BINNENLAND.
ker; men beweert, dat de muiters zich
daartegen verzetten. Alleen de benoeming
van Edhem pacha staat vast.
Het uitstel veroorzaakt algemeene onge
rustheid men vreest dat het bij de troepen
verbittering zal wekken. De meeste winkels
zijn gesloten, de zaken staan geheel stil De
soldaten gaan voort, al schietende, door de
straten te trekken.
Ook de houding der matrozen geeft re
den tot ongerustheid zij trekken in kleine
troepen door de Europeesche wijken en
schieten daarbij ieder oogenblik. Verschil
lende verwondingen zijn toegebracht door
verdwaalde kogels.
Tweede telegram. Het ministe-
lie is. thans definitief samengesteld. Tewfik
wordt grootvizier, Edhem minister van oor
log, Merz bay minister van financiën. De
ministers van marine en financiën zijn
slechte als waarnemers benoemd.
Derde telegram. Heden namiddag
zijn de groot-vizier en de Sjeik ul Islam
pleclttig geïnstalleerd. Er was eene groote
menigte op de been. Het keizerlijk besluit,
waarbij Tewfik pacha benoemd wordt tot
grootvizier en Zia-eddin tot Sjeik ul Islam,
be%'eelt strenge inachtneming van de She-
riat-wetten on behoud van de constitutie
tei bevordering van de veiligheid en den
vooruitgang van regeering en staat en de
welvaart van alle onderdanen des sultans.
Het besluit eindigt met de inroeping van
Gods hulp voor den arbeid van den groot
vizier.
liet nieuwe kabinet wordt algemeen be
schouwd als een overgangs-ministerie, dat
den weg zal bereiden voor het weder optre
den van Kiamil pacha en Nazim pacha, de
twee populairste mannon, respectievelijk
als grootvizier en als minister van oorlog.
Het begin van den opstand der troepen in
Konstantinopel wordt door den correspon
dent van de Frankf. Ztg. aldus verhaald:
Des morgens trokken twee in het seraske-
riaat gestationeerde bataillons over de straat
Divan Jolu naar de Sofiamoskee van het
parlementsgebouw Aan hun hoofd waren
slechts weinige officieren te zien. De overi
gen waren in do kazerne gevangen genomen
De uit jagers van Saloniki bestaande par-
lementswaclrt werd opgeheven en hare offi
cieren in boeien geslagen Eveneens werd ge
handeld met de wacht voor de Porte. Spoe
dig daarop sloten zich groote menschenmas-
sa's bij de muitende bataillons aan, en pakten
zich ten getale van meer dan 100,000 samen
op het Hippodromeplein. De nieuwe brug
is voor het verkeer afgeslotende oude brug
wordt voor de troepen vrijgehouden. Sol
daten en volk verlangen het herstel van het
Scheriatrecht, de afzetting van den groot
vizier en den minister van oorlog en het
ontslag van den voorzitter van de Kamer
Achiued Kiza. Later voegden zich 6000
softa's (studenten in de mohammedaansche
theclogie) bij de menschenmenigte, be
zetten de moskee Mohamed Faty en ver
klaarden daar het herstel van het Soheriat-
recht te willen afwachten.
Volgens een nader bericht is de aanneming
van het protokol van de Oostenrijksch-Turk-
sche overeenkomst door den Turkschen se
naat zonder eenige wijzigingen geschied. Die
zaak heeft dus nog juist voor de contra-revo
lutie haar beslag gekregen.
Marokko.
Tangtr, 14 April. De sultan heeft
do Fransche regeering laten weten, dat zij
voornemens is een gezantschap naar Parijs
te zenden om de door het gezantschap van
Regnault onderzochte en in beginsel gere
gelde kwestie n in orde te brengen.
Perzië*
Aboessjir, ook Bender Boesjer genaamd,
waar de Britsohe kruiser Fox eene afdec-
ling soldaten aan land heeft gezet, is de
belangrijkste haven van Perzië aan de Per
zische golf. De Engolsche resident heeft
vooraf verklaard in eene kennisgeving, dat
hij zich tot dezen maatregel genoodzaakt
zag omdat elk gezag ontbrak, dat de veilig
heid van de vreemdelingen zou kunnen
waarborgen. De troepen zullen worden te
ruggetrokken, zoodra de veiligheid her
steld is.
