KOLONIËN.
BINNENLAND.
Italië.
Rome, 27 Juni. De ministerraad
heeft een wetsontwerp goedgekeurd, waarbij
bijzondere volmachten wonden gevraagd om
de Italiaanse he nijverheid te beschermen
tegen beschermende rechten van vreemde
staten.
Oostenrijk.
Weenen, 26 Juni. Het heerenhuis
heeft de begrooting definitief aangenomen.
Alle sprekers brachten lof aan den minis
ter-president, die verklaarde, dat hij zou
doen wat hij vermocht om een einde te ma
ken aan den strijd tusschen Duitschers en
Czechen. Verder zette hij de noodzakelijk
heid uiteen van een regeling der handelsbe
trekkingen met de Balkanstaten uit een eco
nomisch, politiek en internationaal oog
punt.
Bij het heerenhuis is een wetsontwerp in
gediend, dat aan de op Oostenrijksch gebied
levende aanhangers van den islam de erken
ning als deelgenooten van een godsdienstig
genootschap zal brengen. Dit is een gevolg
van de inlijving van Bosnië en Herzegowina
bij de monarchio. 600,000 menschen, die nu
Ocstenrijksch-Hougaarsche onderdanen zijn
geworden, zijn in de ingelijfde landen belij-
"ders van den godsdienst van Mahomed; het
ging dus niet aan, dit geloof langer de wet
telijke erkenning te weigeren. Het ontwerp
wil de rechtspositie van den islam in Oosten
rijk belangrijk verbeteren. Tot dusver be
hoorde het geloof van Mahomed tot de wet
telijk niet erkende confession. Deze genieten
het recht van de huiselijke godsdienstoefe
ning, voor zoover deze niet met het recht in
strijd of zedekwetsend is. Eeno uitoefening
van den godsdienst in openbare vergaderin
gen is den aanhangers van niet wettelijk er
kende godsdienstige genootschappen niet toe
gestaan. Het wetsontwerp neemt den islam
op onder de wettelijk erkende kerken en
godsdienstige genootschappen in den zin van
art. 15 der grondwet. Deze hebben het recht
van gemeenschappelijke ppenbare godsdienst
oefening, het recht om hunne inwendige aan
gelegenheden zelfstandig te regelen, inrich
tingen, stichtingen en fondsen voor doelein
den van eeredieust, onderwijs en weldadig
heid te bezitten en te besturenhunne auto
nomie is slechts daardoor beperkt, dat zij
aan de staatswetten onderworpen zijn.
Op één punt zullen, de belijders van den,
iii6laeu vooreerst nog niet gelijk gesteld zijn
met de andere wettelijk erkende kerkgenoot
schappen het mohammedaansche huwelijks
recht wordt niet aangenomen. Terwijl bij
allo erkende kerkgenootschappen de huwelij
ken, door den priester gesloten, door den
staat als geldig worden beschouwd, zullen do
huwelijken van mohammedanen om geldig te
zijn, voor de burgerlijke overheid gesloten
moeten worden.
Rusland.
Het grootvorstendom Finland bevindt zich
thans, wat het landsbestuur betreft, in een
hoogst eigenaardigeu toestand. Van het eco
nomie-departement van den Finschen senaat,
de eigenlijke landsregeering, zijn nog slechts
vijf leden, dus de kleinste helft, in func
tie. De overigen hebben hun ontslag ge
vraagd en gekregen. Ook aan het geheele
departement van justitie, uit negen senato
ren bestaande, en aan den procureur van dit
college, is ontslag verleend. Doze senatoren
dienden in April hun verzoek om ontslag in,
omdat de Czaar ket bezwaarschrift van den
senaat had afgewezen tegen het aan den
Russischen ministerraad verleende recht van
onderzoek van Finsche zaken. Dit noopte hen
tot aftreden. Daar nu het departement van
justitie de hoogste instantie is van de
rechtscolleges in Finland, heerscht er thans
in het grootvorstendom eene groote rechts
onzekerheid. Het was tot dusver niet moge
lijk de ledige plaatsen vervuld te krijgen,
omdat de constitutioneelen onder de tegen
woordige omstandigheden de vernietiging
van het Finsche zelfbestuur door de Russi
sche regeering weigeren in den senaat te
treden en de Oud-Finnen niet den moed
hebben alleen de plaatsen in het departement
van justitie te bezetten.
