JSP". 95c Eerste BIa«l.
Zaterdag 2 October 1909.
BUITENLAND.
FEUILLETON.
DE WISKOTTENS.
S,ie J taarganiff.
OORTSCH DAGBLAD.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per S maanden voor Amersfoort f l.OO.
Idem franco per post1.50.
Afzonderlijke nummers0.05.
Deze Courant verschijnt dagelijks, behalve op Zon- en Feest
dagen.
Advertentiên, mededeelingen enz.gelieve men vóór 11 uur
's morgens bij de Uitgeven in te zenden.
Uitgevers: VALKHOFF C°.
Utrechtschestraat 1. Intercomm. Telephoonnummer 66.
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 15 regels f 0.50.
Elke regel meer -0.10.
Dienstaanbiedingen en aanvragen 25 eent-s bij vooruitbetaling
Groote letters naar plaatsruimte.
Voor handel en bedrijf bestaan zeer voordeelige bepalingen tM
het herhaald adverteeren in dit Blad, by abonnement. Ee»'
circulairebevattende de voorwaarden, wordt op aanvraa»
toegezonden.
Politiek Overzicht
De crisis in Hongarije.
De Kamer van afgevaardigden van den
Hongaarschen rijksdag heeft, nadat in de
eerste zitting die zij hield na het zomerreces
de aftredende minister-president reken
schap had gegeven van'het door hem en zijne
ambtgenooten aangeboden ontslag, tot den
5en October hare zittingen verdaagd. De
beteekenis van dit besluit is, dat de verga
dering gelegenheid wil geven eene oplossing
van de crisis voor te bereiden, maar tegelijk
zich het recht heeft verzekerd, eene verlen
ging van de crisis te verhinderen. Is de
crisis aanstaanden Dinsdag niet opgelost,
dan heeft de vergadering het in de macht te
overwegen of zij zal toestemmen in eene
nieuwe verdaging of door het nemen van een
bepaald besluit pressie zal uitoefenen op de
Kroon tot bevordering van eene oplossing
in den door haar gewenschten zin.
Het is slechts een korte termijn, dien de
onafhankelijkheidspartij, die in de Kamer
over de meerderheid beschikt, voor onder
handelingen heeft overgelaten. De Neue
Freie Presse is intusschen van oordeel, dat
men het reeds als zeker kan beschouwen,
dat in de korte dagen, die -daarvoor gegeven
zijn, de groote bezwaren niet uit den weg
geruimd kunnen worden. De toestand wordt
door dit blad aldus gekenschetst
,,Daar de mededeeling, dat de Keizer het
door dr. Wekerle gedane voorstel tot oplos
sing van de crisis reeds in zijn geheel heeft
afgewezen, voorbarig is gebleken, draagt de
toestand nog altijd liet kenmerk, dat We
kerle na zijne laatste audiëntie aangaf met de
woorden, dat de monarc-h nu de beslissing
heeft tusschen zijn voorstel en dat van den
leider der onafhankelijkheidspartij. Frans
Kossuth zal eerstdaags bij den Keizer in
audiëntie verschijnen, om als leider van de
meerderheid zijne opvatting over de oplos
sing van de crisis te doen kennen. Voor hem
zal echter nog eenmaal minister-president
a. Wekerle in liet kabinet van den Keizer
staan. Daaruit blijkt, daj- de Keizer nog al
tijd niet de opvatting van de mannen van
1867 heeft achtergesteld bij die van de
48ers.
Dr. Wekerle heeft in de rede, die hij
verleden Dinsdag in de Kamer van afge
vaardigden hield, de hoofdtrekken van zijn
programma tot oplossing van de crisis -node
gedeeld. Zijn voorstel bevat vier punten: 1.
De ongeschonden handhaving van de zelf
standigheid van den 8teat Hongarije en van
de Hongaarsche hegemonie binnen het land.
