BINNENLAND.
Koning en de Koningin van Engeland in de
tweede helft van Februari in Konstantinopel
tullen komen en er eene week zullen vertoe-
Ten.
Konstantinopel, 9 Jan. Door
eenige diplomaten ondervraagd, verklaarde
de grootvizier, dat hem niets bekend was
van eene reis van Koning Eduard naar Kon
stantinopel.
Konstantinopel, 10 Jan. De
ministerraad heeft besloten, dat eerst in de
vergadering van Donderdag het exposé van
dc algemeene politiek zal worden gegeven.
Par ij s, 9 Jan. Uit Triest wordt aan
de Liberté geseind40 stoomschepen, die
hunne lading in Turksche havens niet kon
den lossen, zijn naar de vrijhaven terugge
keerd. De directie van de algemeene maga
zijnen moest de poorten van de entrepots
sluiten en weigeren nog meer waren op te
slaan De spoorwegdirectiën hebben even
eens het goederenvervoer naar Triëst ge
staakt.
Constantinopel, 9 Januari.
De Pernsche kolonie nam de leiding van
het Perzische consulaat te Constantinopel op
zich en benoemde den nieuwen consul in
overeenstemming met de Perzische revolu
tionairen.
Perzlê»
Het Petersburgsche telegraafagentschap
bericht uit Tabris, dat Sattar Khan de in
beslagneming van de den sjah behoorende
bezittingen in Aserbeidsjan heeft bevolen.
China.
Het ontslag van Joeansjikai krijgt door
de laatste berichten van de Tildes uit Peking
een ©enigszins ander aanzien. De gezant
schappen zijn 't niet eens kunnen worden
over een gemeenschappelijk optreden, dat
dus achterwego blijft. Japan en Rusland
hebben zich verzet tegen het denkbeeld, dat
er bezwaren tegen dit ontslag zouden worden
ingebracht. Inzonderheid heeft Japan daar
tegen geopponeerd, dat groot voordeel zal
trekken uit de verwijdering van Joeansjikai,
omdat doze de sterkste tegenstander van
de Mandsjoorijsche politiek der Japanners
was. Het is bokond, dat de Japansche mili
taire vertegenwoordiger nauw bevriend is
met den minister van oorlog Tichliang, den
leider van de intrige tegen Joeansjikai, en
dat hot Japansche gezantschap invlood uit
oefent op Natoeng, die thans aan het hoofd
staat van het Waiwoopoe.
De val van Joeansjikai werd veroorzaakt
door vrouwelijke intriges, want de echtge-
noote van den regent en van den minister
van oorlog Tiotsiang zijn na verwant. Het
is te verwachten, dat de kloof tusschen Chi-
neezen en Mandsjoes wijder zal worden
door de gebeurtenissen.
Vananlgda Stat»»
Washington. 10 J 11 Tenge-
volge van de gevoeligheid, veroorzaakt door
de zinspelingen van den president in zijne
jaarlij ksclio boodschap betreffende den ge
heimen dienst der politie in verband met de
gedragingen van hot congres, kondigt de se
nator Dopew aan, dat voortaan het congres
een onderzoek zal doen naar de geschiktheid
van de personen, door Roosevelt aangewezen
voor den publieken dienst. Dit wordt be
schouwd als een afdoend wapen tegen presi
dent Roosevelt.
De financieele commissie uit den Ameri-
kaanschcn Senaat heeft een gunstig ver
slag uitgebracht over het wetsontwerp,
strekkende om de bezoldiging van den pre
sident van de Vereenigde Staten van
50.000 op 100.000 en die van den vice-
president en van den voorzitter van het
Hui5 van Volksvertegenwoordigers van
§12.000 op 20.000 te brengen.
Indien de benoemde president Taft bij de
vèrhooging gebaat zal worden, dan moet
het wetsontwerp voor 4 Maart aangeno-
#men zijn, want de Amerikaanscho grond
wet verbiedt om gedurende den ambtstijd
van <len President wijziging in zijne bezol
diging te brengen.
De aardbeving in Zuid-I«alië.
R o m e, 9 J a n. De Kamer heeft de be
handeling hervat van hot wetsontwerp, hou-
de maatregelen tot ondersteuning van do
slachtoffers van de ramp. Er waren 400 af
gevaardigden opgekomen.
