BINNENLAND.
m voorbijgegaan zonder dat de begrooting is
aangenomen, zou een toestand scheppen, die
ff geheel nieuw is. een tcestand van verwar
ring. die naar The Economist uitrekeu-
de, het land op een verlies van onge
veer 37.500-000 te staan zou komen.
Londen, 22 November. Baron
s George de Reuter, jongste zoon van wijlen
baron Julius de Reuter en lid van den raad
van directeuren van Reuter's teltegram-
agentschap is heden na cene langdurige
F ziekte overleden.
Denemarken.
8 Kopenhagen, 2 2 Nov. In een ge
heime zitting van don gemeenteraad werd
f de sociaal-democraat P. Knudscn met 18
tegen 16 stemmen tot burgemees.er gekozen.
Italië.
De straf aan den ltaliaanschen generaal
Asinavi opgelegd wegens zijn auti-Oosten-
i rijksche rode heeft aan het irrödentisme
nieuw voedsel gegeven. In verschillende
plaatsen zijn weder protestbetoogingeu ge-
I houden, waar de sprekers een lans braken
voor een Italië „één en onverdeeld". Te
Bologna o.a voerde in een door een groo-
te menigte studenten bezochte vergaderiug
prof. Paioiti het woord om te protestee
ren tegen de bestraffing van den generaal.
l)e spreker vierde zelfs Oberdank, den man
die wegens medeplichtigheid aan de Tries
ter samenzwering tegen keizer Frans Jo
seph in 1882 was terechtgesteld, als natio-
nalen held. l)e professor maande ten slotte
zijn jeugdige hoorders aan zich flink te
oefenen in bet schieten, teneinde, als in
de:i tegeuwoordigeii politieken toestand een
wijziging zal zijn gekomen, Trento en
Triest te kunnen helpen herwinnen.
Hongarije
Boedapest, 22Nov. Een groot aan
tal kiezers uit het door Kossuth vertegen
woordigde1 district hebben heden dien staats
man bezocht om hem de verzekoring te geven,
dat hij hun vertrouwen blijft genieten.
In een breedvoerige rede verklaarde Kos
suth daaiop, dat hij zijn beginselen nooit
had verloochend en dat ook nooit zou doen.
Hij is alleen van taktiek veranderd, ten einde
meer zekerheid te hebben het doel te zullen
bereiken
Hij sneeft niet naar onmogelijkheden, en
blijft binnen de perken, door de vaderlands
liefde ge! den en hij is overtuigd langs de
zen weg te slagen, want bij de thans gel
dende H< ugaarsche grondwet heeft de Ko
ning nog altijd het recht van veto. Daarom
is het betër te trachten den Koning te over
reden, dan tegen hem in opstand te komen.
Rusland.
Wij maakten onlangs melding van een
artikel van prins Swiatojo-lik-Mirski in die
Pelersburgskija Wjedomosti, het orgaan,
van prins Oechtomski, over de verdeeling
van DuitscblaJid en over het nut van een
oorlog, die aan Rusland verfriseching vaa
zijn zedelijke atmosfeer zou brengen. In
Rusland zelf heaft naar particuliere dag-
bladbericbten zeggen, geen enkel verstandig
monsch notitie genomen van dit kinderach
tig geschrijf, d"ch i Duitschlaud hebben
enkele bladen, die niets anders wisten, dan
dat no', blad door do Russische regoering
wordt gesubsidieerd en this de beteckenis
van het blad overschatten, aliarm gcelagen
en zelfs goëisclvt, dat Rusland een officieel©
verklaring te dezer zake zoude afleggen.
Rossija en Nowoje Vremje achten liet
thans noodig hare meening over genoemd
cpstel te zoggen. Laatstgenoemd blad
schrijft o.a. „Wanneer deze treurige phan-
tasien alleen in het Russisch waren ver
schenen, zouden wij er goen notitie van heb
ben genomen en den onzin ook niet hebben
overgedrukt, ten einde niet mede te werken
om de zotupraat van een leegloopcr alge-
men bekend te doen worden.
