KOLONIËN.
Binnenland.
aanzienlijke betrekkingen zullen bekleedon in
het Turksehe financieele bestuur, en wel de
eene als directeur van de financiën en de an
dere als lid van de rekenkamer te Konstan-
tinopel. Bij de bestellingen heeft Frankrijk ge
daan gekregen, dat bij de aanschaffing van
oorlogsmaterieel en van schepen geen land
met eene grootere bestelling kan worden be
dacht dan Frankrijk. Het bedrag van de lee
ning is op 150 inillioen frs. bepaald.
Griekenland.
Uit Athene wordt aan de Vossische Ztg. oe-
richt, dat algemeen met waardeering -v.idt
opgemerkt, dut Venizelos met opzettelijk
voorbijgaan van zijne trouwste aanhangers,
slechts de bekwaamste personen voor het
ministerambt heeft uitgekozen. Men koestert
ook de overtuiging, dat de tot dusver in het
leger en de marine bestaande verdeeldheid
en naijver zal verdwijnen nu de beide mil'-
taire ministerien door Venizelos zijn overge
nomen, al keuren ook de officieren van hc»
garnizoen I,arissa het af, dat een burger aan
het hoofd van deze ministerien :s opgetreden.
Brazilië.
Uit Rio de Janeiro wordt bericht, dat het
ten behoeve van de Portugcesche ordegeeste
lijken aangevraagd recht van bescherming
geweigerd is nut de motiveering, dat de j-e-
geering gerechtigd is aan lastige vreemdelin
gen de landing te verbieden.
Allerl*i.
Dinsdagmiddag had te lialf drie in
het reusachtige Jubelpaleis de uitreiking
der bekroningen plaats aan dc inzenders
van de Brusselsehe Wereldtentoonstelling.
De grootc gkishal bood een overweldigen
aanblik. Muren, galerijen en koninklijke loge
waren met rood-bruin plus en laken ver
sierd, met gulden franje bedekt.
Aan de pijlers der bovengalerijen waren
schilden en vlaggen van alle landen aange
bracht, terwijl aan het glazen gewelf festoe
nen van rozen gehangen waren.
Beneden verlustigden perken chrysanthe
mums en groene grasperken het oog, terwijl
de uniformen en de keurige damestoiletten
prachtig in deze omgeving uitkwamen.
Te half 3 kwamen de koning en de konin
gin toe met hun gevolg, in vier galakoetsen
aanrijden.
Onder de klanken van de muziek namen
de vorstelijke personen plaats, omringd door
een schitterende stoet van tal van hoogwaar-
dighcid&bekleedens uit alle landen der we
reld.
Onmiddellijk na de aankomst van het vor
stenpaar deed de stoet der rijkscommissa
rissen zijne intrede.
Eerst Duitschland volgens het Fransclie
alphabet, met de Duitschc rijksvlag voor
aan en dragers van bloemen, die aan dc
voeten van de rozcnkoniiigin Elisabeth neer
gelegd werden.
10 Duihche vlaggen werden in den stoet
gedragen
Na Duitschland kwam Engeland, daverend
toegejuicht door tie geestdriftige toeschou
wers, waarschijnlijk om de kranige wijze,
waarop de Engelschc afd. zich na den
brand geweerd had.
Voor dc Oostenrijksche groep uit werd
een ijzeren kroon, uit gesmeden rozen en an
jelieren, gedragen. En dan volgden in bonte
kleurenpracht de commissariaten van Bra
zilië, China, San Domingo en Si>anje.
In dc Franschc groep werden 14 banieren
gedragen, geschilderd door de beste Fran-
sehe artist en; als geheel was deze groep
een model van smaak en bekoorlijkheid en
toen zij voor de voeten der koningin een
reueachtigcn bloemenkorf had neergelegd,
trad een der commissarissen vooruit en kus
te hoofd en ridderlijk Hare Majesteit de
hand.
Het Hollamlsche commissariaat werd ge
volgd door dc soldaten van dienst in het
Paviljoen.
Kranig kwam ons troepje militairen aan
gestapt, voorop dc „gde rijder" in groot
tenue, achter hem een vavalerist en een gre
nadier. Plots stonden ze. En zachtjes zonk
dc vaderlandschc driekleur en het oranje-
dundoek omlaag, ten eerbiedigen groet. Ook
nu weer kletterde warm applaus van alle
kant. Een onderofficier van de genie voegde
onze bloemgave bij de veie andere.