De minister-president Giolitti verklaarde,
dat do voorgestelde maatregelen een uit
vloeisel van de noodzakelijkheid zijn en de
eerste stap tot het vestigen van do verbin
tenis van de zijde van regeering en parle
ment om Messina en Reggio weder op te
bouwen. Hij voegde er bij, dat de afkon
diging van den staat van beleg eono smar
telijke noodzakelijkheid was maar zoo kort
mogelijk zal duren.
Rome, 10J an. Generaal Mazza sein
de aan minister-president Giolitti, dat nog
zes overlevenden uit de puinhoopen zijn ge
haald. De begraving van de lijken duurt
voort. Behoudens eenige arrestatiën voor
diefstallen, hecrscht er orde in de stad en
hare omstreken.
Messina, 10 Jan. Uit de puinhoo
pen is te voorschijn gehaald de slager
Benzaja, die 14 dagen zonder voedsel is
blijven leven.
R o m o, 9 J a n. In het rapport over de
wetsontwerpen betreffendo de maatregelen
naar aanleiding van do ramp wordt gezegd,
dat bij de onmetelijkheid van deze ramp
Italië trotsch kan zijn op de solidariteit -in
de smart van do goheolo beschaafde wereld.
Dc rapporteur verdedigt het wetsontwerp,
welks bepalingen noodig en nuttig zijn voor
het herstel van hot burgerlijk leven in de
vei woeste streken; hij noodigt de Kamer uit
het ontwerp aan te nemen als eene uiting van
nationale solidariteit.
Minister-president Giolitti verklaart het
voorstel van do commissie te aanvaarden,
dai strekt om de regeering uit te noodigen
oon wetsontwerp in te dienen, waarbij de in
de beschadigde steden gevonden waarden, die
aan den staat zullen vervallen ten gevolge
vu d^ onmogelijkheid om de eigenaars of
hunne rechtverkrijgenden terug te vinden,
worden toegokond aan een liefdadigheids
fonds voor de slachtoffers van de aardbeving.
Dit vcorstel wordt aangenomen.
De verschillende artikelen van het wetsont
werp, waaromtrent overeenstemming ver-
kngcn is tusschen de regeering en de com
missie, werden aangenomen. Het ontwerp
beva' de reeds vermelde bepalingenalleen
wordt, in plaats van een nieuwe belasting,
ingesteld een bijslag op de bestaande belas
tingen van een twintigste voor twee jaren en
oen vijftigste voor vijf jaren. De bekendma
king van de eindstemming werd met alge
meene teekenen van instemming begroot.
De Kamer zal den I6en Februari weder
bijeenkomen in plaats van den 3en.
P a r ij s, 9 J a n. Uit Rome wordt aan
de Liberté berichtHet gerucht loopt, dat
alle weezen uit Sicilië, wier identiteit niet
kan worden vastgesteld, tot kinderen van
den staat zullen worden verklaard en onder
houden zullen worden tot aan hunne meer
derjarigheid.
Lissabon, 9 Jan. Te Azaruja in
Arrayollos, bij Evora, zijn schokken van
eene aardbeving gevoeld. De verschrikte be
volking verliet de huizen. Er werd geen
schade aangericht.
S i o n (Valais), 1 0 J a n. Een deel van
het gewelf van eene oude kerk te Nax, oen
dorp in het district Herons, is om 10 uur
voormiddags ingestort, terwijl er godsdienst
oefening gehouden werd. De laatste berich
ten spreken van 40 dooden en 60 gewonden.
Tweede telegram. Er zijn bij de
ze ramp 28 dooden, afgrijselijk verminkt,
en 30 gewonden.
Genua, 10 Jan. Op den weg van
Celle naar Albisch heeft eene inzakking
plaats gehad, waardoor tien Zigeuners wer
den meegesleurd. Zes zijn gedood, vier ge
wond.
N e w-Y o r k, 1 1 J a n. Er zijn gisteren
25 personen gedood bij de ontploffing in
eene kolenmijn bij Zoigmer (Illinois).
vAan de Morning Post wordt gemeld,
dat de hongersnood in Klein-Azië een on-
ïustbarenden omvang krijgt. Het brood doet
1 franc het kilogram.