Ieder - krantenverkooper weet, dat het
blad van Prins Oechtomski mot de regoe
ring ongeveer niets anders heeft uit te
staan dan' dat, hot de programma's van de
keizerlijke schouwburgen afdrukt. De Rus
sische minister van buitenlandsche zaken
mag derhalve voor dien onzin niét verant
woordelijk worden gesteld".
Griekenland.
De mededeelingen over de zonderlinge ge
volgen van do wet tot kwijtschelding der be
lastingen, die voor 1899 verschuldigd, doch
nog niet betaald waren, hebben tot een ru
moerig tooneel in do Kamer aanleiding ge
geven. Do afgevaardigde Schliemann, do
zoon van don bekonden archeoloog dr.
Schliemann, interpelleerde in de Kamer den
minister van financiën Eutaxias over die wet
en '-aar gevolgen; .hij wenschte, dat de
minister mededeeling zou doen van de na
men en de positie dergenen, dio hunne be
lasting voor en na 1899 nog niet hadden be
taald. Do motie van Schliemann werd door
een aantal afgevaardigden gesteund.
De minister van financiën geraakte bui
ten zichzelf van woede, bij hot ontwikkelen
der interpellatie door Schliemann. Ia
plaats er afdoende en met mededeeling van
feiten en cijfers op te antwoorden, begon
Eutaxias op te spelen, en schold hij den
interpol lont uit. Toen verliet hij woedend
de Kamerzitting, ging naar zijn departe
ment en ontsloeg alle ambtenaren, die ver
moed worden, betrokken t© zijn bij de ont
hullingen over de achterstallige belastin-
gon.
Onder «11e financieele misère gaan dö
kassiers er nog met <j© weinige golden die
nog in de staatskas zijn, er van door. De
kassier van het belastingkantoor te Athene
in de vorige week met 290.000 drachmen
verdwenen. In Korinthe is eveneens een
kassier van een der belastingkantoren ge
vlucht. De kasopneming moet nog uitwij
zen, hoeveel deze vriend heeft medegeno
men
Onder deze omstandigheden diende de mi
nister van financiën het bedoelde wetsont
werp in, om de achterstallige belastingen
kwijt te scholden, en een er.'werp jt op
richting eener marinebank, tot ondersteu
ning der Grieksche scheepvaait!
In alle takken van bestuur hoerschit anar
chie. Zoo dreigde de commandant der gen
darmerie, Bakaloglus, da hij zou aftreden,
ndien de regeering geen voorstel tot her
vorming der gendarmerie indientonmid
dellijk werd een voorstel in don geest van
Bakaloglus bij de Kamer ingediend.
Chili.
lusschen de Yereenigde Staten en Chili
is het toe een meeningsverschil gekomen ea
wel naar aanleiding van het volgendeDe
Amerikaansche firma Alsop had van oen
andere firma, waaraan door Bolivia zekere
concessies waren verleend, een aantal mijn-
octrooien verkregen. De betrokken mijnge-
biedea liggen op eea terrein, waarop Chili
eigendomsrechten doet gelden. Dientenge
volge weigerde het aan de firma Alsop de
uitoefening van de door haai* gekochte con
cessies. Alsop bracht de zaak allereerst
voor het arbitrage-hof in Washington, doch
werd daar naar eene Chileensche rechtbank
verwezen. De op het oogenblik tusschen
de Vercenigde S'.aton en Chili aan den gang
zijnde onderhandelingen betreffen het even-
tueele bedrag van de door Chili te betalen
schadevergoeding subsidair de vraag in wel
ken vorm de aangelegenheid aan het scheids
gerecht in den Haag zal worden onderwor
pen Chili heeft reeds een borgtocht van.
een milldoen dollars bij de Bank van Enge
land gestort. Een definitieve oplossing is
echter niet gevolgd, daar de Vereenigdl©
Staten den wense.h hebben uitgesproken dat
Chili er van zal afzien de zaak voor het Hof
van Arbitrage te Den Haag te brengen. In
het andere geval dreigen ze ermede hun ver
tegenwoordiger uit Valparaiso terug te roe
pen
Santiago de Chili, 22 Nov. De
gezant Edwarts verklaarde dat de kanselarij
te Washington heden het antwoord zou doen.
weten op de nota van Chili, welke aan
dringt om het geschil-Alsap aan het scheids
gerecht te den Haag te onderwerpen. Het
antwoord wordt bier Woensdag verwacht.