Voor do Russisch-Finsche conferentie, die
binnen kort zal bijeenkomen, zijn de zes
Russische leden benoemd. Zij vormen niet
alleen de meerderheid, want de Finsche le
den zijn slechts vijf in getal, maar zij be
staan ook voor een deel uit mannen, die in
bet eerste tijdperk der Russificatie naast den
gouverneur-generaal Botzikow eene aan Fin
land vijandige rol speelden.
De ministeraad heeft besloten, dat de re
geering de rioleering en de verbetering
van do watervoorziening van Peters
burg ter liand zal nemen. De uitvoe
ring van dit besluit, dat zijn reden
vind in hei gevaar der cholera-besmetting,
waaraan Petersburg aanhoudend blootstaat,
wordt opgedragen aan eene bijzondere com
missie, welker voorzitter door den Czaar zal
werden benoemd. Het kapitaal voor den aan
leg van de benoodigde werken, dat volgens
raming 100 raillioen roebels zal bedragen,
zal door eene leening verkregen worden. De
uitvoering van het werk zal 15 jaren vor
deren.
Wilna, 27 Juni. In de gevangenis
vermoordden vier gevangenen een opzichter
en bevrijdden zeven andere gevangenen. Op
de binnenplaats van de gevangenis ontstond
daarna een gevecht, waarbij drie opzichters
en zeven gevangenen gedood werdenver
der werden vier gevangenen, een politieagent
en oen opzichter gewond.
Servië.
Belgrado, 26 Juni. De minister
van handel heeft zijn ontslag genomen.
Turkije.
Konstantinopel, 2 6 J u n i. Dja-
bid Bey heeft de portefeuille van financiën
aangenomen.
Saloniki, 26 Juni. Hier zijn
Turksche transportschepen aangekomen, die
mupitie, geweren, granaten, ambulance-
materieel, pontonniers-materieel, drie mi
trailleuses en gepantserde automobielen in
nemen.
Er is oen bevel uitgevaardigd tot mobili
satie van 16 regimenten redifs met officie
ren van het derde legercorps, die voor zoo
ver zij verlof hadden, bevel hebben gekre
gen om met spoed op te komen. De groot
vizier heeft aan de vali's geseind, dat zij
zich, wanneer er ernstige onlusten mochten
ontstaan, moeten verstaan met de militaire
autoriteiten eu den staat van beleg moeten
afkondigen.
Allerlei.
Madrid, 27 Juni. De Espana Nueva
bevat een telegram uit Valencia, berichten
de, dat eene botsing heeft plaats gehad tus-
sohetn een kolentrein en twee wagens, die
werklieden vervoerdenop de lijn van Ojos-
negros naar Puerto de Sagunto. Twqo perso
nen zijn gedood, tien ernstig getoond en
verscheidene licht gekwetst.
Marseille, 27 Juni. De Echo de
Ohine bericht, dat een hevige brand den
3Oen Mei de hoofdstraat van Hangstjow
heeft vernield. Er zijn vele dooden en een
40-tal gewonden. 400 huizen zijn verbrand.
De s>hade bedraagt 4 raillioen taels.
v— De hitte te New-York is reeds geste
gen tot 100.5° F. Reeds negen menschen
moeten van de warmte zijn gestorven. Een
geneesheer pleegde zelfmoord tengevolge van
de hitte, verschillende menschen voelen zich
ziek.
o ost-indTeT
Hat oproer in Priaman.
