W°, ÏOO.
9"' «laargang.
Woensdag 7 September 1910.
BUITENLAND.
FEUILLETON.
HA.JSTZEA.TEN.
AMERSFOORTSCH DAGBLAD.
ABONNEMENTSPRIJS:
Per 3 maanden voor Amersfoortf l.OO.
Idem franco per post - 1.50
Afzonderlijke nummers - 0.05.
IX: j Cou an verschijn dagelijks behalv op Zon- en Feest
dagen.
Advertentiönmededeelingen enz.gelieve men vóór 11 uur
's morgens by de Uitgevers in te zenden.
Uitgevers: VALKHOFF C°.
Utrechtschestraat 1. Intercomm. Telephoonnumtner 66.
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 15 regels f 0.50
Elke regel meer - 0.10,
Dienstaanbiedingen en aanvragen 25 cents by vooruitbetaling
Groote letters naar plaatsruimte.
Voor handel en bedryf bestaan zeer voordeelige bepalingen tot
het herhaald adverteeren in dit Blad, bjj abonnement. Eene
ciroulaire, bevattende de voorwaarden, wordt op aanvraag
toegezonden.
Kennisgevingen.
De Burgemeester van Amersfoort brengt ter ken
nis van belanghebbenden, dat volgens schrijven van
den Commissaris der Koningin in de provincie.
Utrecht, d.d. 5 September 1910, 4e afdeeling, no.
4626/3076, op 14 cn, zoo noodig, ook op 15 September
1910 schietoefeningen zullen worden gehouden van
't fort Pampus
dat er gevuurd zal worden met kanonnen van
licht kaliber (6 C.M.), waarbij onveilig wordt ge
maakt een sector, begrensd door de ware richtingen
O. N.-O. door Oost tot Z.-O. t. Z. (79°) tot op 4500
M. van het fort;
dat op de dagen waarop gevuurd wordt, van het
fort Pampus eene roode vlag zal waaien, die 3 uur
vóór het begin der oefening halfstok en écn uur
vóór de oefening geheel voorgeheschen wordt;
dal bovendien tegelijkertijd en op dezelfde wijze
roode vlaggen zullen waaien van de batterijen Dic-
merdam en Durgerdam, de Westbatterij nabij Mui
den en den kerktoren te Muiderberg;
dat op 13 en zoo noodig op 14 September 1910
schiet oefeningen zuilen worden gehouden van het
fort Hoek van Holland;
dal er gevuurd zal worden met kanonnen van
licht kaliber (6 C.M.), waarbij onveilig wordt ge
maakt een driehoek, gevormd door het fort, eene
roode vlag ben. en bez. het zeegat tot op 3100 M.
van het fort;
dat op de dagen, waarop gevuurd wordt, van het
fort eene roode vlag zal waaien, die 3 uur vóór
het begin der oefening halfstok en één uur vóór
de oefening geheel voorgeheschen wordt.
Amersfoort, den 6den September 1910.
De Burgemeester voornoemd,
CELOSSE, Weth. loco-Burg.
Politiek Overzicht
De Vereenigde Staten en het
Panamakanaal.
De rede, welke de oud-presidcnl Roosevelt
de vorige week te Omaha heeft gehouden ten
gunste van de versterking van het Panama
kanaal, heeft in de buitenlandsche pers op
nieuw de belangstelling wakker gemaakt voor
deze zaak, welke, niet nieuw meer is. Het is
overbodig up te merken, dat deze rede van
Roosevelt voorloopig niet meer dan eene per
soonlijke uiting is, maar men kan er zeker van
zijn dat hij daarmede de gevoelens heeft weer
gegeven van het overgroote deel zijner Ame-
rikaansche medeburgers en van de regeerin
gen van meerdere afzonderlijke Amerikaan-
sche staten. Wel vormt ook in Amerika zelf
het vraagstuk der versterking des kanaals
eene zaak waarover tegenspraak heerscht.