In Enseli aan do Kaspische zee zijn
tweo sterk bemande Russische kanonneer-
booten aangekomen. Hot bericht, dat Rus
sische soldaten aan land zijn gegaan
wordt in Teheran van Russische zijde te
gen gesproken.
Over den toestand in Perzië wordt door
Reuter's bureau berichtVolgens een tele
gram uit Ispahan heeft de nationalistische
leider Samsen-es-Sultanch het voornemen
doen kennen, na de aankomst van zijn broe
der, den Bakhtiarenhoofdman 8ardar-es-
Sad, die van Mohamera naar Ispahan on
derweg is, op Teheran aan te rukken. Er
wordt verwacht, dat Sardar-es-Sad cavale
rie en munitie zal meebrengen. Ispahan en
Tiibris staan in geregelde verbinding met
de andjoemans in Konstantinopel. De
stad Kermen bevindt zich in een neteligen
toestand. Zij is door rooversbenden om
ringd, die alle wegen, met uitzondering van
dien naar Mesched. afgesloten houden.
Sommige levensmiddelen ontbreken geheel
andere zijn slechts tot zeer verhoogden
prijs te krijgen. De post van de laatste vijf
weken werd in Raffinjan opgehouden.
De opperbevelhebber van de troepen van
Tnbris, Ain-ed-Dauleh, heeft do stad met
groot geschut drie uren lang gebombar
deerd, zonder echter groote schade aan te
richten. Onder de troepen van de revolu
tionairen te Tabris brak een strijd los,
waarbij drie man gedood werden. Het voor
val zou ernstig geworden zijn, als niet de
leider van de nationalisten. Sadar Khan,
niet kracht tusschen beide gekomen was.
Volgens een ander bericht uit Teheran,
maakten de nationalisten van Urnica zich
roeeeter van het arsenaal en kwamen daar
door in het bezit van zeven kanonnen Zij
ringen Motossam Sultanch op en zonden
hem naar S alm as.
Argentinië.
Buenos Ay res 1 4 A p r i 1. De al
gemeene directie van de posterij en telegrafie
en de minister van binnenlandsche zakeo
hebben een gunstig advies uitgebracht over
het voorstel van de Western Telegraph Com
pany tot het leggen van een nieuwen tele
graafkabel. die Argentinië rechtstreeks met
Europa zal verbinden en het eiland Ascen
sion zal aandoen.
Mexico.
Mexico, 15 April. Berichten uit
Vel arden a melden, dat in het mijnwerkers-
kamp Coahuila, waar de burgemeester ver
leden Zaterdag getracht heeft eene gods
dienstige processie tegen to houden, het ge
peupel met steenen wierp naar het huis van
den burgemeester en het in brand stak. De
politie vuurde op de oproerlingen, maar
moest het veld ruimen met achterlating van
zes dooden Later verschenen troepen; er
volgde oen woedend gevecht, waarin 32 per
sonen werden gedood en velen gewond. Van
de oproerlingen zijn 14 op s taanden voet
terecht gesteldvelen zijn gevangen geno-
Allerlei.
P a r ij s 14 April De ingenieur
Lemoine, die 1,800,000 frs. heeft ontvreemd
aan Wernher, den directeur van Debecrs, is
gevangen genomen.
vIn den staat Washington is enkele
dagen geleden een nieuw strafwetboek goed
gekeurd Het nieuwe wetboek stelt onder
andere strafbaar het aannemen van fooien
door bedienden in hotels, koffiehuizen enz.
De desbetreffende bepalingen zijnistreng;
en niet enkel wie fooien aanneemt, ook zij,
die fooien geven zijn strafbaar.
Constantino, 14 April. Een
schok van een aardbeving is heden nacht
gevoeld met trillingen van noord naar
zuid, die vier seconden duurde. Schade werd
niet aangericht.
vDe groote ijsmassa's, die geruimen
tijd den loop der Niagara hebben gestremd,
beginnen nu snel te smelten Het gevolg
is, dat de rivieroevers op tal van plaatsen
zijn overstroomd. De aangerichte schade is
aanzienlijk, naar men zegt over het millioen
dollars Een gedeelte van de gebouwen der
Ontario Power Cv. (electrische centrale) is
ondergeloopen.
Naar uit New-York aan Engelsche bla
den wordt geseind, loopen de bruggen over
de Niagara gevaar, door liet afkomende ijs
te worden weggeslagen.
