I hc
KOLONIËN.
BINNENLAND.
i-
In het vorige jaar werden de credieten voor
schepen bouw door de dooma geweigerd daar
zij echter door den rijksraad werden toege
staan, hield de regeering zich voor gerech
tigd van het weigerend votum van de'doema
geen notitie te nemen. Het laat zich aan
zien. dat het departement van marine het
geld, dat het verlangt, ook ditmaal op do-
zelfde wijze toegestaan zal 'krijgendit do
doema de i redieten weder zal weigeren, is
zeker, ofschoon minis ter-president Stolypin
zelf mot nadruk opkomt voor het toestaan
van d© eischen van het ■marinedepartement.
De commissi© voor de landsverdediging heeft
geconstateerd, dat de reeds toegestane som
men, in 't geheel 21,900,000 roebel, tot dus
ver nog niet verbruikt zij.n en ook in het
komende begrooringsjaar niet verbruikt kun
nen worden voor het doel, waarvoor zij be
stemd zijn, namelijk voor het bouwen van
vier linieschepen. Een gedeelte van het ge
noemde bedrag word eenvoudig tot dekking
van oude schulden van het departement van
inariuc en van de met het bouwen der sche
pen belaste werven, een ander deel tot ver
betering van de technische uitrusting dezer
werven besteed. Wat echter dc te bouwen
pantsersohepen zelf 'betreft, staan wel op de
werven vier reusachtigo scheepsrompen,
maar de vervaardiging van de pantserplaten,
de torens en de machines is nog volstrekt
niet begonnener zijn zelfs nog niet
eens planner, en berekeningen voor deze ge
wichtigste onderdeelen van de aan te bou
wen schepen. Hoe lang onder zul'ke omstan
digheden de aanbouw van de schepen moet
duren, is niet te bepalen. Voor het gereed
maken van de pantserplaten voor slechts één
linieschip heeft de daarmee belaste fabriek
minstens tien jaren noodig. Hoevele jaren
zij noodig zal hebben voor de levering <ler
pantserplaten voor vier linieschepen, schijnt-
niemand te weten. Buitenlandse lie werven
mogen voor den bouw dezer schepen niet.
benut worden. De vier ongelukkige linie
schepen zullen onder zulke eigenaardige om
standigheden eerst dan gereed kunnen ko
men, als zij wegens hun hoogen leeftijd
reeds hij het oud-voest moeten worden ge
rangschikt. Zoo is het gesteld met den her
bouw van de Russische zeemacht.
Turkije.
In tegenspraak met de beriehten van
eenige Parijsche bladen, dat de nieuwe Turk-
sche regeering zou hebben besloten aan de
Fransche regeering eene nieuwe nota te zen
den, waarin zij weigert het Bardo-verdrag
te erkennen en de schuld van liet grensinci
dent tusschen Tunis en Tripoli aan de Fran-
suhe soldaten toeschrijft, heeft het Turksche
gezantschap te Parijs verklaard, dat het
Turksche kabinet zich tot dusver niet met
hot incident heeft bezig gehouden. Het
Fransche ministerie van buitenlandsche za
ken heeft de verklaring afgelegd, dat er alle
reden is om aan te nemen, dat de tusschen
Frankrijk en Turkije aangeknoopte onder
handelingen spoedig tot eene volkomen be
vredigende uitkomst zullen leiden.
Generaal Desrothez, de bevelhebber van
de brigade vau Soeza, heeft het opperbevel
op zich genomen over de troepen, uie den
Tunesischen post Dehibat aan de Tripoli-
taanscho grens, niet ver van Wezzan, bezet
ten. Dehibat ligt aan den karavaanweg van
Gabes naar Ghadames. Tot de naar Dehibat
marcheorende troepen behooren, behalve in
fanterie, ook spahis en eene afdeeling artil
lerie.
Qrl»k«nland.
Uit Athene wordt bericht, dat verschei
dene kolonels bevorderd zijn tot brigade
generaal, waaronder Zorbas, Konstantini-
dis en Limbntis.
