Bï\ 131. Eerste Blad.
8"" J nar^ang.
Zaterdag 6 November 1909.
BUITENLAND.
FEUILLETON.
DE WISKOTTENS.
AMERSFOORTSCH DAGBLAD
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 8 maanden voor Amersfoortf l.OO.
Idem frauco per post - 1.50.
Afzonden yke nummers- 0.05.
Deze Courant verschijnt dageljjka, behalve op Zon- en Feest
dagen.
Advertentiönmededeelingec enz., gelieve men vóór 11 uur
's morgens bg de Uitgeven in te zenden.
Uitgevers: VALKHOFF C°.
Utrechtschestraat 1. Intercomm. Telephoonnummer 66.
PRIJS DEK ADVEKTENTIÊN:
Van 15 regels f 0.50.
Elke regel meer - 0.10.
Dienstaanbiedingen en aanvragen 25 cents bij voeruitbetalinf.
Qroote letters naar plaatsruimte.
Voor handel en bedrijf bestaan zeer voordeelige bepalingen tal
het herhaald adverteeren in dit Blad, bg abonnement. E«a>'
oirculairebevattende de voorwaarden, wordt op aanvra**
toegezonden.
Kennisgevingen.
De Burgemeester van Amersfoort brengt ter
kennis van belanghebbenden, dat door den beer
Commissaris der Koningin dezer provincie, voor
bet seizoen 1909/1910 wederom consenten zullen
worden afgegeven tot uitoefening der vissoherij
onder bet ijs, met dien verstande evenwel, dat
liet visschen met de zegen slechts eenmaal per
week. en wel des Maandags mag worden uitge
oefend.
Bij het aanvragen van consenten, als bovenbe
doeld. voor houders van kleine vischactem, be
hoort het vischtuig te worden vermeld.
Amersfoort, den 5. November 1909.
Do Burgemeester voornoemd,
WUUTIERS.
Politiek Overzicht
Op <1eii gedenkdag van het
Octohermanit'est,
Op den 30en October jongstleden was het
vier jaren geleden, dat in Rusland, het ge
denkwaardige October-manifest werd uitge
vaardigd. De daarin verkondigde nieuwe
staatsrechtelijke beginselen zijn echter niet
alleen verre van hunne verwezenlijking, doch
ook van de erkenning daarvan door de re
geering zelf. Wellicht is men thans van de
omzetting van beloften in daden nog verder
verwijderd dan ooit sedert de proclamatie
van het bedoelde manifest. Een deel daarvan
werd reeds door de kiesrechtbeperkingen
van 16 Juni 1907 eenvoudig ingetrokken,
en het is niet onmogelijk dat de degeneratie
der nieuwe staatsorde, welke in die staats
greep werd belichaamd, nog niet ten einde
is gekomen. De Russische regeering beeft in
de laatste maanden weer een nieuwe zwen
king naar rechts gemaakt en de officieus©
,,Rossya" is thans ter gelegenheid van den
historischen datum komen vertellen, dat de
regeering zelfs niet er aan denkt zich door
het October-manifest gebonden te achten.
,,De in het manifest verkondigde grondbe
ginselen", verklaarde het blad in een hoofd
artikel op 30 October, „bepalen den weg
dien bet land bij den moeielijken arbeid der
hervorming van zijne binnenlandsche staats
orde heeft te volgen, de hervorming zelf
echter wordt natuurlijk niet door de mecha
nische toepassing van deze beginselen op het
leven bewerkt, doch door geleidelijke inwen
dige regeneratie aller weefsels en zenuwen
van het organisme van staat en maatschap
pij." De Rossija betwijfelt niet, dat, de in
getreden kalmte den weg voor positieven ar
beid heeft gebaand, doch verklaart tevens
„De nieuwe instellingen, die tot medewer
king aan de wetgeving, tot het onderzoek der
begrooting, en tot toezicht op de werk
zaamheid der aan den Czaar verantwoorde
lijke regiering geroepen worden, zoo ook de
regeering zelf, die ier naar streeft hand in
hand met de wetgevende organen werkzaam
te zijn, zullen hun arbeid met te meer suc
ces verrichten, na'armate de door het mani
fest van 30 October verkondigde beginselen
nauwkeuriger aan de voorwaarden d»er Rus
sische werkelijkheid worden aangepast en de
grenzen, buiten welke die beginselen niet
meer levensvatbaar en slechts construc
ties der logica zijn, voorzichtiger getrok
ken worden." Wat het officieuse orgaan in
dezen verwarden zin onder aanpassing der
beginselen van het October-manifest ver
staat, blijkt duidelijk uit den volgenden veel
meer doorzichtigen zin: „Het zou openlijke
verloochening zijn van het gezonde staats
rechtelijke verstand, wanneer men de stel
lingen van het October-manifest als een klove
zou willen beschouwen, welke de Russische
geschiedenis in eene groot, vele eeuwen oud)
verleden en in een meetkundig geconstrueer
de toekomst verdeelt."