De Staatscourant van Donderdag 15
April bevat om. de volgende Kon. beslui
ten
benoemd tot ridder in de orde van den
Nederlandschen Leeuw de eervol ontslagen
majoor-commandant der schutterij te Pa
ramaribo W. L. Loth
benoemd en aangesteld tot officier van
gezondheid 2e klasse bij het Indische leger
de arts F. Hogewind
benoemd in de provincie Utrecht tot
hoogheemraad van het hoogheemraadschap
van den Lekdijk Benedendams en den IJs-
seldam jhr. mr. D. de Blocq van Haersma
de Withtot hoogheemraad in het hoog
heemraadschap van den Lekdijk Bovendams
mr. C. J W. Lothen van Doele Grothe te
Soest.
op zijn verzoek, eervol ontslag verleend als lid
van den voogdijraad te 's-Hertogenbosch, aan
mr. J. A. A. Bosch;
toestemming verleend om tot 15 Augustus 1900
te Vli-ssingeu to wonen, aan P. H. G. Monten-
berg, burgemeester dor gemeente Breskens;
met ingang van 1G April 1909, bij de directie
van de Rijkspostspaarbank
1benoemd
tot tweede-oaaistectJ. Altenaar, J. C. Brug
man, A. J Termealen en H. J. van Weerden
burg, thans tijdelijk ambtenaar
tot tweede-klerk1). Robijns en J. A. Berg-
meester. thans tijdelijk ambtenaar
2. bevorderd
tot eerste-klerk mej. M. E. Bijleveld, mej. J.
Sokmuil. mej. E. E. J. Duport, mej. J. M. F.
Besan^on, mej. A M. van Leeuwenmej. J. J.
Plaat, mej M. F. Stroetihoff. B. Moolhuyzen.
J. H ten Have. mej. J. M. Li na. mej. A. H
Kroese, mej M. L Hanewakl, mej. H. Wolff,
jonkvrouw*» H M, C. van Suohtelen van de
Haare. C G. de Vries, L. H. Huijer. J. C.
Flesdli en G. A. C. Goos, thans tweede-kiende.
Geschenk aan H. M. de Ko
ningin Ook de leerlingen van de Anna-
Paulowna naai- en breiöchool te Schevenin-
gen, welke onder de bijzondere bescherming
van H. M. de Koningin staat, hebben een
geschenk voor H. M. vervaardigd en wel
een keurig spreitje van doorgestopte tulle
met kantstreekjes.
Het is dezelfde, echt nationale kant, wel
ke voor de kappen der Scheveningsche en
Friesche vrouwen wordt gebruikt, doch
munt uit door fijnheid en zorgvuldige af
werking.
Het spreitje is met wit satijn gevoerd en
met witte strikken versierd. Het is ontwor
pen door de directrice der school, mevrouw
Drayton LeeMaas, terwijl de onderwijze
ressen het werk geleid en acht meisjes het
gemaakt hebben.
Zaterdag viel der Koninklijke naaischool
te Scheveningen een groote eer te beurt.
Het -an kant vervaardigde wagenkleedje,
door 8 meisjes dier school bewerkt en ter
aanbieding aan II. M. aan het paleis ge
bracht door de oudste Schoveningsche on
derwijzeres en eene der leerlingen, word on
verwacht door Z. K. H. Prins Hendrik
persoonlijk in ontvangst genomen en be
zichtigd terwijl de directrice nog dienzelf
den avond per telegraaf eene dankbetuiging
van H. M. mocht ontvangen.
De blijde verwachting. De!
Haagsche corr. van de L. C. schrijft:
In verband met al die wiegen, welke der
Koningin ten geschenke werden aangeboden,
was 't niet andere dan begrijpelijk, dat de
vrouwelijke en ook de mannelijke nieuws-
gierigheid zich met de vraag zou bezighou- j
ren, welke wieg nu het voorrecht hebben zou
om in de Vorstelijke kraamkamer een plaats
te verwerven.
Welnu, ik ben er in geslaagd om gegevens
te verzamelen, die mij in staat stellen ant
woord te geven op deze vTaag.
De eigenlijke speciale Koningswieg zal
wezen de oorspronkelijke wieg van Haar,
die nu hoopt binnen enkele dagen 't Ko
ninklijk moederschap te verwerven. In die
zelfde wieg, waarin onze Koningin werd
neergelegd, zal ook de jongste telg van ons
Vorstenhuis rusten.