Aan den eisch van den militairen bond
tot terugroeping van een aantal gezanten
bij vreemde regeeringen zal worden voldaan
Minister-president Mauromioh-iiis heeft in
de Kamer verklaard, dat deze diplomaten
teruggeroepen moeten worden, omdat de
band, die hen met het vaderland verbindt^
zeer los is geworden en zij door hun lang
durig verblijf in het buitenland het juiste
gevoel voor de zuiver Griekschc aangelegen
heden hebben verloren.
Canada.
De eerste minister Laurier heeft bij ihet
parlement ten wetsontwerp ingediend over
dlc verdediging ter zee, waarin voorzienin
gen worden getroffen voor. 'het oprichten
van eene p© anente viootreeerve en van
•vrijwilligerst roepenVoor het bouwen van
eene vloot van elf kruisers, waarmee ter
stond zal worden begonnen, zullen in het
dienstjaar 1910 3 millioen dollars aangewe
zen worden
I)e eerste minister verklaarde, dat Cana
dia, als Engeland met een staat oorlog moest
voeren, zijne oorlogsvloot ter beech Licking
van den koning zou stellen. In den loop van
hou debat verklaarde Borden, de leider van
de oppositie, dat hij oen oorlog met Duitsch-
üand als zeer goed mogelijk beschouwde
Duitsehland hoeft de inprematie te lande, ge
lijk Groot Brititanië die heeft ter ze©, en
wanneer de Duitschors het sterkere ras
•bleken te zijn, wanneer zij meer rijkdom
aan hulpmiddelen, meer kennis, ©n grooter
organisatietalent-, oprechter vaderlandslief
de en meer zelfopoffering hadden dan de
Britten, dan waren zij ook gerechtigd de eer
sten to zijn ter zee, gelijk nu te land. Zoo
lang echter, ging Borden voort, Inert, bloed
van onze voorvaderen rood in onze ade
ren vloeit, zuilen wij tegen eene uitdaging
optreden met een hart, dat niet minder vast
is dan dat, waarmee onze voorvaderen stand
hielden tegen den aanval van den onover-
winnelijken Armade De suprematie van
Duitechland ter zee zou liet. einde van hét
Britsche rijk beteokenen. Wanneer Canada
aan zich zelf trouw blijft, dan zal het oip
den dag der beproeving van hot. Britsche
rijk niet achterblijven, maar fier, krachtig
en vastberaden in do voorste rij 6taan. Wij
hebben voldoende hulpmiddelen, en ik koes
ter het- vertrouwen in onze vaderlands!iefde,
dat wij zonder onnoodtig dralen ©ene vloot
of althans een Drcadnouglis bouwen, dat ts
onzen plicht tegenover het land van het gan-
Bcho rijk.
Allerlei.
Te Berlijn is de kapper Hans Jü-
nem&nn wegens moord op een 22-jarige
koopvrouw en diefstal veroordeeld tot de
doodstraf, negen maanden gevangenisstraf
en verlies van eer. Het openbaar ministe
rie had den misdadiger de eer gelaten, eu
zich bepaald tot den eisch van de doodstraf
en jaar gevangenisstraf.
Bij de voortzetting van het onder
zoek der ingewanden van den ongelukkigen
zanger Gcdart, heeft de geneesheer niet al
leen eene groote hoeveelheid arsenicum ge
vonden, maar ook strychnine.
De rechter van instructie heeft nogmaals
Marie Bourette ondervraagd over het zen
den van vergiftigde lekkernijen, ffij heeft
de beschuldigde geconfronteerd met den
winkelier, die de lekkernijen heeft geleverd,
en den postbediende, die de verzending
deed. Geen van de twee kon echter verzeke
ren, dat hij Maria Bourette herkende.
Venetië is sedert, eenig© dagen in
dichte nevelen gehuld. Tegelijkertijd zijn de
vloeden der Adriatisclie zee teruggegaan,
zoodat een groot aantal kanalen van Venetië
droog liggen. De stoombooteu naar Triëst
kunnen niet uitvaren. Eenige oorlogssche
pen en Transatlantische stoomers bleven
tepgevolgd van den sterk gedaalden water
spiegel vast liggen
Een bekende Meaner woekeraar gevat
Het vorige jaar, begin April, ver
wekte in Weenen de sensntioneele vlucht
van een ver over Oostenrijk bekende dis-
contant, die met achterlating van vele
schulden tot een bedrag van twaalf millioe-
nen kronen met de noorderzon vertrokken
was, een ontzaggelijk opzien. In de Mayse-
dergasse bewoonde hij een aanzienlijk huis
en gold in beurskringen voor den Koning
der Woekeraars. Nu is hij Dinsdag j 1. te
Irun gevat.
