be
pleitte krachtig verlenging van den leer
plichtigen leeftijd tot 14 jaren met daarna
verplicht herhalingsonderwijs. Hij hoopte,
dat de Minister zou verklaren, dat hij van
een dergelijke uitbreiding van de Leer
plichtwet niet meer afkeerig is.
Spreker zette uiteen, dat de zedelijke vor
ming van het kind zeer zou gebaat worden
door drie hoofdzakenvereenvoudiging van
de leerstof, zoolang de leerplicht nog niet
is uitgebreid betere opleiding, en meer ac
tiviteit, ook bij het schooltoezicht, om on
derwijzers die hun taak, hun als zoodanig
opgelegd bij artikel 35 der L. O. Wet, te
veel uit het oog verliezen, daar op te wijzen
en op verbetering aan te dringen Spreker
zet liever voor de klas een onderwijzer met
minder leerkracht, maar des te meer karak
ter.
Maar tegenover den heer Lobman bestreedt
spreker, dat genoemd art. 35 zóó zou moe
ten uitgelegd worden, dat de openbare school
zou worden een surrogaat van de orthodoxe
scholen, Spreker wenschte er ten slotte tegen
op te komen, dat absolute neutraliteit alle
godsdienstbegrip zou uitsluiten.
De heer T y d e m a n achtte het oogen-
blik gunstig, waar de wet Kuyper eerst kort
in werking is, ten aanzien van het geheele
onderwijs vraagstuk eene afwachtende hou
ding aan te nemen. En voorts moet de ar
beid van de ineenschakelingscommissie nog
hekend worden.
Een nieuwe schoolstrijd werd door spreker
niet gewenscht, ook niet door de overige lin
kerzijde. Indien men dat van rechts meent,
wees spreker op het bevreemdende, dat thans
van rechts het Uniè-rappört zoo zeer op den
voorgrond gesteld wordt. Wie niet blind is,
kan daar de bedoeling wel van zien. Indien
de onderwijswet-Kuyper blijken zal te veel
aan te tasten de grondwettelijke waarborgen
voor goed onderwijs, dan zal het tot een
herziening dier wet moeten komen. Spreker
kon zich overigens vereenigen met het stand
punt, door minister H?emskerk in zake de
neutraliteit ingenomen. Spreker zou niet als
regel willen, dat per se het onderwijs in de
Bijbelsche geschiedenis en het z:ngon van een
Psalm van de school werd geweerd, maar
minister Kink heeft dit van achter de regee-
ringstafel als algemeenen regel verkondigd.
Dat keurt sprèker niet goed. Daarom keurt
hij goed, dat de tegenwoordige minister zich
van die verklaring van zijn ambtgenoot los
maakte. Verder betoogde spreker, dat de
school niet moet worden misbruikt als pro
pagandamiddel voor de verschillende stok
paardjes en liefhebberijen op opleidingsge-
bied.
De heer De Waal Malei ij t verde
digde hel afstaan van leegstaande gemeente
lokalen aan bijzondere schoolverecnigingen
voor haar onderwijs. Spreker is voor ver
scherping van de leerplichtwet, wanneer daar
mede beoogd wordt het verkrijgen van meer
effect van deze wett. Maar gaat men tot
verscherping over, dan dient eene scherpe
scheiding gemaakt te worden tusschen rela
tief en absoluut schoolverzuim. Tegen dit
laatstgenoemde behoort vooral scherp te wor
den opgekomen.
Gisterenavond te 8 uur was de Minis
ter van Binnenlandse li e Za
ken aan het woord.
De minister kwam er tegen op, dat men
zijn memorie van antwoord een memorie van
uitvluchten noemde.