Wat al deze theoriën practisch beteeke-
nen, leert men uit hetgeen op den 30en
October een nog vaardiger penvoerder, de
politieke medewerker van 'het „Nowoje
Vremja", Menschikow, ten beste gaf. Deze
schreef: „Men moet niet vergeten, dat er
na den 30en October nog andere gedenk
waardige data geweest zijn, b.v. 20 April
(openbaarmaking der zoogenaamde grondbe-
palingen, waarbij de door het October-mani-
fes' verkondigde beginselen reeds aanmerke
lijk werden beperkt) en de 3e Juni (kies
rechtwijziging), die zich*van de grondbegin
selen van den 30en October voldoende ver
wijderden. Wanneer die conceptie onzer
nieuwe staatsorde op 18 Februari 1905 tot
stand gekomen is, en 'haar eerste polsslag
op 6 Augustus 1905, dan kan men den 17en
(30en) October niet als een momlent be
schouwen, dat door iets anders gedenkwaar
dig zou zijn dan door de algemeene staking,
deze tragische verstoring van 'het staatsge
zag, de staateonlusten en die algemeene pa
niek." Verder vindt Menschikow, dat ook
de derde doema te veel storende elementen
bevathij laakt de houding der Octobristen
als e»en te revolutionaire en eischt een nieu
we wijziging van het kiesrechtstelsel.
„Bij het bestuur is, gelijk bij een maaltijd,
de strengste keuze noodzakelijk. Wanneer
we ons aan tafel zetten, dan verlangen we
niet dat elk slecht en bedorven gerecht daar
vertegenwoordigd is. De aanwezigheid van
nuttig voedsel is voldoende. Bij zeer geringe
inspanning in deze richting heeft de regie
ring alle uitzicht een zeer goed parlement
tot stand te brengen."
Zoo-luiden de staatsrechtelijke treoriën,
waarmede het vijfde jaar der Russische con
stitutie wordt geopend.
Dultschl&nd.
Bij de Dondardag gehouden herstemmingen
voor de Tweede Kamer werden gekozen:
3 conservatieven, 1 lid van den „Bund der
Landwirte", 4 nationaal-liberalen en 1 soc.
democraat. De nieuwe Kamer is tharus als
volgit samengesteld30 conservatieven, met
inbegrip van 2 Landwirïe en 1 middenstan
der, 28 nationaal-Liberalen8 vrijzinnigen
en 25 so c i aal -democ raten
België.
DeBelgischebegrootingvan
Oorlog voor 1910 beloopt de som
van fr. 56.630,291,50, zijnde in vergelij
king met 1909, eene vermindering van fr.
1,567,214,13. De gewone uitgaven zijn ver
hoogd met fr. 938,595,87, maar de buiten
gewone uitgaven verminderd met
fr. 2,565,810. Onder de posten op de bui
tengewone begrooting staat voor de inrich
ting van luchtvaartinstellingen fr. 94,000
uitgetrokken.
De Belgische minister van koloniën
heeft gezegd, dat er geenerlei grond is voor
het bericht, dat Engeland en misschien
ook -Duitschland moeilijkheden zouden ma
ken over een gedeelte van de grems van den
Kongo.