De Staatscourant van Zondag 11 en
Maandag 12 Januari bevat o.m. de volgen
de Kon. besluiten:
erkend en toegelaten als consul van Ja
pan te Batavia S. Someya
benoemd tot vice-consul te Colon J. J.
Eeker Sr.
aan den officier-machinist der le klasse bij
den marine-stoomvaartdienst C. Wakerlin,
is op zijn verzoek met den len Februari 1909
wegens langdurigen dienst eervol uitslag uit
den dienst bij de zeemacht verleend, onder
toekenning van pensioen en het bedrag van
het pensioen ingevolge de artikelen 2 onder
lo, 3, 17 en 26 der ..Pensioenwet voor dc'
zeemacht 1§02" bepaald op 2275 's jaars
de kapitein ter zee S. Woldringh is mei
16 Januari a.s. eervol ontheven van het be
vel over Hr. Ms. wachtschip te Willems
oord, en dit bevel alsdan opgedragen aan den
benoemden kapitein ter zee G. Witsen Fllias.
Voorbede voor de Ko
ningin. Naar aanleiding van het schrij
ve». van den Raad der Ministers aan Depu-
taten der Geref. Kerken voor de correspon
dentie met de Hooge Overheid is ons geble
ken, dat het verzoek om voorbede voor
H. M. de Koningin ook gericht is tot andere
kerkgenootschappen, zooals blijkt uit een
mededeeling van de algemeene synodale com
missie der Nederlandsche Hervormde Kerk
ia dc Kerkelijke Courant". Deze bevat een
opwekking van de commissie tot de predi
kanten ,,mede naar het haar gedaan verzoek
'•en den Raad van Ministers" om bij de open
bare godsdienstoefeningen Hare Majesteit in
deze zoo beteekenisvolle dagen, aan God in
den gebed'j op te dragen.
Wij hebben ook eens nageslagen, hoe de
regeering te dezen aanzien vroeger handelde.
Voor de geboorte van onze Koningin ver
scheen den 31sten Maart 1880 in de bladen
ei volgende mededeeling
Vanwege het ministerie van justitie (waar
toe de zaken betreffende de eerediensten be-
h'-oren) zijn de geestelijken der onderschei
oen gezindten uitgenoodigd, in hunne gobe-
den indachtig te zijn aan den gezegenden
staat van H. M. de Koningin.
Minister van justitie was toenmaals mr.
A. E. J. Modderman.
Eenige dagen later ontvingen de besturen
dor kerkgenootschappen eene missive van den
directeur van het kabineC des Konings, met
•!.- kennisgeving ,,dat H. D. beminde ge
malin, onze geliefde en geëerbiedigde Ko
ningin, zich in een gezegenden staat bevindt,
cn dat Z. M. vertrouwt, dat de onderschei
dene gezindten, op de gebruikelijke wijze, in
iiare godsdienstoefeningen deze heuglijko ge
beurtenis Zouden willen gedenken, door ge
beden voor den voortdurenden welstand van
IC. M. de Koningin, en voor H. D. voor
spoedige bevalling
Deze laatste aanschrijving kon thans, om
redenen van kieschheid, van zelve niet uit
gaan van het Koninklijk Kabinet
Hbld.
H u 1 d e b 1 ij k a a n H. M. d e K o-
n i ng in. Op initiatief van de echtgeuoote
van den burgemeester van Apeldoorn, me
vrouw Tutein NoltheniusVan Haeften, zal
aldaar ook een comité van huldeblijk aan
H. M. de Koningin worden gevormd.
Door mevrouw Zimmerman, de echtge-
noote van den burgemeester van Leeuwarden,
is de samenstelling van een damescomité
voorbereid, beoogende om aan H. M. de
Koningin bij de te verwachten heuglijke ge
beurtenis in April a. s., een svmpathiebewijs
van Friesland's vrouwen aan te bieden.
Vice-admaraal jhr. RÖell, vertrok
gisterochtend naar Londen, ter bijwoning
van de Internationale Conferentie betreffen
de het Zeerecht, als lid !er Nederlandsche
delegatie ter conferentie.