Voorts merkt de minister op dat er vragen
gesteld werden over onderwerpen, waarom
trent dc Minister reeds vroeger en wel op
een Vragendag, een categorisch antwoord
had gegeven. Zoo kwa m de vraag van
den heer Ketelaar op den laatsien Vra
gendag niet te vroeg, want die kwam
13 jaar na de vaststelling van het be
doelde artikel uit de Onderwijswet. (Dave
rend gelach). Maar het behoeft niemand te
verwonderen, dat Spr. niet op alle vragen
reeds nu een categorisch antwoord geeft.
Spreker moet het heele onderwijs in
uitgestrektheid, diepte en hoogte nog eens
goed bezien. Nu heeft de heer Bos gevraagd
of de Minister den schoolstrijd wil herope
nen. Doch dat hangt slechts voor een klein
deel van den Minister af. Men heeft gezien
dat na afloop van den strijd om de wet-
Kuvper toch de schoolstrijd bij de verkie
zingen van 1905 een groote rol heeft ge-
epeeld. Alles hangt van de heeren af
die den strijd voeren Spreker heeft
in de laatste dagen niets gezegd en de
heeren var links en van rechts hebben rus
tig den schoolstrijd gevoerd (Gelach). De
toekoms: moet bewijzen of Spr. daarin als
arbiter zal optreden (Gelach). Omtrent de
neutraliteit is Spr. het eens met de heeren
De Waal Malefijt en Tydeman (Daverend
gelach). Men zal intnsschen zeer nauw
keurig moeten toezien om ook bij de
zg relatieve neutraliteit, de godsdienstige
beginselen van anders denkenden te eerbie
digen. De heer Borgesius wilde dat er
meer de hand aan werd gehouden dat
het onderwijs aanstuurde op de ontwik
keling van christelijke en maatschappe
lijke deugden, ook in verband met de te
behandelen stof. Als het noodig is, zal de
minister gaarne hieromtrent aanschrijving
richten aan het schooltoezicht. Spr. wil gaar
ne verklaren, dal de wenken van mr. Bor
gesius groote aandacht verdienen, maar het
is geen gemakkelijke zaak. De minister
heeft het nooit onder stoelen of ban
ken gestoken dat hij voorstander is van bij
zonder onderwijs en dat hij het betreurt dat
er jverheidsonderwijs is. De vraag is echter
of dit geheel voor bijzonder onderwijs moet
plaats maken. Doch alles heeft zijn tijd
de vraag of het L'nie-rapport in de wetge
ving moet worden opgenomen, zal voors
hands en voorloopig niet bevestigend kunnen
worden beantwoord. Spr. waardeert de
bekentenis van den heer lloodhuyzen dat
men links de bijzondere scholen te vuur en
te zwaard heeft willen uitroeien. Men is dus
teruggekomen van de dwaling zijns weegs.
(Gelach).
Het beste is de werking van de wet-
Knyper a fte wachten, dat is spr. met de
heer Tydeman eens (Gelach). De denk
beelden van deze wet komen zoo overeen met
de denkbeelden van den heer Bos, dat velen
en ook Spr. nog altijd niet begrijpen waar
om de heer Bos tegen de wet-Kuypcr heeft
gestemd. Trouwens van een groot deel der
linkerzijde begrijpt Spr. dat nog altijd niet,
maar dat behoeft niet. (Gelach). Dat er in
zake den toelatingsleeftijd deloyale concur
rente zou zijn tusschen bijzonder en open
baar onderwijs, ontkent Spr. Die leeftijd
moet door Gedeputeerde Staten worden goed
gekeurd, doch bovendien de leerplichtwet
zelf heeft de vrijlreid omtrent het bepalen
van dien toelatingsleeftijd ingevoerd. Indien
men dat nu wil veranderen, moet men de
wet zelf herzien, doch de wet-Kuvper is niet
de oorzaak. Bij de herziening der leerplicht-
wel zal "men aan deze zaak aandacht moeten
schenken
Wat het voorbereidend onderwijs betreft,
ook hier dreigt weer het gevaar dat men
te veel van bocen af zal regelen, maar in
ieder geval zal deze zaak in onderzoek wor-
den genomen. Voor leerplicht van het
herhalingsonderwijs voelt a r. nog niet veel.
j Nagegaan moet worden or men het herha
lingsonderwijs niet eens wat meer bij het
vakonderwijs kan laten aansluiten.