Italië kwam en ging; Japan, Luxemburg...
Pcrzië... Turkije... we noemen er slechts
enkelen ten besluit. België zelf besloot den
optocht.
Nu kwam er stille in de ruimte, de stilte
van zaclil stemmengeroezemoes. Baron Jans
sen, de ziel der wereldtentoonstelling, de
man van grootc daden en ongelooflijke
werkkracht betrad hot bordes en hield tot
het koninklijk echtpaar, een toespraak met
welklinkend, ver dragend stemgeluid, een
toespraak die herhaaldelijk werd onderbro
ken door hartelijke bewijzen van goedkeu
ring uit het publiek. Ook minister Hubert
sprak een korte rede uit. Hertog d'Uroel,
rijkscommissaris van België, bood vervol
gens het koningspaar een gouden medaille
aan en las de beknopte lijst der onderschei
dingen af.
Door den Koning werden hierop aan tal
van autoriteiten en personen opgaven van
toegekende bekroningen uitgereikt.
Toen was een machtig schouwspel aan de
orde. Een overweldigende optocht van dui
zenden mensehen, voorafgegaan door schet
terende muziekkorpsen, en herauten met
honderden vaandels, trok dc zaal door,
grootc ellipsen beschrijvend.
Van alles waren zinnebeeldige voorstel
lingen gemaakt, de een nog meer dan dc
onder het oog boeiend, door keurige afwer
king of opvallend door vernuftige vinding.
Eindelijk, toen dc geheele zaal gevuld
was van de schijnbaar onontwarbare kluwen
van mensclien, die toch in zoo goede orde
voorwaarts schreden, besloot een daverende
Brabanvonne het zoo schitterend geslaagde
feest.
Dc Brussclsclie wereldtentoonstelling zal
7 November op feestelijke wijze gesloten wor
den.
In de verlichte tuinen en op de Bruxelles-
Kermesse zal door de militaire muziekkorpsen
een taptoe gehouden worden .terwijl het Uit-
voccrnd Comité een groot feestmaal aanbiedt
In Chicn-Vert.
Tentoonstelling te Brussel.
Het eerste van de groote processen, welke
aanhangig zijn wegens den brand op de ten
toonstelling, zal binnenkort voor de civiele
rechtbank te Brussel worden behandeld. De
ondernemer van de in het Lunapark van
Bruxelles-Kermesse geëxploiteerde Scenic
Railway, welke volkomen verbrandde, eischt
een schadevergoeding van 3 millioen francs,
n.l. één millioen voor de materieele schade
en 2 millioen voor de ontbering van inkom
sten. Gedagvaard zijn de TentoonstelLings-
maatschappij, de maatschappij Bruxelles-
Kermesse, al de leden van het uitvoerend
comité persoonlijk, dc minister van Arbeid
en de gemeentebesturen van Brussel en
Ixellcs. In de dagvaarding wordt gezegd, dat
de leden van het uitvoerend comité en dc
raad van beheer van Bruxelles-Kermesse
strafbaar zijn, omdat zij noch voor een vol
doend aantal brandweermannen, nooh voor
voldoenden waterdruk hebben gezorgd. Het
zou de plicht zijn geweest van den minister
van Arbeid, de bovengenoemde personen te
verplichten tot de noodige veiligheidsmaat
regelen en de beide gemeentebesturen wor
den verantwoordelijk gesteld voor den on
voldoenden waterdruk.
Brussel, 21 O c t. De bladen berichten,
dat vier door de regeering gezonden Neder-
landsche officieren gisteren te St. Job, bij
Antwerpen, zijn aangekomen en achtereen
volgens als passagiers den luchtschipper
graaf Ilespel hebben vergezeld.
\V ij n m a 1 e u's t ij d niet erkend.
De sportcommissie van dc Automobile
Club dc France heeft na onderzoek en be
spreking van dc omstandigheden, waaronder
het vertrek van Wijnmalen voor den tocht
Parijs—Brussel plaats had, besloten, den
vlucht van Wijnmalen te erkennen, doch den
tijd daarvan te bepalen op 36 uur, d. i. den.
als maximum loegcstanen tijd. Wijnmalen
wordt dus „als laatste erkend."