De Koningin-Moeder, die met. de meest
mcederlijke zorgen, maar ook met de meest
moederlijke vreugde in de voorbereidende
zorgen van de koninklijke kraamkamer haar
grootste deel heeft genomen, ja, wilde en
wenschte dat zij uitsluitend daarvoor zor
gen mocht, heeft die ,,oude" wieg van onze
geliefde Koningin al geruimen tijd voordat
er van ocnig geschenk sprake kon wezen, in
handen gesteld van de firma Baltus, alhier,
die opdracht kreeg voor een volkomen restau
ratie
Dat aan die opdracht is voldaan, zoo vol
komen en zoo uitnemend, dat de hoogste
verlangens van onze Landsmoeder ten beste
waren bevredigd, laat. zich begrijpen. ,,En
nu die andere wiegen?" hoor ik u vragen
Monumentaal als ze zijn, zullen ze naar
den aard kunnen paradeeren in de speciaal-
intieme ontvangsalons van 't Koninklijke pa
leis. Maar de eigenlijke wiegdaarvoor
heeft de Koningin-Moeder gezorgd.
Een onzer Haagsche medewerkers seinde
ons dd. 14 April
Professor Kouwer verbleef heden ten pa-
leize. Hedenavond vertoefde H. M. de Ko
ningin-Moeder geruimen tijd in het paleis,
waar professor Kouwer en dr. Roessingh
langdurige besprekingen hielden.
Uit goede bron vernemen wij, dat de ge
zondheidstoestand van H. M. de Koningin,
in aanmerking genomen de omstandigheden,
zeer gunstig is. Heden nog wandelde H. M.,
vergezeld van een hofdame, tot drie malen
toe in den tuin. De wandelingen waren ech
ter korter dan de vorige dagen Na de laatste
wandeling zag H. M. er zeer vermoeid uit.
Om 10 uur hedenavond verliet H. M. de
Kcningin-Moeder het paleis, even latei* ge
volgd door grootmeec >res barones Van
Hardenbroek.
Doordat het paleis hedenavond meer ver
licht was dan gewoonlijk, waren' in den
vroegen avond telkens groepjes nieuwsgie
rigen in het Noordeinde bijeen. Tel.
Geen saluutschoten te
B r i e 1 1 e. Naar van bevoegde zijde wordt
medgedeeld, heeft Hare Majesteit de Ko
ningin integendeel niet gunstig beschikt
op het verzoek van de gemeente Brielle om
saluutschoten te mogen doen lossen na het
bekend worden van de blijde tijding, en
zulks omdat alleen saluutschoten zullen wor
den gelost in die artillerie-garnizoensplaat
sen, waar het vereischte materieel en het
daarmede geoefende en dus vertrouwde per
soneel aanwezig is
De Oostenrijk-Hongaarsche gezant bij
ons Hof is, na langdurige afwezigheid, in
de residentie teruggekeerd.
Naar wij vernemen is de voorzitter
der Tweede Kamer voornemens na afloop
van het Paaschreces
lo. aan de te benoemen centrale afdee-
ling voor te stellen Donderdag 22 April 'e
elf uren in de afdeelingen te doen onder
zoeken de volgende wetsontwerpen
Wijziging der Gemeentewet.
Onteigening voor de verruiming van liet
Waagplein te Alkmaar.
Verzekering van de naleving der conven
tie voor de verbetering van het lot der ge
wonden en zieken in de legers te velde, den
6eu Juli 1906 te Genève gesloten.
Nadere voorziening omtrent de gelegen
heid tot inwisseling van de muntbiljetten.
Onteigening ten bellioeve van een spoor
weg van de Van Ewycksluis naar Behagen.
Onteigening ten behoeve van de uitbrei
ding van het Staatsspoorwegstation Zeven
bergen.
Wijziging en verhooging der begrooting
van Suriname voor 1909 en verhooging van
Hoofdstuk XI der Staatsbegrooting voor
1909 (uitgaven voogdijraad, verloskundige
hulp en verpleging van melaatschen).
Wijziging van de grens tusschen de ge
meenten Rotterdam en Schiedam.