Verschillende détailpuntm wo-den achter
eenvolgens doer den Minister behandeld. Het
j is niet aan dc 4 gemeentebesturen verboden
j om schoollokalen aan de bijz. scholen te
verhuren, mits zoodanig verin ren niet neer
komt op een verkapte subsidie, want dit zou.
in strijd zijn met de wet.
Voor alle punten grondig zijn onderzocht,
zal het rapport der ineenschakelingscommis-
i sie wel verschenen zijn Er is reden om dit
rapport eenigen tijd vóór het eind van 1909
tegemoet te zien. De verschillende punten
ihzake de herziening der leerplichtwet te
berde gebracht, kunnen eerst bij die
heiziening zelf goed worden besproken.
Wel.wfl spr. zeggen, dat hij niet veel voelt
voor Verlenging van den leerplicht tot het
14e jaar Aan de verbetering van de nor
maallessen wil de Minister zijn krach
ten wijden. Voor steun aan gecon
centreerde bijzondere normaallessen voelt
spreker als vriend van het bijzonder
onderwijs, natuurlijk veel, maar ook dit Ss
in verband met art. 12 der wet een zeer
moeilijke zaak, waar men riet te veel over
moet spreken. De minister zal onderzoeken
of hij er ook wat aan kan doen.
I)e uitvoering van de wet-Rink gaat voor
een groot gedeelte buiten den Minister om.
In de eene provincie bewandelt men den
milden, in den andere den zuinigen weg.
Hierdoor ontstaat zeer zjker eemge onge
lijkheid, maar men kan niet eischen dat men
overal zoo ver gaat, als hij die het verste
gaat.
De materie over de gehuwde onderwijzeres
sen zaï moeten leiden tot een wettelijke
regcFng en daarbij zullen zoodanige voor
schriften moeten worden gegeven, dat de
betrokkenen van te voren weten, waaraan zij
zich te houden hebben. Verder kan spr.
thans nog niets zeggen.
De Slinister verdedigde het geven van
onderricht in opcn-lucht-spelen in Drente
door militairen. Als men het tegen het be
doelde onderwijs is, omdat het militairen
zijn, die het geveu, dan acht spreker dat
een uiting van anii-niililarisme en bovendien
onbegrijpelijk, want dat feit meest juist wor
den toegejuicht, door hen die voor een volks-
I leger zijn en dus het contact tusschen bur
ger, maatschappij en leger willen bevorde
ren. De wijze waarop de zaak in Drente is
geregeld, is een poging om vak J beter tot
zijn recht te brengen.
De heer Troelstra maakt een paar
opmerkingen tot den heer Schokking, in
zake den toon van sommige onderwijzers
Spr. heeft steeds onderscheid gemaakt tus
schen het optreden ran de onderwijzers bui
ten de school en het optreden in de school
tegenover de kinderen
Spreker heeft tegenover elkaar gesteld
de slecht betaalde zonen uit het volk en de
welgedane bourgeoisie. Het verschil in wijze
van uitdrukking, het verschil in toon open
baart zich dan hierin, dat de eersteu harts
tochtelijker zijn en geprikkelder. De pae-
dagogische tact daarentegen hangt af van
opleiding en ontwikkeling en heeft met den
toon niets te maken. Ook spreker heeft
gemeend in den laatsten tijd te zien een ver
slapping van de liefde voor de openbare
school en een zwenking naar de bijzondere
school in liberale kringen. In dien geest was
ook de rede van dr Bos te Leeuwarden. Spr.