Engeland.
L o n dl e n, 5 Nov. De heer Biirrell,
eers te - secretaris voor Ierland., stelde voor <ie
amendementen van het Hoogerhuis op de
Iersohe landswet en bloc te verwerpen, er op
wijzende dat het Hoogerhuis 24 artikelen
van het ontwerp had geschrapt, 13 geheel
en al gewijzigd en 13 nieuwe artikelen had:
ingevoegd.
Het ontwerp, zooals dit het Hoogerhuis
heeft verlaten, is volstrekt niet overeen te
brengen met de voorstellen van de regee
ring, doch er bleef nog veel ruimte tot een
vergelijk en de heer Birrell hoopte, dat er
nog een schikking tot stand zou komen.
De amendementen werden verworpen met
219 tegen 54 stemmen.
Spanje.
De minister-president Monet heeft aan een
journalist verklaard, dat het onderhoud, dat
de Koning aan een correspondent van het
Parijsche Journal toestond een streng par
ticulier karakter had gedr agen en niet voor
openbaarheid bestemd was.
Naar de Corriere d'Italia uit Madrid
verneemt, heeft kardinaal Merry del Val,
op eigen initiatief aan den Paus die het
aanvaardde voorgesteld langs diploma-
tieken weg Spanje te 'berichten, dat de H.
Stoel zijn tusschenkomst aanbood, om de ge
nade van Ferrer te bekomen. In af
wachting van de uitkomst der onderhande
lingen werd Ferref terechtgesteld.
OostenrJJk-HongarlJe.
De Frankfurter Zeitung Heeft een sciherp
artikel aan het adres der Ozechen, waarin
wij o.a. lezen: „Het is moeilijk te geloo-
ven dat de verontwaardiging der Czechen
over de goedkeuring (want de Keizer heeft
de wetten reeds bekrachtigd Red.) der
taalwetten in de vier Duitsche kroonlanden
heelemaal echt is. Wat bij deze wetten wordt
vastgesteld is inderdaad niets anders dan
de geldigheid der Duitsche taal als uitslui
tend te bezigen taal do or de landdagen, de
pi'ovinciale commissies, autoriteiten en ge
meentebesturen zoowel als onderwijstaal op
de staats- en provinciale middelbare scho
len. Voor Neder-Oostenrijk, waar tegenwoor
dig eesn aantal Czechische gemeenten zijn,
zijn met het oog hierop eenige uitzonde
ringsbepalingen in de wet aangebracht. Het
is volstrekt niet te begrijpen, waarom in
deze wetten een schending van de rechten
der Czechen zou zijn opgesloten. Nog veel
minder begrijpt iemand, die de dingen nuch
ter beschouwt, in hoever de „eer van bet
volk der Czechen" is aangetast. Dergelijke
overdrijvingen van een tot barstens toe over-
hit nationaal gevoel toonen zoo duidelijk
aan hoe weinig de Czechische politici in
staat of bereid zijn, den natuurlijken maat
staf der politieke zaken bij bunne eischen
en argumentaties aan te leggen. Met het
zelfde recht, waarmede heden de woordvoer
ders van 'het Czechische volk over een
schennis hunner belangen en een bevlek
king hunner nationale eer oreeren, zonder
Polen, Italianen, Kroaten of een andere
binnen de grenzen van Oostenrijk zetelende
volksstam tegen de door Duitsche landsbe
sturen op bun gebied uitgevaardigde web-
t' i kunnen protesteeren. Maar buiten <le
Ozechen denkt' niemand aan zxilk een op
treden. Deze komen door hun protest in het
scherpste contrast met de eischen die ze
zelf voor Bohemen proclameeren en die
daar, waar ze het op grond hunner meerder
heid kunnen doen, in werkelijkheid hébben
omgezet. In Praag, de stad waar vroeger voor
het gi-ootste gedeelte de Duitsche taal werd
gesproken en in welke hoofdstad des lands
tegenwoordig nog 40000 Duitschers wonen,
heeft het gemeentebestuur de Duitsche taal
niet alleen uit alle ambten, doch ook van
de openbare straat verbannen en sinds on
langs veroorlooft het den huurders van hui
zen in die stad niet eens meer hunne zaken
met naamborden in twee talen aan te duiden.