Allerlei.
vIn den toesia-d van Bjcrnson is geen
verandering ingetreden. De Fraiische regee
ring had de bdeefd'keicj een extra-trein aan
te bieden voor het geval het gewenscht
mocht blijken den 1 jer naar eiders te ver
voeren.
v-- Een opzienbarende vergiftigingszaak
heeft zich te Ween en voorgedaan. Door een.
onbekende zijn postpakketten met cyanka-
lium-pillen gezonden aan veertig officieren.
Er was een gebruiksaanwijzing bij, waarin
aa- de pillen een krachtgevende werking
werd toegekend. De pillen waren tienmaal
izoo i/terk als noodig is om een mensch te
dooden. Alleen de kapitein van den gene
rale» staf Mader heeft van de pillen ge
bruikt en is dan ook overleden. Men denkt
da het een daad van een waanzinnige of een
daad van wraakneming van een niet-bevor-
derde is.
Moskou, 22 Nov. Op voorstel van
senator Garin, is een gerechtelijke vervol
ging ingesteld tegen bijna alle ambtenaren
van de ontvangsten-commissie van de inten
dance te Moskou, te zamen ongeveer 66 per
sonen, die daar sedert 1904 in dienst zijn.
Kameroverzicht
Tweede Kamer.
Het algemeen debat» over de Staatsbegro
ting werd Maandag voortgezet.
De heer Van der Velde deelt mede,
dat. voor hem en zijn anti-revolutionaire
vrienden geen aanleiding bestaat geloof te
schenken aan de betichting tegen dr. Kuy-
per uitgebracht. Zij deden zulks nimmer,
omdat de »beslichting met bewezen was en
reeds in Juli werd ontkend en doen het
thans, na Dr. Kuyper's verklaring, waarin
de erkentenis van onvoorzichtigheid hem
tot eer strekt, minder dan ooit.
De heer K u y p e r vraagt of in zake
vaccinodwang n-iet de tegemoetkoming is te
geven, dat kinderen, van wie deskundigen
verklaren, dat voor hen inenting levensge
vaarlijk zou zijn, niet gevaccineerd behoe
ven te wordenHij bepleit de bevordering
van vestiging van internationale bureaux
rondom het Vredespaleis.
De jongste verkiezingen besprekende be
toogde Spr. uitvoering aan de hand der ver
kiezingen van de laatste tien jaren, dat een
rechtsche meerderheid steeds een constant
feit is geweest, dat de meerderheid van
rechts op links steeds is geklommen en dat
bij de kiesrecht-uitbreiding de meerderheid
niet slonk, doch won.
De meerderheid mag echter geen verdruk
king der minderheden in toepassing bren
gen, daartegen heeft Spr steeds gewaar
schuwd. Daarom wil Spr. ook door evenre
dige vertegenwoordiging de minderheden tot
haar recht doen komen.
De neutrale zóne kan zelfs vooropgesteld,
gelijk volgt uit de anti-revolutionaire begin
selen zelf. In den breede zet Spr. het anti-
revolutionnair beginsel, de souvereiniteit
Gods uiteen en gaat hij daarvan de politieke
consequenties na
Den vorm, waarin de grondwetsherziening
wordt aangekondigd, heeft spr. niet met on
verdeeld genoegen gezien. Hij voelt tegen
algemeone grondwetsherziening bedenking
omdat de herziening van het kiesrecht daar
door op de lange baan kan worden gescho
ven en in het gedrang kan raken. Deze
laatste behoort dus eerst plaats te vinden en
daarna dienen de Christelijke grondslagen in
ons Staatsrecht te worden neergelegd en wel
behoort te worden vastgesteld dat- de Koning
regeert bij de gratie Gods, moet de wetsaf-
kondiging door den Koning als vertegen
woordiger Gods plaats vinden, moet op het
gebied van onderwijs en kiesrecht het anti
revolutionair beginsel worden opgenomen.