meent nog altijd dat zijn waarschuwing daar
tegen niet overbodig was en constateert dat
de heer Bos meer dan eens zelf aandrong op
stichting van bijzondere scholen. Nu heeft de
laatste rede van den hee.r Bos wel den in
druk gewekt, dat hij alleen oprichting van
bijzondere scholen wil, waar de gemeentebe
sturen de openbare school verwaarloozen,
maar dat is dan toch een hinken op twee
gedachten en bovendien naar spreker in den
breede uiteenzet een gevaarlijk streven. Al
lereerste streven moet steeds zijn de open
bare neutrale school aan 'de eischen te doen
beantwoorden Uitvoerig gaat spreker in
op een brochure van .den heer Bruinwold
Riedel, die de school een ethisch-paedago-
gische richting wil uitsturen, beantwoordend
aan de ethiscli-paedagogische richting van
de ouders. Dit alles heeft voor spreker het
gevaarbevordering van de oprichting van
bijzondere scholen en als gevolg daarvan
achteruitgang van het openbaar onderwijs.
De heer Troelstra concludeerde dat
we moeten komen tot een algemeene volks
school, waar alle kinderen des volks elkan
ders ontmoeten.
De heer Bos, repliceerende, ontkende
o.a in zijn rede voor Volksonderwijs"
het denkbeeld van de oprichting van bijzon
dere scholen op den voorgrond te heb
ben gesteld. Met den heer Troelstra
is spreker het eens, dat in gemeen
ten, waar de openbare school wordt
verwaarloosd, moet worden gestreefd naar
verbetering daarvan, maar als ook deze mis
lukt, mag men niet berusten in een slechte
school en moet men wel andere maatrege
len nemen. Spr. resumeert dat er van de
regeering weinig te hopen is, maar wel te
vreezen.
De heer Roodhuyzen, eveneens re-
pliceerendtprees het talent van den mi
nister, die meer dan een uur kan spreken,
zonder dat men vat op hem krijgt. Zijn
gladheid is ongeëvenaard. (Gelach). Wat de
neutraliteit betreft, Spr. noemt de meening
dat de kinderen moeten worden opgevoerd
in de algemeen menschelijke beginselen,
waarbij de godsdienst dan wordt uitgescha
keld, een phrase. Maar spreker wil geen
onderricht in de Bijbelsche geschiedenis met
het doel voor een bepaalden godsdienst pro
paganda te maken.
De heer De Savor ui n Lohman
replieeerend, blijft de uitlegging door
minister Rink aan de wet gegeven,
in "zake de neutraliteit der openbare
school als een stap in de goede richting oe-
schouwen, hoewel hij als jurist er niet ten
volle mee kan instemmen. Spr. was het niet
eens met het specifiek katholieke onderwijs
op openbare scholen in Brabant en Limburg,
waar men geschiedenisboekjes heeft, waar
in Bijbelscheverhalen voorkomen, met de
katholieke opvatting als noot onder aan de
pagina.
De heer Ter Laan, repliceerende, zet
o. a. nog eens de opvattingen omtrent de
neutraliteit der openbare school uiteen. Men
wil nu zelf van liberale zijde leerstellig on
derwijs gaan geven op de openbare school.
Spr. waarschuwt daarvoor. Het is gevaar
lijk wat minister Rink, wilde. Zoodra
men er den naam Christus neemt, komt er
ruzie en dit is de eenige manieur om de
openbare school dood të krijgen. Spr. roept
den vrijzinnigen toe: houdt u aan uw oude
vrijzinnige ideaal, dat is absolute neutrali
teit". .De volle onvervalschte schoolstrijd
wordt nog altijd gestreden. Spr. wenscht
dien niet, maar vreest hem evenmin.
De lieer VanW ij bergen bracht nog
maals lof aan den heer Bos voor alles wat
deze voor het lagere onderwijs heeft gedaan
en hoopt dat de heer Bos op den ingeslagen
weg zal blijven voortgaan, ooit na den aan
val door mr Troelstra op lieon gericht.
De heeren Goeman Borgesius, Tydeman en
Ketelaar maakten 'hierna nog van de gele
genheid tot repliek gebruik.