De Sumatra Bode van den 21en Mei
bericht
Voornamelijk uit de laras VII Kota in
de afdeeling Priaman hadden zich gisteren
namiddag bij de kiramat te Oelakan (heilig
graf van den eersten mohamedaanschen
godsdienstleeraar aldaar, Label Baroedin
Sj'eich Boerhanoe'd din, invoerder van uit
Atjeh der Sjatriah-mystiek) een 'zestigtal,
gedeeltelijk in 't wit gekleed» inlanders ver
zameld, die daar gebeden verrichten en van
•blanke wapens voorzien waren. Het laras-
hoofd van Oelakan gelastte deze lieden uit
een te gaan, doch onder het uiten van uit
dagende kreten toonde men hem de kap
messen. Genoemde hoofd zond hiervan, ter
stond rapport aan den assistent-resident van
Priaman, die zich onmiddellijk onder be
geleiding van 20 der daar gelegerde infan-
terisen, onder bevel van luitenant Prins,
naar Oelakan begaf. In den nacht bereikte
men 't heilige graf, waar de lieden nog ver
zameld 'waren. Aan sommatiën zich over te
geven, werd niet voldaan. De assistent-resi
dent gelastte eenige inlandsche hoofden de
menschen te bepraten. Hiervan waren dezen
echter niet gediend, en zij namen een drei
gende houding aan. Daarop losten de mili
tairen eenige salvo's op de menigte, tenge
volge waarvan aan de zijde der ontevrede
nen 39 menschen den dood vonden, 5 zwaar
gewond ter aarde vielen, en de overigen
vluchtten, terwijl van de inlandsche hoof
den, eveneens door dat repeteer vuur, de
panghoeloe kapala van Paoeh Kam bar werd
doodgeschoten en twee panghoeloes-soekoe
zwaar gewond werden. Van de militairen
werd niemand gedeerd.
Nadat deze tragedie zich had afgespeeld,
vertrok men, met medeneming der gewon
den, naar Priaman, vanwaar zij dezen mor
gen naar het hospitaal te Padang werden
opgezonden.
De aanleiding tot deze fusillade, ^zoo ver
volgt het blad, is ons nog niet met zeker
heid bekend, doch wij gelooven niet. mis te
tasten, indien wij die in verband"' brengen
met belastingaanslag of inning.
Met den trein van bij elven vertrok kapi
tein Hoedt met 40 bajonetten naar Pria
man, terwijl daar reeds 30 man onder lui
tenant Prins liggen.
Luitenant Stevels, commandant van het
detachement te Loeboek Basoeng, die zich
voor dienstzaken hier Ier plaatse bevond,
kreeg bevel om onverwijld naar zijn .stand
plaats terug te keeren.
De spoorwegstations Loeboek Aloeng en
Kajoeng Tan am werden ieder bezet door een
luitenant met 20 bajonetten.
Den volgenden dag schreef hetzelfde blad
Hedenmorgen werden per trein weder 5
gewonden van Priaman alhier aangebracht,
die men den. dag na het gevecht nog in de
omgeving van ihefc heilige graf te Oelakan
had gevonden. Op hun vlucht waren deze
menschen, door verwondingen uitgeput,
neergevallen.
Ia het Priamansche en elders is thans al
les rustig.
De bezettingen der spoorwegstations Loe
boek Aloeng en Kajoe Tan am zijn ingetrok
ken.
1
De Staatscourant van. Zondag 26 en
Maandag 27 Juni bevat o.a. de volgende
koninklijke besluiten:
benoemd tot burgemeester van Ruiner-
wold K. Buiten Azn.
op verzoek eervol ontslagen als burgemees
ter van Bedum dr. H. U. Schleurholts
herbenoemd tot burgemeester van Ab-
ccude-Baambrugge en Abcoude-Proostdij
jhr. mr. W. B. Sandberg;
op verzoek eervol ontslagen als griffier bij
het kantongerecht in Rotterdam I mr. C.