Evenwel heeft zijne aanhouding niet
plaats gehad op eene klacht van zijne geld-
eischers. Men verzekert dat hij de strooien
pop was van twee banken, van groote in-
dustrieele», rijke vrouwen enz. De banken
uit vrees voor hun crediet, de anderen uit
vrees voor hun goeden naam, hadden geen
klacht neergelegd, en als niet eene vrouw,
die hem 60.000 fr. had toevertrouwd, recht
eischte, zou men het alleen staande feit
hebben beleefd van eene oplichterij van 12
millioen, die geen rechterlijke gevolgen na
zich zou sleepen.
Daaruit volgt dat Friedrich Reicher al
leen voor dat feit zal worden uitgeleverd,
en de oplichterij buiten het proces zal blij
ven.
Uit Marshfield wordt nog gemeld
aangaande het scheepsongeluk der Czarina
Vrijdagavond laat werden dx*ie van de zes
mannen, die zich nog in het want van de
gestrande Czarina vasthielden, door de stort
zeeën weggespoeld. Toen ontdeden de drie
overblijvenden zich van hun bovenkleeren
en sprongen te water; maar zij werden ver
zwolgen en kwamen niet meer boven.
In het geheel zijn bij de ramp 30 man
verdronken één slechts is er gered.
OOST-INDIE.
Verlof na «•■•jarigen dienst.
Uit Buitenzorg wordt gemeld, dat het
plan om na zes dienstjaren den ambtena
ren verlof te geven, blijkens een telegram
van den minister van Koloniën door het op
perbestuur in beginsel is goedgekeurd en
dat het dus het volgende jaar in werking
treedt.
Partioulisrs landbouwindustrie
In Atjeh.
Dat de pacificatie van Atjeh vordert,
kan o. m. blijken uit een bekendmaking
van den gouverneur van Atjeh en onder-
hoorigheden in de Javasche Courant, lui-
dens welke in een 16-tal landschappen, alle
behoorende tot de afd. Noordkust van
Atjeh, de vestiging van particuliere onder
nemingen van landbouw is toegelaten. Naar
aan de ,Javabode" bij nader onderzoek
bleek, omvatten die landschappen het ge
heels gebied van de beide onderafdeelingen
Lho Seumawé en Llio Soekön.
In die streken kunnen, doch slechts aan
Nederlanders en aan in Nederland of hier
te lande gevestigde vennootschappen, waar
van de meerderheid der bestuurders in Ne
derland of in Nederlandseh-Indië gevestig
de Nederlanders is, landbouw-concessièn
worden verleend, daar door de betrokken
inlandsehe zelfbesturen terecht tot de ver-
leening daartoe aan het gouvernement is
overgedragen. De voorwaarden, onder welke
dergelijke concessiën worden uitgegeven, zijn
te vinden in de „Javasche Courant" van
15 April 1902 no. 30. Aangezien belangheb
benden echter wellicht niet gemakkelijk
dat nummer kunnen raadplegen, vestigen
wij er de aandacht op. dat die voorwaar
den ook te vinden zijn in no. 5707 van het
Bijblad en gewijzigd zijn bij Bijblad no.
5889 De bet rekkelijke ver z' eken moeten
gericht zijn tot den gouverneur van Atjeh,
die daarop een beschikking kan nemen.
Seemba.
Omtrent den dood van luitenant De
Neve op Timor wordt in een corresponden
tie van daar aan het „Soer. Hbld." het
volgende gemeld:
,,Men heeft zeer zeker wel gehoord van
de laatste gebeurtenissen op Flores en
thans weer op het eiland Soemba. Ontzag
de bevolking van eerstgenoemd eiland zich
eenigen tijd geleden niet een kleine 20 man
van de onmisbare gewapende politie in de
pan te hakken, waarvoor zij bereids flink
werd gestraft, nu zijn het weer enkele hon
derden Soembaneezeii, die hun ontevreden
heid te kennen gaven door een luitenant af
te maken met tal van lanssteken en eenige
inlandsehe militairen min of meer zwaar te
verwonden.