En het vorige jaar is eene aanvrage van
800,000 pond sterling als eerste termijn voor
een reeks militaire werken tot een totaal be
drag van 3,000,000 pond sterling, door het
Congres verworpen om de algemeene reden,
dat dc inwilliging ervan eene schending zou
zijn van dc internationale verdragen ten op
zichte van het Panamakanaal gesloten en om
de bijzondere reden, dat de voorgestelde wer
ken nutteloos zouden zijn van een militair
standpunt beschouwd. Doch president Taft
moet voornemens zijn in de komende zitting
van het congres met een nieuwe aanvraag te
komen, volgens een bericht uit Washington
een som van 14 millioen dollars vertegen
woordigende.
Groot-Brittannië heeft een speciaal belang
bij deze zaak, niet alleen met het oog op den
invloed, dien de nieuwe waterweg, welke in
1915 of, gelijk Roosovelt voorspelde, nog vroe
ger zal worden opengesteld, zal hebben op
hare handelsmarine, doch ook met het oog op
de tusschen het Vereemgd Koninkrijk en de
Vereenigde Staten gesloten verdragen. In 1850
sloten beide hel Clayton-Bulwer-verdrag
waarbij men zich verbond geen versterkingen
aan te brengen in eenig deel van Midden-
Anierika. Deze overeenkomst is in 1901 ver
vangen door het llay-Pauncefecote-verdrag,
waardoor thans nog de betrekkingen tusschén
beide rijken ten opzichte, van de Panama
kwestie worden beheerscht. Hierbij hebben dc
Vereenigde Staten zich verbonden de .neutrali
teit van het kanaal te waarborgen en, het uit
sluitend gezag en toezicht er op uitoefenende,
Groot-Brittannië gelijke handelsrechten toe te
slaan. Ook over al of geen bewapening van
het kanaal waren wederzijds clausules voor
gesteld, doch niet definitief aangebracht,
zoodat de zaak eigenlijk in staat van onzeker
heid verkeert.
De vraag rijst nu of de versterking van het
kanaal een stap is die inbreuk maakt op de
neutraliteit van het kanaal of een stap, die de
Vereenigde Staten in staat moet stellen die
neutraliteit te waarborgen, m. a. w. of het
oprichten van fortificatiën al dan niet een
schending is van de gesloten verdragen, een
vraag, die door de Engelsche pers grootcn-
deels bevestigend wordt beantwoord.
De rcgcering te Washington heeft overigens
nooit haar streven om versterkingen langs
het kanaal aan te brengen yerbloèmd.
Duidelijk kwam het weer uit in het Hay-
Bunau-Varilla-verdrag, twee jaar later ge
sloten tusschen de nieuwgevormde repu
bliek Panama en de Vereenigde Staten, het-
welkB aan laatstgenoemde het uitsluitend en
eeuwigdurend gebruik toestond van een 10
mijlen lange strook lands aan weerszijden van
het kanaal, benevens vier eilanden die den
ingang er van 'behcerschen, met de speciale
bevoegdheid om er forten met garnizoenen
te vestigen. Het is niet bekend of de Britsche
regeering tegen deze laatste concessie des
tijds protest heeft doen opgaan.
Roosevelt heeft in zijn rede ook gezegd, dat
wanneer dc Vereenigde Staten den plicht ver
waarloosden versterkingen aan te brengen
langs het Panamakanaal, zij daardoor volko
men afstand zouden doen van de Monroeleer.
Naar aanleiding hiervan schrijft de Temps:
„De leer van Monroe, die in de gedachte van
zijn schepper slechts doelde op den toestand
die werd teweeggebracht door den opstand
der Spaansche koloniën in het begin der vo
rige eeuw is in den loop der tijden de leiden
de wet geworden van de Amerikaansche poli
tiek in 't algemeen. Het beginsel van non
annexatie en non-interventie gesteld tegenover
de Europeesche mogendheden in de zaken
die de Nieuwe Wereld aangingen, heeft de
belcckenis gekregen van een nationaal dogma.
Al hel streven van dc diplomatie der Unie in
de kwestie van het interoceanische kanaal is
er op gericht «geweest dit dogma in feiten te
verwezenlijken. Om de controle op het kanaal
te verkrijgen is de Columbiaansche opstand
van 1903 aangestookt, dc onafhankelijkheid
van de republiek Panama geproclameerd,
deze onafhankelijkheid erkend, het Ilay-
Bunau-Vanilla-verdrag geteekend. Het begin
sel, thans door Roosevelt verkondigd, is een
logisch gevolg van al hel voorafgaande.