H. Moens;
benoemd tot lid van den Raad van State
mr. A. E. Elias, staatsraad in buitengewo
nen dienst en hem tevens eervol ontslag ver
leend als secretaris-generaal van het depar
tement van koloniën, onder dankbetuiging
voor de vele en gewichtige diensten in die
betrekking bewezen; j
benoemd tot secretaris-generaal hét
departement van Koloniën J. Bf tan ddr
Hou ven van Oordt, referendaris met verlof,
thans tijdelijk belast met de waarneming der
betrekking van algemeen secretaris van^het
gouvernement in Ned.-Indië;
voor 3 jaar gedetaclieerd bij de land
macht in West-Indië de kapitein der infan
terie F. C- M. Hirschmann, than9 met ver
lof in Europa
benoemd tot voorzitter van de commissie,
belast met de directie der weduwen- en
weezenkas voor officieren der landmacht de
gepensioneerde generaal-majoor F. A. Tho-
mese;
benoemd tot reserve-officier van gezond
heid 2e klasse H. A. Lubbers, arts;
op non-activiteit gesteld wegens tijdelijke
ongesteldheid de 2e luitenant J. F. Ober-
holzer, van het 3e regiment infanterie,
benoemd
tot burgemeester <ler gemeente Boekei, F. G.
Bouwens j
tot burgemeester der gemeente. Werkendam,
H. Gay
tot burgemeester der gemeente Oploo, St.-An
ti ion i us en Ledeaoker, J. M. A. Arts, secretaris
dier gemeente;
tot burgemeester der gemeente Oidebroek, jhr.
F. F. F. Z. van Asch van. Wijok;
tot burgemeester <ler gemeente Tie], J. G. H.
R. Böuhoff;
tot burgemeester der gemeente Mdllingen., C.
G. Reyimers, secretaris dier gemeente;
tot burgemeester der gemeente Zwómanerdaan,
G. B. Fortuyn, secretaris dier gemeente;
tot burgemeester der gemeente Aagtekerke,
Joh. de Visser;
tot burgemeester der gemeente EUewoutedijk.
E. A. van der Bent secretaris dier gemeente;
tot burgemeester der gemeente Tubbergen,
jhr. mr. L. E F. J. von Bönninghausen
tot burgemeester der gemeente Am'bt-Almelo,
B. Doorn, secretaris dder gemeente.
H. M. de Koningin-Moeder woonde
Zondag de morgen-godsdienstoefening bij in
de Ned. Herv. kerk te Soest, onder gehoor
van ds. D. P. Brans.
Op haar terugkeer naar Duitsek-
land vertoefde de Vorstiku weduwe' von.
Wied «enigen tijd te Olst voor een bezoek
bij Jonk vrouwe van Suchtelem van de Hae-
re, voormalig Hofdame vttua H. K. H.
De Prins der Nederlanden heeft Vrij-
jdag aan heb gastmaal ten Hove de ge
zondheid gedronken vair Zijne Keiz.
Hoogheid Prins Kuno.
Prins ejn Prinses Kuno vertrokken
Zaterdagochtend naar Soestdijk ter deelne
ming aan den lunch, die do Koningin-Moe
der, het Keizerlijk Echtpaar aanbood. Me
de vertrokken de gezant van J'apan en de
Minister van BaibenUendsche Zaken en
van Koloniën.
Prinses Kuno dnoeg een wit zijden toi
let.
Prins en prinses Kuni kwamen
hjalf twaalf per extra trein aan het
station Baarn aan. Aldaar werden zij ont
vangen door jhr. 'De Ranitz en den burge
meester van Baarn. De Keizerlijke gasten
werden op het bordes van het paleis Soest
dijk ontvangen door H. M. de Koningin-
Moeder. Tijdens den lunch speelde de staf-
muziek van het 5e regiment infanterie uit
Amersfoort.
De Japansche gasten van H. M. de
Koningin-Moeder verlieten Zaterdagmiddag
kwart voor drie het Paleis Soestdijk en
werden tot aan het station Baarn (N. C. S.)
uitgeleid door jhr. De Ranitz en den burge
meester van Baarn.
Op het perron namen Prins en Prinses
Kuni minzaam afscheid van beide heeren
en keerden zij per salonrijtuig via Utrecht
naai- Den Haag terug.
Eene groote menigte was bij het vertrek
der Keizerlijke gasten aan liet station aan
wezig.
Gisteren bracht het Keizerlijk Echt
paar van J apan een bezoek aan den
Koninklijken grafkelder te Delft.