2o. aan de Kamer voor te stellen
a. tegen Woensdag 21 April 1909 na de
pauze, aan de orde te stellen de benoeming
van een commies-griffier der Kamer
b. aan de lijst der aan de orde gestelde
wetsontwerpen thans omvattende het
wetsontwerp tot wijziging en aanvulling van
de wet tot regeling van het Middelbaar Ou
derwijs en het ontwerp Schepenwet toe
te voegen
Wetsontwerp wijziging en verhooging van
hoofdstuk X der Staatsbegrooting voor 1909
(Reorganisatie der arbeidsinspectie).
Wetsontwerp overbrengen van gedeelten
der rijkswegen LeeuwardenOverijsselsche
grens en LeeuwardenHarlingen in beheer
en onderhoud bij de gemeente Leeuwarden.
Wetsontwerp onteigening noodig voor en
ten behoeve van de verbreeding van een deel
der Paleisstraat nabij den Dam te Amster
dam.
Wetsontwerp regeling van het muntwezen
in de kolonie Suriname.
Wetsontwerp wijziging van do artikelen 8,
21, voorlaatste lid, en 43 der Ongevallenwet
1901.
Kam«rv«rkl«zidf«n.
De Centrole Anti-rev. Kiesvereeniging
in het district Oostburg heeft candidaat ge
steld mr. P. Dieleman, oud-lid van de Ged.
Staten van Zeeland.
Volgens een in de Staatscourant van
15 dezer voorkomend bericht, zal op 19
April e. k., des voormiddags te 10i uur,
op het terrein achter de kazerne Oranje-
Nassau te Amsterdam de plechtige uitrei
king plaats hebben van liet ridderkruis 4e
klasse der Militaire Willemsorde aan den
gepension neerden sergeant der infanterie
van het leger in Nederlandsch-Indië, W.
A. L. van der Waerden, tot bijwoning waar
van alle te Amsterdam aanwezige ridders
der Militaire Willemsorde worden uitgenoo-
Eervol vermeld Door den
hoofdcommissaris van politie te 's Graven-
hago is eervol vermeld de inspecteur-titu
lair H. C. J. van der Swan, ter zake van
de aanhouding daar tor stede en te Amster
dam van een valsche munter.
S. D. P. Naar het Hbld. meldt, heeft
het verschijnen van liet rapport van den
heer Huysmans het bestuur der S D. P
aanleiding tot een vei'gadering gegeven. Het
bestuur zal bij het bureau der Internationale
tegen dit rapport protest aanteekenen, daar
het naar de meening van het bestuur vol
onjuistheden zit en ook een zeer eenzijdige
voorstelling van zaken geeft.
De S. D P. zal thans zelf een rapport
over de onderhandelingen met de Interna
tionale publiceeren. Het rapport wees ook
de nieuwe partij bij de Internationale af.
Hiermee wordt geen genoegen genomen. De
8. D. P. zal een beroep doen op het Inter
nationaal Congres.
- - Vereeniging van hoofden van
scholen n Nederland. De concertzaal
van Odeou te Zwolle ontving Zaterdag Ivovenge-
noemde vereenigpng in elfde algemeene verga
dering.
Behalve de gewone versieringen, had de afd.
ZwolleKampen zich beijverd eene kleine ten
toonstelling van leermiddelen bijeen te brengen.
Precies te balfuvaalf opende de voorzitter, de
heer J. G. Nijk, de vergadering met een wel
komstwoord, en een korte rede over do beteeke-
ms van deze vereeniging voor de. verhouding van
hoofden en onderwijzers. De school cischt, zei
Spr., een. persoonlijke leiding, geen despotisme
geen absolutisme, maar ook geen gezagsverplaat-
sing. Tooli ia de njtl voor een compromis nog
niet gekomen, door de houding van tien Bond
van Ned.. Onderwijzers. Toch zal de vereeniging
blijven propageeren haar beginsel tot heil van
liet voiksonderw ijs.
Vervolgens heette tie voorzitter de vertegen
woordigers van het Ned. Ond. Genootschap wel
kom.
Aanwezig waren 19 afdeelingen on 13 stemh
algem. leden.
Do voorzitter deed daarop eenige mededeel in-
geiir o. a. omtrent een onderzoek naar de resul
taten van ons lager onderwijs en de scliooltijd-
iegeling. Dit onderzoek was geheel partieel ge
weest eu de bedoeling heeft voorgezeten dit uit
te strekken over de hoogste klassen.
Maar do uitkomst was teleurstellend, omdat
zoo weiniig scholen het proefwerk lieten maken
en antwoord inzonden.