Spr. zou het wefcsohelijk oordeelen de tij
delijke tariefsverhooging voorloopig te laten
rusten. Zij is niet strikt noodzakelijk en er
zijn zeer ernstige bezwaren aan verbonden.
Men wacht met ongeduld de invaliditeits
verzekering en daarvoor was nu eenmaal al
tijd hot tarief gereserveerd.
Tegenover dit Kabinet staat spr. zeer
vriendschappelijk, omdat het als coalitie-ka
binet, de andere partij ver is tegemoet ge
komen. Spr. heeft dus ook het volle ver
trouwen en zal do regeering met warmte
steunen Hij vraagt alleen of de invalidi-
teits-verzekering' wel voldoende bespoedigd
wordt.
De lieer Kooien verdedigde het Kabi
net tegen het verwijt van den 'heer Patijn,
dat het rijn financieel beleid' in, één jaar tijds
geheel gewijzigd zou hebben.
Spr achtte het overigens evenzeer niet
onmogelijk althans indien de dienst 1910
gunstig is de 30 tariefsverhooging nog
uit te stellen.
De heer Hugenholtz besprak den
slechten toestand van de veeteelt in Fries
land en Groningen, te wijten aan den slech
ten zomer.
Spr. hoopte, dat de landeigenaren de klei
ne boeren zouden vrijstellen van de pacht,
wat door enkelen reeds gedaan wordt, ter
wijl de Regeering harerzijds meer kan doen
door de artt. 1628 en 1629 (bepalende dat de
eigenaar de schade niet op zijn huurder kan
verhalen) tot dwingend rec'ht te maken.
De heer Van Idsinga verdedigde te
genover den heer Drucker hei vasthouden
aan de Christelijke "beginselen, betoogende,
dat zelfs bij diepgaande theoretische ver
schillen tusschen groepen van rechts de Re
geering niets zal .beletten practische dingen
tot stand te brengen.
Spreker betoogde tegenover Regeering en
den heer Lohman dat de Regeering zich niet
had mogen onttrekken aan beantwoording
van enkele vragen in het voorloopig verslag
in verband met de decoratie-quaestie. De
regeering is verplicht de haar gevraagde in
lichtingen te geven zooveel in haar vermo
gen ligt, tenzij zij te goeder trouw van oor
deel is dat de gevraagde inlichtingen in strijd
zijn mét 's lands ibelang.
De gronden, thans door de Regeering voor
hare weigering aangevoerd, behoeft de Ka
mer niet» te aanvaarden.
De Regeering had de Kamer best alles mee
kunnen deelen, wat dr. Kuyper in de in de
Kanier afgelegde verklaring meedeelde.
Spreker oordeelt de onderscheiding aan
den heer Lehmann volkomen te goeder
trouw verleend, om diens verdienste te eeren.
Spr. zette echter uiteen, dat de gronden,
waarop de onderscheiding steunde, onvol
doende waren.
De verwachte onderscheiding moest niet
gegeven enkel omdat gelden werden gege
ven voor het op zich zelf zeker menschlie-
vend en nobel streven om krijgsgevangenen
uit St. Helena te doen terugkeeren, maar
moest van den gedecoreerden persoon zekere
persoonlijke toewijding en inspanning vor
deren voor groote maatschappelijke belangen
of een landsbelang.
Dat was het terugkeeren der bedoelde ge-
vanegenen niet. Anders was het de plicht der
regeering geweest, de daarvoor benoodigde
gelden bij de Kamer aan te vragen en had
zij niet mogen volstaan met) de eenvoudige
verklaring, dat het haar onmogelijk was de
gevangenen te doen terugkeeren.
Intusschen wilde spr. toegeven, dat wel
om mindere feiten dan het onderhavige eene
decoratie is verleend. Over het algemeen
edit ar zou spr. het verleenen eener- ridder
orde willen beperken tot vreemde diplomaten,
•als een bewijs van vriendschap .en van appre-
ciearing van de goede verstandhouding tus
schen ons land en dat vreemde land.