De Prins legde een bloemkrans neer op
het graf van wijlen Koning Willem III.
's Middags werd het Huis ten Bosch be
zichtigd' en diaarna een rijtoer naar Scheve-
«liaigen gemaakt.
Het ministerie.
Officieus wordt uit 's Gravenhage
bericht
I-n parlementaire kringen, nauw ver
want aan het Ministerie, wordt, na de
jongste stembus-uitspraak, in welke het
zittend kabinet een bewijs vian vertrouwen
kan zien, liet aanblijven van' het Ministe
rie-Heemskerk niet anders beschouwd: dan
geheel in overeensÜemmirijg te zijn met den
natuurlijken loop van zaken,
Naar de Haagsahe Courant ver
neemt heeft Donderdag dief minister
raad zeer langdurig vergaderd en.
werd de zitting 'dels avond's voort
gezet. Bosloten zou zijn, naar gezegd wordt,
de portefeuilles, (zooals dat wordt genoemd),
ter beschikking van H. M. te stellen, tot
dusverre niet gebruikelijk als de verkiezin
gen uitspraak gaven ten gunste van het zit
tende kabinet.
De Gouverneu r-G eneraal.
Naar ,,De Nederlander" verneemt, zal de
gouverneur-generaal van Oost-Indïë, J. B.
van. Heutsz, in October a. s. repatrieeren.
De voorzitter van de Tweede Ka
mer der Stlaten Generaal bevindt zich
reeds sedert eenige weken in het buiten
land.
Reeds zijoi eenige nieuwe gekozen leden
van de Tweede Kamer-in de residentie ge
weest ten einde een. plaats te kiezen op de
ban/ken in 's lands vergaderzaal.
Kamerverkiezingen.
Het Hbld. bevat de volgende berich
ten
Naar men ons mededeelt zal de heer De
Meester voor Helder zitting nemen.
Bij het bestuur van „Vooruitgang IV" te
Amsterdam is thans ook een schrijven van
den heer J. W. IJzerman ingekomen, hou
dende mededeeling, dat hij zijn verkiezing
tot Tweede Kamerlid niet aanvaardt.
Aanstaande Maandagavond houdt „Voor
uitgang IV" een ledenvergadering tot het
stellen van candidaten voor den gemeente
raad, en in deze vergadering zal de nu noo-
dig geworden nieuwe verkiezing voor de
Tweede Kamer tevens aan de orde komen.
Behalve de naam van dr. C. Lely, door
den heer IJzerman zelf genoemd, doen nog
andere namen de ronde. Zoo noemt men jhr.
mr. J. Röell, den president van de Tweede
Kamer, die door Utrecht II niet herkozen
is; dr. C. F. J. Blooker, die gevallen is in
Amsterdam VII, en den heer Jac. Deen.
Nader deel't men- mede, dat de Vrije
Liberalen voor den opengevallen zetel in
Amsterdam IV jhr. mr. J. Röell in aanmer
king wenschen te doen komen.
De Kamerzetel voor Am
sterdam IV. Naar uit de hoofdstad
wordt gemeld zal de aanstaande Kamerver-
kiesraj in het district Amsterdam IV, uoo-
dig geworden door het niet aanvaarden der
benoeming door den heer J. W. IJzerman,
niet bij enkele eandidiaatstolling afloopen.
De sociaal-democraten zijn van plan met een
eigen candidaat uit te komen. Reedis nu wor
den als candidaten der S. D. A. P. genoemd
de heeren H. van Kol en mr. M. Mendels.
Hoewel deze laatste gedurende korten tijd
geen lid der S. D. A. P. is geweest en de
partij statuten voorschrijven, dat men min
stens 1 jaar onafgebroken lid der partij moet
zijn, om voor een oamdLdiatuur in aanmer
king te komen, zou men in dit geval daar
van willen afwijken. Een definitieve keuze
is natuurlijk nog niet gedlaan.
D r. A. K u y p e r. Naar de N. R.
Ct. verneemt, heeft dr. A. Kuyper een brief
geschreven aan den secretaris der kiesver-
eeniging „Nederland en Oranje" te Dor
drecht om zijn leedwezen er over uit te
drukken, dat hij op zijn leeftijd in het
district is blootgesteld geworden aan zulk
een echec.