Het st. Condor kwam met dat treurige
bericht en drie gewonden den 22en No- j
vember ter reede van Koepang. Naar ver
luidt, begaf zich den 18en j.l. des nachts,
luitenant O. P. de Neve die, nauwelijks
hersteld van een van den vijand opgeloo-
>en verwonding, te Soemba was terugge-
ceerd van uit het bivak te Lamboja naar
den kampong Melisoe om daar een hoofd,
genajund Ratoe Benaka, op te lichten.
Eenige uren later stuitte men op een in de
alang-alang zich schuil houdende, talrijke
bende djahats van bovengenoemde» kam
pong De luitenant De Neve bad al ras het
tijdelijke met het eeuwige verwisseld, niet
minder dan p.m. 15 lanssteken velden hem
neer, terwijl gewond werden een korporaal
en twee inlandsehe fuseliers.
Een geluk voor d© overigen dat het daar
bij bleef, want onder den terugmarseh naar
het bivak Lamboja werd de patrouille nog
door honderden vijanden omringd en ge
deeltelijk achtervolgd, doch zonder verekr
onheil.- Uitgezonderd enkele kampongs
moet zich de geheele streek, op de plaats
van het gebeurde, met de zaak hebben be
moeid. De energieke en veelbelovende lui-
tenaut G. A. Rijnders van Waingapoe heeft
de noodig© maatregelen reeds getroffen en
zal ongetwijfeld van zich latei h: oren en de
schuldigen naar behooren straffen. Deze
officier toch heeft zeer veel goede diensten
aan don lande bewezen en zal nu ook wel
weer dat zaakje tot klaarheid brengen
doch hierbij blijft het verlies te betreuren
van een jongen en braven officier als le
luitenant De Neve."
i
De Staatscourant van Zondag 16 en
Maandag 17 Januari bevat o.a. de volgen
de Kon. Besluiten:
benoemd tot burgemeester van Dongen
J. L. Switzar, met toekenning van eervol
ontslag als burgemeester van Astentot
burgemeester van 's Gravemoer, D. Smits.
benoemd tot lid', tevens voorzitter, van het
college van regenten over liet. huis van bewaring
te Harderwijk, mr. L. E. van Petersom Ramring.
kantonrechter aldaar
op zijn verzoek, met ingang van 20 Jan. a. s.
eervol ontslag verleend uit zijne betrekking van
kantonrechter-plaatsvervanger ia het kanton DrU-
ten, aan A. van der Leeden.
H. M. de Koningin Moeder zal op
Vrijdag 21 Januari a.s. een bezoek brengen
aan het Sanatorium „Oranje-Nassau's Oord"
te Wageningen.
Z. K. H. de Prins beeft Zaterdag
ochtend' een bezoek gebracht bij dien Minis
ter van Financiën aau diiens departement.
Audiënties. De minister van
oorlog geeft Donderdag 20 Januari geen.
audiëntie.
Woensdag 19 Januari geen audiëntie bij
den minister van landbouw.
Gouverneu r-g eneraal Van
II e u t s z. De berichtgever te Parijs van
het Hbld. seint:
Generaal Van Heutsz, die hier eenigen
tijd zal vertoeven, beeft mij welwillend een
onderhoud toegestaan, waarin bij me een
korte karakteristiek gaf van zijn werk. De
allereerste taak was, overal bet Nederland-
sche gezag te bevestigen, dat de grondslag
van alles is. Daarna kwamen de decentrali
satie en de instelling der landschapskassen.
ook in de niet onder rechtstreeksch bestuur
staand© landstreken, waardoor zij geleidelijk
zullen kunnen bijdragen in de uitgaven der
geheele kolonie. De autonomie van Ned.-
Indië, een der meest belangrijke quaestiën.
is goed op den weg naar hare verwezenlij
king. Andere quaestiën, welker oplossing
deels nog in voorbereiding is, deels reeds
verkregen is, zijn die betreffende: de vreem
de Oosterlingen, het lager onderwijs, het
mijnwezen, enz.
i De heer Van Heutsz verklaarde, dat hij
steeds de groote industrieën, den aanleg van
spoorwegen en de oprichting van stoom
vaartlijnen heeft bevorderd, overtuigd van
de noodzakelijkheid hiervan voor de ontwik
keling van het land. Hij twijfelde niet of de
groote lijnen van regeeringsbeleid zouden
onder zijn opvolger onveranderd blijven en
hij eindigde met- de mededeeling, dat hij
terugkeerde om rust te nemen en dat hij
niet de 'bedoeling heeft in de toekomst zich
bezig te houden met de koloniale politiek.