Nederland en Venezuela.
Reuter seint uit Bordeaux
Do heer Paul vertrok te 11 uur heden
morgen met den sneltrein en arriveerde te
6 u. 15 's avonds te Parijs, vergezeld van
den Venezolaanschen gezant te Parijs, een
geneesheer en drie andere personen. De con
sul te Bordeaux kwam hem aan het station
begroeten.
Zaterdag zaten nog eenige afdeelingen
van de Eerste Kamer voor het ondereoek
der Staatsbegrooting.
De Koning der Belgen heeft het bur
gerlijk eereteeken der le klasse verleend
aan den heer D. Harmens, consul van Bel
gië te Leeuwarden.
Begrafenis van minister Bevers.
Men meldt uit 's Gravenhage
Onder buitengewoon veel blijken van
deelneming werd het stoffelijke overschot
van den minister van waterstaat, mr. J. G.
S. Bevers, Zaterdagochtend 11 uur ter aarde
besteld, terwijl de klokken luidden van de
H. Antonius- on Lodewijkkerk.
Een talrijke menigte was aanwezig bij
het woonhuis van den ontslapene om den
rouwstoet te zien voorbijtrekken, waarin
zich in hofrijtuigen als vertegenwoordiger
van H. M. de Koningin de Prins in gene-
raals-uniform bovond met zijn adjudant,
en de vertegenwoordiger van H. M. de Ko
ningin-Moeder graaf van Limburg Stirum.
De rouwwagen was slechts door één krans
gedekt, die van de Koningin en was voor
afgegaan door 20 weesjongetjes van het
R.-K. weeshuis, terwijl boden van 't depar
tement als slippendragers ter zijde van
den lijkwagen gingen. In de vele volgrij-
tuigen hadden onder meer de ministers van
buitenland8clie zaken, marine, justitie, fi
nanciën, landbouw en koloniën plaats ge
nomen. De stoet trok over het Binnenhof,
waar van alle departementen de gordijnen
waren nedergelaten, voorbij de Hoofdkerk
in de Parkstraat naar de R.-K. begraaf
plaats, waar eene onafzienbare menigte ver
zameld was, uit alle kringen der Residen
tie. Onder de aanwezigen werden opgemerkt
de voorzitters, het bureau en een aantal
leden van beide Kamers, de Commissaris
der Koningin en de leden van Gedeputeer
de Staten, de burgemeester, wethouders en
de meeste leden van den Raad, leden van
den Raad van State, de hofhouding, een
aantal militaire autoriteiten, vele geestelij
ken met den deken-pastoor mgr. Wijten-
burg, de adjudant van den minister van
oorlog als vertegenwoordiger van dien nog
steeds ongestelden bewindsman, de inter
nuncio, mgr. Giovannini, vertegenwoordi
gers der spoorwegmaatschappijen enz.
Het spreekt van zelf dat vooral de amb
tenaarskringen sterk vertegenwoordigd wa
ren, o.m. .waren aanwezig onderscheidene
secretarissen-generaal en de directeur-ge-
raal der posterijen en telegrafie; alsmede
de voorzitter en leden van den Raad van
Toezicht op de spoorwegdiensten.
Ook verschillende leden van het corps di
plomatique woonden de begrafenis bij.
Nadat de lijkdienst in de kapel van de
begraafplaats was verricht door pastoor
8choonbeek, werd de kist in de groeve ne
dergelaten en wierpen de Prins en de mi
nisters schoppen aarde in het graf.
Na het verrichten dezer droeve plechtig
heid nam de oudste broeder van dén over
ledene het woord om in de eerste plaats
den Prins te bedanken voor de belangstel
ling door de Koningin betoond en de groo
te eer, den ontslapene bewezen, door als
Haar vertegenwoordiger Z. K. H. aan te
wijzen. Vervolgens dankte hij den Prins
zelf en den vertegenwoordiger van de Ko
ningin-Moeder voor de betoonde deelne
ming, verzocht dezen, zijn diepgevoelden
dank aan H. M. over te brengen en dankte
ten slotte allen, die door hun aanwezigheid
blijk hadden gegeven van belangstelling en
deelneming.