In verband met bovenstaand bericht, zij
nog het volgende uit het „Vad." aangestipt:
Als een bijzonderheid mag zeker wel ver
meld worden, dat de liberale meerderheid
in. Dondredlvt nog nooit zoo groot is geweest
als dit jaar; nu de „groote leider" de tegen-
canididaait was. Behaalde de heer Van Gijn
in 1901 en 1905 een meerderheid van respec
tievelijk 150 en 339 stemmen, de heer De
Kan ter kreeg 710 stemmen meer dan dr.
Kuyper, een meetkundige reeks, die te den
ken geeft.
Een ernstige beschuldiging.
Gedurende de verkiezingscampagne heeft
mr. P. Tüdeman, adlvocaat te BOJoemen-
d'aal, i'n een kiezers vetrgtadéring te Om
men, op een vraag van eenl der aamwezi-
gens nopens dr. Kuyper's partajdffigheid bij
benoemingen, gezegd, dut hij diaaromtnent
in het algemeen, gelijk aMe buitenistaan-
den, slechts een indruk had'; dat h-enn.
slechts één zaak bekeurd' was gfewordleny
wiaariiiifo hij voor zichzelf meer dan een
indruk, imaners eem overtuiging had ge
put. Zonder namen t'e noemen deelde mjr.
Tidemian teem mede, dat lnetoi bekemdl was,
diat dr. Kuyper, gedurende zijn minister
schap, f 11.000 voor verkdezingsdoeleiind.en
had ontvangen door bemiddeling eettner
dlame, dde op haar beurt in betnekflafng gte-
staan had met eem gefortuneerd' persoon,
die tijdens dat ministerschap een ridder
orde had gekregen. i
Door het Volk wier dl aanstbmdfe de aanl-
d'achlt op deze ernstig© beschuldiging ge
vestigd. Mr. Tideanam, wendde zich daags
na de vjergiadering tot de redlactile vtam een
der liberale bijaden ojra te overleggen of
hij niet verplicht was thans aoodra mo
gelijk bekend te maken wat hij wist, doch
in onderling overleg werdl besloten daar
mee te wachten om dien schijn te vermij
den verkiezingB-m atarilaaü bij te binemgelni,
zonder dat voldoende tiijld owier was voor de
tegenpartij zich daaromtrent met feiten, en
bewijzen te verklaren.
Thans echter bevat Het Volk, onder het
opschrift „De lintjeshandel van dr. Kuy
per" het uitvoerig verslag van een ctiwïer-
houd met mr. Tidefmiatn, waarin dleze met
overlegging van eenige brieven (bij het
vreslag afgedrukt) zijn beschuldiging toe
licht.
Ziehier in het kort mr. Tidemau's
relaas
Mr. Tideman kwam in December 1906 als
advocaat in betrekking mét den heer W.
van Dieren Bijvoet, kleerbleeker, die in gel
delijke moeilijkheden verkeerde. Dit tenge
volge van verplichtingen door hem aange
gaan, ten gerieve of ten behoeve van zijn:
nichtje, mej. Mathilde Westmeijer, te Am
sterdam, welke hij met gerustheid had mee-
nen te kunnen helpen,
omdat die juffrouw in betrekking stond
met dr. A. Kuyper en met de heeren R.
Lehmann en E. A. Lehmann, beiden te Am
sterdam, en die betrekking verband hield
met gunsten die dr. Kuyper, als minister,
aan die 'heeren had verleend of zou hebben
willen verleenen.
Mej. Westmeijer had hem, Van Dieren
Bijvoet, herhaaldelijk verzekerd, dat zij al
les zou teimgbetalen wat hij te haren ge
rieve zou moeten uitgeven. De heer Rudolph
Lehmann zou haar groote sommen hebben
beloofd, indien zij minister Kuyper wist te
bewegen hem een Nederlandsche ridderorde
te verschaffen. De heer E. A. Lehmann zou
ook in die richting met haar werkzaam zijn.
geweest en reeds op ©en voordracht tot be-
riddering hebben gestaan.