„Van Amerikaansche zijde wordt laatstge
noemd verdrag beschouwd als d e grondslag
van het hcerschcnde stelsel, van Engelsche
zijde neemt van het verdrag Hay-Paunce-
fecote van 1901 daarvoor aan. De tegenspraak
tusschen die beide springt in het oog en be
slaat tusschen deze beide bedoelingen: het
kanaal.v oor anderen en het kanaal tegen
anderen te beschermen. De heer Roosevelt is
klaarblijkelijk van de tweede school. Men zal
tusschen dc beicle standpunten een vergelijk
moeten aanbrengen indien men voor het toe
komstige kanaal een regeling wil treffen, die
door allen kan worden aangenomen."
Ilelzij nu de versterking van het Panama
kanaal in overeenstemming met internatio
nale verplichtingen is of niet, 'l verlangen van
de Amerikaansche regeering om het kanaal,
in welks bouw ze 60,000,000 pond sterling
heefi gestoken, onneembaar te maken voor
een vijandelijke macht in tijden van oorlog,
is zoo wil de Daily News wel erkennen
makkelijk verklaarbaar. „Het voornaamste po
litieke resultaat van het kanaal", zoo schreef
admiraal Mahan ecnigen lijd geleden, „zal
zijn dat onze S'ille Zuidzeekus' nader wordt
gebracht tot de groote vloten van Europa."
„Militair gesproken en alleen rekening hou
dende met Europeesche verwikkelingen", zoo
sclireef deze Amerikaansche marinedeskun-
dige bij een andere gelegenheid, „is de door
breking van de landengte niet anders dan een
ramp voor dc Vereenigde Staten bij den tc-
genwoordigen toestand van haar land- en zee
macht." Nader drukt hij dit nog uit door te
schrijven, dal „het gebruik van het kanaal ge
heel zal behooren aan die oorlogvoerende
.partij, welke de zee beheerscht door haar
vlootmacht."
Admiraal Mahan gelooft dat de nieuwe
waterweg de Caraibische zee, waarin Europa
thans weinig handelsbelangen heeft, nog
belangrijker zal maken dan dc Middelland-
sche zee en dat Engeland's West-Indische be
zittingen aan dil rijk een groote strategische
kracht zullen geven, welke het in staat
zullen stellen deze wateren te blokkeeren.
(Een reden misschien voor andere mogendhe
den om begeerig hel oog te slaan op de Nc-
derlandsche koloniën!) Versterking door for
ten alleen is volgens hem onvoldoende, cn
dientengevolge zou deze mogen worden op
geval als de voorloopcr van dc vestiging
eener marinebasis aan het Panamakanaal voor
de Atlantische- en Stille Zuidzee-eskaders der
Vereenigde Staten.
Duitschland.
Terwijl vanuit Nanlieim wordt tegengespro
ken, dal het bezoek van den Czaar tot over
last aan buitenlandsche bezoekers aanleiding
zou gegeven hebben, wordt aan de Frankf.
Ztg. mededeoling gedaan van verschillende
gevallen, waarbij kras is opgetreden tegen
vreemdelingen, wien niets anders ten laste
kan worden gelegd dan. dat ze buitenlanders
zijn en daardoor de Russische politic-autori
teiten verdacht voorkomen. Men weet hoe
licht de Russische politie verdachte perso
nen, al zijn ze nog zoo onschuiuig, tol anar
chisten stempelt cn ze als zoodanig bij de
vreemde politic-overheden aangeeft. Dat
schijnt thans op vrij aanzienlijke schaal te
zijn gebeurd en er moeten lange lijsten be
staan van personen, welke het verblijf in
plaatsen, niet ver van Fricdberg gelegen,
wordt belet. Ook in Frankfurt schijnt aan dit
uitdrijvingssyslcem streng de hand te worden
gehouden.