Hedian I0£ uur^ voortzetting der beraad
slagingen.
De redevoering van Dr.
Kuyper in de Kamer. Hierover
lezen wij o.a. in het Kameroverzicht der N.
R. Ct.
Er is althans links buitengewoon weinig
aandacht aan de redevoering geschonken.
Zoodra aam den heer Kuyper het woord ver
leend was, pakte de hoer Troelstra zijne
portefeuille en ging heen. Anderen ter lin
kerzijde volgden. En wie bleven, begaven
zich in druk gesprek, lachend en roezemoe
zig, aldus c-r den nadruk op leggend, dat
naar hun oordeel de tijd voor Dr. Kuyper
om over de aligemeeno politiek in discussie
te treden nog r.iet gekomen was. Te op
vallender werd deze betooging toen de heer
Kuyper uitgesproken had. Onmiddellijk,
nadat liet laatste woord was uitgestorven,
maakte Mr. Troelstia zijn entree, gelijk de
heer Kuyper had gedaan na de rede van
Mr. Troelstia op Donderdag. En de linker
zijde kwam weer op het appèl, schoof ge-
zellig naar het spreekgestoelte toe, om met
groote belangstelling maar Mr. Kooien te
luisteren
Berichten.
- De Staatscourant van Dinsdag 23 No
vember bevat o.a. de volgende koninklijke
besluiten
benoemd tot rechter in de rechtbank te
Amsterdam mr. J. van Binsbergen, thans
rechter in de rechtbank te 's Hertogenbosck,
en mr. B. M. dc Vos, advocaat te Amster
dam, met eervol ontslag als rechter-plaats-
vervanger
benoemd tot kantonrechter te Harderwijk
mr. L. E. van Petersom Ramring, thans
kantonrechter te Terborg
benoemd tot lid der Staatscommissie ter be
raming van maatregelen om de noodige over
eenstemming te brengen en te behouden in
de voorwaarden waaronder de rijkswerklie
den arbeiden dr. C. Hoitsema, muntmeester
aan 's Rijks Munt ie Utrecht;
op verzoek eervol ontslagen J. L. Velt-
man, burgemeester van Kattendijke, en L.
v. d. Stok, burgemeester van Nieuwe-Nie-
dorp.
De gewone audiëntie van den monas
ter van financiën op a.s. Donderdag en die
van de ministers van marine en van koloniën
op a.s. Vrijdag zullen niet plaats hebben.
Volkstelling. In den minis
terraad is besloten, dat geen rijksambtena
ren aan de werkzaamheden der a.s. 10-jaar-
lijksche vlkstelliag zullen mogen deelnemen.
D« rldderorden-iaak.
„Het Volk" maakt een serie kanttee-
keningen cp de door dr. Kuyper afgelegde
verklaring in zake de decoratie-kwestie.
In verband met de plaatsing van E. A.
Lehmann op de zier voorloopige lijst, zegt
„Het Volk":
Naar wij een dezer dagen nog eens ver
namen. heeft E. A. Lehmann aan mej.
Westmeyer voor haar pogingen tot zijn deco
ratie niet minder dan 10.000 doen toeko
men, welke som haar door mr. Mesritz te
Amsterdam in gedeelten is uitbetaald.
- Kamerverkiezing Gulpen.
Het Volk schrijft
Uit de beste bron kunnen wij medédee-
len. dat aan onzen partijgenoot Van Kol
wel een candidatuur in het district Gulpen
is aangeboden, maar dat hij heeft geweigerd
Burgemeesters vacature.
Met ingang van 1 Januari a.s. heeft
de burgemeester van Aalten, de heer mr.
W. C. Taek, eervol ontslag als zoodanig
aangevraagd.