Dezelfde lieden echter, die zulk een handel
wijze heelemaal in orde vinden, probestee-
ren vol verontwaardiging wanneer besturen
van zuiver Duitsche landen hunne eigen taal
voor hunne beraadslagingen en hunne be-
stuurs-werkzaamheden wettelijk vaststellen."
Tegenover de geruchten, dat die minister
president Bienerth beloofd heeft af te tre
den, wanneer de Czechen de belofte ge
ven, dat zij tegen zijn opvolger hun obstruc
tie zullen nalaten, wordt van gezaghlébbenr
de zijde iln het licht gesteld, dat de miruis-
ber-presidealt herhaaldelijk, ook bij vroe
gere gelegenheden, heeft, doen uitkomen,
dat hij geen principieel© tegenstander is
van een regeling der bixmenl-andschie aan
gelegenheden, waarbij grootere vastheid in
den, boestand worde gewaarborgd. Wanneer
zij.n aftreden tot dit doel zou medewerken,
zou hij niet aarzelen dien stap te doen.
In de audiëntie, welke de Keizer aan
den oud-minister Zacék verleende, dankte
de Keizer dezen voor de der Kroon bewezen
die nis fen. Zijn. houding was altijd correct
geweest, anaar de Keizer konniet goedkeu
ren, dat de beide Czechische ministers hun
ontslag hebben ingediend. De Keizer heeft
dé noodzakelijkheid van hun aftreden niet.
erkend.
Het bestuur van de PooLsche groep heeft
al eenige malen beraadslaagd met de ver
tegenwoordigers dier Slavische vereenigin-g
De bedoeling schijnt te zijn de Slavische
vereeniging over te halen bij de reconstruc
tie van het kabinet, waan wan Bienerth de
leidler blijft, de voorloopige begrooting
evenals andere noodzakelijke aangelegenhe
den goed te keuren..
Rusland.
Het reeds lang gekoesterde plan, om de
Finsche Staatsspoorwegen onder Russisch
toezicht te stellen, wordt eindelijk verwe
zenlijkt. Einde October is aan den Finscben
Senaat door den Russischen ministexraad
een verordening toegezonden, waarin de na
dere bepalingen vervat zijn. Tevens werd
den Senaat opgedragen deze verordening on
middellijk op de gebruikelijke wijze bekend
te maken, waartegen bij de huidige samen
stelling van den Senaat geen bezwaren be
staan.
Het toezicht over de reeds bestaande en
uog aan te leggen spoorwegen in Finland
wordt aan het Russische ministerie van ver
keer opgedragen. Door Rijksinspecteurs
oefent zij dit uit. Deze hebben er vooral
op toe te zien, dat de Finsche spoorlijnen
ook voor Ruslauds rollend spoorwegmate-
riëel bruikbaar zijn. Zij kunnen met recht
van stem aan de zittingen van het Finschen
spoorwegbestuur deelnemen en van haar ver
klaringen en uitleggingen eischen. Verder
worden voorschriften gegeven, hoe de in
specteurs zullen optreden als zij bij de uit
oefening van hun werk op moeilijkheden
stuiten. Worden in Finland nieuwe spoor
wegen aangelegd, dan moet het spoorweg-
bestuur over de technische zijde met de
Russische inspecteurs in overleg treden.