Zulk een geval heeft ook dezer dagen weer
plaats gehad. Op het oogenblik vertoeft in
Frankfurt een Joodsch tooneclgezelschap, dat
voor korten tijd in Frankfurt gastvoorslellin-
gen zal geven. Tot dit gezelschap behoort
o. a. eei» tooncelspeler genaamd Eisenberg,
een geboren Rus, die sinds zijn kinderjaren
niet meer in Rusland vertoeft. Deze was
Dinsdag der vorige week te Frankfurt
aangekomen; Woensdag werd hij plotse
ling in een restaurant gearresteerd en
bet politiebureau in bewaring gehouden,
waar hij den nacht op de harde brits moest
doorbrengen. Den volgenden dag vernam hij,
dat- men hem. voor een anarchist aanzag,
niettegenstaande hij volgens eigen verklaring
zich nooit met de politiek heeft bemoeid. Het
eenigc feit van positieven aard, wat men
legen hem kan doen gelden was, dat hij eens
in Londen een gedicht op den Czaar heeft
voorgedragen, dat betrekking had op den
Russisch-Japanschcn oorlog. Dat gaat dc
Duitsche politie ongetwijfeld niets aan. Ver
moedelijk heeft de politie hem daarop zonder
meer als een anarchist gequa-iiceeru en dc
Duitsche politie gelooft dat maar zonder
eigen onderzoek. Dc man werd daags daatop
uit de politiebewaring ontslagen, doch kreeg
levens liet bevel uiterlijk Maandag jj. Frank
furt te verlaten.
De Frankfurter Xtung protesteert in
krachtige bewoordingen tegen deze willekeu
rige handelwijze.
Prins Ludwig van Beieren, de troonopvol
ger in dit koninkrijk, heeft in Alt-Ooelting, een
bekend bedevaartsoord in Beieren, bij de
eerste steenlegging van een nieuwe Roomsch-
kalliolieke kerk een rede gehouden, die druk
besproken en gecritiseerd wordt. De prins
zeide o. a.:
„Ik dank den goeden God, dat ik van katho
lieke ouders afstam en in den katholieken
godsdienst ben opgevoed. Ik heb het steeds
voor onzen katholieken godsdienst opgeno
men, omdat ik overtuigd ben, dal het de
eenig ware en echte godsdienst is. De ka .io-
lieke godsdienst staat iederen katholiek toe
verdraagzaamheid te oefenen jegens anders
denkenden. Hel is een valsche meening, dal de
overtuiging van andersdenkenden door ons
katholieken niet zou mogen worden hoogge
schat. Daartegenover verlangen wij ook dat
aan onze overtuiging verdraagzaamheid be
wezen worde. Wij weten wel, dat het niet de
Moeder Gods, doch alleen God in den hemel
is, die onze beden vervult of afwijst, omdat
Ilij hel 't beste weet of de vervulling onzer
wenschen ons ten voordeel is of niet. Des
niettegenstaande ijlen wij naar de allerzalig
ste maagd Maria en wenden ons lot Haar in
vol vertrouwen op hare macht bij God".
De „Mfinchcner Neucste Nachrichten"
schrijft naar aanleiding van deze uitingen:
„De godsdienstige gevoelens van prins Lud-
wig zal niemand's achting ontzeggen; doch
anders is het gesteld met uitingen, die 'juist
uit den mond des prinsen kwetsend kunnen
werken en die bewijzen hoe slecht hij aan het
Bcicrsche hof wordt ingelicht' omtrent de
kerkelijke toestanden van onzen tijd. Prins
Ludwig betwist dat de overtuiging van an
dersdenkenden door de katholieken niet ge
respecteerd wordt. In dezelfde rede bewijst
hij echter hoe de katholieke verdraagzaam
heid bedoeld wordt, door den vanwege de
katholieke kerk verkondigden „eenig ware
en echte godsdienst" te belijden. Bij de pro
testanten van Beieren, die in elk geval toch
een derde deel der bevolking vormen cn niet
dc slechtsten zijn onder de aanhangers van
het Huis Wittclsbach, zal dit woord van den
toekomstigen „summus episcopus" der Pro-
testjfntsche landskerk geen vriendelijken weer
klank vinden".
Bolrft
Brussel, 6 Sept. De nieuwe minister
van spoorwegen Drogueville en de nieuwe
minister van binnenlandsche zaken Berryer
hebben in handen van den Koning den eed
afgelegd.