Door de ontelbaar velen, die Wijnmal en's
schitterende resultaten in het buitenland met
enthousiasme volgden, zal de genomen be
slissing van de A. C. F. inzake de tijd-erken-
ning met teleurstelling worden gezien. liet
i s dan ook een harde tegenvaller, speciaal
voor den aviateur zelf natuurlijk, en wc moe
ten ons aansluiten bij de meening dat in
ieder geval ware het beter geweest 51 of niet
te erkennen. Maar ucze zonderlinge midden
weg maakt een heel vreemden indruk.
Jhr. Ram, gedelegeerde van de Ned. Lucht-
vaartverecniging, heeft zich voorstander van
een andere beslissing getoond. Deze uitte de
volgende meening
„Na de reglementen met onpartijdige aan
dacht bekeken te hebben, komt het mij voor,
dat de sportcommissië moeil.,,een officiële
erkenning kon geven. Andere mogelijke con
currenten zouden zich hierover kunnen be
klagen. De genomen beslissing is halfslach
tig, een mooie oplossing zou mijns inziens
zijn geweest, dat de Automobielclub Wijnma-
len's tijd tegenover haarzelf zou hebben er
kend en Wijnmalen op 31 December in aan
merking had doen komen voor die belooning,
die hem bij regclmatigen gang van zaken zou
toekomen, maar zonder Wijnmalen's lijd te
genover andere concurrenten te doen gelden.
Op deze wijze zou dc club dc fout van haar
gedelegeerde geheel voor haar eigen reke
ning nemen, zonder iemand te benadcelen."
Twee Duitse hers gevallen.
De Duitschcrs II. en W. Becker zijn
met een nieuwe biplane te Berlijn opgeste
gen. Na een vlucht van 12 minuten viel het
vliegtuig van 10 M. hoogte.
W. Becker brak een been en liep verder
nog eenige kneuzingen op.
Wellman maakt geen records.
Hel blijkt, dat Wellman zelfs geen re
cords gemaakt heeft, wanneer men zijn lucht
schip als een onbest uurden ballon beschouwt
hetgeen billijk is, daar hij de motors stop
zette Met sferische ballons nu zijn veel lan
gere reizen in korten tijd gemaakt, o.a. tien
jaren geleden door graaf Dc la Vaulx van
Vincennes naar Rusland, een tocht van ruim
1120 Eng mijlen.
Heden zal te Parijs een zaakje dienen,
door Wellman aangespannen tegen een ge
ïllustreerd blad, dat op bcleedigende wijze
had geschreven over Wcllman's laatste po
ging om met een ballon de Pool te bereiken.
Dc gehoonde aeronaut vraagt /naar eventjes
een kwart millioen gulden schadevergoe
ding.
Kimberley, 2 0 Oct. Een telegram
aan een dagblad bericht, dat dc De Beers dia
mantmijnen een contract van vijfjarigen duur
gesloten hebben met een syndicaat, tot het
koopen van diamant.
De moordenaar van keizerin Elisabeth
van Oostenrijk, Lucheni, heeft zich gisteren
avond in zijn gevangeniscel te Genève op
gehangen.
De daad, die de moordenaar nu met vrij-
willigen dood heeft geboet, geschiedde den
9. September 1898.
Toen keizerin Elisabeth met een hofdame
uit een hotel trad werd zij door een anar
chist met een scherpe vijl in de borst ge
troffen.
Een oogcivblikje daarna was zij reeds aan
dc gevolgen overleden. Daar doodstraf in
Genève door de wetten uilgesloten is, moest
Lucheni tot levenslange gevangenisstraf ver
oordeeld worden.
OOST -1 N D I E.
Kapitein H. Chriatoffel.
De correspondent te Batavia vati liet
Ilbld. meldt dat aan kapitein Ghristoffel ont
slag uit den dienst is verleend.
Het blad teekent hierbij aan:
Den lOen dezer ontvingen wij reeds bericht,
dat kapitein Ghristoffel, wijl liem een verlof
van twee maanden was geweigerd, zijn ver
zoek om ontslag uit den dienst had inge
diend.