Wel zijn eenige belangrijke gegevens verkre
gen, maar eerst dan zal een dergelijk onderzoek
voldoende vrucht kunnen opleveren, wanneer
door do regeering een enquête naar de resultaten
van ons onderwerp wordt ingesteld: een enquête
die zich moet uitstrekken over alle scholen en
over elke school in haar geheel.
Lntussclien werd de oommissie hartelijk dank
gezegd voor het reusachtige werk.
Omtrent de sohooltijdenregeling werd gerap
porteerd, dal die zoo goed zijn, dat geen wijzi
ging béhoeft te worden voorgesteld.
De oommissie, belast met het onderzoek der
rekening en verantwoording, bracht rapport uit.
Do penningmeester werd gedéchai geer1 voor hot
gehouden beheer.
Het hoofdbestuur stelde vervolgens voor, in
plaats van 12. nu 13 leden in dut college te be
noemen.
Toen dit voorstel was aangenomen, werden
statuten en huishoudelijk reglement met deze
nieuwe bepaling in overeenstemming gebradht.
Alsnu kwamen aan de orde ,.de spellingquaes-
tie."
Hiermee was dooi het hoofdbestuur een stel
lingenreeks aan de afd. voorgelegd, bedoelende:
eenheid*, eenvoud, ingrijpen der overheid door
het benoemen van eene commissie.
Hoe-wel uit de ingekomen antwoorden bleek,
dat de afd. het gevoelen en zienswijze van het
hoofdbestuur deelden, achtte toch de rappor
teur, de heer J. G. N'ijk, deze zaak op 't oogen-
■blik v rijwel van de baan. wat betreft de staats
commissie.
Zooals men ween, is het spellingvraagstuk on
langs in de Tweede Kamer in behandeling ge
weest on tden bleek, dat de minister meer voel
de vooi eene staatscommissie die zich ten taak
stelde te onderzoeken welke de houding moet
zijn der regeering tegenover het spellingvraag
stuk, dan voor een, die onderzoeken) moet, welke
vereenvoudigingen behooren te wordten aange
bracht.
Dit rapport werd aangenomen en als wensoh
werd uitgesproken, dat in de te benoemen oom
missie, ook een vertegenwoordiger van het lager
onderwijs zitting krijgt
De volgende vergadering zal te Utrecht wor
den gehouden.
Na de pauze werden de inmiddels ter verga
dering gekomen heeren mr. H. van der Vegte,
lid van Gedep. Staten van Overijsel. en Van Gor-
kunt, wethouder van Zwolle, door den voorzitter
welkom geiieeten.
Vervolgens werd door het H.-B. een tweetal
urgentie-voorstellen aan de orde gesteld.
Het eerste voorstel betrof de regeling van het
ontslag van onderwijzeressen, die in liet. huwelijk
treden. De Ver. was en is nog van meening, dat
ontslag behoort te volgen, w anneer de onderwij
zeres in het huwelijk treedt.
Maar mien wensdht te protesteeren legen de
handelwijze van sommige gemeentebesturen, die
z:ch verschuilen achter de motie, voor drie jaar
door de vereeniging aangenomen.
Wanneer men ontslag wil geven, dan doe men
het royaal.
De vereeniging zal zich tot den ministei wen
den om wetswijziging.
Alleen de heer Tustveld, Rotterdam, verklaar
de zioh tegen deze zienswijzen.
Het tweede punt betrof een algemeene salaris-
actie in vereeniging met andere vereenigingen.
Door het hoofdbestuur wordt aan de vergade
ring een motie voorgesteld, inhoudende:
a. een uitspraak omtrent de wenschelijbheid
van samenwerking met andere onderwijzersver-
eenigingen tot het voeren eener gemeenschap
pelijke salaris-actio, zooals wordt beoogd door
liet comité, samengeroepen door het hoofdbe
stuur van "het Ned. Onderwijzers-Genootschap
,,b. een foroiuleering van do eischeii, welke
door ons als voorwaarden voor het meedoen van
een dergelijke actie behooren te worden gesteld."
Deze motie werd roet algemeene stemmen
aangenomen.
Vervolgons kreeg het woord de heer mr. J. H.
Th iele, wethouder te Haarlem, over het onder
werp: „de invoering der Kinderwetten op ons
sohoolleven.