Politiesalarissen in N ij-
me gen. De raad der gemeente Nijmegen
nam 20 November 11., met algemeene stem
men, het besluit zich tot H M. de Koningin
te richten, met het verzoek
1. de jaarwedde van den commissaris van
politie niet ingang van 1 Januari 1910 vast
te stellen op f 2800, met bepaling dat die
jaarwedde na vervulling van 4, 8 en 12 jaren
dienst in de gemeente telkens met f 200 kan
worden verhoogd, ingaande 1 Januari van
bet jaar, volgende op dat, waarin de ver-
eischte diensttijd vervuld is
2. de jaarwedde van den tegenwoordige»
commissaris vpn politie met ingang van 1
Januari 1910 vast te stellen op f 3200.
Twee gemeen teraad sleden
geschorst. Bij besluit van den gemeen
teraad van Tongelre van Zaterdag, zijn de
raadsleden J. v. d. Kerkhoff.en P. J. San
ders, geschorst in hunne betrekking als ge
meenteraadslid, en wel de eerste wegens liet
leveren van steenen aan dc gemeente, en
de 2de wegens het leveren van takkenbos
sen, enz., noodig tot het. verbranden ©ener
koe, die aan miltvuur was gestorven.
's Hr. Ct».
*- - De kapitein-luitenant ter zee Pfeiffer
is wegens ziekte uit West-Indië hier te lande
teruggekeerd.
Dc heer mr. H. W. van Sandick werd
heden voor liet gerechtshof te 7s Gravenhage
beëedigd als rechter iri de Haagsche recht
bank.
De volgende alphabetische aanbeve
lingslijsten zijn opgemaakt voor twee vaca
tures van rechter in de rechtbank te Rotter
dam
lste liist :mrs. A. baron van Harinxma
thoe Slcoten, substituut-officier van justitie
te WinschotenH. W. M. van Holten, sub
stituut-griffier bij de rechtbank te Gronin
gen, en D. Lodder, advocaat te Schiedam
2de lijstmrs. C. W. v. d. Pot, hoofd
commies te** provinciale griffie van Overijs
sel te Zwolle; A. J. van Royen, referen
daris bij het departement van justitie, en
W. Lursingh Tonckens, substituut-griffier
bij de rechtbank te Rotterdam.
Het Hof te 'sHertogen-
b o s c h. Naar wij vernemen, heeft zich
voor de vacature van substituut-griffier bij
het gerechtshof te 's Hertogenbosch slechts
een tweetal sollicitanten aangemeld.
Raad van Toezicht op de
spoorwegdiensten. Naar het Yad.
verneemt, zal de heer E. D. Kits van Hey-
ningen, lid van den Raad van Toezicht op
de spoorwegdiensten, benoemd worden tot
voorzitter van dat college, als opvolger van
den heer G. Rijperman, die om gezondheids
redenen als zoodanig ontslag heeft genomen.
-- W. C. J. Pass too re. Naar wij
met genoegen vernemen, blijft de toestand
v .i den heer Passtoors vooruitgaande. Alle
gevaar is geweken, de zieke zit al weer een
uurtje per dag op. Wel zal het nog eenigen
tijd duren voor hij dc oude weer is, en dé
Begrootingsdebatten zullen hem ditmaal
moeten missen, maar hij Tcna.pt langzamer
hand toch weer op
D. v. N.
Louis Bouwmeester. Bouw
meester is Maandag echtend 7 uur met de
stoomboot „Derfflinger" van de Norddeut-
sc'he Lloyd vertrokken. Bij het vertrek was
geen mensch aanwezig om afscheid van hem
te nemen. Op het dek van heb stoomschip
wqê een tooneel in zeildoek voor repetitiën
opgericht. Het gezelschap moet zijn gansch
repertoire nog instudeeren.
Zaterdag speelde Bouwmeester te Antwer
pen voor een uitverkochte zaal Shylock.
Zijn spel was niet zoo krachtig als gewoon
lijk Bouwmeester sprak erg schor cn was
blijkbaar niet in de rechte stemming. Niet
temin had hij groot succes.
Mr. J. A. Alting Börken. f
Zondagavond is te Gorinchem in den ouder
dom van 69 jaar, na een kortstondige onge
steldheid, overleden de heer mr. J. A. Al
ting Börken, directeur der Gorinohemsche
Bank, oud-lid van den gemeenteraad. De
overledene was ridder in de Oranje Nassau-
otrde.