2 De oplossing van de bankkwastie od len
grondslag van de gemeenschappelijke bank
onder hervatting van de betalingen in goud.
3. Eene aan de democratische beginselen be
antwoordende oplossing van de kiesrecht-
hervorming. 4. Vervulling van de militaire
wenschen, waarbij dr. Wekerle deed uitko
men, dat bij de wapens en emble
men en in de benamingen de Hongaar
sche taai in eere moet komen. Tegenover
dit programma van dr. Wekerle staat het
plan van Kossuth, die de bankkwestie en
de militaire kwestiën wil ter zijde stellen en
door een uit de onafhankelijkheidspartij sa
mengesteld kabinet enkel de kiesrechther
vorming ten uitvoer wil brengen.
De Kroon heeft tegen de beide voorstellen
ernstige bedenkingen. Het programma van
Wekerle heeft, omdat de ministers van de
onafhankelijkheidspartij geen bindende toe
stemming hiertoe gaven, in het tegenwoor
dige Hongaarsche parlement geen meerder
heid. Aan den anderen kant staat tegenover
het voorstel van Kossuth, dat de meerder
heid van de vergadering voor zioh zou heb
ben, het gewichtige bezwaar, dat met de aan
neming daarvan de regeeringsmacht in Hon
garije zou komen in handen van eene partij,
welker staatsrechtelijke opvattig in lijnrech
te tegenspraak staat met die van de Kroon.
Welke beslissing de monarch zal nemen,
daarover valt op dit oogenblik niets te voor
spellen. Wel werd in den laatsten tijd bij
herhaling gezegd, dat de monarch er bij zou
volharden, dat de coalitie bij elkaar moest
blijven om te volbrengen wat zij op zich
heeft genomen. Maar na het gebeurde in de
laatste zifting is er aan een samenwerisen van
de voormalige coalitie niet meer te denken.
De rede van minister-president Wekerle
werd uit den boezem van de onafhankelijk
heidspartij herhaaldelijk onderbroken door
kreten, die wijzen op eene klimmende span
ning tusschen de 67-ers en de 48-ers. Het
scherpst komt hek uiteenvallen van de coa
litie uit in het ontslag, dat de tot de 67-ers
behoorende ondervoorzitters en secretarissen
der Kamer genomen hebben. Dit be
wijst, dat de klove nu beschouwd wordt als
onoverbrugbaar. De oplossing van de Hon
gaarsche crisis kan dus t'har.ts niet meer in
een samenwerken van de oude coalitie ge
vonden worden. Wanneer echter, zooals de
zaken jvu staan, de ontwarring noch door
de 67-ers en de 48-ers alleen noch door
beiden in vereeniging kan worden uitge
voerd, dan komt de mogelijkheid in 't ge
zicht van een tijdelijk ministerie buiten het
parlement, waaraan de taak ten deel zou
vallen de zaken te voeren tot aan het tijd
stip waarop de kansen voor eene houdbare
conslitutioneele oplossing van de Hongaar
sche crisis gunstiger zijn geworden."
Duitschland.
B e r 1 ij n, 1 Oct. Volgens het laatst
uitgegeven bulletin zijn de kroonprinses en
die jonge prins wel.
p*mkr!jk.
De president van de republiek, die Zon
dag naar zijn landgoed in het departement
Lcr,-et-Garonne gaat, zal op die reis op het
station van Bordeaux den algemeenen raad
van het departement der Gironde ontvan
gen, om het tusschen dien raad en den mi
nister van landbouw gerezen geschil te be
slechten. De president zal bij die gelegen
heid voor de begrenzing van het gebied van
den Bordeauxwijn een regeling voorslaan,
die, naar men hoopt, de departementen Lot-
et-Garonne en Gironde zal bevredigen. De
minister van landbouw zal den president
vergezellen
Volgens de France Militaire zullen een
aantal infanterie-officieren overgaan naar de
artillerie, waarbij gebrek aan officieren be
staat tengevolge van de vermeerdering van
het aantal batterijen. Deze infanterie-officie
ren zullen vooraf een eenjarigen cursus door
maken in de artillerie- en genieschool te
Fontainebleau.