De reden waarom op de verlofsaanvragc
van dezen zeer verdienstelijken officier af
wijzend beschikt werd, is ons niet bekend,
ook niet die, waarmede Ghristoffel zijn aan
vrage motiveerde.
Wij kunnen dus ter zake in geen beoor
deelingen treden, doch mcencn liet toch te.
moeien betreuren dat een man, die zich in
moeilijke tijden zoo verdienstelijk voor de
kolonie heeft gemaakt, op deze wijze aan het
leger kwam te ontvallen.
Monument voor Prof, Melchior Treub
uit Batavia wordt gemeld dat te Bui
tenzorg eene commissie is samengesteld voor
de oprichting van een monument ,ter herin
nering aan nu wijlen prof. Melcbior Treub.
Alweer een moord.
Men meldt uit Roermond aan de Maas
bode:
Alhier is een telegram ontvangen, melden
de dat onze vroegere stadgenoot de heer D.
Reulen in Indië door een inlander werd ver
moord, waarschijnlijk uit wraak. I)e versla-
gene was werkzaam als chcmiker op een
suikerfabriek te Pradjahan (Java) en had den
jeugdigen leeftijd van slechts 21 jaar.
Kameroverzicht.
Tweede Kamer.
De Tweede Kamer ving Donderdag aan
met de behandeling der bakkerswet en het
ontwerp tot instelling van bakkersraden.
De heer van Idsinga ontwikkelde
principieele bezwaren, wel is spr. niet legen
wegneming van misstanden door wettelijke
maatregelen, maar wel tegen een ruim in
grijpen als hier geschiedt en ook tegen op
drachten van het publiek gezag aan particu
liere lichamen, als in casu de bakkersraden,
waardoor de individueele vrijheid naar de
rommelkamer wordt verwezen.
De heer de Beaufort had eveneens
verschillende principieele bedenkingen en be
toogde dat de minister een geheel verkeerden
weg in slaat met zijn zeer ondoelmatige re
geling, welke zich had behooren aan te pas
sen aan de verbeteringen, welke dank zij de
ontwikkeling van het grootbedrijf in het bak
kersbedrijf zijn gekomen.
De heer Schaper betoogde dal het ont
werp niet den naam van bakkerswet verdient,
aangezien 't allerlei misstanden ongemoeid
laat, als het internaat leerlingwezen, den ar
beidsduur, enz. Vooral de arbeidsduur had
in hel ontwerp moeten worden opgenomen,
want anders is te voorzien, dat het grootbe
drijf in de verleiding zal komen uit een oog
punt van concurrentie tegenover het kleinbe
drijf bij afschaffing van den nachtarbeid, den
arbeidsduur te verlengen.
Spreker oordeelde, dat beperking van den
arbeidsduur niet uit het ontwerp kan wor
den gemist; dat de minister een dergelijke be
perking niet heef# opgenomen, schreef spr.
toe aan reactionnaire conservatieve overwe
gingen en uit zekere liefde voor het klein-be-
drijf. Met hetgeen in de bakkerswet staat, kan
spr. zich in 't algemeen vereenigen, wel was
hij voor uitschakeling der bakkersraden die
instrumenten kunnen zijn om het groot-bedrijf
te plagen. Spr. hield vervolgens een warm
pleidooi voor dc afschaffing van den nacht
arbeid, wijzende op het ongezonde van der-
gelijken arbeid en het nadeel voor het fami
lieleven.
Over dag behoort men te werken en 's nachts
te slapen; dat doen ook de vogels, behalve de
vleermuizen en de nachtuilen. Maar een bak
ker is geen vleermuis en geen nachtuil. Nacht
arbeid zal er steeds noodig zijn voor ver
pleegsters, voor vervoer enz., maar voor dc
bakkers is nachtarbeid niet noodig. Voor
warm brood behoeft men geen 15 of 20.000
mensclien 's nachts aan den arbeid te hou
den.