Ter weerszijden van het pas gesloten graf
waren de zeer vele kransen, als het ware
tot een berg opgestapeld, die als zoovele
bewijzen van sympathie uit de ambtelijke
vereenigings- en vriendenkringen, mr. Be
vers waren gewijd. Daaronder waren er van
B. en W. (de secretaris der gemeente be
hoorde tot het aanwezige college), en van
den gemeenteraad, als hulde aan den voor-
maligen wethoudervan de afdeeling apen
bare werken der gemeente, door mr. R*-
vers zoo vele jaren bestuurdvan de R. K.
kiesvereenigingvan de ambtenaren van
het ministerie van waterstaat en de onder
deden posterijen en telegrafie en anderen.
Begrafenis F. J. Haver
D r o e z e. Zaterdag is te Dordrecht op de
Algemeene Begraafplaats ter aarde besteld
hei stoffelijk overschot van den aldaar over
leden, pas benoemden buitengewonen gezant
en gevolmachtigden minister te Peking, den
heer F. J. Haver Droeze. Onder de talrijke
belangstellenden bevond zich de referendaris
aan het ministerie van buitenlandsche zaken,
jhr. Van Panhuys, die namens den minister
van buitenlandsche zaken aan de groeve het
woord voerde. De heer v. Panhuys legde
een krans op het graf,, waarna hij in gevoel
volle woorden hulde bracht aan den over
ledene, wiens schitterende carrière hij schet
ste en aan wiens bekwaamheid, moed en
plichtsbesef spreker recht deed wedervaren.
Prof. v. d. Sande Bakhuyzen riep uit naam
van zijn zoon, thans tijdelijk consul-generaal
te Hongkong, de laatste standplaats van den
heer Haver Droeze. een laatst vaarwel toe
..aan hem, die voor zijn zoon was een vader
lijk vriend".
De heer v. Gesseler Verschuur herinner
de aan zijn samenwerking met den heer
Haver Droeze in de Tobalanden en huldigde
zijn militaire bekwaamheden.
Dr. J. J. Haver Droeze dankte voor de
betoonde belangstelling en verzocht jhr. Van
Panhuys dien dank aan den minister van
buitenlandsche zaken over te brengen.
De Min. van Buitenlandsche Zaken
Met zich Zaterdag bij de teraardebestelling
van den heer Haver Droeze, benoemd gezant
ti. Peking, vertegenwoordigen door jhr. Van
Panhuijs, referendaris, chef der afdeeling
Handelspolitiek en Consulaire Zaken aan het
departement, die zich tevens kweet van
's ministers opdracht om namens Z. Exc. een
bloemkrans op het graf van den overleden
staatsdienaar te leggen.
Begrafenis
baron Modems van Westkerke.
Men meldt uit Arnhem, d.d. 9 Jan.
Hedennamiddag had de plechtige teraar
debestelling plaats van den heer mr. J. H
M. baron Mollerus van Westkerke, in leven
Commissaris van de Koningin in Gelderland.
To twaalf uur had vooraf in het sterfhuis,
aan de Groote Markt, die voor een deel was
afgezet ten behoeve van den stoet, een lijk
dienst plaats, geleid door de predikanten ds.
Roosemeijer en Hoekstra. De vertegenwoor
diger van II. M. de Koningin, namens wien
reeds vroeger een groote bloemkrans aan het
lijkkleed was gehecht, mr. A. Ph. R. C.
baron van der Borch van Verwolde, kamer
heer i. b. d. van H. M., was onder de aan
wezigen. Ook door H. M. de Koningin-Moe
der was een krans gezonden.
Omstreeks één uur zette de stoet zich in
beweging. Ter zijde van den lijkwagen gin
gen de boden en knechten van het gouver
nement. Er waren met het Hofrij tuig veer
tien volgkoetsen. Op Moscowa kwam de stoet
tegen twee uur aan. Op den weg daarheen
hadden vele bewoners alles gesloten.
Op de begraaf plats Moscowa was het
zwart van de menschen.
Aanwezig waren o. a. baron Mackay, mi
nister van Staat, de staatsraad De Neree
de Babberich, Commissarissen der Koningin
uit andere 'provincies, de leden der Staten
met den griffier, de ambtenaren van de grif
fie en van den Waterstaat, burgemeester en
wethouders van Arnhem, een deputatie uit
het garnizoen, leden der rechterlijke macht,
de directeur-generaal der S S., de directie
der Nederlandsche bank enz.