Hiervoor zijn jongere menschen noodig, en
de .aanwijzingen" der ouderen zijn slechts
van weinig beteekenis.
Verslagen Kamers van
Arbeid. Thans zijn verschenen de ver
slagen van de Kamers van Arbeid over
1908. In dezen bundel zijn de opgaven en
mededeelingen vei-werkt, vervat in de door
81 Kamers van Arbeid uitgebrachte ver
slagen.
In 1908 werdien geen Kamers van Arbeid
opgericht en 1 Kamer opgelueven. De Ka
mer van Arbeid voor de bouwbedrijven te
Nijmegen bleef in gebreke, haar verslag tij
dig in te zenden.
Blijkens de verslagen der Kamers werdien
door verscheidene dezer aan den Minister
van Waterstaat vertrouwelijke inlichtingen
ven-strekt omtrent loonen Advies werd o.a.
uitgebracht aan den Minister van Land
bouw, Nijverheid en Handle], betreffende
de meest geschikte uren op den dag voor de
inlevering dei- stembriefjes bij de verkie-
zingen voor de verschillende Kamers van
Atfbeid en over hét voor-ontwerp bot af
schaffing van den nachtarbeid in het bak
kersbedrijf. Verschillende Kamers hebben
modellén van arbeidscontracten vastgesteld,
loonregelingen ontworpen, of getracht col
lectieve arbeidscontracten tot stand te
brengen Ta lvan geschillen over arbeids-
aangelegenheden gaven weder aanleiding
tot het inroepen van de tus-sobenkomst der
Kamers, met meer of minder succes. Blij
kens de „mededeelingen van verschillenden
aard" (Hoofdstuk V) meende de Kamer van
Arbeid voor do win/kei- en do grossiersbe-
drijven als publiekrechtelijk lichaam zie li
te moeten onthouden van aansluiting aan
het Nationaal Comité voor vervroegde win
kelsluiting. terwijl de Kamer van Arbeid
voor den klein bande] te Rotterdam adhiae-
sie met de actie voor dit dool betuigde.
De verslagen gewagen voorts van ver
schillende enquêtes, door sommige Kamers
ingesteld, van bemoeiingen van verschillen
de Kamers op het gebied der werkloozon-
verzokering, gemeentelijke arbeidsbeurzen,
arbeidsvoorwaarden in bestekken van pu
blieke lichamen, enz.
De bundel beslaat 632 bladzijden druks
en is voorzien van een alphabetisch register
dor behandelde onderwerpen.
Afscheid van- en hulde-
b 1 ij k e n aan burgemeestervan
Leeuwen. Zaterdagmiddag maakten
hun opwachting bij den burgemeester de
loden van het Amsterdamsohe gcrechltehof.
In de morgenuren kwamen de meeste
politieautoriteiten, hoofdambtenaren en vele
ambtenaren van alle takken van Gemeente
dienst hun opwachting maken.
Hét huldeblijk, door de Algemeen© Win-
keliersvereeniging den heer mr. W. F. van
Leeuwen als herinnering aan zijn burge
meesterschap aan te bieden, zal bestaan uit
een gedenkpenning, aan de eene zijde dra
gende de beeltenis van mr. Van Leeuwen
(borstbeeld) en aan de andere zijde de op
dracht der schenking.
Het modelleeren van het borstbeeld is op
gedragen aan den beeldhouwer Jeltsema, die
voor enkele jaren aan de Rijks-Academie
van beeldende kunsten den Prix de Rome
behaalde.
Zaterdagmorgen te tien uur is aan den
burgemeester Van Leeuwen in zijn kamer
ten Stadhuize namens het Amsterdamsch
politiecorps een huldeblijk aangeboden door
een commissie, welke zich daartoe uit dit
corps gevormd had en waarin alle rangen
vertegenwoordigd waren.