Dat het brood duurder zal worden in prijs,
zeg 'n cent per brood, dat volstrekt nog niet
vaststaat, dan nog is dat niet te duur tegen
over de afschaffing van nachtarbeid voor zoo
veel duizenden menschcn. Het broodverbruik
zal ook niet verminderen door afschaffing
van nachtarbeid .gelijk de ervaring in het
buitenland reeds heeft geleerd. Spr. gelooft
ook niet dat het grootbedrijf, bij toepassing
der wet, doodgedrukt zal worden. Het groot
bedrijf zal best opgewassen zijn tegen het
klein-bedrijf. Nooit is een tegenstand beter
voorbereid, intensiever onderlegd dan bij de
ze ontwerpen, 't Heeft geld gekost, daar kan
men ♦eker van zijn. Er is zelfs een profes
sor aangeschaft voor de bestrijding. Wan
neer de grootindustrie zijn energie maar eens
in gelijke mate ontwikkelen wil voor liun
bedrijf als voor de bestrijding van deze ont
werpen, dan zal men eens zien hoe goed het
gaat. Laat cr dan maar eens wat minder
hooge dividenden aan de aandeelhouders der
broodfabrieken worden uitgekeerd. En het
publiek zal in een minimum van tijd gewend
zijn aan het gemis van versch brood. Op het
congres te Utrecht verleide een bakker aan
spr., dat het publick denkt dat het versch
brood eet, maar in de meeste gévallen „op
gepiept" (opgewarmd) brood krijgt van den
vorigen dag. En voor den arbeider zal de
zaak geen verschil maken. Die moet toch de
deur 's morgens al uit voor de broodloopcr
er is geweest.
Spreker hoopt dat dit ontwerp wet zal wor
den en dat bewaarheid zal worden de spreuk:
„wat gij den minsten mijner broederen hebt
gedaan, dat hebt gij mij gedaan."
Pe heer Snoek H enkemans had
bezwaar tegen het ontwerp wegens 't algc-
meene van het verbod en omdat het een
nieuw element brengt in onze arbeidswetge
ving met 't verbod van arbeiden in eigen
vrijen tijd. In de tweede plaats is er geen re
kening gehouden met de véclinormighcid van
het bedrijf.
Dc heer Pastoors constateert, dat de op
positie tegen dit ontwerp is uitgegaan van
een gering aantal belanghebenden. Daartegen
over stond een frissclie, rechtvaardige actie
van 235.000 georganiseerde areiders. Het ont
werp draagt geen politiek karakter, het be
treft niet louter een vakbelang, het kost niets.
Het is niet te vreezen dat het brood duurder
wordt door de afschaffing van nachtarbeid,
die de zedelijke belangen ten zeerste zal be
vorderen. Spr. bestreed bij voorbaat het
amcndement-Borgcsius, aangezien liet drie-
ploegenstelscl doodend voor liet klcin-bedrijf
zal zijn.
Berichien.
De Staatscourant van Vrijdag 21 Octo
ber bevat o.ni. de volgende Koninklijke Be
sluiten:
benoemd tot reserve, eerste luitenant bij het
3e regiment huzaren de op verzoek eervol
ontslagen lc luitenant M. R. baron Bentinck
van dat corps;
benoemd tot 2e klerk bij het departement
van justitie II. N. v. d. Werff te 's Graven-
hage, ter vervanging van P. Verhagen, op
verzoek eervol ontslagen;
overgeplaatst bij het 4e regiment ves ng-
arlillerie de kapitein J. C. C. Tonnet van den
generalen staf;
benoemd tot lid van den voogdijraad Am
sterdam II, mr. H. Wilbrink Oostema, advo
caat te Hilversum;
op verzoek eervol ontslagen uit den zee
dienst de luitenant ter zee lc klasse W. van
Braam.
benoemd tot lid van den voogdijraad Rotterdam
I, G. van der Giesen, predikant bij de Ned. Herv.
gemeente te Rotterdam, en is herbenoemd tot lid
van dien raad, mevrouw P. M. J. Bredius, geboren
van Geffen, wonende te Rotterdam;
op zijn verzoek, eervol ontslag verleend als lid
van den voogdijraad te Arnhem, aan mr. R. J. de
Visser;
op zijn verzoek, eervol ontslag als recliter-plaats-
vervauger in de arrond.-rechtbank te Almelo, aan
mr. A. B. van der Laan, onder dankbetuiging voor
dc als zoodanig bewezen diensten
benoemd tot lid van den voogdijraad te:
Dordrecht, Chr. L. van den Broek, predikant bij
dc Ned. Herv. gemeente aldaar;
Tilburg, mr. G. E. Pastoors, advocaat en procu
reur aldaar;
verlof verleend tot het aannemen der versierselen
van officier in de Orde van Leopold II, hem door
Z. M. den Koning der Belgen geschonken, aan H. S.
Hordijk, hoofdcommissaris van politie te Amster
dam
benoemd tot plaatsvervangend lid van de com
missie, die, te rekenen van 1 Aug. 1910, gedurende
een jaar te Leiden belast zal zijn met het afnemen
van de practischc examens van apotheker, W. C.