Mr. Tideman geloofde niet veel van deze
voorstelling, bezocht mej. Westmeijer eu
ontving van deze een uiteenzetting, met tal
van brieven en briefkaarten. Daarbij waren
geen bewijsstukken omtrent haar verhou
ding tot den heer Rudolph Lehmann; deze
toch had zij, in geldnood verkeerende, aan
diens secretaris tegen een som van f 1000,
naar zij zeide, teruggegeven.
Mej. W. deelde mr. Tideman het volgen
de mede
Eenige jaren geleden, omstreeks 1902,
wendde de heer Rudolph Lehmann, dien ik
van vroeger kende, zich tot mij met de vol
gende mededeeling „Het verdriet mijn moe
der, dat ik, die zoovele ridderordes heb,
maar geen Nederlandsche orde bekom. Gij
kunt alles en moet mij er een bezorgen."
Ik weigerde, maar Lehmann drong zoo sterk
aan en beloofde mij, die vele geldelijke zor
gen had, dat ik deze niet meer zou kennen,
wanneer ik het doel wist te bereiken. Die
wc orden van een schatrijk man, waarvoor
ik Lehmann hield, hebben mij doen beloven,
mijn best te zullen doen. Ik ben daarop
naar minister Kuyper gegaan en heb hem
gevraagd, wat de weg was voor iemand om
een Nederlandsche ridderorde te verkrijgen.
Minister Kuyper begon daarop te lachen en
zeide: „Dat gaat bij ons zoo maar niet."
Van het eene gesprek kwam het andere en
ik heb den heer Lehmann met den heer
Kuyper in verbinding gebracht. De heer
Lehmann heeft tóen, op advies van den
heer Kuyper, in Den Haag een werkkring
gezocht en zich voor het oog der wereld
eer tijdlang kalm gedragen. In den zo
mer van 1903 (den juisten datum 31 Augus
tus, heb ik later in de Staatscourant ge
vonden) is aan Lehmann de officiersorde van
Oranje-Nassau uitgereikt. Mej. Westmeijer,
aldus vervolgde de heer Tideman, deelde mij
nu mede, dat zij voor haar bij dr. Kuyper
bewezen diensten door Rudolph Lehmann
herhaaldelijk geldelijk was beloond. O.a.
deed hij haar, zoodra het vaststond dat de
ridderorde zou verleend worden, f 25 per
week toekomen. Dat begon op 1 Augustus
1903 en 'het eindigde op denzelfden datum'
van 1905.
Dan drukt het blad een brief af vanl
iemand, die aan mej. W., op haar klacht
da;, de geldzendingen hadden opgehouden,
namens den heer Lehmann schrijft, „dat
indertijd bepaald was dat dit gedurende een
tijdsverloop van twee jaren, beginnende 1
Augustus, per week" zou geschieden en dat
nu „van 1903 tot 1905 de twee beloofde
jaren zijn afgeloopen".
Mej. W. verhaalt voorts, dat de heer R.
Lehmann direct aan dr. Kuyper* f 7000 voor
verkiezingsdoeleinden gaf en dat zij aan dr.
Kuyper voor de Kamerverkiezingen van
1905 f 11,000 wist te verschaffen, die deze
in dank aannam, gelijk bewezen wordt door
een briefje, d.d. 6 April 1905 van mej. H.
S S. Kuyper, namens haar vader aan mej.
W. geschreven, en luidende aldus:
„Hooggeachte mejuffrouw,
Mijn vader verzoekt mij u mede te dee-
leii, dat hij nu reeds door uwe bemidde
ling f 11,000 voor de a.s. verkiezing ontvan
gen heeft. Hij draagt mij op u te zeggen hoe
zeer hij uwe pogingen tot het bijeenzame
len van gelden waardeert en u zijn welge-
meenden dank te brengen voor al de moeite
di", u zich wel geven wilt.
Persoonlijk voeg ik er den dank aan toe
voor den verkoop van het kamerschut; mijn
vriendin, de schilderes, is in de wolken van.
geluk.