Het geschenk bestond uit een fraaie ge
beeldhouwde eikenhouten bank met kussen,
en een tegeltableau in zwarte lijst, uit de
plateelbakkerij Roosenburgh, voorstellende
de Spinhuissteeg met den ingang van het
voormalige hoofdbureau.
Een perkamenten oorkonde, vervaardigd
door Gebroeders Greveii6tuk, vergezelde het
geschenk.
Bij de aanbieding, van het geschenk, flat
in de burgeimeiesterskamer geplaatst was,
hield de hoofdcommissaris, dte heer Hordijk,
een toespraak.
Door den burgemeester is dö volgend©
dagorddr uitgevaardigd
Aan het politiecorps!
Ten zeeiste werd ik getroffen door den
afscheidsgroet, mij bedien morgen namens
het politiecorps gebracht en liet aandenken,
mij bij die gelegenheid overhandigd.
Hoewel ik reedfe aan de vertegenwoordi
gers van het corps mijn erkentelijkheid
daarvoor uitsprak, gewoel ik 'behoefte ook
in ruimeren kring aan het gansche corps
mijn oprechten diank te betuigen. Xk hecht
er evenwel aan mij niet tot deze dankbe
tuiging te heipalen, dioch wenseh bij het
6cheid'en uit mijn aimbt tevens aan het corps
de verzekering te geven, dat de opgewekte,
ijverige en tactvolle wijze, waarop het corps
in de jaren, dat het ondier mijne leading
stond, zijn taak heeft vervuld, door mij
steeds hoogelij k is gewaardeerdterwijl ik
ook met blijdschap heb opgemerkt-, hoe het
corps zich meer en mieter algemeen in het
vertrouwen der burgerij en in een gunstige
reputatie mag verheugen
Van harte hoop ik, dat dit ook in de*toe
komst het geval moge zijn en dlat het zoo
wel het corps in zijn geheel als ieder zijner
leden per&oonlijk bij voortduring motg» wel
gaan.
Mr. Van Gils© gehuldigd.
Men meldt uit Arnhem
In een vergadering van de vrijz.-dem.
kiesvereeniging Arnhem nam mr. Van Gilse
de afgetreden hoofdredacteur der Arnheni-
sche Courant, Vrijdagavond afscheid van
bestuur en leden dier vereeniging, waarvan
hij voorzitter was. De onder-voorzitter, de
heer H. Goedhart, huldigde onder hartelijke
blijken van instemming de verdiensten van
mr. Van Gilse en bood hean namens geest
verwanten en vrienden een beeld aan, „Le
Devoir", naar E. Pecault. Diep ontroerd
aanvaardde de heer Van Gilse het hulde
blijk.
V ivisectie. Als lid van het Co
mité tot beperking der vivisectie is toege
treden en werd op 14 dezer geïnstalleerd
de heer mr. J. W. H. M. van Idsinga, lid
van de Tweede Kamer der Staten-Generaal,
voorzitter van de commissie aan welke door
de Ministers Van Binnenlandsch© Zaken en
van Landbouw, Nijverheid en Handel bij
beschikking; van 23 Februari 1907 was op
gedragen ©en onderzoek naar en beant
woording van eenige vragen in zake vivi
sectie en welke commi6sie, zooals men weet,
hare taak eenige tijd geleden heeft ten
einde gebracht.
De heeren mrs. A. M. Z. Westrik
te loeiden, J. Feitsma te KolLum, A. J-. C.
M Nelissen te 's Gravenhage en J. B. Rein-
ders te Haarlem zijn bestemd voor den In
dische» dienst, om te worden geplaatst in
rechterlijke betrekkingen in lUederlandscb-
Indië.
Madeleine D o 1 1 e y. Made
leine Dolley is met haar impresario tot ee»
vergelijk gekomen. Zij zou Zaterdagavond
te Arnhem optreden en volgende week Don
derdag te Amsterdam in den Stadsschouw
burg.
Begrafenis mr. H. D. van
Ketwieh Verschuur. Zaterdag
middag werd op „Rustoord" te Nij magen
•het stoffelijk overschot van mir. H. D. van
Ketwieh Verschuur, president van het ge
rechtshof t© Leeuwaarden, ter aarde besteld.