De M i n i s t e r diende daarna onder aan
wezigheid van een 5-tal Kamerleden) van du
pliek. Verschillende sprekers waren teleur
gesteld. Spr. ziet geen kans hen te bevredi
gen De heer Roodhuyzen heeft geklaagd
we krijgen op dezen minister geen vat. Dat
iv ook niet noodig, dat de heeren vat op mij
kiijgen, zegt Spr. Hij constateert, dat er een
zeker streven ontwaakt, om door een bepaal
de wetsinterpretatie 't karakter der openbare
school te veranderen.
De algemeene beschouwingen over de af-
decling lager onderwijs worden gesloten.
De kwart voor éénen wordt de vergade
ring gesloten en verdaagd tot Dinsdag 12
Berichten.
De Staatscourant van Dinsdag 8
December bevat o. m. de volgende Kon. be
sluiten
ter belooning van hen, die zich hebben
onderscheiden bij de krijgsverrichtingen in
het militaire comniandement van Celebes,
Menado en Timor, in hoofdzaak gedurende
het tweede halfjaar 1907
I. bepaald dat in de registers van de
kanselarij der Nederlandsche orden zullen
worden ingeschreven als ridder 4e klasse der
Militaire Willemsorde de Europeesche ser
geant der infanterie H. Boelhouwer en de
Europeesche faselier P. H. Pulle, beiden
gesneuveld
II. benoemd tot ridder in de orde van
den Nederlandschen Leeuw de kapitein der
infanterie H. Christoffel;
III. in de Militaire Willemsorde:
a. bevorderd tot ridder 3e klasse de Euro
peesche sergeant F. C. Marks;
b. benoemd tot ridder 4e klasse de kapi
tein J C. H. Liefrinck, de le luitenant C.
G. Bach, de sedert tot le luitenant bevor
derde 2e luitenant A. de Braconier, de
Europeesche sergeant W. A. C. v. d. Waer-
den der koloniale reserve, de Europeesche
fuselier D. de Vries, de Amboineesche fuse
liers A. Paslah en A. Wowiling, allen van
de infanterie en de Europeesche sergeant
instructeur bij het corps gewapende politie
dienaren F. L. Dannenberger
IV. bepaald dat bij afzonderlijke dagorder
zoowel in Indië als Nederland eervol zullen
worden vermeld de kapitein F. E. Heijl:-
gers, de sedert tot le luit. bevorderde 2e lui
tenants J. P. de Borst en G. J. Sieburgh, de
sedert tot 2e luitenant bevorderde onder
luitenant M. Schouten, de Europeesche ser
geants J. ADroog, M. H Marks en F. F.
Dreekmeyer, allen van de infanteriede
sedert tot kapitein bevorderde le luitenant
der artillerie W. Muurlingde Europeesche
genie-soldaat 2e klasse P. Oost en de Euro
peesche soldaat-ziekenverplegers H. G.
Buurman en J. Hozemont, de 2e machinist
C. Sneeuwjacht en de 2e stuurman H. H.
Xolte. beiden van de gouvernementsmarine;
V. toegekend de aan de orde van Oranje-
Xassau verbonden eere-medaille in zilver aan
den adjudant-onderofficier-magazijnmeester
.1G. Huissen en aan den adjudant-onder
officier conducteur W. F K. Gallas, beiden
van de militaire administratie;
tot. ridder in do Oranje-Nassau-orde J. H.
George, ontvanger te Renkum
op verzoek eervol ontslagen de ingenieur
van den Rijkswaterstaat 1 klasse met den
titel van hoofdingenieur J A. E. Musque-
tier te Arnhem
toegekend bij bevordering de zil eren eere
medaille der Oranje-Nassau-orde met de ge
kruiste zwaarden aan den muzikant H. P.