Brussel, 6 Sept. De Koning ontving
hedenochtend prins Napoleon in particuliere
audiëntie.
Denemarken.
Hel internationale socialisten-congres te
Kopenhagen heeft in zijn twee laatste zit
tingsdagen, Vrijdag en Zaterdag, belangrijke
onderwerpen behandeld. Aan de orde kwam
namelijk het anti-militarisme. Inder
tijd is op hét congres in Stuttgart een
motie aangenomen, waarin werd gesproken
over de ontzaglijke lasten, die het milita
risme den volkeren oplegt en die sociale
hervormingen onmogelijk maken, zoodat het
dc plicht is van de socialisten in alle- lan
den, oorlogspolitiek te bestrijden, de oor-
logsbegrootingen af te stemmen, in alle
voorkomende gevallen verplichte arbitrage
uit te lokken en op de algemeene ontwape
ning aan te sturen, te beginnen met Beper
king der bewapening. Verder is men niet ge
gaan op het vorige congres, en meep speci
aal hebben daar de Franschc en Duitsche so
cialisten zich verklaard tegen de gezamen
lijke desertie bij het uitbreken van den oor
log. Op het Kopenhaagschc congres nu heb
ben eenige algevaardigden getracht een
uitbreiding van dit votum uit te lokken de
Eugelschman Keir Hardic cn dc Fransche
socialist Vaillant hebben voorgesteld om aan
de motie het volgende toe te voegen dat
een zeer geschikt middel om oorlogen tegen
te houden bestaat in het uitroepen van een
algemeene staking, bepaaldelijk in die be
drijven, welke den oorlog mogelijk maken, te
weten de wapen- en munitiefabrieken en de
transportbedrijven.
Aldus stelden het Hardie en Vaillant voor.
De sub-commissie voor dit onderwerp heeft
niet zoover willen gaan, en op de vergade
ring hebben de Duitsche socialisten, vooral
Ledebour, er tegen gesproken. Zij hebben
betoogd dat wel is waar de algemeene sta
king een schoon middel is om oorlogen te
beletten, maar dat men haar niet als een
partijdogma mag opwerpen, omdat er reke
ning gehouden moet worden met volkseigen
aardigheden en met de vrijheid welke de
partij in elk land geniet voor haar propa
ganda. Ir. elk geval, zoo betoogden de
Duitschers, kan men moeilijk eischen dat dc
arbeiders in een land dat aangevallen wordt
de verdediging van dat land zullen lamslaan
door een staking.
Het resultaat van het debat was, dat men
het er over eens werd de motie Hardie-
Vaillant op dit congres nog niet in stemming
te brengen, maar naar het internationale
bureau tc Brussel ter onderzoek te zenden.
Hongarije.
Boedapest, 6 September. Te Czelna
werden boeren die de Roemeensche cocarde
droegen door gendarmen gesommeerd deze
wg te nemen. Dc boeren vielen dc gendar
men aan die hunne geweren afschoten; twee
mannen werden gedood. Een soortgelijke
hotsing ontstond tc Straesa waarbij drie
gendarmen werden gedood.
Rusland.
Naar aan. de Tagliche Rundschau uit l'c-
tersburg van steeds goed ingelichte zijde
wordt gemeld, staat het thans vast, dat dc
Czaar een verzoek om ontslag van Iswolski
39 DOOK
RUDOLF HERZOG.
Zij ging rechtop zitten. ,,Ja, Bob, dat
zou werkelijk een reden kunnen zijn. Wat
je daar zegt, is heel juist opgemerkt, zie
jeTegenwoordig bestaat onder vrou
wen en meisjes een streven om -zieli vrij te
maken van de oude, bekrompen toestanden.