Het woord werd gevoerd door baron Van
der Borch, die een krans neerlegde, door
den heer Dommer van Poklersveldt namens
do Staten, door baron Van Voorst namens de
Commissarissen uit andere provincies, door
den heer Brands namens de ambtenaren,
door jhr. Röell namens B. en W. van Arn
hem, door baron Van Heemstra namens de
vrienden, door graaf Van Limburg Stirum
namens de Nicolai-broederschap.
De lieer Van Reigersberg Versluys be
dankte voor de betoonde deelneming.
L. J. van der Toorn. Men
meldt uit 's Gravenhage
Na een langdurig lijden is alhier overle
den de heer L. J. v. d. Toorn, lid van den
gemeenteraad voor district III en van de
Provinciale Staten van Zuid-Holland.
Voortgekomen uit de Scheveningsche
volksklasse, wijdde de heer v. d. Toorn
bijna het grootste gedeelte van zijn welbe
steed leven aan de belangen van het onder
wijs, zoowel hier te lande als in Ned. Oost-
Indië.
Opgeleid aan de openbare lagere school
in de Badhuisstraat te Scheveningen, zag
de heer v. d. Toorn zich aan die school eerst
als kweekeling, later als hulponderwijzer
werkzaam gesteld.
In dien tijd valt, tijdens een zomervacan-
tie, zijn vertrek met het Roode Kruis naar
de slagvelden in den Fransch-Duitschen oor
log, waar hij met groote toewijding en vol
ijver werkzaam was als secretaris van de
uitgezonden Nederlandsche ambulance.
Twee jaren later, in 1872, begaf de heer
van der Toorn, die inmiddels de hoofdacte
had verworven, zich als onderwijzer naar
Indië. Met vrucht was hij daar werkzaam
bij het inlandsche onderwijs, en, dank zij
zijne bekwaamheden, bracht hij het tot di
recteur van de kweekschool van inlandsche
onderwijzers te Fort de Koek.
In 1890 kwam hij met verlof naar Neder
land, keerde vervolgens naar de koloniën
terug, doch repatrieerde weder spoedig naar
het Moederland. Tijdens zijn verlof begon
hij aan de samensttxung van een woorden
boek van de Menang-Kiabausche taal en
voltooide dit na zijn terugkeer hier te lande.
Met dit verdienstelijke werk, waarvoor hij
in een der vergaderingen van het Indische
Genootschap, tot welks leden hij behoorde,
openlijk werd gehuldigd, hield verband
zijne benoeming tot Ridder in de Orde van
Oranje Nassau.
In 1900 tot lid van den. Gemeenteraad ge
kozen, bleek ook daar hoe warm het ha<rt
van v. d. Toorn was blijven kloppen voor
het onderwijs in het algemeen en voor het
openbaar onderwijs in het bijzonder.
Een zijner eerste handelingen als raads
lid, was het bestrijden van verplicht school
geld op de scholen voor on- en minvermo
genden. Hoewel het hem niet gelukte dit
doel te bereiken, liet hij geen gelegenheid
voorbijgaan daarvoor te ijveren. Een stap
in de door hem gewenschte richting werd
ecliter, dank zij zijn volhardend optreden,
gezet, in zoover uit de verordening verdween
de bepaling, dat bij wanbetaling van het
schoolgeld door de ouders, de kinderen van
de school werden verwijderd.
Verder kenmerkte zijn raadslidmaatschap
zich door zijn voorstellen tot verbetering der
salarissen van het onderwijspersoneel, waar
toe zijn brochure over het lot der onderwij
zers veel heeft bijgedragen. De nieuwe voor
stellen tot salarisverbetering, thans nog aan
hangig, geven in hoofdzaak zijn gedachten
weer. Geen wonder dat v. d. Toorn in on
derwijszaken de vraagbaak was van de
meeste raadsleden en zijn adviezen in de
commissie van Bijstand in het gemeenteon
derwijs hoogelijk werden gewaardeerd en
meestal opgevolgd.