de Graaff, lector aan de Rijksuniversiteit te Leiden;
eervol ontheven, met ingang van 24 Oct. a. s.,
van het bevel over llr. Ms. wachtschip te Amster
dam, de kapitein-luitenant ter zee W. Cornells, en
het bevel over dien bodem met genoemden datum
opgedragen aan den kapitein-luitenant ter zee A.
II C. Heydeman;
pensioen verleend aan den eervol ontslagen licht-
wachter bij de verlichting op de Westcr-Schelde,
te Eendrachtspolder, J. de Wilde, f 403 'sjaars;
verlof verleend tot het aannemen van het orde-
tceken van ridder 4de klasse in de orde van den
Roodcn Adelaar, hem door Z. M. den Duitschen
Keizer, Koning van Pruissen, geschonken, aan G.
J. van den Broek c. i., ingenieur van den Rijks
waterstaat te Missingen.
Z. K. II. de Prins had na terugkeer
van zijn bezoek aan het Belgische Hof, giste
ren ochtend een onderhoud met den Minister
van Buitenlandsche Zaken in diens kabinet
aan het departement.
Z. K. II. Prins Hendrik heeft gisteren te
's Gravenhage de vergadering gepresideerd
van de Nederl. Landbouwvereeniginig.
Na afloop daarvan is Z. K. H. per Boll.
Spoor gisterenavond naar het Loo terugge
keerd.
I n w ij d i n g der graftombe
van Prinses Amalia, te D i e l z.
De inwijding der herstelde graftombe van
Prinses Amalia te Dietz is zeer plechtig ge
weest en Heeft plaats gehad onder grootc be
langstelling der bevolking van andere steden
uit het Nassauschc land, als Dillenburg, enz.
De feestpreek werd gehouden door den
predikant Wilhelmi, die tot tekst had geko
zen enkele woorden uit hel 14e Hoofdstuk
uit de Openbaring van Johannes, vers 13:
„Zalig zijn de dooden die in den Heere ster
ven. Ilunno werken volgen hen." Naar aan
leiding van dezen tekst ging de eerwaarde
het leven van Prinses Amalia na en toonde
aan, dat wal zij bij haar leven bepaald had,
bijna twee eeuwen na haar dood, tot heden
nog, zegenrijk werkte, zoodat aan deze
vorstin bewaarheid wordt: „Hare werken
volgen haar". Daarbij bracht de predikant in
herinnering, dal zij, de Gereformeerde
vorstin, in 1726 op Oranienstein gestorven,
den Lutberschen vrije uitoefening van hun
godsdienst verleend en verlof gegeven had
tot het bouwen van een kerk. Eerst honderd
jaar later werd de groote beteekenis van dit
verlof begrepen. Met de opwekking, dat het
godvruchtig en voor land en luiden werk
zaam leven van Prinses Amalia,. die het
groote op prijs stelde en het kleine niet ver
waarloosde, allen tol voorbeeld mocht strek
ken, besloot de predikant zijne schoone rede.
Nadat de sarcophaag onthuld was, sprak
de predikant Dreszler een toepasselijke en
treffende rede uit, naar aanleiding van Ro
meinen 14 vei^s 8: „Want hetzij dat wij leven,
wij leven den Heere, hetzij dat wij sterven,
wij sterven den Heere; hetzij dan dat wij
leven, hetzij dan dat wij sterven, wij zijn
des Heeren."
Zoodra deze rede geëindigd was, werden
kransen op en nevens de nieuwe tombe ge
legd, die liet stoffelijk overschot bevat van
Prinses Amalia, een der voorouders van onze
Koningin. De eersle krans, die nedergelegd
werd en wèl door Hofraad professor dr. F.