Oostenrijk/Hongartya.
De berichten, dat de marine de op de ont-
werp-begrooting van 1910 gebrachte eerste
termijnen voor het bouwen van twee Dread
noughts heeft ingetrokken en dus voorloo-
pig er van heeft afgezien dezen aan
bouw ter hand te nemen, komen vol- j
gens de Neue Freie Presse niet met
de werkelijkheid, overeen. In den laat
sten gemeenschappelijken ministerraad werd,
met het oog op de groote stijging van
de aanvragen op alle overige posten,
eene reductie verlangd van wat het marine-
bestuur eischt voor het bouwen van Dread
noughts, zonder dat echter de détails van de
posten aan eene discussie werden onderwor
pen. In hetzelfde stadium bevindt deze zaak
zich tot heden nog, zoodat wel van een ver
mindering, maar niet van eene intrekking
van de credietaanvragen voor het bouwen
van Dreadnoughts kan warden gesproken.
De onderdeelen van het begrootingsontwerp
worden thans aan een nader onderzoek on
derworpen', waarop in den volgenden ge
meenschappelijken ministerraad de defini
tieve formuleering zal geschieden van de
regeeringsvoorstellen, die aan de delegatiën
ter vaststelling zullen worden vastgelegd.
Intusschen bestaat er in zooverre eenig
verschil van meening, dat eensdeels ver
langd wordt het opstellen 'van een precies
vlootprogramma met vaste termijnen, ter
wijl men anderzijds de vrije hand wil hou
den om den vlootbouw te kunnen bespoe
digen als de internationale toestand dit ge-
wenscht maakt. De volgende ministerraad
zal in dit opzicht principieele beslissingen
brengen.
Uit Budapest wordt aan de Vossische Ztg.
bericht, dat de hoop, dat de audiëntie, die
Kossuth heden bij den Keizer heeft, de op
lossing van de Hongaarsche crisis zal be
vorderen, bijna geheel verdwenen is. Kos
suth zou bereid zijn met een staatsman, die
op het standpunt van de mannen van 1867
staat, een kabinet te vormen en voorloopig
het oude programma van de onafhankelijk
heidspartij geheel terug te stellen, maar on
der voorwaarde, dat de Keizer het toekom
stige kabinet zal machtigen eene verklaring
af te leggen, dat het ontwerp van eene Hon
gaarsche bankwet wordt voorbereid. Van
deze voorwaarde wil Kossuth in geen geval
afzien, omdat hij anders eene scheuring in
den boezem van zijne partij zou verwekken
en omdat hij den openlijken strijd met de
groep-Justh niet durft te aanvaarden. Daar
het niet te verwachten is, dat de Koning het
toekomstige kabinet tot zulk eene verkla
ring zal machtigen, is het uitzicht op eene
parlementaire oplossing van de crisis met
steun van de tegenwoordige meerderheid in
den rijksdag en van haren leider Kossuth
uiterst gering, zoodat het denkbeeld van een
buiten het parlement staand kabinet steeds
meer op den voorgrond komt.
Rusland.
De reden waarom de dag van de ontmoe
ting van den Czaar met -Koning Victor
Emanuel nog niet definitief is vastgesteld,
ligt volgens een bericht uit Rome in de
onderhandelingen van de Russische regee
ring over de doorvaart van de het keizer
lijke jacht geleidende oorlogsschepen door
do Dardanelles. Men gelooft, dat deze on
derhandelingen spoedig geëindigd zullen
zijn. De Czaar kiest voor zijne reis naar
Italië ouder alle omstandigheden den zee
weg.