Men ziet dus dat de Russische regeering
zich eenvoudig door middel van eene veror
dening grooten invloed verschaft op het
Finsche Staatsspoorwegnet, dat een enorme
waarde vertegenwoordigt. Aanleiding voor
dezen maatregel is natuurlijk behalve strate
gische redenen, de omstandigheid, dat na de
in gebruikneming der verbindingslijn bij
St. Petersburg een spoorwegverkeer tusschen
Rusland en Finland moet ontstaan, waar
voor Finland echter zeer kostbare verande
ringen op zijn banen moet maken, opdat
het zware Russische wagenmateriëel in Fin
land zal kunnen rijden. Deze veranderin
gen met de noodige krachtdadigheid in te
voeren, zal een der voornaamste opdrach
ten der Russische Rijksinspecteurs zijn,
want Finland heeft in -den grond weinig
belang bij het doorgaand Russisch-Finsch
spoorwegverkeer, dat het land op aanzien
lijke kosten jaagt, maar daar tegenover
slechts geringe voordeelen in 't uitzicht
stelt.
Turkije.
Uit Konstantinopel wordt geseind, dat
de Por te heeft besloten, de straf van vier
Armeniërs en acht Moslemen, te A d a n a
wegens deelneming aan het moorden ter
dood veroordeeld, in levenslangen dwang
arbeid te veranderen.
O rieken laod.
Ook de beddie laatste medeplichtigen aam
die muiterij van de Griekse he marine zijn
in hechtenis genomen. In de nabijheid van'
C hal cis, waren vier der samen zweer djers ge
pakt. Die twee anderen, Typal-dos en De-
moulis, werden bij een poging om ia Athe
ne binnen te komen do ar die politiewacht
ontdekt. Zij waren in armoedige burgier-
kleeren gestoken Typaldos poogde te ont
vluchten en wilde van zijn revolver ge
bruik maken. Hij word gegrepen, met paar-
demteugels werdièn zijn handien geboeid, on;
zoo werd hij naar de gevangenis gebracht.
Zijn kameraad, die ook poogde te ontsnap
pen, bleef staan toen een schot op hem
gelost was.
Uit Athene wordt aan de „Voss. Zeitung"
bericht, dat de gevangenneming van Typal
dos daar buitengewone opgewondenheid heeft
veroorzaakt. Door de regeering zoowel ale
den militairen Bond, zijn buitengewone
maatregelen genomen, daar men vreest, dat
door familieleden en vrienden van den ge
vangen genomen zee-officier ongeregeldhe
den op touw zullen worden gezet. De regee
ring heeft zich genoodzaakt gezien om ter
kalmeering van de verontruste gemoederen
mede te deelen, dat Typaldos en de andere
officieren, die aan de samenzwering deel
hebben genomen, terecht zullen staan voor
eert buitengewone rechtbank, van welke ech
ter de hoofdofficieren, wier ontslag door
Typaldos en de zijnen werd geëisc'ht, geen
deel zullen uitmaken. Daardoor is de bevol
king, die grootendeels op de hand van Ty
paldos is, weder eenigermate gerustgesteld.
Toch is de toestand nog zeer ernstig. Het
Ó6 thans 3ïl. gekomen tot een openlijke breuk
tusschen den Koning en den militairen Bond.
Koning George moet nl hebben verklaard,
dat. hij een terugkeer tot den normalen toe
stand niet mogelijk acbite, wanneer de Bond
niet, onmiddellijk na de sluiting der Kamer
zittingen, wordt ontbonden. En daarop heb
bi de leden volstrekt geen plan.
f-
49 DOOK
RUDOLF HERZOG.
Voor de Wiskottens was de Kersttijd zon
der eenige bijzonderheid voorbijgegaan. Wel
was men tot 'het in ontvangst nemen der ge
schenken bij de ouders samengekomen, doch
er waren gapingen in den familiekring, en
niemand wilde ze opmerken. Men deed, als
dacht men niet na over het ontbreken van
Emilie en de kinderen, over de verlaten
plaats van Ewald. Des te meer sprak men
over Wilhelm, die, door Fritz vergezeld,
voor zijne bruiloft naar Londen vertrokken
was. Maar ook dit thema kon' den geheelen
avond niet "vullen. En over hetgeen men
ten opzichte van de fabriek te hopen en te
vreezen had, wilde men op dezen feestavond
niet spreken. Met ernstigen blik keek de
een langs den ander heen, met ernstigen
blik scheidde men.