Mr. Tideman verhaalt voorts, dat mej.
W. zich volgens haar verklaring ook in ver
binding had gesteld met den heer E. A.
Lehmann, een broeder van den geridderde,
met het voornemen dezen op soortgelijke
wijze een orde te verschaffen. Zij bracht
hem met dr. K. in betrekking (volgt een
briefje van E. A. L., waaruit dit blijkt).
Vervolgens bevat het verslag den afdruk
van een briefje van dr. K. zeiven, luidende
„Departement van Binnenlandsche Zaken.
's Gravenhage, 18-6-1904.
Mejuffrouw,
Het is mij een behoefte om u dan'k te
zegge_u v'oor wat gij ondernaamt en ook om
uwentwil deed het mij goed, dat het succes
zoo schitterend was. Ik ga nu naar Brussel
(Hotel Central) wat uitrusten. Gelijk ik u
telegrafeerde, zal ik de familie morgen over
acht dagen gaarne wachten te 3 uur. Nu
komen de herstemmingen. Het succes moet
doorgezet. Er zal weer veel noodig zijn.
Hoogachtend
Uw dw. (get.) K.
Mr. Tideman vervolgt:
Het bezorgen van een ridderorde aan den
heer E. A. Lehmann ging evenwel niet ge
makkelijk. Dat dr. Kuyper haar den weg
deed wijzen, welke zou kunnen worden in
geslagen om zich jegens het vaderland ver
dienstelijk te maken, werd mij bewezen door
den volgenden, met een dameshand geschre
ven, brief
Mejuffrouw,
Mijn vader draagt mij op u te mel
den
le. dat het hospitaal te Smyrna, een
Ned. Hospitaal, verbouwd moet worden.
Dat een eenigszins aanzienlijke gift
hiervoor blijk zou geven van belangstel
ling in onze nationale aangelegenheden'
in het buitenland
2e. dat op Groenland graven zijn van
Nederlanders, die in het ongereed© zijn'
geraakt. Dat geldelijke hulp om deze
te herstellen, van belang kon zijn;
3e. dat u bijzondorheden betreffende
het laatste kunt lezen in het Avondblad'
van Maandag 11. van de Nieuwe Cou
rant en 'het Avondblad van Woensdag
1.1. van de Nieuwe Courant.
Na beleefde groeten teeken ik,
(get.) Mej. H. Kuyper,
Kanaalstraat 5.
Donderdag, 5 Jan. '05."
Mr. Tideman eindigt met de mededeeling,
dat de heer E. A. Lehmann op de lijst werdl
geplaatst om op 31 Augustus 1905 geridderd
te worden, maar dat inmiddels het ministerie
viel en er toen niets meer van kwam.
Raadsverkiezingen in.
Amsterdam. Zaterdagavond vergadeikte
Vooruitgang I tot het stellen van twee can
didaten in de vaoaltures Oaroli (overleden)
en Kamerlinigh Onnes (die zich niet her
kiesbaar stelide)
Van de vier voorlOopige canidM'aten ver
klaarden de heeren C. L. van Lambrechtsen
van Rittiheni, directeur der Dordtsöhe Pe
troleum-Mij. en A. J. den Hertog, hoofd
redacteur van „de Telegraaf", oud-hoofd
onderwijzer, zich* bereid. Bedden wenden aan
bevolen 'door het bedtuur en het Centr&al-
Oomrité.
De heer Den Hertog fverkflaardle het pro
gramma van Vooruitgang te onderschrijven.
Als hoofdredacteur van een 'groot blald) komt
hij in aanraking met vrijwel alle quaes ties,
die zich voordoen. Hij is bereid te bewonde
ren de 'belangen van het onderwijs in vrij-
aünnigen geest. Tien jaar is spreker school
hoofd geweest, maar hij Voelt zich meer oud
onderwijzer dan oadMboo fdondiearwijzerVoor.
hem staan klasse-onderwijzers en school
hoofden gelijk.
Do heeren Lambrechtsen en Den Hertog
werden candidaat gesteld.