J. L. Kramer, directeur van het Huisarchiel
der Koningin, was van H. K. Wilhelmina,
Koningin der Nederlanden. Daarna werden
kransen nedergelegd door den hofmaarschalk
von Ilohenhorsl, namens H. K. H. de Groot
hertogin van Luxemburg, en Hertogin Adel-
heid van Nassau; door A. E. Zimmerman,
burgemeester van Leeuwarden, uit naam dei
stad een krans zoo prachtig, dat allen dien
roemden en het borduurwerk van juffrouw
Birrekoven hoogclijk prezen. De heer Jager,
konsisloriernad uit Wiesbaden, bracht broe
derlijken groet en gelukwensch namens het
Koninklijke Consistorie. Daarna legden nog
kransen neder burgemeester Scheuern na
mens de stad Dietz en juffrouw Fuchs na
mens de Verccniging voor Nassauschc Oud
heidkunde en Geschiedvorsching.
Om een uur had in het Ilof van Holland
een feestmaaltijd plaats, aan welken 60 dames
en heeren deelnamen. Verschillende voor
name personen brachten daarbij herinnerings-
of heildronken uit. De landraad Duterstadt
voerde het woord in opdracht van den regee-
ringscommissaris. Hij maakte met nadruk ge
wag van de belangstelling en de hartelijke
genegenheid, door Z. M. Keizer Wilhelm II
steeds betoond in al wat het Huis van Oranje
betreft, en de groote waarde en den trots,
door den Keizer gehecht aan zijn afstamming
van het Stamhuis van Oranje. De spreker
verzocht hofraad professor Kramer H. M. de
Koningin Wilhelmia den dank voor hare
groote belangstelling in het grafmonument
voor Prinses Amalia te willen overbrengen.
Prof. Kramer, vertegenwoordiger van de
Koningin, diep getroffen door de vriendelijke
en hartelijke woorden, door velen aan Hare
Majesteit de Koningin der Nederlanden ge
wijd, verzekerde, nooit zulk een waardige,
ernstige en stemmige wijding bijgewoond te
hebben als deze.
Zich meer uitsluitend tot Nassau en Dietz
bepalend, bracht prof. Kramer een hei dronk
uit op het schoone Nassausche land met zijn
heerlijke bronnen, beken, rivieren, heuvels en
bergen, zijn gezondheid brengende lucht, en
zeer bijzonder op het trouwe en goedhartige
Nassausche volk.
Nog spraken Hofraad von Ilohenhorst en
de lieer Scheuern, burgemeester van Dietz,
die hartelijk herdacht II. M. dc Koningin, den
hertog von Anhalt, en hijzonder dank bracht
aan de stad Leeuwarden en de provincie
Friesland. Bovendien zeide hij zeer hartelijke
woorden tot den heer Zimmerman, den bur
gemeester van Leeuwarden, en verzocht hem,
als hij in de stad zijner inwoning terugge
komen zou zijn, dien dank over te brengen.
Ten slotte stelde de burgemeester den disch-
genooten voor, allen een heildronk te bren
gen aan Leeuwarden en de provincie Fries
land.
Nadat de consistorial-raad nog een toepas
selijk gedicht had uitgesproken, nam de li er
A. E. Zimmerman, burgemeester van Leeu
warden, het woord om te danken voor de al
lerhartelijkste cn trouwhartige ontvangst. Da
burgemeester vermeldde, dat hij een druppel
Nassausch bloed in zijn aderen heeft, over
mits zijn overgrootvader in vervlogen tijd
burgemeester is geweest in het Nassausch-
Ilagenbaeh. Maar ook al ware dat niet zoo,
de vele goede en schoone woorden, die hij
over dc stad Leeuwarden en de provincie
Friesland had mogen vernemen, zal hij nooit
vergeten. Ilij achtte het een voorrecht een
dronk te mogen wijden op het heil der stads-
n geering van Dietz".
Na burgemeester Zimmerman sprak nog
dr. Schmidtborn, die den Keizer, Ko ingin
Wilhelmina, Leeuwarden, Nederland, Luxem
burg cn nog voel meer huldigde en vierde,
en hoog liet leven.
Na den feestmaaltijd deden dc gasten een
wandeling naar Oranienstein.