Belangstellenden zoowel uit Nijmagen als
Leeuwarden volgden den stoet naar dlern graf
kelder, wawin het vorig jaar de veelbelo
vende achttienjarige zoon was ter ruste ge
legd. Onder de aanwezigen merkten wij o.a.
•op prof. Verdam, mr. Gratama en dr. Ver
dam, rector van het gymnasium te Leeu-
V/arden
Mr. Fokkema, vice-president van het ge
rechtshof, nam licit eerst het woord, om te
herinneren hoe de overledene gedurende 20
jaar do belangen der rechtbank had behar
tigd. Als voorzitter was hij de man op de
rechte plaats. Wij hebben bewonderd zijn
ijver, rijn eenvoud en. beminnelijkheid. Een
hoofdeigenschap vaai den overleden© was
diens groote liefde voor zijn taak en voor
het- recht. Als er iet-s. was dat hem pijn deed,
dan was het geringschatting, van welke zijde
ook, van hot recht; dan trilde zijn stem
van aaiKloeiiing. God en het geweten, dat
was rijn richtsnoer bij de uitoefening van
rijn nnijj^
'to leatei
p
het
Dr J. A. Romer voerde daarna het woord: j^ohlt
namens het St. Ant-onie-gasthuis, waarvan
mr. Verschuur de beminde voorzitter was. ,heibfc
Beambten en verpleegden, zij allen zullen etoh
hun raadsman en helper nooit vergeten. ^n.
Vervolgens sprak mr. Jan Stoop namens keni
curatoren van het Stedelijk Gymnasium. Hei
onderwijs in het algemeen, zeide spreker, *-
maar het hooger in het hijzonder, lag hem d o
na aan het hart. Zijn beste, ja zijn laatste is Z
krachten gaf hij er aan. Hij ruste in vrede.: tuss
Mr. Ketwieh Verschuur, neef van den ber ge«s
treurden doode, dankte namens de familie fiij
voor de bewijzen van liefde en vereering. *-
(H'bl.) wed
1 gez
Naar men verneemt zijn aan. 's Rijks per
Munt nieuwe Indische dubbeltjes geslagen,! ladi
die in vorm en opschrift afwijken van dei Ro<
vroegere dubbeltjes voor de koloniën. In de ker
eerste plaats heeft het muntstukje een bree-
deren rand gekregen, die doet denken aan
onze nikkelen stuiver. Verder is het wapen
>--•> .1.—1 J v—
Jan
brei
lied
jan
Blo
niet
l E
Mi<
veranderd in verband met de nieuwe bepa
lingen dienaangaande, afgekondigd in het
jongste koninklijke besluit, terwijl ook het'
opschrift een wijziging heeft ondergaan. De
nieuwe Indische munt draagt nu ten op
schrift (in het midden)
„Sa-per-sa-pouloh-roupyah"
en in het rond
,Sa-para-ea-pouloih-roupyan"
Het bovenste is Maleasch, het onderste
Javaansch. Dit opschrift achtte men meer ^aI1
in overeenstemming met de eischen der Ara- I
bisclie calligrapkie en spelling. Jeeo
Het moet in de bedoeling liggen, ook de
•ander© Indische munten, gulden en 1/20 te
gulden, cent, 2\ cent enz. te veranderen in
dien geest. i
I liel
Een „P rinses J u 1 i a n a" I j>j
dans. Door den heer H. Koopman Snr., Cui
leeraar in het dansen en de gymnastiek, in kk
Den Haag, is een dans samengesteld, ge- als
naamd „Prinses Juliana". Aan H. M. de 1
Koningin, H. M. de Koningin-Moeder en
Z. K. H. den Prins is een exemplaar aan- V01
geboden, waarop de gebruikelijke dankbetui
ging werd outvangen.
Vier nieuwe sneltreinen, tb
De Prov. Gron. Ct. schrijft: j st'
Kort geleden konden wij gewagen van een
sneltrein uit Bremen (Berlijn) naar Gronin- 80
gen, die wellicht eens zal worden tot een
sneltrein Hamburg-Groningen-Amsterdam.