Het Russische gezantschap te Konstantd-
nopel beeft aan de Porte medegedeeld, dat
de Gzaar de Turksohe missie onder aanvoe
ring van den minister van buitenlandse he
zaken Rifaat Pacha van 6 tot 8 October
in Livadia ontvangen zal. De eigenhandige
brief van den 6ultan aan den Czaar bevat
slechts goede wenschen voor de reis, die
de C/aar tot zijne ontspanning zal onder
nemen naai' Italië, maar niet de minste in
speling op eene uitnoodiging. Het bezoek
van den Czaar in Konstantinopel wordt voor
di. jaar als afgedaan beschouwd.
Montenegro.
C e 11 i n j e, 1 O c t Er is eene samen
zwering ontdekt die ten dioei had den vorst
te onttronen', den kroonprins Danilo tot
vorst uit te roepen en de ministers ter dood
te brengen. Er zijn 20 beschuldigden, waar
van 15 voortvluchtig zijn.
De ontdekking van de militaire samen
spanning tegen vorst Nikolaas van Monte
negro heeft groote beroering te Cettinje ge
wekt. Elf officieren, die erin betrokken wa
ren, hebben naar het buitenland de wijk ge
nomen. In het geheeie land worden men-
sclien, die onder verdenkking staan, in
hechtenis genomen. Het plan moet in het
buitenland gesmeed zijn.
De samenzweerders behooren allen tot de
beste familiën in het land. Ongeveer zes
maanden geleden schijnt de voorbereiding
begonnen te zijn, omdat men ontevreden was
over de houding, die de vorst in de kwestie
van de inlijving van Bosnië had aangeno
men.
Turkse.
De Porte heeft in Parijs bezwaren ingo-
braoht wegens de bezetting van Wadai, in
het achterland van Tripolis, door de Fran-
schen. Wadai is indertijd door de Engelsch-
Fransche overeenkomst aan de Fransche in
vloedsfeer toegewezen.
Spanje in Marokko.
Madrid, 1 Oct. Van regeer in gswege
wordt uit Melilla bericht, dat tijdens eene
verkenning naar Bonkt el Geniss generaal
Vicario is gedood met 2 kapiteins, 1 lui
tenant en 14 inanscliappen180 zijn ge
wond.
Madrid, 1 Oct. (Officieel). In den
loop van eene verkenning naar Souk al Ge-
niss sloegen de Spaaneclie troepen een aan
val van den vijand af en brachten, hem
groote verliezen toe.
De berichten uit alle Spaansche provin
ciën getuigen van de vreugde, die de bood
schap van de bezetting van den Guruguberg
in het land heeft verwekt. Bijzonder groot is
de geestdrift van het garnizoen en van de
bewoners der stad Melilla, welker toekom
stige voorspoed afhangt van de oplossing van
het oorlogsvraagstuk. Madrid levert een
beeld, zooals men er bijna nooit ziet; jui
chende en zingende kinderen doortrekken,
vlaggen dragende, het volksgewoel. De hui
zen zijn versierd, des avonds zijn vele geïl
lumineerd.
De pers spreekt eenstemmig hare voldoe
ning er over uit, dat met de inbezitneming
van den Guruguberg, die het graf van zoo
vele Spaansche soldaten werd, nu het hoofd
doel van den oorlog in het Rifgebied is be
reikt. De Imparcial zegtSpanje geeft, ter
wijl het het gelukkig welslagen viert, tege
lijk de we deropbeuring van de gedurende
lange jaren neergebogen volksziel te ken
nen; de wederopbeuring moet echter voort
duren en voortwerken tot zegen van de na
tie. De Liberal verwacht, dat politieke en
diplomatieke intriges niet zullen verijdelen,
dat van het met reusachtige offers gekochte
nationale 6ucces ten volle de vruchten wor
den geplukt.
Intusschen is het gisterenavond onder de
telegrammen vermelde bericht, dat eene mi
litaire verkenning 200 dooden en gewonden,
waaronder een generaal, aan offers heeft
gevorderd, eene waarschuwing, dat men nog
niet aan het einde van den strijd is.