Velen vatten dat verkeerd op en meenen
dat 't alleen maar geldt het geraken tot
meer schitterende toestanden. Maar ik
zoek dat vrijmaken uit den ouden, knellen
den toestand alleen in werkzaamheid. Al
merkt men daarvan niets van buiten, wij
scheppen ons toch door onzen arbeid een
vrijeren toestand, en al legt deze ons ook
eenige verantwoordelijkheid op, hij verschaft
ons toch ook veel vreugde. Zelfs het d«.el
hebben aan zorg geeft een zekere voldoe
ning. Als wij vrouwen dezelfde rechten
willen hebben als de mannen, is het n:et
voldoende, dat wij gaan studeeren en dezelf
de kennis trachten 'te verwerven als d>?
mannen. Men heeft eerst gelijko rechten,
als men volkomen deel neemt aan alles wat
iu het leven voorvalt. En niet 't minst aan
de zorgen. Zie je, niet opzienbarend, maar
geheel in stilte. Als iets, dat vanzelf
6preekt, waarvan men niet gewaagt, maar
wat men alleen dóét."
,,En wat doe je dan nu?" vroeg Robert
Twersfcen, terwijl hij v>ol eerbied naar haar
opzag.
Zoover ben ik nog niet, nu doe ik nog
eenvoudig mijn best. En dan komt latei-
de dag, dat ik mijn doel bereikt zal heb
ben."
„Daar twijfel ik niet aan en ik hoop het
voor 'je, ale 't je genoegen doet," zei «hij
langzaam.
fn ernstige gedachten verdiept, keek zij
naar het licht van de lamp. Daarop ging
•haar blik naar de huiskamer, waar de oude
Van heil in zijn stoel zat te slapen.
,,Hij wordt tegenwoordig gauw moe,
Bob, en, al werkende 'voor ons, zijn zijn
krachten veel verminderd. Eens zal cr
iemand moeten zijn, die den last van zijn
Schouders neemt, om zijnentwil en ten be
hoeve van de geheele familie. Maar om
zijnentwil in de eerste plaats. Want zooals
zijn leven was, moet ook zijn. levensavond
zijn, opgewekt en tevreden. En wie zou
daarvoor in aanmerking komen? Frits niet.
Hij is ingenieur van scheepsbouw en zal
naar de een of andere werf gaan. Moeder
natuurlijk niet. Zij heeft de zorg voor hat
geheele huishouden. En Erica is vrouw van
een officier en moet een j aarlijksclie toelage
'hebben, zonder welke haar huwelijk niet
mogelijk was. Blijft dus niemand over dan
ik. En mocjit het mij gelukken mij als een
man in de zaken in te werken, zoodat ik ze
later ten behoeve van de familie kan blij
ven waarnemen, dan betaal ik dat mis
schien met mijn jeugd, maar-ik betaal
daarmede vader al het goede wat hij voor
ons heeft gedaan."
Beiden zwegen.
,,Zie je dat ook niet in. Bob?" vroeg zij
na eenige oogenblikken.
Hij keek verschrikt op.
„Inzien? Hoe bedoel je daJt? Texwdlle
van je vader afzeu van alle wenschen?
Ten koste van je jeugd?"
„Ach, zeide zij lachend, „wat ik over
die jeugd heb gezegd, viel mij eigenlijk
maar uit den mond. Dat ig niets als ver
beelding- 'it Zou wel erg zijn, als men op
z'n vijftigste jaar niet meer zoo vatbaar
was voor genieten als op z'n twintigste
jaar. Wat doen wij eigenlijk als wij twin
tig zijn? Dan voeren wij dwaasheden uit,
die men later niet meer zou durven dóen.
En dat is dikwijls h~el jammer. Maar an
ders? Meester te zijn i.s toch beter dan
leerjongen. Ik jieh je vader mjaar aan te
zien om me rustig gestemd te voelen."
„Ik weet 't niet," zeide Robert Twers-
tèn, en zijn gedachten waren -als een dool
hof waarin hij den weg niet kon vinden.
Intusschen zaten an de kleine, ouder-
wlejhsche ontvangkamer mevrouw Vanheil
met Erica en haar nrnn te praten. De jon
ge man vertelde van zijn studies op de
Krijgsschool. Hij gold bij zijn kameraden
en zijn meerderen als een offücier die een
toekomst had, en zijn bevordering tot ka
pitein zou dan ook niet lang meer op zich
laten wachten. Zijn stalen ijver, die voor
een groot deel met eerzucht gepaard ging,
was algemeen bekend. Men hield niet van
hem. maar men droeg hem achting toe.