Nadat. mr. Th iele zijn voordracht over de Kin
derwetten had geëindigd', gaf de heer P. den
Hollander, hoofcl eener school te Rotterdam,
zijn meening over hetzelfde onderwerp te ken
nen. waarbij hij een drietal stellingen ontwik
kelde.
Vervolgens was aan do orde de ..eenheid in
den volkszang", een zaak die op de vorige ver
gadering leeds ter sprake was geweest. Na
eenige toelichting stelde de voorzitter voor, dat
de vereeniging:
n. zich verklaart voor het streven eenheid te
bevorderen
b. aan het H.-B. opdraagt maatregelen te be
ramen om die eenheid te verkrijgen
c. eene poging te doen zoo ruim mogelijke
samenwerking te verkrijgen.
Toen dat was aangenomen, verklaarde de voor
zitter voor deze beslissing dank te willen uiten,
omdat nu een stap is gedaan waarop practiscli
resultaat is te verwachten.
Nog een punt, welhaast het gewichtigste van
de agenda, ging overde opleiding.
Ook deze bespreking was door 'liet H.-B. voor
bereid door eenige stellingen' en een groot aan
tal vragen aan Ge afd. toe te zenden.
Stelling I luidde
..Een goede vervulling ran ziju ambt stelt aai
den onderw ijzer bij het lager onderwijs hoog*
eischen van ontwikkeling en beschaving."
Daartoe achtten de meeste afd. dan ook dat
de onderwijzers, manlijke zoowel als vrouw lijk*,
wel uit alle kringen der maatschappij kunnen
voortbomen., maar toch uitsluitend uit beschaaf,
de gezinnen. Als regel zou moeten gelden, dat
zoolang mogelijk de opvoeding in, het ouderlijk
'buis moet worden genoten. Het beurzenstelsel
kon nog niet worden gemist, maar de bedragen
dienen hooger gesteld, b.v. f 500.
Stelling II
Van rijkswege moeten, over het gelieele land
verspreid, geleidelijk opleidingsscholen voor on-
dei-wijzers(essen) worden opgericht en onderliovi.
den>, waarin aan de vorming van verstand en|
gemoed, en aan de vakopleiding dor a. s. onder,
wijze rs{es son) meer zorg wordt gewijd dan in Gr
tegenwoordige opieidingsinriclifcingen in het alge
meen mogelijk is.
Over dit punt hepen de meeningen zeer uit
een. Sommigen wilden op de lagere school eenr
algemeene opleiding laten volgen en de beroept
keuze niet eerder .stellen dan op 't 15e jaar
Anderen achtten opleidingsscholen, die zich aan
sluiten bij het lager onderwijs, wensehelijk. Deze
laatste» meenden dat van 15-—18 jaar een cursus
moest worden doorloopenongeveer gelijk met
ecu H. B. S. met 3-j. cursus. Op de vraag of op
plaatsen, waar geen H. B. S. of scholen voor'
voortgezet onderwijs bestaan, cursussen moeti
worden opgericht., die voor de opleidingsschol
voorbereide», werd dooi 8 afdeelingen geau.
woord., dat aan do speciale opleiding tot onder,
wijzer een algemeene cursus, H. B. S. vooral
dient te gaan van ten minste 3 jaar.
De afd. Arnhem stelde een andere redactie
voorstelling II voor, van den volgenden inhoud
an rijkswege worden onderwijsinrichtingen
geopend in den geest der H. B. S. 5-j. cursus
en bovendien, tot een beperkt aantal, inrichtin
gen niet 2-jarigen cursus voor do speciale vak.
opleiding.
Orei 't algemeen was men voor een middel
bare school met 3-jarigen cursus en daarna nog
een speciale vakopleiding. Door Groningen e. a
werd er tie aandacht op gevestigd, dat de paedtu
gogisrthe vorming, de opleiding tot onderwijzer;
•niet uit het oog moest worde» verloren, waai oral
dan ook de programma's van de opleidingsschol
len niet gelijk kunnen worden gesteld met die
tier H. B. S.
Stelling III
Het is tv voorzien., dat de reorganisatie der
opleiding zich zal ontwikkelen langs geleidelijken
neg.
Hierbij werd de eeni|>ersoons-opleiding veroor
deeld en eenigen drongen aan op verbetering van
rijksnormaallessen, bij alkte-examens.