Argentinië.
Buenos Ayres, 30 Sept. De Ka
mer heeft bij eindstemming de begroeting
voor 1910 goedgekeurd. De zitting is geslo
ten.
Chili.
De Chileen9che regeering zal bij het eeuw
feest der onafhankelijkheid van Chili, dat
den 18eu September 1910 zal plaats hebben,
om financieele redenen geen groote feeste
lijkheden organiseeren, die een internatio
naal karakter dragen. Er zal in het nieuwe
gebouw voor beeldende kunsten te Santiago
dat in het volgende jaar zal worden inge
wijd, eene internationale kunsttentoonstel
ling gehouden worden, maar overigens zul-
lei de feestelijkheden een zuiver plaatselijk
karakter dragen.
Allerlei.
vOp grond van de laatste berekenin
gen, verricht aan de sterrenwacht te Green
wich, zal Halley's komeet den 20en April
a.s. door den perihelium-stand gaan. Tus
schen 20 en 21 Mei zal de beroemde komeet
de aarde het dichtst naderen. Bij het gaan
door den pcri'helium-stand zal de komeet een
snelheid! hebben vam 5 a 7 millioon kilome
ter per dag.
vGraaf Zeppelin is bezig met een 4e
luchtschip, dat de drie voorgaande nog in
grootte zal overtreffen. No. 1 had 13,000
kub. M. inhoud, no. 2 en 3 reeds 16,000
kub. M. en no. 4 zal 20,000 kub. M. in
houd hebben en worden bewogen door 3
motoren van 115 paardenkracht elk. Het
luchtschip zal voorzien worden van toestel
len voor draadlooze telegrafie.
N e w-Y o r k, 1 Oct. Peary en zijne
vrouw zijn bedien hier aangekomen ran.
Portland in Maine. Peary werd met geest
drift begroet door eene talrijke menigte.
Aan boord van zijn stoomschip de Roose
velt'' nam hij deel aan de vlootparade, die
naar aanleiding van de Hudson-FultonfeeS-
ten werd gehouden. Peary stond op de brug
van het schip en op alle schepen op de rivier
doden zich de stoomfluiten en scheepsklok
ken hooren ter eere van den Noordpool
reiziger.
v— De jager Harry Whitney heeft nog
meegedeeld, dat hij de instrumenten en
kaarten van Cook en nog een kist, wier in
houd hij niet kende, op een rote bij Etah
moest achterlaten, oindiat Peary weigerde
ze mee te nemen aan boord van zijn schip.
Hij had ook van de Eskimo's, wier taal
hij goed verstond, gehoord, dat Cook die
Pool bereikt had.
Brussel, 10 October. Het com
missariaat van St. Paul te Antwerpen ont
ving van het gouvernement het telegram,
waarin werd gezegd, dat het niet voorne
mens is, de rechten op den uitvoer van
koffie te matigen, daar de cogst de geraam
de grens niet overschrijdt en nog kleinere
te wachten zijn.
Frankfort a/M., 1 Oct. Heden
namiddag brak in de Ila (waar de interna-
21 DOOR
RUDOLF HERZOG.
Gustav Wiskotten stond op en opende de
deur ïnaar het groote kantoor. ,,Paul, geef
de loonlijsten eens aan. Dank je. Nu kan je
Fritz wel even uit het laboratorium roe-
pen."
Toen de broeders bet privé-kantoor bin
nentraden, had hij de loonlijsten nagekeken
en zijne berekeningen gemaakt.
„Houd een oogenblik met je geschrijf
op, August. Ga zitten, Fritz, Paul, jij kunt
ook blijven.