Gustav Wiskotten zocht terstond na de
uitdeeling der geschenken zijne woning op.
Hij vond daar een brief van zijne vrouw,
die hem met al zijne vrome wenschen niet
veel zeide, en een paar kinderlijke hand-
weikjes van zijne "kleinen. Hij nam ze op,
legde ze weer neer, nam ze nogmaals op en
hield ze in de hand, totdat hij naar bed ging.
Hij dacht aan de kist met speelgoed, wel
ke hij naar Düsseldorf gezonden had. Als
spoedbestelling op den laatsten dag. Want
hij had met versnelden polsslag op iets ge-
Wacht, en 'benden in de vestibule -geluisterd,
als hij uit de fabriek kwam. Maar het
verwachte was niet gekomen.
„Zij heeft bij haar trots Volharden. Als
ik toegeef, kan ik mijne rekening wel opma
ken. En ik wil mij niet levend laten begra
ven 1"
Hij sliep een onrustigen slaap, en Anna
Kölsch, die dagelijks in de vroegte kwam om
voor het kleine huishoudentje te zorgen,
schrok van zijn uiterlijk
„Mijnheer Wiskottenzeide ze
met vochtige oogen.
„Meisje! Wat is er? Je wilt toch niet gaan
huilen? Daar is volstrekt geen reden voor.
Volstrekt geen reden.'"
„Vader laat vragen of u een der feestda
gen bij ons door zoudt willen brengen."
„Dank je ,Anna. Maar ik heb er me nu
reeds aan gewend bij moeder te eten. Ik be
hoef daar niet veel te zeggen en niemand
neemt het mij kwalijk. En dan wilde ik
ook een tocht over de besneeuwde bergen
maken. Zeg tegen je vader, dat ik een an
deren keer kom, de volgende week wellicht,
in het nieuwe jaar."
Het meisje knikte hem toe.
„Ja, mijnheer Wiskotten, maar woord
houden I"
En op de middagen der beide feestdagen
was Gustav Wiskotten er alleen op uitgetrok
ken langs den eenzamen, besneeuwden
straatweg, waarnaast traag en arm aan wa
ter de zwarte Wupper stroomde, naar de een
zame bergen en de wit besuikerde wouden,
totdat hij eindelijk de nieuwe opgetrokken
smidse Vond. En telkens had hij zich ver
heugd den eikenkolos, dien staal noch vuur
konden aantasten, krachtig en zelfbewust op
zijne oude plaats terug te vinden.
In de Nieuwjaarswenk was Wilhelm met
zijne jonge vrouw huiswaarts gekeerd. Bo
ven de stad, waar de liefde tot de gatuur uit
het naderende woud een park gevormd had,
verhief, zich hunne villa-achtige woning.
Gustav Wiskotten was dezen keer bij de ont
vangst niet tegenwoordig geweest. Een
paar -clageu later stak hij zijn bezoek af. Hij
trof Mabel alleen.
„Lieve GustavZe nam zijne
handen en hield -die in de hare.
„Is dat alles?" lachte hij. ,,Ben ik geen
zwagerlijken kus meer waard?"
Ze 'kuste hem hartelijk en keek hem lang
aan.
„Mijn kus heeft, je toenmaals geen geluk
gebracht.
„Hoe weet je dat? ik beweer het tegen
deel."
„Is dat geen ironie?"
„Je kunt je angstige ziel gerust stellen,
Mabel. Het is geen scherts, ik meen het.'"
Ze zaten tegenover elkander en de jonge
vrouw keek peinzend uit het venster, Ver
weg in het besneeuwde dal.
„Zie, Gustav, de goede toon verlangt,
dat men zekere dingen niet aanroert, dat
rnen zich den schijn geeft, alsof ook hij zwa-
ren zielestrijd alles bij den ander in de bes
te orde is. Gustavze keek -hem
warm aan „ik geef niet om dezen goe
den toon, ik houd hem voor barbaarsch. Als
er hij den 'buurman brand is, helpen wij
'toch ook bij het blusschen."
„Dat is waar," zeide Gustav Wiskotten.