Begrafenis Th. E. F. Heer-
kens. Onder groote belangstelling werd
Maandagmiddag op de R.-K begraafplaats
te Zwolle bijgezet het stoffelijk overschot
van Th. E. F. Heerkens, in leven lid der
Eerste Kamer, te Zwolle.
Tegenwoordig waren o.m. graaf van
Rechteren van Almelo, commissaris der Ko
ningin in de provincie Overijsel, met den
■iffier, eenige leden van Gedep. Staten, dr.
Franssen, lid der Eerste Kamer, de bur
gemeester van Zwolle, verschillende corpo
raties, enz.
Bij de groeve werd nog gesproken door
den heer Schoemaker, namens de St. Vin-
centiusvereenigin-g, en door mr. H. v. da
Vegte, namens den Voogdijraad.
De heer Van Sonsbeek, burgemeester van
Heino, bedankte namens de familile.
De vuurtoren te Scheve-
n i n g e n. De nieuwe electrische lichtuit-
straling van den vuurtoren te Scheveningen,
is sedert gisterenavond in werking gebracht.
De lichtstraal, welke bij wijze van zoek
licht. circuleert, strekt zich zeer ver over
de omgeving in alle richtingen uit.
De Papendrechtsche strafzaak.
Men meldt van gisteren uit Arnhem
In de ochtendzitting worden gehoord
Wiggers cn de drie veldwachters over de
mishandeling van den eerste op Paschen
1904 Wiggers is toen in het stadhuis ge
roepen, om gehoord te worden over het in
slaan van een ruit in het cachot. Hij be
weert daarna door Van den Berg en Van
Loon in de gang geslagen te zijn. De veld
wachters spreken dit tegen. Van den Berg
beweert, dat Wiggers voor bet stadhuis ge
vallen is, en zich daarbij verwond heeft.
Een langdurig debat tusschen de veldwach
ters eenerzijds en Wiggers aan den ande
ren kant ontspint zich over deze vraag. De
veldwachter Van Loon liceft van schelden
en mishandelen niets gemerkt, maar weet ook
niet, of Wiggers gevallen is. Vervolgens
werden verschillende getuigen gehoord over
de mishandelingen van de politie. Dit ge
deelte levert geen nieuws op.
Mr. van Hamel toont bij een bewering,
d.it Van den Berg niet bij een zaak aan
wezig z;>u zijn geweest, uit diens zakboe ,e
aan. dat hij op dat uur dienst had, wat
volgens hem een eigenaardig licht werpt op
dc bewijsvoering der veldwachters.
In de middagzitting deelde ook get. W.
van Dalen mede mishandeld te zijn in 1903
door Bouterse en Van den Berg in tegen
woordigheid van De Meij en Van Loon.
Hij kwam van de Dordtsche kermis, geheel
nuchtep*.
De veldwachters ontkennen zijn verhaal.
Get. W. Middelkoop, smid en caféhouder,
wordt gehoord over de toestanden in Papen-
drecht. Die zijn verbeterd door de komst
van de rijkspolitie.
Mr. Van Hamel wensc-ht te doen uitko
men, dat deze get. met de politie op goeden
voet stond en stelt in dit verband ver
schillende vragen, waarop get. zieh gunstigi
uitlaat over de politie en haar optreden
motiveert. Ook zegt hij de politie soms ge-
trakteert en haar ook wel eens na bezetten
tijd geschonken te hebben. Z. i. gaat t hier
tegen den burgemeester, die „ze" van zijn
post wilden doen ontslaan
Get. A. H. van Wijngaarden, scheeps
bouwmeester te Papendrecht, gelooft niets
van de mishandel ingen door de politie.
Mr. Van Hamel liet get. verklaren, dat
hij met den burgemeester Bonten op goeden
voet staat, .„ader zegt get. dat een zijner
'broers een zaak met de politie heeft gehad,
welke in handen was van burgemeester Bon
ten en door dezen terzijde is gelegd.
De president belette hier verder op in te
gaan.