„Oih het kort te maken. We hebben in
de textielbranche een hausse als er sinds
jaren niét geweest is. En zooals de berich
ten luiden zal de stijging nog aanmerkelijk
toenemen. In dien tusischentijd zal het nieu
we gebouw bij de overige getrokken kunnen
worden. "Voorloopig heet het, met doodsver
achting werken, dag en nacht, opdat we
niet achterblijven. Ik zal mijn plaats als
stamgast opgeven, August zal de goedheid
hebben van zijne presbyters voorloopig af
scheid te nemen, Frits zal zijn rijpaard met
vacantie sturen, en Paul zal het dichten tot
betere tijden uitstellen. Ieder onzer moet
dus van zijn particuliere genoegens afstand
doen, daar het op den Mammon aankomt.
Onze werklieden moeten gedurende dien tijd
eveneens van hunne private genoegens af
stand doen, en opdat zij ook zullen weten
dat het om den Mammon gaat, stel ik voor
de loonen zoowel als de gelden voor het
overwerk met tien procent te verhoogen."
„Met tien procent tegelijk?" vroeg Au
gust afkeurend.
„Ja, m'n jongen, om een ouwe broek met
Kerstmis zullen ze geen zier geven."
„Zouden we niet eerst hunne eisclien af
kunnen wachten?" ried Fritz. „Wellicht
doen zij het voor minder."
„Eischen? Wat voor eiischen? Wie heeft
dan van -ons iets te eischen? Het zou ieen
mooie boel worden, als ik mijne mannen zoo
uithongerde, dat ze wat te eischen hadden.
Ik ben niet alleen hun werkgever, ik ben
ook hun verzorger. En dat weten zij. En
zoo zal net blijven. Als wij verdienen, zul
len ook zij verdienen. Verduiveld ook, hoe
zou men anders kunnen verlangen dat ze
stand houden, indien er eens slechte jaren
mochten komen? En vrijwillig moet men
het den menschen geven. Opdat ze altijd het
vertrouwen houden. Dan komt er ook geen
oneenigheid.'"
„Tien precent!" herhaalde August
Wiskotten hoofdschuddend.
„Je zult ook tien percent meer kerkbe
lasting moeten betalen als je inkomen groo-
ter wordt."
Fritz en Paul lachten, en August hield
het voor .geraden om, hoewel met een grim-
mig gezicht, toe te stemmen.
„Dus jullie vindt het goed?" Gustav
Wiskotten keek van den een naar den an
der. Best. Dan zal ik het dadelijk onder de
lijst zetten. Zoo, mijne handteekening. Hier,
August, teeken ook even. Dank je. Zater
dagavond zal 't den lieden in alle zalen voor
gelezen worden. Ik zal Kölsch bével geven
dat hij zorgt, dat allen even blijven. Eu nu
met God voor Koning en Vaderland aan de
geweren I"
Er werd geklopt.
„Binnen
Kölsch stond op den drempel. „Kan ik u
even spreken, mijnheer Wiskotten?"
„Wat zet jij een belabberd gezicht. Waar
zit de kneep?"
„In die ververij, mijnbeer Wiskotten." De
opzichter was binnen getreden en. had de
deur achter' zich dicht getrokkenDe Wiis-
kottens sprongen op.
„In de ververijWat moet dait betteke
nen
„Nauwelijks had mijnheer Fritz zijn rug
gedraaid, of Wiszkowskide Pool, bracht do
transmissie tot staan, omdat hiij spreken wil
dé."
„Wel verduiveld!" stoof Gustav Wiskot
ten op. „Met z'm vingers aan mijn trans
missie?"
„Verder, verder, Kölsohl"
„Ik vernam terstond,, dlat er tiaar iets niet
in orde was en liep er been. De pool1 wekte
j-uist de ververs op om den. airhead neer te
leggen, om daardoor op de hoeren/ een druk
uit te oefenen. Nu was het juist de rechte
tijd daartoe. Van middag legde alle ververs
iin Barmen bet werk neer. Die niet mee
d'eecl, bezat geen solidaribritsgevoel, en die
op zulke tijden geen solidariteitsgevoel had,
wtas een verrader en een schoft."