Met stelling IV vereenigden zich alle afdee
lingen Deze luidde-
Het is noodzakelijk, dat, wanneer tot de ge
leidelijke reorganisatie der opleiding wordt over
gegaan. do belangen, dor aan de bestaande cur-
sussen verbonden ouderwijzers w orden verzekerd
Uit eene verklaring van den rapporteur bleek,
dat deze zaak nog niet voldoende was besprok«
en daarop werd liet H.-B. gemachtigd nog meer
gegevens in De School" te publiceeren. Het
H.-B. stelt zicli voor, dan te overwegen welke
maatregelen dienen te worden genomen en wal
direct aan <!e regeering kan worden gevraagd. I
De voorzitter sloot deze welgeslaagde vergadej
ring, nadat hem dank was gebracht voor zij»
uitmuntende leiding.
Dc werkstakingte Noord
w o 1 d e. De werkstaking van de stoelen
makers behoort gelukkig Weer tot het ver
leden. Van beide zijden is iets toegegeven
De patroons hebben n.l. goedgevonden voor
het op- en afladen van stoelen 15 cent pa
uur ie betalen, de arbeiders daarentegei
hun eisch tot uitkeering bij ziekte laten
varen, zoodat, nu de geschilpunten zijn op
gelost, het arbeidscontract werd geteekend
en de werkzaamheden weer zullen aanvan
gen. In verschillende gezinnen begon reeds
armoede te komeneen collecte bij de bur
gers gehouden, bracht betrekkelijk weinig
voor de stakers, bijna 300 personen, op.
Alle arbeiders zullen voorloopig weer tot d*'
fabrieken worden toegelaten. Eenigen is
echter aangezegd, dat zij zich van ander
werk behooren te voorzien.
Leeuw. Ct.
Sabotage, De directie der Goud-
sche Machinale Garenspinnerij te Gouda
heeft 20 jongens ontslagen, omdat een van
hen een kraan van een stoommachine had:
dichtgedraaid, waardoor deze niet meer van
olie werd voorzien en het bedrijf gedurende
korten tijd moest worden stop gezet. Omdatj
niemand den dader wilde noemen, werden}
allen ontslagen. N. R. Ct.j
De Papendrechtsche
strafzaak. De verdediger in deze zaak,,
mr. W. Dicke, heeft onmiddellijk cassatie
aangeteekend tegen het arrest, waarbij
Garsthagen werd veroordeeld tot 2 maanden
gevangen isstraf
Blijkens de overwegingen van dit arrest'
achtte het Hof te 's Hertogenbosch wettig!
en overtuigend bewezen dat Garsthagen in
1907 de eer en den goeden naam van
veldwachters De Mey en Van den Berg heeft
aangerand. Het opzet om te beleedigen
vloeide z i. voort uit de uitdrukkingen
„beulen", „beestachtig", „brutaliteit, „on
beschaamd" en den treurigen moed dien
Van den Berg heeft gehad.
Het Hof is van oordeel, dat, zoo Garst
hagen, die zich beriep op het algemeene be
lang, er in slaagde de waarheid te bewijzen
van de feiten die hij in zijn ingezonden stuk
in de „Dordrechtsche Courant" had
de bestraffing en vervanging van de veld
wachters De Mey en van den Berg niet kon
uitblijven. Naar 's Hofs oordeel is hij er
echter niet in geslaagd die waarheid aan
te toonen.
De opgave van getuige-deskundige, dokter
Brandts, dat de verwonding op den nous
van Garsthagen is ontstaan door slagen,
wordt volgens het Hof volkomen ontzenuwd
door de verklaringen van deskundigen, prof.
dr Korteweg en dr. Van Moorsel, dat het
gemis van blauwe plekken er op wijst dal
de verwonding niet is toegebracht door
vuistslagen, terwijl dr. Van Moorsel het
zeer onwaarschijnlijk voorkomt, dat de ver
wonding door een vuistslag zou zijn ver
oorzaakt.
Wat betreft de verklaring van Kwaker-
naat, dat hij zittende in het cachot bene
den de Raadzaal. terwijl Garsthagen
zich in de raadzaal bevond, allerlei gejank
boven zich beeft gehoord en heeft hooren
roepen ..Draai om!", wordt overwogen
dat deze verklaring geheel wordt ontzenuwd
door het minutieuso onderzoek van den
rcehter-commissaris, mr. Rhede van der
Kloo't. Bij de proef toch, die de rechter-