En nu kunnen wij weer berichten, -dat bij
de aanstaande zomerdienstregeling vier n<
gloednieuwe sneltreinen liet Groningsche g{
Zuiderstation in- en uit- zullen daveren. Zij k<
zullen dienen voorloopig als proef voor oj
een snelverbinding tusschen Groningen en IU
Leeuwarden. De treinen zullen vermoede-
lijk 's morgens tusschen 8 en 9 uur van d'
beide plaatsen vertrekken en 's middags te-
gen 4 uur ongeveer teruggaan en geheel als
sneltrein met sneltreinmateriaal gereden
worden3
Spoorlijn Nijmege n-K leef. 1
Naar de GeLd. meldt-, is in de dezer dagen
gehouden raadezilttiing te Kleef door den
burgemeester mededeeliing' gediaan, dat, diank
zij <le bemoeiingen der stiaid, ondersteund
door de Handlelskamer te Kleef de aanleg n
van een tweede lijn op het baanvak Kleefs
Cranenburg za/1 tot stand komen. Dit jaar
echtér kan oon financieel© redenen met den
aanleg nog niet begonnen worden. Zooals
bekend is, heeft de H. IJ. S. M. zich eeni
gen tijd geleden bereid verklaard-, een dfub-
'bel spoor op haar lijn NijmegenCranen
burg aan te brengen, ais die Pruisa&clhe
spoorweg maatschappij voor den aanleg op
het traject CranenburgKleef zou zorgen.
Uit een en ander volgt dus, dat de aanleg
van een dubbell spoor NijmegenKJleef
thans verzekerd is.
Werkkrachten voor de
volkstellingstatistiek. Naar
De Standaard uit goede bron vernam, heb
ben zich te 's Gravenhage aangemeld, om
werkzaam te zijn aan het bureau voor de
statistiek in verband met de volkstelling,
niet minder dan1400 sollicitanten.
Bidden. Naar aanleiding van een
bericht, dat een weduwe te Oostwold bij de
volkstelling als haar hoofdberoep opgaf
Bidden voor God en Vaderland, schrijft
een oud-Noordbrabanter aan de N. R. Ct.
In Noordbrabant (oostelijk gedeelte) en
Noord-Limburg leven tal van godvruchtige
weduwen (in mijn vroegere eigen onmiddel
lijke omg?ving kende ik er drie), die door
bidden alleen aan den kost komen, al is het
nu niet juist door „bidden voor God en
Vaderland", zooals het Oostwolder weeuwtje
opgaf. Zoo hadden wij..zelf een drukke zaak,
die belette, dat in de weev een der liuisge-
nooten geregeld ter kerke ging. Wat deed
nu mijne godvruchtige moeder? Ze liet een
hulpbehoevend vrouwtje, een braaf menschje
inderdaad, geregeld voor ons in de kerk, in
de morgendiensten der week, en tehuis
bidden, 't Vrouwtje kreeg daarvoor geregeld
boter, eieren, vleesch, vet, brood, aardap
pelen, groenten, brandhout en zoo nu en
dan een lapje goed. Dit werd haar altijd in
het late uur der duisternis (de linkerhand
mocht niet weten, wat de rechter deed, zei
moeder) door mijn zuster en mij thuis ge
bracht. Wat ze aan naaien en breien aan
ons verdiende, was zeer gering, want hot
goede zieltje kende weinig van de naald.
Daar kon ze haar 75 centen weekliuur van
betalen voer een net klein kamertje. Zoo
heeft dat vrouwtje geleefd, zoo is het ge
storven. Haar hoofdberoep was 23 jaar
lang: bidden.
Staking van aanspre
kers. In verband met de verleden week te
Kampen gehouden vergadering van ?le vel
schillende stalhouders, waarbij besloten
werd zich aan te sluiten bij den Nederland-
schen Stalhoudersbond, om daardoor de ta
rieven verhoogd te krijgen, hebben de ver
eenigde aansprekers te Kampen besloten,
daaraan niet mede te doen, en van heden af
te staken, daar zij niet afhankelijk willen
zijn van de verschillende stalhouders.
Cholera op de „Holland."
Een dieir horichltgevers van liet Hbld. meldt
ei. op de in formatie n van het bil ad aan