Scheveningen, de wijk zijner geboorte en
woonplaats, had in hem een trouw wachter
zijner belangen.
Met warmte streed hij in den Raad voor
do belangen van Scheveningen als haven- en
badplaats.
De heer Van der Toom toonde als staten
lid groote belangstelling voor de ontwikke
ling en bevordering van het vak-, am-
baclïts- en bewaarschoolonderwijs.
Rechtschapen man, met edel karakter,
doordrongen van rechtvaardigheidsbegrip-
pc-n, veel gevoelende voor de verbetering der
sociale nooden, bewoog de heer v. d. Toorn
zich ook gaarne op philantropisch gebied.
Om al zijn goede hoedanigheden, zijn ga
ven van hoofd en hart zal zijn heengaan,
niet het minst te Scheveningen, ten zeerste
worden betreurd en diep worden gevoeld.
Centraal Genootschap voor Kinder-
Herstellings- en Vakantiekolonies.
Kort verslag over de ver
pleging 1 9 0 8. In de verschillende ko
loniehuizen van het Centraal Geno nschap
werden in het afgeloopen seizoen verpleegd
861 kinderen, d. i. 311 meer dan in 1907.
De 3 zee-tehuizen herbergden 653 kinde
ren of 279 meer dan in 1907.
De beide bosch-tehuizen toonden eene
vermeerdering van 32 kinderen bij °en to
taal van 208.
't Koloniehuis „Kerdijk" blijft uitne
mend voldoen. In den afgeloopen winter zijn
verschillende verbeteringen aangebracht ten
koste van tamelijk groote finantieele offers.
Te Egmontl aan Zee kon het dagelijksch
bestuur, na herhaaldelijk elders te zijn te
leurgesteld, een voor het doel geschikt huis
huren, om den voortdurend wassenden
stroom van kinderen naar behooren onder
dak te brengen. Zonder al te groote onkos
ten, al was daar een som van ruim 3000
gulden mee gemoeid, werd dit pand, ge
naamd „Kurhaus-Bar", tot koloniehuis in
gericht en gemeubeld.
Het villatje te Egmond a. d. Hoef werd
ook weder betrokken, nu voor het 3e jaar.
Te Nunspeet voldeed het wederom gehuur
de pavilloen van de Weezenkas zeer goed.
Het koloniehuis „Zonneheuvel" te Ha
ren (N.-Br.) van de Goudsche Vereeniging
voor Gezondheidskolonies kon, evenals beide
vorige jaren, 2 maanden worden gehuurd.
De koloniehuizen uitgenomen het laat
ste herbergden allen 5 verschillende groe
pen, elk gedurende 27 dagen.
Wanneer alleen gewichtstoeneming een
juiste maatstaf was om de zegenrijke gevol
gen der gezondheidskolonies na te gaan, dan
zouden op grond van de wegingen de resul
taten dit jaar reeds schitterend zijn te
noemen. Eén kind verkreeg in 27 dagen een
gewichtsvermeerdering van nagenoeg 10
pond, verscheidenen bereikten een verhoo
ging van 9 pond, een groot aantal van 7 en
8 pond, terwijl de meesten 3, 4 en 5 pond
aankwamen. Slechts weinigen bleven onder
de 2 pond en heel enkelen verminderden.
Deze waren steeds kinderen, die öf ziek ge
weest waren tijdens het verblijf öf tolken,
die met de bedoeling om te verminderen,
naar zee waren gezonden.
Zwak en stumperig komen de kleinen aan,
te moe om te spelen, te zwak soms om te
eten. Slechts enkele dagen zijn noodig om
hun genoegen in 't spel en om hun eetlust te
geven. Dan gaan ze ziendeweg vooruit en
na 4 weken zijn uit de vroolijke groepjes
kinderen met gebruinde gezichtjes, de bleek
neusjes van vroeger ndet meer te herkennen.
Uit de afdeelingen kwamen weder vele
hoopvolle berichten over teruggekeerde ver
pleegden, welke allen overeenstemden waar
het betrof het zeer verhoogd weerstandsver
mogen der kinderen. Bij de directrices kwa
men tallooze briefjes in van dankbare
ouders.