A. Flooren van de Koninklijke Militaire Ka
pel der grenadiers en jagers
benoemd de a "*s F. J uetz to: officier
van gezondheid 2e klasse bij den genees
kundigen dienst in Ned. f-die;
benoemd tot predikant de Ned. Her
vormde gemeente in Ned.-Indie C. J. Wes-
seldijk en A. Kuijlman, i spectievelijk pre
dikant bij de Ned. Herv. gemeente in Rijn-
saterwoude en Hoedekenskerke
Z. K. H. Prins Hendrik is Zondag
avond tot 14 dezer naar Het Loo vertrok
ken, vergezeld door zijn adjudant kapitein
jhr. Van Suchtelen van de Haere.
De gewone audiëntie van den minister
van marine zal op Vrijdag 11 December
1908 niet plaats hebben.
Nederland en Venezuela.
Reuter seint d.d. 7 December:
Als president Castro, komende van Sa
tander, te Bordeaux aan wal wil gaan, schijnt
het zeker, dat men hem niet zal toestaan
vrij door Frankrijk te reizen. Doet hij dit
toch, dan zal hij worden uitgezet. Maar wan
neer hij verklaart door Frankrijk te willen
reizen ten einde zich in het buitenland te
laten behandelen, gelooft men dat de regee
ring Castro naar een door hem zelf aangewe
zen punt van de grens zal doen geleiden.
Mocht de operatie die Castro moet on
dergaan, te Bordeaux plaats vinden, dan zou
men hem onmiddellijk daarna het land uit
zetten, tenzij Castro onmiddellijk alle maat
regelen, welke voor onze landgenooten scha
delijk zijn, herroept.
Naar aanleiding der berichten van de Hol-
landsche vlootdemonstratie voor Curasao,
deelt de ,,Köln. Zeitung" mede, dat haar uit
Den Haag, van officieuse zijde, het volgen
de wordt medegedeeld
Aan de aanwezigheid van Hollandsche oor
logsschepen in de Caraïbische Zee en aan
de kust van Venezuela, is geen andere be-
teekenis te hechten dan die van een kruis-
of oefeningstocht, gedurende hun oponthoud
in de West-Indische wateren. Het verdient
absoluut geen b'okkade genoemd te worden,
die aan de mogendheden bovendien te voren
had behooren aangekondigd te zijn, hetgeen
tot nog toe niet geschied is. Een dusdanige
maatregel zou verder ook aan het Nederland
sche parlement bekend gemaakt moeten zijn,
aangezien ze een krijgsmaatregel zou zijn.
Dat de Vereenigde Staten Nederland hun
moreelen steun niet zullen onthouden, is
reeds bekend. Mogelijk achten de Vereenig
de Staten thans, na de presidentsverkiezing,
een gezamenlijk optreden tegen Venezuela
doeltreffender.
De Nederlanders ontvingen tot nog toe
geen ambtelijke mededeelingên aangaande
vijandelijke bedoelingen der vlootdemon-
Bij beschikking van den minister van
Oorlog is de ritmeester E. H. Juckema van
Burmania baron Rerigers van Warmenhoyen,
adjudant van het le regiment huzaren, be
noemd tot instructeur bij de Rij- en Hoef-
smidschool, en zulks onder eervolle ont
heffing uit zijne tegenwoordige betrekking.
- - Bij Kon. besluit is aan mr. J. F. Neeb,
op zijn verzoek, eervol ontslag verleend als
voorzitter der plaatselijke commissie voor
de ongevallenverzekering te Elburg, inge
steld bij het Kon. besluit van 26 November
1902, Stbl. no. 202, en benoemd tot voor
zitter dier commissie W. Meijer, secretaris
der gemeente Elburg.
Raad van Administratie
H IJ. S. M. De heer jhr .mr. W. F. van
der Wijck heeft thans zijn functie als voor
zitter van den Raad van Administratie aan
vaard
In zijn plaats is als ondervoorzitter be
noemd de heer J. A. Roessingh van Iterson,
thans lid van den Raad van Administratie.