„Heb je den ploert niet terstond bet werk
opgezegd!" schreeuwde Gustav Wiskotten.
„Op hetzelfde oogenblik, mijnheer Wiskot-
tani."
„En wat gebeurde er toen?"
„De ververs protesteerden en verlangden
dat ik hem terug nam, of wilden zonder ver
wijl eveneens uitbetaald worden."
Gustav Wlskotten's voorhoofd werd dfon-
kerrcod, zijne oogen puilden uit en zijn ge
zicht vertrok zich.
„Mijnbeer WiskottenHoud u ka/lm 1 U
moet u zelf tot kalmte dwingen 1 Geef eeu
glas water, mijnheer Paul."
Gustav Wiskotten sloeg zijn broer bet glas
water uit de hand, dat het. tegen dén muur
vloog. „Laat die dwaasheden Ik ben toch
geen vrouw, dlie flauwten krijgt? 1" Hij liep
een paar maal in het vertrek heen en weer.
,.Ik kan het mij maar niet voorstellen, juist
de ververs, juist de oudste werklui
„Ze zijin opgewarmd, mijnheer Wiskotten.
Het verzet zweeft in. de lucht en maakt ails
bes cl «o nkein."
„Juist de ververs
August Wiskotten liep bleek en kalm naar
de deur. Gustav .versperde hem den weg.
„Waar wil je heen?"
„Ik wil op hun geweten werken, ik wil
hen, als het zijn moet, mét den. bijbel in
de hand
„Opdat ze j,e uitlachen en je eens en voor
altijd je gezag kwijt bewtl Neen. m'n jon
gen. op d<> autoriteit komt nu alles aam. Nu
helpen geen bijbelspreuken, nu helpt slechts
liet gebruik maken van het persoonlijk ge
zag. En nu ben ik volkomen kalm. Ik dank
je, August, je hebt het goed gemeend, doch
datgene wat nu volgt, is mijn zaak. Blijf
jullie hier, opdat de geschiedenis ér niet al
te gewichtig uitziet Ga mee, Kölsch."
„We moeten ons haasten," zei de buiten
de opzichter, „opdat de vonk van de ververij
niet op die weverijen en die haspelkamier over
slaat."
„Geen nood. Daar zit moeder."
Zonder opwinding of bovenmatigen haas*
te verradenschreed Gustav Wiskotten over
lijet fabriieksplein. Voor de venfstérs (velr-
toomden zich de nieuwsgierige gezichten der
fabrieksarbeidstersVerschrikt deinsden die
hoofden achteruit, toen Gustav Wiskotten
staan bleef en hen met gekunstelde verba
zing aanstaarde. Uit den oven dook Chris
tian op.
„Zal ik meegaan, mijnheer Gustav?"
„Houd je monden stook je ketel."
Gustav Wiskotten lichtte de kliink van de
deur der ververij op en trad binnen. Kolisoh
volgde hem en deed de klink weer dicht.
Er lieersohte oen Zondagsstilte in de groo
te ruimte. Geen sissen van den stoom. Geen
geklepper der verf stokken bovan de kuipen.
Slechts een dunne, witte dampwolk zweefde
als een spinnewob door de zaal en lag als
een fijne sluier over de gezichten der man
nen, die plechtig langs dé wanden stonden,
or bleek en onrustig uitziende
Gustav Wiskotten liet zij n blik In hiét rond
gaan. Op ieder afzon dierlijk bleef hij oen
seconde rusten.
„Wie heeft bier rust geboden?" vroeg hij.
Geen antwoord.
„Dus indien hier geen rust gébodén is,
waarom werkt go dan nnet?"
Verlegen zwijgen Toen riep oéne stom
,Omdiat wij niet willen 1"
Wordt vervolgd.