Evenals verleden jaar kreeg elke kolonie
een feestje. Die te Egmond werden steeds
door de 3 tehuizen samen gevierd in ,,Ker-
dijk". De kinderen hebben uitermate geno
ten van het kersenfeest, den wedstrijd in
forten, den vliegerwedstrijd en van de uit
voering van „Asschepoester" en Klein
Jantje- in Modderstad". De kinderen op
Zonneheuvel" maakten o. m. een rijtoer
naar het Liesbosch. Te Nunspeet werden
zeer geanimeerde huiselijke pretjes gevierd.
Dergelijke feestdagen, alsmede de voorko
mende geboortedagen der kleinen, zijn een
beproefd middel om de herinnering aan een
geregelde levenswijze in gezonde omgeving
en zedelijk reinen kring bij de kinderen le
vendig te houdenalleen de oude klacht
ze kosten betrekkelijk veel geld, omdat het
er pl.m. 25 per jaar moeten zijn!
In de verschillende tehuizen werden we
derom de kinderen in groepjes verdeeld.
Elke geleidster had steeds een groep van
710 kinderen, een enkele maal van 12.
Nog strenger dan verleden jaar werd er ge
waakt tegen samensmelting der clubjes. Dit
systeem voldoet in de praktijk werkelijk uit
stekend. Het komt ons voor, dat ingeval
elke groep een eigen zitkamer of afgeschoten
deel van een serre bezat, alle nadeel »n van
het gestichtsleven in een groot huis onder
vangen konden worden, terwijl tevens de
economische voordeelen van een groote in
richting, alsmede die van beter toezicht eu
geringer kosten per kind van huisvesting
behouden bleven.
Alles tezamen genomen, zou er voor het
Centraal Genootschap reden zijn tot bijzon
dere dankbaarheid, indien niet een donkere
wolk, een zeer dreigende wolk, de horizon
der jeudige vereeniging verduisterde.
Verblijdend is zeker de gestadige vooruit
gang van het aantal afdeelingen. Reeds nu
wijzen allerlei teekenen er op, dat het op
richten van nieuwe afdeelingen nog vlugger
zal gaan dan.-vorige jaren en dat deze groeie
nog wel enkele jaren zal aanhouden. Meer
hoopvol is, dat niet alleen het aantal afdee
lingen vooruitgaat, maar ook de innerlijke
groei van bijna elke plaatselijke vereeniging
in 't bijzonder steeds toeneemt en dat niet
alleen het aantal verpleegden vermeerdert,
maar ook de toeneming ,per jaar steeds groo-
ter wordt.
Een heerlijke belofte op de toekomst is,
dat de belangstelling in het lot van het
zwakke kind zich steeds meer op allerlei
wijze begint te uiten en niet het minst bij
onderwijzers en geneesheeren. Zelfs de spoor
wegmaatschappijen worden milder -,n hare
bepalingen voor het vervoer.
Maar nu de duistere wolk.
Het Centraal Genootschap dreigt uit zijn
kracht te groeien.
Het zal bij de meest matige berekening
.in 1909 300 kinderen meer moeten plaatsen
dan in 1908 en in 1910 600 kinderen meer.
Ten spoedigste zal dus een tweede eigen te
huis moeten gesticht worden.
En wanneer -dat tehuis dan niet voor een
deel ook als winterverblijf kan worden inge
richt, moet onderdrukt worden het steed
sterker wordend streven, hoe mooi dit ook
zij, van vele afdeelingen naar langduriger
verpleegtijd voor zwakke kinderen.
De plannen zijn kant en klaar. Zoodra de
gelden bijeen zijn, kunnen ze worden uitge
voerd.
Moge de noodkreet gehoord worden dnor
het gansche land. Het geldt hier het belang,
het leven van het zwakke kind.
Laat dan pasmunt en groot geld toestroo-
men bij den penningmeester, Th. M. Kete
laar, Ceintuurbaan 286, Amsterdam (op aai.-
geteekende brieven te vermelden: bijkaitjir
Van der Heistraat.
Directe hulp is dubbele hulp.
Het hoofdbestuur van het Centraal Ge
nootschap voor Kinderherstellings- cn Vu-
cantiekolonies is samengesteld als volgt