De heer Roessingh van Iterson was vele
jaren chef van den dienst van tractie en
materieel der H. IJ. S. M.
Ir. de vacature in den Raad van Admini-
stra.- onistaan door het overlijden van den
heer Van Hasselt, wordt voorloopig niet
voorzien, zoodat deze raad thans uit 7 leden
P i s u i s s e. Te Amsterdam onder
dagteekening 10 Nov. ontvangen berichten
omtrent den gezondheidstoestand van den
zanger J. Louis Pisuisse, die op het oogen-
blik in Indië is, wijzen op belangrijke ver
betering.
Mishandeling met doode-
1 ij k e n afloop. In het ziekenhuis te
Rotterdam is Zondagmiddag overleden de
25-jarige brandstoffenhandelaar en varens
gezel X. J. Corina, wien Zaterdag door den
55-jarigen groentenschipper G. Schoonen-
burg een messteek in den buik werd toege
bracht, waardoor de lever doorboord werd.
G. handelde in drift, daar C. hem een stomp
in het gelaat had gegeven.
I Noodlottige val. In het zie
kenhuis te Rotterdam is Zondagmiddag half
twee overleden .ie gemeentewerkman H. Lon
den, die Zaterdagmiddag bij de in aanbouw
zijnde beurs van een hoogte van 16 meter
viel en een schedelbreuk bekwam.
Twee rnenschei «irüjra'td.
Omstreeks half twaalf gisterenavond
had in de Ferdinand Bolstraat 150 te Am
sterdam in den sigarenwinkel van Sauer een
uitslaande brand plaats, die heel snel om
zich heen greep, zoodat het gebouw van
drie verdiepingen geheel uitbrandde.
Helaas zijn bij dezen brand twee personen
omgekomen. De slachtoffers zijn gebleken te
zijn het echtpaar Pardo.
Hun volwassen zoon is gewond naar net
ziekenhuis gebracht. Hij was aanvankelijk
bewusteloos, doch werd met behulp van het
zuurstofapparaat bijgebracht.
De familie woonde op de eerste verdieping
en vluchtte naar den zolder, om langs de
brandgang een uitweg te vinden. Zij liepen
echter den verkeerden kant uit en werden
door den rook verstikt.
De drie lichamen werden op elkaar lig
gende gevonden, de zoon bovenop.
School- en Kerknieuws.
De heeren K. Beversluis, te Utrecht, H.
J Bon en H. J. A. Sehook, beiden te Am
sterdam, zijn door het Hoofdbestuur van het
Xederlandseh Onderwijzers-genootschap benoemd
tot redacteuren van ..Het Schoolblad", orgaan
van het Xed. Ond. Gen., en zulks met ingang
van 1 Januari 1909.
's-G r a v e n h a ge 7 December.
Examens Middelbaar Onderwijs.
Boekhouden, K XII. Opgeroepen en opge
komen 4 cand. Geslaagd de lieer P. Luteraan,
Amsterdam, voor sclioolakte.
Franseh, akte A. Geëx. 2 vrouw. cand.
Geslaagd mej. B. L. de Kok, Tiel.
Aardrijkskunde, K IX. Geëx. en toegela
ten de heeren A. E. W. Sengers, Rotterdam, en
C. Wessels, Katwijk a/d. Rijn.
Schoonschrijven (X.). Geëx. 5 cand. Toegelaten
de heer J. A. Kastein, Amsterdam.
RECLAMES.
Yan 1e regels f 1.elke regel moer f 0.20
geneest
Hoest of Verkoudheid in één Nacht.
De geschiedenis van den opgang die Veno's
Bliksemsnel Hoestgeneesmiddel in de laatste
zeven jaar maakte, is merkwaardig. Het heeft
zijn weg gevonden bijna in elk huis in Enge
land en de Koloniën. Meer dan 2,0o0,000 fles-
6chen worden jaarlijks er van verkocht. De
geneesheeren schryven het voor, omdat het
absoluut onschadelijk is en het zuiverste en
heilzaamste middel tegen
Influenza. Jsthma.