De feestgenooten hadden nog aan het des
sert een telegram gezonden aan H. M. Ko
ningin Wilhelmina en de Hertogin van Nas
sau om te danken voor het zenden van ver
tegenwoordigers om de verzekering van lief
de cn eerbied uil te spreken.
Al spoedig ontving de landraad Dudersladt
een antwoord van II. M. Wilhelmina, Ko
ningin der Nederlanden, luidende:
„Den heer Burgemeester en allen die aan
het feest deelnemen, betuig ik mijn oprechten
dank voor het vriendelijke telegram. Het was
mij een vreugde en voorrecht, mij hij de ont
hulling van dm Sarcophaag van een mijner
onvergetelijke voorouders te doen vertegen
woordigen".
(w. g.) WILHELMINA.
Aan den avond van het feest verraste Z.
M. Keizer Willem II het kerkbestuur van
Dietz met telegrafisch bericht, dat Z. M. in
de kosten voor de tombe van Prinses Amalia
gaarne met een bijdrage van 700 mark deel
nam. N. v. d. D.
Naar men aan de N. Ct. meldt, bestaat
bij de regeering het voornemen, de wonin
gen van de commissarissen der Koningin in
de verschillende provinciën voor het rijk over
te nemen. De voorbereidende stappen daar
toe zijn reeds gedaan.
Eerste Kame r. Men verneemt, dat
het plan bestaat om, wanneer de regeerings-
antwoorden zullen zijii ingekomen, de leden
van de Eerste Kamer der Staten-Generaal, tot
afdoening van de nog aanhangige Ontwer
pen, op te roepen tegen Woensdagavond 2
November.
Kamerverkiezing Eindho-
v c- n. Bij de gisteren plaats gehad hebbende
verkiezing voor het lidmaatschap van de
Tweede Kamer in liet district Eindhoven
(vacature V. A. M. van den Heuvel) is geko
zen de heer mr. J. van Best (R.-K.), te Eind
hoven, met 4860 van de 5307 geldige stem
men.
Op den heer II. Spiekman, soc.-dem., Ie
Rotterdam, werden 447 stemmen uitgebracht.
Dc Leidsche kermis afge
schaft. Veel publieke belangstelling was
er ia de gisteren gehouden vergadering van
den gemeenteraad, voornamelijk wegens het
voorstel der vier anti-revolutionnaire leden
mr. Briët c.s. tot afschaffing van de kermis.
Er waren in zake deze quaestie ook eenige
adressen pro en contra ingekomen, waarbij
neringdoenden vooral op het behoud van de
kermis aandrongen. Het voorstel werd uit
voerig toegelicht cn verdedigd door den eer
sten voorsteller. Ilij haalde ter bestrijding
der kermis uitspraken aan van prof. Groe-
newegen, dr. Blooker, Ter Laan en anderen,
en verdedigde verder zijn voorstel op de
bekende gronden. Het financieele bezwaar
werd door hem licht geacht, omdat het door
de kermis verkregen geld komt uit de zak
ken van hen, die het beter kunnen gebruiken.
Prof. Fockema Andreae klaagde er over,
dat men van de afschaffing der kermis heeft
gemaakt een partij voorstel. Spr. heeft, toen
hij van het voornemen der heeren vernam,
hun gevraagd, zich vooraf met raadsleden
van andere richting te verstaan, om eerst te
trachten er iets anders voor in de plaats
te stellen.
Nu dit niet is geschied, zal hij tegen het
voorstel stemmen. De menschen, die naar de
kermis toegaan en er genot vinden, hebben,
zooals wij allen, op tijd behoefte aan ont
spanning. En wat de vrees voor uitspattin
gen betreft, er zijn altijd menschen, die op
een gelegenheid wachten om uit te spatten
cn als zij het niet op de kermis kunnen doen,
zoeken zij een andere gelegenheid.
Het komt Spr. een weinig verdacht voor,
dat het voorstel komt uit een hoek, waar
men vroolijkheid en pret het minst genegen
is. In katholieke landen heeft men tegen
pretmaken niet het minste bezwaar. Spr.
vreest, dat men met het badwater ook het
kind wegwerpt en acht de goede zeden nog
krachtig genoeg om met de kermis een stoot
te kunnen velen.
Dr. Mc idem an verklaarde namens de ka
tholieke leden, dat zij zullen voorstemmen,