De kleermaker W. Vorgragt uit Dordrecht
vertelt van hetgeen de burgemeester hem wel
eens mededeelde over de toestanden te Pa
pen da"echt, o. a. dat deze tegen hem eens
opmerkte: „Maar als wij ze (de Papen-
drechters) eenmaal binnen hebben, dan 'kne
velen wij ze ook wel". Dat heeft get. latei*
aan den heer Van Elk verteld. Voor de be
handeling der smaadschriftzaak tegen Garst-
hagen voor de Dordrechtsche rechtbank vroeg
burgemeester Bonten get., of hij tegen hem
getuigen zou. Get. antwoordde bevestigend.
Get. H. van der Graaf Klinker zegt 15
December 1906 mishandeld te zijn door Bou
terse en Maarsman bij een verhoor over
een door hem gepleegde mishandeling. Ge
klaagd heeft. get. niet, omdat 't toch niet
gaf.
De beide veldwachters ontkennen.
Mr. Van Hamel ondervraagt get. Maars
man over dliens rapport aan mr. Van Tricht,
liet bekende stuk, dat in het dossier van heb
Bossche Hof kwam zonder dat de verdedi
ging hiermede in kennis werd gesteld.
Getuige zegt, dat hij bij geruchte verno
men had, dat Van Elk de gedagvaarde getui
gen de les had gelezen over 't geen zij zeg
gen moesten. Wel heeft hij Van Elk eenige
boeken zien brengen op Papen drecht. Get. s
mededeeling over een complot en geldelijken
steun steunt ook op geruchten.
Get. J. H. Kohier, hoofdonderw., kan me-
dedéelen, dat hij in April 1909 de vrouw
van Kraal had ontmoet, die zeide, dat haar
man voor het tribunaal moest komen. Nader
bleek, dat bedoeld werd dat .hij bij Van Elk
moest komen.
President: O, een rechter van de voor
stel». r.g, zooals dat tegenwoordig meer voor
komt.
Verder zegt get., dait het hardhandig op
treden der politie gemotiveerd was.
Op een vraag van raadsheer v. d. Kop
pel, antwoordt get. dat hij over geldelijken
steun voor de Papendrechtsche strafzaak
in dien zin heeft hooren spreken, dat be
doeld wend steun aan de verdediging om dé
waarheid te dienen echter niet tot het be
werken van getuigen. Nog blijkt, dat deze
get. te Papendrecht de „secretaris van den
burgemeester" genoemd wordt.
Mr. Van Hamel merkt op, dat dit wijst
op diicns verhouding tot burgemeester Bon
ten.
Heden 10 uur voortzetting.
Doodslag. Te Vlieringen is door
een 24-jarig persoon Zaterdag avond poging
tot doodslag gedaan op een 22-jarige dienst
bode met wie hij vroeger verkeering had.
Hij heeft het meisje met een mes verschil
lende 6teken toegebracht, waarvan een vrij
diepe halswonde. De dader is gearresteerd
en hoeft bekend. Hij is naar het huis van
bewaring te Middelburg overgebracht,
De Zeister-moordzaak.
Van V., bekend uit de Zeister moord
zaak en door het gerechtshof te Amsterdam
tot 20 jaar gevangenisstraf veroordeeld,
werd, hoewel toerekenbaar geacht, voorloo
pig opgenomen in het krankzinnigengesticht
te Medemblik. Zaterdag is hij echter, naar
de N. R. Ct. mededeelt, onder sterk geleide
van een rijksveldwachtersescorte naar Leeu
warden overgebracht. Hij schijnt dus thans
voldoende genezen te zij'n, om de eerst© jaren
in cellulaire opsluiting door te brengen. Hij
zag er bleek en mager uit, met gefronste
wenkbrauwen en staarde onrustig om zich
heen.
MoordteAalten. Men meldt
uit Groningen
Zondagavond is te Aalten een man dood
gestoken. De dader is gearresteerd.
Moordaanslag. De Haagsche
recht veroordeelde gisteren M. Vooïs, te
Monster, wegens poging tot doodslag op zijn
vader tot vijf jaren gevangenisstraf.