Hersen-Verkoudheid. Z.vakke Longen,
Chronische Hoest. Crcup.
Bronchitis Kinkhoest.
Albert Smith, M. I. C. Sc., Scheikundig en Bac
teriologisch Laboratorium, 2, King's Road, Lon
don, N., zegt in de verklaring zijner analysis
„Ik heb bevonden dat VENO's BLIKSEMSNEL
HOESTGENEESMIDDEL samengesteld is van
de zuiverste beslanddeelen, welke mot de groot
ste zorg vermengd zijn. Het moet de prikke
ling wegnemen, het slijm opgeven gemakkelijker
maken, de longen verzachten en versterken en
aldus de ademhalingswerktuigen doen genezen,
waardoor de vermoeiende prikkeling en het
hardnekkige hoesten van zelf ophouden. Vol
gens mijne meoning is het 't beste geneesmid
del en men kan er verzekerd van zijn, dat het
een onschadelijk en heilzaam middel is bij
voorkomende asthma, bronchitis en alle aan
doeningen der longenwaarvoor ik het bijzon
der aanbeveel."
Neem eens de proef met Veno's Bliksemsnel
hoestgeneesmiddel. Prijs 55 Cts., 75 Cts. en
f 1.80 pei flesch, verkrijgbaar bij A. v. d.
WEG, Langestraat 28, Amersfoort. Voorts bij
alle voorname drogisten.
Waar niet verbrijgbaardirect per post van
de VENO DRUG Co., N. Z. Voorburgwal 230,
Amsterdam, na ontvangst -van Postwissel met
10 Cents vei hooging.
rNaar men verneemt is in de plaats
van prof. A. J. v. Pesch, aan wien op ver
zoek eervol ontslag is verleend als adviseur
bij het pensioenfonds der Staatsspoorweg-
Maatschappij, benoemd d^. J. J. A. Muller
te Zeist.
Hoogland. De smidsknecht v. R.
raakte bij het schoonmaken der boormachi
ne niet een zijner vingers bekneld tusschen
de kamraderen, waardoor dat lichaamsdeel
geheel werd verbrijzeld en moest worden af
gezet.
N u n s p e e t. Ons verlichte dorp was
Vrijdag avond plotseling in donker gehuld.
Geen straatverlichting, geen licht in de hui
zen, alles pikzwarte duisternis. Gelukkig
hielp de maan nog een handje en had men
hier en daar nog een petroleumlampje of
een paar kaarsen bewaard. De electrische
machine van de Mij. de Veluwe weigerde
aan haar verplichtingen te voldoen, omdat
ze, naar men zegt, warm was geloopen.
N ij k e r k. Voor het bouwen van een
woonhuis in het Ni j kerker veen, voor W. v.
Keulen, is bij aanbesteding ingeschreven
als volgt
P. de Vries, Amersfoort 1744; G. Was-
sink, id. 1445; Joh. v. Loo, Nijkerk
1359; J. v. Dijkhuizen Gz., Nijkerk
1298; C. Hooijer, id. 1292; M. v. d.
Bosch ,id. 1290; K. Bast, Nijkerkerveen
1175 G. Boshuizen Hoevelaken
1108.70
N ij kerk. Gisteren kwam R. v. Brum-
melen alhier voor de 20ste maal ten Ge
meentehuize om aangifte te doen van een
nieuwen wereldburger, .v. B. heeft nog 14
spruiten in leven.
Hij zou zeker wel een pluimpje gekregen
hebben van den Rebbe in „Vriend Frits",
die beweerde dat er mannen noodig zijn om
het vaderland gróót te maken.
*-Wij laten hier volgen eenige van de
voornaamste artikels uit het voorstel van
Burg. en Wetli. tot wijziging der concessie,
verleend aan de Utrechtsche Waterleiding-
Maatschappij.