„Zie, en somtijds is het reeds eene soort
blusschen, als men den buurman slechts
toontik ben bereid, ik help. Dat doet den
j man goed, ook indien het slechts een em-
mer water is, welken men aanbrengt."
i „En wat versta je onder deze hulp te
genover mij?"
„Hartelijk de wond verzorgen. Niet doen
alsof men haar niet zag. Spreek met mij
en laat mij met je spreken. Ik ben nu een
Wiskotten, en de Wiskotten's zijn één! Dat
is toch ook mijn trots!"
„Geef me je hand eens, Mabel. Verdui
veld, dat voelt men. Je bent eene patente
vrouw en draagt het hart- op de rechte plaats.
Maar -die kus van toen was geen ongeluks-
kus. Hij heeft mij toch geluk gebracht.
Stil. Laat me uitspreken. Die kus was
eene Verlossing. Van eene zeer lange rij
wederwaardigheden, die mij niet alleen van
mijne werkkracht, maar ook van mijn le
venslust dreigden te berooven. En ik zou
zeker in het duister naar beneden gestort
zijn, om daar te blijven liggen, plomp, zoo
als ik nu eenmaal ben, en ook moe van den
vergeefschen strijd met Emilie, in haar de
vroolijke, aan den man wonderen doende
vrouw wakker te roepen, indien zie je,
dat behoeft jou niet te beschamen in
dien jij toen niet gekomen waart en mij ge
toond hadt hoe het zijn kon."
„Dus draag ik toch schuld?"
„Schuld? Mabel, en over dat woord ben
je niet gestruikeld?
Nu ja, nu lach je! Schuld draag je er
aan dat een kerel als ik, zich niet voor zich
zelf schamen moet als hij hm dus
dat is nu voorbij. En dat heb ik aan jou te
danken. Volkomen -eerlijk. Jij hebt er mij
voor bewaard, dat ik in mijn eigen oog be-
1 lachtelijk werd. Hier binnen brandt bet.
Maar ik wil toch liever den brand verdra
gen, dan bevriezen."
„Gustav!" Zij stond op en begaf zich als
in gedachten verdiept naar de deur.
„Ja 1
„Ik ben ook eene getrouwde vrouw. Maar
indien ik met Wilhelm ooit oneenigheid
mocht hebben
„Wat zou je dan doen?"
Ze sloot de oogen en boog het hoofd ach
terover.
„Met vurig verlangen zou ik er op wach
ten, dal hij de sterkste 'bleef. Dat zou ik
doen! Dat is vrouwenliefde!" Ze reikte
hem de hand. „Laat een ander je niet de
baas worden, zwager'Het zou jammer voor
jou envoor Emilie zijn!"
De nieuwe ververij wedijverde met de oude
om den voorrang, de weefgetouwen, met eene
rij vermeerderd, ratelden van den morgen
tot den avond. En toch werden de gezich
ten der broers niet vroolijk, en om den mond
der oude juffrouw Wiskotten groeven de
rimpels zich dieper. De hypotheek aan
Emilie's vader was terugbetaald. Zonder
te vragen was Mabel met haar bruidsschat
bijgesprongen. De nieuwe uitvinding van
Fritz, katoen in het kleurenbad het aanzien
en den glans van zijde te verleenen, was in
de praktijk boven verwachting uitstekend
gebleken. Het afgewerkte fabrikaat aan ge
kleurd lint en zwarte kant versloeg door
zijne goedkoopheid iedere concurrentie. En
toch kwamen de hestellingen spaarzaam,
tochgelukte het hun niet nieuwe afnemers te
verkrijgen, en -het pakhuis vulde zich met
waren. Wat baatten nu de zeshonderd paar
denkrachten der machines, wat -de ijver der
arbeiders, wat de bijne roekelooze onderne
mingsgeest der eigenaren? Overproductie. In
Februari, toen Wilhelm Wiskotten van eene
weinig voorspoedige reis voor zaken terug
keerde, drukte dit woord loodzwaar op de
gemoederen.
Wordt vtrvolffd.