„Ik hoop," zeide hij tot de dames, „dat
ik er met een jaar dienst baj den troep als
compagniechef af ben. Gebeurt er in
dien tijd .niets wat nadeelig kan zijn voor
mijn carrière, dan heb ik alle reden om to
hopen, dadelijk bij den generalen staf te
worden geplaatst. Eerst een paar dagen
geleden heeft de generaal mij dat vrij dui
delijk gezegd."
Waar denk je, dat wij dan geplaatst
zullen worden?' vroeg Erica belangstel
lend.
„Waar wij geplaatst zullen worden? Dat
doet er weiuig toe. Compagniesdienst blijft
compagniesdienst
.„Neen, zoo bedoel ik 't niet. Ik dacht
meer aan mezelf en aan de kinderen. Hot
leven in Berlijn en do omgeving met al je
superieuren is zoo duur geweest, niet
waar, dat ik met de jongens drie maanden
naai huis heb moeten gaan om ons budget
in evenwicht te houden. Ik zou er niet6
op tegen hebben naar een kleinere stad to
gaan. Al wiat 'k verlang, is in de gele
genheid te zijn een, gezellig huiselijk le
ven te leider."
„Gezellig? Nu ja, dat is een heel rek
baar begrip. Als wij in de gezelligheid
niet vast willen roesten, ik bedoel, ak wij
ons willes laten zien bij de toonaange
vende menschen, dan kotst dat gelid, en-
geen klein beetje ook. Ik zou 't met pei-
zier willen uitgeven. Dat is in dezen
overgangstijd geen slechte belegging van
kapitaal Wat denkt u daarvan, mama?"
„Kinderen," zei mevrouw Vianheil vrien
delijk, „jelui bent oud genoeg om te weten,
wat je moet doen. Bovendien heb jelui
een beter inzicht dan ik."
„Mama!" zeide Erica lachend, terwijl
zij haar omhelsde.
Zoo bleven zij oen tijdlang zitten zonder
te spreken. Daarop maakte Erica zich be
hoedzaam los om te luisteren.
„Wat is er, kind? Alles is stil in huis."
„,Ik zal eens naar de jongens gaan zien,
mama. Somtijds krijg ik zulk een aan
drang om naar de kleine bengels toe te
gaan, dat ik mij inbeeld, dat zij naar mij
verlangen, ook al slapen zij."
„Zoo is 't mij bij jelui ook gegaan."
Zoo stil mogelijk verliet Erica de kamer
en bleef mevrouw Vanheil met haar
schoonzoon alleen. Beiden bewaarden het-
stilzwijgen Zij gevoelde zich altijd be
klemd in zijn gezelschap.
„Mag ik u eons wat vragen, nvama?"
„Zeker! Wat is er?"
„Scheelt papa iets! Hij ds niet meer zoo
flink als vroeger."
„Viin-je? Hij heeft toch heel vroolij-1^
van zijn reizen zitten vertellen, niet waar?"
„Éérlijk gezegd: neen! 't Maaitóte op
mij den indruk, alsof hij Zooveel spra'k
om ons te doen van vragen te beletten."
Mevrouw Vanheil kleurde, maar 't was
een zekere ergernis, die haar deed kleu
ren
,,'t Is mij niet duidelijk, welke vragen
wij hadden kunnen doen. waarvoor papa
ons de gelegenheid had willen benemen."
„Nu, mama, daar behoeft men niet zoo
lang over te denken. Bij voorbeeld hoe
het met de zaken gaat en of de vooruit
zichten goed zijn."
„Beste jongen," hernam mevrouw Van
heil, terwijl er iets st-ijfg in haar houding
kwam, ,.papa is de eenige eigenaar van de
firma Martin Vanheil, en als hij er zelf
niet om vraagt, behoeven wij ons geen van
allien met de zaken van de firma te be
moeien Vergeet niet, dat de firma een
oude Hamburger zaak is."
„Lieve heme!, mama, wait vat u dat
dadelijk ernstig op! Ik heb allen eerbied
voor de firma, maar u is toch een vro-uiw,
die een goed begrip heeft van hetgeen
men voor het tlagelijiksch leven noodig
heeft, en ik bedoel dan ook als papa's za
ken niet meer zoo goed gaan
Wordt vervolgd.
